________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
[<<]
શ્રી જૈન સત્ય પ્રકાશ
[ વર્ષ સાતમું
આ સિવાય ખીન્ન આચાર્યો કે જેમણે હેમચદ્રના વ્યાકરણ ઉપર જ સ્વતંત્રરૂપે લખ્યું છે તેમને અને તેમના રચિત ગ્રંથેના ઉલ્લેખ નીચે કરાય છેઃ
ગ્રંથ
ગ્રંથકારો
જયાનંદ
↑ જિજ્ઞાસુરાાલનવૃત્તિ (બીજી)
૨ ધાતુપાઇ ( સ્વરવર્ણાનુક્ષ્મચુસ્ત ) રૂ યિારત્નનમુય (૫૬૬૧ શ્ર્લાકસંખ્યા)
४ हैमविभ्रमसटीक
५ हैमविभ्रमवृत्ति
६ है मलघुन्यायप्रशस्ति अवचूरी
७ न्यायमञ्जुषा
८ स्यादिशब्दसमुच्चय
૨ ચન્દ્રજ્ઞમા [હૈમજૌમુવી ] ૭૦૦૦ શ્લોક. ३ हैमशब्दचन्द्रिका
४ है प्रक्रिया
५ है लघु प्रक्रिया
""
વન્યાસ ૩૫૦૦૦ શ્લોક
આ બધાય ગ્રંથા પાતપેાતાના વિષયમાં સિદ્ધહેમ વ્યાકરણના અંગભૂત છે. અને તેથી સિદ્ધદેમના અભ્યાસીને વ્યુત્પત્તિ માટે આટલાં સાધને પૂરતાં છે એવા સ્વાનુભવ છે. આ વ્યાકરણ પરથી સંક્ષિપ્ત કરેલાં કેટલાંક વ્યાકરણા આપણને ઉપલબ્ધ થાય છે; તેમાં નીચે મુજબનાં ગણાવી શકાયઃ
१ सिद्धसारस्वत
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પુણ્યસુંદરગણિ૪૧ ગુણરત્નસૂરિ૪૨
ગુણચંદ્રસૂરિ જિનપ્રભસૂરિ
ઉદયચંદ્ર
હેમહ'સ (સં॰ ૧૫૧૧) અમરચંદ્રસૂરિ૪૩
For Private And Personal Use Only
દેવાનંદ
મેઘવિજય ઉપાધ્યાય.૪૪
५ "" "3
७ बालभाषा व्याकरणसूत्रवृत्ति ८ हैमवृहत्प्रक्रिया
(આધુનિક)
ગિરજાશ’કર શાસ્ત્રી
આ સિવાય આધુનિક સમયમાં આ. શ્રી વિજયનેમિસૂરિજીએ લિવ્રુન્દેમ વ્યાકરણ પરથી
,,
મહેન્દ્રસુત વીરસી. વિનવિજયાપાધ્યાય
',
૪૪
* વિનયન્તે તે ગુફ્તઃ રોજરારીનુવત્સરે તેષામ્ '' (૧૭૫૮)
૪૧ જામે વજ્રસર્વવત્સરમિતે ૧૪૬૬ વિ॰ સં.માં ગ્રંથ બન્યા. જ્યારત્નસમુચયની અંતિમ પ્રશસ્તિ શ્લા ૬૩
४२ अकारि गुणचन्द्रेण वृत्तिः स्त्र- परहेतवे ।
ટેવસૂરિમામોનચચરી સર્વા। દૈમવિત્રમવૃત્તિની અંતિમ પ્રશસ્તિ.
તેએા વાદિદેવસૂરિના શિષ્ય છે. જ્યારે વાદિદેવસૂરિને સમય સં. ૧૧૪૩-૧૨૨૬ તે છે, તેથી તેમને સમય પણ તે જ નક્કી થાય છે.
૪૩ તેઓ વિસલદેવના રાજ્યકાલ ઈ. સ. ૧૨૪૩-૧૨૬૧ માં વિદ્યમાન હતા. જીએ प्रबन्धकोश गत अमर चन्द्रसूरि प्रबन्ध.
272
દૈમૌમુદ્દીની અંતિમ પ્રશસ્તિના શ્લા ૭