________________ સમ્યજ્ઞાન, એ બે અર્થમાં નંદી શબ્દ વપરાયો છે. શ્રી નંદીસૂત્ર પરમંગલભૂત છે. તેમાં કારણ બે છે. પહેલું, તેનો વિષય સમ્યજ્ઞાન છે. જ્ઞાન આત્માનો ગુણ છે. આત્મિકગુણોથી અધિક કોઈ મંગલ નથી. બીજું, યોગોદ્ધહન દ્વારા પ્રત્યેક આગમના અધ્યયનઅધ્યાપનનો અધિકાર પ્રાપ્ત થાય તે જ્ઞાનપિપાસુ સાધુ માટે પરમાનંદની અનુભૂતિનો અવસર છે. તે અવસરે આ નંદીસૂત્રના શ્રવણ માત્રથી અધ્યયન-અધ્યાપનની ક્ષણો નિર્વિન બને છે. ટૂંકમાં આ આગમનું નામ મંગલકારી, વિષય મંગલકારી અને શ્રવણ પણ મંગલકારી છે. હવે અલ્પાક્ષરી સાયંત પરિચય. 18 ગાથા દ્વારા “નય નમMીવનોળી’ જેવા મધુર શબ્દોમાં શ્રી મહાવીર પરમાત્માની સ્તવના, નગર, ચક્ર, રથ, કમળ, ચંદ્ર, સૂર્ય, સમુદ્ર અને પર્વત જેવી વિશિષ્ટ ઉપમા દ્વારા શ્રી સંઘની સ્તવના અને નામોચ્ચારણપૂર્વક ચોવીશ તીર્થકરોની સ્તવના કરી છે. પછી તો અનુક્રમે શાસનશિરતાજ શ્રી ગૌતમસ્વામીજી આદિ 11 ગણધર ભગવંતો અને ચરમ કેવળી શ્રી જંબુસ્વામીથી શરૂ કરીને પોતાના અંતિમ ઉપકારી પૂ.શ્રી.દૂષ્યગણિ ગુરુભગવંત સુધીના મહાપુરુષોને નમસ્કાર કર્યો છે. આગળ વધતાં શ્રોતાથી સર્જાતી સભાના ત્રણ પ્રકાર બતાવ્યા છે. 1- જ્ઞાયિકા - જેમ હંસ પાણી છોડી દૂધ પી જાય તે રીતે ગુણસંપન્ન આત્માઓ દોષો છોડી ગુણો ગ્રહણ કરે. તેવા ગુણસંપન્ન શ્રોતાની સભાને જ્ઞાયિકા કહેવાય. 2- અજ્ઞાયિકા - જેમ મૃગબચ્ચાં પ્રકૃતિથી સરળ હોય છે. એને કોઈ પણ માર્ગે દોરી શકાય છે. તેમ હૈયાના સરળ જીવોને વક્તા પોતાની ઈચ્છા મુજબ વાળી શકે છે. તેવા શ્રોતાની સભાને અજ્ઞાયિકા કહેવાય છે. 3- દુર્વિદગ્ધા - ગામડીયો પંડિત જેમ અજ્ઞાની હોવા છતાં પોતાની જાતને પંડિત માનીને ફરે છે તેમ “મારા જેટલું કોઈ જાણતું જ નથી' એવા ગર્વને ધરનારા શ્રોતાની સભા દુર્વિદગ્ધા કહેવાય છે. નીતિશાસ્ત્રનો સુરવમાધ્યતે વિજ્ઞ:xx' શ્લોક આ જ ભાવને જણાવે છે. નંદિ સૂત્ર | 207
