________________
કરે ત્યારે મનમાં ‘સવિ જીવ કરું શાસન રસિ' એ ભાવદયા ચિંતવે સાથે સંવત્સર સુધી દાન આપે.
ગૌતમસ્વામી મ. ચાર જ્ઞાનના ધણી એવા અનંતલબ્ધિ નિધાન હતા. છઠ્ઠના પારણે છઠ્ઠ કરનારા હતા. વિનયગુણના ભંડાર હતા. પ્રભુવીર પ્રત્યે પ્રશસ્ત રાગવાળા હતા, ગણધર હોવાથી એક મુહૂર્તમાં ત્રિપદીને સાંભળી ચૌદ પૂર્વ રચના કરી હતી. જે જે પુણ્યવાનોને સંયમ-દીક્ષાનું તેઓ દાન આપતાં પ્રાયઃ તે સર્વ જીવો કેવળજ્ઞાનની લબ્ધિને પામતા. પોતે ૧૫૦૦ તાપસોને દીક્ષા આપ્યા બાદ અક્ષિણ મહાનસ લબ્ધિના કારણે ખીરથી પારણા કરાવ્યા એ ૧૫૦૦ પણ કેવળી થઈ ગયા. અપ્રમત્ત હોવાથી જમીન ઉપર પલાઠીવાળી સંયમ બાદ બેઠા પણ નથી. સંયમ લીધા પૂર્વે અભિમાન હતું કે, મારા જેવો આ જગતમાં કોઈ વિદ્વાન નથી. પણ પ્રભુવીરે તેઓએ પૂછ્યા વગર કેવળજ્ઞાનના કારણે મનની શંકાનું સમાધાન કર્યું તે દિવસથી તેઓ વિનમ્ર-વિનીત થઈ ગયા. પ્રસંગે પ્રસંગે તેઓ પોતાની અથવા અન્ય જીવોની શંકાનું સમાધાન પ્રભુને પ્રશ્ન પૂછી મેળવતા. આ રીતે વિવાહપણત્તી (ભગવતી) આગમ સૂત્રમાં પ્રભુને ૩૬૦૦૦ પ્રશ્નો તેઓએ પૂછ્યા અને પ્રભુએ એ સર્વના જવાબો આપી પ્રજાને સમ્યજ્ઞાની બનાવી.
દાનનો અર્થ ત્યાગ પણ થાય. એટલે તીર્થંક૨ નામકર્મની નિકાચના ઉત્કૃષ્ટ ત્યાગભાવના વિના ન થાય. ત્યાગ એટલે સંસારનો-સંસારના નશ્વર પદાર્થોનો. જે પદાર્થોમાં આજ સુધી મારાપણું રાખેલ છે. તે પદાર્થોનો ત્યાગ કરવાથી આ જીવ અપરિગ્રહી બને. જેનાથી કર્મ બંધાય છે તેનાથી મુક્ત થાય. ધન એ એવું પરિગ્રહ છે જેનાથી જીવ વિના કારણે કષાયો કરી બેસે છે.
ગૌતમસ્વામી ગણધર હતા. દરેક તીર્થંકર ભગવાનના ઓછા-વધુ સંખ્યામાં ગણધર હોય. ગણ (સમુદાય)ને ધારણ કરનારા-સંભાળનારા ગણધર કહેવાય. ૨૪ તીર્થંકર ભ.ના કુલ-૧૪૫૨ ગણધર હતા, જે મોક્ષગામી હતા. શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે, ૧ હજાર મિથ્યાત્વી કરતાં એક અણુવ્રતધારી શ્રાવક ઉચ્ચ. ૧ હજાર અણુવ્રત ધારક કરતાં એક શ્રમણ સાધુ ઉત્તમ. ૧ હજા૨ સાધુ કરતાં ૧ ગણધર પૂજનીય. એક હજા૨ ગણધર કરતાં ૧ જિનેશ્વર દેવ છે. તીર્થંકરો જીવમાત્રની અનેકાનેક ઉપાધિઓને ઉપદેશના માધ્યમથી ટાળનારા કહ્યા છે.
ગણધરો-૨૮૦ લબ્ધિના ધારક હોય છે. નામકર્મના ઉદયથી તે સર્વ રીતે પૂજ્ય-આદરણીય-વંદનીય શુભનામકર્મી હોય છે. પાંચ મહાવ્રતનો સ્વીકારી ઉત્તમ પ્રકારે પાળવાથી ૧. સંપૂર્ણ સુંદર શરીરધારી (દેવગતિ)ય ૨. સુમધુર આદરણીય
• ૪૮ લબ્ધિ પણ છે.
૧૩૦