________________
રાજા-પ્રજાએ ઉત્તમ પારિતોષિક આપ્યું. આ ઉપરથી સિદ્ધ થાય છે કે, ઈષ્ટ કાર્યોની સિદ્ધિ દેવ-ગુરુની કૃપાથી અને પ્રમાદરહિત ક્રિયા-પ્રવૃત્તિ કરવાથી મળે છે. માટે હે ભવ્યજનો ! પ્રમાદને ત્યજી ધર્મને વિષે ઉદ્યમ કરો. ધર્મ કર્મનો ક્ષય કરશે.
રાજા હરિવાહન ગુરુના ઉપદેશને પોતાના જીવન સાથે સરખાવવા લાગ્યો. પ્રમાદ-ઉપેક્ષા-આળસના કારણે કેટલું ગુમાવ્યું એ શોધવા લાગ્યા. એમને સમજાઈ ગયું કે, પુણ્યથી રાજાની પદવી તો મળી પણ શાસ્ત્રની પદ્ધતિથી જો કાંઈ પણ શુભ કાર્ય-ક્રિયા કરીશ નહિં તો આવતી કાલ ‘રાજેશ્વરી તે નરકેશ્વરી' એ કથન અનુસાર નરકે જવું પડશે. એવું ચિંતન કરી યુવરાજ મેઘવાહનને રાજગાદી ઉપર બેસાડી પરિવાર સાથે ઉપકારી ગુરુવર્યની પાસે જઈ ભાગવતિ દીક્ષા અંગિકાર કરી.
રાજાર્ષિ-હવે અપ્રમત્ત ભાવે આત્મકલ્યાણ કરવા દોષ રહિત શુદ્ધ ક્રિયા કરવા લાગ્યા. જ્ઞાન સાધનામાં પોતાનો અમૂલ્ય સમય વાપરવા લાગ્યા. પરિણામે દ્વાદશાંગીનું અધ્યયન અલ્પ સમયમાં સંયમની ઉત્તમ આરાધના સાથે કરી ચૂક્યા. રોજ ગુરુ મુખે દેશના સાંભળવાની પણ પ્રવૃત્તિ ચાલુ જ રાખી. એક દિવસ ગુરુ મુખે વીશસ્થાનક સંબંધી આરાધના, તેના દ્વારા પ્રાપ્ત થતી તીર્થંકર નામકર્મની લોકોત્તર લક્ષ્મીપદવીની પ્રાપ્તિ ને પરંપરાએ શાશ્વત સુખની વાતો સાંભળી રાજર્ષિએ વીશસ્થાનકના તે૨મા શુભધ્યાન (ક્રિયા) પદનું દ્રઢતાથી આરાધન શરૂ કર્યું. પ્રમાદરહિત, નિષ્કષાયપણે, સ્થિર ચિત્તથી, નિરંતર મૌન અને પ્રતિમા ધારણ કરવા સાથે શુભધ્યાનમાં આરૂઢ થયા. ધ્યાનની ક્રિયા પણ એકાગ્રથી કરવા લાગ્યા. કોઈ સ્થળે દોષ લાગી ન જાય, આશાતના થઈ ન જાય તેની કાળજી રાખવા લાગ્યા.
રાજર્ષિની આરાધનાની સુવાસ શક્રેન્દ્રની રાજસભામાં પણ પ્રસરી શક્રેન્દ્રે તેઓની ક્રિયા-ધ્યાનની પ્રસંશા અનુમોદના શુભ આશયે કરી અન્ય દેવોને અનુમોદના કરવા પ્રેરણા આપી. અનુમોદનાને સ્થાને શંકા-નિંદા કરનારાઓનો આ જગતમાં તોટો નથી. તેમ ઈન્દ્ર દ્વારા થએલી પ્રસંશાને એક અગ્રમહિષી શંકાની નજરે જોઈ તરત રાજર્ષિની પરીક્ષા કરવા પોતે અનેક દેવીઓ-વિકુર્તી ત્યા પહોંચી ગઈ. ઘણાં નાટ્યારંભ કરી નેત્રબાણથી વિંધવા, ચલિત કરવા પ્રયત્ન કર્યા પણ જ્યારે તેનું કાંઈ જ ચાલ્યું નહી, હાર સ્વીકારવાનો અવસર આવ્યો ત્યારે મુનિની પ્રસંશા કરી ક્ષમા માગી સ્વસ્થાને પહોંચી ગઈ.
હરિવાહન મુનિ નિર્મળ ધ્યાન-ક્રિયાના પ્રભાવે જિનનામકર્મ બાંધી સનતકુમાર દેવલોકમાં પધાર્યા ત્યાં નું આયુષ્ય પૂર્ણ કરી મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં તીર્થંકર પદને શોભતી પ્રવૃત્તિ કરી સુખના સ્વામી થશે.
ક્રિયાધર્મની જય હો. ધ્યાનની પ્રરૂપણાની જય હો !
૧૧૬
