Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ DAkarajIe? zrApa - prakAzaka: zAha jayaMtilAlA. ArAdhyama phanizrI tAbhavijayajI
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvake zuM karavuM joIe? "munizrI muktiprabhavijayajI prakAzaka : zAha ja yaMti lA la A mArA sa amadAvAda
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAma : zrAvake zuM karavuM joie ? (c) lekhaka sapAdaka : muni zrI hemasRSavijayajI muni zrI divyabhUSaNavijayajI eee_p].kes pla kArmika - >leP]] mudrakaH C/o 'kalyANa' saMjIva mAga fle 23].t_l%0a l>< amadAvAda - 7. saurASTra TrasTa vatI, manubhAI . nAyaka 8 pratApa ' pri. presa. pra tA pa sa H na, nANAvaTa, sa ra ta. lekhaka paricaya siddhAnta mahAhadhi, svargIya AcArya deva, zrImad vijayapremasUrIzvarajI mahArAjAnA 53 pra bhA va kaeN, vyAkhyAnavAcaspati, pUjya AcArya deva zrImad vijayarAmacandrasurI zvarajI mahArAjAnA paTTaprabhAvaka pUjya AcArya deva zrImad vijaya mukticandrasurIzvarajI mahArAjAnA vineyaratna pUjya munirAjazrI jayakuMjaravijayajI mahArAjanA vinaya- munizrI muktiprabhavijayajI AvRtti - prathama nakala - 3000
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ lekhaka taraphathI lakhavA jevuM kazuM che nahi chatAM pustakanA badhA yaza kAI mAre mAthe na DhALI de e mATe ja mananI vAta bahAra khUllI mUkavA A pAnuM rokavu paDe che. ' zrAvakavanane uddezIne lakhAyelA A pustakanuM nAma che, zrAvake zuM karavuM joIe ? pustakanA prakAzaka che dharmapremI suzrAvaka zAha jayaMtilAla AtmArAma. pustakanA sa MpAdaka che. munirAjazrI hemabhUSaNa vijayajI ma. tathA munirAjazrI divyabhUSaNa vijayajI ma., pustaka aMge tamAma mArgadarzana ApanAra che mArA vilaMba pU. munirAjazrI pUrNa candravijayajI mahArAja. Ama, A AkhA pustakanA sarjana pAchaLa najara nAkhu te mane mArUM kazuM ja dekhAtuM nathI. aneka zAstra graMthAe mane AdhAra ApyA che. paramaupakArI, gacchAdhipati gurUdeve dUra beThA beThA paNa AzIrvAdanuM baLa purU pADayuM che. pUjya pAda pragurUdeva A. deva zrImad vijayamukticandrasurIzvarajI ma. tathA pU. pitAgurU munirAjazrIjayakuMjaravijayajI ma.nI ekadhArI kRpA maLatI rahI che ane paramakRpALu pU. A. bha. zrImad vijayamAyasUrIzvarajI mahArAjAe preraNAnuM bhAthuM kAre ya khUTavA dIdhuM nathI. huM to A pustakamAM nimittamAtra chuM. chatAM pustaka para vaMcAtu mArU nAma,uparokta sahunI udAradaSTinuM ja pariNAma che. sayamadharma svIkAravAnI azaktithI ja zrAvakadharma svIkAranAra zrAvaka A pustaka dvArA potAnA zrAvakapaNAne uccatama banAvI, taka maLatAM sAdhupaNuM svIkArI, siddipanI pagadaDIe caDhavA jarUra prayatnazIla khanaze e ja zubhecchA. -- muni muktiprabhavijaya 3
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMpAdaka tarasthI mahatvanuM ne mananIya mArgadarzana ApIne zrAvaka-jIvanane sathavAre banI javAnI yogyatA dharAvatA A pustakanA saMpAdaka - sthAnethI jaNAvatA AnaMda thAya che ke-jANInA lekhaka ane kavi pU. munirAjazrI mukitaprabhavijyajI mahArAjanI kalame AlekhAyelA A sAhityane, pU. paramakArUNika AcAryadeva zrImadvijyarAmacandrasUrIzvarajI mahArAjAnI gItArtha daSTi - taLethI pasAra thavAnuM saubhAgya maLyuM che. taduparAMta pU. AcAryadeva zrImadvijyakanacandra surIzvarajI ma., pU. AcAryadeva zrImadvijyamahodaya surIzvarajI ma. pU. munirAjazrI kIrtiyazavijyajI ma. tathA munirAjazrI zreyAMsaprabhAviyajImahArAja Adi aneka munivaree A pustakane saMzAdhI ApavAnI kRpA karI che. subrAvaka jayaMtilAla AtmArAmanI bhAvanAne sAkAra karavAmAM nimittamAtra banavAne amane avasara maLe, ane enA dvArA A rItanA svAdhyAyamAM sahabhAgI banavAnuM bhAgya maLyuM - ene AnaMda nAnesane nathI. A AnaMdanI anubhUtine zabdadeha ApatA aMte eTalI AzA vyakta karavAnI ke - zrAvake zuM karavuM joIe nuM vAMcana - manana zrAvakanA dilamAM sAcAM jainatvanuM jAgaraNa karI jAya ene enA aMtaramAM eka bhAvanAgIta sanata cUMTAtuM rahe - saMyama kabaDI mile sasanehI pyArA ! nagInabhAI pauSadhazALA - muni hemabhUSaNa vijaya pATaNa, Aso suda 10 -muni divyabhUSaNa vijaya
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsana divAkara jainAcArya zrImad vijaya rAmacandrasUrIzvarajI mahArAjA
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvakanu jIvana kamaLanuM jIvana ! kamaLa kAdavamAM pedA thAya, pANIthI e vadhe, chatAM A tethI e alaga rahe! zrAvaka kathI janme, bheAgathI vadhe, chatAM A baMnethI alipta rahe ! zrAvaka eTale kamaLa ! -- zrImavijayarAmacandrasUrIzvarajImahArAjA zrAvaka eTale kamaLa ! keTalI sacATa, suMdara ane samajaNu-sAdhya A vyAkhyA che! zrAvaka jo jIvana jIvI jANe, te e kamaLanI jema anekane Adarza pUrA pADavA sAthe, anekanA AkaryAMnu kendra banIne rahe ! kanA yeAge jene janmavu paDayuM che ane puNyanA cAge jenI sAme bhAganI bhAtIgaLa duniyA khaDI karI dIdhI che, evA zrAvakane jaLa-vamaLa-maLabharyA sarovaramAM kamaLanI jema niLa jIvana jIvavAnI mahatvanI mAhitI pUrA pADatA eka saMgraha - graMthanI kheATa A prakAzana pUrI pADaze, e niHzaMka vAta che. mekSa meLavavA jevA lAgI jAya, sayama levA jevuM jaNAI jAya ane sasAra cheDavA jevA jacI jAya ! A pachI ja zrAvaka - jIvananI sAdhanAne sUryodaya thaI zake. saMbhava che ke - saMsAra cheDavA jevA jAya, 5
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ chatAM karmanI paravazatA ene saMsAra na paNa cheDavA de ! AvI avasthAmAM zrAvake zuM karavuM joIe ? kevuM jIvana jIvavuM joIe ? ke jethI saMyama-jIvanane rokatI karma paravazatAnI pakkaDa DhIlI paDatI jAya! ene vyavasthita nakazo eTale ja "zrAvake zuM karavuM joIe.'nuM yathArtha nAma dharAvatuM A prakAzana ! jyavaMtu jinazAsana te anekAneka aDavizeSatAonA vaibhavanuM pratIka che. bhagavAna-bhAkhyuM muni jIvana ja ajoDa nathI ! bhagavAne je zrAvaka jIvana prarUpyuM che. eya ajoDa che. zrAvaka jIvana jIvanAre paNa ghaNo-ghaNo tyAga-virAga keLavavAne che. mATe ja te paMDita zrI vIravijayajI mahArAje "zrAvaka vrata suratarU phaLiyo !" ema pUjAmAM gAyuM che. zrAvaka mATe ethI ja te zA "niyAmAM mANi hoI' kahIne enI sadagati mATenI bAMhedharI ApI che. ane vaMditA sUtre enA mATe asi hAI baMdhe "nuM vidhAna karyuM che. zraddhA, vinayaviveka ane kriyAne jyAM sumeLa che, evuM A zrAvaka gharamAM-gharamAM ane ghaTagharamAM pratiSThita thAya--evI AzA rAkhavA sAthe laghubaMdhu munizrI muktiprabhAviyajIne pustaka lekhanane A prayAsa, sahu zrAvako mATe zuM karavuM joIe ? ene mArga darzAvato rahe e ja eka abhilASA sevuM chuM. zitalavADI jaina upAzraya -muni pUrNacandravijaya Aso vada 8 surata.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcArano arIse vizvanA sarva jIvonuM AtmakalyANa thAya te mATe mokSamArganA dAtAra zrI arihaMta paramAtmAe je mArga darzAvyuM te jaina dharma. AvA zrI jinezvara bhagavAnanA dharmane anuyAyI te jaina. zrI vItarAga devanI AjJAne dhAraka ane pAlaka te jaina. zrI vItarAgadevanA zAsanane sAce sevaka te jaina. deva-gurU ane dharmane samarpita buddhivALe te jaina. rAgadveSAdi aMtaraMga zatruono vijaya karavAnI bhAvanAvALo te jaina. viSaya ane kapAyane saMpUrNa jItanAra te jina. tevA jinanA vacana pramANu karanAra te jaina. paramAtmAnA vacananuM zravaNa, tene viveka ane te mujaba yathAzakti AcaraNa karavA kaTibaddha rahenAra te jaina. na, jAtithI nahi paNa guNathI thavAya che. tethI ja jana sAmAnya ane jaina vacce moTuM AMtarUM paDe che. jana ane jaina vacce Ave pharaka A granthamAM pUjya munibhagavaMte suMdara rIte batAvyo che.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMsAramAM anAdikALathI jIva svabhAva cheDI parabhAvamAM rAce che. emAMthI mukta thaI sAcI dizAmAM pragati karI zake te mATe zrI jainazAsanamAM 'jJAnayiAmyAM mokSa' e sUtra batAvyuM che. jJAna ane kriyA ubhayanA yAgathI ja mAla maLe che ema kahetu jainadarzana e Atmadarzana che. AtmA sAthe paramAtmA, jIva sAthe ziva ane khUda sAthe khudAnuM milana karI ApanAra A darzana che. se vibhAvadazAmAMthI svabhAvadazAmAM AvavA mATe, virAdhakabhAvamAMthI ArAdhaka bhAvamAM AvavA mATe, anaMtakALanI ajJAnadazAne cheda uDADI, sahajAnaMdI, siddhasvarUpI evuM nirvANapada prApta karavA mATe zrI jinezvara bhagavatAe je AcAramArga batAvyo. e mArgane anusaranAre jIva te jaina. zrI jinezvaradevane namanArA, pUjanAro, temanA ja dhyAnamAM rahenArA, temanA upadezane, AcArane, AcAranA phaLasvarUpa siddha padane ane siddhapadanI prAptimAM sahAyabhUta thanAra sAdhudharmane Adara ApanArA, hRdayanA bahumAnapUrvaka mana - vacana - kAyAthI praNAma karanArA te jaina, AvA jhainane - zrI jinezvaradevanA anuyAyIne ' zrAvaka ' nAmathI paNa oLakhavAmAM Ave che. zrI vItarAga varbhanA upAsaka ane ArAdhaka zrAvake zuM karavuM joI e ? enI A pustaka khUba ja upayogI mAhitI pUrI pADe che. zrAvakanI karaNI, enAM rAjanAM, rAta ane divasanAM, parvatithinAM, cAturmAsanAM, ane varSa AdinAM kartavyo adA karavAnI vividha konu nirUpaNa karIne te jaina-zrAvaka sAmAnya janathI kevA vizeSa rIte 8
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ alaga tarI Ave che. ane vizuddha evI AbhadazAne pAmavA rUDuM ane rUpALuM, hitakara ane prItakara evuM saMyamI jIvana banAvI zake che tene vizada vicAra AmAM karavAmAM Avyo che. zrAvaka jIvanane sAra te svAdhyAya ane saMyamarata evuM sAdhujIvana che. sAdhujIvanane sAra AtmAnI siddhaavasthA-vItarAga avasthA che. eTale zrAvakamAMthI sAdhutA ane sAdhutAmAMthI vItarAgatA e enuM phaLa che. - A phaLane AtmasAta karavA mATe, hRdayamAM rahelI sAcI tAlAvelIne jagADavA mATe A grantha khUba ja sahAyaka bane ema che. vicAramAM hoya te vartanamAM Ave te ja dIpe. zrI jine kaheluM te ja sAcuM ane zaMkA vagaranuM lAge te ja samyajIvana jIvAya. hoTha ane haiyAnI ektA jaLavAya to ja zrAvaka jIvananI sAcI mIThAza maNAya. karmane nAza ane e dvArA bhava - brimaNano vinAza karavA mATe prayatnazIla AtmA, paramAtmAnI anupama bhakitane haiyAmAM vAsa ane te dvArA AtmAne vikAsa sAdhavA icchato AmA mokSanA mukAme pahoMcyA vinA rahe nahi. saMsAra e jIva mATe rahevA lAyaka jagA nathI. rahevA lAyaka zAzvatuM sthAna to AnandadhAma mokSa ja che. tethI saMsAranI paraMparAmAMthI zravA mATe vyAkuLa ane prabhunA cIdhelA saMyamamArge javA Atura jIvanAM haiyAmAM e ja bhAvanA ramyA kare ke "jyAre huM ahIMthI chUTuM....?" zakti hoya te e sAdhupaNuM ja aMgIkArakare, ane na hoya te ananta karUNanA sAgara paramAtmAne hRdaya siMhAsana para sthApIne, pitAnA AtmAnA uddhAra arthe dezavirati dharmane ArAdhaka bane, ya upAdeyane viveka kare. atimaryAdita jarUriyAtavALuM saMtoSI jIvana jIvavA udyama zIla bane.
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ pugala padArthonI pArAvAra AsakitamAM phasAyelA ane tyAgamArge saMyamazarA rahevAnI azakitane ekarAra karatA AjanA satvahIna mamatAbharyA jIvone samatAbharyA saMyamI jIvanane svAda lagADe tevI, khumArIbharyuM ane vIratAbharyuM jIvana jIvavAnI IcchA jagADe tevI, AtmAnA anaMta sukhane anubhava karAvavA, bahirAtmA maTI, aMtarAtmA banI paramAtmAnI kakSAe pahoMcavA sudhInI preraNA pUrI pADe tevI, dhaNI-ghaNI upayogI bodhaprada bAbata A graMthamAM ApoApa vaNAI gaI che. prathama cha kartavyamAM zrAvake divasa, rAtri, parva, cAturmAsika, vArSika ane jIvanabharanA kartavya-karmomAM zuM karavuM joIe ? tene vizada vicAra karavAmAM Avyo che. tyAra bAda samyakRtvamUla bAravrata; pratyeka mAnavanA jIvanamAM jarUrI pAyA samAM pAMtrIsa guNe, AhArazuddhi aMge bAvIsa abhakSya tyAga AdinI sukSma samaja paNa prastuka pustakamAMthI prApta thAya che. zamaNa jIvanane Adarza pUro pADanAra, sAmAyika jIvananuM divya ghaDatara ghaDavAmAM madada karanAra, Atmika vikAsamAM preraNAnuM pIyUSa pAnAra, A pustakanuM pUjya munirAjazrI muktipravijayajI mahArAje kareluM Alekhana, zrAvaka jIvananA eyane sadhAvanAruM, jIvanamAM mAMgalyanuM, pota jagAvanA ane AtmAnI anaMta Rddhine pragaTa karavA mATe joItI jarUrI bhUmikA pUrI pADavAnuM gaurava dharAve tevuM che. vize to zuM lakhuM ? paramAtmAnA zAsana pAse huM te eka sAva pAmara ane sAva ajJAna bALa chuM. kuvAne de sAgaranI vizALatA kayAMthI mApI zake ? 10
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ janmathI arjana paNa jinezvaradeva pratyenA haiyAmAM jAmelA hADehADa vizvAsathI jaina banele huM jinezvara devane ane emanA cIMdhyA mArge cAlanArA suvihita gurUbhagavaMtane mAnuM eTale upakAra che che. zrI tIrthaMkara paramAtmAoe AvA anupama dharmatIrthanI sthApanA na karI hota ne AvA zuddha dharmanI vizvane aNamola bheTa na dharI hatI te ane zrI tIrthakara bhagavatie sthApelA dharmane ApaNA sudhI lAvavAno mahAna upakAra suvihita gurUdevoe na karyo hota te Aja mArA jevA pAmara AtmAone hAtha koNa jhAlata e prazna che. janamAMthI jaina ane jainamAMthI jinezvaradevanA sAcA zrAvaka banavAnA keDa sevatA mArA jevA kaika pAmaromAM prANa pUravAnuM zreya A pustakane prApta thAya evI AzA ane abhilASA. Arts-Commerce College Jamdusar-Gujarat 8-10-79. pro. ke. DI. paramAra
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ "zrAvake zuM karavuM joIe?" pustaka mATe khAsa paramArAthyapAda paramazAsanaprabhAvaka vyAkhyAna vAcaspati gacchAdhipati pUjyapAda AcAryadeva zrImad virAmacandrasUrIzvarajI mahArAjA dvArA prApta thayela mananIya mArgadarzana mahAzrAvakanI dinacaryA Atmamuktine anupama rAjamArga : sArAya vizvanA jIvane zrI jinazAsananA rasIyA banAvavAnI utkRSTa bhAvanAnA yoge zrI tIrthakara--nAma karmanI trIjA bhave nakAcanA karI antima bhavamAM traNe jJAne sahita janma pAmI, jJAna pradhAna jIvana jIvI, cAra ghAtI karmane laya karIne anaMta jJAna prApta karI, utkRSTa siddhionA zikhare pahoMcyA bAda paNa vizvanA jIvo para kalyANa sAdhI zake evuM zAsana sthApita karanAra anaMta upakArI zrI arihaMta paramAtmA ane te tArakanI AjJAonI ja akhaMDa ArAdhanA karavA dvArA svapara zreya sAdhI gayelA parama upakArI paramarSio pharamAve che 12
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke "AtmanistAranuM amegha sAdhana eka mAtra samyam cAritra che. saMsArano tyAga karI, mahAvratanuM dhIratAthI pAlana karavuM, bhikSA mAtrathI ja jIvana nirvAha karo, samabhAvamAM rahevuM ane AthI AtmAone dharmane ja upadeza Apavo; eja Atmamuktine anupama rAjamArga che." dezaviratigharma kone mATe ?... paraMtu saghaLAya AtmAo, e rItie saMsArano tyAga karI mahAvratonuM dhIratAthI pAlana karI, bhikSA mAtrathI jIvana nirvAha karI ane dharmane ja upadeza ApI jIvana vitAvI zakatA nathI. zrI jinezvara devanA zAsanane pAmelA dareka AtmAne evuM sarvavirati jIvana pAmavAnI IcchA te jarUra hoya ja. sarvavirati pAmavAnI jhaMkhanA kAyama hAyaH paratu je AtmAomAM e jIvana jIvavAnI zakita nathI athavA te e jIvanane pAmavAnI sAmagrI je AtmAone nathI maLI, teo paNa thoDA dharmanuM ArAdhana karI, dhIre dhIre zakti keLavI zake ane sAmagrI meLavI zake, e mATe dezavirati dharmanI ArAdhanA karavA yogya che. dharmanuM pAlana mukitanA hetuthI karavuM joIe. mukti meLavavAnuM anupama sAdhana sarvavirati che. paNa jeo e sarvaviratidharma na svIkArI zakatA hoya, teoe dezavirati dharmanuM pAlana karavuM joIe. ane "jyAre evI zakti tathA sAmagrI prApta thAya, jethI huM sarvavirati dharmanI ArAdhanA karI zakuM" evI bhAvanA rAkhavI joIe. dezaviratimAM sarvaviratinI tAlIma : dezavirati dharma, e sarvavirati dharmanI tAlIma ApanAra che. pAMca aNuvrata Adi bAra vratanuM svarUpa ane zrAvakanI dinacaryAne je barAbara khyAla hoya, te jarUra ema samajAyA vinA rahe nahI ke sarvavirati dharma ArAdhavAnI azakti pUrato ja kSavirati dharma che ane e dezavirati dharma sarvavirati dharmanI tAlIma ApanAra che.
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ dezaviratinI sarvavirati dharmamAM anuraktatA : kalikAlasarvajJa AcAryabhagavAna zrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAe pote racelA yogazAstra " nAmanA graMtharatnamAM pahelAM zrI sarvavirati dharmanuM varNana karyA bAda upasaMhAra karatAM pharamAvyuM che ke : "sarvAtmanA yatIndrANA- metaccAritramIritam / / ___ yatidharmAnuraktAnAM, dezataH syAdagAriNAm " // 2 // bhAvArtha : pUrve kahevAyuM te cAritra sarva prakAre yatInToe pALavAnuM che, ane yatidharmamAM anurakta evA zrAvakoe enuM dezathI pAlana karavAnuM che. arthAt sAdhu ane zrAvaka baMnenA dharma eka dizA eka, phera eTale ke eka e dharmanuM sarvathA pAlana karI zake ane bIjo e dharmanuM dezathI pAlana karI zake. dharmanuM dezathI pAlana paNa vAstavika rItie te ja karI zake je sarva prakAre paLAtA dharmamAM anurakta hoya ! sarvavirati dharmamAM anuraktatA AvyA vinA, e dharma tarapha pUrata AdarabhAva AvyA vinA, "ravAne uttamamAM uttama mArga e ja che" ema hRdayamAM jagyA vinA dezavirati dharmanuM yathAyogya pAlana thaI zakatuM nathI. AthI spaSTa che ke dezavirati dharma sarvavirati dhamanI tAlIma ApanAra che. mahAzrAvaka kone kahevAya? A pachI samyaktva, vyasana tyAga ane dezavirati dharmamAM bAra vrato aNuvo AdinuM varNana karyA bAda kalikAla sarvajJa AcArya bhagavAna zrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjA e ja "yogazAstra" nAmanA graMtharatnamAM mahAzrAvaka kone kahevAya ? " enuM varNana karatAM karamAve che ke - "evaM vratasthito bhaktyA, saptamevyAM dhanaM vapan / thI rAti vuiM, mAtrAva Dage" | 2 |
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvArtha : AvI rItie samyakUva mUla bAra mAM rahele je AtmA "zrI jinamUrti - zrI jina maMdira ane zrI jinAgama tathA sAdhu - sAdhvI - zrAvaka - zrAvikA" e sAta kSetromAM bhaktipUrvaka ane ati danamAM thApUrvaka dravyane sadvyaya kare che te mahAzrAvaka kahevAya che. artha-mahAzrAvaka jema daTatI bAra vratanuM pAlana kare che tema pitAnI pAse je dravya hoya tene sAta kSetramAM bhakitapUrvaka ane ati dInemAM dayApUrvaka vyaya kare che. uttama kSetromAM dhanavyaya : A pachIthI e ja mahApuruSa e ja graMtharatnamAM ene ja aMge pharamAve che ke - "yaH sabAhyamanityaM ca, kSetreSu na dhanaM vapet / kathaM varAkazcAritraM, duzvaraM sa samAcaret" // 3 // bhAvArtha : pitAnI pAse vidhamAna, bAhya ane anitya evA dhanane je uttama kSetromAM vAparI zakatA nathI te bicAro du:khe pALI zakAya evA cAritrane kevI rItie AcarI zakaze? ' arthAta jeo potAnI pAse dravya vidhamAna chatAM ane te bAhya tema ja anitya che ema jANavA chatAM paNa uttama kSetromAM dhanane savyaya nathI karI zaktA teo saMsArane sarvathA tyAga kema karI zake ? A rItie dravyanI mUchane tyAga karavo ane vidhamAna bAhya ane anitya vastuthI svapara hita sAdhI levuM e mahAzAvakanuM bhUpaNa che. dharmane pAmelA AtmAo uttama kSetromAM dhanavyaya karavAmAM kRpaNa hotA nathI. jeo e dhanane bAhya mAne, anitya mAne, tajavA yogya mAne teo ene uttama kSetromAM udAratAthI sadvyaya karavAnuM kema ja cUke ? teone te evA uttama kSetromAM jeTaluM dhana thoDuM vaparAya tenuM duHkha thavuM joIe. dharmane dIpAvavo hoya, anumodanIya banAvavo hoya,
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ enuM vAstavika phaLa pAmavuM hoya te dhanasaMpanna dharmIe dharmakAryamAM udAratA keLavavI joIe. zrAvaka kyAre, kyI rItie uThe? A pachIthI eja mahApuruSa mahAzAvakanI dinacaryAnuM TuMkamAM varNana karatAM karamAve che ke - "brAhme muhurte uttiSThet parameSThistutiM paThan / kiM dharmA ? kiM kulazcAsmi, kiM vratosmI ca smaran // 4 // bhavArtha :-mahAzAvake brahmamurte uThavuM joIe. kayI rItie uThavuM joIe? te ke paMca parameSThinI stuti karatA arthAt zrI navakAra maMtrane bhaNatAM uThavuM joIe. temaja mAro dharma zo che ? mAruM kuLa kayuM che ? mArA te kyAM che? enuM smaraNa karatAM uThavuM joIe. prAtaHkALanI jina pujA : A rItie uDI pratikramaNa karyA bAda pavitra thaIne mahAthAvake pitAnA gharamAM rahelA caityamAM zrI jinezvaradevanI puSpa, naivedha ane tethI pUjA karavI joIe. tyArabAda tyAM ja yathAzakti paccakhANa karIne me devAlayamAM javuM joIe. moTA jina maMdiromAM vidhipUrvaka praveza karIne zrI jinezvaradevane pharatI traNa pradakSiNA karIne tyAM puSpAdithI zrI jinezvaradevanI pUjA karavI joIe. ane te pachIthI caityavaMdana Adi dvArA uttama sAdhanathI zrI jinezvaradevanI stuti karavI joIe. gurU pAse paccakhANuM prakAzana : te pachI zrAvaka gunI pAse Ave ane namaskAra Adi pratipattipUrvaka pote je paccakhANa karyuM hoya tenuM gurU mahArAjanI pAse prakAzana kare.. gurUnI pratipatti : guru mahArAjane jotAM ja ubhA thaI javuM. teo padhAratA hoya to 16
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAme javuM. mastake aMjalI jevI, guru mahArAjanuM Asana pate pAtharavuM, guru mahArAja beThA pachI besavuM, bhakitathI vaMdanA ane sevA karavI, guru mahArAja jatA hoya tyAre temanI pAchaLa thoDe sudhI javuM, AvA prakAre guru mahArAjanI pratipatti karavI. AvI pratipattipUrvaka guru maTha rAja pAsethI dharmanuM zravaNa karavuM. zrAvakanI artha cintA : pachI tyAMthI pAchA pharIne, zrAvaka ucita sthAne jaI ne dharmane - dha na pahoMce te rItie ardhacantA kare. arthAta - gRhasthane cinA karyA vinA cAlatuM na hoya mATe vyApArAdi yathAsthAne kare, "paNa emAM ya evuM te kAMI na ja karavuM joIe ke jethI dharmane badhA pahA. A artha cintA e anuvAda che ane dharmane badhA na pahoMcADavI e vidhi che. rahasya vicAra : A pachIthI zrAvaka madhyAhna kALanI zI jinapUja kare. te pachI nA: karIne, zAstranA arthonAM rahasyane tenA jANakAronI sAthe vicAra kare. saMdayAkarma : tyAra bAda saMdhyAkALe devapUjA temaja Avazyaka karma eTale prati kramA karI zrAvaka uttama ravAdhyAyane kare. apanidrA : zarIranI ritharatA Take teTalA kALa svAdhyAyamAM vyatIta karIne deva ane gunA maraNathI pavitra thaIne zrAvaka prAyaH abrahmane tyAga karIne alpanikA kare. A sthaLe paNa alpatAnuM vidhAna che paNa nidAnuM vidhAna nathI. zrAvaka jema pI tyAgI hoya tema strI sadhI che. eTale ke strIne viSe paga e Asakta na hoya. moTe
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAge zrAvaka brahmacaryanuM pAlana kare. ane jeNe AvI rItie divasane bhAga vitAvyo hoya te saheje viSayathI vimukha ja hoya chatAM e zrAvaka che, gRhastha che, mATe prAyaH zabda vaparAya che. e sarvathA brahmacArI jarura hovo joIe. nidrAbhaMga vakhatanI vicAraNA : jyAre nidAne cheda thAya tyAre zrAvaka zrI syulabhada Ave sAdhuoe karelI strInA zarIranI nivRttine parAmarza karavA sAthe strIonA aMganA vapine vicAra kare. e kaI rItie? te ke strIonA zarIra niraMtara maLa - viSTA - lema, majA ane hADakAothI bharapura che, paNa AyuthI sivAyela hoIne e dhamaNanI mAphaka bahArathI suMdara lAge che. bAkI je strInA zarIrane bahAra ane aMdaranA bhAgane piyAsa karavAmAM Ave che te zarIranuM kAma purUvAne gIdha ane ziyALIyAthI rakSaNa karavuM paDe. je strI rUpa zastra vaDe karIne ja kAma jagatane tavAne che ke te e muDha mativALe tuka evA pIMchAne ja kema grahaNa karatuM nathI ? ahe saMkalpathI utpanna thatA A kAme vizvane viDabita karyuM che te e kAmanA e saMkalparUpa bhUlane ja huM ukheDI nAkhuM ! vadhu vicAraNA : A uparAMta te zrAvaka pitAnAmAM je je bAdhaka doSa hoya te te bAdhaka nI pratikriyAne, doSothI mukata thaelA evA munio upara pramodane pAmIne vicAra kare. arthAta amuka doSa mArAmAM che te doSa munimAM nathI. temane dhanya che ane mAre e doSa kADhavA mATe enI pratikriyAne svIkAra karavo joIe. vaLI sarva nI duHkharUpa bhava sthitine ciMtava zrAvaka sarva jIvone mATe svAbhAvika sukhanA saMsavALA mukitapadanI icchA kare. arthAta saMsAramAM rahevuM e ja sarva jene mATe moTAmAM moTuM duHkha che ane jyAM sudhI mukita sukha na maLe tyAM sudhI saMsAranuM duHkha javAnuM ja nathI mATe sArAye vizvanA 18.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ javAne sukhI jovAne IcchatA zrAvaka ema vicAre ke sau koI mukita sukhane pAme !' AvI rItie peAtAnA doSa nivAraNanA ane saMsAranI du:khamayatA tathA mekSanI sukhamayatAne vicAra karyA Ada, pAte grahaNa karelAM vratAnA pAlanamAM sthira rahI zake ane puNyapuSAnI anumedanAnA lAbha pAmI zake evI rItie vicAre ke upasanA prasa geAe paNa vrata parAyaNatAmAM dara rahelA ane zrI tI karadeve paNa nhenI prazaMsA karI che te kAmadeva Adi puchyAne dhanya che ! kAmadeva Ara vratadhArI zrAvaka hatA ane devanA bhayaMkara upasaga chatAM paNa pauSadha vratamAM calita thayA na hutA. AthI bhagavAna zrI mahAvIradeve temanI prazaMsA karI hatI. zrI jinezvara jenA deva che, yA jeno dharma che ane zrI jinAjJAmAM vartatA susAdhue jenA gurU che evA zrAvakapaNAnI kANu prazaMsA na kare ? zrAvakane karavAnA maneArathA : zrAvake kevA manero karavA joIe tenuM varNana karatAM kalikAla sana AcArya bhagavAna zrI DemacaMdrasurIzvarajI mahArAjA pote racelA " zrI ceogazAstra '" nAmanA graMtharatnamAM kamAve che keH-- // jina - dharma - vinirmukto, mAbhUvaM cakravartyapi / syAM ceTospi daridro'pi, jinadharmAdhivAsitaH " // 1 // " tyaktasaMgo jIrNavAsA, malaklinna kaLevaraH / magamapurA vRtti, munivaryA tA thaye " | 2 || tyajan duHzIla saMsarga, gurupAdarajaH spRzan / prabhaveyaM kadAhaM yogamabhyasya, mahAnizAyAM prakRte kAyotsarge purAdbahiH / samayacAvaLa, vRtrAH pUryu: paNa maMtra " | jI | bhavacchide ,, // 3 // ' vane padmAsanAsInaM, kroDasthita mRgArbhakam / Eat prAsyanti vaktre mAM, jaranto mRgayudhapAH .. 66 66 66 // '... | 19
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ "phAro mitra tuLa La, maLI ra . maM ima maNimi, nirvivatiH " da / " adhiroDhuM guNadheNi, nibhraNiM muktizmanaH / parAnandalatAkandAn , kuryAditi manorathAn " // 7 // bhAvArtha : huM jaina dharmathI rahita cakravarti na thAuM paNa dAsa thAuM, daridra thAuM, te paNa huM zrI jaina dharmathI vAsita thaelA che?! arthAta jaina dharmathI vAsita thavAmAM mane dAsapaNuM ke daridrapaNuM maLatuM heya te te bhale maLe paNa jaina dharmathI rahita cakravartAipaNuM mAre joItuM nathI. kAraNa ke jaina dharmathI vAsita thayela dazAmAM paga ane dakipaNe paNa sukhapUrvaka bhogavI zakAya che. tema ja vapara evA sAdhI zakAya che. jyAre jaina dharmathI rahita cakravarti paDyuM hoya te ulaTuM te vadhu pApabandhananA kAraNapa nivaDI narake ghasaDI jAya che : vaLI ' saMsAranA sarva saMgane tyAga karI ANuM vastravALa. malakilana zarIravALe ane mAdhukarI bhikSAvRttithI nirvAha karatA huM munine kyAre Azraya karIza ? arthAta AvI munipaNAne huM kayAre pAmIza ? zalonA saMsargane tyAga karo. gurUnA caraNanI raja paza karato ane mana, vacana, kAyApa yogane kAbumAM rAkhavAno abhyAsa karate huM kayA bhavano nAza karavAmAM samartha thaIza ? arthAta ema vicAre che AvI AvI rItie bhavane nAza karAya che. te evI sthiti kyAre pAmene huM mArA saMsArane davA mATe samartha thaIza ? vadhumAM madhya rAtrie zaheranI bahAra kArya sargamAM rahelA evA mane mAra zarIrane staMbhanI mAphaka baLade pitAnA kAne kyAre ghasaze? arthAta huM kyAre evI zaktisaMpanna thaze ke jyAre madhyarAtrie huM nagaranI bahAra kA sa dhyAne ume tevuM ane mArA zarIrane taMbha mAnI 20
