________________
અણુ દાચલ પ્રદક્ષિણા
કરતા સામપુરા પ્રભાશંકર આધડભાઈ પેાતાના એક લેખમાં કહે છે કે, “ અહીં છેલ્લી પ્રતિષ્ઠા વિ. સં. ૧૬૭૫માં થયા પછીના કાળમાં કે કદાચ તે પહેલાં એ સિદરાની મુલ દેખરેખ રહી નથી અને એના પ્રતાપે ઉપરનું ધાબુ તુટેલું તેથી તેની સાંધેામાંથી પાણી પુષ્કળ પડેલું અને એ ઘણા પાણીથી છાતીયા ભારવટને લીલ માઝી ગયેલી. એ લીલ લાંખા વખતે કાળી પડી જાય છે તેથી તેમ ( કાળું ) થવા પામ્યું છે. જો કે બળવા જેવી વસ્તુ નથી, તેા પણ કાઈ વાદ કરે કે કાષ્ઠાદિ ભરી તેવા જીલમ થયેા હાય, પણ તે સંભવે જ નહિ; કેમકે બધા ભાગા કાળા કેમ નથી પડચા ? ”
૨૮
કુંભારિયાજીનાં એક મંદિરને છેડીને બધાં શિ આબૂ પરના દેલવાડાનાં વિમલશાહનાં માિ જેવાં જ છે અને લગભગ એક જ સકામાં એ બધાં બન્યાં છે. વિમલશાહના મંદિરના સમય સં. ૧૦૮૮ અને કુંભારિયાજીના મિરામાં સં. ૧૧૧૮ લગભગના લેખા મળે છે. પણ આ અધાં મંદિર વિમલશાહે અંધાવ્યાનું કહેવાય છે, પણ બધાં તેમણે બંધાવ્યાં હોય તેમ લાગતું નથી. જે વિમલશાહે શ્રીનેમિનાથ ભગવાનનું મંદિર અંધાવ્યું હાય તા એવું અનુમાન કરી શકાય કે, શત્રુંજયના ભાવ દેખાડવા તેમણે આબૂ ઉપર શ્રીઆદિનાથ ભગવાનનું મ ંદિર ખંધાવ્યું અને ગિરનારના ભાવ બતાવવા અખાજી માતાના દેવળ નજીક આ કુંભારિયાનું મંદિર બંધાવ્યું.
કુંભારિયાજી નામ કુંભા રાણાના નામ ઉપરથી પડચાનું કહેવાય છે, પણ તે માની શકાય તેમ નથી. કેમકે કુભા રાણાના
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education International
