________________ નવ અને દશ એમ વિધવિધ પ્રકારે જીવોનું નિરૂપણ કર્યુ છે. છેલ્લી નવમી પ્રતિપત્તિમાં સિદ્ધ-અસિદ્ધ, સેન્દ્રિય-અનિન્દ્રિય, જ્ઞાની-અજ્ઞાની, આહારક-અનાહારક, ભાષક-અભાષક, સમ્યગ્દષ્ટિ-મિથ્યાદષ્ટિ, પરિર-અપરિત્ત, સૂક્ષ્મ-બાદર, સંજ્ઞી-અસંજ્ઞી, પર્યાપ્ત-અપર્યાપ્ત ભેદો દ્વારા જીવના સ્વરૂપને બતાવ્યું છે. આ આગમમાં પ્રસંગ પ્રાપ્ત લૌકિક, સામાજિક, ભૌગોલિક અને ખગોળ સંબંધી ભરપૂર જાણકારી પ્રાપ્ત થાય છે. જીવાભિગમ સૂત્રની વાણીના અંશો * एत्थ जंबूद्दीवे णं भंते ! दीवे कति चंदा पभासिंसु वा पभासेंति वा पभासिस्संति वा ? कति सूरिया तविंसु वा तवंति वा तविस्संति वा ? कति नक्खत्ता जोयं जोयंसु वा जोयंति वा जोयस्संति वा ? कति महग्गहरा चारं चरिंसु वा चरिंति वा चरिस्संति वा ? केवइयाओ तारा-गणकोडाकोडीओ सोहंसु वा सोंहति वा सोहेस्संति वा ? गोयमा ! जंबूद्दीवे णं दीवे दो चंदा xxx दो FAT XXX 90-1 FORGHIT XXX 310 T TE HO XXX एगं च सयसहस्सं, तेत्तीसं खलु भवे सहस्साई / णव य सया पन्नासा, तारागणकोडकोडीणं / / 1 / / હે ભગવંત ! આ જંબુદ્વીપમાં કેટલા ચંદ્ર, કેટલા સૂર્ય, કેટલા નક્ષત્ર, કેટલા મહાગ્રહ અને કેટલા કોડાકોડી તારાઓ હતા,છે અને હશે ? હે ગૌતમ!આ જંબુદ્વીપમાં બે ચંદ્ર, બે સૂર્ય,છપ્પન નક્ષત્ર, છોત્તેર મહાગ્રહ અને એક લાખ, તેત્રીશ હજાર નવસો પચાસ કોડાકોડી તારાઓ વિદ્યમાન હતા, છે અને રહેશે. * अकसाइणो सव्वत्थोवा, माणकसाई तहा अणंतगुणा / कोहे, माया, लोभे विसेसहिया मुणेयव्वा / અકષાયી જીવ સૌથી અલ્પ છે, તેનાથી માનકષાયવાળા જીવ અનંત ગણા છે. તેનાથી ક્રોધી, માયી અને લોભી જીવો ક્રમશ: વિશેષાધિક જાણવા. 94 || આગમની ઓળખ