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ khadA potAnA dhene mArA zarIranI sAthe ghase chatAM huM mArA dhyAnathI calita na thAuM. ane vanamAM padmAsane kheDelA temaja kheALAmAM bhRgana! cA rahyA hoya evA mane kayAre mRga samRtyunA mR yuthapatie mArA moDhAM upara sudhaze ? arthAt huM kayAre evI avasthA pAmIza ke jyAre huM vanamAM padmAsane sthira thaI ne eDa hAI, mRganAM baccAM mArA khALAmAM kheDA ya ane vRddha mRga cuthapatie mAra! mAMdAne sudhatA hoya, chatAM paNa huM mArA dhyAnathI leza paNa cilata na thAI ! mArA dhyAnane jarA paNa A na thAya? temaja zatru upara ane mitra upara, tRNu-dhAsa upara ane strI upara, sA. upara ane patthara upara temanA maNi upara ane mATI upara tathA bhAkSa upara ane saMsAra upara kayAre huM rAdha rahita divALe! ghA ! A pramANe rutirUpa mahAlayanI nIsaraNI samAna guNa gine caDavAne mATe zrAdhaka prema AnaMda rUpa levAno kaMda samAna AvA mane thA kare. upasaMhAra A dhu vicAratAM. jaina phaLemAM vA rivALe hAvA beIe. jaina kumAM kevA AcAro ane vicArI hovA jo e tene spaSTa rItie suMdara khyAla AvI zake tema che. je uttama kumAM AvA uttama AcAra ane vicAra pracalita hoya te phaLe aMtara duniyAne Adarzapa lAgyA vinA rahe nAMdu. Aje jaina saMdhanI vAstavika unnati sAdhavI hoya te pahelAmAM pahelI take vadhumAM vadhu prayatna AvA AcAra ane vicAra prasarAvavAne mATe karavA teIe. jyAM sudhI bAra - viramAyelA DrAya tyAM sudhI zubha 21
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMskAra paDavA du:saMbhavita che. jaina kuLamAM AcAra-vicAra barAbara pracalita karavAne mATe sAdhuoe ane zrAvakoe khUba jahemata uThAvavI paDaze. e mahenatanuM zubha pariNAma jovAne mATe khUba dhIraja dhAraNa karavI paDaze. ene mATe ghaNuM ghaNuM dunyavI bhoge devA paDaze. paraMtu ema karyA vinA chUTako nathI. jaina saMghanI unnati mAthethI veTha utAva. jevI vAta karavAthI ke nAnakaDI nakAmAM yojanAo ke je dekhAvamAM ajJAnIone suMdara lAge tevI yojanAothI nahi thAya. je sAcA zirANane pAyo nAMkhavo hoya te Aja karavA jevuM che. AvA uttama AcAre ane AvA uttama vicAre. je kuLamAM prasare te jaina saMdha. kaI ora prabhAvati bane jaina saMgha evI uttama Adarza dazAne. pAme e ja eka zubha kAmanA. nagInabhAI padhaza. -vijayarAmacandrasUri Aso suda 1e pATaNa
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ * sva. pUjya pitAzrI AtmArAmabhAI pUjaya pitAzrI ! agaNita upakAronA traNamAMthI yatkiMcit muktinI saMtoSAnubhUti mANavA "zrAva ke zuM karavuM joIe ? nuM A pustaka ApanI samRtimAM pragaTa karatA ame AnaMda anubhavIe chIe. zAha jayaMtilAla AtmArAma
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvazrAvakanu svarU pa pUjyapAda, paramazAsanaprabhAvaka, AcAryadeva zrImad vijayarAmacandrasUrIzvarajI mahArAjA nitara zrI jinavacanane zravaNa karanAra, sAMbhaLIne svaparanA viveka karanAra tathA svaparanA viveka karI parane choDI svane sAdhanAra e zrAvaka che. zrAvaka nAmane dhAraNa karavAthI agara bhAla sthaLamAM zrAvakanu cihna mAtra dhAraNa karavAthI zrAvakapaNuM AvatuM nathI. zrAvakapaNAnA AdhAra zrAvakanA guNAne dhAraNa karavA para rahelA che. zrAvakanA guNa zAstramAM ghaNA kahyA che. te badhA guNonuM varNana karavuM ahiM azakaya che te paNa sAcu zrAvakapaNuM lAvanAra je mukhya guNA zrAvakanA zAstra varNavyA che tenA dareka zrAvake nitara vicAra karavA joI e tathA tanusAra potAnuM vartana karI zrAvakadharmanI ArAdhanA karavI teI e. bhAva eTale sAcA zrAvakanA be mukhya guNe samajavAnI Aje khAsa agatya che. sAcA zrAvakapaNAnI pAchaLa ghaNI javAbadArI rahelI che. mAtra phaLathI ke janmathI zrAvakapaNuM meLavyAthI kAryasiddhi thatI nathI, kAryasiddhi 23
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAcA zrAvakapaNA para avalaMbelI che. kuLazrAvaka ke nAmazrAvakoe Aje dharmane jeTalI hAni pahoMcADI che teTalI bIjAoe nathI pahoMcADI. zrAvaka nAma dharAvatA chatAM zrAvakapaNAne ucuM mUkIne vartanAra AtmAo dharmane jeTaluM vagove che teTale bIjAo nathI vagevatA. zrAvaka tarIke gaNavA chatAM zrAvakapaNAnA guNone jeo vicAra sarakho paNa karatA nathI teomAM zrAvakSaNAnuM lezamAtra abhimAna na hoya e taddana svAbhAvika che. ane dharmAbhimAna gumAvI dIdhelA AtmAo dezAbhimAna ke tyabhimAna AdinI moTI moTI vAta kare tenI kiMmata kaMI ja nathI. deza ke nati e dharmanI pachI che. dharmane bevaphA nIvaDI deza ke jatinI sevAnA koDa savavA e naryuM ajJAna che. dharma dhamama nuM taphAvata che. bI jinezvaradeva jevA dharmanA kathaka, caturdaza pUrva dhArAdi ane ekAdazAMga Adi dharanAra parama niha ane karuNAniyAna maharSio jevA dharmanA saMrakSaka, pAlaka ane pracAraka jainazAsana sivAya bIje kyAM che ? te maharSioe saMrakSeluM, sAcavavuM ane vArasAmAM ApeluM jenapAvyuM Aje maujUda che. pa enI hayAta dhAnA mATe che ? enI hayAti enI vaphAdArI svIkAranAra mATe che-vaphAdArI nahi svIkAranAra mATe enI hayAti yA binAnI sarakhI ja che. parama hitakara chatAM vaphAdArI nahi svIkAranAra AtmAne jainazAsana lebara hitakaranAra nathI e tadana sAcuM che. jainavane jIvanamAM utAravAnA prayatna karanAra A mAM ja jainazAsanI sAcI mahattA jANI zake che. zrAvakapaNAnA je guNonuM varNana ahIM karavAmAM AvanAra che te vicAratAM mAluma paDaze ke Aje gaNAtA jainasaMdhane mArI nA jenapaNathI taddana ajANa che ane tenuM ja e kAraNa che ke saMdhanA mAro bhAga potAnA dharmanuM abhimAna vi che. zrAvakanA A zo sAcA jainatvanuM bhAna karAvanAro che. zrI tIrtha kada ane zrI gavaradevoe kalA napaNane vaphAdAra banavuM e pratyeka jenI pharaja che. A guNo eTalA badhA mahatvapUrNa che ke pratyakanA upara moTA mavana
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ ImArata racAyelI che. eka eka guNa khasavAthI AkhA mAmalanI ImArata khasI jAya tema che. e guNamAM mokSa prApti mATe je sadgonI AvazyaktA che te saghaLA sadaguNone prApta karavAnuM sAmarthya ApaNAmAM che. sAcA zrAvaka banavA icachanAra pratyeka vyakita A guNone niraMtara svAdhyAya kare, AtmA sAthe vicAra kare ane prayatnapUrvaka e guNonI abhimukha bane e A kathanane uddeza che. bAvakanA e ati mahatvabharyA guNa A che. 1. zrAvaka strIone mehanI rAjadhAnI mAne. strInA dine narakanA rAjamArga mAne tathA tene AtmamArgamAM vidanakara mAnI niraMtara chevA yatna kare. 9. zrAvaka duniyAne unmArgagAmI ane niraMkuza mAne. jiyanI palatAne vaza karavA sadA jJAnAbhyAsa kare. tathA jJAnarUpI razmiothI rAjaya taraMgone vaza kare. 3. zrAvaka lakSmIne asAra mAne, kalezanuM kAraNa mAne tathA tene che. davA prayatna kare. 1. zrAvaka saMsArane duHkha mane, duHkhanuM kAraNa mAne tathA tenI Asakita cheDavA prayatna kare. che. zrAvaka viSaya sukhone laNika mAne. vipatulya mAne tathA tenA sevanathI gabharAte rahe. che. zrAvaka AraMbhasamAraMbhane kanAM kAraNe mAne. AraMbharahita bavAnA manoratho se tathA nirAka AtmAone rAgI bane. . zrAvaka pravAsane pAza sadaza mAne, grahavAsane mata jItavA abhyAsa kare tathA grahavAsanA pAzamAMthI chUTavA niraMtara prayatna kare. 5. zrAvaka sazurUne saMsAratAraka mAne. mana-vacana-kAyAthI temanI bhakita kare, tathA potAnI zraddhAne sudaDha banAve. Do. zrAvaka lokaderIno tyAga kare, karIne gAdarIe: pravAha mAne, tathA dharmanI ArAdhanA mAM leherIne tilAMjali Ape.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1), zrAvaka paralokanA mArga mAM Agamane ja pradhAna mAne, mAmA nA sAkSI Agama vacane sivAya anyane kadI na mAne tathA sarva kriyA Agamekita rItie karavA prayatna kare. 11. zrAvaka dAna. zIla, tapa ane bhAva dhanuM rakita anusAra ArAdhana kare. dharmanuM ArAdhana zakitathI eThuM paNa na kare tathA zakitathI uparAMta paNa na kare. 12. zrAvaka dharmanI prAptine citAmarmANa ane kalpavRkSanI prAptiyA paNa adhika mAne. ajJAna AtmAenA upahAsathI dhakrayAne cheDI na tathA dharmakriyAne mahimA bIjAe AgaLa garjanApUrvaka prakAzita kare. 13. zrAvaka dhana mAla milkata strI parivAra Adi para atyaMta rAgane dhAraNa na karuM. sasAramAM samaSTithI varte. 14. zrAvaka dharmamAM kadAcahanA tyAga kare, madhyasthattithI sArakhATAne vicAra kare, sAcu grahaNa kare ane khoTAne cheDI de. 15. zrAvaka sasAranA bhAvAne kSaNabhaMgura mAne. tyAgIenI sevA kare tathA lakSmI AdinA sasane eche kare. 16. zrAvaka bhAvathI viratinA pariNAmeAnu sevana kare, bhAgete upabhAga paranI anuttie kare tathA saMsAramAM udAsIna bhAve vate . 17. zrAvaka sasAramAM vasyAnI mAphaka niHsneha nRttathI rahe, Aja agara kAla saMsArane ghaDavAnA che evI bhAvanApUrvaka tathA gRhAdikane potAnAM nahi mAnatAM pArakAM mAnIne rahe. uparokata sattara guNothI bharelA zrAvaka te bhAvazrAvakanI keTamAM Ave che. bhAvadrAvakapaNuM pAmIne zrI jinazAsananI ArAdhanAmAM rakata banIne zrAvake A saMsAramAM dIrgha kALa bhaTakatA nathI. pratyeka zrAvarka, pote nAmazrAvaka maTI bhAvazrAvakapaNAnI koImAM Ave, e mATe bhagIratha prayatna sevavA te e. M 26
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzaka sajana mAtra sahetuka hoya che ! dareka sarjana potAnI pAchaLa svataMtra eka nAnakaDo ItihAsa laIne ubhuM hoya che. je itihAsa parathI sarjananI maulikatAnuM mApa nIkaLI A pustakanA sarjananI pAchaLa paNa AvI ja koka ItihAsa paDadA pAchaLathI pustakanA khUllA pAnA para AvavA mathI rahyuM che. saM. 2034mAM amadAvAda, dazAporavADa sosAyaTImAM paramArAdhyApAra, paramatAraka, paramazAsanaprabhAvaka, vyAkhyAvAcaspati, gacchAdhipati, pUjyapAda, AcAryadeva zrImad vijayarAmacandrasUrIzvarajI mahArAja pitAnA vizALa zidhyaparivAra sAthe cAturmAsa birAjamAna hatAM. pratidina pravacana zravaNane lAbha uThAvavA seMkaDo bhAvike zahera ane sAyaTImAMthI samayasara AvI goThavAI jatA hatAM. tIrthakaranA samavasaraNanI A kALamAM AchI-pAtalI jhAMkhI karAve evI dezanAnI parSada jAmatI hatI. te daramyAna pratidina e pravacana zravaNa karatAM 7.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjyapAdazrInA sukhe-zrAvake zuM karavuM joIe ? kevuM jIvana jIvavuM joI e ? rAja zuM karavuM joIe ? kayAre suvuM ne kayAre davuM te e ?' vagere vAte :sAMbhaLatAM haiyAmAM eka bhAvanA jAgI ke-- zrAvakoe savArathI uThI rAtre sutA sudhImAM bhagavAnanI AjJA mujaba zuM zuM karavu joI e ? enI vigatavAra samajaNu ApatuM ekAda suMdara zAstrIya pustaka taiyAra karI chapAvavAmAM Ave te ene vAMcI javanamAM utAravAnA prayatna karavAmAM Ave te e pustaka dvArA pAtAne ane sahune preraNA maLe~~aneka AtmAne e pustaka khuba ja upayogI ane utsAhavardhaka banI anekanuM e jIvana sAthI nI kSaya. haiyAnI A bhAvanAne meM amArA kuTuMbanA pramadapakArI, dharmadAtA, paramadeva, pUjyapAda, vyAkhyAnavAcaspati, gacchAdhipati hannAnAM tAraNahAra, AcArya deva zrImad vijayarAmacandrasurIzvarajI mahArAne jaNAvatAM teozrIe potAnA paTTadhara prazAMtamUrti pUjyapAda, AcArya deva zrImad vijayamahedayasUrIzvarajI mahArAntane tathA svargastha pUjyapAda, AcArya deva zrImad vijayajitamRgAMkasUrIzvarajI mahArAjAnA ziSya pUjya munirAja zrI hemavijayajI mahArAjA munirAja zrI divyabhUSaNavijayajI ma.ne pustaka taiyAra karavA aMgenI mArI bhAvanA jaNAvI. tathA pratye teozrIe pAte zaktimAna chatAM samaya Adina: abhAvanA kAraNe gatavarSe pATaNa cAturmAsa birAjamAna pravacanaprabhAvaka, pUjyapAda AcArya deva zrImad vijayamukitacandrasUrIzvarajI mahArAnA ziSyane pU. munirAja zrI jayaku jaravijayajI ma.nA zikcarane rR. munirAja zrI mukitaprabha vijayajI ma. ne A zubhakA tAkIde pUrNa karavA pUrNa Agraha sAthe sAMpyuM. teozrIe gacchAdhipati gurudevavAnI IcchA, apanA ane Ano vAdane sahu svIkArI aneka zAstragranthanuM avalokana karI A pustaka 28
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ dasathI paMdara divasamAM 4 taiyAra karI ApI amArI para mahAna upakAra karyo che. vizeSa AnandanI vAta e che ke A pustakanuM sa MpAdana pU. munirAja zrI hemabhUSaNa vijayajI ma. tathA munirAja zrI divyabhRSNa vijayajI ma. e khUba ja rasa laI ne sudara karI Apela che, te badala ame teozrInA RNI chIe. vizeSamAM A pustaka jee trInI puNyasmRti arthe ame prakAzita pharI rahyA chIe te pUjya pitAzrI AtmArAmabhAInuM vana paNa amArA mATe eka AdarzarUpa hoI emanuM TuMkuM jIvana paNa hiM mukavAnI chA rokI zakAtI nathI. mArA pU. pitAzrI AtmArAmabhAI tathA pU. mAtuzrI samarathabenaamArA AkhA kuTuMba mATe eka Adarza mAta-pitA hatAM. 4. pitAzrI AtmArAmabhAI nA janma Azare sa. 1896 ma hArIja uttara gujarAtanA puNyabhUmi para thayelA. pahelethI ja milanasA ane 62 svabhAvane kAraNe lApriyatA emane varI cUkelI, hArIja thI mULavatana amadAvAda AvyA bAda paramakRpALu, gacchAdhipati, gurUdevazrInA pravacanazravaNa ane paricayathI teozrInA jIvanamAM dharmanuM navuM prabhAta pragaTI uThyuM... mAte dharma kare ane gharanA badhAyamAM dharmanA satkAra svA satata prayatna kare. roja savAra thAya eTale potAnA pautrau kayANa, azAka, pautrI mRNAlI ane jayazrI Adeine petAnI sAthe jinadare laI gumahArAja pAse vandana karavA laI jAya. jaya. 29.
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ tema ja pitAnI traNa putrIo kusumabena, zAMtAbena, sarojabena ane emanA bALakone darekane dharmanA saMskAra kema vadhune vadhu paDe e mATe emanI mahenata satata cAlu rahetI. bIjI bAju putravadhu zrI tArAbena paNa gharethI vArasAmAM dharmanA saMskAra laI Avela eTale gharanuM vAtAvaraNa dharmamaya bane emAM e paNa khUba rAjI thatAM. - pUjyazrInA paricayamAM AvyA bAda 38 varSanI uMmare ja pUjya pitAzrIe brahmacarya vrata aMgIkAra karela ane kAyama mATe rAtri bhojana Adino tyAga karela. - dharmamaya ane nivRtta jIvana jIvavAnI AMtarika la gaNIne pUrNa karavA teoe siddhagirinI chatrachAyAmAM be cAturmAsa karela. - pAvanatIrthazIzaMkhezvaramAM navapada ArAdhaka samAja taraphathI Adeza meLavI sAmuhika oLInuM ArAdhana karAvI udAra hAthe dhananI savyaya karela. - chellA dasa varSathI emanAM aMtaramAM eka ja raTaNA ratI hatI jyAre gurumahArAjanA darzana tathA emanI nizrAmAM dharmamaya jIvana jIvavAno moko maLe" ! - amArA sahunA jIvanamAM dharmanI jyota jagAvanAra ane amane sahune paramagurUdevazrIne bheTa karAvI ApanAra pUjya pitAzrIne upakAra AMkha sAme AvatAM saheje emanA caraNomAM mAthuM jhUkI jAya che. paNa, saMsAranA nityaniyama pramANe Aja sudhI saMsAramAM sadAya rahevAno amarapaTTo lakhAvIne koI AvyuM nathI. jene janma enuM maraNa niyata ja che. pUjya upakArI pitAzrInA upakArane AMzika badalo paNa vALIye e pahelAM te saMsAranA A sanAtana niyama mujaba 30
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra varSa pUrve tA. -1-1970nA divase A asAra saMsArane choDI. samAdhipUrvaka namaskAra mahAmaMtranA smaraNa sAthe. guramahArAjanI raTaNAmAM, amane sahune mUkI, eka mAtra dharmane sAthe laI palekane paMthe sidhAvI gayAM. teo gayA paNa teozrInA upakAranI pAvana smRti haju paNa AMkhanI pAMpaNa para AvI paLe paLe kaIne kaI puNyakArya karavAnI ke ApI jAya che. zrAvake zuM karavuM joIe ? e pustaka emanI ja pAvana preraNAnI ane emaNe amArI upara karela upakAranI pAvana smRtinI dena che. upakAra smRti nimitte A pustaka pragaTa karatAM kaMIka kaNa adA kavIne ame haLavo saMtApa anubhavIye chIe. - vizeSamAM mAtra eka mahinAnA TUMkA gALAmAM A pustaka chapAvI prakAzita karI ApavAnA kAryamAM jeone hArdika sahakAra maLe che. teone AbhAra A take mAnyA vinA rahI zakAtuM nathI. - AbhArI chIe.. zrIyuta zAMtilAlabhAI cokasI brAITa prinTarsavAlA - surata jeoe pahelethI mAMDI chelle sudhI pitAnA samayano ane buddhine bhoga ApI khUba sahAya karela che. - AbhArI chIe... " pratApa." presanA menejara zrI maganabhAI doTIvAlA, joba menejara zrI zazIkAMta desAI, Oaa vinoda pArekha, mehanabhAI, harabhAI, TAITala prinTara kizanabhAI tathA khaMta dilathI kAma pUrNa karI ApanAra kojhITa Adi sTAphanA.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ - AbhArI chIe pustaka prakAzanamAM aneka rIte sahayogI thanAra zA. prakAzacandra maNilAla, zA. ratanacandra bAlubhAI nANAvaTI, zA. dipakakumAra maganalAla tathA nalinakumAra nANAvaTI Adi aMgata murabInA. - AbhArI chIe... A pustaka chapAtA pahelA ja tenI vAraMvAra mAMgI karI pustaka prakAzananA amArA utsAhamAM anila karanAra nAmI - anAmI mahAnubhAvanA. -- aMtamAM - A pustaka dvArA "sAcuM zrAvaka jIvana jIvavAnI " sahu koInA haiyAmAM bhAvanA ane tamannA jAge e ja eka AzA ane vizvAsa sAthe. tA. 1-10-7; li. prakAzaka zAha jayaMtilAla AtmArAma (amadAvAda)
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvaka zuM karavuM joIe? -munizrI mukitamavijayajI
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ chuM AdhAra pratye 1. zrAddhavidhi prakaraNa 2. zrAddhadharma dipikA zrAvaka prApti 4. cityavaMdanabhASya 5. upadeza prAsAda 6. cogazAstra 7. dharmasaMgraha 8. pUjA-paMcAzaka
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ jana ane jaina jana ane jena vacce jamIna AsamAnano taphAvata che. jana jagatane mAna Ape che. jene jinezvarane mAna Ape che. jana janasevAmAM prabhusevA mAne che. jene prabhusevAmAM ja sAcI sevA mAne che. benAM lakSya judAM che. benA rAha judA che ! jana jamAnAnA ciMdhyA cIle cAle che. jaina jina zAsananA ciMdhyA cIle cAle che. jana paNa keI e baDabhAgI hoI zake che je AryasaMskArothI vAsita heI saMsArathI chUTavAnI ane mokSane meLavavAnI IcchAvALo hoya paNa zrI vItarAga paramAtmAnA zAsananI prApti na thavAthI jaina na banI zakavA chatAM janamAM paNa sArI kakSAne (mAganusArIpaNAne arthAt saMga maLe jena banavAnI bhUmikAne) pAmele heya, te jana paNa jamAnAnA ciMdhyA cIle nathI cAlato te jainanI to vAta ja zI karavI? jana je jaina banI jAya to enA bhAgyane mahAna
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ sitAre che. paNa jena je jana banavA mAMDe to e enA mahAna dubhAMgyanI nizAnI che. jamAnAnI sAme pUre janAre ja sAce jena banI zake che ne jIvanabhara potAnA jainatvane aNizuddha rAkhI zake che. e hiMmata jenAmAM nathI enuM jainatva hara ghaDI jokhamamAM hoya che. enuM jainatva janapravAhamAM taNAI javA ja sarjAyu hoya che. jaina te sahAya mAthuM UMcu rAkhI gaurava laIne pharate heya ke "huM jena chuM.jinezvara bhagavAnane anuyAyI chuM. jamAnAne ane mAre chUTAcheDA che. je jamAne jinazAsanane vaphAdAra e jamAne mAre. je jamAne jinazAsanane bevaphA enI joDe mAre na sagapaNa ke na saMbaMdha"! Aje e gaurava, e khamIra ane e aMtadilI jene pitAnAmAM lAvavAnI jarUra che. - e gaurava e khamIra ane e aMtadilInI dAyelI kabara para Ubhe Ubhe paNa hAsya veratA jena jagatane ke jenazAsanane kazuM ja na ApI zake. jamAnAvAda ane jaDavAda sAthe joDAyele jaina, jenazAsanane kadi vaphAdAra nahi rahI zake. jamAnAvAda ane jaDavAda janaraMjana ane mane raMjanamAM mAne che. jinazAsana AtmaraMjana ane mane bhaMjanamAM mAne che. ekanI dizA pUrva che te bIjAnI pazcima che !
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ jagata rIjhe te ya zuM? ne na rIjhe te ya zuM? mAre jinezvara rIjhe to basa !...A bhAva jyAM sudhI jainamAM jAgRta na thAya tyAM sudhI e jaina sAcA arthamAM jaina banI zakavAnI lAyakAta paNa nathI meLavI zako. kAraNa ke rAga-dveSane jeNe saMpUrNa jityA che enuM nAma "jina"! e jinane je anuyAyI hoya te "jaina"! arthAt rAga-dveSane je kaTaTara dumana heya. rAga-dveSanI sAme je aMge caDyuM hoya te sAce "jaina"! A jena jagatane rIjhavI zake ja nahi. jagatane rIjhavavAnA vicArane paNa e pApa mAne. "jagata kadI keInAthI saMpUrNa rIjhayuM nathI ane rIjhavAnuM paNa nathI? e enI sacoTa mAnyatA hAya. vAta paNa taddana sAcI che. jagata-je bhinna bhinna vyaktionuM baneluM che, ene rIjhavavuM e kaMI ApaNuM hAthanI vAta che? ekane rIjhavavA jatAM bIje khIjAya, bIjAne rIjhavavA jatAM pahelo khIjAya. zakaya ja nathI ke AkhuM jagata ekI sAthe eka ja jaNanA hAthe rIjhI zake ? kAraNa e ApaNane svAdhIna nathI parAdhIna che. tyAre ApaNe pitAne AtmA je ApaNane svAdhIna che ene rIjhavavAnuM cUkI parAdhIna jagatane rIjhavavAne vicAra kare e phegaTa nahi te zuM che? ane AtmA rIjhatAM paramAtmA rIjhelA ja che. kAraNa "maLyA no umaLA" AtmAnuM zuddha svarUpa e ja paramAtmA che! AtmAne AMkha sAme rAkhI cAle te jaina ! AtmAne AMkhathI aLagA rAkhI cAle te jana!!
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ kamanasIbInI vAta che ke jeno Aje jana banato jAya che. jenatvane eNe neve mUkavA mAMDayuM che. potAnA Adazone pagataLe kacaDIne cAlavAnuM e zIkhI rahyo che ane ATaluM hovA chatAM e pAcho pitAne jene kahevaDAvavAmAM saMtoSa ane gaurava anubhavI rahyA che. jagata karatAM jAta kiMmatI lAge te jAtane gumAvIne jagatamAM paMkAvAnI badadAnata kadI jAge nahi. paNa Aje jAta karatAM jagata tarapha sahunI AMkha vadhu kheMcAya che. khuda potAne mATe potAnI jAtane zuM abhiprAya che e jevA kaI rAjI nathI dekhAtuM, tyAre jagata zuM abhiprAya Ape che e jevA sahu talapApaDa dekhAya che. jAtane jAtanA trAjave teLavI e hoMziyArI che ke jAtane jagatanA trAjave toLavI e hoMziyArI che? - jAtane jAtanA trAjave tole e jena! jAtane jagatanA trAjave tole e jana? jAtane jagata khAtara bagADe te jana! - jAtane jAta khAtara sudhAre te jena jAtanuM gaNita jagatane seMpIne cAlanAro kyAre jIvananuM devALuM kADhe e kaMI kahI na zakAya ! jaina kadi jIvananuM devALuM kADhe nahi ane kADhe te te sAco jena nahi. jene te jIvana jIvate jAya ne jIvAtA jIvanamAMthI ja navajIvana meLavatA jAya. jagatamAM rahevA chatAM jagatathI alipta rahevAnI kalAne svAmI enuM nAma jaina ! | |
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Avo jena sAte vyasanane tyAgI hoya. jugAra kadI e rame nahi! mAMsa kadI e khAya nahi! dArU kadI e pIe nahi! parastrIne e rAgathI juve nahi! vezyAne saMga kadI e kare nahi! cerI enA jIvanamAM hoya nahi! zikAranuM ene svapna ya Ave nahi! bhakSya-abhakSyano ene viveka hoya ! na khAvAnuM e khAya nahi! na pIvAnuM e pIe nahi. na jovAnuM e jue nahi! hAtha haiyuM ane heTha cekakhA rAkhI e pitAnuM jIvana jIvate jAya ne bIjAne Adarza pUrA pADato jAya. AgaLa vadhavA mATenA ja enA badhA prayatna hoya. pAchaLa paDavAnI enI pAse kaI vAta na hoya. A e jaina rAga - draSa sAmenA jaMgamAM sadAya javAMmarda banI AgaLa cAlato hoya.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Avo jaina zuM kare? sAdhu thavAnI bhAvanA rAkhe ! jena eTale jinezvaradevane upAsaka. jinezvaranA upAsakane jinezvaradeve kahelA mArga para atUTa zraddhA hoya. tameva sarva nirAM, kaM nihiM "te ja A jagatamAM sAcuM ane zaMkA vinAnuM che ke je jinezvaradeve kahyuM che. jinezvaradevanA kahelA vacanamAM ke batAvelA mArgamAM pheraphAra hAya nahi" A vAta enI raga-ragamAM vasI gaI hoya. jinezvaranI AjJA e ja enuM sarvasva hAya. enA mAthe sudeva hoya. haiyAmAM saddagurU hoya. AcaraNamAM saddadharma hoya. enA aMtaramAM eka ja raTaNa covIse kalAka cAlu hoya ke "kayAre huM bhagavAnanA zAsanane sAdhu banuM?" kAraNa, bhagavAne kahyuM che ke "A saMsAra mAM rahevA jevuM sthAna nathI. rahevA jevuM sthAna eka mAtra mekSa che. saMsAra
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ te aDhAre pApane akhADe che. saMsAramAM rahIne -saMsArane haiyAmAM rAkhIne keI mekSe gayuM nathI, jatuM nathI ane jaze nahi. mokSa meLavavo hoya eNe saMyama levuM ja rahayuM. saMyama levuM hoya eNe saMsAra choDa ja rahyo. saMsAramAM rahIne meja-majAthI mokSamAM javAnI IcchA e jhera khAIne jIvatA rahevAnI IcchA barAbara che. pratyeka jainanA haiyAnI ane gharanI divAla para eka vAta te barAbara ketarAI ja gaI hoya ke A jagatamAM- meLavavA je hoya te ekamAtra mekSa che. levA jevuM hoya to ekamAtra saMyama che. cheDavA jevo hoya te ekamAtra saMsAra che." Dagale ne pagale jyAM pApa pApa ane pApa ja che evA saMsAra para jenane napharata jAgyA vinA rahe nahi. saMsAramAM ene prema karavA jevuM kazuM ja na lAge. saMsAra eTale pApane rAphaDe. sApanA rAphaDAmAM hAtha na nakhAya te pApanA rAphaDAmAM haiyuM ze' naMkhAya....? enA haiyAmAM eka ja jhaMkhanA hoya "kyAre A saMsArathI chUTuM ne saMyamanA veta vastromAM sajaja banI bhagavAnanA zAsanane aNagAra banI nipApa evuM saMyama jIvana jIvuM." jelamAM pUrAyele kedI jema "kyAre lAga maLe ne jelamAMthI chaTakuM evI IcchA dharAvatuM hoya ema sAce
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ jena paNa saMsArane jela mAnate hoya ne emAMthI chUTavAnI taka ja jete heya. karmane jelara jyAM jIvanane putra-patnI AdinA nehanuM deraDuM gaLAmAM kacakacAvIne bAMdhI daI rAMkaDe banAvI daI enAM prANa le che. hakIkata che ke saMsAra eka bhayaMkara jela nahi te bIju che zuM..? saMsAra mAMDelA badhA kedI che. kedI bhAgI na jAya e mATe satata cokI pahere rAkhanArA chokarAo e "jelare che. patnI e pagamAM paDelI lokhaMDanI beDI che. mAla milkata ne dhanane rAga e hAthamAM paherAvAyela hAthakaDI che. saMsAranI jelamAM bhUle cUke mANasa ekavAra pUrAyo pachI ene mATe bahAra nIkaLavuM ghaNuM muzkela thaI paDe che. na karavA hoya teya ene tyAM pApa karavA paDe che. na bolavuM hoya teya ene tyAM juTha belavuM paDe che. cerI karyA vinA kamAvAnuM sadbhAgya ene mATe durlabha banI jAya che. abrahmane te e akhADe ja che. parigraha e to e kedakhAnAnI mukhya pedAza che. jyAM A pAMca pApa hoya tyAM bAkI rahelA tera pApone AvavAne pUrNa avakAza rahe che. AvA pApamaya saMsAramAM pApa karIne jIvana purUM karanAre parabhavamAM pachI sukhanI IcchA rAkhe te enI IcchA phaLe ja zI rIte ? sukhI te ja banI ke jenA haiyAmAM saMsArano sAce virAga janmI jAya. duHkhamaya saMsAra ja nahi sukhamaya saMsAra paNa choDavA jevo ja che ema jene hADohADa jacI jAya. 10
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ beDI bhale ne pachI e sonAnI kAM na hoya paNa DAhyo mANasa beThIne beDI ja mAne ane ene toDavAne ja e prayatna kare. sarakAranI jelamAM pUrAyelA kedIne varasa, be varasa, pAMca varasa ke jIvanabharanI jelanI sajA hoya te ya jIvanabhara ene khyAla rahe che ke "huM kedI chuM. jela e mAruM ghara nathI. A mane maLelI sajA che. huM ahiM parAdhIna chuM." tyAre kamanasIbI che saMsAranI A jelanI ke jemAM pUrAyelo mANasa raMga-rAga ne moja-majAmAM "pote kedI che ne saMsAranI kedamAM keke pitAne pUryA che e vAta ja bhUlI jAya che eTaluM ja nahi paNa saMyamane jela ane saMsArane ja mahela mAnI besI jIvana AkhuM emAM ja majhethI purU kare che. AvI bhUla jaina kyAre paNa na kare. jenI sadAya jAgRta hoya. saMsAramAM ghaDIbhara paNa rahevA e rAjI na hoya. divasa-rAta enI eka ja jhaMkhanA hoya "kyAre mArI A keda tUTe ne huM bhagavAnanA zAsananI dIkSA lauM." jenA haiyAmAM meLavavA je mokSa che, levA jevI dikSA che ane choDavA je saMsAra che" A traNa vAta jace nahi enA je A jagatamAM bhAgye ja bIjo koI durbhAgI haze? ema kahI zakAya! puNya pahoMcatuM hoya, lakhapatimAMthI karoDapati thavAnI taka hAthamAM hoya chatAM jene karoDapati thavAnI jhaMkhanA ja
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ na jAge ene jagata zuM kaheze? "abhAgIo che, AnA bhAgyamAM karelpati thavAnuM lakhAyuM ja che kayAM..? nahi te AvI majhenI hAthamAM AvelI taka keNa jatI kare....?" ema jenuM zarIra sAruM che, saMsAramAMthI dhAre te nIkaLI zake ema che, sArAmAM sArI ArAdhanA karI zake ema che. ArAdhanA dvArA dara rahelA mekSane hathelImAM ramato paNa karI zake ema che. chatAM jene mekSa meLavavAnI ke e mATe saMyama levAnI bhAvanA ja na jAgatI hoya ke bhAvanA jagADavAno prayatna ja jene na hoya e jaina hovA chatAM enA jevo abhAgI AtmA A saMsAramAM bIje kaI nathI ema jJAnIo kahe che. AvA abhAgI AtmAne paNa pitAnA durbhAgyanuM duHkha hoya......potAnA haiyAmAM jAma thaI gayelA saMsAranA tIvra rAga pratye tiraskAra hoya. saMsAramAM rahevA chatAM "saMsAramAM rahevuM paDe che" ene e pitAnI kamanasIbI lekhate hoya to ene mATe paNa uddhArane mArga sadaMtara baMdha nathI thato paNa khUle rahe che.
