________________
, ( ४८ )
आपी शकाय, अने तेना विज्ञानमां केटलं महत्व छे ए बतावव
मारो प्रयत्न छे.
धर्मोनी सरखामणीनुं विज्ञान, ए शास्त्र नवीनज छे.
प्रथम - ई० स० १८ मा शकमां अंग्रेजी तत्त्वविवेचनपद्धतिमां अने जर्मनीना धार्मीक तत्त्वविज्ञानमां बीजरूपे जोवामां आवे छे, पण प्रो० मेक्समुल्लरे पद्धतिसर स्वरूप आपेलं. पछी घणा विद्वानोए वृद्धिंगत करेल. प्रो० टीले आ सर्व धर्मविज्ञाननी पुनर्घटना करी खरो पायो नाख्यो छे. ग्रेटब्रिटनम स्वतंत्र शास्त्र समजवामां आवतुं गयुं. आ शास्त्रनी वृद्धि, माटे, बे गृहस्थोए बे संस्थाओ स्थापन करी. आ शास्त्रनो हेतु खरो धर्म कयो, अने केवल नामनो कयो, अने धर्मना विकाशनो काल कयो, ए ठराववानो उद्देश छे. ए काम प्रो० मॅटेट विद्वाने सारी रीते करी मुकेलुं छे. आ पंडितना मतथी कनिष्टधर्मनुं स्वरूप आस्ट्रेलीयामां - टॅबू अने मान, ए बेमां दृष्टिगोचर थाय छे. हवे धर्मनो उच्चतम स्वरूप ठराववानो बाकी रहे छे.
पोताने अत्युच्च समजनारा अनेक धर्मो विद्यमान छे. कयो धर्म अत्युच्च ए ठराववो अशक्य नथी पण कठीन छे. आ विचार करवा सामान्यथी धर्मना इतिहास तरफ नजर नाखतां
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org