________________
Regd. With Registrar of Newspapers for India No. R.N. 1. 6067/57 Licence to post without prepayment No. South-81/2006-08 Posted at Patrika Channel sorting office Mumbai-400 001. On 16th of every month. Regd.No.MH/MR/SOUTH-146/2006-08 PAGE No. 20
PRABUDHHA JIVAN
DATED 16 JULY, 2007 ઘટના પહેલી
૧૯૮૯માં રૂા. ૫,૭૨,૫૧૩- એકત્રિત કરી
પંથે પંથે પાથેય... લખનૌની લોકઅદાલતનો એક કિસ્સો
એ રકમ મૌની આશ્રમને આ સંસ્થાએ અર્પણ અત્યંત રોચક છે.
કરી હતી.) લખનૌના બેગમ હઝરત મહેલ પાર્ક
વંદન પાત્ર માતૃત્વ અનુબહેને પ્રગતિ મંડળના આવેલા સર્વે વિસ્તારમાં ભીખ માગવાના ગુના માટે
બે સત્ય ઘટનાઓ
સભ્યોનું સુંદર અને મનહર સ્વાગત કર્યું હતું. પોલીસે એક માજીને પકડ્યા. એમને પોલીસ
લીલી જાજમ બિછાવેલી હોય તેવી ઘાસની થાણે લઈ ગયા. ઈન્સ્પેક્ટરને લાગ્યું કે આ
' મનસુખલાલ ઉપાધ્યાય
લોન, વૃક્ષો, વનરાજી અને સ્વચ્છતાના મહિલા કોઈ સારા ઘરની લાગે છે. બહુ દિવસ તે ઘર છોડી કોઈને કહ્યા વગર ચાલી મંદિરસમ એ ભૂમિની ભવ્યતા પળે પળે સૌને દુઃખિયારી છે. વખતની મારી ભીખ માગી નીકળ્યાં. ઈન્સ્પેક્ટરે માજીની વ્યથા સાંભળી હૈયે સુચિતા પ્રગટાવી રહી હતી. રહી હોય. એમણે સહાનુભૂતિપૂર્વક માજીને તેણે તેમને કોઈ સેવાભાવી કેન્દ્રમાં મોકલી ચા-નાસ્તો તથા અનુબહેનના સત્સંગ પૂછપરછ કરી, ત્યાં તો માજી ઢગલો થઈ આપ્યાં. એ સેવાભાવી સંસ્થાના ઉપરી અને પછી અમે સૌએ આશ્રમના સ્થળે ફરવા ગયાં. ઈન્સ્પેક્ટ૨તો વિમાસણમાં પડી ગયો. નિરીક્ષકે લોક અદાલતમાં ત્રણેય છોકરાઓ લાગ્યા. આશ્રમના સ્થળની સામે રસ્તો ઘડીક એમ લાગ્યું કે માજીને ભૂતકાળ યાદ સામે દાદ માગી. દર ત્રણ મહિને ત્રણસો ઓળંગી સામે રહેલા વૃદ્ધાશ્રમનું મકાન આંખે ન કરાવ્યો હોત તો સારું હતું.
ત્રણસો રૂપિયા આપવાનું દીકરાઓએ કબૂલ્યું. ઊડીને વળગે તેવું હતું. એટલે અમે સૌ એ માજીની વ્યથા સમજવા જેવી ઈન્સ્પેક્ટરને માજીએ પોતાના પુત્રોના રૂપિયા લેવાની તરફ ગયા. જોકે વૃદ્ધાશ્રમ જોવા જવું એટલે લાગી:
ઘસીને ના પાડી. આખરે એ એક માતા હતી. અંદર રહેતા વૃદ્ધોની જીવન-કથનીની કરુણતા ૧૯૬૫નું યુદ્ધ થયું ત્યારે માજીનો પતિ તેમણે કહ્યું: “એ ત્રણસો ત્રણસો રૂપિયા મારા જાણવા જેવું બને ખરું. પણ એ વૃદ્ધોના શહીદ થઈ ગયો હતો. તેમને ત્રણ નાનાં પૌત્રોના લાલનપાલન અને ઉછેરમાં વાપરજો. હૈયાની ખુશી કે વેદના આપણા સૌને હૈયે બાળકો હતાં. તેમનું બચપણ ન બગડે એવા બચપણ કદીય પાછું આવતું નથી. ફરી ફરી આવતું એક યા બીજી રીતે વસેલી જરૂર છે ! ક્યારેક માતૃભાવથી તેમણે પેનશનની ટાંચી નથી.”