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAdhu na thavAya teA zu kare ? sAcA zrAvaka ane lAgI paNa gayA. meLavavA jevA meAkSa levA jevuM saMyama jacI paNa gayuM. cheDavA jevA saMsAra samajAI paNa gayeA. Ama chatAM koI abhAgI AtmA saMsAra na ja choDI zake, saMyama na ja lai zake teA bhagavAnanA zAsanamAM zuM ene mATe kAi ja sthAna nahi....? eNe bhagavAnanA zAsanamAMthI raDatI AMkhe zu rAjInAmuM ApI nIkaLI ja javu paDe....? enA uddhAranA kAI mArga ja nahi....? nA, bhAvayAnA sAgara tI kara paramAtmAeAe evA AtmAone paNa peAtAnA zAsanamAM sthAna ApIne emanA uddhAranA mArga khUllA rAkhyA che. evA abhAgI AtmAe AMkhamAM AMsu lAvIne bhagavAnanA zAsananA sucAgya zubhagavata pAse jaine kahevuM ke : 13
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavata! dhanya che Apa jevAne ke saMsAranI leAbhAmaNI lAlaceAmAM na phasAtA saMsAranA bhAga vilAsa ane vaibhaveAne dUra phagAvI dai Apa saMsArathI mahAra nIkaLI gayA' dhikkAra che mane ke nIkaLavA jevuM mAnavA chatAM huM nIkaLI nathI zakatA. Asakti ane azakti mane aTakAve che. saMsAranA rAga haju mane pajave che, saMsAranA sukhA haju mane mUMjhave che.' ' 6 ' samaju chuM ke saMsAramAM kAI mArUM nathI chatAM 'ghara mArU lAge che. peDhI mArI lAge che. agale mAre lAge che mAla milkata ne meATara mArI lAge che. chokarA ane chokarAnA chokarAM ya mArA lAge che.' A rAganA khUMdhanamAM phasAyele! hu zI rIte bhagavAnanA zAsananI dvIkSA lauM? huM icchuM chuM ke ' kayAre mArUM evuM sadbhAgya jAge ke sasAranA rAga mAre esarI jAya ne mArAmAM evA joradvAra bhAvAllAsa jAgI jAya ke bhagavAnanA zAsananu saMyama levA mATe huM talapApaDa manI jAuM.' '' 6 paNa, abhAgIyA chuM huM ke levA jevuM saMyama lAgavA chatAM mArA manamAM sayama levAnI tIvra bhAvanA ja haju nathI jAgatI mATe evA kAI mArga matAvA ke mArA saMsAraneA rAga ghaTatA jAya, meAkSanA rAga vadhatu jAya ne jaldImAM jaldI savirati dharmane hu sAdhI zakuM.' e vakhate zubhagavata enA haiyAnI vedanAne ThAratA kahe * 3: gabharA nahi. mAkSa tAre joIe che. sa MsAra tane kharAba lAge che. sayama tAre levuM che paNa azakti ane 14
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ AsaktithI tuM laI nathI zakate te tane paNa bhagavAnanA zAsanamAM rahevAne adhikAra che. tAre mATe paNa mokSa sudhI pahoMcavAno mArga bhagavAne batAvyuM che jenuM nAma che zrAvaka dharma ! tArAthI sAdhu na ja banI zakAya ema hoya te sAdhu kema jaldI banI zakAya e mATe tuM zrAvaka dharmane svIkAra kara ! sAce zrAvaka bana ! 15
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvaka kene kahevAya? zrAvaka eTale "saMsArane kevI' zrAvaka eTale "saMyamane premI"! zrAvaka eTale mukti abhilASI! karoDapati thavuM te badhAne hoya paNa badhA karoDapati banI na zake--karoDapati thavuM e kaMI sahelI vAta nathI. duniyAnA koI paNa lakhapatine pUchIe ke "tAre zuM thayuM che?" te javAba eka ja haze."mAre karoDapati thavuM che!" bIjo prazna pUchIe... "kema kareDapati thatuM nathI...?" te javAba maLaze "bhAgya nathI. divasa rAta e mATe ja mahenata karuM chuM. - peDhI kholuM chuM - mAla lAvuM chuM - mAla vecuM chuM paNa haju bhAgya ughaDatuM nathI!" ema zrAvakane kaMI pUche ke-"zuM thayuM che...? te zrAvaka pAsethI eka ja javAba maLe ke "sAdhu thavuM che !' kema thatuM nathI....?" te bIje javAba maLe ke "eTaluM haju durbhAgya che," "sAdhu thavA mATe ja maMdire jAuM chuM, upAzraye jAuM chuM, vyAkhyAna sAMbhaLuM chuM, pUjA karuM chuM,
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratikramaNa karU chuM, paNa haju teveA kSaye pazama (bhAgya) jAgyA nathI. tevA kSApazama jAgaze tyAre choDavA jevA A saMsAra cheDayA vinA rahIza nahi. pApamaya A saMsAramAM rahevuM paDe che e mArA paramadurbhAgyathI vAta che'! sayama mATe peAtAne asamartha mAnatA ane saMsAramAM rahevu paDe che e peAtAnI meTAmAM meATI kamanasIbI che e vAtane! svIkAra karatA zrAvaka peAtAnA kuTuMba mATe peAtAnA dIkarA-dIkarI mATe zuM icche ? ' Ave! zrAvaka eka ja icchA rAkhe ke... 'mArU AkhuM kuTuMba-mArA badhA ja dIkarA ane badhI ja dIkarIe bhagavAnanA zAsananI dIkSA le te sArUM.' mArU evuM sadbhAgya kayAre jAge ke huM emane varSIdAnanA varagheADAmAM paisA uchALatA jouM. caturvidha saMgha vacce hajAronI mAnavamedranI vacce mArA dIkarA-dIkarIne hAthamAM rajoharaNa laI nAcatA jouM. sayamanA zveta vastromAM sajja thayelA sahu koI ne dharmalAbhanI AziSa ApatA jouM.' 6 zrAvakanA prayatna paNa evA ja hAya, gharanuM vAtAvaraNa paNa evuM ja hAya, ane sa MskAra paNa evAM ja heAya ke e gharamAM janmele chokarA ATha varSanA thatAM thatAM te dIkSA mATe talapApaDa manI jAya. zrAvaka peAtAnA gharamAM kAIne paNa dIkSAnI bhAvanA jAge te kadI paNa zake nahi. eTaluM ja nahi paNa dIkSAnI bhAvanA jagavavA mATe ja enA prayatna hAya, e mATe e peAtAnA dIkarA-dIkarIne dararoja sAdhu-sAdhvIjI pAse bhaNavA mekale.... ra 17
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ skulamAM bhaNutA haiAya te vekezanamAM paNa sArA saMskAra paDe ne enA bhAgyamAM hAya te| dIkSAnI bhAvanA haiyAmAM jAge e mATe suyeAgya sAdhu pAse rahevA preraNA kare. dararAja peAtAnA dIkarA-dIkarIne khalAvI zrAvaka premathI kahe : levA jevI dIkSA ja che. e ja mA sAceA che. sukhI thavuM hAya te! saMsAramAM paDavA jevuM nathI. saMsAramAM te savArathI sAMja sudhI ekalI gulAmI ja karavAnI che. kheATA mANasAnI zeha ane zaramamAM taNAI emane salAma bharatAM bharatA ja jIvavAnuM che. dekhIte seAhAmaNeA lAgatA sa MsAra aMdara utaratAM khUba ja bihAmaNA che. tyAre prabhunA zAsananA sAdhu khanavuM eTale sukhImAM sukhI jIvana jIvavuM. na koI ciMtA ke na kAMI paMcAta ! na keAInI zeha ke na kAInI zarama ! taddana niSpApa jIvana ! duHkha thADuM sahevAnu ane addalAmAM sukha anaMtu meLavavAnuM! rAjA- mahArAjAe cakravartIe ane indrA ya emanAM caraNAmAM paDe ane emanA sukhanI IrSyA kare....! mAthe deva-gurU te dharma rAkhavAnAM, sivAya koIne nahi! A bhavamAM ya sukha parabhavamAM ya sukha ane paramparAe jaldImAM jaldI meAkSa ! Ave! mA kANu na svIkAre ? ame tA saMsAramAM paDayA e bhUla karI paNa tamane sayama mArge javAnI bhAvanA thaI jAya te ya ame khuza!' A rIte saMsAramAM rahIne paNa saMyamanI sAme ja mITa mAMDIne beThelA zrAvakane pApayeAge kadAca jIvanabhara saMsAramAM rahevu paDe te| ya.... 18
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMsAra jene jela jevuM lAge che. saMsAra jene bhUMDe lAge che. saMsAra jene choDavA jevo lAge che. saMsAra jene durgatine daravAje lAge che, e zrAvaka saMsAramAM rahevuM paDe te zI rIte rahe? evo zrAvaka eka pApathI kAma patatuM hoya to cAra pApa na kare. cArathI patatuM hoya te ATha na kare. ochAmAM ochA pApathI jIvana jIvavAnI mahenata kare. enI sthiti dhagadhagatA lokhaMDanA tavA upara paga mUkIne pasAra thavAnI koIne zikSA karavAmAM AvI hoya evA mANasa jevI hoya. e mANasa eka paga mUkavAthI pasAra thavAtuM hoya to be paga na mUke. paganI eDI mUkavAthI pasAra thavAtuM hoya te paganI pAnI na mUke. paganI AMgaLIo ja mUkavAthI pasAra thavAtuM hoya te paganI eDI ya na mUke ne paganI pAnI ya na mUke. zrAvaka paNa saMsAramAM kema ochAmAM ochA pApathI jIvAya ne vadhAremAM vadhAre dharma thAya e ja lakSyavALo hoya. AvA lakSyavALe zrAvaka cheDe paNa je kaMI dharma kare te sAre kare, vidhipUrvaka kare, zAstramAM batAvyA pramANe kare. dareka vakhate ene eka prazna hoya. "mAre zuM karavuM joIe ne kevI rIte karavuM joIe? pUjA keTalI vAra karavI joIe? kevI rIte karavI joIe?
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyikamAM zuM karavuM joie ? zuM na karavuM joIe ? pratikramaNa keTalI vAra karavuM joie ? kayAre karavuM joIe ? madbiramAM zuM karavAthI lAbha thAya? zuM karavAthI nukazAna thAya ? gurU pAse kema javAya ? kema esAya ? kema uThAya ? vidhinA pakSapAtI ane avidhinA dveSI zrAvakanA haiyAmAM A badhA prazno satata jAgatA ja hAya te! enu samAdhAna ane mADhana paNa ene maLavuM joIe. e saraLa mArgadarzana ApavA ja mahApurUSAe zrAvake zuM karavuM joIe ? kema karavuM joIe ? kayAre karavuM joIe ? e badhuM samajAvavA zrAddhavidhi Addhi aneka granthAnI racanA karI zrAvakanA kanmyAne cha vibhAgamAM vaheMcI I ne e kanyA tarapha AMgaLI ciMdhavAnuM mahAna puNyakAryo karyuM che. pratyeka sAdhake e kabyA joIne peAtAnA jIvanamAM dekhAtI khAmIe ane truTIone dUra karI sAdhu na ja thaI zakAya teA sAdhu manavA mATe sAcA zrAvaka manavAnA draDha sakalpane siddha karavA joI e. 20 Jie
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ - zrAvakanA kartavyo (1) denika kRtya - divase zuM karavuM joIe? (2) rAtrika kRtya - rAtre zuM karavuM joIe? (3) parva kRtya - parva divase zuM karavuM joIe? (4) cAturmAsika kRtya - cAturmAsamAM zuM karavuM joIe? (5) vArSika kRtya - varSamAM zuM karavuM joIe? (6) jIvana kRtya - jIvanamAM zuM karavuM joIe?
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ dainika kartavya che 1. jAgavuM 2. pratikramaNa-sAmAyika 3. devadarzana 4. guruvaMdana 5. gRhavyavasthA vyAkhyAna zravaNa 7. snAnavidhi 8. prabhu pUjA 9. bhejana vidhi 10. supAtra dAna 11. vyApAra zuddhi 12. devapUjana 13. pratikramaNa 14. svAdhyAya-bhakti
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ jAgavuM zrAvake rAtrinA cothA praharamAM sUryodaya thavAmAM jyAre cAra ghaDI (6 minITa) bAkI hoya tyAre paMcaparameSThiarihaMta siddha AcArya upAdhyAya ane sAdhunuM smaraNa karatAM jAgrata thavuM joIe. - jAgrata thaIne nAkanI nADI (sUra.) jevI. je taraphanI nADI cAlatI hoya te taraphane paga prathama nIce mUkave pachI pathArIne tyAga kara. - rAtre paherelA kapaDAM badalI zuddha kapaDAM paheravAM. zarIranI azuddhione tyAga kara. zaucAdI kriyA paNa A pahelA karI levI joIe. - jAgrata thaI namaskAra smaraNa karI "huM koNa chuM ? mArI kaI jAta che? mArUM kayuM kuLa che? mArA deva keNu che? mArA gurU keNuM che? mAre dharma karyo che? karavA jevuM zuM huM nathI karato ? na karavA jevuM zuM huM karuM chuM? mAre zuM karavAnuM bAkI che? bIjA mAruM sAruM ke kharAba zuM juve che? huM mane ke jeuM chuM. mArA kyA deze huM sudhArate nathI? Aje kayI tithi che? kyA bhagavAnanuM kalyANaka che? mAre zuM karavuM joIe? A badhA vicAra karI pratikramaNa karavA bese.
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratikramaNa pratikramaNa eTale pApathI pAchA haThavuM. pApanuM prAyazcita karavuM. zrAvake savAra-sAMja be TAIma avazya pratikramaNa karavuM ja joIe. jApa e aicchika kartavya che. pratikramaNa e Avazyaka kartavya che. avazya karavA ceAgya kAne Avazyaka kahevAya che. Avazyakane choDIne aicchika kanya karanAra chatI zaktie bhagavAnanI AjJAnI upekSA karanAra ane che. je goDAunamAM mAlanI elI AyAta jaDhAya paNa nikAsa na haiAya e gADAuna saMgrahathI ne saDAthI thADA ja vakhatamAM goMdhAI uThe ne jIvAteAthI khaTThakhaThThI uThayA vinA rahe nahi. zrAvaka paNa saMsAramAM kheDe che tyAM sudhI enA jIvanamAM pApAnI satata AyAta cAlu ja che. pratikramaNu dvArA dararAja enI nikAsa na thAya tA zrAvakanu jIvana pApAnI amRthI goMdhAI uThyA vinA rahe nahi. pratikramaNa upAzrayamAM jaIne athavA gharamAM ekAnta sthAnamAM pauSadhazALA tarIke judI kADhela rUmamAM besIne kare. pratikramaNa na ja AvaDatu hAya athavA evu ja kaI kAraNa hAya te! sAmAyika kare. khAra vratadhArI zrAvaka avazya pratikramaNa kare. pratikramaNamAM sAmAyikanA samAveza thaI jAya che. 24 -
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ neTa --pratikramaNa tathA sAmAyikamAM sthApanAjI- caravalA-kaTAsaNu muhapatti tathA zuddha dhAtIyu khesa Adi joIe. sAmAyika pratikramaNanA vasra paNa sArA sapheda ane svaccha rAkhavA joI e. pratikramaNa karanArAomAM Aje ghaNAnI pAse caravalA jovA maLatA nathI. paNa hakIkatamAM vidhinI STie jovA jaI e te| kaTAsaNA vagara haju cAlI zake paNa caravalA te avazya joI e ja. 1 pratikramaNamAM caravale ajANatAthI paNa khabhA para na mUkAya enuM dhyAna rAkhavuM joIe. khabhA para mUkavAthI meATA doSa lAge che. pratikramaNa ane tyAM sudhI vidhi mujaba UbhA UbhA karavuM joIe. sUtreA zuddhe ane saMpaTTAnI jALavaNI sAthe - khelavAM joIe. sUtreA khelatI vakhate anuM ciMtvana ApameLe svAbhAvika thAya tevA abhyAsa pADavA joI e. 25
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyika zrAvakathI banI zake te ochAmAM ochuM divasamAM eka sAmAyika zrAvake karavuM ja joIe. ' sAmAyika eTale 48 minITa sudhI AtmAne AtmAnA pitAnA gharamAM lAvI sthira kara. sAmAyika eTale saMsAranI ALa-paMpALa ane jALa - jaMjALanA pApathI 48 miniTa sudhI mukita! sAmAyika eTale samatAne lAbha -! samabhAvanI prApti! sAmAyika vinA pratikramaNa na thAya. pauSadha na thAya. upadhAna na thAya. dakSA na thAya. mekSa na thAya. darekamAM sAmAyika joIye. jagatanA koI dharmavALA pAse jaIne pUche ke.."mAre 48 minITa sudhI pApa nathI karavuM ne sAdhu jevA thaIne rahevuM che ke pejanA che....? badhA dharmavALA vicAramAM paDI jaze. jenanA eka nAnA chokarAne ya pUchazuM te tarata kaheze. eka sAmAyika karo." sAmAyika dharma e jaina jagatane maLelI eka sarvazreSTha dena che. sAmAyikanA puNyanI tole jagatanuM kaI puNya AvI zake ema nathI. puNiyA zrAvakanuM eka sAmAyika levA mahArAjA zreNike AkhuM magadhanuM rAjya ApavAnI vAta karI paNa puNiyA zrAvake
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ kahI dIdhuM "tame kaho te mAruM AkhuM jIvana tamane ApI dauM. kahe te mAruM mAthuM kApIne ApI dauM kaho te mArA gharabAra vecIne ApI dauM. paNa mArA jIvatAM prANathI paNa vadhu priya evuM mAruM sAmAyika na ApI zakuM? je sAmAyika mATe puNiyAe magadhanA siMhAsanane paNa "yU karI dIdhuM e sAmAyika khAtara ApaNe 24 kalAkamAMthI mAtra 48 minITa zuM na ApI zakIe? sAmAyikamAM bane tyAM sudhI zrAvake....be pratikramaNa pAMca pratikramaNa, cAra prakaraNa Adine no abhyAsa ane junAne svAdhyAya Adi karI jJAna meLavavA prayatnazIla banavuM joIe. gekhavAnI mahenatathI kaMTALavuM na joIe jJAna e AtmAne guNa che. jJAnI eka zvAsozvAsamAM je karma khapAve che e ajJAnI karaDe varSamAM nathI khapAvI zakate. mATe jJAnAbhyAsamAM ja citta lagAvavuM joIe. e mATe tadana azakti hoya te AtmAne upakArI dharmagranthonuM vAMcana karavuM joIe. e paNa na thaI zake ema heya te chevaTe navakAravALI apramatta rIte gaNavI joIe. - sAmAyika bane tyAM sudhI upAzrayamAM gurU samakSa karavAthI cittanI zuddhi vadhu jaLavAya che.
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ devadarzana pratikramaNa karyA khAH zrAvaka vAsakSepa pUjAne ceAgya zuddha vastra paherI peAtAnI Rddhi samRddhine ceAgya alaMkAro paherI devadana mATe daherAsaramAM jAya. daherAsaramAM praveza karatAM traNa vAra nisIhinisIhi nisIhi mele. nisIhi eTale niSedha-tyAga. pahelI nisIhi :- derAsaranA mukhya khAraNepraveza karatAM nisIhi.nisIhi....nisIhi ema traNa vAra khele. A nisIhi saMsAra sakhadhI tamAma kAryo vicAravA. mAlavA ane karavAnA niSedha mATe khelavAnI che. mUlanAyaka bhagavAnanA dana thatAM ja 'nameA jiNANuM" kahI paMcAMga praNipAta karIne pUjAnI sAmagrI sAthe be hAthanI AMgaLIo bhegI karI hAtha joDI ceAgamudrA pUrvaka manamAM bhagavAnanA guNA vicAratA bhavabhramaNa nivAravA prabhunI jamaNI khAjuthI bhamatimAM traNa pradakSiNA Ape. pradakSiNA ApatAM pUrNa jayaNA pALe. paga nIce kaI jIvahiMsA na thAya enuM dhyAna rAkhe. pradakSiNAnA duhA : kAla anAi anaMtamAM, bhamIyeA bahu saMsAra, e bhava bhramaNa nivAravA, pradakSiNA dauM traNa vAra. jJAna darzana cAritranI ArAdhanA athavA janma-jarAmaraNanA nivAraNa mATe traNa pradakSiNA ApI derAsaramAM keI 28
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa pU A lisIhinAnI che. paNa sthaLe AzAtanA thatI dekhAya, kacare paDele dekhAya te e badhuM kAma vagara saMkoce pote kare, derAsaranuM nAmuM-ThAmuM paNa tapAse tyAra bAda gabhArA tarapha vAsakSepa pUjA karavA jAya. 0 bIjI nisAhi ? gabhArAnA pravezadvAramAM darzana karavA athavA vAsakSepa pUjA karavA jatAM nihi nisahi nisAhi ema traNa vAra bele. A nizIhi derAsara saMbaMdhI kacaro kADha Adi anya kAryane niSedha mATe bolavAnI che. gabhArAmAM nizIhipUrvaka praveza karI vidhipUrvaka traNa pUrA khamAsamaNe ApI meDhe tathA nAke khesa bAMdhI vAsakSepa pUjA kare. 0 trIjI nisAhi H savAre darzana athavA vAsakSepa pUjA karI caityavaMdana zarU karatA pahelAM traNavAra nisahi nisAhi nisAhi bole. A nisahi, dravya pUjAnA niSedha mATe balavAnI che. - traNa vAra nihi bolI uttarAsaNa pUrvaka gamudrAmAM besI madhuravANIthI caityavaMdana karavuM joIe...caityavaMdana e bhAvapUjA che. cityavaMdana pUrNa karI paccakakhANa le. - yogamudrA eTale -be hAthanI keNuM peTa-udara upara mUkavI, bane hAtha kozAkRtithI rAkhavA, banne hAthanI AMgaLIo paraspara ekabIjAthI meLavIne rAkhavI, AnuM nAma yogamudrA che. A rIte zrAvake bhagavAnanAM darzana tathA pUjA savAra bapora-sAMja traNavAra karavA joIe.
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ darzana karyA vinA zrAvaka meDhAmAM pANInuM TIpuM paNa na nAkhe. 0 savAranAM darzana bAda zuddha vastrothI vAsakSepa pUjA karI zakAya. snAna na karyuM hoya te bhagavAnane sparza na thavuM joIe. 0 darzana karatAM purUSa jamaNuM bAjumAM UbhA rahI ane strI DAbI bAjumAM UbhA rahI bhagavAnanA darzana athavAbhagavAnanI stuti kare. 0 bhagavAnathI vadhAremAM vadhAre 60 hAtha dhara athavA ochAmAM ochA nava hAtha dUra rahI darzana athavA stuti karavI joIe. devadarzana bAda zrAvake gurUvaMdana karavuM joIe. 0 vAsakSepa pUjA mATe paNa vastra tarIke zuddha chetI ane khesa ja rAkhavA.
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurUvaMdana - pratyeka zrAvakano dharma che ke devadarzana-pUjananI jema zrAvake trikAla gurUvaMdana paNa karavuM joIe. - je munirAjanuM sAnidhya hoya te upAzrayamAM jaIne vaMdana karavuM sAnidhya na hoya te upakArI suyogya suvihita gurUne pheTo gharamAM rAkhI tene paNa avazya vaMdana karavuM joIe. deva ane dharma tattavanI jema jenazAsanamAM gurUtatvanI paNa khUba ja mahattA che. devane oLakhAvanAra ane dharmane samajAvanAra A jagatamAM eka mAtra gurU ja che. zAstra te cekakhA zabdomAM kahe che. samakita dAyaka gurU taNe, paccevayAra na hoya." ApaNuM mithyAtva vamAvI ApaNumAM samyaktvanuM bIja repanAra gurUnA upakArane badale keIpaNa rIte vALI zakavAnI tAkAta ApaNAmAM nathI. maMdiramAM birAjamAna devAdhideva tIrthaMkara paramAtmA rAgadveSathI rahita che...e ApaNe bhUlatA hoIe te sAmethI belAvIne ApaNane kahevAnA nathI ke "tuM kema Ama kare che ? tyAre dharma zAstronA pAnA para lakhAyelo che. gurUnI AjJA vinA zAstro vAMcavAne ApaNane adhikAra paNa nathI. eTale dharma paNa svataMtra rIte akArya karatA ApaNane hAtha pakaDI aTakAvatA nathI.
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ traNa tattvamAMthI eka gurU tatva ja belatuM che ke je unmArge jatAM mANasane AMgaLI pakaDI sanmArge lAve. bhUla karatAM mANasane bhUla karatA aTakAvI "Amana karAya Ama karAya ema kahI bhUlanI khAImAM paDatAM mANasane bacAvI le. saMsAra sAgaramAM jhaMpApAta karatA mANasane adhavaccethI hAthamAM jhAlI laI ugArI le. AvA suyogya gurU bhagavaMtane divasamAM traNavAra vandana ryA vinA zrAvakane cena na paDe. prathama mukhya AcAryane vandana karIne pachI yathAzakti payaya pramANe kramazaH badhA munione vandana karavuM joIe. gurU vaMdana vidhi : gRhasthane gya sArA zuddha vastra paherIne, khesa nAMkhIne gurUnI pAse javuM joIe. gurU mahArAjanA darzana thatAM ja sthAna caMdrAma' kahevuM joIe. tyAra bAda gurU mahArAjathI ochAmAM ochA sADA traNa hAtha dUra UbhA rahIne pahelA be khamAsamaNa devA pachI UbhA UbhA. 'IcchakAra suharAI (suhadevasi) sukha tapa, zarIra nirAvAdha sukha saMjama yAtrA nirvaho cho jI ? svAmI zAtA che jI? bhaatTLIne DhAma rekara ! (ATaluM kahI padavI dhara gurUmahArAja hoya te eka khamAsamaNa ApavuM. nahi te sIdhe AgaLa pATha bala) chAyA viThTha mavad 3 mUThThimoma abhitara-devasi khAmeuM // icchaM khAmemi devasi / ATaluM UbhA UbhA kahevuM tyAra bAda bane DhIMcaNa jamInane aDAvavA, jamaNe hAtha jamIna para jarA AgaLa 32
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ karavA, mastakane jamIna para aDADavu ane DAbhe hAtha mukhanI AgaLa rAkhIne-- '' " siMiSa, avattiya, pattiyaM, matte, pALe, viLaye, veyAvante, AAjAve, saMhAve, unnAlaLe, samAsane, antamAtA rimAlApa, jaMkiMci majjha viNayaparihiNaM suhumaM vA bAyaraM vA, tubbhe jANaha ahaM na jANAmi tassa micchAmi dukkaDam " // ,, A pATha kheAlIne UbhA thavuM, pachI eka khamAsamaNu Ine paccakakhANa levuM. tA.ka. divasanA khAra vAgyA pahelAM vaDhana karavAmAM Ave te 'rA~ " ane mAra vAgyA pachI vandana karavAmAM Ave te 'pherizcaM' kahevu. A vadana rAtri samaye na karAya. savAranA navakArazI Adinu ane sAMjanA cAvihAra tivihAra pANahAra Adinu paccakakhANu karavuM. kAraNa zrAvaka avazya rAtrine jananeA tyAgI hAya. 3 > 33
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ gRhavyavasthA ATaluM kyAM bAda ghara saMsArane ane gharavAsane haiyAthI bhUDo mAnatA zrAvaka jarUriyAta jaNAya te ghare jaIne gharanI vyavasthA kare. arthAt bhajana vastra saMbaMdhI kaMI kAmakAja heya te vivekapUrvaka pUrNa kare. - nokara vagerene potapotAnA kAmamAM niyukta kare kAraNe saMsAramAM beThele zrAvaka saMsAra tarapha durlakSya seve te saMsArathI ane dharmathI ubhayathI bhraSTa thAya. loke ene avyavahArU kahe. ane dharmanI niMdA kare ane AgaLa vadhatA pagale pagale paisAnI jarUriyAtavALA ane anyAya ane anItine mArga levAne ya vakhata Ave. - tyArabAda banI zake te potAnAthI thAya eTalI preraNuM karIne potAnA gharanA badhA ja sabhyone sAthe laI gurUmahArAja pAse jinamaMdiranA raMgamaMDapamAM athavA to upAzraye jyAM gurUmahArAja hoya tyAM vyAkhyAna zravaNa karavA Ave.
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna zravaNa jinavANuM zravaNa e zrAvakajIvana mATe eka divasa paNa na cUkAya evuM kartavya che. kheDUtane jema pANI vinA na cAle ema zrAvakane jinavANI vinA na cAle. jinavANuM sAMbhaLatA enuM haiyuM sadA ullasatuM hoya. jinavANI sAMbhaLavA badhA kAma paDatA mUkI zrAvaka deDa deDa jAya. jinavANImAM AkhA ya jIvanane palaTI nAMkhavAnI ajaba tAkAta samAyelI che. eka ja divasanA jinavANInA zravaNe zAlibhadranA jIvanamAM e palaTe lAvI dIdho ke "sAta mALane maheLa" apsarA jevI AjJAMkti batrIsa patnIo, ane AkAzamAMthI reja re ja utaratI navANuM peTIo ene choDavA jevI lAgI gaI eTaluM ja nahi e badhuM ya eNe choDI dIdhuM ne bhagavAna pAse jaI dIkSA laI vaibhAragiri para anazana karI dIdhuM. phaLanI zayyA para sUnArA e zAlibhadrajI eka ja jinavANInA zravaNe prabhunI pAse saMyama svIkArIne anazana grahaNa karIne vaibhAragirinI dhagadhagatI zilA para hasate mahae sUI gayA ne jIvananuM kAma kADhI gayA. di uge rojanI sAta sAta hatyA karanAra mahApApI arjunamALI!. jinavANInA zravaNe enA jIvanamAM evo palaTo lAvI dIdhuM ke mahAbUnI maTI e mahAmunI banI gayo. 35
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinavANu jevuM jIvana sudhAranAruM A jagatamAM bIjuM kaI tattva nathI. e sAMbhaLavA prApta thayelA suavasarane zrAvaka potAnuM mahAna saubhAgya samaje. kheDUtane jema pANI vinA na cAle, ema jenane jinavANI vinA na cAle. vyAkhyAna zravaNa karavA Avela zrAvaka vyAkhyAnasabhAmAM gurUmahArAjane beThelA jotAM ja hAtha joDI "mathaur IvAmi kahe tyAra bAda vandana karI. khamAsamaNa daI phukkAna risa6 makavana vayaLA saMdrisAduM? zuM kahI bIju khamAsamaNa daI kucha saMvid mAva thAya zuM? "khuM kahI trIju khamAsamaNa daI chabi dvita6 mAvana vAyA prakAra viza" A traNa Adeza mAMgI vyAkhyAnasabhAmAM beThelA caturvidha saMghane hAtha joDI praNAma karI gurUmahArAjanI AzAtanA na thAya evI rIte potAnA sthAne besI jAya. ane hAtha joDIne keI apUrva vastu pitAne prApta thaI rahI che ema mAnI e rIte dhyAnapUrvaka saMpUrNa vyAkhyAna sAMbhaLe. vyAkhyAna sAMbhaLanAra zrAvakamAM ATha guNa joIe. 1. zuzruSA - zAstra sAMbhaLavAnI icchA. 2. zravaNa - zAstranuM zravaNa karavuM. 3. grahaNa - upagapUrvaka sAMbhaLeluM grahaNa karavuM. 4. dhAraNa - grahaNa kareluM bhUlI na javuM, yAda rAkhavuM. 5. uha - grahaNa karela arthane tarka karI ghaTAva.
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6. apeha - sAMbhaLela vacanathI virUddha vastune tyAga karo athavA apaha eTale padArthanuM te te guNaparyAya pUrvakanuM jJAna karavuM. 7. arthavijJAna- saMdeharahita thaI yathArthajJAna prApta karavuM 8. tatvajJAna - saMdeharahita jJAnamAM "A ema ja che" evo nizcaya kare. vyAkhyAna zravaNa karatI vakhate nIcenI vAtane avazya khyAla rAkhavo joIe. 1. pagane keDanI sAthe bAMdhIne besavuM nahi. 2. paga lAMbA karIne besavuM nahi. 3. paga upara paga caDhAvIne besavuM nahi. 4. gurUthI sADAtraNa hAtha dUra besavuM. 5. bilakula pAchaLa nahi, bilakula sAme nahi, tathA bilakula bAju para nahi, paNa evI rIte besavuM ke gurUmahArAjanuM mukha dekhAya, gurUmahArAjanI daSTi ApaNI upara paDe ane AvanArane vina na thAya. 6. keI AvanAranI sAthe ekadama vAtacIta na kare. 7. vyAkhyAnamAM viSaya badalAI jAya e asaMbaddha prazna na pUche. e prazna vyAkhyAna pUrNa thayA bAda gurU mahArAja pAse jaI vinayathI pUche. 8. vyAkhyAnamAM prazna pUchanAra zrAvaka paNuM hAtha joDIne vinayapUrvaka "bhagavAna ! A nathI samajAtuM kRpA karI samajAvo" e rIte bahumAnapUrvaka pUche.
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9. gurUmahArAja vyAkhyAnamAM kaI zrAvaka cagya kartavyanI vAta, AjJA ke niravagha Adeza kare te "tahatti karI jhIlI le. vyAkhyAna bAda jeNe savAramAM pratikramaNa na karyuM hoya te gurUne dvAdazAva (be vAMdaNa daIne) vandana kare ane yathAzakti pirasi, sADha pirisI, biyAsaNa, ekAsaNu, AyaMbila Adi paccakakhANa le. vyAkhyAna bAda gurUmahArAjane AhArapANI mATe potAne ghare padhAravA vinaMtI kare ane saMyama sAdhanAmAM upayogI vastuonAM nAma ApI hAtha joDIne kahe ke AmAMthI kaI paNa vastune khapa heya te mane lAbha Ape. necarIne samaya thayo hoya te Agraha karIne pitAne tyAM pote jAte sAthe laI jAya ne ullAsapUrvaka lAbha le.
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ snAnavidhi have madhyAhnakAlIna prabhupUjA karavA mATe zrAvaka snAna kare. je bhUmi para snAna karavA bese tyAM kIDInA nagarA, lIlaphUga ke kuMthuA vagere trasajIvo na hoya ane bhUmi paNa uMcInIcI ke khADAmAM pANI bharAI rahe evI na joIe. trasa vigere jevothI rahita sarakhI jamIna para acitta pANIthI, acitta na hoya te sArI rIte gALelA sayitta pANIthI uDatA jIvanI jaNapUrvaka ochAmAM ochA pANIthI nAna kare. 0 aLagaNa athavA nirarthaka vadhu pANI kAmamAM na levuM joIe. 0 tadana vastra vinA nagna thaI kayAre paNa snAna na karavuM joIe. 0 snAna karyA bAda svaccha ane sugaMdhI vastrathI zarIra sApha karavuM joIye. 0 pachI pUjAnA vastra sivAyanA una-zaNa vagerenA sukA vasathI bhInuM vastra badalavuM ane paga pUrA na sUkAya tyAM sudhI UbhA rahevuM. 0 pachI pavitra sthaLe uttara dizA sanmukha mukha rAkhI. pUjAnA kapaDA pahere. 0 pUjA mATe purUSae dhotIyuM ane kheza be ja vastra paheravA joIe.vadhAre nahi. (aMdara caDDI lagoTa vagere nahi.)
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ strIoe kAMcaLI sahita traNa varSothI vadhAre paheravA nahi. pUjAnA vasro taddana zuddha uMcAmAM uMcI jAtanA zveta ane suga Mdhayukta rAkhavA joIe. dararAja te vasro dhAvA joIe. pasInAvALA vastra paheravAthI AzAtanA thAya che. phAInA paherelA kapaDA na pahere. tA. ka. : hAlamAM snAna karyA pachI kAmaLI vagerethI bhInA vastra aThThalyA vinA ja pUjAnA kapaDA paheravAnuM, paheravAnA sAmAnya kapaDAnI sAthe pUjAnA kapaDA mUkavAnuM, game tenAM pUjAnA kapaDAM khIjA game teNe paheravAnu, klAkAnA kalAke sudhI vinA kAraNe pUjAnA kapaDAM paherI rAkhavAnuM, cAlu paheravAnA dheAtIyAM dhAvAyelA hAya teA tenAthI pUjA karavAnuM, phATelAM jADAM ke halakI kiMmatanA kapaDA pUjAmAM paheravAnu, mukhakAza mATe rUmAla vagere judA rAkhavAnuM, pUjA mATe paherelA kapaDAthI ja pasIneA vagere luchavAnu, kapaDAnAM cheDAmAM phUla, ceAkhA, badAma, phaLA vagere laI javAnuM. aMdaragrAunDa caDDI ke anIyana paherI pUjA karavAnuM, pUjAmAM pATaluna khuzakoTa Aphri paheravAnuM dina-pratidina vadhatuM jAya che. A madhI AzAtanA tarapha sahue dhyAna ApavAnI jarUra che. pUjA karatA paNu AjJApAlananI mahattA vadhAre che. AjJA paga nIce kacaDAya ne pUjA cAlu rahe enI kAI mahattA nathI. A badhAmAM mukhyatayA utAvaLa, kharca thavAnA bhaya, 40
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ game te rIte puruM karavAnI vRtti, pramAda ane ajJAna ja kAraNa che. paNa AvA najIvA kAraNothI thatI bhUle ApaNe karelI pUjAnA phaLane dhoI nAMkhe che. ane uparathI AzAtanAnuM kALuM TIluM kapAle cuMTADe che. pUjAnA AvA uttama kAryamAM bedarakArI vadhavAthI bIjA jIne paNa pUjA pratye aNagame ke arUci pedA thAya che ane e badhuM pApa ApaNane lAge che. pUrvanA mahApurUSoe ApaNuM hita mATe keTalAM ya kaSTa sahIne jALavI rAkhelI ane ApaNuM sudhI pahoMcADelI anuSThAnanI zuddhi, vidhi ane maryAdAne prANane paNa jALavI rAkhavAnuM ApaNuM kartavya che. ApaNane maLele A vidhimaryAdAne amara vAraso hAthe karIne ApaNe khAI nAMkhazuM te e ApaNuM ja kamanazIbI lekhAze.
