________________
જિમૂતકેતુ યુવરાજની કીર્તિ સાંભળી રત્નસ્થલ નગરના સુરસેન રાજાએ પોતાની પુત્રી યશોમતિના માટે સ્વયંવર મંડપમાં પધારવા ખાસ આમંત્રણ મોકલ્યું. યુવરાજ જિમૂતકેતુ પણ અંગરક્ષકો સાથે આમંત્રણને માન આપી રત્નસ્થલ નગરી તરફ નિકળ્યો. અચાનક સિદ્ધપુરનગર પાસે કુમારને મૂર્છા આવી, અંગરક્ષકોએ તરત ઉપચાર કર્યા. તેવામાં બહુશ્રુત પૂ. શ્રી અકલંકદેવ આચાર્ય પરિવાર સાથે પધાર્યા. તેમના આશીર્વાદથી કુમાર મૂચ્છરહિત થઈ સ્વસ્થ થયો.
ઉપકારી આચાર્ય દેવશ્રીની કૃપાથી કુમારને નિરોગીપણું મળ્યું. તેથી એ ગુરુદેવશ્રીને વંદના-સુખશાતા પૂછી દેશના સાંભળવા બેઠો. થોડીવારે કુમારે મૂચ્છ આવવાનું અને નિવારણ આપની કૃપાથી કેમ થયું ? તે વિનયપૂર્વક પૂછવું.
- ગુરુવર્ય કુમારની શંકાનું સમાધાન કરતાં કહ્યું, પરિપત્તન નગરમાં ગર્વિષ્ઠ અને ક્રોધી એવા દુર્વાસા નામે શિથીલ યતિ રહેતા હતા. એક દિવસ વિહાર કરતાં સાથેના બાળગ્લાન મુનિ તુષાતુર થએલા જોઈ મોટા ગુરુવર્યે દુર્વિનીય એવા દુર્વાસા મુનિને નિર્દોષ પાણી લાવવા આજ્ઞા કરી. તેથી એ મુનિ ઘણા ક્રોધી થયા. અસભ્ય વચન બોલવા લાગ્યા. મર્યાદા ઓળંગવાના કારણે રૌદ્રધ્યાનમાં આયુષ્ય પૂર્ણ કરી નરકે ગયા.
વિના કારણે મુનિઓની નિંદા અને દ્વેષ કરવાથી નરકગતિની તીવ્ર વેદના ભોગવી અનેક લુલ્લક જન્મ-મરણ કર્યા. કાળક્રમે મનુષ્ય ગતિમાં જન્મ થયો. સદ્ભાગ્ય મુનિપણું સ્વીકારી માસોપવાસ તપ કરી સુખની વાંછાથી નિયાણું બાંધી આયુષ્ય પૂર્ણ કરી તું અહીં રાજકુમાર થયો.
જૂનાં કર્મને ભોગવતાં જે બાકી હતું તે કર્મ આજે મૂચ્છ પામી ઉદયમાં આવ્યું. વર્તમાનમાં મુનિ પ્રત્યે પૂજ્ય ભાવ-વંદન-આદર કરવાથી હવે એ કર્મનો ક્ષય થયો છે.
ગુરુમુખે પોતાના પૂર્વભવને સાંભળી કુમારને જાતિસ્મરણશાન થયું. જીવનની સાચી રાહ જાણવાથી કુમારે વૈરાગ્યપામી ચારિત્ર ધર્મનો સ્વીકાર કર્યો પોતાના ભાવી પતિદેવે ચારિત્ર લીધું એ જાણી રાજપુત્રી યશોમતિએ પણ ચારિત્રનો સ્વીકાર કરી પતિના માર્ગે પ્રયાણ કર્યું.
રાજર્ષિ મુનિનો આત્મા હવે સાધનામાં સ્થિર થયો, જ્ઞાન-ધ્યાનમાં આગળ વધ્યો. અલ્પ સમયમાં જ અગ્યાર અંગના જ્ઞાતા થયા. રોજ ગુરુની નિશ્રામાં બેસી જ્ઞાનમાં વૃદ્ધિ કરતા. એક દિવસ ગુરુએ વીશસ્થાનકનો મહિમા વર્ણવ્યો. અન્ય પદની સાથે ૧૬મા વૈયાવચ્ચ જિનપદની આરાધના ઉપકાર બને છે, તેમ સમજાવ્યું. જે સાંભળી રાજર્ષિએ વિવિધ પ્રકારની વૈયાવચ્ચ કરવાનું દ્રઢતાથી શરૂ કર્યું.
૧૪o