________________ સ્થાનાંગ સૂત્ર-૨ શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર એક વિશિષ્ટ આગમ છે. જે દશ અધ્યયનના એક જ શ્રુતસ્કંધરૂપ છે. આ આગમનાં મૂળ સૂત્રો 783 છે. જેમાં દ્રવ્યાનુયોગ વિષયક 429 સૂત્ર, ચરણ કરણાનુયોગ વિષયક 214 સૂત્ર, ગણિતાનુયોગ વિષયક 109 સૂત્ર અને ધર્મકથાનુયોગ વિષયક 51 સૂત્ર છે. આ પ્રમાણે કુલ 800 સૂત્ર થાય છે. 17 સૂત્રો બે-બે અનુયોગમાં સમાવેશ પામતા હોવાથી મૂળસૂત્ર કરતાં આ સંખ્યા વધારે છે. આ આગમનાં દશ અધ્યયનોનાં નામ અને વિષય નીચે પ્રમાણે છે. 1) એસ્થાનઃ આ અધ્યયન સંગ્રહનયથી ગુંથાયેલું છે. દ્રવ્યત્વ જાતિની અપેક્ષાએ આત્મા એક જ છે. ક્ષેત્રની દૃષ્ટિએ જંબુદ્વીપ એક જ છે. કાળની અપેક્ષાએ વર્તમાન સમય એક જ હોય છે અને ભાવની અપેક્ષાએ શબ્દ એક જ છે. આવા એક સંખ્યાવાળા અનેક પદાર્થોનું વર્ણન કરાયેલું છે. (2) બેસ્થાન : જીવ-અજીવ, ત્ર-સ્થાવર, સયોનિક-અયોનિક, ધર્મઅધર્મ, બન્ધ-મોક્ષ વગેરે દ્વિસંખ્યક પદાર્થોની સંયોજના કરાયેલી છે. જ્ઞાન અને ક્રિયા એમ ઉભયાત્મક સાધના છે. પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ એમ બે પ્રકારનાં પ્રમાણ છે. આ વાત કરવા દ્વારા પ્રભુ વીર પરમાત્માએ સ્વસિદ્ધાંત સ્થાપીને એકાંત જ્ઞાનવાદી, ક્રિયાવાદી, પ્રત્યક્ષવાદી અને સ્થાનાંગ સૂત્ર-૨ ||. 25