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ - prabhu pUjA 'vidhipUrvaka snAna karI vastra paherI khesanA AThapaDathI mukhakeza bAMdhI zrAvaka prathama pitAne ghare daherAsara heya te tyAM aSTaprakArI pUjA karavA jAya. trikAla pUjAmAM zrAvaka savAre vAsakSepathI pUjA karI madhyAhnakALe aSTaprakArI pUjA karavA jAya. pUjA karavAnA samaye sAta prakAranI zuddhi hevI joIe. 0 aMga vasana mana bhUmikA, pUjo pakaraNa sAra! nyAya dravya vidhi zuddhatA, zuddhi sAta prakAra !! 1. aMga zuddhi : prathama zarIra zuddha thAya teTaluM ja pANI snAna mATe vApare. taLAvamAM, nadImAM, sarovaramAM ke hejamAM paDIne athavA naLanI cakalI nIce besI jaI nahAvAthI aneka jIvonI hiMsA thAya che. pANI DelamAM laI gaLIne snAna karI aMganI zuddhi kare. 2. vastra zuddhi : pUjAnA vacce svaccha zuddha ane judA rAkhavA. tenAthI mAtru, UDila Adi karavA nahi. sAMdhelA vastra vAparavA nahi. 0 purUSoe dhotIyuM ne khesa beja vAparavAM. strIoe kAMcaLI sahita traNa vastro vAparavAM. pATaluna, penTa, buzakeTa vagere sIvelA vastra na vAparavAM. 0 ATha paDa karI khesa meDhe ane nAke bAMdhavo. jethI mukha ane nAkane zvAsa prabhune pUjA karatAM spaze nahi.
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3. mana zuddhi : pUjA karatA mananA kharAba vicAro dUra karI je je pUjA karIye tenA duhA ane bhAvanA citavavI. 4. bhUmi zuddhi ke maMdiramAM jaI kacare vagere hoya te kacaro kADhI bhUmi zuddha karI pUjAnI vastuo beThavavI. 5. upakaraNa zuddhi : pUjAnI thALI, vATakI, kesara, dhUpa, dIpa, cokhA, naivedya, phUla vagere pUjAmAM vAparavAnI vastuo cekakhI, sArI, kiMmatI vAparavI. zakti gepavIne halakI vastu vAparavI nahi, badhI vastu pitAnI ja vAparavI. derAsaranI nahi. 6. dravya suddhi dharmakAryamAM vAparavAnA paisA, nyAyathI nItithI upArjana karelA vAparavA. pUjA svadravyathI ja karavI. 7. vidhi zuddhiH pUjA karavA nIkaLyA pachI, saMsAranA vicAra karavA nahi, saMsAranA kAma mATe pAchAM javuM nahi, saMsArane bhUlI jaI vidhipUrvaka aSTapakArI pUjA karavAthI mahAna lAbha thAya che. pUjAvidhi : 1. daherAsaramAM pisatAM "nisAhi" ema bolavuM. 2. dUrathI prabhunuM mukha jotAM ja be hAtha bhegA karI mastake lagADI mastaka namAvI "namo niri (=jinezvarane namaskAra ha) ema bolavuM. . pachI bhamatimAM traNa pradakSiNA daI bhagavAnanI bhAvavAhI stutie balavI.
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4. pachI pATalA para padmAsane besI potAnA kapAle tilaka kare. pahelA pitAne kapAle tilaka karavAne artha e che ke "he bhagavAna ! tArI AjJA huM mAre mAthe caDhAvuM pachI ja tArI pUjA karavAne mane adhikAra che. pahelAnA kALamAM ane hajI paNa keTalAka zrAvake potAnA gaLe, hRdaye, nAbhi, kAna Adi aMge para paNa tilaka karatA hatA. ane ethI e bhAva sUcita karatA hatA ke "he prabhu! mArUM gaLuM tamArA sivAya bIjA koInA hRdayathI guNa nahi gAya. mArA hRdayamAM tamArA sivAya bIjA keIne sthAna nahi maLe, mArA kAna tamArA vacane sivAya kaI pAkhaMDIne vacana hRdayapUrvaka nahi sAMbhaLe. mArI nAbhimAM tamArA sivAya bIjA koInA nAmane anAhata nAda nahi cAle. 5. pachI mUlanAyaka sanmukha jaI pUjA mATe "nissahi" kahevApUrvaka gArAmAM praveza kare. prathama mULanAyaka bhagavAnanI pUjA karI pachI anya bhagavAnanI karavI. (1) pahelI jIpUjAra 0 jaLapUjA karatA pahelAM prabhujInI mUrti uparathI vAsI phUla vagere gya rIte laIne thALa vageremAM mUkavA, pachI morapIMchI vaDe prabhujInI mUrti para jIvajaMtu Adi hoya te dUra karavA. AjubAju pabAsaNa para vAsI phUla kacaro vagere hoya te pUjaNa vaDe sApha karI pachI kaLaza bhare. 0 mUti upara kesara vagere hoya tene pANImAM kapaDuM bhIMjavI pitA vaDe sApha karavuM, Ama chatAM koI khUNAmAM kesara rahI jAya te dhImethI vALAkuMcI dvArA sApha karavuM.
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ --- -- hAlamAM vALA cInA je rIte vaparAza thAya che te cAkakhI bhagavAnanI AzAtanA che. bhagavAnanA nAka-kAna AMkha vagere paNa vALA cInA ghasArAthI ghasAI jAya che. bhagavAnanI mUrti e sAkSAt jinezvara bhagavAna che. ApaNA karatA paNa vadhu sukAmala emanI kAyA che. bhagavAna para ghasAtI vALAcI keAi pAMca ja minITa ApaNA zarIra para ghase te ApaNA zarIra para ujharaDA paDI jAya. ApaNe enI upara gusse thaI jaI ce....te pachI bhagavAnanA zarIra para A rIte vALAkucI ghasavAthI keTalu meTuM pApa lAge ? kadAca vALAkucInA upayAga karavAnI jarUra lAge te ya ekAsaNuM karatAM ApaNA dAMtamAM kaI bharAI gayu hAya te jeTalI sAvadhAnIpUrvaka saLInA upayAga karIye eTalI sAvadhAnIpUrvaka upayAga karavA joIe. tyAra bAda paMcAmRta 'dUdha dahI, sAkara, ghI ane pANI ' bhegA karIne jinapratimAnA prakSAla karavA. prazna : jaLapUjAmAM dUdha Adi paMcAmRtathI zA mATe prakSAla karavAmAM Ave che ? javAba : bhagavAnanA janmAbhiSeka vakhate devA kSIrasamudra AdimAMthI lAvelA kSIra-dhRta Adi jevA pANIthI prakSAla kare che. e pANI dUdha ghI Adi jevu atya Mta madhura hAya che. manuSyA e pANI lAvI zake nahi. AthI devAnI zaktinA anukaraNa rUpe jaLapUjAmAM prathama paMcAmRtathI prakSAla karavAmAM Ave che. paMcAmRtathI prakSAla karyo khAdya zuddha jaLathI prakSAla karavA. 45
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaLapUjAne dUhe : jaLapUjA jugate kare, mela anAdi vinAza jaLapUjA phaLa muja heje, mAMge ema prabhu pAsa. bhAvanA ? manamAM A prakAranI bhAvanA bhAvavI joIe. "he prabho ! Apane sanAna karAvavAthI mAre karmarUpI malA dUra thAo. (2) bIjI caMdana (kesara barAsa) pUjA ? 7 prakSAla karyA pachI prabhujInI mUrtine mulAyama malamalanA traNa aMgaluMchaNa karavA ane AjubAjunuM pANI sApha karavA jADA pATaluMchaNane upayoga karo. tyAra bAda caMdana pUjA nava aMge karavI. caMdana pUjAne duhe : zItaLa guNa jehamAM rahyo, zItaLa prabhu mukha raMga Atma zItaLa karavA bhaNI, pUjo arihA aMga. bhagavAna ? he prabhe : caMdana vaDe ApanI pUjA karIne huM paNa eja cAhuM chuM ke "jevI rIte caMdana zItala che tevI ja rIte mArUM citta kAmadhAdi tApathI dUra thaI zAnta-zItala thaI jAva." nava aMge pUjAnAM duhA pratyeka aMge pUjA karatI vakhate manamAM nIcenA ekeka duhA agara enI bhAvanA ciMtavavI. kAraNa pUjA vakhate bolavAne niSedha che.
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1. prathama aMga : jamaNa tathA DAbA pagano aMgUThe. duhA- jala bharI saMpUTa patramAM, yugalika nara pUjatA jhASabha caraNa aMgUThaDe, dAyaka bhavajala aMta che bhAvanAH he prabhe! ApanA caraNonI sevA mane janma-janma prApta thAo ane e dvArA mArA bhavane aMta thAo. 2. bIju aMga: jamaNuM tathA DAbA pagane DhIMcaNa duhA- jAnubale kAusagga rahyA, vicaryA dezavideza khaDA khaDA kevala lahyuM, pUje jAnu nareza ! bhAvanA : he prabhe ! jevI rIte kAusaga dhyAnamAM UbhA UbhA Ape kevalajJAna prApta karyuM tevI ja rIte ApanAM jAnunI pUjA karavA vaDe mane paNa kevalajJAna prApta thAo ! . trIju aMga : jamaNuM tathA DAbA hAthanA kAMDA. dahekAntika vacane karI, varasyA varasI dAna karakAMDe prabhu pUjana, pUje bhavi bahumAna bhAvanAH he prabho ! jevI rIte Ape A hAtha vaDe vArSika dAna ApyuM tevI ja rIte ApanAM hastanI pUjA karavA mATe mArAmAM paNa evI zakti Apo ke jethI "huM paNa vArSika dAna ApuM!" 4 cethuM aMga : jamaNa tathA DAbo khabhe. duhe mAna gayuM deya aMzathI, dekhI virya anaMta ! bhUjA bale bhavajala taryA, pUje baMdha mahaMta ! 1
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA : he prabhe jevI rIte Apa bhujAonA balathI bhavarUpI samudrane tarI gayA tevI rIte ApanI bhujAonA pUjana vaDe mArAmAM paNa e zakti Ave ke "huM saMsAra rUpI samudra pAra utarI jAuM !' 5. pAMcamuM aMga H zikhA - mastaka. duhA- siddha zilA guNa ujaLI, lekAMte bhagavaMta ! vasIyA teNe kAraNa bhavI, zirazikhA pUjatA bhAvanA : he prabhe! jevI rIte Apa lekanI zikhAalaka sudhI pahoMcela cho tevI ja rIte ApanI zikhAnA pUjana vaDe mArI sthiti thAva. 6. chaThTha aMga : bhAla-kapAla. duhe- tIrthaMkara pada puNyathI, tribhuvana jana sevaMta che tribhuvana tilaka samA prabhu, bhAlatilaka jyavaMta che bhAvanA : he prabho! ApanI bhAla pUjA karavA vaDe ApanI AjJA sadaiva mArA mastaka para raho. 7. sAtamuM aMga : kaMTha. duhe- solaprahara prabhu dezanA, kaMThe vivara vartuLa ! madhura dhvani suranarasuNe. teNe gaLe tilaka amUla bhAvanA he! prabhe ! Ape bhavya jIvanA hita mATe sola prahara je kaMThathI dezanA ApI e kaMThanI pUjA vaDe mArAmAM paNa evI zakti Ave. 8. AThamuM aMga hRdaya-chAtIne madhya bhAga. dahe- hRdayakamala upazama bele, bALyA rAga ne raSa ! hIma dahe vana khaMDane, hRdaya tilaka saMtoSa che
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA : he prabho ! upazamanA bele Ape ApanA hRdayamAMthI rAga ane reSane bALI nAMkhyA che evI rIte ApanA hRdayanI pUjA karavAthI mArA paNa rAga ane reSano nAza thAva"! che. navamuM aMgaH nAbhi. duhe- ratnatrayI guNa ujaLI, sakala suguNa vizrAma nAbhikamaLanI pUjanA, karatA avicala dhAma che bhAvanA : he prabho ! jevI rIte ApanuM nAbhikamaLa ratnatrayInA guNothI ujavala banyuM che evI ja rIte ApanI nAbhinA pUjanathI mAruM paNa bane !" 0 A rIte nava aMge bilakula mauna rahI bhAvapUrvaka pUjA kare. ahiM eTaluM dhyAna rAkhavuM ke ekalA caMdananI pUjA agya che. jyAM jyAM caMdanapUjA zabda Ave che tyAM kesaramizrita caMdana samajavuM. caMdananuM pramANa vadhAre hovAthI ene caMdanapUjA kahevAya che. Aje keTalAka evo pracAra kare che ke, "zAstramAM kesarapUjA kahI ja nathI" mATe A khulAso karela che. 8. trIjI puSpapUjA ? - bhagavAnane je puSpa caDAvavAnAM hoya te zuddha, sApha, ane taddana khIlelA tema ja suvAsita joIe. - pupanI pAMdaDIone chUTI na karavI joIe, tene cheda paNa na karavuM joIe, tema tenI kaLI paNa na taDavI joIe.
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ - hAthathI paDI gayela, paga lAgela, jamIna upara paDela, ApaNe pote upabhega karela evuM phUla prabhu pUjAmAM vAparavAthI mahAna AzAtanA thAya che. -nIca manuSyane sparza thayela, jIvaDAoe khAdhela, athavA gaMdA kapaDAmAM rAkhela phUla paNa pUjAmAM vAparavAM na joIe. 0 A rIte uttama dhAtunA thALamAM, uttama jAtinA akhaMDa ane nirdoSa sugaMdhI puSpa laIne zrAvaka prabhunI pUjA kare. puSpa dvArA aMgaracanA paNa kare. puSpa pUjAne duho surabhi akhaMDa kusuma grahI, pUje gata saMtApa sumana jaMtu bhavya ja pare, karIe samakti chApa che bhAvanA : he prabhe ! ApanI puSpa pUjA vaDe mArUM jIvana paNa jJAna-darzana-cAritra ane paMcAcAranA paMcaraMgI phUlethI sugaMdhita bano. khAsa samajavA jevuM puSpa pUjA ke puSpa dvArA prabhunI aMgaracanA mATe kAcA sUtaranA tAMtaNAthI dhImI gAMTha mArI paMca parameSTinA 108 guNonuM smaraNa karatA 108 phUlane hAra banAva athavA jinezvara bhagavaMtanA 1008 lakSaNanI saMkhyAne lakSyamAM rAkhIne eka hajAra ATha phUlene hAra banAvaDAve. athavA vartamAna cAvIzInA covIza tIrthakara, traNa covIzInA he tera tIrthakara, viza viharamAna tIrthakara, utkRSTa kALe vicaratA eka ne
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ sittera tIrthakara, pAMca bharata ne pAMca airavata e dasa kSetranI daza vIsInA baso cAlIsa jinezvara, athavA traNa kALanI traNa traNa vIsInA grahaNa karavA mATe traNa gaNA karatAM sAtaso ne vIsa saMkhyA thAya te badhAne yAda karatAM puSpo hAra gUMthavo ane hAra gUMthatA jinezvara bhagavAnanA guNonuM smaraNa karavuM. hAra na gUMcI zakAya te bhagavaMtanA ATha aMga para ATha prakAranA karmanA nAmeccArapUrvaka te te karmanA nAzanI mAMgaNuM karavA pUrvaka aMga para phUla caDhAve. ane navamA aMga upara navamA tattvanI-mokSanI mAMgaNI karatAM navamuM puSpa caDAve. zaMkA : mANasanI AMgaLI kApavAthI mANasane dukha thAya che ema phUla paNa vRkSanuM aMga che. ene teDavAthI vRkSane duHkha pahoMcADavuM e to mahApApa che mATe puSpapUjA na karavI joIe. javAba : mALI bAgamAMthI phUla tenI AjIvikA mATe cUMTe che. ane vidhipUrvaka sAcavIne lAve che. tethI kIMmata cUkavIne puSpa levAmAM zrAvakane doSa lAgato nathI kAraNa zrAvaka puSpanA jAnI dayAne mATe puSpo kharIde che. - mAlI pAsethI phUla kharIdatAM zrAvaka e ja vicAra kare ke - "mA"I pAsethI huM phUla nahi lauM te te kaI mithyAtvIone Apaze. e A phUlene homakuMDamAM hamaze ne bicArA phUlanA che emAM baLIne khAkha thaI jaze. athavA mAnI pAsethI koI vilAsI ke vyabhicArI paNa phUla kharIdIne laI jaze te te A phUlane hAra ke guccha banAvI DA
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ tenI kaI rakhAta, vezyA ke parastrIne Apaze, athavA e ja phUlanI zayyA karI tenI upara vilAsamAM ALoTaze, athavA kaI strInA kaMThamAM ke AMbeDAmAM A phUle jaze te bIjAne pApabaMdhamAM ja nimitta banaze. AthI mALI pAsethI bIje kaI phUla laI jaIne adharma Acare tenA karatA e phUle kharIdIne huM tene dharmamAM upayoga karuM te ja ThIka che. bakare kasAInA hAthamAM jAya ane e jotA rahevAmAM je deSa che e ja doSa A phUle na kharIdavAmAM mane lAgaze AthI upekSA karyA vinA mAre e phUle kharIdI levA joIe ane tene bhagavAnanAM aMga para caDAvI mahAna puNyanA bhAgIdAra banAvavA joIe. AvI zubha bhAvanAthI phUle kharIdI zrAvaka phUla pUjA kare. 4. cethI dhUpa pUjA : pu5 pUjA pUrNa karI prabhunI DAbI bAjue UbhA rahI dhUpadAnImAM dazAMga athavA aSTAMga dhUpa dhakhAvIne prabhu sanmukha dhUpa kare. dhUpa pUjAne duheH dhyAna ghaTA pragaTAvIye, vAma nayana jina dhUpa micchara durgadha dUra TaLe, pragaTe Atma svarUpa che bhAvanA : he prabhe! ApanI samakSa dhUpa pragaTAvavAthI jema azubha pudgale dUra thAya che ne sugaMdha phelAya che tema ApanI dhUpa pUjAthI mArA AMtarika azubha vicAre dUra thAo, mArUM jIvana sugaMdhI bane.
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6. pAMcamI dIpaka pUjA ? gabhArAnI jamaNI bAju UbhA rahI prabhu sanmukha dIpaka pUjA kare. dIpaka pUjAne duH dravya dIpa suvivekathI, karatAM duHkha heya pheka bhAva pradIpa pragaTa have, bhASita kaleka bhAvanAH he prabho ! ApanI dIpaka pUjA karavAthI mArA aMtarano ajJAnano aMdhakAra dUra thAo ane jJAnarUpI dipaka pragaTa thAo ! 6. chaThThI akSata pUjA suMdara thALamAM vaNelA akhaMDa cekhA bharIne pahelA prabhu sanmukha UbhuM rahe. tyAra bAda pATalA upara athavA thALAmAM nandAvarta athavA nIce batAvyA pramANe prathama sAthI kADhe, sAthiyAnA uparanA bhAgamAM cekhAnI traNa DhagalIo kare, tenA uparanA bhAgamAM cekhAthI ardhacandrAkAra kADhI tenA madhyabhAgamAM upara cAkhAnI sIdhI lAIna kare. 3 - siddhazilA jJAna-darzana cAritra 0 0 0 devagati , manuSyagati narakagati ke tiryaMcagati akSata pUjAne duhe : zuddha akhaMDa akSatagrahI, naMdAvarta vizAla ! pUrI prabhu sanmukha rahe, TALI sakala jaMjALa che
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA : he prabhu! ! ApanI akSata pUjAthI mane jaldImAM jaldI akSaya padma prApta thAo ! sAthiyAnA bhAvArtha : sAthiyAmAM karAtAM cAra pAMkhaDA cAra gatinA sUcaka che, upara karAtI traNa DhagalIe jJAna-dana-cAritra rUpa ratnatrayanI sUcaka che. a yantrAkAra e siddhazilAne sUcaka che ane chellI uparanI lAIna e siddhazilA upara vasatA siddhabhagavate nI sUcaka che. " sAthiye karavAnA bhAva e che ke huM bhagavAn ! cAra gatirUpa saMsAramAM bhamI bhamIne huM thAkI gayA chu. mane jJAna-dana-cAritranA traNa ratnA Ape| jethI saMsAramAMthI mArA chUTakArA thAya ane siddhazilA upara jyAM tame jaIne vasyAM che tyAM huM paNa AvI vasuM!' sAthiyA karatI vakhate khelavAnA duhA : ciDuMgati bhramaNa saMsAramAM, janma-maraNa ja jALa, aSTaka nivAravA, mAMgu meAkSaphaLa sAra. akSata pUjA karatA thayAM, saphala karUM avatAra, phaLa mAMgu prabhu AgaLe, tAra tAra muja tAra. dana - jJAna - cAritranA, siddhazilAnI upare, haiA bhAvArtha : 54 -- ArAdhanathI sAra, muja vAsa zrIkAra. cAra gatimAM bhramaNa rUpa A saMsAramAM janma pachI
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ maraNu ane maraNa pachI janma e kharekhara jajALa che. e jaMjALa tyAre ja maTe ke AThe karmanA huM nAza karU...he prabhu ! ATheka nivAravA ane janma-maraNanI A jaMjALathI chUTavA huM sAthiyeA karU chuM ne meAkSanu N phaLa mAMgu chuM. sAthiyA dvArA akSata pUjA karatA huM mArA janmane saphala karU chuM. he prabhu! tArI AgaLa huM khIju kAI phaLa mAMgatA nathI. eka ja mAMgu chu....mane A saMsArathI tAra tAra ane tAra. -- huM prabhu ! darzana-jJAna ane cAritra A ratnatrayInA ArAdhanathI mAre| paNa siddhazilAnI upara sadAne mATe vAsa hAjo. 7. sAtamI naivedha pUjA : uttama thALamAM pavitra sarva jAtinA naivedya sAkara, patAsA, miThAI tathA peAtAne tyAM jamavA mATe anAvela tamAma raseAInA thAla (mAkhI vagere paDe ema hAya teA kapaDAthI DhAMkelA) cAkhAnA sAthIyA para mUkI naivedya pUjA kare. naivedya pUjAnA duhA : aNAhArI pada meM karyA, viggarha gaIya ana Mta / dUra karI te dIjIye, aNNAhArI ziva saMta / / bhAvanA : he prabhA ! AhAra karI karIne have kaMTALI gayA chuM. Apa aNAhArI anI zivasukha bhagavI rahyA che. aNAhArI evA ApanI mArA AhAra (naivaidya ) dvArA pUjA karI huM ApanI pAse aAhArI padma mAMgu chuM!' 55
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8. AThamI phaLa pUjA tyAra pachI siddha zilA uparanI DhagalI para badAma, sApArI, zrIphaLa, kerI, meAsakhI Adi pAkAM phaLeA vagere mUkI phaLa pUjA kare. phaLa pUjAnA duhA : IndrAdika pUjA bhaNI, phaLa lAve dharI rAga purUSAttama pUjI karI, mAMge ziva phUla tyAga ! bhAvanA : he! pratyeA ApanI phaLa pUjA karavAthI mane mArI tamAma ArAdhanAonu sarvotkRSTa phaLa meAkSa phaLa prApta thAo'! A rIte prabhunI aSTa prakArI pUjA pUrNa karI bhagavAnane cAmara vagere vIMjhI dravya pUjA pUrI kare. jala Adi kanyA dvArA thatI pUjA dravya pUjA kahevAya che. dravya vinA thatI caityavaMdana Adi pUjA bhAvapUjA kahevAya che. 7 dravya pUjA karIne 'nissIhi nissIhI-nissIhI ' kahI caityavaMdana kare. caityavaMdananI vidhi prathama iriyAvahI karI pachI traNu khamAsamaNa daI icchA kArela sasiha bhagavat caityavaMdana karUM' ? 'Iccha...' ema kahI ceAgamudrAe nIce mujaba khelavu. 56 - sakala kuzala vallI -- puSkarA va meghA durita timira bhAnuH kalpavRkSeApamAnaH / bhava jala nidhi peAtaH sarva sa Mpatti hetuH sa bhavatu satata vaH zreyase zAntinAthaH //
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ pachI caityavaMdana kahI "aMkici" "namutthaNuM" "jAvaMti ceIyAI" "khamAsamaNa" "jAvaMta kevi sAhU" "naDatuM " kahI stavana kahevuM pachI "jaya viyarAya" pUrNa kahI UbhA thaI "arihaMta ceIyANuM" "annattha" kahI eka navakArane kAusaga karI. pArI, "namehatuM" kahI deya kahevI. pachI eka khamAsamaNa devA pUrvaka paccakakhANuM bAkI hoya te paccakakhANa levuM. 0 prArthanA pUjA pUrNa karyA bAda ghare jatA pahelAM dararoja prabhune haiyAthI eTalI prArthanA karavI ke "he bhagavAna! tArA zAsananI dIkSA mane jaldImAM jaldI maLe. tyArabAda maMdiramAMthI bahAra nIkaLe. tA. ka. yAnamAM rAkhavuM ke daherAsaramAM teja stavana kahevA joIe ke jemAM bhagavAnanI stuti hoya, guNAnuvAda hoya, AtmanindA athavA bhagavAnane prArthanA hoya. evA stavane na belavA joIe ke jemAM jIvanemanuSyane upadeza Ape hoya jemake paMcamI tapa tame kare che prANI jIma pAme nirmaLa jJAna re." AvAM stavane bhagavAna pAse na bolavA joIye kemake bhagavAnane kaMI upadeza devA nathI. prabhu pUjananuM phaLa upasagAH kSayaM yAnti, chidyante vighnavallayA / manaHprasannatAmeti, pUjyamAne jinezvare //
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinezvaranI pUjA karavAthI - 1 upasargAnA nAza thAya che. vighnAnI velaDIyeA cheDhAI jAya che, ane mananI prasannatA prApta thAya che. A rIte ghara derAsare pUjA pUrNa karI zrAvaka gAmanA saMdhanA maMdire jAya ne tyAM paNa vidhipUrvaka aSTaprakArI pUjA ane bhAvapUjA kare. trikALa pUjA vidhi (1) prAtaHkALa - savAranI pUjA : savAranA svaccha thaI desAsara jaI dhUpa-TvIpa-cAmara darpaNu AdithI tathA gabhArAmAM jaI vAsakSepathI pUjA karavI. derAsara na heAya teA abhiSekavALA phoTAnI vAsakSepa pUjA karavI. (2) madhyAhnakALanI pUjA : apeAre aSTaprakArI pUjA ane bhAvapUjA karavI. (3) saMdhyAkALanI pUjA H dhUpa - dIpa - DhaNu - cAmara - gIta - saMgIta vAjiMtrA vagerethI karavI. neTa : savAra apeAra ne sAMja e traNa saMdhyAe trikALa jinapUjA karavI e ja mukhyamArga che. apavAda mAge AjIvikAnA sAdhanabhUta nAkarI, vyApAra vagere kAryone vAMdhA na Ave ne nItipUrvaka peAtAnu jIvana jIvI zake e rIte zrAvaka peAtAne anukULa nizcita karelA samaye jinapUjA kare... pazu trikALa pUjAnA lAbhathI va Mchita na rahe. ema pUjA pacAzakamAM kahyuM che. 58
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjAnI traNa prakAra : aMgapUjA : je pUjA bhagavAnanA aMgane uddezIne thAya te jaLapUjA, caMdanapUjA, puSpapUjA ane dhUpapUjA. 2. agrapUjA : je pUjA bhagavAnanI AgaLa UbhA rahI ke besI karAya te dIpa, akSata, phaLa naivaidya vagere. 3. bhAvapUjA OM dravya pUjA karatA bhAva utpanna karavAnA che. te mATe bhAvapUjAmAM caityavaMdana stutI stavana khelavAnA che. bhAvapUjA vagaranI dravyapUjA ekaDA vagaranA mIMDA jevI che mATe draSyapUjA bAda caityavardhana Adi bhAvapUjA avazya karavI. bhAvapUjAnA traNa prakAra : 1. jaghanya bhAvapUjA ke 'namA jiNANuM' khelI stuti karavI, stuti karyA pachI traNa khamAsaNa I " arihaMta ceyANuM " " anRtya " elI eka navakAranA kAusagga karI stuti kheAlavI e jaghanya bhAvapUjA che. 2. madhyama bhAvapUjA IriyAvahI karI 'caityavaMdana'-'namunthuNaM' 'stavana' 'jaya' ' vIyarAya ' karI ' arihaMta ceiyANa ' kahI eka navakArane kAussagga karI stuti khelAya te madhyama bhAvapUjA che. 3. utkRSTa bhAvapUjA H traNa caityavaMdana pAMcavAra 'namrutyuNa" stavana tathA ATha thAyathI devavadana karavuM te utkRSTa bhAvapUjA che. 59
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinadarzana pUjanamAM jarUrI datraka A nisIhI, pradakSiNA, praNAma, pUjA, avasthA - 5 krizityAga, pramArjana, AlaMbana, mudrA, praNidhAna-10 1 nisIhItrika : traNa vAra nisIhI khelavu. pahelI nisIhI : nisIhI eTale cAlu dharmakriyA sivAya anya kriyAnA tyAga. maMDhiramAM jatAM sauthI pahelA mukhya dvAramAM praveza karatA pahelIvAra nisIhI khelavuM. A nisIhIthI maMdira sivAyanA saMsAranA tamAma vyApArAnA tyAga thAya che. pachI saMsAranA keAI vicAre ke vAtacIta thai zake niha. jinamaMdira saMba MdhI kAI paNa kA - kAjo kADhavA, pUjArI nAkara vagerene sUcanA karavI, vastu AdhI - pAchI mUkavI, AzAtanA dUra karavI vigere kriyA thaI zake che. trIjI nisIhI: gabhArAmAM pesatAM khIjIvAra nisIhI kahevuM, A nisIhIthI maMDhiranA kAcanA paNa tyAga thAya che. prajA mATe gabhArAmAM praveza karyA pachI pUjAmAM ja dhyAna rahevu joIye. trIjI nisahI : dravya pUjA karyA pachI bhAva pUjA zarU karatA pahelA trIjI nisIhI melavI. A nisIhIthI dravya pUjA sabadhI adhI pravRttinA mana-vacana-kAyAthI niSedha thAya che. pachI bhAvapUjArUpa caityavataeNnamAM ja tallIna banavuM joIe. 60
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2. pradakSiNAvika : anAdikALanA bhavanA pherA, darzana-jJAna-cAritra e traNanI ArAdhanAthI TaLe e mATe bhagavAnane traNa pradakSiNa ApavAnI che. traNa pradakSiNA detAM bhavabhramaNa AMkha sAme AvavuM joIe. 8. prabhubhavika (1) aMjalibaddha praNAma : bhagavAnanI mUrti jotAM ja athavA te bhagavAnanuM maMdira jotAM ja be hAtha joDI mastaka namAvI "namo jiNANuM belI praNAma karavA joIe. (2) ardhavanata praNAma ? aDadhuM zarIra namAvI be hAtha joDI praNAma karavA te adhavata praNAma, bhagavAna samakSa stuti belatA pahelAM A praNAma karavA joIe. (3) paMcAga praNAma :- be DhIyaNa, be hAtha, eka mastaka A pAMca aMga bhegA karI praNAma karavA te paMcAMga praNAma! caityavaMdanAdimAM je khamAsamaNa ApavAmAM Ave che te paMcAMga praNAma che. 4. pUjAtrika: 1. aMgapUjA : bhagavAnanA aMgane uddezIne je pUjA thAya te aMgapUjA-jalacaMdana-puSpapUjA-dhUpapUjA ! 2. agrapUjA H bhagavAna samakSa dUra UbhA rahI je pUjA thAya te agrapUjA -dIpa akSata naivaidya ane phaLapUjA !
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3. bhAvapUjA : dravyapUjA bAda caityavaMdana stuti vagere bhAvapUjA che. 6. avasthAtrika : bhagavAnanI piMDastha, padastha ane rUpAtIta e traNa avasthAonuM citana karavuM te avasthAtrika. (1) piThastha : piMDartha avarathAmAM bhagavAnane janmarAjya ane zramaNa e traNa avasthAo ciMtavavI. janma avasthAmAM bhagavAnane Idro merU parvata para laI jAya che ane janmAbhiSeka kare che. 56 dikakumArikAo 64 Indro Adi deve bhagavAnanI ATalI bhakti kare che chatAM bhagavAnamAM jarIye abhimAna ke garva nathI Avato. bhagavAna nirlepabhAve rahe che. vagere vicAravuM. rAjyAvasthAmAM bhagavAna rAjya karatA hovA chatAM virAga bhAve rahe che. anicchAe "cAritra mehanIya khapAvavA ja rAjya calAve che", vagere ciMtavavuM. zramaNaavasthAmAM dIkSA lIdhA pachI bhagavAna kevA ghara parISaho ane upasargo sahe che. ane ghAtI karmo khapAvI kevalajJAna prApta kare che. huM paNa prabhunA zAsananI zramaNAvasthA kayAre prApta karIza" vagere vicAravuM. (2) padastha : padastha avasthA eTale kevalajJAna pachInI avasthA, padastha avasthAmAM bhagavAna traNe kALanuM traNe lekanuM badhuM ja jANe che. dharmatIthanI sthApanA kare che. samavasaraNamAM besIne akhaMDa dezanA ApIne jIvana ke uddhAra kare che. vagere ciMtavavuM.
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) rUpAtIta : rUpAtIta avasthA eTale siddha avasthA. ghAtI aghAtI saghalA karmone khapAvI bhagavAna mekSamAM jAya che. have emane janma jarA ke maraNanA keI duHkha nathI. sadAya sukhamAM rahevAnuM che. huM paNa jyAre e banIza? vagere vicAravuM. 4. dizityAgarika? satyavaMdana AdimAM bhagavAnanI mUrti je dizAmAM hoya te dizAmAM bhagavAna samakSa daSTi rAkhI bAkInI traNe dizAmAM levAno tyAga karavA joIe. 7. pramAjanAtrika : caityavaMdana zarU karatA pahelA besavAnI bhUminuM traNavAra pramArjana karavuM joIe. pauSadhamAM rahela zrAvake caravaLAthI, sAdhue rajoharaNathI, pauSadharahita zrAvake khesanA dazIvALA cheDAthI ane zrAvikAe sADInA cheDAthI pramArjana karavuM joIe. 8. AlaMbanazcikaH sUtra, artha ane mUrti A traNa AlaMbana che. sava AlaMbana : caityavaMdananA sUtre zabda rahI na jAya te rIte vyavasthita bolavA. alaMbana : caityavaMdananA sUtre bolatA tenA arthamAM upaga rAkho. mUrti AlaMbana : caityavaMdana karatA prabhunI sanmukha daSTi rAkhI prabhumAM ja upayoga rAkho.
