________________ ભક્તિથી મુનિને પ્રતિલાવ્યા પછી ‘આ યજ્ઞ પાપકર્મ છે તો પાપકર્મથી બચવા અમે શું કરીએ ?' તેવી જિજ્ઞાસા વ્યક્ત કરી. ઉત્તરરૂપે મુનિવરે ભાવયજ્ઞનું નિરૂપણ કર્યું. જીવ એ અગ્નિસ્થાન - કુંડ છે. બાહ્ય-અત્યંતર તપ એ અગ્નિ છે. કર્મ એ કાષ્ઠ છે. મન-વચન-કાયારૂપ યોગ કડછી છે. તેના વ્યાપારો ઘીના સ્થાને છે. શરીર સ્વયં છાણ છે. ઉચ્ચ સંયમ શાંતિપાઠના સ્થાને છે. આ ભાવયજ્ઞને જ ઋષિઓએ પ્રશસ્ત માન્યો છે. ૧૩.ચિત્તસંભૂતીય-ચિત્ર અને સંભૂતિ. તે બે સગાભાઈઓના છ ભવનો સંબંધ અહીં બતાવ્યો છે. દીક્ષિત થયેલા બંને મુનિવરોએ ઉત્કૃષ્ટ તપ સાધના કરી, નિમિત્તવશ સંભૂતિમુનિએ તપનું નિયાણું કર્યું. તપધર્મને વેચ્યો અને બદલામાં ચક્રવર્તી પદવી માંગી. જ્યારે ચિત્રમુનિવરે અંત સમય સુધી નિર્મળ સંયમ સાધના કરી, પરિણામે સંભૂતિમુનિ બ્રહ્મદત્તચકીનો ભવ કરી ૭મી નરકે ગયા. જ્યારે ચિત્રમુનિ બીજા જ ભવે મોક્ષ પામ્યા. 35 ગાથાના આ અધ્યયનમાં ચાર વાત એકદમ યાદ રાખવા જેવી છે. 1. સંસારના લોભામણા નિમિત્તોથી સાધકે હંમેશા દૂર રહેવું. 2. સાધનાના બદલામાં ભૌતિક સામગ્રી માગવાસ્વરૂપ નિયાણું ન કરવું. 3 - નિયાણું કરનારને કોઈ ઉપદેશ અસર કરતો નથી. 4. નિયાણાથી પ્રાપ્ત ભોગસામગ્રી દુર્ગતિ આપ્યા વિના રહેતી નથી. 14. ઈષકારીય - રાજા ઈષકાર. રાણી કમલાવતી. પુરોહિત ભૂગ. યશા પત્ની. બે પુત્રો. એમ 9 પુણ્યાત્માની વૈરાગ્યમય કથા અહીં આલેખાયેલી છે. પૂર્વભવમાં કરેલી આરાધના બીજા ભવમાં અવશ્ય આગળ વધારે છે. તે વાત તેઓના જીવનમાં જોવા મળે છે. પરસ્પર તેઓએ કરેલી ધર્મચર્ચા તર્કબદ્ધ, તાત્ત્વિક અને વૈરાગ્યોત્પાદક છે. એક વાત નક્કી છે કે જ્ઞાનગર્ભિત વૈરાગ્ય પામનારને એકથી લાખ પ્રલોભનો સંસારમાં બાંધી શકતા નથી. 15. સભિક્ષુ - સભિક્ષુ, સાચો ભિક્ષુ એટલે સભિક્ષુ. સાધુ જીવન સદ્ગણોથી મંડિત હોય ત્યારે સભિક્ષુતા પ્રગટે છે. આ અધ્યયનની 16 ગાથામાં સભિક્ષુના અનેક ગુણોનું શબ્દચિત્ર રજૂ કર્યું છે. મંત્ર, જડીબુટ્ટી વગેરે ૧૯ગી આગમની ઓળખ
