________________ શ્રમણ વસ્ત્ર, પાત્ર, આહાર, પાણી આદિના સંગ્રહમાં અને સંવિભાગમાં કુશલ હોય, આચાર્યાદિની વેયાવચ્ચમાં પ્રસન્ન હોય, હંમેશા નિર્જરાલક્ષી હોય, અપ્રીતિકારક ઘરના આહાર-પાણીનો ત્યાગી હોય અને પરનિંદા, પરદોષારોપણ, પરષ આદિ દોષોથી જે દૂર હોય તેવો સંયમી શ્રમણ જ આ અચૌર્યવ્રતની આરાધના કરી શકે છે. નિર્દોષ ઉપાશ્રય, નિર્દોષ સંસ્તારક, શય્યા-પરિકર્મવર્જન, અનુજ્ઞાતભોજનાદિ અને સાધર્મિક વિનય એમ આ વ્રતની રક્ષા માટે પાંચ ભાવના દર્શાવેલ છે. પૂર્વોક્ત ત્રણ સંવર સ્થાનો તે સાધક આરાધી શકે છે જે બ્રહ્મચર્ય સંવરને સાધે છે. આ હેતુથી નવમા અધ્યયનમાં બ્રહ્મચર્યવ્રતની વાત કરવામાં આવી છે. ઉત્તમોત્તમ બત્રીશ ઉપમા બતાવ્યા પછી બ્રહ્મચર્યના પાલન માટે સ્નાન અને દંત ધાવનનો ત્યાગ, મેલધારણ, મૌનવ્રત, કેશલેશન, ઇન્દ્રિયોનો નિગ્રહ, અલ્પ ઉપધિ, ભૂમિ શય્યા, પરગૃહપ્રવેશમાં વિવેક, પરીષહોમાં તિતિક્ષા, દ્રવ્યાદિ અભિગ્રહો, તપમાં વીર્ય અને આચાર્યાદિનો વિનય વગેરે માર્ગો બતાવ્યાં છે. ૧-સ્ત્રી આદિથી રહિત શય્યા, ૨-સ્ત્રી કથા વર્જન, ૩-સ્ત્રીરૂ પદર્શનત્યાગ, ૪પૂર્વભોગચિંતનત્યાગ, ૫-સ્નિગ્ધ સરસ ભોજન ત્યાગ, આ પાંચ ભાવના બ્રહ્મવ્રતને નિરતિચાર બનાવે છે. અંતિમ દશમા પરિગ્રહત્યાગ અધ્યયનમાં આરંભ અને પરિગ્રહનો ત્યાગ એ દ્રવ્યથી અને કષાયો અને મૂછનો ત્યાગ એ ભાવથી અપરિગ્રહ વ્રત છે. એમ કહીને મુખ્યત્વે ત્રણ વાત કરવામાં આવી છે. ૧પરિગ્રહ સંવર ધર્મ એક વૃક્ષ છે. સમ્યગ્દર્શન જેનું મૂળ છે, ચિત્તધૈર્ય કંદ છે, વિનય ચતુર્દિશાની વેદિકા છે, ચારે દિશામાં ફેલાયેલો યશ એ સ્કંધ છે, પાંચ મહાવ્રત મુખ્ય શાખા છે, બાર ભાવના એ ત્વચા છે, ધ્યાન, યોગ, જ્ઞાનાદિ અંકુરા છે, ઉત્તરગુણો એ ફૂલ છે, શીલ-સદાચાર એ સૌરભ છે, અનાર્સવ એ ફળ છે અને મોક્ષ એ ઉત્તમ બીજ છે. ર-ભિક્ષામાં સંનિધિનો ત્યાગ અને ઉપધિમાં અધિકરણનો ત્યાગ આવશ્યક છે. ૩-પાંચે 78 || આગમની ઓળખ
