________________ ઓઘનિર્યુક્તિ સૂત્ર ચાર મૂળસૂત્રોમાં અંતિમ મૂળસૂત્ર ઓઘનિર્યુક્તિસૂત્ર અને પિંડનિયુક્તિસૂત્ર ગણાય છે. તે બંને સ્વતંત્ર ગ્રંથ છે. તેથી સ્વતંત્ર લેખ દ્વારા ઓળખીશું. ઓઘથી એટલે સંક્ષેપથી. જેમાં સાધુજીવનને લગતી વાતો સંક્ષેપમાં કરી છે તે ઓશનિયુક્તિ સૂત્ર. 811 ગાથા આ સૂત્રમાં છે. ચૌદપૂર્વધરપૂ.આ.શ્રી. ભદ્રબાહુસ્વામીજી ભગવંત રચયિતા છે. પ્રત્યાખ્યાનપ્રવાદ નામના નવમા પૂર્વના વશમા ઓઘપ્રાભૃતમાં રહેલી ઓઘ, પદવિભાગ અને ચક્રવાલ નામની ત્રણ સામાચારીમાંથી ઓઘ સામાચારીનું અહીં સંકલન કરાયેલું છે. આ આગમ ઉપર પૂ.આ.શ્રી. દ્રોણાચાર્યશ્રીજીએ ટીકા રચેલ છે. સંયમજીવનના પ્રથમ દિવસથી જ આ આગમનું જ્ઞપરિજ્ઞા અને પ્રત્યાખ્યાન પરિજ્ઞાથી અધ્યયન શરૂ થાય છે. અહીં શું ખાસ છે, વિશેષ છે તે તારવવું સરળ નથી. છતાં સાધુજીવનનું આબેહુબ ચિત્રણ કરનાર આ આગમ અજોડ છે.બેનમૂન છે. 1- પ્રતિલેખના દ્વાર, ૨-પિંડ દ્વાર, ૩-ઉપાધિ દ્વાર, ૪-અનાયતન વર્જન દ્વાર, પ-પ્રતિસેવના દ્વાર, ૬-આલોચના દ્વાર, ૭-વિશુદ્ધિકાર. ઓઘનિર્યુક્તિ ગ્રંથ આ સાત દ્વારમાં ગુંથાયેલો છે, તેથી હાલપૂરતી ફક્ત એ ધારો અંગે વાત કરીએ. 1985 આગમની ઓળખ