Book Title: Aapt Mimansa
Author(s): Jaychand Chhavda
Publisher: Anantkirti Granthmala Samiti

View full book text
Previous | Next

Page 42
________________ आप्त-मीमांसा । १७ । सो ही आपकै वैरी पणांकूं साधै है । जातैं अनेकान्त न मान्या तब सर्वथा सतुरूप तथा सर्वथा असत्रूप तथा सर्वथा नित्यरूप तथा सर्वथा अनित्यरूप ऐसा तत्व माननां तब ऐसैं वस्तुमै अर्थक्रियाका अभाव सिद्ध होइ है अर अर्थक्रिया विना पुण्य-पाप कर्म आदिक नांहीं सिद्ध होय तब अनेकान्त मान्यां विना पुण्यपाप आदिकी सिद्धि न होइ तब परकै वैरीपणांतें आपणां वैरीपणां सिद्ध भया ऐसें सर्वथा एकान्तवादीनिकै प्रत्यक्ष अनुमान प्रमाणकरि विरुद्ध भाषीपणां है यातैं अज्ञानादि दोषनिकी सिद्धि है तातैं आप्तपणां बजैं नांही यातैं हे भगवन् ! तुम अरहन्त ही सर्वज्ञ वीतराग युक्तिशास्त्रतैं अविरोधी वचनपणांकरि निर्दोष हो, ऐसा निश्चयकरि तत्वार्थ शासनका आरम्भविषै मुनिननैं तुमकूं स्तवन गोचर किये हैं जातैं तुम ही तत्वार्थ शासनकी सिद्धिके कारण हो ॥ ८ ॥ आगैं भगवान् मानूं फेर पूछें हैं— जो हे समन्तभद्र ! पदार्थनिका भाव ही है, अभाव नांहीं, ऐसा निश्चय होतैं प्रत्यक्षानुमानतैं विरोधका अभाव है या भाव - एकान्तवादी निकै निर्दोषपणांकी सिद्धितैं आप्तपणां बर्णे है । तातैं तिनकै स्तुति योग्यपणां होहू ऐसें पूछें मानूं फेर आचार्य कहै है— भावैकान्ते पदार्थानामभावानामपह्नवात् । सर्वात्मकमनाद्यन्तमस्वरूपमतावकम् ॥ ९॥ अर्थ — हे भगवन् ! पदार्थनिकै भाव एकान्त होतैं अभावनिका लोप भया यातैं सर्वात्मक अनाद्यन्त ऐसा ठहन्या सो ऐसा वस्तुका निजरूप नांही सो तुमारा मत नांही । तहां सांख्यमत मैं तौ पदार्थ पेचीस १ मूलप्रकृतिरविकृतिर्महदाद्याः प्रकृतिविकृतयः सप्त । षोडशकश्च विकारो न प्रकृतिर्न विकृतिः पुरुषः ॥ १ ॥ आ०-२

Loading...

Page Navigation
1 ... 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144