________________
* માતા રૂઢસોમાને રાજી કરવા આર્યરક્ષિતે (પુત્ર) પૂર્વનું જ્ઞાન લેવા
ગુરુના ચરણો સ્વીકારી લીધા. * સ્યુલિભદ્રજીએ રોજ ૭-વાચના લઈ પૂર્વના જ્ઞાતા થવા પ્રયત્ન કર્યો પણ
જ્ઞાનના અભિમાનના કારણે છેલ્લે અર્થથી વાચના ન પામ્યા. અભિનવ જ્ઞાનપદ - સાગરચંદ્ર કથા :
જ્ઞાનનો અનુભવ વ્યવહારમાં મુખ દ્વારા બોલાતા શબ્દોચાર અને મન દ્વારા વિચારવામાં આવતી કલ્પના. અપશબ્દ-ગાળો-ખોટાં વચન-અપમાનીત શબ્દ પણ જ્ઞાનની વિકૃત અવસ્થા છે. જ્યારે હિતકારી-મીઠાં-સત્ય વચન બોલવા સંસ્કારી ભાષા છે. એકના કારણે મનુષ્ય સમાજથી અલિપ્ત થાય જ્યારે બીજાના કારણે મનુષ્ય ભેગા મળે.
જીવનમાં સાગરચંદ્રજીએ અભિનવ જ્ઞાન દ્વારા તીર્થકર નામકર્મ માટે ક્યો અભિગમ-માર્ગ અપનાવ્યો તે તેના જ ચરિત્ર ઉપરથી જોઈએ.
ભરતક્ષેત્રમાં મલયપુર રાજ્યનો અમૃતચંદ્ર નામે રાજા હતો. ચંદ્ર જેવી શીતળ ચંદ્રકળા નામે તેની પત્ની હતી. સમય જતાં ગુણ નિષ્પન્ન સાગરચંદ્ર નામે પુત્ર થયો. પુત્ર ૩૨ લક્ષણવંત બુદ્ધિશાળી હોવાથી નગરીમાં તેની પ્રસંશા થવા લાગી.
એક દિવસ કોઈ પંડિતે યુવરાજને એક શ્લોક લખી આપ્યો. જેનો અર્થ – “જેમ પ્રાર્થના વગર દુઃખ આવે છે, તેમ પ્રાર્થના વગર સુખ પણ આવે છે. ટૂંકમાં સુખ-દુઃખ માગ્યું મળતું નથી. એ માટે પુણ્ય અને ખાસ પુરુષાર્થ પણ જોઈએ. આ શ્લોક કંઠસ્થ આત્મસાત કરી કુમાર તેનું નિત્ય સ્મરણ કરવા લાગ્યો.
એક દિવસ કુમાર લીલોદ્યાનમાં ક્રીડા કરતો હતો. ત્યાં કોઈ પૂર્વ ભવના વેરી દેવતાએ કુમારને ઉપાડી દરીયામાં ફેંકી દીધો. ભાગ્યયોગે સમુદ્રમાં પાટીયું મળ્યું જેના સહારે એ સાતમા દિવસે અમરદ્વીપ પહોંચ્યો ઘણાં દિવસથી ભૂખ્યો હોવાથી આમ્રફળ ખાતાં એ શ્લોકનું સ્મરણ કરવા લાગ્યો ત્યાંજ એક સ્ત્રી ઝાડની ડાળી ઉપર ફાસો ખાઈ આત્મહત્યા કરવાની પ્રવૃત્તિ કરી રહી હતી. પરોપકારી કુમાર તરત ત્યાં જઈ આવું અયોગ્ય કાર્ય ન કરવા સમજાવવા લાગ્યો. દુઃખને દૂર કરવા પોતાની શક્તિ વાપરવાની મદદ કરવાની તૈયારી પણ બતાડી.
કન્યાએ દુઃખનું કારણ કહેતા આસું પાડી કહ્યું, સાગરચંદ્ર નામના કુમાર સાથે મારે કરવા હતા પણ તેના ન મળવાથી આ પગલું લઈ રહી છું. તે દરમ્યાન એક વિદ્યાધરે ભુવનભાનું રાજાની હેમમાલા કન્યાનો પરિચય આપ્યો. સાથે અમિતતેજ વિદ્યાધરે સાગરચંદ્રનો પરિચય આપ્યો. ફળ સ્વરૂપ બન્નેના લગ્ન થયા.
“અતિ સુખ, અતિ દુઃખ' એ ન્યાયે પૂર્વ ભવના વેરી દેવે સાગરચંદ્રનું હરણ ૧૫ર