ઊંડી ધરબાયેલી હોય છે! કમાણીમાંથી અગાઉની જેમ જ લાડકોડમાં , પણ પુત્રો માતાની માતૃત્વની અમૂલ્ય હું એ વૃદ્ધાશ્રમના મકાન પાસે પહોંચ્યો. તેમને ઊછેર્યા, ભણાવ્યાં, ગણાવ્યાં. યુવાન ભાવનાને સમજે છે ખરાં, ઘડપણ ઘડીએ ઘડીએ એના મુખ્ય સ્થાન ઉપર અર્ધગોળાકાર પ્રવેશથયાં એટલે તેમને સારાં સ્થાનો પર નોકરી નથી આવતું?
દ્વાર ઉપર શ્રીમતી મણિબેન પટેલનું નામ પણ મળી. છોકરાઓને હોંશે હોંશે પરણાવ્યાં.
XXX
અંકિત હતું. દાતાનું જ નામ હતું. હું નામ વહુઓ આવી. એ અરસામાં માજીને ઘડપણ
ઘટના બીજી
વાંચતો હતો ત્યારે ત્યાંના એક પરિચારકે આવી ગયું. તે સાથે તેમની કઠણાઈ શરૂ થઈ. પૂજ્ય રામચંદ્ર ડોંગરે મહારાજશ્રીના માલસર કહ્યું: “તમે જે નામ વાંચો છો તે વૃદ્ધાબહેન વહઓ માજીને પરેશાન કરવા લાગી, કડવા ગામની નજીક સ્વ. અનુબહેન ઠક્કરનો મોની અહીં રહે છે. મળવા જવું છે ?' વેણ, માના હૈયાને વીંધી નાખે તેવા, વહુઓ આશ્રમ વિશાળ જગામાં અને સુંદર રીતે હું સ્તબ્ધ થઈ ગયો. અંદરના ઓરડાઓમાં પાસેથી સાંભળવા પડતા. એક દિવસે તો વિકસાવેલો છે. આશ્રમમાં દાખલ થઈએ ત્યાં વસતા એ ઘરડાં નર-નારીને મળતો મળતો વહુઓએ તેમના પર હાથ ઉગામી લીધો. આપણું મન શાંત થઈ જાય, હૈયે હરખ ઊછળે એક પછી એક ઓરડા વટાવતો ગયો. ત્યાં લાડકોડથી ઉછરેલા દીકરાઓએ પત્નીનો પક્ષ અનેતનનો થાક ઊતરી જાય.(પર્યુષણ દરમિયાન વસતા વૃદ્ધોના મુખ પર સ્મિત હતું. આંખોમાં લીધો. માજીને એવું ખોટું લાગ્યું કે જો જમીન યોજાતી પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળાના બધા દિવસે વેદના આળોટતી હતી. અને તોય તેઓએ માર્ગ આપે તો પોતે તેમાં ધરબાઈ જાય!' જૈન યુવક સંઘ જરૂરિયાતમંદ સંસ્થા માટે દાન સૌની સંગે હોંશભરી વાતો કરી.
ઘરમાં રોજ રોજ અપમાનભરી હાલતમાં પ્રાપ્ત કરે છે એને એ સંસ્થાને રકમ આપવા એ બધાનો સૂર એક જ હતો કે અમારે ઘડપણ કાઢવા કરતાં બહાર ભીખ માગીને સંસ્થાના કાર્યકરો ત્યાં જાય છે. આ રીતે સ્વ. મન અનુબહેન ઠક્કર જે અમારી માવડી છે, પેટ ભરવામાં ઓછું અપમાન છે. અને એક અનુબહેન ઠક્કરના મોની આશ્રમ માટે (વધુ માટે જુઓ પાનું ૧૦) Printed & Publlahed by Nirubahen S. Shah on behalf of Shri Mumbal Jain Yuvak Sangh and Printed at Fakhd Punting Works, 3121 A Bycull Service Industrial Estate, Dadasi Konddey Cross Rd, Byculla, Mumbai 400 027, And Published at 385, SVP Rd., Mumba400004. Temparary Add. : 33, Mohamadi Minar, 14th Khetwadi. Mumbal 400004. Tel: 23820296. Editor: Dhanwant T. Shah.