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9. muddAtrika : cAgamudrA : dasa AMgaLI bhegI karIne kamaLanA DADAkAre peAlA rahe e pramANe be hAtha joDIne saheja namelA kapALa nIce rAkhavA, tathA ane hAthanI kANIe peTa upara rAkhavI e ceAgamudrA che. khamAsamaNu, caityavaMdana, namrutyuNa Adi A mudrAmAM khelAya che. (2) jinamudrA : UbhA rahetI vakhate be paga vacce, AgaLanA bhAgamAM cAra AMgaLa jeTaluM ane pAchaLanA bhAgamAM cAra AMgaLathI kaIMka ochuM aMtara rahe e pramANe paga rAkhavA e jinamudrA che. UbhA rahIne sUtreA kheAlavAnA tathA hAtha lAMma! karIne kAusagga A mudrAmAM karavAne che. (3) muktANuktimudrA : e hAtha joDI peALA rAkhavA, meAtInI chIpanI jemaAkRtithI kapALe hAtha aDelA rAkhavA e muktazukti mudrA che. " jAti ceyAIM." "jAvata ke vi sAhu" ane jayavIyarAya " A traNa praNidhAna sUtra A mudrAmAM khelAya che. 10 praNidhAnanika "" mana vacana ane kAyA traNenI ekAgratA rAkhavI e praNidhAnatrika che. neTa : pahelI cAra trika dravya pUjAmAM ane pachInI trika bhAvapUjAmAM sAcavavA khAsa lakSya rAkhavuM. 5 64
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ Arati -maMgaLa dIvo prabhu pUjA karatI vakhate dIpaka pUjAmAM Arati maMgaLadI utAravAmAM Ave che. tenAthI ApaNuM bAho - Abhyantara ubhaya kalyANa thAya che. - sAMje rAta paDe e pahelA Arati ane maMgaLadI bane anukrame utAravAmAM Ave che....Aratine zAstramAM ArAtrika paNa kahI che. tethI zarIranI tathA mananI pIDA dUra thAya che, manane zAMti maLe che. dharmaArAdhanAmAM AgaLa vadhAya che. - AratimAM pAMcathI sAta ghInA dIvA hoya che. maMgaLadIvAmAM eka ja ghIne dI hoya che. prathama maMgaLadI pragaTAvI tenAthI Arati pragaTAvAya che. AratimAM zakti pramANe kAMI paNa dravya mUkavuM joIe. Arati khUba zAMtithI ApaNI DAbI bAjuthI uMce laI jaI jamaNI bAju utAravI. AvI rIte utArIe tene "sRSTi kahe che. ethI udhI rIte utArIe tene "saMhAra kahevAya che. e rIte utAravAthI utAranAranuM amaMgaLa thAya che. pachI te ja pramANe maMgaLadI utArI tene prabhu sanmukha mUkave (ThAra nahi.) te vakhate kapUra pragaTAvavuM joIe. AratimaMgaLadI nAbhithI nIce ane prabhuthI uce na laI javA joIe. Arati maMgaLadIvA vakhate Arati - maMgaLadIvAne pATha bola joIe tathA ghaMTa nagArA jhAlara vAMjitre vagADavA joIe. noTa : AratimAM 108 dIvA paNa hoI zake che.
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ darzona-pUjana aMge vizeSa sUcanAo (1) purUSe bhagavAnanI jamaNI bAju ane srIoe bhagavAnanI DAkhI khAjue UbhA rahI pAchaLanAone danamAM aMtarAya na thAya e rIte darzana pUjanAi karavAM. (2) pUjA svadravyathI ja karavAnA Agraha rAkhaveA. (3) maMdiramAMthI nIkaLatA bhagavAnane pUTha na thAya tenuM dhyAna rAkhavuM. (4) caityava Mdana stavanAdi dhIrethI khIjAne aMtarAya na thAya te rIte khelavAM. bhagavAna pAse sAMsArika keAI phaLa na mAMgavu. (5) prakSAla tathA agaluchaNA jAte karavAM, agaluchaNA peAtAnA vasane ke zarIrane aDI na jAya tenuM dhyAna rAkhavuM. (6) jamIna upara paDelA ke vAsI puSpA bhagavAna upara na caDhAvAya. (7) pUjA karyA pachI turata vasro badalI nAMkhavA joIe. pUjAnA kapaDA paherI vyAkhyAna zravaNa ke sAmAyika na thAya. (8) sAMdhelA vajra na paherAya. bIjAnA paherelA vastrathI pUjA na karavI joIe. vastro utArI alaga ane vyavasthita mUkavA joIe. (9) pUjAnA vastro dararAja dhAvA joIe. jethI svaccha ane pavitra rahe. ane bhagavAnanI AzAtanAthI khacAya. 66
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhejanavidhi madhyAhnakALanI pUjA pUrNa karI prabhunA guNagAna citavate zrAvaka ghare jaI pUjAnA vastra vagere utArI alaga judA sthAne vyavasthita mUkI, "zarIra vaLagyuM che eTale zarIrane bhADuM Ape ja chUTake che" ema mAnI kSudhAvedanIyanA udayane zAnta karavA ane dharmasAdhanAmAM zarIra sahAyaka bane to sAruM e mATe AMkha sAme aNahArI padane rAkhate vivekapUrvaka bhajana karavA bese. - pitAnA kuTuMbanA tamAma lekenI sAthe besIne zrAvaka bhajana kare. - bhajanamAM bhakSyAbhaDhyane vicAra tathA viveka rAkhI abhakSya padArthane zrAvake sarvathA tyAga karavo joIe. - utpAtapUrvaka dhAnya thaIne, kharAba vacanone uccAra karatA tathA dakSiNa dizA tarapha mukha rAkhIne zrAvake bhojana na karavuM joIe. tene lekamAM rAkSasI bhojana kahevAya che. - zarIranI pavitratA pUrvaka, zubha sthAnamAM besIne, devagurUnuM samaraNa karIne je bhajana karavAmAM Ave tene lekamAM manuSya jana kahevAya che. - snAna, prabhu pUjA ane pUjya purUSane namaskAra karIne tathA supAtramAM - munirAja hoya te temanA pAtramAM vaharAvIne athavA sAdhamikane bolAvI tene sAthe besADI je bhojana karavAmAM Ave te uttamottama kahevAya che.
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ 0 bhajananA samaye zrAvaka ghare AvatAM ja gharamAM pUche ke "kaI munirAja lAbha ApavA AvI gayA che ke nahi?" je sAmethI javAba maLe ke "nathI AvyA" to tarata ja munirAjane bolAvavA pite athavA pitAnA putra Adine mekale ane kahe. "kaI paNa rIte munirAjane belAvI lAvaje. cha kAyanA kuTaTAmAMthI baneluM A viSa bhejana te ja amRta bhejana bane je kaMI munirAjanA pAtramAM e paDe." - tyAra bAda bhAgya jAgatuM hoya ne koI munirAja padhAre te munirAja padhAratAM ja gharanA badhA chokarA-chokarIo ane pite UbhA thaI hAtha joDI ekI sAthe "ma0eNu vaMdAmi' kahI praNAma kare. - tyAra bAda "padhAre lAbha Ape" kahI aMdara laI jaI dareka vastunuM nAma ApavA pUrvaka te te vastune lAbha ApavA vinaMtI kare. ane lAbha maLethI potAnuM ahobhAgya mAnI khUba anumodana kare. - tyAra bAda munine vandana karI bane te pote, nahi te pitAnA chokarAne upAzraya sudhI, zerInA nAkA sudhI vaLAvA mekaLe. gharanA AMgaNu sudhI te badhAM ja vaLAvA jAya. 0 gAmamAM munirAja na hoya te ya zrAvaka bhajana samaye "supAtrane akasamAta paNa lAbha maLI jAya to sAruM e IcchAthI gAma bahAra jaI uMcI jamIna para cAre bAju najara nAMkhate thoDI vAra Ubho rahe. "kadAca kaI munirAja vihAra karIne AvI jAya te lAbha maLI jAya, e na bane 68
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ te chevaTe zerInA nAke nahi te gharanA daravAje te avazya thoDIvAra munirAjanI rAha jue ja! Ama chatAM munirAjane roga prApta na ja thAya te keI sAdharmikane AmaMtraNa ApI sAthe besI jame. 0 jamavA besatA pitAnA kapALa para traNa TakerA mArI manamAM bole ke. "kharekhara ! dubhAMgya mArUM ke Aje A viSabhajanane munirAjanA pAtramAM vaherAvI huM amRtabhejana na banAvI zake." 0 tyAra bAda kaI paNa vastunI prazaMsA karyA vinA zrAvaka bhajana kare. 0 bhejana samaye zrAvake mauna rahevuM joIe. bolavuM joIe nahi. 0 bhejana vakhate agnikeNa, netratyakeNa ane dakSiNa dizAne tyAga karavo joIe, arthAt A dizA tarapha mukha rAkhIne na besavuM joIe. 0 saMdhyAkALa-rAtrikALa, grahaNakALa ane svajananuM maDaduM paDyuM hoya tyAre bhejana na karavuM joIe. 0 dIna ane yAcakanI bhejana samaye upekSA na karavI joIe. zrAvaka ardhI roTalI paNa ochI khAIne bhIkhArIne Ape. 0 jAtibhraSTa ke nIca mANasanI sAthe bhojana na karavuM joIe. 0 bhojana samaye ke anya samaye paNa zrAvakanA gharanA
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvAra kadi baMdha hoya nahi.zrAvakanuM ghara abhaMgadvAra hoya te ja zobhe. anukaMpAdAnamAM paNa zrAvaka pAcho na paDe. 0 uttama zrAvaka kAyama eka vAra ja bhajana karato hoya. nitya ekAsaNuM karato hoya. 0 bhejana karIne utA ekAsaNa-biyAsaNa Adi hoya te tivihAranuM nahi te muThasI-gaMThasI AdinuM paccakakhANa kare. te paccakakhANa karanArane mahinAmAM aAvIsa ogaNatrIsa upavAsane lAbha maLe che....A lAbha zrAvaka na gumAve. 0 paccakakhANa pite laI gurUmahArAjane vega hoya te gurUmahArAja pAse jaI vaMdana karI pharI paccakakhANa le.
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyApAra zuddhi paisAne pApa mAnanAra zrAvaka paisA meLavI ApanAra peDhIne, dukAnane ane bajArane paNa pApa ja mAne. pApa bhUMDuM che te paise paNa bhUDa che. paiso bhUDe che te peDhI paNa bhUMDI che. dukAna paNa bhUMDI che. bajAra paNa bhUMDe che. emAM kaI zaMkAne sthAna ja nathI. sApane jherI mAnanAra mANasa sApanA rAphaDAne ya jherI ja mAne. raste cAlatAM rUpiyA be rUpiyAnA sIkakA khasAmAMthI paDIne sApanA daramAM ke rAphaDAmAM jAya te DAho mANasa kadI hAtha nAMkhI ene kADhavAnI hiMmata ke mahenata na kare paNa javA ja de. hA, hajAra be hajAra pAMca hajAra ke dasa hajAranI noTa uDIne sApanA rAphaDAnA kANAmAM ghUsI gaI hoya ane e ya dekhItI hoya to mANasa rAphaDAmAMthI ene kheMcI kADhavA mahenata kare paNa e vakhate ya eTale sAvadha hoya ke vAta na pUche. kAraNa e jANe che ke "A sApane rAphaDe che." ekAda sApa nahi ne sApane kaNe ya bahAra nIkaLI DaMkha de to prANa ja jAya. zrAvaka paNa peDhIne ke dukAnane pApane rAphaDe ja mAne. corI, juTha, asatya, mAyAmRSA A badhA pApone rahevAnuM sthAna eTale peDhI-bajAra! paisA vinA gharasaMsAra nave zakya ja nathI. ane pote gharasaMsAra mAMDIne beThelo che eTale paisA kamAvA peDhI ke
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ dukAna para gayA vinA ene cAle ema ja nathI te e zI rIte jAya? - hasate hasate na jAya te rIte jAya... kAraNa pote jAnanA jokhame pApanA rAphaDAmAM hAtha nAMkhavA jaI rahyo che. - tyAM gayA pachI paNa cerI jUTha-anyAya. anItinA pApi pitAne DaMkhI na jAya e mATe satata sAvadha hoya. - nokarI karavA janAra zrAvaka nokarImAM paNa eTaluM ja sAvadha hoya, ochuM kAma karI vadhAre pagAra levAnI enI vRtti na hoya. - peDhI para besele zrAvaka AMkha sAme paisAne nahi paNa dharmane ja rAkhe. paisA kamAya paNa dharmamAM virodha na Ave e rIte ja kamAya, nyAya ane nItine kayAre paNa neve na mUke. - bajAramAM zrAvaka mATe evI chApa hoya ke "e kadi' anIti kare ja nahi? "bleka enDa vhAITa" be copaDA enA heya nahi. dhULe dADe game te pUche te "copaDA khullA mUkI daI batAvavAnI enI taiyArI hoya.InkamaTekSa selaTekSa ke kaI TekSamAM e corI kare nahi. corI karAve nahi. cerI karanArane sAro mAne nahi. kadAca cerI thaI jAya te ene AtmAmAM satata enuM duHkha hAya. - vepAramAM zrAvaka vyavahAra zuddhine kayAre paNa na cUke. dravyathI vyavahArazudiH jIvonI hiMsAno saMbhavavALe 12
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAja-kariyANA AdinA vyApAra na kare. paMdara kamAdAnane tyAga kare. taiyAra vastra, sutara, nANuM-sAnuM, rUpuM AdiprAyaH nirdeSi vastune ja vyApAra kare. mahAArabha samAra MbhavALI mIle, jIne. phekaTarIe na calAve. je cIjo najare na joI hAya ke parIkSA na karI hAya tevI cIjo na kharIde. vastu sAmudAyika hoya, jenA mAlika ghaNA hoya, e vastunI kharIdI paNa ekalA na karatA ghaNA vepArIonI sAthe kare. ghaNAnI sahAya hAvAthI Apatti na Ave. Ave tA ya khATa! ArApa na Ave. kSetrathI vyavahArazuddhi : zrAvakanA vyApAra evA sthale heAya ke jyAM svarAjya, pararAjya, mAMdagI, vyasana AdinA upadrava na hAya. - -- jyAM jinezvaranuM maMdira hAya. upAzraya hAya. sAdhikAne sahavAsa hAya. sAdhuonAM cAturmAsa thatA hAya. zrAvakanI ugharANI paNa evA sthaLe ja hAya jyAM madvira-upAzraya sAdhuonuM AvAgamana vagere cAlu hAya. kALathI vyavahArazuddhi : paryuSaNAnI tathA caitra - Aso mahinAnI traNa aThThAI e tathA patithiomAM vepAra madha rAkhavA joIe. tathA vaDhi je je RtumAM je vepAra karavAthI vizeSa hiMsA thatI hAya te te RtumAM te te vepAranA tyAga kare....tyAga na karI zake te| jayaNA jALave. -- 73
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvathI vyavahArazuddhi : - zrAvaka levA devAnA kATalAM judA na rAkhe. beTA telamApa na vApare. mAlamAM bheLaseLa na kare. - letI vakhate chetarIne vadhAre na le. ApatI vakhate chetarIne ochuM na Ape. arthazAstra paNa kahe che ke "prAmANikatA e grAhakone dukAne kheMcI lAvanAra lehacuMbaka che." - manamAM judu, vacanamAM judu ane AcaraNamAM judu zrAvaka kadI na rAkhe. sempala bIjuM batAve ane mAla bIje Ape evuM na kare. - krura leke sAthe udhAra vepAra kare nahi. udhAra vepAra karavo paDe te ya satyavAdIonI sAthe ja kare. - dharmanA sogaMda kyAre paNa na khAya. - vyAjano vepAra kare nahi. karavo paDe te jeTalI rakama dhIre tethI vadhu kiMmatanA ghareNuM vagere anAmata laIne dhIre jethI vyAja vasula karavAmAM kaleza, vaira, dharma ane jAnahAni na thAya. sAme mANasa pote ja vyAja ApI anAmata levA de de Ave. - vyAja paNa ucita eTale deza kALa pramANe zAhukArI vyAja le. adhika na le. - pite bIjAnA paisA vyAje lIdhA hoya te leNadAranI mudata pUrNa thayA pahelAM bharI de. kadAca karmacAge vyApAramAM lAbha na thayo hoya ne mudata pramANe ApI zake ema na hoya te leNadArane asaMtoSa ane avizvAsa na thAya e rIte dhIre dhIre bharapAI karI Ape. 14
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ - devuM jo adhurU rahe teA bhavAntaramAM cAkara pADA, baLada uMTa, gadheDA ADhinA avatAra pAmIne paNa leNadArane tyAM devuM pUrNa karavuM paDatuM hAvAnA udAharaNA saMbhaLAya che te saMbhivata hAvAthI kadAca devuM cUkavatAM gharane nirvAha muzkela hAya te| turata zarama mUkIne leNadArane tyAM nekarI cAkarI karIne paNa pUrNa karI de. peAte leNadAra hAya ne devAdAra azakta hAya te zrAvakanu kanya che ke e mAMge nahi, paNa AzvAsana ApIne kahe ke 'jyAre tArI sagavaDa thAya tyAre Apaje' ane tema chatAM paNa jo tuM na ApI zake te huM mArU leNu dharmoDhA karU chuM.' arthAt dharmavyaya tarIke gaNuM chuM..... AjathI mukta che. jethI leNadAra devAdAranA sabadha bhavAMtaramAM paNa ekabIjAne vairanuM nimitta na ane. - zrAvaka sAdharmika sAthe ja vyApAranA vyavahAra rAkhe jethI vepAramAM dhIreluM dhana pAchuM na Ave te ya dharmAdA karI zake ne sAdharmika bhaktinA lAbha meLavI zake. - zrAvaka saTTo, jugAra ke leATrI kadI lagAve nahi. saTTAmAM kamAnArAne eka divasa saTTAmAM ja madhu khAvAnA vakhata Ave evA sabhava che. -- sagA-sabaMdhI mitra ke jenI sAthe khUba premaneA samadha hAya enI sAthe levaDadevaDanA vyavahAra na kare. -- sAkSI vinA thApaNu mitranA ghare paNa na mUke ane sAkSI vinA koInI thApaNa pAte paNa na rAkhe. 75
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ vepAramAM-kharIDhavAmAM ke veMcavAmAM kayAMya anyAyaanIti ke muddhi na jAge mATe prArabhamAM namaskAra mahAmaMtranuM smaraNa kare ane gautamasvAmi AdinuM nAma jape. zrAvaka bhAgIdvAra manAve te uttama zrAvakane ja anAve jethI enA puNyathI yAte kamAya ne peAtAne sadbhAvanA jAge. - A rIte vepAra karatA zrAvaka vepAra vakhate nakakI kare ke AnAM naphAmAMthI ATale naphAke ATale bhAga huM deva-gurUnI sevAmAM vAparIza. - 6 dhana meLavavA udyama karatA zrAvaka huMmezA sAta kSetramAM dhana vAparavAnAM' meATA meTAM manArathA kare ne jyAre dhana maLe tyAre dharmakAryamAM vAparyA vinA rahe nahi. - ( AnA artha e nathI ke dharma karavA mATe zrAvaka dhana kamAya? paNa, AnA artha e che. ke dhana kamAya te dharmamAM vAparyA vinA na rahe. - vyApAranuM phaLa vaibhava che. vaibhavanI saphaLatA supAtradAnamAM che te sivAya vyApAra ane vaibhava ane ya durgatinA kAraNa che. -- zrAvaka mUDI pramANe vepAra ane kamANI pramANe kharca kare. lAkhanI muDImAM be lAkhaneA vyApAra na kare. hajAranI kamANImAM dADha hajAranA kharca na kare. eka sthale lakhyuM che ke, sAmAnya madhyama varganA zrAvaka paNa 'kamANInA cAthA bhAganA saMgraha kare, cAthe bhAga vyapAramAM zake, cAthA bhAga dharma ane jIvana che ' 76 -
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ jarUriyAtamAM kharce, cotho bhAga Azrita (jenuM bharaNapoSaNa karavA jevuM hoya) mATe kharce - tyAre zrImaMta zrAvaka jene puNyAnubaMdhi puNyathI lakSmI maLe ja jAya che te kamANane ardho bhAga ke tethI paNa vadhAre bhAga dharmakAryamAM kharce....ane bAkInA bhAgamAMthI tuccha evA bhegAdi kAryo ochAmAM ocho pApa baMdha thAya e rIte kare. - A pramANe vyavahAra zuddhithI zuddha addhi dharmakAryamAM vAparavAthI dharmaddhi bane che, nahi te bhogaddhi ke pApaRddhi banI AtmAne durgatimAM laI jAya che. - vyavahArazuddha jIvana banAvavA-mArganusArInA pAtrIsa guNo tarapha zrAvake avazya lakSya ApavuM joIe je AgaLa batAvyA che. - neTa: keI paNa dharmazAstro vepAra karavAne upadeza Ape ja nahi....ane e upadeza ApavAnI jarUra paNa nathI. jema bhUkhyA mANasa vagara kahyuM bhejana karavA deDyA ja javAnA che kAraNa anAdikALanI AhAra saMjJA enAmAM sutelI che, ema saMsArI jIvo, vagara upadeze dhana kamAvA prayatna karavAnA che. emAM ene upadezanI jarUra nathI. parigrahasaMjJA enAmAM paDelI ja che. ahIM je vidhAna ke upadeza apAve che te dhana kamAvAne nahi paNa dhana kamAtA, dharma na cUkAya, nIti na mUkAya, vyavahAra na bhUlAya ene ja apAya che e khAsa khyAla rAkhavuM. upadeza niravadya vastune ja apAya sAvaghane nahi!
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAtmya bheAjana utkRSTathI zrAvaka nitya brahmacaryanuM pAlana karanArA hAya, sacitta AhArane tyAgI hAya ane nitya ekAsaNu karanArA hAya. paNa, badhA zrAvake ekAsaNuM karavA zaktimAna na hAya. kAinI zakti pahoMcatI hoya paNa bhAva na paheAMcatA hAya, evA zrAvaka paNa khiyAsaNuM athavA echAmAM echI navakArazI tA karatA ja hoya. rAtrieAjana te zrAvaka kayAre paNa kare ja nahi. evA zrAvaka sAMja paDatA pahelA vepArathI nivRtta thaI ja jAya. game tevA dhaMdhA ke gharAkI cAlatI hAya paNa dharmamAM mAdhA pahoMce e rIte e vadhe! na ja kare. dhaMdhAthI nivRtta thanAra e zrAvakane sAMje jo bheAjana karavAnuM hAya te| sUryAstane cAra ghaDI bAkI hoya tyAre ja e bheAjana Adi karI le. meADuM na kare. sUryAsta thayA pachI ajavALAmAM jamanArane paNa rAtri bheAjananuM pApa lAge che. sUryAM hoya chatAM aMdhArAmAM jamanArane paNa rAtri bhAjananu pApa lAge che. - sAMkaDA-aMdara na dekhAya evA vAsaNamAM jame te paNa rAtri bheAjananuM pApa lAge che. kAI paNa rIte rAtribhAjananuM pApa na lAge e rIte bhAjana karI sUryAsta pahelA ja pANahAra, cAvihAra, tivihAra AdinuM paccakakhANa karI le. tyAra bAda samaya vadhAre hAya tA svAdhyAya kare. 78
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ darzIna-pUjana trikAla prabhupUjAne niyamavALA zrAvaka lagabhaga sandhyAna samaye sUryAstathI aMtaramudbhUta pahelAM pUrva kahela vidhi pramANe jinamaMdire jAya ane dhUpa-dIpa-cAmara AdithI pUjA karI, caityavadana kare. Arita maMgaLa dIveA samaya thayeA hAya teA utArI le. ne sAMjanu devasipratikramaNa karavA gurUmahArAja hAya te pauSadhazALAmAM jAya. - nATa : AthI ane tyAM sudhI zrAvake pratikramaNa pahelAM ja darzana caityavaMdana karI levu joIe e vAta nakkI thAya che.... kAraNa pratikramaNa pachI rAtre jayaNA paLAya nahi. koI viziSTa lAbha AdinuM kAraNa hAya te vAta judI che. -- caityavaMdana karyA bAda cAvihAra tivihAra Adinu paccakakhANu derAsaramAM peAte laI le. gurUmahArAja hAya te! gurUmahArAja pAse jaI vandana karI pharI paccakakhANu che. ochAmAM eThuM navakArathI ane tivihAranuM paccakakhANu tA zrAvaka kare ja. -- paccakakhANa karI pachI pratikramaNa karavA bese. - 79
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratikramaNa pratikamaNa eTale pApathI pAchA haThavuM. pApanuM prAyazcita karavuM.zrAvake savAra-sAMja avazya pratikramaNa karavuM ja joIe. zrAvaka maMdire darzana-caityavaMdana paccakakhANa karI pauSadhazALAmAM gurUmahArAja pAse jaI mUva vidhi pramANe sUrya jyAre aDadho Athamate hoya e vakhate vaMditu Ave e rIte sAmAyika laI pratikramaNa zarU kare. pratikamaNamAM AvatA cha AvazyakamAM barAbara lakSya Ape. pra. Avazyaka eTale zuM? te keTalA che? ja. Avazyaka eTale avazya karavA 5 karaNI! te che. (1) sAmAyika (2) cauvIsathao (8) vAMdaNa (4) paDikkamaNuM (5) kAussagna (6) paccakkhANa pra. cha Avazyakano artha zuM...? pratikramaNamAM te kayAMthI kayAM sudhI gaNAya che? 1. sAmAyika -jenAthI samatAne lAbha thAya te paheluM Avazyaka. te devasI pratikamaNa DAyA pachI karemibhatethI paMcAcAranI ATha gAthAno kAussaga karIe tyAM sudhI gaNAya che. 2. cauvIsae - legasa -jemAM covIsa bhagavAnanA nAmanuM smaraNa karAya che te bIju Avazyaka ! te paMcAcAranI ATha gAthAne kAusagna karyA pachI legasa karIe chIe. tyAM sudhI gaNAya che. 80
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3. vAMNA : jemAM gurUmahArAjane vaMdana karavAmAM Ave che te trIjuM Avazyaka. te trIjA AvazyakanI muhapatti paDilehI e vAMDhA devAya che tyAM sudhI gaNAya che. 4. pratikramaNa : jemAM lAgelA pApAne pazcAtApa karI mAphI mAgavAmAM Ave che. te ceAthu Avazyaka ! ' icchA 'thI ' devasa AleAuM 'thI 'Ayariya uvajajhAce ' sudhInuM gaNAya che. 6. paccakakhANu : aviratipaNAnA tyAga jemAM thAya te chaThThuM Avazyaka, paccakakhANa karAya che te. pratikramaNa pAMca che 1. devasI : divasanA pApa dhovA je sAMje karAya che te. 2. rAIya : rAtrinAM pApa dhAvA je savAre karAya che te. 8. pakhI paMdara divasanA pApa dhovA dUra caudase karAya che te. 4. cAmAsI : cAra mahinAnA pApa kevA cAmAsI caudase karAya che te. 5. sa'vaccharI ; AkhA varSanA pApa vA savaccharIe karAya che te. A rIte divase lAgelA pApAnu prAyacchita karavA cha Avazyakamaya pratikramaNa vidhipUrvaka-lakSyapUrNAMka badhI kriyA UbhA UbhA karavA pUrva zrAvaka pUrNa kare. neTa :--mane tyAM sudhI gurUmahArAjanA saMcAga hAya te gurUmahArAja pAse jaIne gurUsAnidhyamAM ja pratikramaNa kare. } 81
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ - ghare pratikramaNa kare ane je sthApanAcAryajI na hoya te dhArmika pustakAdi navakAra-pacidiyathI sthApIne sAmAyika le ane sAmAyika pUrNa thayA bAda navakAra gaNune te utthApI le. - sUryAsta samaye vaMditu Ave e rIte pratikramaNa karavuM e utsarga mArga che.....apavAdathI (sakAraNe) daivasika pratikramaNa divasanA trIjApraharathI (sAMjathI) ardharAtri (rAtanA sADAbAra) sudhI karI zakAya. rAtripratikramaNa paNa apavAdathI ardharAtrithI mAMDIne bIjA divasanA sUryodaya pachInA madhyAhna sudhI eTale divasanA lagabhaga bAra vAgyA sudhI karI zakAya. - AthI e nakakI thAya che ke game tevA saMjogomAM paNa zrAvake be vAra savAra-sAMja pratikramaNa karavuM ja joIe. - sAmAyika pArI caudaniyama dhAranAra zrAvaka pahelA na saMkSepyA hoya te caudaniyama saMkSepI navA niyama dhArI le. ne dezAvagAsikanuM paccakakhANa laI le. hakIktamAM pratikramaNa pahelA ja niyama saMkSepI navA niyama dhArI paccakakhANa laI levuM joIe.
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ svAdhyAya - gurUbhakita zrAvaka pratikramaNa karIne svAdhyAyanI zarUAta kare. svAdhyAya karavAnuM zrAvakane khAsa vidhAna che. svAdhyAyamAM zrAvaka pAte bhaNI gayela jIvavicArADhi prakaraNA, traNa bhAkhyA, cha karmagraMthA Adinu punarAvartana kare, tathA zrAddhavidhi Adi je granthAnu divase adhyayana karyu. hAya te yAda karI jAya tenI para anupekSA kare. manane sthira karavA anAnupUrvI navakAravALI Adi gaNe. svAdhyAyathI mana azubha dhyAnamAM jatu rekAya che. zubha dhyAnamAM joDAya che. sAMsAra pratye vairAgya janme che. ane AtmA cAritra grahaNa karavAne tatpara ane che. paNa A badhA ya upakaranA mULamAM te gurU bhagavaMta ja che. eTale svAdhyAya karI, je kaIM na samajAtA viSaye sabaMdhI prazna pUchavA hAya te pUchI zrAvaka gurUmahArAjanI sevA bhikata kare. zarIra AdinI zuzruSA kare. hAtha-paga Adi dakhAve. gurUmahArAja te A badhI sevAmAM niHspRha ja hAya paNa zrAvaka peAtAnuM kartavya samajI kanI niza mATe sevA zuzruSA kare. A pramANe gurU bhakita karIne sukha sAtA pUchIne 'trikAla vaDhanA' ( rAtanI traNe vakhatanI vadanA hAjo) kahIne zrAvaka suvA mATe peAtAnA ghare Ave. zrAvakanA dainika mRtya ahiM pUrA thAya che. 83
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAtrika-kartavya 1. dharmajAgaraNuM 2. sukRtAnumodana 8. dukRta niMdA 4. cAra zaraNa svIkAra 6. sAgAraanazana 6. alpa nidrA 7. rAtri ciMtana 8. mane ratha sevana & rAvi pratikamaNu
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAtri-kartavya zrAvakanA rAtanA kartavyanI zarUAta ahiMthI thAya che. upAzrayethI pratikramaNa-svAdhyAya ane gurUbhakti karIne ghare gayele zrAvaka sUtA pahelA AkhA kuTuMbane bheguM kare. - kuTuMbane putra-putrI svajana Adine bhegA karI e leke sAMsArika kAmakAjamAM paDelA savAre vyAkhyAna zravaNanA lAbhathI vaMcita rahI jatA hoya te emane paNa vyAkhyAnamAM pU. gurUmahArAja pAse sAMbhaLelI dharmadezanAnI vAte tema ja dharmane upadeza ApI sanmArge vALavA e zrAvakanuM kartavya che. - zrAvaka dharmopadezamAM evI suMdara vAte samajAve ke AkhA gharanuM vAtAvaraNa dharmamaya ne vairAgyamaya banI rahe. saMsAranI asAratA samajAve, saMyamanI mahattA samajAve, gRhastha dharmanA niyama batAve ane kaI paNa rIte kuTuMbane dharmamArge vALe. - pApa karatA ke saMsAramAM rAcatA evA pitAnA putra-putrIne bApa kazuM na kahe ke kazuM na samajAve to putra-putrI je kaMI pApa kare enA ardhA bhAgIdAra mA-bApa paNa bane che. - A rIte dharmazravaNa karAvI eka pahora rAtri vItyA bAda alpanidrAvALo zrAvaka potAnA svAnA sthAne jAya ane arihaMta ane upakArI gurUonuM samaraNa karate kAmavAsanAne tiraskAranI draSTithI joto zrAvaka prAyaH brahmacaryane dhAraNa karavAnI bhAvanA sAthe alaga zayyAmAM sUe.
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutI vakhate zrAvaka zu kare ? peAtAne saMthArA pArisa AvaDatI hAya te! sathArA pArasinA bhAva vicAre. sAdhu athavA pAsAtI perisa bhaNAvatA hAya teA sAMbhaLe. peAte je kaIM duSkRta karyA hAya tenI nindA kare. peAte je kaMI sukRta karyA hAya tenI anumeAdanA kare. jagatanA tamAma jIvAne mana vacana kAyAthI khamAve. tyAra bAda 'arihaMta, siddha, sAdhu ane keli bhASita dharma A cAranuM mane zaraNuM hene ' ema zaraNu svIkArI- aDhAre pApasthAnakanI cAleAcanA karI nIcenI gAthA khele. jaI me huja pAo, imassa dehassimAi rayaNIe / AhAramuvahidehaM savvaM tiviheNa bosiriaM // artha : jo mArA A zarIrane rAtre pramADha thAya arthAt kadAca rAtre uMghamAM mArUM AyuSya pUrNa thAya teA sarva prakArane AhAra, sarva upaSi-parigraha, ane A mArUM zarIra e sarvene trividha veAsirAvuM chuM.' A rIte namaskAra mahAmaMtra gaNavA pUrNAMka uparanI gAthA traNa vAra gaNIne sAkAra eTale sa MketapUrvakanA anazanane svIkArI pAMca vAra athavA sAtavAra namaskAra mahAmatra gaNI alaga zayyAmAM ja zayana kare. strI vagerenI sAthe suvAthI anAdi kALathI aMtaramAM paDelI viSayavAsanA - kAmavAsanA jAgI uThatAM haiyuM vikArI ane che mATe AtmAmAM kAmavAsanA jAgRta thAya evA keAI paNa nimitta na Ape. 86 -
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ - gRhastha hovAthI kadAca ekAnta brahmacarya dhAraNa na karI zake to paNa zakya hoya teTaluM brahmacarya dhAravAnI bhAvanA rAkhe, parvatithi vageremAM te avazya brahmacarya pALe ja! rAtre nidrAmAMthI jAgI jAya te zuM kare? zrAvaka rAtre jAgI jAya to kAmavAsanAne mAravA mATe strInA zarIranI apavitratA - azucitA Adine vicAra kare ane akhaMDa brahmacaryanA upAsaka - jaMbUsvAmi-sudarzana zeThasthUlabhadra mahArAja, vijayazeTha-vijayA zeThANI-rAjula-rahanemi AdinA draSTAnta vicArI manane vairAgyathI taraboLa karI de. khAsa sUcanA ghaNA vicAronuM kahevuM che ke mANasa sUtI vakhate manamAM je vAsanA rAkhIne sUI jAya che te ja vAsanAmAM pAcho jAgRta thAya tyAM sudhI rahe che. mATe sUtI vakhate mehane sarvathA tyAga karI vairAgyanI bhAvanA bhAvatAM ja suve. jethI kharAba svapna Adi Ave nahi. ane sArA ja svapna Ave. kadAca sopakama AyuSya hovAthI rAtanA uMghamAM maraNa thAya te ya zubhagati thavAno saMbhava rahe. savAre vahelAM jAgI jAya te zuM kare? vahelI savAre uThI gayelo zrAvaka zubha saMkalpa ane zubha manera seve. -uThIne e anumodanA kare ke "kharekhara huM bhAgyazALI chuM. jyAM ATalA jinamaMdire che. tyAM mAro vasavATa che. jyAM sAdhuonAM satata cAturmAsa thAya che evA nagaramAM mAro vepAra dhaMdhe che. jyAM AjubAju sAdhamikenA ja ghara che evI vastImAM mAruM ghara che !
