________________
Regd. With Registrar of Newspapers for India No. R. N. 1.6067/57 Licence to post without prepayment No. South-81/2006-08 Posted at Patrika Channel sorting office Mumbai-400 001. On 16th of every month. Regd.No.MH/MR/SOUTH-146/2006-08 PAGE No. 20
- PRABUDHHA JIVAN
DATED 16, APRIL, 2007 ચીંથરે બાંધ્યાં રત્નો
પંથે પંથે પાથેય... | દીપસે દીપ જલાતે ચલો... Dગીતા જૈન
T જિતેન્દ્ર એ. શાહ ગુજરાતમાં યોગ શિબિરના પ્રવાસ દરમ્યાન નેહાબેનનો પરિચય ક્રિષ્ણા ગોર હતી એકવીસ વર્ષની અમદાવાદની કન્યા, બી. એ.ના થયો. પ્રથમ મુલાકાત હૃદયને સ્પર્શી ગઈ. ભાવભરી આંખો અને છેલ્લા વર્ષમાં તેનો અભ્યાસ ચાલી રહ્યો હતો. હસતો ચહેરો વગર બોલ્ય જ ઘણું ઘણું કહી જાય ને બોલે ત્યારે તો મધ્યરાત્રિએ અમદાવાદે ફરી એકવાર ધરતીકંપનો આંચકો એ રણકાર તન-મનને શાતા આપી દે એમના શરીરની ભાષા એમના અનુભવ્યો હતો. રિચટ૨ સ્કેલ પર આંચકાનું પ્રમાણ હતું ૫.૨નું. મનની સાલસતા સ્પષ્ટ રજૂ કરી દે.
ક્રિષ્ણા અને તેના પરિવારજનો વેજલપુરના પોતાનાં ઘરમાં ખૂબ અઢી દિવસ સાથે રહ્યા, ટૂકડે ટૂકડે પરિચયાત્મક વાતોની શાંતિથી નિદ્રા લઈ રહ્યા હતા. ધરતીકંપના આંચકાએ તેમને ગાઢ સાથોસાથ આત્મીય તાણાવાણા બંધાયા, મન પર એક અમીટ છાપ નિદ્રામાંથી જગાડી દીધા. ચાર-પાંચ વર્ષ પહેલાં ધરતીકંપે જે લઈને છૂટા પડ્યા મુંબઈમાં ફરી મળવાના સંકલ્પ સાથે.
ખાનાખરાબી સર્જી હતી તેનો ચિતાર તેમના સ્મરણપટ પર ચઢી સ્કૂલમાં એઓ જે સ્કૂલમાં સ્વયં સેવા બજાવે તે જોવાનું મને કૂતુહલ આવ્યો. જીવનની ક્ષણભંગુરતાનો ખ્યાલ અન્ય કોઈને આવ્યો કે નહીં હતું; કારણ કે એ શાળા વિશે એમણે મને ઘણી વાતો કરી હતી–એ તેની તો બહુ ખબર ન પડી પરંતુ યુવાનીના ઉંબરા પર પગ રાખતી ઝૂંપડપટ્ટીના બાળકોને ભણાવતી શાળા અંગે.
ક્રિષ્ણાને બરાબર આવી ગયો. જાણે તેને પૂર્વસંકેત થઈ આવ્યો હોય એક સુંદર સોહામણો દિવસ મળ્યો-એમની સાથે સ્કૂલે ગઈ. તેમ તેના મુખમાંથી શબ્દો ઉચ્ચારાયાઃ “પપ્પા, ભગવાન ન કરે પણ અરે આ શું?!
ખરેખર કશું અજુગતું થઈ જાય તો મારી આંખો અને મારી કિડનીનું નાના નાના બાળકો અલગ અલગ સમૂહમાં લાઈનસર બ્લ્યુ સ્કર્ટ દાન કરી દેજો.' તેના પપ્પાએ માની લીધું કે ધરતીકંપના આંચકાને પેન્ટમાં ફૂટપાથ પર બિછાવેલી ચટાઈ પર શિસ્તતાથી અભ્યાસમાં કારણે ભયભીત થઈને ક્રિષ્ણા આવું બોલી હતી. હકીકતમાં ક્રિષ્ણા મગ્ન દેખાયા!
દ્વારા નિયતિ પોતે જ પોતાનો ચૂકાદો ફરમાવી રહી હતી. હા! નેહાબેન મને લાવ્યા હતા સફળતાનો માર્ગ મોકળો કરતા ત્યારપછી ૧૫ માર્ચે ધૂળેટીનો અવસર. ધૂળેટીની તે સવારે મિત્રોની ફૂટપાથ કોંચિંગ ક્લાસમાં!
