________________ ૨-આચાર્યગુણદ્વાર : સહન કરવામાં પૃથ્વી જેવા, ધર્મસ્થિરતામાં પર્વત જેવા અને સૌમ્યતામાં ચંદ્ર જેવા આચાર્ય પ્રશંસાપાત્ર છે. કાલજ્ઞ, દેશજ્ઞ, સમયજ્ઞ, અત્વરિત, અસંભ્રાન્ત, અનુવર્તક અને અમાયાવી આચાર્ય પ્રશંસાપાત્ર છે. એક દીવો હજારો દીવાને પ્રગટાવે છે તેમ એક આચાર્ય અનેક જીવોને જ્ઞાનથી પ્રકાશિત કરે છે. 3 - શિષ્યગુણદ્વાર : ભિક્ષાવૃત્તિથી જીવનાર, વિનીત, પ્રિય, આચાર્યની મનોભાવનાને જાણનાર, દરેક પરિસ્થિતિને સહન કરનાર, લાભઅલાભમાં સમવૃત્તિ, સંયમનો જાણકાર, સરળચિત્ત, ઋદ્ધિગારવથી રહિત, સેવા-સ્વાધ્યાયમાં તત્પર, આચાર્યની પ્રશંસા કરનાર, ધૈર્યવાન અને બુદ્ધિશાળી શિષ્યની શિષ્ટ લોક પ્રશંસા કરે છે. ખરેખર અહંકારનો નાશ કરી ગુરુની શિક્ષાથી શિક્ષિત થાય છે તેને જ શિષ્યો થાય છે. અશિક્ષિત શિષ્યને કોઈ શિષ્ય થતો નથી. 4 - વિનયનિગ્રહગુણદ્વાર : વિનય મોક્ષનું દ્વાર છે. અલ્પશ્રુત આત્મા પણ વિનયથી મોક્ષ પામે છે. તીર્થંકર પરમાત્માએ સૌ પ્રથમ વિનયગુણ પ્રતિપાદિત કર્યો છે. એ શાશ્વત ગુણ છે. લાખો-કરોડો દીવા અંધજન માટે નિરર્થક છે તેમ અવિનીતને શાસ્ત્રબોધ નિરર્થક છે. યોદ્ધા વગરનું શસ્ત્ર જેમ નિરર્થક છે તેમ જ્ઞાન વિનાની ક્રિયા અને ક્રિયા વગરનું જ્ઞાન નિરર્થક છે. દોરામાં પરોવાયેલી સોય જેમ ખોવાય નહિ, તેમ જ્ઞાનમાં પરોવાયેલો જ્ઞાની સંસારમાં ખોવાતો નથી, અર્થાત્ ભમતો નથી. 6 - ચારિત્રગુણ દ્વાર : મનુષ્યજીવન દુર્લભ છે, તો બોધિ પણ સુલભ નથી. છતાં બંને મળ્યા પછી શ્રમણત્વ અત્યંત દુર્લભ છે. સમકિતીને ચારિત્ર ન પણ હોય, પણ ચારિત્રીને સમ્યકત્વ અવશ્ય હોય. સમ્યક્ત અને ચારિત્ર બે મળી ગયું પછી મેળવવામાં બાકી શું રહ્યું ! 7 - મરણગુણ દ્વાર : જીવનમાં સાધના નથી કરી તે મરણવેદનામાં ચંદ્રવેધ્યક પ્રકીર્ણક સૂત્ર | 135
