________________
૧૪૨
સાક્ષમાળા
પાઘડી આપત. એ પાડી થાડા વખતમાં ફાટી જાય
તેવી અને પરિણામે દુઃખદાયક થાત. આ એના મહે ઉપકાર થયા કે એ પાઘડી બદલ એણે મોક્ષની પાઘડી બંધાવી. એવા વિશુદ્ધ પરિણામથી અડગ રહી સમભાવથી તે અસહ્ય વેદના સહીને સર્વજ્ઞ સર્વદશી થઈ અનંત જીવન સુખને પામ્યા. કેવી અનુપમ ક્ષમા અને કેવું તેનું સુંદર પરિણામ ! તત્ત્વજ્ઞાનીઓનાં વચન છે કે, આત્મા માત્ર સ્વસાવમાં આવવા જોઇએ; અને તે આવ્યો તે માક્ષ હથેળીમાં જ છે. ગજસુકુમારની નામાંકિત ક્ષમા કેવા વિશુદ્ધ આધ કરે છે!
શિક્ષાપાઠ ૪૪. રાગ
શ્રમણુ ભગવાન મહાવીરના અગ્રેસર ગણધર ગૌતમનું નામ તમે બહુ વાર વાંચ્યું છે. ગૌતમ સ્વામીના ખાધેલા કેટલાક શિષ્યા કેવળજ્ઞાન પામ્યા છતાં ગૌતમ પાતે કેવળજ્ઞાન પામતા નહેાતા, કારણુ ભગવાન મહાવીરનાં અંગાપાંગ, વર્ણ, વાણી, રૂપ ઇત્યાદિક પર હજી ગૌતમને માહિની હતી. નિગ્રંથ પ્રવચનના નિષ્પક્ષપાતી ન્યાય એવા છે કે, ગમે તે વસ્તુ પરના રાગ દુઃખદાયક છે. રાગ એ મેાહિની અને માહિની એ સંસાર જ છે. ગૌતમના હૃદયથી એ રાગ જ્યાં સુધી ખસ્યા નહીં ત્યાં સુધી તેઓ કેવળજ્ઞાન પામ્યા નહીં. પછી શ્રમણુ ભગવાન જ્ઞાતપુત્ર જ્યારે અનુપમેય સિદ્ધિને પામ્યા, ત્યારે ગૌતમ નગરમાંથી આવતા હતા. ભગવાનના નિર્વાણુ સમાચાર સાંભળીને તેઓ ખેદ પામ્યા. વિરહથી તેઓ અનુરાગ વચનથી ખેલ્યા : “હે મહાવીર !