સંગાથે અને રંગોના સથવારે તેણે અસ્તિત્વનો ઓચ્છવ ખૂબ માણ્યો. સામાન્ય રીતે સ્લમ્સના બાળકો શાળાએથી આવીને, કામ પર સ્નાનકર્મથી પરવાર્યા પછી તેને રણછોડજીના મંદિરે દર્શન જતા માતા-પિતાની ગેરહાજરીમાં સમય વેડફતા હોય છે. આવા કરવાની ભાવના થઈ. રિંગ રોડ પરથી તે પોતાના પપ્પા સાથે પસાર બાળકોને શોધી શોધીને, એમના મા-બાપને વિશ્વાસમાં લઈને આ થઈ રહી હતી અને પછવાડેથી આવતા બાઈકસવારે તેને અધ્ધર કૉચિંગ ક્લાસ શરૂ કરવામાં આવ્યા હતા. અંધેરી પશ્ચિમના સાત ઉછાળી. અકસ્માત ઘણો ગંભીર સાબિત થયો. કવિતાની પેલી બંગલો પાસે બે બાળકોથી શરૂ થયેલા આ ક્લાસમાં આજે ૯૫૦ પંક્તિઓ તેણે સાચી સાબિત કરી બતાવી. વિદ્યાર્થીઓ, આઠ અલગ અલગ જગ્યાએ, ૪૩ સવેતન શિક્ષકો ૨૦ નિર્દોષ અને નિર્મળ આંખ તારી, હતી હજી યૌવનથી અજાણ;
સ્વયંસેવકો સુધી વિસ્તર્યા છે. મુંબઈના રસ્તાઓની અશાંતિ આ હેરી રહે જીવનચૂંદડી જરી, સરી પડી ત્યાં તજ અંગથી એ. શાળાના દૃઢ મનોબળ ધરાવતા શિક્ષકો અને બાળકોને નડતી નથી. અકસ્માત પછી તેને જીવરાજ મહેતા હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં એક નાનકડા ફોલ્ડિંગ બ્લેકબોર્ડ અને ચટાઈઓના સામાન્ય સાધનો આવી. ૪૮ કલાક પછી ડૉક્ટરે તેને Brain-dead જાહેર કરી હૃદય માત્રથી ચાલતી આ શાળાના બાળકોને સર્વાગીણ વિવિધલક્ષી શિક્ષણ હજી ધબકતું હતું; મગજનું યંત્ર કામ કરતું બંધ થઈ ગયું હતું. આપવાના પ્રયાસો કરવામાં આવે છે.
પરિવારજનોને જે આઘાત અથવા આંચકો લાગ્યો તે કોઈ પણ રિચટ૨ ફૂટપાથ શાળાનું બીજ સેવનાર પ્રા. કે. ડી. શર્મા માને છે કે જો સ્કેલ પર માપી શકાય તેવો બિલકુલ નહોતો. બાળકો આપણા સુધી ભણવા ન આવી શકતા હોય તો આપણે તેમની તેણે વ્યક્ત કરેલ તેની અંતિમ ઇચ્છા તેના પપ્પા અને અન્ય પાસે જવું જોઈએ. ૧૯૯૫માં આ બીજને રોપવા માટે એમણે એમના કુટુંબીજનોને યાદ આવી ગઈ. તેમણે ક્રિષ્ણાની આંખો અને કિડનીનું મિત્રોનો સહયોગ લીધો અને આશાકિરણ ટ્રસ્ટનો જન્મ થયો. દાન કરી દીધું. તેની કિડનીનો લાભ મળ્યો ૬૨ વર્ષના અરવિંદભાઈને શાકભાજી વેચનારા કે રસ્તા પરથી કાગળ વિણતા માતા-પિતાના અને આંખોનો લાભ મળ્યો અન્ય બે વ્યક્તિઓને. (વધુ માટે જુઓ પાનું ૧૯).
(વધુ માટે જુઓ પાનું ૧૯) Printed & Published by Nirubahen S. Shah on behalf of Shri Mumbal Jain Yuvak Sangh and Printed at Fakhri Printing Works, 312JA, Byculla Service Industrial Estate, Dadali Konddey Cross Rd, Byculla, Mumbal-400 027. And Published at 385, SVP Rd., Mumbai-400004. Temparary Add : 33, Mohamadi Minar, 14th Khetwadi. Mumbai-400004.Tel.: 23820296. Editor: Dhanwant T. Shah.
