________________
૧૩
(ગુણુ કાને કહે અને પર્યાય કોને કહે તે કહે છે.)
ધરમ કહીજે ગુણ સહભાવી ક્રમભાવી પર્યાયારે;
ભિન્ન અભિન્ન ત્રિવિધ તિય લક્ષણ એકપદારથપાયારે—જીન ॥ ૨ ॥
૨॥
ભાવાર્થ—દ્રવ્યના સ્વભાવીક ધર્મને ધારણ કરે તે ગુણ કહેવાય અને ક્રમ ભાવી ધર્મ તે પર્યાય કહેવાય છે દ્રવ્ય, ગુણ અને પર્યાય એમ ત્રણ પ્રકારે ભિન્ન છે તથા લક્ષાદિકથી અભિન્ન છે. ( ૨ )
વિવેચન-જીવદ્રવ્યને ઉપયાગ ગુણુ છે. પુદ્ગલ દ્રવ્યને ગ્રહણ ગુણુ છે, ધર્માંસ્તકાયના ગતી હેતુ ગુણુ છે અધર્મીસ્ત કાયના સ્થિતિ હેતુ રૂપ કારણુ ગુગુ છે, આકાશાસ્તીકાયને અવકાશ આપવાને ગુણ છે, તેમજ કાળના પરાવર્તન ગુણુ છે, હવે જીવના નરક મનુષ્યાદ્રિ પર્યાય છે, પુદ્ગલના ત્રણ ગંધ, રસ અને સ્પર્શતિ પર્યાય છે, અને આકાશ ધૌસ્ત કાય, અધમાસ્તીકાયના જીવ અને પુદ્ગલ સાથે જીવ અને પુદ્ગલની મીયા અનુકૂળ જે સહાય તે તેના પર્યાય કહેવાય
