________________
હોય તેને સંસારમાં રચ્યા-પચ્યા રહેવું નિરર્થક લાગે. આ પણ એક ક્રિયાના કારણે જ જીવનમાં પરિવર્તન થાય છે. ધર્મક્રિયા કરતી વખતે ખાસ સાત પ્રકારની અંગ, વસ્ત્ર, મન, ક્ષેત્ર (ભૂમિ), ઉપકરણ, ન્યાયી દ્રવ્ય, વિધિ શુદ્ધિ જાળવવી જોઈએ.
ક્રિયા-ગણિતરૂપે પણ કરવામાં આવે છે. ભદ્રબાહુ અને વરાહમીહીર બન્ને ભાઈ, બન્નેએ દીક્ષા લીધી હતી. જ્યોતિષવિદ્યામાં ભવિષ્યફળ કહેવામાં બન્ને પ્રવિણ બન્યા પણ નાનકડા નિમિત્તથી એક દીક્ષામાં સ્થિર થયા ને બીજા વરાહમીહીર પંડિત તરીકે જીવન જીવવા લાગ્યા. જ્યોતિષવિદ્યાના કારણે રાજાના માનીતા થયા. કુદરતને કરવું ૧-૨ નિમિત્તથી મોટાભાઈ સાથે ઈર્ષા-અદેખાઈ-શરૂ થઈ. એક દિવસ રાજાના ઘરે પુત્ર જન્મ્યો. બધા શતાયુર્ભવના આશિષ આપવા, ભેટમાં આપવા રાજાના ઘરે ગયા પણ જૈન સમાજ તરફથી સાધુ તરફથી કોઈ આશિષ આપવા ન ગયું. તેથી રાજાની સામે વરાહમીહીરે જૈન સમાજની નિંદા કરી કહ્યું, તમારા ઘરે પુત્ર જન્મો પણ કોઈ ખુશાલી મનાવવા ન આવ્યું. આ વાત ભદ્રબાહુજીને ખબર પડી. સંઘ દ્વારા રાજાને ટૂંકા સમાચાર આપ્યા. અમોને પુત્ર જન્મ્યાનો આનંદ છે. પણ ૮મા દિવસે બિલાડીના કારણે મૃત્યુ પામશે. માટે ૧૦૦ વર્ષના થાઓ એવું અસત્ય બોલવા કેમ અવાય ?
રાજા મુંઝાઈ ગયો. રાજ્યમાંની બધી જ બિલાડી પાંજરામાં પૂરાવી દીધી છતાં - પુત્ર બિલાડીના કાષ્ઠચિત્રના કારણે મરી ગયો. આજ રીતે બીજી વખત વરાહમિહીરની ભવિષ્યવાણી ખોટી પડી. પરિણામે રાજા મુનિ પ્રત્યે પૂજ્ય ભાવવાળા થયા. આ છે જ્યોતિષના ગણિતની ક્રિયાની સાચી-ખોટી ભવિષ્યવાણી. અધૂરા જ્ઞાની છલકાઈ જાય તે આનું નામ.
તીર્થકર ભ.મહાવીરના નિર્વાણ અવસરે પણ ઈન્દ્ર મહારાજે પ્રભુને થોડું આયુષ્ય લંબાવવા વિનંતી કરી. જે સમયે આયુષ્ય પૂર્ણ થશે તે સમયે ભસ્મ ગ્રહ પ્રભુના શાસનને નુકસાન કરશે, નબળું પાડશે. છતાં પ્રભુવીરે એ અવસરે જે થવાનું છે તે થશે, કોઈ મિથ્યા કરનાર નથી. એમ કહી ક્રિયા દ્વારા સુધારો ન કર્યો.
ક્રિયા હંમેશાં પવિત્ર ભાવનાથી ઉપયોગ પૂર્વક જો કરવામાં આવે તો તે અવશ્ય ફળે છે. (૧) નવલાખ જપતા નરક નિવારે, (૨) એક નવકારસી પચ્ચક્માણ ૧૦૦ વર્ષના નરકગતિના દુઃખો નબળાં કરે. તેજ રીતે (૩) એક શુદ્ધ સામાયિક લાખ ખાંડી સુવર્ણદાનથી વધુ પુણ્ય બંધાવે એમ જે કહ્યું છે. તે બધું ક્યારે ? ત્રિકરણયોગે વિધિપૂર્વક એ આરાધના થાય તો ક્રિયા-વિષ, ગરલા, હીન અનુષ્ઠાનને છોડી જો તહેતુ, અમૃત પ્રમાણેની કરવામાં આવે તો તેથી પ્રીતિ-ભક્તિ-વચનઅસંગ એ ચારના સહારે શુભ પરિણામ નિશ્ચિત પ્રાપ્ત થાય. શાલીભદ્ર પૂર્વ ભવે એક વાટકી ખીર વહોરાવી હતી. નરવીરે (કુમારપાળે) પાંચ કોડીના ફૂલથી ઉત્કૃષ્ટ ભાવે
૧૧૧
