Book Title: Tattvartha Sutrana Karta Kon Shwetambar Ke Digambar
Author(s): Anandsgarsuri, Akshaychandrasagar
Publisher: Agamoddharak Pratishthan
View full book text
________________
શ્વેતાંબર કે દિગંબર?”
આ ગ્રન્થના કર્તા શ્રી ઉમાસ્વાતિજી દિગંબર આમ્નાયના નહીં, પણ શ્વેતાંબર આમ્નાયના જ છે.
(૬) દિગંબરોના હિસાબે પણ સામાયિક અને પૌષધમાં સાવદ્યનો ત્યાગ તો અવશ્ય માનવો જ પડશે અને એમના હિસાબે વસ્ત્રાદિક પણ સાવદ્ય છે તો પછી સામાયિક, પૌષધવાળાઓને સંસ્તારોપક્રમણ એટલે પ્રમાર્જન પ્રત્યુપેક્ષણ ક્રિયા કર્યા વગર સંથારા પર બેસવું અતિચાર છે તે કેવી રીતે થશે? કારણ કે પહેલા તો પ્રમાર્જન કરવાના સાધનને જ ઉપકરણ જ નહીં માનશે તો ઉપકરણ કયાંથી હોવાનું? કે જેના વડે સામાયિક-પૌષધવાળો પ્રમાર્જન કરવાનો. જો એમ કહેવામાં આવે કે શ્રાવકને સાવદ્ય અથવા પરિગ્રહનો સર્વથા ત્યાગ નથી તેથી સામાયિકપૌષધવાળો પ્રમાર્જનનું સાધન રાખી શકે છે, પરંતુ એમ કહેવું પણ યોગ્ય નહી મનાય, કેમકે શ્રાવકને સામાયિક-પૌષધમાં અનુમોદનની પ્રતિજ્ઞા નથી પરન્તુ સાવદ્ય તેમજ પરિગ્રહની કરકરાવણ વિષે કોઈ પણ છૂટ નથી તો પછી આવી સ્થિતિમાં સામાયિક પૌષધ કરનાર શ્રાવકો ઉપકરણહીન નગ્ન જ હોવા જોઈએ. જે સામાયિક પોષધમાં આવું નગ્નપણું માનવામાં આવે તો સામાયિક-પૌષધ માટેની યોગ્યતા તો દિગંબર લોકો પુરુષ અને સ્ત્રી - બંનેયને માટે સ્વીકારે જ છે. તો શું સ્ત્રીઓ પણ નગ્ન થઈને સામાયિક કરી શકે છે? જો એમ કહેવામાં આવે કે જેણે સામાયિકપૌષધ કરવા હોય તે ચાહે પુરૂષ હોય કે સ્ત્રી હોય, નગ્ન થવું જ જોઈએ. તો પછી માનવું જ પડશે કે જયારે સ્ત્રીઓ વગર વચ્ચે રહી શકે છે તો એમને જ સાધુપણું આવવામાં શો વાંધો છે ? અને જયારે સાધુપણામાં કશો વાંધો નથી તો પછી એમને કેવલજ્ઞાન અને મોક્ષ પણ થવામાં શો વાંધો છે? અસલ વાત તો એ છે કે ગ્રન્થકાર મહારાજ શ્વેતાંબર જ હોવાને લીધે સંસ્તારકને પરિગ્રહ નથી માન્યો અને તેથી જ સાવદના વિવિધ-ત્રિવિધ-ત્યાગી શ્રાવક-શ્રાવિકાને સામાયિક-પૌષધમાં સંસ્મારક રાખવાનો અને પ્રમાર્જન માટે ઉપકરણ રાખવાનો નિર્દેશ કર્યો છે.
કેટલાક દિગંબર લોકો એમ કહે છે કે અમે મોરપીંછી રાખીએ છીએ-એનાથી પ્રમાર્જન કરીશું. કિન્તુ તે વ્યર્થ જ છે. કેમકે પહેલા તો ગૃહસ્થ-લોકો સામાયિકમાં પીંછી રાખતા જ નથી, અને જો માની લઈએ કે દિગંબર સાધુની જેમ દિગંબર ગૃહસ્થો પણ પીંછી રાખશે તો તે પણ પ્રમાર્જન માટે ઉપયોગી નહીં થાય. કેમકે શરીર અને પગના ચોરસ માપથી વધુ માપવાળી કોઈ વસ્તુ હોય તો જ પ્રમાર્જનમાં | જીવયા થઈ શકે, એટલે કે શ્વેતાંબર લોકો જેવી રીતે રજોહરણાદિ ઉપકરણો રાખે
