________________
થયું છે તે બાહ્ય જળાદિ ઉપચારથી શુદ્ધ નહિં થાય. એ માટે સમ્યજ્ઞાન ને ક્રિયા ઉપાય છે.
ગુરુનો ઉપદેશ શ્રવણ કરી અંતર શુદ્ધિ માટે કલ્યાણમિત્ર શ્રુતશીલ સંયમચારિત્ર લઈ ધન્ય બન્યો. રાજા પણ હવે વ્યાધિ દૂર કરવા વૈરાગ્યવાન થવા લાગ્યો. રાજ્યની અધિષ્ઠાયિક દેવીએ રાજાનું મન ધર્મના સહારે પવિત્ર થતું જોઈ વ્યાધિથી તેને મુક્ત કર્યો. અવસર જોઈ રાજાએ પણ શ્રુતકેવળી સંમતભદ્રાચાર્ય પાસે શુભ ભાવે ચારિત્ર અંગિકાર કર્યું. હવે રાજર્ષિ મુનિ ગુરુની દેશના વારંવાર શ્રવણ કરવા લાગ્યા. તે દરમ્યાન ગુરુમુખે વીશસ્થાનકની આરાધનાનો મહિમા તથા એક યા અનેક પદનું ઉત્તમ કોટિનું આરાધન તીર્થંકર નામકર્મ બંધાવવા માટે નિમિત્તરૂપ થાય છે એવું વચન સાંભળ્યું.
મહર્ષિને આરાધન કરવું જ હતું તેમાં આ માર્ગદર્શન મળવાથી છઠ્ઠા ઉપાધ્યાય પદનું બહુશ્રુતની સેવાનું આજીવન વ્રત લીધું. જ્ઞાનીની બહુશ્રુતની સેવા જીવનમાં જ્ઞાનાવરણીય કર્મ ક્ષય માટે ઉપયોગી થઈ. હવે રાજર્ષિ વધુમાં વધુ શુભ ભાવે સેવા કરવા લાગ્યા. સેવાથી ગુરુના કૃપાપાત્ર થવાય અને કૃપાપાત્ર થવાથી જ્ઞાનનો ક્ષયોપશમ વધારે ખુલતો જાય.
આજે રાજર્ષિ ગ્લાન સાધુને માટે નિર્દોષ કોળાપાકની શોધમાં ગોચરી અર્થે નગરમાં નિકળ્યા હતા. બીજી તરફ એક દેવે મુનિની પરીક્ષા કરવા ધનદશેઠ શ્રાવકનું રૂપ કર્યું. કપટી એવા ધનદશેઠે મુનિને કોળાપાકની વિનંતી કરી. પણ શેઠને અનિમેષ નેત્રવાલા (દેવમાયા) જોઈ રાજર્ષિ ગોચરી ગ્રહણ કર્યા વિના પાછા ફર્યા. ત્યાર પછી જ્યાં જ્યાં રાજર્ષિ જાય ત્યાં આ દેવમાયા ગોચરી અશુદ્ધ કરતા. ટૂંકમાં રાજર્ષિની સેવા ભાવનાની પરીક્ષા કરવા આવેલ દેવે મુનિના શુદ્ધ પરિણામ જાણી, અંતે પ્રગટ થઈ મુનિની સ્તવના કરી સ્વસ્થાને ચાલ્યો ગયો.
મહેન્દ્રપાલ મુનિએ સંયમી જીવનમાં એક તરફ અગ્યાર અંગ સુધીનું અધ્યયન કર્યું જ્યારે બીજી તરફ બહુશ્રુતની સેવા સુશ્રુષા કરી. આ રીતે તીર્થંકર નામકર્મ જ્ઞાન અને સેવાથી પુણ્ય બાંધી એ જીવ સમભાવે આયુષ્ય પૂર્ણ કરી નવમાં ત્રૈવેયકે દેવપણે ઉત્પન્ન થયો. ત્યાંથી આયુષ્ય પૂર્ણ કરી મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં તીર્થંકર સ્વરૂપે જન્મી મોક્ષમાં જશે. તેજ રીતે કલ્યાણમિત્ર શ્રુતશીલ પણ એ જ તીર્થંકરના ગણધર થઈ અવ્યાબાધ સુખને પામશે.
૫૧