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ --evuM cakravatI paNuM maLatu hAya te ya mAre na joIe ke 'je cakravartI paNa jaina dharmAMthI rahita hAya. e karatAM te huM IcchuM chuM ke bhale huM dri manu, bhale hu koinA nAkara paNa jaina dharma mane prApta thavA joIe.' AgaLa vadhatAM maitrI prameAda kArUNya tathA mAdhyasthyanI bhAvanA bhAve. - - tyArabAda pUrvanA mahApurUSAne AMkha sAme lAvIne evI bhAvanA bhAve ke. A badhA mahApurUSAnI jema huM paNa kayAre sa MsArane lAta mArIne sAdhupaNuM svIkArIne nirdoSa gocarIthI mAre nirvAha karIza. evA avasara mane kayAre maLaze ke gurUkuLavAsamAM zAstrAdhyayana karIne huM gItA khanI gurU AjJA laI ne jaMgalamAM ekalA madhyarAtrie kAusagga-dhyAna karIza ke je vakhate kAusaggamAM UbhelA mane thAMbhale mAnI kAI maLada peAtAnI khAMdha ghasatA haze chatAM huM nizcala rahIza. evA su Mdara avasara kayAre Avaze ke--ja MgalanI aMdara padmAsane besIne ekAgratApUrvaka huM prabhunuM dhyAna dharatA hAIza ne mArI AjukhAju nAnAM nAnAM nirdoSa haraNIyA niya banIne mArA mukhane sUMghatA Amatema ramatA haze. AvI zAnti AvI samAdhi mane kayAre prApta thaze. A rIte sayamanI bhAvanA bhAvatA zrAvaka peAtAnI kamanazIbInI nindA karatA khAlyavayamAM dIkSita thayelA sAdhuonI anumAdanA kare. 88 - -
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ - jeoe bAlyavayamAM ja AnaMdapUrvaka cAritradharmane ravIkAra karyo che evA bAlamunione dhanya che kharekhara teone janma saphaLa che. huM tevA uttama munione dAsa chuM! temanA caraNomAM huM namaskAra karuM chuM, mArA jIvanamAM paNa e uttama divasa kayAre Avaze ke huM paNa cAritrane prApta karIza. ) zrAvaka AvA zubha mane rAtanA sUtA,-savAranA uThatAM, tathA aDadhI rAte jAgI uThatAM seve. tyAra bAda samaya thatAM rAte pratikramaNa kare. - zrAvakanuM rAtrika kartavya ahiM purUM thAya che.
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ parva - kartavya 1. pauSadha 2. upavAsa . dAna 4. zIla 5. tapa 6. bhAva 7. ahiMsA 8. jayaNuM 9. prabhAvanA 90
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ parva- kartavya dharma e dararoja ArAdhavAnI cIja che. keI samaya e nathI ke je samaya zrAvakane mATe dharma karavA jevo na hoya. Ama chatAM saMsAranI ALapaMpALane mAyA jALamAM phasAyele zrAvaka darajane mATe amuka vizeSa dharmanI ArAdhanAo pitAnI AsaktithI ke azaktithI na karI zakato hoya to ene paNa parvanA divaso - parvatithiomAM dararoja je ArAdhanA karato hoya ethI kaMIka vizeSa ArAdhanA avazya karavI joIe. - parvanA divasomAM vizeSa ArAdhanA karavAnuM kAraNa e paNa che ke prAyaH karIne AgAmI bhavanuM AyuSya parvanA divasomAM baMdhAtuM hoya che. e divasomAM zrAvaka saMsAramAM ra -pa hoya, bajAramAM bhaTakato hoya ke dukAna kholIne beThA hoya to e vakhatanA enA vicAroadhyavasAye paNa e rItanA ja cAlatA hoya e ja vakhate ene kaI kharAbagatinuM AyuSya baMdhAI jAya te enI karelI dhamAM rAdhanA para pANI pharI vaLe ane marIne durgatimAM na javuM hoya to ya javuM paDe mATe zrAvake parvanA divasomAM nIcenI kriyAo avazya karavI joIe. 1. pauSadha kare joIe. 2. e na bane te dasa sAmAyika karI dezAvagAsika karavuM joIe.
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8. ubhaya/ka pratikamaNa karavuM joIe. 4. lIlotarIne tyAga kare che . 5. brahmacaryanuM pAlana karavuM joIe. 6. upavAsa Adi dararoja je karatAM hoya ethI kaMine kaMI vadhAre tapa karavo joIe. 7. AraMbha samAraMbhane tyAga karavo joIe. 8. bajAre ke dukAne na javuM joIe. 9. dalavuM, khAMDavuM, lIMpavuM Adino tyAga karavo joIye. 10 nAtrapUjA, caityaparipATI, supAtradAna, sarvamunione vandana, vyAkhyAna zravaNa Adi vizeSa karavuM joIe. 11 kapaDA na devA joIye. 12 dararoja karatAM hoya ethI kaMI ne kaMI vizeSa ArAdhana karavuM joIe. prazna: mahinAmAM parvatithi keTalI Ave che? javAba : bAra prazna: kayI kayI? javAbaH be bIja, be pAMcama, be AThama, be agyArasa, be caudasa ane pUnama tathA amAsa! A bAra tithimAMthI zrAvaka bAre tithi lIlotarI Adino tyAga kare. nahi to dasa tithi ane e paNa na bane te pAMca tithi avazya tyAga kare. dasatithiH be pAMcama (suda-vada) be bIja, be AThama, be agyArasa, be caudasa !
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAMca tithi : suda pAMcama, be AThama ane be caudasa. 0 A parvatithio mAsika che. vArSika parvatithiomAM jJAna pAMcama, mauna ekAdazI, divALI, saMvatsarI, Aso tathA citrInI zAzvatI aDAI, traNa mAsInI traNa aThThAI tathA parya paNanI aThThaI kula cha aDDAInA divaso, traNa mAsInA traNa divaso A badhA parva divasa che. A uparAMta jinezvara denA cavana, janma, dIkSA, kevala ane mokSa e pAMca kalyANakanA divaso paNa parvadivaso che. 0 bIjanI ArAdhanAthI sAdhu dharma tathA zrAvaka dharma athavA zrata ane cAritranI ArAdhanA thAya che. 0 paMcamInI ArAdhanAthI pAMca jJAnanI ArAdhanA thAya che. 0 aSTamInI ArAdhanA ATha karmonA kSaya mATe che. agyArasanI ArAdhanAthI agyAra aMgarUpa zratanI ArAdhanA thAya che. 0 caudasanI ArAdhanAthI caudapUrvanI ArAdhanA thAya che. zrAvake avazya parvadivasonuM ArAdhana karI zrAvaka dharma dipAva joIe. paryakartavya ahiM pUrNa thAya che.
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAturmAsika kartavya 1. niyamagrahaNa 2. dezAvagAsika 8. sAmAyika 4. atithisaMvibhAga che. vividha tapazcaryA 6. adhyayana 7. svAdhyAya 8. jayaNA - pAlana
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAturmAsika-kanya cAmAsAnAM divase e dharma ArAdhanAnAM mukhya divaseA che. cAmAsu Ave eTale kheDUta jema khuza khuza thaI jAya tema zrAvaka paNa khuza khuza thaI jAya. kheDUtanI AMkha sAme cAra mahinAmAM utaranArA anAjane makhalakha pAka hAya. zrAvakanI AMkha sAme cAra mahinAmAM thanAre sAdhanAArAdhanAnA mabalakha pAka hAya. kheDUtane jema pANI vinA na cAle ema zrAvakane cAmAsuM AvyuM ke jinavANI vinA na cAle. kheDUta dharatI para anAjanAM bI vAve. zrAvaka dAna, zIla, tapa ane bhAvanA khI vAve. ceAmAsu Ave eTale zrAvakanI ArAdhanA ekama vadhI jAya. dararoja ekavAra pUjA karatA hoya te caiAmAsAmAM traNa vAra kare. dararoja ekavAra vandana karatA hAya te cAmAsAmAM traNavAra kare. - - - dararoja eka gurUmahArAjane vana karatA hAya tA cAmAsAmAM badhAne vaDhana kare. - dararoja eka vigaI tyAga karatA hAya te cAmAsAmAM be-traNa kare. 95
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ - dararAja vyAkhyAna na sAMbhaLatA hAya te cAmAsAmAM - avazya sAMbhaLe. cAmAsAmAM bahAra gAma javAnuM baMdha rAkhe. cAmAsAmAM dararoja ubhayaTaka pratikramaNu zarU karI de. kAyamanA je niyame! hAya e cAmAsAmAM cAra mahinA pUratA karI le ane aMdara rAkhelI chUTA kADhI nAMkhe. athavA ochI kare. -- - - cAmAsAmAM cauda niyame dhAre - -- cAmAsAmAM bAre teAmAM chUTa AchI kare, parimANu paNa ghaTADe. 96 - dareka gharakAmamAM AraMbha-samAraMbha jIvahiMsA ane jIvAtpatti na thAya e mATe ce!mAsu besatAM pahelAMthI ja takedvArI rAkhe. pANI divasamAM be traNavAra gALe! ghI tela AdinAM vAsaNa kharaNI vagere ughADA na mUke. -- cAmAsAmAM pa tithie avazya pauSadha-pratikramaNa kare. cAmAsAmAM cAra mahinA zurU mahArAja pAse avazya navA abhyAsa kare. chevaTe dararAja eka gAthA paNa kare. ane junAne svAdhyAya kare. ------ -- jinamaMdira, pauSadhazALA, sAmAyikazALA bhejanagRha valeANAnA sthAne, khAMDavAnA sthAne, pIsavAnA sthAne, culA upara, pANIArA para, suvAnI jagyA para A dase ThekANe jIvarakSA mATe cadguraveA bAMdhe.
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ - gharanI AgaLa nigada vagere na thAya tenuM dhyAna rAkhe. - nagada ke lIlotarI para paga mUkIne na cAle. - kaSAyajyapa, Indriyajaya tapa, aThThAI, paMdara upavAsa sola upavAsa, mAsakSamaNa Adi vizeSa tapa kare. - chevaTe dararoja navakArazI, covihAra te avazya kare ja. - zakya hoya te comAsAmAM cAra mahinA upAzrayamAM ja saMthArA para sUve ne savAra-sAMja pratikramaNa kare. - atithi vibhAga vrata kare. - rAyaNa-AMbA vagere phaLone tyAga kare. bhAjIpAla -pAna vagere khAvAne tyAga kare. - comAsAmAM dararoja ochAmAM ochAM eka sAdharmikane jamADe. - ghara-maMdira ke pauSadhazALAmAM je kaMI samArakAma karAvavuM hoya te comAsu besatAM pahelAM karAvI le. - TUMkamAM cAturmAsanA cAra mahinAmAM bane teTalI vadhu ArAdhanA ane bane teTalI ochI hiMsA thAya e mATe avazya lakSya Ape. - cAturmAsamAM bane teTalA vadhu niyame grahaNa karI zrAvake enuM pAlana karavuM joIe ne jIvanane e dvArA dharmamaya banAvI jaldI saMyamadharma prApta thAya ne pUrNa ahiMsAnuM pAlana thAya e mATe zrAvake prayatnazIla banavuM joIe. cAturmAsika kartavya ahiM pUrA thAya che.
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ vArSika- kartavya 1. saMghapUjana 2. sAdharmika bhakita 8. traNa yAtrA 4. snAtretsava 6. devadravyanI vRddhi 6. mahApUjA 7. rAtri jAgaraNa 8. zrutajJAnapUjA 9. udyApana 10. zAsana prabhAvanA 11. prAyazcitta-AlocanA
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ vArSika-kartavya zrAvake dara varSe (1) saMgha pUjA, (2) sAdharmika bhakti, (3) traNa prakAranI yAtrA, (4) jinamaMdiramAM snAtramahotsava, (5) deva dravyanI vRddhi, (6) mahApUjA, (7) rAtrijAgaraNa, (8) zrutajJAnanI pUjA, (0) ujamaNuM, (10) zAsananI prabhAvanA, (11) prAyazcita - AlocanA, A agyAra kartavya avazya zakita ge paDyA vinA karavA joIe. 1. saMghapUjaH eTale sAdhu-sAdhvIjI mahArAjene bhAvapUrvaka pitAnA ghare laI jaIne nirdoSa AhAra vaherAva. cAritranI vRddhi mATe ane rakSA mATe temane jarUrI evI sAmagrI (kapaDAM, kAmaLI, pAtarA Adi sAdhupagI cIjo) vahorAvavI, pustake vagere vaherAvavA, zrAvaka zrAvikAonuM ucita bahumAna karavuM. varasamAM ochAmAM ochuM ekavAra saMghapUjana karavuM. samagra saMghanuM bahumAna sonAmahora, rUpiyA, tilaka AdithI karavuM te utkRSTa saMghapUjana che. sUtaranI navakAravALI AdithI karavuM te jaghanya saMghapUjana che. sala saMghanuM bahumAna na thaI zake te sAdhu-sAdhvIjI mahArAjane muhapatti vagere nAnI vastu vaherAvIne ane zrAvaka zrAvikAne sopArI-badAma Adi ApIne paNa bahumAna karavuM. Arthika paristhiti khUba ja kharAba hoya te puNiyA zrAvakanI jema bhakita karavAthI paNa saMghapUjananuM kartavya adA thAya che. 2. sAdharmikabhakti : zrAvake dara varSe pitAne sAdhamI bhAI-benenuM vAtsalya zakita pramANe avazya karavuM
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ joIe. premathI ghare AmaMtraNa ApI jamADavA joIe. sAmAnya sthitivALA sAdharmikanI viziSTa prakAre bhakita karavI joIe. badhA zrAvaka-zrAvikAnuM vAtsalya-bhakita karavAnI zakti na hAya temaNe paNa AchAmAM ochA eka e zrAvaka zrAvikAonI te avazya bhakita karavI joIe. A peAtAne tyAM janmalagna Adi prasaMge vakhate sAdharmikane yAda karI AmaMtraNa ApI emanAM paga dhAvA, suvarNa athavA cAMdInA thALa vageremAM jamADavA mA dravyasAdharmika vAtsalya che. dharmakArya mAM sAMsArika agavaDane kAraNe dharma na karI zatA zrAvakAne temanI agavaDA dUra karI, sagavaDa ApI, bhUlI gayelA kabyAne yAda karAvI dharmakAryamAM joDavA te bhAvasAdharmika vAtsalya che. ApattimAM AvelA sAdharmikane peAtAnI tamAma zakti vAparI uddhAra karavA joIe. zAstroe te spaSTa zabdomAM lakhyuM che ke :-- * jeNe garImAnA uddhAra karyAM nathI, sAdharmikAnuM vAtsalya karyuM... nathI, ane hRdayamAM vItarAga prabhune dhAraNa karyA nathI te kharekhara peAtAnA janma hArI gayA che ! ' mATe avazya sAdharmikavAtsalya karavuM joI e. 3. traNa yAtrA : daravarSe zrAvake avazya traNa yAtrA karavI joIe. A yAtrAnA traNa prakAra che. (1) jinayAtrA ( aThThAI mahAtsava ) (2) rathayAtrA (3) tIrthayAtrA. 100 -
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1. jinayAtrA zrAvake dara varSe ochAmAM ocho eka ardha mahotsava dhAmadhUmapUrvaka karavo joIe. jemAM gIta vAjiMtra stuti stavanothI bhagavAnanI bhaktimaya vAtAvaraNa banI jAya, je mahotsavamAM sAdharmikene ane garIbone dAna vagere ApavuM, tapa kare tathA suMdara vastro dhAraNa karI prabhubhaktinA mahotsavane dIpAvavo joIe. jenetonA hRdayamAM paNa bhagavAna vasI jAya evuM karavuM joIe. 2. rathayAtrAH rathayAtrA eTale bhagavAnane varaghoDo... jemAM suvarNa athavA cAMdInA rathamAM prabhu padharAvI nAtra mahatsava sAthe, benDa vAjAnI sAthe AkhA ya nagaramAM mahotsavapUrvaka bhagavAnano ratha pherava. pAchaLa garIbone dAna ApavuM. AgaLa Indra davajA rAkhavI. AvI rathayAtrA-bhagavAnane varaghoDo varasamAM ekavAra te sthiti saMpanna zrAvake avazya kAha joIe. 2. tIrthayAtrA : zatruMjaya, giranAra, sametazikhara, pAvApurI, tathA tIrthakaronA kalyANakonAM sthaLo paNa tIrtha gaNAya che. A tIrthanI dara varSe zakitapramANe vidhipUrvaka yAtrA karavI joIe. chevaTe eka be tIrthonI te yAtrA avazya karavI joIe. tIrthayAtrA bane tyAM sudhI charI pALI karavI joIe. 4. snAtra mahotsavaH zrI jinezvara bhagavAnanI snAtrapUjA darareja, dararaja na bane te parvanA divase, te paNa na bane te chevaTe varasamAM ekavAra to vAjI - gIta Adi ADaMbara sAthe jinamaMdiramAM sakalasaMghane bolAvI bhaNAvavo joIe. 101
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5. devadravya-vRddhiH zrAvake devadravyanI vRddhi karavA mATe dara varSe saMghamALa, (tIrthamALA) upadhAna vagerenI mALa uchAmaNuM bolIne paheravI joIye. tathA jinapratimA mATe mugaTa vagere AbharaNo, caMdaravA puThIyA vagere zakita pramANe jinamaMdiramAM mUkavAM joIe. 6. mahApUjA H dareka parvanA divase athavA dara varase jinAlayamAM mahApUjA bharNavavI. prabhunA sarva aMge e suMdara AbhUSaNothI aMgaracanA vagere karavI joIe. 7. rAtrijAgaraNa tIrthayAtrAnA samaye, kalyANakanAM divase, rAtrijAgaraNa karIne prabhunA guNa gAvAM, saMgIta-nRtya Adi kAryakramo dvArA vItarAga bhakitamAM sahu tallIna thAya evuM kare. trijAgaraNamAM prabhu bhakti nimitte Aje bhAvanAo rakhAya che paNa samayanI kaI maryAdA emAM rahetI nathI. rAtre pahelA prahara sudhI ja bhAvanA calAvAya. bhAvanA pachI cA - pANI nAstA na karAya. bhAvanAmAM prabhunA guNagAna ke AtmaniMdAnA stavane sivAya bhAvanAne nAme kathA khyAne-kathAgIto ane bhagavAna AgaLa upadeza rUpe bolavuM Adi ayogya che. bhAvanA e bhakitano kAryakrama maTI mane raMjanane kAryakrama na banI jAya ene khAsa khyAla rAkhavo Avazyaka che. 8. zrutapUjA : zrutajJAnanAM sAdhanAnI barAsa AdithI pUjA dararoja zakaya che chatAM na thAya te varasamAM ekavAra avazya karavI. 102
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9. udyApana (ujamaNuM) : navapadanI oLI athavA agyArasa, pAMcama athavA to anya tapasyA nimitte varasamAM ochAmAM ochuM ekavAra ujamaNuM karavuM joIye. ujamaNumAM te te tapanA upavAsa vagerenI saMkhyA pramANe jJAna - darzana cAritranAM sAdhane, choDe, jinapUjAnA sAdhane Adi mUkavuM joIe. ujamaNAthI, karelI tapasyA para kalaza caDhe che. ratnatrayInI ArAdhanAnA upakaraNo ujamaNumAM mukavAthI pU. sAdhu-sAdhvI saMghane nirdoSa vastra-pAtrAdi vahorAvavAne lAbha prApta thAya che. 10 tIrtha prabhAvanAH jena zAsananI prabhAvanA mATe zrAvake avazya varasamAM ekavAra dhAmadhumathI gurUmahArAjane nagara praveza mahotsava tathA saMghane paherAmaNI prabhAvanA vagere karavuM joIe. - nagara praveza mahatsavamAM nagaranAM tamAma benDavAjA sAthe khUba ja ADaMbarathI caturvidha saMgha sAthe maLIne gurUnI sAme jaI gurUne satkAra vandana vagere karavApUrvaka bhavya rIte nagarapraveza karAvo joIe. zrAvake "nagara praveza karAvavuM joIe" e vAta vyavahAra bhASya Adi siddhAntamAM paNa lakhI che. prabhAvaka sAdhu mATe paNa e vidhAna che ke nagaramAM sIdhA praveza na karatA, pahelA gAmanA AgevAnane kahevaDAve. jethI saMghane praveza mahotsavane lAbha maLe ane zAsananI apUrva prabhAvanA thAya. zAsananI prabhAvanA karavAthI tIrthakarapaNAnuM phaLa prApta thAya che. 103
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 11 prAyazcitta-AlocanA : gurU mahArAjane vega hoya te ochAmAM ochuM varasamAM ekavAra prAyazcitta-pAponI AlocanA levI joIe. pApanuM prAyazcita karavuM e eka mahatvanuM kartavya che. pApathI mukta thavA mATe gurU mahArAja pAse jaI pApanI kabUlAta karI prAyazcita mAMgavuM joIe. kaI paNa pApa hRdayamAM rAkhavuM na joIe. ane je prAyazcita Ape te zakya eTaluM jaldI pUrNa karI ApavuM joIe. jethI AtmA zuddha bane che. A agyAre vArSika kartavya yathAzakti dareka zrAvake dara varSe karavA joIye. vArSika kartavya ahiM pUrA thAya che. 104
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvana-kartavya 1. jinamaMdira baMdhAvavuM joIe. 2. gRhamaMdira rAkhavuM joIe. 3. jinabimba bharAvavuM joIe. 4. pratiSThA karAvavI joIe. 5. dIkSA apAvavI joIe. 6. padavI apAvavI joIe. 7. Agama lakhAvavA joIe. 8. pauSadhazALA baMdhAvavI joIe. 9. pratimA vahana karavI joIe. 105
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinamaMdira sukhI ane zrImaMta zrAvake jIvanamAM zuM zuM karavuM joIe? enA kartavya zuM che? e A vibhAga batAve che. sukhI zrAvake jIvanamAM ochAmAM ochuM eka suMdara jinamaMdira baMdhAvavuM joIe. jinamaMdira baMdhAvavuM e eka mahAna puNyanuM kArya che. zAstromAM enuM eTaluM phaLa varNavyuM che ke jenI kalpanA paNa na Ave. eka granthamAM tyAM sudhI lakhyuM che ke-maMdira baMdhAvanAra zrAvaka maMdiramAM vaparAyela lAkaDA vageremAM jeTalA paramANuM che teTalA lAkha varasa sudhI svarganuM sukha pAme che. hakIkatamAM jovA jaIe te paNa samajAya evI vAta che ke jinezvara devone ApaNI upara keTale badho upakAra che? e upakArane badale vALavA khAtara eka zuM hajAre maMdira baMdhAvIe te paNa ochAM che. paisA te pheMkI devA jevI cIja che. ene saMgraha karavA karatA ene sadupayoga ja kara joIe. jinamaMdira baMdhAvanAre zuddha bhUmi para lAkaDAM, patthara, ITa Adi sArAmAM sArI vastu lAvI, kArIgarone ThagyA vinA saMtoSa ApI, zubha adhyavasAya sAthe paLAya eTalI jayaNuM pAbI jinamaMdira bAMdhavuM joIe. 106
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ yuddha karanArAone ane rAjya karanArAone ItihAsa bhUlI jAya che paNa amara sthApatye mUkI janArane sadAya yAda kare che. pANInI jema relAvI Abu, rANakapura, tAraMgA, siddhagirijI ane bIjA aneka sthaLe maMdira bAMdhI janAra saMprati rAjA, kumArapALa mahArAjA, vimalamaMtrI ane dhanAzA poravADa Adine Aje paNa leke yAda kare che enuM kAraNa emaNe baMdhAvelA jinamaMdira che. - jinamaMdiranimaNanI mahattA je samajAI jAya te AjakAla pitAne gAmamAM ke potAnI sosAyaTIomAM nUtana-jinamaMdira bAMdhavA devadravyanI rakama levA TIpa ke arajIo na karavI paDe. devadravya mukhyatayA jirNoddhAra mATe che. sosAyaTImAM ke gAmamAM be be pAMca pAMca lAkhanA baMgalA bAMdhanAra zrImate bhagavAnanA darzanano lAbha pitAne maLe e mATe maMdira bAMdhavAnuM hoya ane pitAnI zakti hoya chatAM ya bahAra bhIkha mAMgavA nIkaLe to e pitAnI zrImaMtAI mATe eka mahAna kalaMka gaNAya e vAta bhUlavI na joIe. - jimaMdira e te saMsAranA tApamAM salagatA saMsArIo mATe eka anokhuM zAntidhAma che. 17
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ gRhamaMdira ArasapASANanuM bhavya ane vizALa jinamaMdira baMdhAvavAnI tAkAta na dharAvatA zrAvake paNa gharamAM gRhamaMdira to avazya rAkhavuM ja joIe. - je gharamAM bhagavAna jevA bhagavAnano vAsa thAya e gharamAM vasanAranAM puNyane A vizvamAM jeTe nathI. - gharamandira karavAthI gharamAM darekane pUjA AdinA saMskAra paDe che. puNyazALI evA caturvidha saMghanA puNya pagalAthI e ghara sadAya pavitra banatuM hoya che. gharamAM judA rUmamAM e zakya na hoya ne judA suMdara kabATamAM paNa dizA ane rAzi vagere jeI zrAvake avazya dhAtunI pratimA rAkhavI joIye. AzAtanA na thAya enI takedArI rAkhavI joiye. AjakAla azAtanAnA bhaya nIce navA gRhamaMdire thatA aTakI gayA ne junA gRhamaMdiro ya nIkaLI javA lAgyAM. sosAyaTIomAM vizALa baMgalA bAMdhIne, baMgalAmAM ze rUma, DroIga rUma, bAtharUma, Adi aneka rUma kADhanArA zrAvakoe pitAnA gharamAM gRhamaMdira na hoya te zaramAvuM joIe. gRhamaMdira rAkhanAra zrAvake eTaluM avazya dhyAna rAkhavuM ke badhI sAmagrI potAnA pisAthI ja lAvavI. e vastu gharanAM upayogamAM na levI. caDhAvelA cekhA sopArI vagere vecavAthI je dravya Ave te bIjA jinamaMdiramAM potAnA nAme na Ape paNa deva dravya che ema kahI Ape. naivedya phaLa vagere gharanA nokarane ke pUjArIne pagAra rUpe ke bheTa rUpe paNa na Ape. paraMtu mukhya jinAlayamAM ApI de. 108
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinabimba zrAvake potAnA jIvanamAM eka jinabimba te avazya bharAvavuM ja joIye. jinabisma bharAvanAra zrAvaka pote bharAvela jinabimba dvArA hajAro varSo sudhI keTalAMye bhAvikonA samyatvane nirmala karavAnuM puNya upArjana kare che. - jinabimba bharAvanArane daridratA-daurbhAgya-apamAnarega-zeka Adi AvatA nathI, AvyA hoya te dUra jatA rahe che. - jinabimba vidhipUrvaka, kArIgaronI mananI prasannatA jALavIne, dhUpa-dIpa Adi pragaTAvIne nyAyapArjita dhanathI bharAvavuM joIe. ane pramANa Adi lakSaNathI yukta hevuM joIe. - pASANanuM jinabimba bharAvavA azakta zrAvake paMca dhAtunuM paNa nAnuM bisma bharAvI pitAnuM jIvana kartavya pUrNa karyAne saMteSa mAnavo joIe. - bharAvela jinabi ke baMdhAvela jinamaMdira pUrNa thatAM gurU ane saMgha samakSa AvI jAhera karavuM joIe ke "A jinamaMdira ke jinabimba bharAvavAmAM thoDuM paNa dhana anyAyathI bIjAnuM vaparAyuM hoya te tenuM phaLa tene prApta thAva.' - jinabimba ane jinAgama e to saMsAranI pele pAra siddhazilAmAM laI janAra pula che. ethI ja te zrI vIravijayajI mahArAje pUjAmAM paNa lakhyuM ke "duSamakALa jinabimba jinAgama bhaviyaNakuM adhArA 109
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ prabhu pratiSThA jinamaMdira-jinabimba bharAvyA bAda zrAvake jinabimbanI tarata ja pratiSThA karAvavI joIe. jinamaMdira taiyAra thayA bAda pratiSThA laMbAvavI na joIe. zrAvaka jinamaMdiranI pratiSThA vakhate AmaMtraNa patrikA dvArA gAmegAmanA saMghane AmaMtraNa mokale, aSTAnikA mahotsava rAkhe, gurU mahArAjane bhavya nagara praveza karAve. bahAra gAmathI je Ave tenuM svAgata - sanmAna ane bhakita kare. garIbone dAna Ape, lokone khUba khUza kare, gIta saMgIta ane nRtyanA ThAThamATha sAthe AThe divasa pUjA bhaNAve. prabhAvanA tathA suMdara aMgaracanA kare. savAra bapora-sAMja ceghaDIyA vagaDAve. aDhAra abhiSeka tathA zAntisnAtra Adi mahApUjA pUrvaka pratiSThA karAve ne potAnA jIvanane dhanya banAve. - bane tyAM sudhI ATha divasane mahotsava karavo jenAthI e pratimA lAMbAkALa sudhI pUjAya ane zAsananI unnati vadhe. e na bane te pAMca divasano ane e na bane te traNa divasano mahotsava te avazya karavuM ja joIe. dareka zrAvake jIvanamAM ekAda pratiSThA karAvavAne avazya lAbha levuM joIe. maMdiramAM bhagavAnanI pratiSThA e mATe karavAnI che ke hRdaya maMdiramAM bhagavAnanI ane bhagavAnanA zAsananI pratiSThA thAya. 110
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ dIkSA- mahAtsava zrAvake jIvanamAM pote kaddAca dIkSA na laI zake te paNa dhAmadhUma sAthe mahe|tsava AmatraNa-patrikA Adi kADhI gurUmahArAjane AmaMtraNa ApI, hajArI leAkeAnI vacce peAtAnA putra-putrI, bhAI-bhatrIjA Adi svajanane ke mitra AdinA parivArane dIkSA apAvavI joI e. dIkSAnA maheAtsava evI uddAratAthI ujave ke e maheAtsava jovA AvelAne ya haiyAmAM dIkSA levAnA bhAva jAgI jAya. ---- -- traNa khaMDanA mAlika kRSNamahArAjAe pAtAnI putrIene saMskAra nAMkhIne preraNA karIne dIkSA apAvI hatI. e mATe kaDaka prayatno paNa karyA hatAM. zrAvaka paNa nAnapaNathI ja gharamAM evA saMskAra nAMkhe ke e gharamAM janma lenArane dIkSAnA bhAva jAgI ja jAya. peAtAne tyAMthI kAI dIkSA na le te khIjAne paNa peAtAnA gharethI varagheADA caDhAvI dIkSA apAve. zrAvaka peAtAnA gharamAM ze! kesamAM sAdhunA upakaraNeA pAtrA tarapaNI kapaDA rajoharaNa vagere dekhAya e rIte rAkhe ne savAranA paheramAM putra-putrIne sAthe laI tyAM jaI upakaraNAne hAtha joDI page lAgI peAte paNa prArthanA kare ane putra-putrI pAse paNa karAve ke-'huM bhagavAna ! tArA zAsananuM sAdhupaNuM amane kayAre maLaze....? ---------------- 'ze kesa'nA e kabATa para sArA akSare lakhAvavuM joIe. sayama ahI mile sasanehI.' 111
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ padavI - dAna zrAvaka peAtAnA jIvanamAM peAtAnA upakArI gurU bhagavatane athavA bIjA suyeAgya gurUne gaNi paDhavI, paMnyAsa padavI ke AcArya padmavI dhAmadhUma pUrvaka ApavAnuM zAsana prabhAvanAnuM kAma kare. ceAgya gurUne yAgya pade sthApavA e paNa zrAvakanuM eka kavyu che. padma praznAnanA prasaMga paNa zrAvaka evA bhavya ujave ke mahAtsavamAM AvanArA padmanI mahattA samajIne jAya, padmanuM gaurava vadhe, sAthe sAthe peAtAnA gurU mahArAjanuM paNu gaurava vadhe. padma pradAna vakhate gurU mahArAjane tathA anya sAdhusAdhvIone paNa zakita ane bhAvanA pramANe gurUpUjana Adi karI kAmaLI kapaDA pAtrA Akri upakaraNa vaheArAve. mahAmaMtrI vastupALe peAtAnA jIvanamAM ekavIsa gurU bhagava Mtane dhAmadhUma sAthe AcArya padavI apAvI hatI. ane zAsananI mahA prabhAvanA karI hatI. pratyeka zrAvaka paNa peAtAnA jIvanamAM AvI kAI taka maLe tyAre jhaDapI le ane jIvananuM eka kartavya adhurU na rahI jAya e mATe prayatnazIla rahe. 112
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agama-lekhana zrAvake peAtAnA jIvanamAM echAmAM echu eka AgamazAstra te! avazya lakhAvavu joie. peAtAnI zakti hAya tA suvarNanA akSare, e na bane teA cAMdInA akSare, e na ane te suMdara zAhIthI tADapatrI athavA sArAmAM sArA kAgaLa para zuddha akSarethI, azuddhi vagere dASA na rahe tenI kALajIpUrvaka kalpasUtra Adi AgamA athavA navasmaraNa Adi stAtrA ke jinezvara bhagavAnanAM caritrA vagere lakhAvavAM joIe. A rIte Agama vagere saMpUrNa lakhAyA bAda zrAvaka benDavAjA sAthe caturvidha saMghane sAthe laI dhAmadhUmathI gurUmahArAjanI pAse jaI gItA evA gurUbhagavatanuM pUjana, humAna vagere karI e Agama vaheArAvI vyAkhyAnamAM vAMcavA vinaMtI kare ane vaheMcAya tyAre pote premapUrvaka sAMbhaLe, sAMbhaLanAranuM bahumAna Adi kare. ---- zAstra paNa A vAtanI sAkha pUratAM kahe che ke, * e jainazAsananA Agamagranthe! pustakA lakhAve che, lakhAvIne gurU pAse vaMcAve che. tenu rakSaNa karavAmAM khUba rasa dharAve che tee! manuSyabhava ane devabhavanA sukha bheAgavI meAkSanAM ana Mta sukha prApta kare che.' 113
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ pauSadhazALA jIvanamAM zrImaMta zrAvake eka pauSadhazALA-upAzraya paNa baMdhAvo joIe. -zrAvaka pitAnI dharma ArAdhanA ane sAdhamikenI dharma ArAdhanA mATe ja upAzraya baMdhAve, upAzraya baMdhAvanAra zrAvakane e upAzrayamAM jJAna-darzana-cAritranI thatI tamAma ArAdhanAone apUrva lAbha maLe che. pitAnA mATe baMdhAvela upAzrayamAM zrAvaka sAdhu-sAdhvIne vinaMtI karI cAturmAsa karAvI athavA zeSa kAlamAM vinaMtI karIne vasatidAnanuM mahAna puNya paNa paNa prApta karI zake che. -sAdhu paNa zrAvake pote potAne mATe baMdhAvela upAzrayamAM rahI zake che ne jJAna-darzana cAritranI suMdara ArAdhanA karI zake che. -zrAvaka pote je gAmamAM raheto hoya tyAM pauSadhazALA hoya ane jarUra na hoya te je sthale pauSadhazALA na hoya tyAM baMdhAvI ApI paNa pitAnuM kartavya adA karI zake che. noTa: jinamaMdira jinabisma. pauSadhazALA Adi baMdhAvanAra zrAvake eTaluM lakSya rAkhavuM ke e kArya AtmAne AMkha sAme rAkhI karavuM pitAnI nAmanA mATe na karavuM. lAkhanA upAzrayamAM 25 ke 50 hajAra ApI potAnI takatI lagAvavI e badhuM ayogya che. 114
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratimA vahana zrAvake pitAnA jIvanamAM zrAvakanI agyAra pratimAnuM paNa vahana karavuM joIe ahiM mAtra pratimAnA nAma ja ApyA che. pratimAnI samaja gurU pAse meLavIne pratimA vahana karavI. 1. darzana pratimA 2. vata pratimA 8. sAmAyika pratimA 4. pauSadha pratimA che. kAtsarga pratimA 6. brahmacarya pratimA 7. sacitta parihAra pratimA 8. AraMbha parihAra pratimA che. preSaNa tyAga pratimA 10. udiSTa parihAra pratimA 11. zramaNabhUta pratimA A rIte zrAvaka pitAnA jIvanakartavyane pUrNa karavA pitAnAthI bane teTalA vadhune vadhu prayatna kare ne zrAvakajIvananA Adarza bhUta saMyama jIvanane prApta karIne ja saMtoSa mAne. 115
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtima ArAdhanA A rIte dinakRtya Adi chae kRtyenI AcAraNapUrvaka zrAddhadharmane dIpAvate zrAvaka taka maLe te sAdhu banyA vinA rahe ja nahi. Ama chatAM jIvanabhara karmanA ge sAdhupaNuM na ja laI zake te maraNakALa jyAre najIka Ave tyAre chevaTe saMlekhanA karI, cAritrane svIkAra karI, cAre AhArano tyAga karavA sAthe saMpUrNa saMsArano tyAga kare. eka divasa zuM eka aMtarmuhUrta paNa bhAvathI cAritra prApta karanAra AtmA je te bhavamAM mokSa sukha prApta na kare teya vaimAnika deva to jarUra thAya che. aMtima avasare paNa cAritra na laI zakAya te manane zatruMjaya Adi tIrthanAM dhyAnamAM ekAgra karI, cAre AhArane tyAga karI, gurUmahArAja hoya to emane bolAvI emanI samakSa aticAronI AlocanA karI, badhuM sirAvI, vrata uccArI, duSkRta niMdA karI, sukRta anumodanA kare, arihaMtAdi cAranA zaraNa svIkArI namaskAra mahAmaMtramAM citta parevI namaskAra dhyAnamAM ja deha choDe. Ave ArAdhaka AtmA sAtathI ATha bhavamAM deva ane manuSyapaNAnA sukha pAmI mokSanI maMjhila sara kare che. zrAvakanAM jIvana kartavya ahiM pUrNa thAya che. 116
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaktvamUla bAra vrata saMsAra sAgaramAM DubatA jIvane ugArI levA bhagavAne dharmatIrthanI sthApanA karI. dharmatIrthanI sthApanA karatAM saMsArathI ane sarvakarmothI mukta thavA sarvaprathama sarvaviratidharmasAdhudharma batAvyuM. jemAM pAMcamahAvratAnuM pAlana karavAnuM hoya che. ane je atiduSkara che. e sAdhudharma gamatuM hovA chatAM, levAnI IcchA hovA chatAM e levA mATe asamartha AtmAo mATe bhagavAne dezaviratidharma -arthAta zrAvakadharma batAvyuM. jemAM pAMca aNu vrate traNa guNavrata-ane cAra zikSAtrate kula bAra vratanuM pAlana karavAnuM hoya che. ethI sarvaviratinI abhilASAvALA zrAvake bAravrata samajIne avazya grahaNa karavA ja joIe. iin
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 khAra trA -pAMca aNuvrata 1. sthUla prANAtipAta viramaNa vrata 2. sthUla mRSAvAda viramaNa vrata 3. sthUla adattAdAna viramaNa vrata 4. sthUla maithuna viramaNa vrata 5. sthUla parigraha parimANa vrata -traNa guNavrata 6. dizA parimANa vrata 7. bhAgAbheAga parimANa vrata 8. anadaMDa viramaNa vrata - cAra zikSAtrata 9. sAmAyika vrata 10. pauSadha ta 11. dezAvagAsika vrata 12. atithi savibhAga ta
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaktva koi paNa dharmakriyAnI vAstavika saphalatAne AdhAra samyaktva-samyana che. samyaktva e dharmakriyAnA prANa che. samyaktva vinAnuM --jJAna sAcuM jJAna nathI khanatu. dana sAcuM darzana nathI khanatu cAritra sAcuM cAritra nathI banatuM. samyaktva vinAnI dharmakriyAthI vAstavika kAMI ja lAbha prApta thatA nathI. dharmakriyAnA sAcA lAbha te ja prApta thAya jo ApaNe samajIne samyaktvavrata uccarIye ane samyagdarzana pAmIe. samyaktva eTale sAcI zraddhA-sudeva sugurU ne sudha para aDagazraddhA-aDagavizvAsa enuM nAma samyaktva ke samyagdarzana che. samyagdanavALA zrAvaka kaDhi keAInI paNa zeha ke zaramamAM taNAyA vinA jagatanA cAgAna vacce Ubhe rahIne kahI zake ke. 1. jinezvaradeva sivAya bIjA kAine deva huM mAnate nathI. 2. jinezvaradevanA susAdhu sivAya khIjA kAI sAdhune huM namatA nathI. 8. jinezvara devanA dhama sivAya khIjA kAI dhama para mane zraddhA nathI. 119
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaktvanA traNa niyame 1. vItarAga (rAgAdi sa` deSathI rahita) zrI arihaMta bhagavAna ja sudeva che. te sivAya anya keAI deva-devIone sudeva tarIke huM mAnIza nahi, pUjIza nahi, vandana-namaskAra paNa karIza nahi. 2. strI ane saMpattine sparze paNa nahi karanArA, bhautika icchAethI rahita ane pAMca mahAvratAnuM pAlana karanAra, eka mAtra meAkSamAnA ja zAstramAM kahyA pramANe upadeza ApanAra, ' jyAtiSa ke yaMtra-maMtra-taMtranA unmArgane na sevanAra ane na upadezanAra evA susAdhu ja sugurU che. te sivAya anya koIne sugurU tarIke huM mAnIza nahi, pUchaza nahi, vandana - namaskAra karIza nahi. 3. vItarAga-sarvajJa paramAtmAe kahelA dharma ja sudharma che. te sivAya anya kAI paNa dharmane dharma tarIke huM svIkArIza nahi, tenA parva ujavIza nahi, tenI koI paNa dharmakriyA karIza nahi. A traNa tattvA para atUTa zraddhA-vizvAsa rAkhavA. tenuM ja nAma samyakrRtva ke samyagdarzana che. samyaktva guNu pragaTAvavA ke pragaTela samyaktvaguNune sthira rAkhavA nIcenA niyamenu' custapaNe pAlana karavu joie. Wan 120
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatvanA pAMca niyama 1. zrI arihaMta bhagavAnanA vacanamAM kadI zaMkA karavI nahi. 2. zrI arihaMta bhagavAne kahelA dharma sivAya bIjA koI paNa dharmanI IcchA paNa na karavI. 8. dharmanA phaLamAM jarA paNa zaMkA na rAkhavI. arthAta huM je dharmakriyA karuM chuM tenuM phaLa mane maLaze ke kema? evI zaMkA na rAkhavI. karmanirjarA rUpa dharmakriyAnuM phaLa mane avazya maLaze evI daDha zraddhA rAkhavI. 4. ahiMta bhagavAne kahelA dharma sivAya anya koIpaNa dharma mAnanAranI - karanAranI prazaMsA nahi karavI. 5. arihaMta bhagavAne kahelA dharma sivAya anya dharma mAnanAra-karanAra gRhastha ke saMnyAsI vigerene paricaya-saMga kare nahi. sAMsArika vyavahAranA kAraNe tevA gRhasthane paricaya saMga karavuM paDe te paNa tevA saMnyAsI vagerene paricaya-saMga te na ja karavo joIe. 121
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ mithyAtvanA cha prakAra kahevAya che. epekSAe ane tene tyAga samyakatvathI viparIta mithyAtva kahevAya che. mithyAtvanA prakAre jANIne teno tyAga karavo joIe. judI judI epekSAe mithyAtvanA judA judA aneka bheda che. temAM prasiddha cha prakAra che. 1. laukika devagata -ajJAna lokoe mAnelA viSNu, mahAdeva, ziva, Adi devane pUjavA, praNAma karavA vagere. 2. laukika gurUgata -ajJAna lekamAM manAtA tApasa, saMnyAsI, Adine namaskAra karavA vagere. 3. laukika dharmagata :- hebI, baLeva, vagere laukika pane dharmanI buddhie mAnavA. 4. kettara devagata -arihaMta bhagavAnanI A leka ke para lekanA sAMsArika sukha mATe pUjA-bhakti karavI vagere. 5. lakattara gurUgata-strI ane saMpattinA sparzathI paNa rahita tyAgI gurUonI A lekanA ke paralokanA sAMsArika sukha mATe pUjA-bhakti karavI. 6. lekettara dharmagata -arihaMta bhagavAne kahela dharma A lekanAM ke paralokanA sAMsArika sukha mATe kare. dareka jene A cha prakAranA mithyAtvane tyAga karavo joIe. 122
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyavanA cha AgAro (chUTa) kaI kaTokaTInA prasaMge ke koI tevA vizeSa saMge upasthita thatAM kudeva, kugurU ke kudharmane namaskAra Adi karavA paDe to samyakatvane bhaMga na thAya e mATe nIce pramANe cha AgAra = chUTa rAkhavAmAM Ave che. -jethI samyakatvanI zuddhi banI rahe. []. rAjAbhiga? rAjA ke nagaranA mAlikanI AjJAthI karavuM paDe. 2. gaNAbhiga : leka samudAyanA baLAtkArathI karavuM paDe. 3. baLAbhiyoga cAra AdinA baLAtkArathI karavuM paDe. 4. devAliga kuladevatA AdinA baLAtkArathI karavuM paDe. 5. guru nigrahaH mAtA - pitA Adi guru = vaDIlanA baLAtkArathI karavuM paDe. 6. vRttikAMtAra : AjIvikAnA kAraNasara karavuM paDe. A che kAraNathI kudevAdine kAyAthI namaskAra vagere karavAnI pharaja paDe te paNa hRdayamAM te sudevAdi pratye ja bahumAna - bhaktibhAva rAkhave jethI samyaphatvanI zuddhi banI rahe.
