Tattvartha Sutrana Karta Kon Shwetambar Ke Digambar

Author(s): Anandsgarsuri, Akshaychandrasagar
Publisher: Agamoddharak Pratishthan

Page 37

‘તત્ત્વાર્થસૂત્રના કર્તા કોણ?' ,
(“ T' શબ્દથી અગ્યાર લેવા અને વચ્ચેનો જે અકાર તે નિષેધ વાચક હોવાથી એવો અર્થ થશે કે કેવલીઓમાં અગ્યાર પરીષહ નથી. પાઠકો ! સામાન્ય બુદ્ધિવાળો માણસ પણ અહીં કહી શકે છે કે આ અર્થ શાસ્ત્રકારના આત્માનું ખૂન કરીને કરવામાં આવ્યો છે. કેમ કે એવો કૂટ અર્થ ન તો શાસ્ત્રકારો કહે છે અને ન શાસ્ત્રકારની આવી શૈલી હોય છે. તત્ત્વાર્થ સૂત્રમાં શ્રી ગણેશથી ઈતિશ્રી સુધી (આરંભથી અંત સુધી) કોઈ પણ જગ્યાએ--કોઈ પણ સૂત્રમાં આવો વાંકો અર્થ કરવામાં નથી આવ્યો તો પછી અહીંયા જ આવો વાંકો અર્થ કેમ ? ચોથા અધ્યાયમાં “કાફT' શબ્દ છે. શું તેનો આવો અર્થ કરે છે ? કદાપિ નહીં. ખરી વાત તો એ છે કે શાસ્ત્રકારે કોઈ વાંકો અર્થ કર્યો નથી. પરંતુ આ તત્ત્વાર્થસૂત્રના કર્તા જ શ્વેતાંબર આચાર્ય છે અને તેઓ કેવલીમહારાજને આહાર માનનારા છે. એટલે કેવલી-મહારાજને સુધા અને પિપાસા પરીષહ હોવાનું ગણીને શ્વેતાંબરાચાર્ય શ્રી ઉમાસ્વાતિવાચક મહારાજે સૂત્રમાં અગ્યાર જ પરીષહ કહ્યાા છે. દિગંબરોની ઉત્પત્તિની પૂર્વે આ સૂત્ર શ્રી ઉમાસ્વાતિવાચકજીએ ગુણઠાણાંમાં પરીષહના અવતારના પ્રસંગથી કેમ ન કર્યું હોય ?
હવે અહીંયા દિગંબરોએ પહેલા તો ઉપકરણોને ઉપકરણ તરીકે માનવાની મનાઈ કરી. ત્યારે એક તરફ તો સ્ત્રીને ચારિત્ર નથી હોતું એમ માનવું પડ્યું અને સાથે બંધ, નિર્જરા અને મોક્ષનો સંબંધ જે પરિણામ સાથે હતો તેની જગ્યાએ મોક્ષાદિકનો સંબંધ બાહ્યલિંગની સાથે જ કરવો પડ્યો. અને એ જ કારણે અન્ય લિંગ અને ગૃહિલિંગથી સિદ્ધ હોવાનું ઉડાડીને સિદ્ધના પંદર ભેદો પણ ઉડાડવા પડ્યા. ત્યાર પછી (તદનંતર) તીર્થકર કેવલી ગોચરી માટે નથી જતા અને પાત્રાદિકના અભાવે બીજાઓ પણ આહાર-પાણી લાવી આપી શકે નહીં, એટલે કેવલી મહારાજ આહાર કરતા નથી એમ માનવું પડ્યું. અને તેથી જ આ સૂત્રનો આવો વાંકો અર્થ કરવાની દિગંબરોને જરૂરત પડી છે. '
વ્યાકરણના હિસાબે “નાથા ન દુશ છાશ” આમ કરવું જ અયોગ્ય છે. મધ્યમપદનો લોપ કરીને કર્મધારય તપુરુષ કરવો પડશે. નન્નો સમાસ “T' ની સાથે કરીને સT શબ્દને જોડવો પડશે. અને એમ કરવાથી તો અર્થની દૃષ્ટિએ આચાર્ય મહારાજે નૈઋા' એમ કરવું જ ઉચિત છે. પરંતુ એવો અયોગ્ય સમાસ અને આટલો વાંકો અર્થ કર્યા પછી પણ દિગંબર ભાઈઓની અર્થ સિદ્ધિ નથી થઈ શકતી કેમકે પરીષહ ૨૨ છે, તેમાંથી ૧૧ નો નિષેધ કર્યા પછી પણ