________________
૫૦
ભાવનાત્રાધ
સપડાયા હતા. પરમાધામીએ મને મગરમચ્છરૂપે જાળ નાંખી અનંત વેળા દુઃખ આપ્યું હતું. સીંચાણારૂપે પંખીની પેઠે જાળમાં ખાંધી અનંત વાર મને હણ્યા હતા. ક્રશી ઈત્યાદિક શસ્ત્રથી કરીને મને અનંત વાર વૃક્ષની પેઠે ફૂટીને મારા સૂક્ષ્મ છેદ કર્યા હતા. મુદ્ગરાદિકના પ્રહાર વતી લેાહકાર જેમ લેાહુને ટીપે તેમ મને પૂર્વ કાળે પરમાધામીએએ અનંતી વાર ટીપ્ચા હતા. તાંબું, લેાઢું અને સીસું અગ્નિથી ગાળી તેના કળકળતા રસ મને અનંત વાર પાયા હતા. અતિ રૌદ્રતાથી તે પરમાધામીએ મને એમ કહેતા હતા કે, પૂર્વભવમાં તને માંસ પ્રિય હતું તે લે આ માંસ. એમ મારા શરીરના ખંડાખંડ કટકા મેં અનંતી વાર ગન્યા હતા. મધની વલ્રભતા માટે પણ એથી કંઈ ઓછું દુઃખ પડયું નહેતું. એમ મેં મહા ભયથી, મહા ત્રાસથી અને મહાદુ:ખથી કંપાયમાન કાયાએ કરી અનંત વેદના લાગવી હતી. જે સહન કરતાં અતિ તીવ્ર, રૌદ્ર અને ઉત્કૃષ્ટ કાળસ્થિતિની વેદના, સાંભળતાં પણ અતિ ભયંકર, અનંત વાર તે નરકમાં મેં ભેાગવી હતી. જેવી વેદના મનુષ્યલાકમાં છે તેવી દેખાતી પણ તેથી અનંતગણી અધિક અશાતાવેદની નરકને વિષે રહી હતી. સર્વ ભવને વિષે અશાતાવેદની મેં ભાગવી છે. મેષાનુમેષ માત્ર પણ ત્યાં શાતા નથી.’’
એ પ્રમાણે મૃગાપુત્રે વૈરાગ્યભાવથી સંસારપરિભ્રમણદુઃખ કહ્યાં. એના ઉત્તરમાં તેનાં જનકજનેતા એમ ખેલ્યાં કે, હે પુત્ર ! જો તારી ઇચ્છા દીક્ષા લેવાની છે તેા દીક્ષા ગ્રહણુ કર; પણ ચારિત્રમાં રાગાત્પત્તિ વેળા વૈદક કોણ