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAra vatAnuM svarUpa 1. sthala hiMsAne tyAga :-A vratamAM niSkAraNa, niraparAdhIvasa, (hAlatA cAlatA) nI saMkalpapUrvakanI mArI nAMkhavAnI buddhi pUrvakanI hiMsAno tyAga karavAmAM Ave che. 1. A vratamAM trasa ane sthAvara e be prakAranA chAmAM trasa jIvonI ja hiMsAne tyAga karavAmAM Ave che. guhasthapaNamAM sthAvara (kAcuM pANI, lIlI vanaspati vigere) jInI hiMsAne tyAga azakya che. 2. temAM paNa saMkalpathI eTale ke mAravAnI buddhithI hiMsAno tyAga karavAmAM Ave che. mAravAnI buddhi na hovA chatAM khetI, rasoI, kArakhAnA Adi pravRttimAM ajANatAM ke sahasA vigere kAraNothI trasa jIve marI jAya to te AraMbhajanya hiMsAne tyAga thato nathI. 8. temAM paNa niraparAdhI jIvonI ja hiMsAno tyAga karavAmAM Ave che. keI badamAsa mANasa strInI lAja lete hoya, gharamAM cora peThe hoya, hiMsaka prANu humale kare, kutaruM karaDavA Ave, rAjA hoya te zatrunI sAme laDavuM paDe, sainika heya te rAjA--AdinI AjJAthI laDavuM paDe, AvA prasaMgamAM gRhasthathI aparAdhIne yathAyogya zikSA Adi karatAM thulahiMsA thaI jAya che temAM thatI hiMsAno tyAga thatuM nathI. 124
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4. temAM paNa niSkAraNe hiMsAne tyAga che. arthAta niraparAdhI hovA chatAM kAraNasara pramAdI putra Adine, gya kAma na karanAra nekara Adine ke apalakSaNa baLada Adine lAkaDI Adi mAravAne prasaMga Ave to tene niyama nathI. gRhasthanI yA eka AnA (savAcha nayA pesA) jeTalI sAdhunI dayAne rUpiyA jeTalI kahIe te gRhasthanI dayA eka AnA jeTalI che. (1) sAdhuone trasa ane sthAvara e baMne prakAranA jIvonI hiMsAne tyAga hoya che, jyAre gRhasthane trasa jIvenI hiMsAne tyAga hoya che AthI sAdhu karatAM gRhasthanI dayA aDadhI-ATha AnA jeTalI rahe che. (2) trasa jIvonI hiMsA be rIte thAya che. (1) saMka95pUrva-mAravAnI buddhithI hiMsA karavI. (2) AraMbhajanya khetI-rAI, kArakhAna vigeremAM hiMsA thaI jAya. AmAM gRhastha saMkalpapUrvakanI ja hiMsAno tyAga karI zake che, AraMbhajanya hiMsAno tyAga karI zakato nathI. AthI ATha AnAmAMthI paNa aDadhI-cAra AnA jeTalI dayA rahe che. (3) saMkalpapUrvakanI hiMsA, aparAdhInI ane niraparAdhInI ema be prakAranI che. temAM gRhasthane niraparAdhInI hiMsAne tyAga thAya che; aparAdhInI hiMsAnI chUTa rahe che. eTale ke aparAdhIne saMkalpapUrvaka zikSA karavAnI chUTa rahetI hovAthI cAra AnAmAMthI paNa aDadhI be AnA jeTalI dayA rahe che. niraparAdhI jIvonI hiMsA paNa sakAraNa ane niSkAraNa ema be rIte thAya temAM gRhasthane niSkAraNa hiMsAne tyAga thAya che, sakAraNa hiMsAnI chUTa hoya che. Ama be AnAmAMthI paNa aDadhI eTale eka 125
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ AnA jeTalI dayA rahe che ethI te gRhasthane niSkAraNa niraparAdhI trasa jIvene saMkalpapUrvaka mAravAnI buddhithI mAravA nahi evI pratijJA heAya che. phaLaH A vratanA pAlanathI jIvadayAnuM vizeSa pAlana thAya che. hiMsA saMbaMdhI kura pariNAmanA pApathI bacI javAya che. dareka pravRttimAM jIvadayAnuM lakSya rahe che. ane upayoga pradhAna jIvana bane che. 2. sthUla asatyatyAga A vratamAM kanyA saMbaMdhI gAya saMbaMdhI, bhUmi saMbaMdhI nyAsa-thApaNa viSayaka ane khoTI sAkSI e pAMca asatyone tyAga karavAmAM Ave che. 1. kanyA asatya-sagapaNa vigere prasaMge kanyA saMbaMdhI khoTuM bolavuM, dA. ta. kanyAnA amuka aMgamAM khoDakhApaNuM ke DAga hovA chatAM kanyAnuM zarIra sAruM che. ema kahevuM, kanyA bheTha hovA chatAM zANuM che ema kahevuM athavA zANI hoya te bheTha kahevI ItyAdi ahIM kanyA zabdathI mAtra kanyA asatyane ja nahi, paNa dvipada (be pagavALA) sarva strI-purUSa saMbaMdhI sarva prakAranA asatyane tyAga thAya che. AthI kanyA asatyamAM putra nekara vigere saMbaMdhI asatyane paNa samAveza thaI jAya che. 2. gAya viSayaka asatya : gAya saMbaMdhI asatya balavuM. dA. ta. gAyanA aMgamAM amuka prakArane rega hevA chatAM tene rega rahita kahIne anyane ThagavAno prayatna kare 126
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ vigere. ahIM gAya zabdathI catuSpada (cAra pagavALA) bheMsa, baLada vigere saghaLA pazuo saMbaMdhI asatyane samAveza thaI jAya che. upalakSaNathI pakSIo ane jalacara evA kAcabA vigere saMbaMdhI paNa asatyano tyAga samajI le. 3. bhUmi asatya : jamIna saMbaMdhI asatya bolavuM. dA. ta. jamIna phaLadrupa na hovA chatAM phaLadrupa che ema kahIne anyane ThagavAno prayatna karavo. ghara vagere pArakAnA hovA chatAM potAnA che ema kahevuM vagere. ahIM bhUmi zabdathI apada eTale ke dhana, rAcaracIluM, vastra Adi sarva saMpatti saMbaMdhI asatyanA tyAgane samAveza thaI jAya che. 4. nyAsa apahAra : nyAsa eTale mUkavuM. apahAra eTale laI levuM. keIe rakSaNa mATe dhana ke bIjI kaI vastu oNpI hoya pachI te levA Ave tyAre teM mane ApI ja nathI. athavA vadhAre mUkI hovA chatAM ATalI ja mUkI che. ema kahevuM athavA mUkelI vastune badalI nAkhIne tuM A vastu mane ApI gayA hatA vigere rItie mUkelI vastu mATe asatya bolavuM. jo ke A cArIne ja eka prakAra che. chatAM e cerI asatya bolIne karAtI hovAthI emAM asatya vacananI mukhyatA hoIne ene asatyamAM samAveza karyo che. 6. phUTa sAkSIH phUTa eTale beTI levaDa devaDa vageremAM beTI sAkSI pUravI - beTI sAkSIthI sAmAne pApa viSayaka 127
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ preraNA maLatI hAvAthI phUTa sAkSI asatyane uparanA cAra asatyAthI juduM gaNAvyuM che. asatyanA aneka prakAra che. paNa A pAMca prakAranA asatyathI AdhyAtmika ane vyAvahArika e mane dRSTie ghaNuM ja nukazAna thAya che. AthI gRhasthe A sthUla pAMca asatyane avazya tyAga karavA joIe. A asatyAthI keTalIkavAra peAtAnA ke paranA prANa javAnA paNa prasaMga upasthita thAya, paraspara vaimanasya ubhuM thAya ethI bhaveAbhava veranI paraMparA zarU thAya che, tema ja lekagAM peAtAnA pratye avizvAsa pedA thAya vigere aneka rIte nukazAna thAya che. pariNAme vyavahAra dharma paNa khagaDe che. ane ene laI ne mAtA - pitA - kuLa tema ja dharmane paNa kalaka lAge che. sUcanA :- koInA jIva macAvavA asatya khelavu paDe te tene AmAM samAveza thatA nathI kAraNa ke te vastutaH asatya nathI. asatyane tyAga paNa ahisAnA pAlana mATe ja che. eTale jo asatyathI paNa keAI jIva khacatA hAya te te paramArthathI satya ja kahevAya che. phaLa - asatyanA tyAgathI ApaNA pratye saune vizvAsa jAge che. asatyanA ceAge thatA kaleza, kaMkAsa, mArAmArI, duzmanAvaTa Adi aneka anarthothI bacI javAya che. temaja satyanA pratApe janamAnya anI leAkapriya banAya che3. sthUla adattAdAna viramaNa vrata A vratamAM jene vyavahAramAM cArI kahevAmAM Ave che. jemake khIcu' kApavuM, keInA gharanA tALA teADIne tenI 128
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAlikInI vastu pUchyA vinA upADI levI, dANacArI karavI, inkamaTekasa bacAvavA vigere meATI cArIne tyAga thAya che. (rastAmAMthI paththara, ghAsa, Aphri levu vagere sUkSma cArIne tyAga thatA nathI.) phaLA :-cArI karanAra bahArathI game tema vartatA hAvA chatAM aMdarathI phephaDatA hAya che. pakaDAI javAnA bhayathI, mAru cArInuM pApa kaI jANI jaze evA kAraNe tenA hRdayamAM phaphaDATa hAya che. AthI A vrata lenAra samrAya nirbhaya rahe che. tathA leAkApavAda. apakIrti, rAjadaeNMDa Adi, aneka anarthothI bacI jAya che. ane leAkamAnya bane che. 4. sthUla maithuna tyAga : A vratamAM svapatnI sivAya anya strI sAthenA maithunane tyAga ke parastrI sAthe maithunane! tyAga ema e rIte niyama thAya che. ahIM parastrI eTale paranI - khIjAnI strI evA artha hAvAthI parastrInA tyAgamAM kumArikA, vidhavA, vezyA vigerenA tyAga thatA nathI. kAraNa ke kumArikA vigere vamAnamAM keAInI strI nathI. jyAre svapatnIthI anya strInA tyAgamAM kumArikA vigerenA paNa tyAga thaI jAya che. phaLa : jIvana sadAcArI ane che. parastrIgamananA mahAna pApathI ane enAthI utpanna thatA leAkApavAda, prANunAza, rAjadaMDa-apayaza di aneka anarthothI bacI javAya che. mana dhIme dhIme vikAra rahita banavAthI jIva sAttvika Ana anubhave che. vizeSamAM A vrata lenAre svasrImAM paNa 129 Ta
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMtoSane bhAva keLavIne parvatithie viSayasevanano tyAga karavo joIe. 5. sthUla parigraha tyAga vyakti ke vastu uparanI mAlikI e parigraha kahevAya gRhastha jIvana jIvavAmAM atyAvazyaka jIvana jarUrIyAtane choDIne A vratamAM bAkInAne tyAga karavAmAM Ave che. A vratamAM dAsa-dAsIo, gAya-bheMsa vigere apekSita vyaktione rAkhI zeSane tyAga karavAmAM Ave che. vastu mAlikI paNa be prakAre che. (1) sthAvara ane (2) jaMgama. temAM sthAvarabhede makAna-khetara-kArakhAnA-bAgaupavana vigereno samAveza thAya che. jaMgamabhedamAM sonu-rUpuM, jhaverAta-pracalita nANuM vigere samAveza thAya che.. surU gRhasthoe makAna-kArakhAnA vigerenI saMkhyA temaja sonu-rUpuM-jhaverAta vajanamAM ke kiMmatanA rUpamAM jarUra puratuM rAkhI zeSane tyAga karavA joIe. kAraNa ke jema jema parigraha vadhe tema tema lebha sAthe aneka dUSaNe jIvanamAM vadhe. sukhanI sAmagrInI AzA ane saMbadhathI jIvana vadhu ne vadhu vikArI banatA sAttvikatA nAza pAme che. parigrahanI mamatA janAbaddha pApa karavAnI preraNA Ape che ane temAM je AyuSya baMdhAI jAya te durgati niyamA thAya che. tethI binAvazyaka parigrahathI bacavA suzrAvakoe prayatna karavo joIe. praH parigrahane niyama letI vakhate makAnanI kiMmata 50 hajAra hovAthI niyamanI gaNatarImAM 50 hajAra rUpiyA gaNyA hoya, paNa pAchaLathI makAnanI kiMmata vadhIne lAkha 130
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ rUpiyA thAya te niyamanI gaNatarImAM makAnanA 50 hajAra rUpiyA gaNAya ke lAkha rUpiyA gaNAya ? uttara : 50 hajAra rUpiyA gaNAya. kAraNa ke jema Aje kiMmata vadhI tema AvatI kAle ghaTI paNa jAya eTale enA upara bharese na mUkAya. hA, je makAna vecI nAkhe ane tenA lAkha rUpiyA Ave te niyamanI gaNatarImAM lAkha gaNAya, kAraNa ke have temAM vadhaghaTa thavAnI nathI. phaLa : satASa Ave che. jIvana svastha ane che. mana aneka ciMtAothI mukta bane che.... 6. dizAparimANa vrata pUrva Aphri daza dizAomAM amuka hadda sudhI ja javu. tethI bahAra na javuM. e pramANe dareka dizAmAM javAnI hadane niyama karave te dizA paramANu. dA. ta. kAIpaNa krizAmAM 1000 mAIlathI dUra na javuM. athavA kAIpaNa krizAmAM bhAratathI bahAra na javu. Ama A vratamAM dizAnuM parimANu nakakI thatu hAvAthI A vratane dizA parimANa vrata kahevAmAM Ave che. phaLa : dizA parimANanA aneka phaLeA che. temAM e phaLa che (1) dhArela krizAnI bahAra thatI sa prakAranI hiMsA ADhi pApAne tyAga thAya che. peAte na jAya, pote hiMsA ADhi na kare, chatAM jo dizAnI hatuM niyamana na karyuM. hAya te tyAM thatI sarvAM prakAranI hiMsA-AdinuM pApa aviratinA pariNAme lAge che. kAraNa ke niyama na karavAthI te hiMsA 131
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ AdinuM anumedana raheluM che. (2) leAbha ane raMga-rAga maryAdrita ane che. hadanu niyama na thayA pachI te hadamAM game teTale Arthika lAbha thavAnA hAya ke game tevI majA mANavA jevI heAya te paNa tyAM na jaI zakAya. eTale lAbhane ane raga-rAgane maryAdita banAvyA vinA A niyama na laI zakAya. A niyama lIdhA pachI aneka prakAranA pralAbhanAnI-icchAonI sAme TakI rahevAnuM sAttvika khaLa maLe che. 7. bhAgapabhega parimANa vrata : eka ja vAra bhAgavI zakAya tevI vastune upayAga te bhAga. dA. ta. AhAra, puSpa, vagere. vAravAra bheAgavI zakAya tevI vastunA upayAga te upabhAga. dA. ta. vastra, AbhUSaNu vagere. jemAM bhAga ane upabheganuM parimANu rAkhavAmAM Ave te bhAgapabhAga parimANuvrata. A pramANe bhegapabhega piramANa zabdanA zabdArtha che. bhAvArtha A pramANe che, atisAvadha ( ahu hiMsAvALI vastune sathA tyAga ane alpa sAvadya ( alpa hiMsAvALI) vastuonA upayega parimANathI karavA te bhegapabhAga parimANa vrata. A vratane niyama e rIte karavAmAM Ave che. (1) bheAjana sa MbaMdhI, (2) ka ( - dha MdhA ) sabaMdhI. bheAjanamAM khAvIza - abhakSya, khatrIza - ana MtakAya, rAtribhAjana, calitarasa tathA sacitta vastuonA sathA tyAga karavA joIe. kAraNa ke A vastuenA upayAgathI maDu pApa lAge che. apa pApavALA bheAjanathI nirvAha thatA hAya te! AvI bahu pApavALI 132
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ vastuone upayoga zA mATe karavo ? Ama chatAM A badhI vastuono tyAga na thaI zake che jene upayoga kare paDato hoya te sivAyanI vastuone te avazya tyAga karavo joIe. tathA alpa pApavALI vastuomAM paNa jene upayoga na karavAnuM hoya ke jene upayoga na karavAthI cAlI zake tema hoya te vastuno tyAga karavo joIe. jethI nirarthaka pApathI bacI javAya. A mATe "cata Dya-vidhA.. e cauda niyamo dararoja dhAravAthI bina upayogI vastuone tyAga ane upayogI vastuonuM parimANa sahelAIthI thaI zake che." A cauda niyamonA pAlanathI nirarthaka pApothI te bacAya che, taduparAMta jIvana suMdara bane che. tathA AdhyAtmika ane zArIrika keTakeTalA lAbha thAya che. te te e niyamanuM pAlana karanAra ja samajI zake che. cauda niyama AgaLa vAM. 0 dhaMdhAmAM paMdara prakAranA karmAdAna (-pApa vepArIne tyAga karavo joIe. badhAne tyAga na thaI zake te je bina jarUrI hoya tene avazya tyAga kare. phaLa : A vratathI jIvanamAM sAdAI ane tyAga Ave che. AnAthI AdhyAtmika draSTie te lAbha che ja, paNa taduparAMta zArIrika, mAnasika, Arthika, vigere draSTie paNa ghaNe lAbha thAya che. 8. anarthadaMDa viramaNavrata H artha eTale prajana, jenAthI AtmA daMDAya-duHkha 133
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAme te daMDa, pA5 sevanathI AtmA daMDAya che, duHkha pAme che. mATe daMDa eTale pApa sevana. prajanavazAta, sakAraNa pApanuM sevana te arthadaMDa, projana vinA, niSkAraNa pApanuM sevana te anartha daMDa. - gRhasthane pitAne tathA svajana Adina nirvAha kare paDe che. AthI gRhastha pitAnA tathA svajana AdinA nivAha mATe je pApa kare te samaye jana - sakAraNa hovAthI arthadaMDa che. tyAre jemAM pitAnA ke svajanAdikanA nivAhano prazna ja na hoya tevuM pApa sevana te anarthadaMDa che. arthAt jenA vinA gRhasthAvAsa na calAvI zakAya tevuM pA5 sevana te arthadaMDa ane jenA vinA gRhasthAvAsa sahaja cAlI zake tevuM pApasevana te anarthadaMDa che. anarthadaMDanA mukhya cAra prakAra che : (1) apadhyAna, (2) pApakarmopadeza, (3) hiMsakAdhikaraNaparNa, (4) pramAdA caraNe A cAra pApa na karavAmAM Ave te gRhasthAvAsa calAvavAmAM (jIvananirvAhamAM) keI jAtane vAMdho na Ave. 1. apadhyAna apadhyAna eTale dUrvAna-azubha vicAre. zatru marI jAya te sArUM, zaheranA leke marI jAya te sArUM, dezamAM duSkALa paDe te sArU regIo vadhI jAya te davAnI khapata sArI rahe temaja amuka rAjAe amuka sajAne te sAruM thayuM, amuka dezanA leke hiMsAne yogya che, huM vaDApradhAna banuM te sAruM,! ItyAdi azubha vicAre apadhyAnamAM che. AvA vicArothI pitAnA keI kAryanI siddhi thatI nathI ane nirarthaka pA5 baMdhAya che. 134.
