________________ છે. જે માયાશલ્યને કાઢી નથી શકતા તે મૂઢ છે, દુ:ખથી ભરેલા સંસારમાં ચિરકાળ ભમે છે. છું કંદર્પ, દેવકિલ્બિષ, અભિયોગ, આસુરી અને સમ્મોહ રૂપ પાંચ સંક્લિષ્ટ ભાવનાઓના ત્યાગ કરવો અને છઠ્ઠી પાંચ સમિતિ અને ત્રણ ગુપ્તિરૂપ અસંક્લિષ્ટ ભાવનાથી સાધુએ વિચરવું જોઈએ. જે કારણે અંત સમયે સમાધિમરણ પ્રાપ્ત થાય. ટૂંક લજ્જાવશ કે ગારવવશ જે સાધક ગુરુસમીપે પાપની આલોચના નથી કરતો, તે સાધક શ્રુતસમૃદ્ધ હોવા છતાં આરાધક થતો નથી. જીવનની અંતિમ ઉત્તમાર્થની સાધના સમયે પણ જે સાધક ભાવશલ્યનું ઉદ્ધરણ કરતો નથી તે આત્મા બોધિદુર્લભ અને અનંત સંસારી થાય છે. * માયાના ત્યાગપૂર્વક અને બાળભાવે આલોચના માટે ઉપસ્થિત થનારો સાધક જો કોઈક પાપ ભૂલી જાય અથવા સહસાત્કારે ચૂકી જાય તો પણ તે આરાધક બને છે. માત્ર તે આત્મા મદથી રહિત અને મોક્ષમાર્ગની શ્રદ્ધાવાળો હોવો જોઈએ. * ક્રોડ વર્ષમાં પણ જે નિર્જરા અજ્ઞાની નથી કરી શકતો, તે કર્મનિર્જરા જ્ઞાની માત્ર એક શ્વાસોચ્છવાસમાં કરે છે. જ્ઞાની જ જ્ઞાનના સહારે કર્તવ્ય-અકર્તવ્યને જાણી શકે છે. જ્ઞાનયુક્ત ચારિત્ર છે. સર્વગુણોને ઉત્પન્ન કરનાર જ્ઞાન છે. જ્ઞાન વિના ચારિત્ર હોતું નથી. આ વાતો જિનેશ્વરે કહેલી આજ્ઞા સ્વરૂપ છે. * દુઃખનું કોઈ કારણ હોય તો એક માત્ર શરીરનું મમત્વ છે. આ શરીર અન્ય છે, શરીરથી અન્ય હું આત્મા છું. આ વાસ્તવિકતાને સ્વીકારી શરીરનું મમત્ત્વ છોડ. જો દુ:ખથી બચવાની ભાવના છે તો સંસારના પ્રત્યેક પદાર્થોમાંથી મારાપણાની બુદ્ધિ કાઢી નાંખ. * દેહના મમત્વને તોડનાર સનત્યક્રીએ 700 વર્ષ સુધી 16 રોગ સમભાવે સહન કર્યા પરિણામે કાયમી દેહદુ:ખથી મુક્ત થયા. મેતાર્યમુનિ, ચિલાતિપુત્ર, ગજસુકુમાલ, અવંતિસુકુમાલ, મરણસમાધિ પ્રકીર્ણક સૂત્ર || 145
