________________
દ્વારા પશ્ચાતાપ કરી તરી ગયો. પ્રભુ વીરે ત્રીજા ભવે કપિલ રાજપુત્રને ત્યાં પણ ધર્મ છે અહિં પણ ધર્મ છે” એવી ઉત્સુત્ર પ્રરૂપણા કરી તો જન્મ-મરણ વધી ગયા. માટે જ સમકિત પામ્યા પછી હારી ન જવાય તેની વિશેષ કાળજી રાખવી અત્યંત જરૂરી છે. જેમ સમ્યગ્દર્શન મળવું દુર્લભ છે, તેમ તેને સાચવવું વધુ કઠીન છે."
કોશાવેશ્યાને સ્યુલિભદ્ર મહારાજે ચાતુર્માસ કરી શ્રાવિકા બનાવી. એ શ્રાવિકાએ ચોમાસુ કરવા પધારેલા સિંહ ગુફાવાસી મુનિને સંયમમાં સ્થિર ર્યા. રાજિમતિજીએ પણ રહનેમિ (દીયર)ને સંયમમાં સ્થિર કર્યા. સુલસા શ્રાવિકાએ અંબડ પરિવ્રાજકને જીવનમાં રહેલી શ્રદ્ધાનો અનુભવ કરાવ્યો. આવા અનેક આત્માઓ દર્શનના આલંબનથી પોતે તર્યા ને બીજા આત્માઓને પણ તાર્યા.
દરેક મહિને કૃષ્ણપક્ષ અને શુકલપક્ષ આવે છે. છતાં શુકલપક્ષનું માન સમાજમાં ઘણું છે. તેમ સમકિત પૂર્વીનું જીવન કૃષ્ણપક્ષી અંધકારમય છે. જ્યારે સમકિત પ્રાપ્ત કર્યા પછીનું જીવન શુક્લપક્ષી આનંદદાયી છે. પૂર્ણ થવાને યોગ્ય છે.
ધાવમાતા રાજાના બાળકને ઉછેરે, વાત્સલ્ય આપે છતાં એ પોતાના બાળક જેવું તો નહિ જ. તેમ જ્ઞાનીઓએ સંસારીને કર્તા ભાવથી નહિ પણ સાક્ષી ભાવથી આ સંસારમાં રહેવા ઉપદેશ આપ્યો છે. તેથી કર્મબંધ ઓછો થાય, વિષય-કષાય ઓછા બંધાય. શુદ્ધ કાઉસ્સગ-જેમ ૧૨ (૧૬) આગારો સાચવી થાય છે. તેમ સમકિતના પણ સંકટની સાકળની જેમ રાજાભિયોગેણં, ગણાભિયોગેણે વિગેરે પાંચ આગારો દ્વારા સમ્યકત્વની રક્ષા કરવાની હોય છે.
કર્મ ઉદયના કારણે નંદિષણમુનિ ગણિકાને ત્યાં ગોચરી ગયા. ત્યાં ધર્મલાભના સ્થાને અર્થલાભને ગણિકાએ માગ્યો. જવાબમાં પુરા ૧૨ વર્ષ તેઓ ગણિકાને ત્યાં રહ્યા, પણ સમ્યગુદર્શનમાં પૂર્ણ શ્રદ્ધા હોવાથી રોજ ૧૦ આત્માને ધર્મ પમાડ્યા પછી જ ભોજન કરવાની ટેક રાખી. આ રીતે ૪૩૭૯ આત્મા તો બાર વર્ષમાં પ્રતિબોધ પામ્યા. પણ છેલ્લે દિવસે ૯ પ્રતિબોધ પામ્યા. એક પ્રતિબોધ ન પામ્યો તેથી ગણિકા અકળાઈ ગઈ. ઉતાવળથી કીધું, ૧૦મા તમે પ્રતિબોધ પામી જાઓ. આ વેણ સાંભળી પોતે પ્રતિબોધ પામી ઓઘો અને મુહપત્તિ લઈ ચાલી નિકળ્યા.
જીવ જેમ સમ્યગદર્શનના સહારે મોક્ષ સુધી જાય તેમ જીવનમાં સમ્યગુદર્શન ન હોય તો દુર્ગતિ-નરકગતિનો પણ અતિથી થાય. ઉદા. બ્રહ્મદત્ત તથા સુભુમચક્રી રાજ્યના લોભના કારણે નવ વાસુદેવ, પ્રતિવાસુદેવ આરંભ સમારંભાદિ કારણે. રાત્રી ભોજન રસપૂર્વક કરવાના કારણે, મમ્મણ શેઠ ધનની ઘેલછા (આસક્તિ)ના * ધન-મેળવવું, મેળવ્યા પછી સાચવવું, કોઈ ચોરી ન જાય, લૂટી ન જાય, ઈર્ષા કરી ન જાય
વિ. ધનની પાછળ કથા છે.