________________
કલ્પવૃક્ષની રક્ષા કરવા માટે ભગવાને નવ વાડો કહી છે. તે વિનીત આત્મા ! બ્રહ્મવ્રતધારીને નમસ્કાર કરો. ૧
દિવ્ય (વેક્રિય) અને દારિક એમ બે પ્રકારના કામ ભોગને કૂત. કારિત અને અનુમતિ એ ત્રણ પ્રકારે ત્રિકરણ (મન-વચન-કાયાના) યોગથી પરિહરે-ત્યાગ કરે. એ રીતે એના ગુણના ધામરૂપ અઢાર (૨*૩=૬૪૩=૧૮) ભેદો થાય છે. ૨
બ્રહ્મવ્રતધારી જીવ કામની દશ અવસ્થા અને પાંચ ઇંદ્રિયોના ત્રેવીશ વિષયો (૮ સ્પર્શ, પ રસ, ૨ ગંધ, ૫ વર્ણ અને સચિત્ત-અચિત્ત ને મિશ્ર એમ ત્રણ જાતના શબ્દો જાણીને તેને દૂર કરે. અઢાર હજાર શીલાંગરૂપ રથમાં બેસીને મુનિ મહારાજા વિચરે. ૩
બ્રહ્મવ્રતધારી દ્રવ્યથી ચાર પ્રકારની (કુમારિકા, કુભાંગના, વિધવા અને વેશ્યા) સ્ત્રીઓને તજે અને ભાવથી પરપરિણતિનો ત્યાગ કરે, દશ સમાધિસ્થાનને સેવે અને ત્રીશ પ્રકારના અબ્રહ્મનો ત્યાગ કરે. ૪
કરોડો સોનેયાનું દાન આપે અને સોનાનું ચૈત્ય કરાવે તેના કરતાં પણ બ્રહ્મવ્રત ધારણ કરવાથી અગણિત પુણ્યના સમૂહની પ્રાપ્તિ થાય છે. ૫
ચોરાશી હજાર મુનિને દાન દેવાનું ફળ એક ગૃહસ્થ દશામાં રહેલા બ્રહ્મચારી સ્ત્રી-પુરુષ (વિજયશેઠ અને વિજયારાણી)ની ભક્તિ કરવાથી પ્રાપ્ત થવાનું શ્રી જિનેશ્વરે કહેલ છે. ક્રિયા-સંબંધી ગુણઠાણામાં મુનિ મોટા કહેવાય છે પણ ભાવતુલ્ય બીજું કોઈ ગણાતું નથી. ૬
દશમાં (પ્રશ્નવ્યાકરણ નામના) અંગમાં આ બ્રહ્મચર્યનો મહિમા વખાણ્યો છે. આ પદનું આરાધન કરવાથી ચંદ્રવર્મા નામના રાજા પ્રભુતા-તીર્થકરપદને પામ્યા છે અને સૌભાગ્ય-લક્ષ્મીરૂપ સુરેન્દ્રપણાની પ્રાપ્તિ તેમને થઈ છે. ૭
* નમો નમો બંભવયધારિણં. * એ વ્રત જગમાં દીવો મેરે પ્યારે. (વિવરણ |
સ્વામીવાત્સલ્ય (સાધર્મિક ભક્તિ) સર્વ ધર્મમાં જેમ શ્રેષ્ઠ કહ્યું છે. તેમ અણુવ્રત કે મહાવ્રતમાં બ્રહ્મચર્ય મુગટ સમાન આદરનીય સન્માનનીય છે. આ જગતમાં સંસાર જો વધતો હોય નરકગતિના કલ્પનાતીત દુઃખ અનુભવ કરવા પડતા હોય તો તેનું મુખ્ય કારણ અબ્રહ્મનું સેવન છે.
શાસ્ત્રમાં બ્રહ્મચારી આત્માની સુરક્ષા માટે જીવનને ફરતી નવ વાડ બાંધવાની સ્વીકારવાની કહી છે. આ વાડ એના લીધેલા વ્રતને અખંડીત સુવિશુદ્ધ રાખે છે. વિમલ કેવલીને એક ભક્ત વિનંતિ કરી કે,૮૪ હજાર સાધુઓની અથવા ૧૦ હજાર ૯૮
