Book Title: Tattvartha Sutrana Karta Kon Shwetambar Ke Digambar
Author(s): Anandsgarsuri, Akshaychandrasagar
Publisher: Agamoddharak Pratishthan
View full book text
________________
“શ્વેતાંબર કે દિગંબર?”
૧૭
જ પરિગ્રહ છે અર્થાત્ ગ્રહણ જ પરિગ્રહ છે. તો પછી એમના હિસાબે તો “પ્રદ” થી જ વિરમણ માનવું જોઈએ અર્થાત્ “ર્ધારિ” ઉપસર્ગ લગાડવાની શી જરૂર હતી ?
(૧૦) દિગંબરોને શરીર સિવાય બીજું કંઈ માનવું જ નથી. તો પછી એ લોકો સાધુને “એષણા' અને “આદાન નિક્ષેપ' સમિતિ કેવી રીતે માનવાના ? કેમકે પાત્રાદિ ન રાખવાથી એમના સાધુઓને એક જ ઘરથી બહાર કરી લેવો પડે છે જયારે એક ઘરમાં જ ભોજન કરી લેવાનું છે તો પછી એક ગૃહાત્ર છોડવું અને માધુકરીવૃત્તિ કરવી - એ કેવી રીતે રહે !જ્યારે માધુકરી વૃત્તિ જ નહી રહે તો પછી તે એષણા સમિતિ કયાં રહેશે ? જેમ પાત્રાદિક ન હોવાથી એષણા સમિતિ બની શકતી નથી તેવી જ રીતે આદાન નિક્ષેપ સમિતિ પણ બની શકતી નથી. કેમકે કોઇ પણ વસ્તુ ઉપાડવી કે મૂકવી, તેને પ્રત્યુપેક્ષણ અને પ્રમાર્જન કરીને લેવી કે મૂકવી - એનું નામ આદાનનિક્ષેપ સમિતિ છે. હવે અહીં વિચારવું જોઈએ કે જયારે | પ્રમાર્જન કરવા માટે ન તો રજોહરણ વગેરે છે અને ન ઉપાડવા મૂકવાની કોઈ વસ્તુ જ છે. તો પછી આદાન નિક્ષેપ સમિતિ એ લોકોના મતે કેવી રીતે થઈ શકશે? યથાયોગ્ય ઉપકરણ ન હોવાથી જો રાત્રે પેશાબ (માતરૂ) કે ટટ્ટી (અંડિત) જવાનો અવસર આવી જાય તો યતના (જયણા) કેવી રીતે કરી શકાય? કેમકે લાંબુ અને મોટુ રજોહરણ ન હોવાથી અંધારામાં ચાલતાં ચાલતાં પ્રમાર્જન કરે શેનાથી ? અર્થાત્ ઉપકરણ ન માનવાથી ઈર્યાસમિતિ પણ અમુક વખતમાં બની શકતી નથી.' એ જ રીતે દિવસે પણ જો કીડીઓનો સમૂહ નિકળે, તે સમયે પણ વિરાધનાથી | બચવું એમના માટે મુશ્કેલ થઈ જાય છે.
ભાષા સમિતિમાં પણ મુખવસ્ત્રિકા ન રાખવાથી બોલતી વખતે સંપાતિમાદિક જીવોની હિંસા રોકી શકાતી નથી. પાત્ર વગેરે ન હોવાથી વરસાદની મોસમમાં પણ જલવૃષ્ટિ થતી રહે તો પણ પેશાબ-ટટ્ટી (માતરે-ઠલ્લે) માટે બહાર જવું જ પડશે અને જો સાથે કાંબલ ન હોય તો અપૂકાયના જીવોની પણ જયણા થઈ નહીં શકે.' તાત્પર્ય કે ઉપકરણ ન માનવાવાળાઓ માટે ઈર્યાસમિતિ આદિમાંથી એક પણ સમિતિનો અસંભવ છે અને શાસ્ત્રકાર તો પાંચેય સમિતિઓને સાધુપણાની માતા તરીકે ગણાવે છે.
(૧૧) દિગંબરોના હિસાબે જૈનધર્મ મૈથુન સિવાય સ્યાદ્વાદ રૂપ હોવાથી અને ભાવપ્રાધાન્યવાલો હોવાથી પણ નગ્નતા નિરપવાદ છે. એટલે કે કોઈ પણ અવ
