________________
માક્ષમાળા
થઈને ખત્રીશ દોષ ઉત્પન્ન થાય છે. દશ મનના, દેશ વચનના અને ખાર કાયાના એમ ખત્રીશ દોષ જાણવા અવશ્યના છે. જે જાણવાથી મન સાવધાન રહે છે.
મનના દશ દોષ કહું છું: -
૧. અવિવેકદોષ—સામાયિકનું સ્વરૂપ નહીં જાણવાથી મનમાં એવા વિચાર કરે કે આથી શું ફળ થવાનું હતું ? આથી તે કેણુ તર્યું હશે ? એવા વિકલ્પનું નામ ‘અવિવેકદેોષ’. ર. યશેાવાંછાદોષપાતે સામાયિક કરે છે એમ અન્ય મનુષ્યા જાણે તે પ્રશંસા કરે તે ઇચ્છાએ સામાયિક કરે ઇ તે યશેાવાંછાદાષ’.
૩. ધનવાંછાદોષ—ધનની ઇચ્છાએ સામાયિક કરવું તે ધનવાંછાદોષ'.
૧૩૧
૪. ગર્વદોષ—મને લેાકા ધર્મી કહે છે અને હું કેવી સામાયિક પણ તેવી જ કરું છું? એ ગર્વદોષ’
પ. ભયદોષ—હું શ્રાવકકુળમાં જન્મ્યા છું; મને લાકે મેટા તરીકે માન દે છે, અને જો સામાયિક નહીં કરું તે કહેશે કે એટલું પણ નથી કરતા; એથી નિંદા થશે એ ‘ભયદોષ’.
૬. નિદાનદોષ—સામાયિક કરીને તેનાં ફળથી ધન, સ્ત્રી, પુત્રાદિક મેળવવાનું ઇચ્છે તે ‘નિદાનદોષ’.
૭. સંશયદોષ—સામાયિકનું પરિણામ હશે કે નહીં હાય ? એ વિકલ્પ તે ‘સંશયદેષ’.
૮. કષાયદોષ——સામાયિક ક્રોધાદ્રિકથી કરવા એસી જાય, કે કંઈ કારણથી પછી ક્રોધ, માન, માયા, લાભમાં વૃત્તિ ધરે તે કષાયદોષ’.