Dharm Sangrahani Part 02

Author(s): Ajitshekharsuri
Publisher: Adinath Jain Shwetambar Jain Mandir Trust

Page 276

܀
܀ ܀
܀
܀
܀
܀
܀
܀
܀ ܀
܀
܀
܀
܀
܀
܀
܀
4:33 2ܬܟ
܀ ܀ ܀ ܀ ܀
܀ ܀ ܀ ܀
܀
܀ ܀
܀
܀
܀
܀
܀
܀
ગાથાર્થ:- વળી, પાત્ર નહીં રાખવાથી દરેક ઘરે જરુર પૂરતું જ ગ્રહણ કરવાનું રહે, અને નિઃસંગભાવ પણ જળવાઇ રહે. તેથી પાત્રાના અગ્રહણમાં અલ્પતર દોષ જ જાણવો. મૂળમાં “તુ’ પદ જકારાર્થક છે. ૧૦૮૦ उपसंहरति - . હવે ઉપસંહાર કરે છે
तम्हा न पत्तगहणं जुज्जति जिणवयणमुणियसारस्स ।
दावभयरक्खणट्ठा तणघयगहणं व कंतारे ॥१०८९॥
(तस्मान्न पात्रग्रहणं युज्यते जिनवचनज्ञातसारस्य । दावभयरक्षणार्थं तृणघृतग्रहणमिव कान्तारे ॥) _यत एवं पात्रग्रहणे भूयांसो दोषास्तदग्रहणे चाल्पे तस्मान्न पात्रग्रहणं युज्यते जिनवचनज्ञातसारस्य, दावभयरक्षणार्थं तृणघृतग्रहणमिव कान्तारे इति ॥१०८९॥ . .
ગાથાર્થ:- આમ પાત્રગ્રહણમાં ઘણા દોષો છે. અને અગ્રહણમાં અલ્પ દોષ છે. તેથી જંગલમાં દાવાનળના ભયથી રક્ષાની ઈચ્છા રાખનારે જેમ ઘાસ-ધી ગ્રહણ કરવા યોગ્ય નથી. તેમ જિનવચનથી તત્ત્વજ્ઞ બનેલા સાધુએ પાત્રા ગ્રહણ કરવા યોગ્ય નથી. ૧૦૮ સંસક્તજળ પરઠવવાની વિધિ-ઉત્તરપક્ષ अत्र सूरिराह - આ દિગંબરીય વિસ્તૃત પૂર્વપક્ષનો હવે આચાર્યદેવ જવાબ આપે છે.
न खणेइ तओ पुढविं न मुयइ जहिं सुसइ मुक्कमेत्तं तु ।
जलउल्लं च परोप्परसंजोगाओ अचित्तं तु ॥१०९०॥ (न खनति सकः पृथ्वी न मुञ्चति यत्र शुष्यति मुक्तमात्रं तु । जला च परस्परसंयोगतोऽचित्तं तु ॥) ___ न खनति 'तओत्ति' सकः साधुः पृथ्वों, न मुञ्चति तत्र यत्र मुक्तमात्रमेव सत् तत्-संसक्तं जलं शुष्यति, किंतु जला स्थाने, तदपि च जलार्द्र स्थानं परस्परसंयोगतोऽचित्तमेव, तुरेवकारार्थः, न तु सचित्तम् । तेन 'जलउल्ले कायच्चिय' इति पूर्वोक्तो दोषो नानुषज्यत इति ॥१०९०॥
ગાથાર્થ:- ઉત્તરપક્ષ:- તે સાધુ પૃથ્વી ખોદતો નથી. તથા તે સંસકત જળ મુકવામાત્રથી જયાં શોષાઈ જાય ત્યાં છોડતો પણ નથી. પરંત પાણીથી આર્દૂ થયેલા સ્થાનમાં જ મુકે છે. એ સ્થાન પણ પાણી–પૃથ્વીના પરસ્પર સંયોગથી અચિત્ત જ ये य छ, न सयित्त. (भूगमा 'तु' ५६ °४॥रार्थ छे) तथाजलउल्ले (हाईस्थाने य१५....) त्या पूर्वपले બતાવેલો દોષ લાગુ પડતો નથી. ૧૦૯ના
तत्थवि य महीसिचलणादिघट्ठदेसम्मि उज्झओ विहिणा ।
तदभावे काऊणवि अच्चित्ते हंत को दोसो ? ॥१०९१॥ (तत्रापि च महिषीचरणादिघृष्टंदेशे उज्झतो विधिना । तदभावे कृत्वापि अचित्ते हन्त को दोषः ?॥) तत्रापि च जलाट्टै स्थाने महिषीचरणादिना घृष्टे-लघुगतस्पे जाते देशे-प्रदेशे विधिना-यतनालक्षणेन सूत्राभिहितेन उज्झतः- परित्यजतः, तदभावे-महिषीचरणादिघृष्टलघुगतरूपदेशाभावे कृत्वापि गतरूपं देशमचित्ते स्थाने परित्यजतो हन्त को दोषः? नैव कश्चनेति भावः ॥१०९१॥.
ગાથાર્થ:- તે જલાર્દુસ્થાનમાં પણ ભેસનો પગવગેરે પડવાથી ઘસાઇને નાના ખાડારૂપ બનેલા સ્થાનમાં જયણારૂપે સૂત્રોકત વિધિથી અને ભેંસના ચરણઆદિથી સહજ નાના ખાડારૂપ બનેલું સ્થાન ન મળે, તો ખા બનાવીને અચિત્તસ્થાનમાં તે પાણી પરઠવવામાં કયો દોષ છે? અર્થાત કોઈ દોષ નથી. ૧૦૯ના अत्र पराभिप्रायमाह - .
. અહીં દિગંબરનો અભિપ્રાય વ્યક્ત કરે છે.
सिय अच्चित्तो उ तओ किमेत्थ माणं ? जिणागमो चेव ।
काया मिहो उ सत्थं वन्नादीपरिणयमचित्तं ॥१०९२॥ (स्यादचित्तस्तु सकः किमत्र मानम् ? जिनागम एव । काया मिथस्तु शस्त्रं वर्णादिपरिणतमचित्तम् ॥)
.
++++++++++++++++
E-MA२- 229 +++++++++++++++