________________
૧ર૬
અબુદાચલ પ્રદક્ષિણા
ચિત્તથી પાસે બેઠેલા કતરેલા છે. એક સ્થાને એક મુનિરાજ મુહપત્તિ હાથમાં રાખીને બેઠેલા છે. વગેરે વગેરે ઘણું ભાવે કેરેલા છે.
આ બધા ભાવને એતિહાસિક દષ્ટિએ તપાસાય તે ઘણું જાણવાનું અને શીખવાનું મળે ઘણી આંટી-ઘૂંટીને પણ ઉકેલ લાવી શકાય. દાખલા તરીકે ઉપર જણાવેલા મુનિરાજોના ભાવ(દશ્ય) ઉપરથી એ સ્પષ્ટ રીતે સિદ્ધ થાય છે કે વિ. સં. ૧૦૦૦ થી ૧૫૦૦ સુધીમાં, આ મંદિર બન્યું તે સમયમાં, સાધુઓ મુહપત્તિ હાથમાં જ રાખતા હતા, તેમજ તેઓ દેરે નાખેલી તપણું, સ્થાપનાચાર્ય અને ઠવણ પણ રાખતા હતા. આ મંદિર કેણે અને કયારે બંધાવ્યું
આ મંદિર કયા પુણ્યશાળી મનુષ્ય ક્યારે બંધાવ્યું તે સંબંધી કંઈ પણ જાણવામાં આવ્યું નથી, કારણ કે આ મંદિરમાંની બધી જિનમૂર્તિઓ ઉત્થાપન કરીને બીજે ઠેકાણે લઈ ગયા છે, તેમજ પબાસણ (પદ્માસન) પણ સુંદર હોવાથી અહીંથી બીજે ગામ લઈ ગયેલ છે. તેના ઉપર કદાચ આ મંદિર કરાવનાર, પ્રતિષ્ઠા કરનાર આચાયોદિ અને પ્રતિષ્ઠાની તિથિ વગેરેના લેખે કોતરેલા હોય પણ તે બધી ચીજો તે અહીં નથી. તેથી આ મૂળ મંદિર સંબધી કંઈ પણ હકીક્ત જાણવામાં આવી નથી. છતાં આ મંદિરમાંના ગોખલા, દીવાલે, સ્તંભે અને દેરીઓની બારશાખ ઉપર દેરીઓ તથા ગોખલા કરાવનારાના તેમજ યાત્રા કરવા આવનારાના વિ. સં.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org