________________
મેક્ષમાળા
૧૦૯ સમાધાન આ છે જ્યાં માયા અને સ્વાર્થ હોય છે ત્યાં સત્સંગ જ હેતું નથી. રાજહંસની સભાને કાગ દેખાવે કદાપિ ન કળાય તે અવશ્ય રાગે કળાશે, મૌન રહ્યા તે મુખમુદ્રાએ કળાશે; પણ તે અંધકારમાં જાય નહીં. તેમજ માયાવીએ સત્સંગમાં સ્વાર્થે જઈને શું કરે? ત્યાં પેટ ભર્યાની વાત તે હેય નહીં. બે ઘડી ત્યાં જઈ તે વિશ્રાંતિ લેતે હોય તે ભલે કે જેથી રંગ લાગે; અને રંગ લાગે નહીં તે, બીજી વાર તેનું આગમન હેય નહીં. જેમ પૃથ્વી પર તરાય નહીં, તેમ સત્સંગથી બુડાય નહીં, આવી સત્સંગમાં ચમત્કૃતિ છે. નિરંતર એવા નિર્દોષ સમાગમમાં માયા લઈને આવે પણ કેણ? કઈ જ દુર્ભાગી; અને તે પણ અસંભવિત છે. સત્સંગ એ આત્માનું પરમ હિતૈષી ઔષધ છે.
શિક્ષાપાઠ ર૫. પરિગ્રહને સંકોચ
જે પ્રાણીને પરિગ્રહની મર્યાદા નથી, તે પ્રાણુ સુખી નથી. તેને જે મળ્યું તે ઓછું છે કારણ જેટલું મળતું જાય તેટલાથી વિશેષ પ્રાપ્ત કરવા તેની ઈચ્છા થાય છે. પરિગ્રહની પ્રબળતામાં જે કંઈ મળ્યું હોય તેનું સુખ તે ભેગવાતું નથી પરંતુ હેય તે પણ વખતે જાય છે. પરિગ્રહથી નિરંતર ચળવિચળ પરિણામ અને પાપભાવના રહે છે અકસ્માત
ગથી એવી પાપભાવનામાં આયુષ્ય પૂર્ણ થાય તે બહુધા અગતિનું કારણ થઈ પડે. કેવળ પરિગ્રહ તે મુનીશ્વરે ત્યાગી શકે, પણ ગૃહસ્થ એની અમુક મર્યાદા કરી શકે