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2. pApa karmopadeza : laDAI karavI joIe, matsyodyogane phelAve kara joIe, vartamAna jamAnAmAM kApaDanI mile vinA na cAle, mATe kApaDanI milo taiyAra thavI joIe. vijaLI utpanna karavI joIe. vahANe taiyAra kare. tamArI kanyA vivAhane regya thaI gaI che mATe jaldI paraNAvI de. varasAda sAre thaye che mATe vAvaNI zarU kare. AvA sarva prakArane pApa-kAryone upadeza te pApakarmopadeza che. viveka vinA chApuM vAMcanArAo ke reDiye sAMbhaLanArAo nirarthaka keTaluM ya apadhyAna kare che. ane chApuM vAMcIne; reDiye sAMbhaLIne T.V. jeIne game tenI pAse game te rIte chApAnI ane reDiyAnI ke T.V. nI vAte karanArA pApakarmane keTale upadeza kare che. te AnA uparathI samajI zakAya tema che. 3. hiMsakArpaNa jenAthI hiMsA thAya tevI vastu anyane ApavI. dA. ta. hathiyAra, jhera, agni, khAMDaNI-ghaTI vigere. dAkSiNyatAnA kAraNe pApa karmane upadeza karavAne prasaMga Ave ke hiMsA thAya tevI vastu ApavI paDe che te mATe niyamamAM teTalA pUratI chUTa rAkhavI paDI hoya te paNa bane tyAM sudhI te chUTane upayoga na karavo paDe tenI kALajI rAkhavI. 4. pramAdAcaraNaH kutUhalathI gIta sAMbhaLavA, komenTrI sAMbhaLavI, nRtya nATaka ke sinemAnuM nirIkSaNa karavuM, besIMga (mallayuddha) vigere 135
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ ramatA jovI, vAraMvAra kAmazAstranu vAMcana karavuM, taLAva AphrimAM snAna karavuM, vRkSanI zAkhA hiMDALA vagere upara hiMcakavu, kukaDA Adi prANIone paraspara laDAvavA, bAjumAM cAlavAnI jagyA haiAvA chatAM vanaspati ke niMgA upara cAlavuM, vanaspati khUMdavI, niSkAraNa pAMdaDuM-puSpa, DALakhI vigere tADavuM chedavu,-srIkathA, bhakatakathA, dezakathA ane rAjakathA e cAra vikathAe karavI, tela AdinAM vAsaNa ughADAM rAkhavAM, deDakAM Adi prANIone mAravA, niSThura ane ma vacaneA khelavA, khaDakhaDATa peTa bharIne hasavuM, niMdA karavI, kA thaI javA chatAM sagaDI, cUlA,-mattI, naLa, pa MkhA vigere cAlu rAkhavA, chANAM, lAkaDAM, kolasA, dhAnya, pANI vigerenA joyA vinA upayega karavA, khAsa kAraNa vinA divase UMghavuM, sapta vyasane sevavA vigere pramAda-AcaraNa che. jugAra, mAMsa, madirA, vezyA, zikAra, cArI, parastrIsevana, A sAta vyasanAnA sevanathI durgati thAya che. A sAta vyasaneAnI jema AjanA chApAM, reDiyA, neAvela, nATaka, sinemA, hATala, ane kalama vigerenA vyasanA paNa mahAna ana karanAsa che. A cAra prakAranA anarthaDanA sevanathI peAtAne kAI lAbha thatA nathI. balke niraka pApakanA madha thAya che. A vratamAM sUkSmatAthI tyAga na thaI zake te paNa sthUlarUpe sAta vyasana, nRtya, nATaka, sinemA, khela, tamAzA, reDiyA, kAmenTrI, ekasIMga, vigerenA te avazya tyAga karavA joie. phaLaH A vratathI aneka prakAranAM niraka pApeAthI khacI 136
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ javAya che. jIvana saMskArita bane che. tAmasa ane rAjasa vRtti dUra thAya che. sAttvika vRtti pragaTa thAya che. ane saheje mArgAnusArI jIvana pragaTe che. 7. sAmAyika vrata sama eTale samatA. Aya eTale lAbha. jenAthI samatA pragaTe te sAmAyika. sarva sAvadhAna eTale ke pApavyApArone tyAga karyA vinA samatAnI anubhUti na thAya. ethI ja A vratamAM sarva pApa-vyApArane tyAga karavAmAM Ave che. amuka kALa sudhI (dhAraNA pramANe be ghaDInAM sAmAyikamAM jemake) dvividha-trividhathI (mana, vacana, ane kAyA e traNathI trividhathI, pApa na karuM ane na karAvuM e dvividhathI) sarva pApa vyApArano tyAga te sAmAyika kahevAya che. vartamAna kALe A vratamAM be ghaDI sudhI sarva pApa vyApArane tyAga-karavAmAM Ave che eTale be ghaDI sudhI dvividha trividhathI sarva pApa vyApArane tyAga te sAmAyika. A vratane svIkAra karanAre dararoja eka sAmAyika karavAno niyama levuM joIe. reja na banI zake te varSamAM amuka sAmAyika karavA e niyama levo joIe. phaLa : A vratathI mekSa sukhanI vAnagI rUpa samatAne anubhava thAya che. gRhastha hovA chatAM sAdhu jevuM jIvana jIvavAno anubhava thAya che. aneka prakAranA pUrvasaMcita pApAno nAza thAya che. ane ratnatrayI eTale ke jJAna-darzana-cAritranI ArAdhanA thAya che ke jene jJAnIo muktimArga tarIke oLakhAve che. 137
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10. dezavigAsika vrata chaThThA dizAparimANa vratamAM javAnI je hada nakkI karI hoya temAM paNa dararoja yathAyogya amuka dezane (- bhAgano) saMkSepa kare te dezAvagAsika. dA. ta. dareka dizAmAM 1000 mAIlathI dUra na javuM ema cha vratamAM niyama che, te A vratamAM dararoja 100 mAIla, 200 mAIla, ema jeTaluM jeTaluM javAnI jarUra hoya, saMbhAvanA haiya, teTale ja deza chuTe rAkhI bAkInAne niyama kare arthAt hajAramAMthI paNa 100, 200, mAIla vagere saMkhyA nakakI karI bAkInA mAIlane tyAga kare. A vratamAM dizA parimANa vratanA saMkSepanI jema pAMca ANuvrata, bhege pagaparimANa ane anarthadaMDavirati e sAta vana paNa saMkSepa karavAnuM vidhAna che, AthI bhogapabhegaparimANa vratamAM dhArelA cauda niyamane paNa yathAzakya saMkSepa karavo joIe. vartamAna kALe A vratamAM ochAmAM ochA ekAsaNAnA tapa sAthe 10 sAmAyika karavAno rivAja che. savAra-sAMja pratikramaNanA be ane bIjA ATha ema daza sAmAyika thAya che. AthI A vrata grahaNa karatI vakhate "huM varSamAM amuka (pAMca-daza....) dezAvagAsika karIza" e niyama karavAmAM Ave che. pUrve kahyuM tema eka divasa daza sAmAyika karavAthI eka dezAvagAsika thAya che. AthI niyamamAM jeTalA dezAvagAsika dhAryA hoya teTalA divasa, pUrve kahyuM tema daza daza sAmAyika karavAthI A vratanuM pAlana thAya che. 138
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ama AhAra badhI levAmAM A vAta che phaLa : A niyamathI dizA parimANa vratamAM je hada chUTI hoya tene saMkeca thaI jAya che. AthI dizA parimANa vratamAM je lAbha che. te lAbha A vratamAM vizeSa rUpe thAya che. vizeSamAM sAdhujIvana jIvavAnI kalA hastagata thAya che. pariNAme cAritramohanakarmane zopazama thavAnA pariNAme sarvavirati paNa prApta thAya che. 11. pauSadhavata : AhAra, zarIrasatkAra, abrahma ane sarva pApa vyApAro, e cArano tyAga te pauSadhavata. A vrata divasa pUratuM ke divasa-rAtri saMbaMdhI levAmAM Ave che. cAra prakAranA tyAgamAM AhAra sivAyanA traNane tyAga sarvathA karavAmAM Ave che jyAre AhArane tyAga sarvathA athavA zakitanA abhAve dezathI - aMze) paNa karavAmAM Ave che. je vihAra upavAsa karavAmAM Ave to AhArane sarvathA ane tivihAra upavAsa ke AyaMbila Adi karavAmAM Ave to dezathI-aMzathI tyAga thAya che. A vrata grahaNa karanAre AThama Adi parvatithie pauSadha levAno niyama levuM joIe. dareka parvatithie pauSadha na thAya te varSamAM amuka pa-10- 20 pauSadha karavA e niyama karavo joIe. phaLa : A vratathI sAdhudharmane abhyAsa thAya che. kaccha sahana karavAnI zakti Ave che. zarIrano mamatvabhAva ghaTe che. bAhya saMsAranA saMbaMdhathI mukta banavAnA pariNAme sAcI Atmika zAMtino anubhava thAya che. AtmaramatA vadhe che; rAgAdi atyaMtara zatruo maMda paDe che. 139
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12. atithisavibhAga vrata : tithi, pa vagere laukika vyavahArane jemaNe tyAga karyo che tevAM sAdhu bhagavantA atithi che. prastutamAM zrAvaka dhanA adhikAra hAvAthI - atithirUpe arihaMta bhagavAne kahelA cAritra dharmanI ArAdhanA karanArA sAdhue samajavA joIe. atithanA - sAdhunA savibhAga karavA, eTale ke temane sacamamAM jarUrI AhAra - pANI, vastra- pAtra vasati AdinuM bhakitathI arpaNa karavuM. sAdhuene nyAyathI meLavela vastunu dAna karavuM joIe. te paNa vidhipUrvaka eTale deza, kALa, zraddhA, satkAra, krama ane kalpanIya AdinA upayeAgapUrNAMka karavuM joie. te A pramANe. (1) deza : A dezamAM amuka vastu sulabha che ke durlabha ? vagere vicAra karIne dubha vastu adhika pramANamAM A pavI vagere. (2)kALa sukALa che ke duSkALa ? ziyALe che ke unALe ? vigere vicAra karIne duSkALa hAya te vadhAre vaheArAvavu vagere (3) zraddhA : vizuddha adhyavasAyathI 'ApavuM paDe che mATe Ape! evI buddhithI nahi paNa bhakita karavI e mArUM karttavya che. emanA mArA upara mahAna upakAra che mAre paNa e raste ja javAnuM che, temane ApavAthI huM sAdhu mArge javA samartha anI zakuM !' vigere vizuddha bhAvanAthI ApavuM. (4) satkAra : AdarathI ApavuM. nima MtraNa karavA javuM. ecitA ghare Ave te khakhara paDatAM sAme javuM.-zamAMcita manIne vaheArAvyA bAda thADe sudhI vaLAvavA javu. vigere satkArathI dAna karavu. (5) krama : zreSTha vastu prathama ApavI. 140
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ pachI sAmAnya-cAlu vastu ApavI athavA durlabha vastunuM ke te kALe jarUrI vastunu pahelu nima MtraNa karavuM. pachI khIjI vastuonu nimaMtraNa karavuM. athavA je dezamAM je krama hoya te krame vaheArAvavu. (6) kalpanIya : kalpanIya eTale sAdhuone khapI zake tevI AdhAka Adi dASAthI rahita sayamamAM upakArI vigere guNAthI yukata vastu kalpanIya kahevAya che. vartamAna kALe ceAvihAra yAtivihAra upavAsathI rAta divasane pauSadha karI khIje divase ekAsaNu karI ane sAdhu je vastu vaheAre te vastue peAte ekAsaNAmA vAparI e pramANe atithisavibhAgavrata karavAmAM Ave che. A vrata lenAre varSamAM eka, be, traNa, cAra, ema jeTalA divasa atithi savibhAga karave! hAya teTalA divasanI sa MkhyA nakkI karI levI joIe. A vratamAM sAdhubhagavaMta, je vastu vahAre te ja vAparavI joIe. je vastu vAparavI heAya te vaheArAvavI e hakIkatamAM kharAkhara nathI. phaLa : A vratanA pAlanathI dAnadharmanI ArAdhanA thAya che. sAdhue pratye prema -mahumAna ane bhaktibhAva vadhe che. sAdhune dAna ApIne saMyama dharmanI anumodanA dvArA jIva laghukI khanI nikaTanA bhavAmAM zAzvatasukhanA zAzvatasukhanA bhAkatA ane che. A khAravratAnA aNuvrata, guNuvrata ane zikSAvrata ema traNa vibhAga che. temAM prathama pAMca tratA aNuvrata che. 141
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathamanA pAMca te aNuvratA kema che tenA kAraNeAH (1) mahAvratAnI apekSAe nAnA vratA hAvAthI aNu= nAnA vrate te aNuvratA (2) guNAnI apekSAe sAdhuethI gRhasthA nAnA hAvAthI aNunA=nAnAnA vrate te aNuvratA. (3) upadeza samaye mahAtratAnA upadeza pachI A vratAnA upadeza ApavAmAM AvatA haiAvAthI anu=pachI ( mahAvratAnI pachI) upadezAtA vrate te aNuvrate. pachInA 6, 7, 8 e traNa tratA guNavratA che. kAraNa ke te te aNuvratAmAM guNa = lAbha kare che. e traNa: vratathI pAMca aNuvratAnu' pAlana saraLa bane che, vadhAre sArI rIte pAlana tevuM thAya che. chellA cAra vrate zikSAvratA che. kAraNa ke e vratAnA pAlanathI sacamadhanI zikSA-abhyAsa (prekTIsa ) thAya che. A pramANe vistArathI khAravA vAMcI, gurUmahArAja pAsethI samajIne nIce pramANe saMkSepamAM laI zakAya. 142
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMkSepamAM bAravrata levAnI samaja samyakatva : vitarAga bhagavAna ja mArA deva che. pAMca mahAvratanuM pAlana karanArA ane vItarAge kahelA dharmanI ja prarUpaNa karanArA susAdhuo ja mArA gurU che. vItarAga bhagavAne kahela dharma ja mAro dharma che. (vyavahAramAM tevA prasaMge na chUTake kudevAdine namaskArAdi karavA paDe te tenI yaNa. dharmabuddhie te mAnavA ja nahi) paheluM vata : niraparAdhI hAlatA-cAlatA jIvane mAravAnI buddhithI niSkAraNa mArIza nahi. bIjuM vrata kanyA Adi saMbaMdhI pAMca moTA juThANane tyAga karuM chuM. trIju vataH khIsuM kApavuM, tALuM teDavuM, lUMTa karavI, dANacorI karavI, bheLaseLa karavI, vigere maTI corIne tyAga cothuM vrata: parastrIne tyAga karuM chuM. pAMcamuM vata: amuka pramANathI vadhAre jaMgama ane sthAvara saMpatti rAkhIza nahi. chaThuM vrataH hiMdustAnathI bahAra jaIza nahi. sAtamuM vrata H bAvIsa abhakSya, batrIza anaMtakAya, calitarasa, rAtri bhejana, ane amuka karmAdAnane tyAga AThamuM vrata ke nATaka-sinemA, bekasiMga, (mallayuddha) reDiye -TI. vI. vigereno tyAga karuM chuM. 143
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ navamuM vata : bAra mahinAmAM amuka sAmAyika karIza. dazamuM vrata bAra mahinAmAM amuka dezAvagAsika karIza. agiyAramuM vrata bAra mahinAmAM amuka pauSadha karIza. bAramuM vataH bAra mahinAmAM amuka atithisaMvibhAga vrata karIza. ahIM sAmAnyathI samajAvavA mATe saMkSepathI A pramANe namunArUpe batAvyuM che. dareka vratamAM aneka apavAda-chUTa paNa che. eTale ahIM vistArathI lakhelA bAra vrato vAMcIne gurUmahArAja pAse samajIne chUTa rAkhavI hoya te kyA vratamAM kayI ane keTalI chUTa rAkhI zakAya te pUchIne, pitAne je je vratamAM je je apavAda-chUTa rAkhavAnI hoya tenI sAthe noMdha karavA svataMtrarUpe pitAnI bAra vratanI noTa banAvavI joIe. vrate lIdhA pachI dararoja noTanuM vAMcana karI javuM joIe. banI zake te paMdara divase, mahine, cAra mahine, chevaTe varSamAM ekavAra te avazya zAMtithI noTanuM vAcana karavuM joIe. jethI pote kevI rIte vrata lIdhA che. te khyAlamAM rahe ane vratanuM sArI rIte pAlana thaI zake. vratane lIdhA pachI yAda na rAkhavAthI vratone bhaMga thavAne saMbhava che. 144
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 -karmAdAna 1. IMgAlaka : cunA iMTa-nabIyA, kuMbhAra, bhAMDabhujA hATalA, kAsIe, vagere bhaThThIthI thatAM kAryo karavA karAvavA te. tenA vepAra karavA nahi. 2. vanakarma : khetI - vADI - bagIcA banAvavA ane - - phaLa-phUla zAka anAja Adi vanaspatine vyApAra karavA te. 3. sADIka : gADI - gADAM - meATara - TUMka - jahAja vimAna Adi vAhanA taiyAra karAvavA ne tenA vepAra karavA te. 4. bhADIka : gADI, gheADA, meATara, sAyakala, rikSA vigere bhADe pheravavAnA dhaMdhA karavA te. 5. phADIka : kuvA, taLAva, sarovara, adha, berIga veATara varkasa vigere jamIna pheADAvavAnA vepAra karavA te. 6. daMta vANijaya : kasturI, hAthIdAMta, meAtI, hADakAM, cAmaDAM, zIMgaDA, khAtara vigere temaja trasa jIvAne mArI tenA aMganA vepAra karavA te. 7. lAkha vANijaya : lAkha, guMdara, sAbu, khAra, haratAla, raMgA AdinA vepAra karavA te. 8. rasa vANijaya : madha, mAMsa, mAkhaNa, ghI, tela, dudha, goLa, khajUra, AdinA vepAra karavA te. 9. keza vANijya : pazu-paMkhInA keza, pIMchA, Una vagerenA vepAra karavA te. 10 145
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10. viSa vANijaya ; aphINa, jhera, seAmala, dArUgoLA, upalakSaNathI kha`duka, talavAra, bhAlA, tIra, kAratusa, haLa, kAdALI, pAvaDA vagerenA vepAra karavA te. 11. yaMtra pilaNu karma : mIla, jIna, saMcA, ghANI, ghaTI vigere pIlavAnA dhaMdhA karavA te. 12. nirbhrAMchana ka : pazu-paMkhInA pUMchaDAM kApavAM, DAma devA, pITha gALavI, khasI karavI vigere karavuM te. 13. dhruva ka : davamAM, sImamAM, khetaramAM, jaMgalamAM, agnidAha devA te. jaMgala khALIne keAlasA Adi taiyAra karavA te. 14 zASaNa karma : kuvA, taLAva, sarovara, TAMkA, bheAMyarA vigere pANInu zeASaNa karavuM te. 15. asatI peANu ka : kutarA, khilADA, menA, peApaTa, vezyA strIe pASavI ke vezyAdine bhADAthI makAna vigere ApavA te. * AjIvikA cAle ane niSpApa jIvana jIvAya te rIte zrAvaka vyApAra, vyavahAra kare. pApanA DaMkha rAkhI cathAzakti niyame laI viraktivaMta zrAvaka zI rIte banAya? tenuM lakSa rAkhavuM. leAbhAdinA kAraNe badhA niyame na levAya te paNa yathAzakita echA-vattA niyamA laI padara karmAdAnane tA zrAvake avazya tyAga karavA joI e. 146
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ cauda niyama dhAravAnI samaja AvazyakatA A niyame dhAravAthI jIva ghaNuM pApanA baMdhanathI mukta thAya che, ane thaDA baMdhanamAM rahe che. upayogamAM na Ave tevI vastuone paNa tyAga na karavAthI teonA AraMbhasamAraMbhanA vinA kAraNe pApa lAge che, te pApothI te saMbaMdhI aviratijanya karmabandha thAya che. tevA karmabaMdhathI pAchA haThavA mATe dareka zrAvakoe ane zrAvikAoe nIce batAvela cauda niyama dhAravAnI pUrI jarUra che. cauda niyama dhAravAnI gAthA divatta-dya-vivaannh-tNbol-vtth-kusumesu / vI-- -vihevavaMma-riri-i-mag zA artha : "1. sacitta, 2. dravya, che. vigaI 4. upAna, 5. tabela, 6. vastra, 7. kusuma, 8. vAhana, 9. zayana, 10. vilepana, 11, brahmacarya, 12. dizA, 18. nAna, ane 14. bhakta, e cauda vastuomAM niyama dhAravA. niyama dhAranAre niraMtara savAra ane sAMje niyama dhAravA. savAranA dhArelA niyama sAMje saMkSepIne rAtri mATe navA levA. ane rAtrinA dhArelA niyama savAranA saMkSepIne divasa mATe navA levA, te nIce lakhelI hakIkata vAMcavAthI barAbara samajAI jaze.
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1. sacinaH sacitta eTale jIvavALI vastu jeTalI cIja vAvavAthI Uge te jyAM sudhI acitta na thAya tyAM sudhI sacitta kahevAya. jemake kAcuM zAka, kAcuM pANI, kAcuM mIThuM, ghauM, caNA, tala, lIlavaNa vagere. te acitta thaI jAya tyAra pachI sacitta gaNAya nahi. keTalIka cIjomAMthI bI kADhI nAkhyA bAda be ghaDI pachI acitta thAya che. jemake pAkI kerImAMthI goTalI judI karyA pachI be ghaDIe rasa, kakaDA vigere acitta thAya che. tevI rIte bIjI vastunuM paNa samajavuM. sacine niyama dhAratAM keI eka paNa sacitta na vAparavuM hoya to teNe dhAravuM ke Aje mAre sacittane tyAga. ane sacitta vAparavuM hoya te teNe 1-2-3-4 ke 5 jeTalAM sacitta khAvAM hoya teTalAM athavA tethI paNa eka be vadhAre rAkhavAM. A pramANe sacittano niyama dhAravAthI tene teTalA ja sacittanuM pApa rahe che. bAkInA cauda rAjalokamAM jeTalAM sacitta anAja vigere hoya te tamAmanA pApathI mukata thavAya che. vizeSamAM avatI apaccakakhANIne tamAma kriyAo lAge che. tethI jeTalAmAMthI pite mukata thaye teTalA pApa baMdha ocho thAya che A prakAre samajI levuM. 1. dravyaH jeTalI khAvAnI cIja moDhAmAM nakhAtI hoya dravya. te jeTalI cIjanI IcchA hoya teTalI rAkhavI. 2025-30-40 ema jevI IcchA. paNa banatAM sudhI zeDAM dravya rAkhavAM. IcchAne nirodha karavo. arthAt jarUrI dravya rAkhI zeSane tyAga karavo joIe. 148
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3. vigaI : eTale cha vigaI. 1. dUdha, 2. dahI, 3. ghI, 4. gALa, pa. tela, 6. kaDA vigaI. A cha vigaI jANavI. temAMthI rAja ekaneA athavA e traNanA tyAga karavA. eka divase dUdha, khIje divase dahIM, evI rIte vArApharatI vigaI tyAga karavI. jo mULathI ( sarvathA ) vigai tyAga karavI hAya te te vigaInI anelI koIpaNa cIja khavAya nahiM. jemake zrI tyAga hAya te| zrInI anelI keAIpaNa cIja na khape. evI rIte darekane mATe samajavuM. nIvIyAtuM chuTuM rAkhavuM hAya te kAcI vigaI tyAga karavI. (1) dUdhanI vigaI kAcI tyAga hAya teA kAcu dUdha, ( ekaluM dUdha jenI kAI cIja khanelI na heAya tevuM) khAvuM nahi. paNa khIra, dUdhapAka, bAsudI vigere dudhanI banelI cIja khavAya. (2) hI'nI vigaI kAcI tyAga hoya te kAcu dahIM khAvuM nahi. paNa dahIMnI anelI cIja zIkhaMDa, rAyatu vigere khavAya. paraMtu kaThoLanI sAthe na khavAya te lakSyamAM rAkhavu, (maga caNA vigerenI sAthe garama karyA vinAnuM dUdha, dahIM ane chAza khavAya nahI. kemake bheguM thatAnI sAthe ja temAM eindriya jIvAnI utpatti thAya che. (3) ghInI kAcI vigaI tyAga hAya te kAcuM ghI khAvu nahi. ghInI khanelI cIja khavAya, paraMtu nIvIyAtAMnI chUTa rAkhela hAya te! AjanI karelI sukhaDI Aja na khavAya. bIje trIje divase khavAya. 149
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) geLanI kAcI vigaI tyAga hoya te kA geLa khAve nahi. paNa sAkara, khAMDa, ke geLanI banelI cIja khavAya. paraMtu AjanI banelI sukhaDI Aja na khavAya. (5) telanI kAcI vigaI tyAga hoya te kAcuM tela khAvuM nahi. paraMtu cUle caDela pAkuM thayela khape. (6) kaDA vigaI sarvathA tyAga hoya te te divase taLelI vastu khAvI nahi. kaDA vigaImAM taLelI vastumAM paNa je traNa ghANa pachInI cothA ghANanI vastu hoya ane je navIyAtuM chuTuM rAkhyuM hoya te te kaDA vigaIvALAne khape. kaDAvigaI tyAga hoya te paNa zIre, lApazI, ghI, telanA DhebarA te divase paNa khavAya. 4. upaniha: eTale pagarakhAMmejA vigere, tenI eka jeDa, be joDa, vigere jarUrI hoya te rAkhavI jeDA vinA cAlI zake ema hoya te sarvathA tyAga karo. 6. tabala eTale pAna-sepArI-varIyALI mukhavAsa, vigere. te pAMca rUpiyAbhAra, vA zera, vigere jeTalI jarUra lAge teTale rAkhavo. 6. valtha eTale vastra, te 10-15 ke 25. jeTalAM paheravAM hoya teTalAM rAkhavAM, dharmakAryamAM jarUra paDe tenI jyaNuM rAkhavI. 7. kusuma ? eTale suMghavAnuM, te ja zera ke zera jeTaluM jarUra hoya, teTaluM rAkhavuM. paNa ghI ke telanuM bhareluM kuMDu ke Dao vigere suMghavuM nahi 150
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8. vAhana : eTale haratAM-pharatAM caratAM ke taratAM vAhananI gaNatrI karIne rAkhavAM. temAM haratAM-pharatAM gADI, vela vigere gaNatrI karIne rAkhavAM.- relagADI ne haratAM - pharatAMmAM samajavI. caratAMmAM - gheADA, khaLa vigerenI gaNatrI karIne rAkhavAM, taratAMmAM - AgamAta, vahANa vigerenIgaNatrI karIne rAkhavAM. 9. zayana : eTale khATalA palaMganI gaNatrI karavI. gAdI takIyAM, zetaraMjInI jayaNA rAkhavI. athavA gaNatrI karavI. 10. vilavaNu : eTale tela, sukhaDa, attara vigere zarIre vilepana karavAnI cIja, te amuka rUpiyAbhAra athavA 0aa zera vigere rAkhavI. 11. abha : eTale brahmacaryAM. te kAyAe karIne pALavu, mana vacanathI jayaNA, jeene svadArA satASa hAya teoe pramANa karI levu. vidhavA bAIoe kumAra-kumArikAoe tathA jee caturthAM vratadhArI hAya teoe " sathI brahmaca pALu " ema dhAravuM ane khIjAoe " parastrI tyAga, svasrI tathA svapurUSamAM sateSa " ema dhAravu 12. disi : eTale cAra dizAmAM amuka gAu javAnuM pramANu karavu, tathA uMcuMnIcuM keTaluM javuM.... ? enuM mApa nakkI karavuM. 18. nhANu : eTale eka vAra, be vAra, ema snAna karavAnI gaNatrI karavI, temAM dhakAnI jayaNA rAkhavI. 14. bhatta : eTale bhAta, pANI, te pAMcazera, dasazera, 151
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke aradheA maNa, IcchA mujaba rAkhI levu. upavAsa hoya te divase phakta pANI ane kAraNasara aNuhArI cIja khapI zake mATe eka e dravya rAkhavAM. jamatI vakhate bheAjana tathA pANI anenuM mApa jeTalu thAya tethI paNa kAMIka vadhAre rAkhavu. kAraNa ke te mane bhegu bhAta-pANImAM gaNAya che. pRthvIkAya : te zarIranA bhAgamAM Ave te, jemake mATI, mIThuM, surameA vigere tAla karIne rAkhavu. te aa zera, nA zera, bazera vigere mApa karIne rAkhI levuM. jarUrI na hAya te| tyAga karavA. A pramANe niyama karavAthI hajAro ane lAkheA maNu pRthvIkAyanA Arabha-samArabhanA kheAjAmAMthI chUTI javAya che. akAya : eTale pANI. te e maNa, traNa maNa, jeTaluM jarUrI hAya teTaluM rAkhavuM. pachI kadAca kAraNasara nI ke taLAve javu paDe te tyAM pANI bahAra kADhIne vaparAzamAM levu. paNa jo nadI ke taLAvamAM paDIne snAna kare athavA kapaDAM dhUe, te AkhI nadIne| ke AkhA taLAvane doSa lAge. mATe tema na karavuM. jarUra hAya teA nadI taLAva vigere 1-2-3nI chuTa rAkhavI pANI e maNu ke traNa maNu rAkhyu hAya teTalAmAM sukhethI nirvAha thaI zake che. pIvAnu pANI tathA vAparavAnuM pANI vigerene AmAM samAveza thAya che. teukAya : eTale cUlAnuM ane lAITa vagerenuM pramANa karavu. dA. ta. 2-3-4-5 ke 6 cUlA chuTA, tathA 15thI 20 lAiTa chuTI, bAkI tyAga. kaMdoinA cUlAnI jarUra hAya teA e 152
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ traNa rAkhavA. ilekaTrIka pakhA teukAya tathA vAukAya bannemAM gaNAya. eka ghara kharAkhara eka cUlAnI apekSA rAkhe te eka gharanA badhA cUlA chuTA rahe che. vAukAya : paMkhA, vIMjhaNAnI gaNatrI karavI, tathA hi cALA khATamAM hiMcakA khAvAnI gaNatrI karavI. nahiMtara tyAga karavA. sAmAnya rIte lUgaDuM vigere uDAvAya tenI jayaNA. vanaspatikAya : tene tAla karI levA. jemake Aje zera, azera, traNa zera vigerenI chuTa, bAkI tyAga. tithi hAya ane vanaspatikAya tyAga karavI hAya te! Aje tyAga' ema dhAravuM. " trasakAya : sakAyanI jayaNA, jANI joIne haNavAnI buddhie haNavA nahi. asi: cappu, sUDI, kAtara, seAya, vigera gaNatrI karIne jeTalA vAparavA hAya teTalA rAkhavAM. si: kAdALI, pAvaDA, kuhADA vigerenA tathA khetInA tyAga karavA; jarUra hAya teTalA rAkhI levA. rAtre ; niyama letI vakhate buddhithI vicAravuM ke ' mAre A niyamamAM ATalI vastunI jarUra paDaze ', teTalI rAkhI khAkIne tyAga karavA. jema ke ceAvihAravALAne dravyanA tyAga, ane kAraNe aNuhArInI jarUra paDe te rAtre eka-e rAkhavAM. snAnatyAga vigere rAtanuM samajI levu. vizeSa jANavu hAya te gurugamathI jANI levuM. navA dhAranAre thADA divasa dezAvagAsikanuM paccakhANa 153
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ karavuM nahi. prathama abhyAsa pADa ane 8-10 divasamAM abhyAsa paDI jAya pachI dezAvagAsikanuM paccakakhANa karavuM. - neTa : dararoja savAra-sAMja niyamo saMkSepI navA niyamo dhAryA bAda nIce pramANe dezAvagAsikanuM paccakhANa levuM. dezAvagAsikanuM paccakhANa dezAvagAsie, uvabhegaM, paribhegaM, paccakakhAI, annaWNabhegeNaM, sahasAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savasamAhi vattiyAgAreNuM siraI 154
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ niyama dhAravAnI rIta jeone yAda na rahe teo niyama dhAravA mATe nIce pramANe khAnA pADI abhyAsa pADI pachI moTethI dhArI zake che. nAma | keTaluM vAparavAnuM keTaluM vAparyuM | lAbhamAM sacitta 0. dravya 4 - 8 ja vigaI vANuuM taMbola vastra kusuma vAhana zayana vilepana brahmacarya dizA nAna bhAta pANI pRthvIkAya apakAya teukAya vAukAya vanaspa takA ya trasakAya asi masI
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyavahAra zuddhi mATe mAnavajIvananA pAMtrIsa guNe mAnava nAma dharAvavuM saheluM che paNa mAnava banI jANavuM e kaThaNa che. guNa vinAne mAnava eTale sugaMdha vinAnuM kAgalanuM phUla enI kaI kiMmata nahi! 1 khetaramAM bIja tyAre vavAya ke jyAre jamIna zuddha thAya. 1 bhIMta upara raMga tyAre thAya ke jyAre junA raMganA jAmelA pipaDA ukheDI naMkhAya. 0 dharmanuM bIja paNa jIvanamAM tyAre ja vavAya jyAre jIvana cekakhuM thAya. 0 makAna caNavuM hoya te bhUmi zuddhi karI pAse majabUta banAva paDe. 0 dharmanI ImArata paNa jIvanamAM caNavI hoya to jIvanamAM nItine sadAcArane ane saddaguNane pAye majabUta banAva joIe. jIvananA pAyAnA guNo eTale ja A 35 guNe. 0 dharmazravaNanI egyatA paNa A 35 guNa vinA prApta thaI zakatI nathI. 156
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAnava banavAnA 35 guNA 1. nyAyathI dhana meLavavuM saMsAramAM dhananI dareka mANasane jIvana calAvavA jarUra rahe che. zarIrane jeTalI zvAseAzvAsanI jarUra eTalI saMsArI mAnavane dhananI jarUra rahe che. nyAya nIti pramANikatAthI vepAra Adi karI dhana upArjana karavuM te nyAyeApArjita dhana kahevAya che. nyAya--nIti pramANikatAthI meLavela dhana - saMpatti jIvanamAM zAMti Ape che. samatA ane samAdhipUrvaka jIvana jIvavAthI paraleAkamAM paNa suMdara jIvana maLe che. anIti-anyAya-apramANikatAthI meLavela dhana Takatu nathI. azAMti Ape che. ne tenA pApe dhana kamAnArane bhAgavavA paDe che. je samaye janmyA tyAre kAMI lAvyA nahatAM. javAnA tyAre kaI laI javAnA nathI. badhuM ja ahIM mUkI javAnu che. teA pachI gheADI jIMdagI mATe anIti karIne pApa zA mATe karavuM? nyAya ke anyAyathI meLavIe paraMtu bhAgyamAM jeTalu hAya teTaluM ja maLavAnu che. cittanI prasannatA ane AMtarika samAdhi meLavavA nyAyathI dhana upArjana karavuM joIe. 157
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2. ziSTAcAranI prazaMsA karavI? * 0 ziSTa purUSo eTale sajajana purUSe temanA guNonI prazaMsA karavI. sarva ThekANe niMdAne tyAga karavo. sAdhu purUSanA guNonI prasaMzA karavI. Apatti samaye dInatA karavI nahIM. aspRdaya samaye namratA rAkhavI. ziSTa purUnA guNeH 1. potAnI prazaMsA Icche nahi. 2. pitAnI prazaMsA samaye garva kare nahiM. 8. keInI sAthe virodha kare nahiM. 4. sAcI salAha Ape. 5. pitAnI niMdA samaye krodha ke kheda kare nahiM. 6. keInI niMdA kare nahi. 7. saMpatti Ave tyAre garva kare nahi. 8. saMpattinA samayamAM namratA rAkhe. 9. ApattinA samayamAM dIna bane nahi. 10. kulAcArane Agraha rAkhe. 11. sanmArgathI ja dravya meLave. 12. sanmArge dravya kharca kare. 13. nisvArtha paNe dInaduHkhIne madada kare. 14. nitya paropakAra karavAmAM tatpara rahe. 15. upakArane badale bhUle nahi. 158.
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16. guNavAnAnI prazaMsA kare. 17. jJAna kriyAnuM AcaraNa kare. 18. svArthanA tyAga karI satu bhalu icche. AvA guNAvALA sAdhu-sajjana purUSa! hAya che. tenA kAcanI prazaMsA karavI. 3. sarakhA kuLAcAra sAthe vivAha : sathA brahmacarya pALavuM zreSTha che. paraMtu anAdinA kAmavAsanAnAM vikAro rokI na zakAya te tenI maryAdA mATe vivAhu saMmadha, sarakhA kuLa ane hAvA joie. AcAravALA sAthe bhinna bhinna kuLa ane AcAravALA sAthe sabaMdha joDAvAthI kaleza kaMkAza thAya che. ane jIvana chinnabhinna thAya che. A rIte mAnava jIvana hArI javAya che. udvega ane kheH AMtarika samAdhi lUMTI le che. annenA dharma judA judA hAya tA paNa ekabIjAnA dharma pALavAnI pharaja pADatA jIvana kalamaya banavAnA saMbhava rahe che. mATe samAna-vicAra-samAna dha-samAna kuLa -samAna AcAravALA sAthe vivAha sabaMdha hAvA joie. 4. pApanA Dara rAkhavA : gRhastha dharmomAM Dagale ne pagale pApa thayA kare che. paraMtu pApane pApa tarIke mAnI, pApanA DaMkha teA sadAya jIvaMta rahevA joI e. 159
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ na chuTake kuTuMbanA nirvAhanA kAraNe pApa kare, paNu pApane pApa tarIke samajIne DaratA rahe te te kAI divasa pApathI mace che ne pApa enA jIvanamAM AchA thAya che. jugAra, mAMsabhakSaNu, dArU pIvA, vezyAgamana, zikAra karavA, cArI karavI ane parastrIgamana, A sAta vyasane che je aneka pApAne lAvanAra che. tenA avazya tyAga karavA joie. malIna vAsanAthI, svArthavRttithI, sattAdhArInA kahevAthI, dukhANuthI, mamatvathI, ajJAnatAthI pApa thai jAya te paNa pApabhItA rAkhIne zuddha mArge cAlavA prayatna karavA joie. 5. dezanA prasid AcArAnuM pAlana karavuM : leAkAcAra - dezAcAra pramANe nahIM cAlavAthI lAka viruddha vartananA kAraNe virodha thavAne saMbhava rahe che. dezAcAra pramANe cAlavAthI leAkalAgaNI peAtAnA tarapha rahe che. ne leAkapriya manAya che. uttama purUSAe jene saMmati ApI hAya tevA dharma rivAjone mAna ApI cAlavuM te dezAcAra che. ane kuTuMbamAM dharma aviddha cAlatA rivAja tene paNa mAna ApI cAlavAthI lAkapriya thaI dharmanA kAryo karAvI zakAya che. 6. koInI niMdA karavI nahi H deva nidrAthI ridratA, zurU niMdAthI nArakI, zAstra ni MdAthI mUrkha pazu ane dharmAM niMdAthI kuLanA kSaya thAya che. 160
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ che keInI niMdA karavAthI te sAMbhaLe ke "mArI nidA karI che" to vairanI paraMparA vadhe che. paraspara duzamanAvaTa jAme che. che niMdA karanArane koI vizvAsa karatuM nathI. niMdA karanArane cIkaNuM karmone baMdha thAya che. lokomAM tenI apakIrti thAya che, tapa, japa vagere dharmakaraNa tenI niSphaLa jAya che. 0 AtmaniMdA jevuM kaI satkarma nathI ane paraniMdA jevuM kaMI pApa nathI. mATe niMdA karavI te pitAnI karavI huM ke pApI chuM ?" 0 avaguNa darekamAM hoya che. ApaNe guNavAna banavuM hoya te darekamAMthI vivekapUrvaka guNa laI guNa banavuM joIe. 7. kevA gharamAM rahevuM? (sArA paDezavAlA sthAnamAM rahevuM) : 0 saMsArI mANasamAtrane rahevA mATe makAnanI jarUra paDe. paraMtu ghara taddana ekAMtamAM hoya te Akarimaka prasaMgoe keIne sAthe maLe nahi. lUMTaphATa Aga thAya te muzkelI paDe. jethI galIkhuMcI ke ekAMta gharamAM rahevuM joIe nahi. jAhera rastA upara hoya te lokonI najara paDe. strI vagerenI maryAdA sacavAya nahi, gharanA mANasonA saMskAra bagaDatAM vAra lAge nahi. ghaNAM bArI bAraNAMvALA makAnamAM rahevAthI cora 11 161
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ vagere kayAMthI AvIne kayAM nIkaLI jAya tenI khakhara paDe nahi. jethI tevA gharamAM rahevuM nahIM. ghara bahu jAheramAM nahIM, bahu galIkhUMcImAM paNu nahIM, tema ja jyAM nyAtI, dharmI vagere saMbaMdhIe tathA pADozIe sArA hAya tevA sajjana - kuTu khAnA gharanI pAsenA gharamAM rahevuM. jethI dhakuLAcAra vagere sacavAya. 8. sadAcArI sAthe mitratA rAkhavI. ziSTa leAkeAmAM kharAma khelAya tevuM vana kare nahi. dIna duHkhInA udghAra mATe Adara rAkhe. karelA upakAra bhUle nahi. paropakAra karavAnI vRtti vAlA hAya. ane dAkSiNyatA guNavALA hAya te sadAcArI kahevAya che. tenI sAthe mitratA karavI. cAra, jugArI, laMpaTI, kapaTI, dArUDIyA, asatyavAdI vagere duSTa mANusenI sAthe mitratA rAkhavAthI tene cepa sArA mANasane paNa lAge che ne jIvana adhogatinA mArge jAya che. ( nadInuM mIThuM pANI samudramAM khArU thAya che. drAkSanA velA sAthe kArelAMnA velA hAya teA drAkSa kaDavI bane che. AMkhAnI joDe lImaDA hAya te kerImAM kaDavAsa Ave che. tema durjananI seAkhata sArA mANasane paNa kharAba kare che. mATe sadAcArI evA sajjananI mitratA karavI. 9. mAtA-pitA vaDIlanI bhita karavI: mAtA pitADhi vaDIleAnA upakAra ghaNA che. bALavayamAM maLamUtra dhoyAM. nAnAthI mATA karyAM, bhaNAvyA gaNAvyA 162
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMpatti soMpI. jIvanane unnata banAvavA sArA sakArA jemaNe remyA. AvA vaDileAnI bhaktithI AzIrvAda maLe che. ne sukhI thavAya che. prabhu peAtAnI mAtAne garbhamAM du:kha na thAya te mATe sthira rahyA hatA. zravaNa kaThiyArAe peAtAnA mAtApitAne khabhA upara kAvaDamAM besADI 68 tInI yAtrA karAvI hatI. saMsArI jIve mATe A eka Adarza udAharaNa che. mAtApitA upakArI che, te temanI AjJA pALavI. page lAgavuM. vinaya karavA. tema na thAya te chevaTe temanI sAmu na khelavuM. svArthanA kAraNe temanuM. apamAna karavuM nahi. kaDavA vacana kahevA nahi temaja temane dharmanA mArge joDIne RNa mukata thavA prayatna karavA. 10. upadravALA sthAnanA tyAga karavA : ... sApa, vIMchI, cAra, dhADa, marakI, plega, kolerA temaja laDAI vagerenA bhaya ke upadrava rahyA kare tevA gAmane ke gharanA tyAga karavA joIe. upadraveAthI cittanI sthiratA rahe nahi. kAI kAryomAM citta cAMTe nahi. dhAreluM kArya pUrNa thAya nahi. jethI niya sthAne jaI rahevuM jethI dharmakriyA vigere sArI rIte thAya. 11. niMdanIya kArya karavuM nahi. deza, kuLa, jAti ane kuLadhanI apekSAe je je kA niSThita gaNAtA hAya te te kAryo karavA nahi. dArU, mAMsabhakSaNa, temaja sAta vyasana tathA mAka 163
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ pINu pIvAthI karatA-nirdayatA vadhe che. krodha vadhe che. kajIyA kaleza thAya che. viSayavAsanA vadhe che. anIti,-anecAra vadhatAM A bhava ane Avate bhava bane bhava bagaDe che. jethI niMdA thAya tevA kAryo karavAM nahi. 12. Avaka pramANe kharca karavo ? 0 duniyAmAM moTA dekhAvA, nAka vadhAravA, sattA meLavavA, dekhAdekhIthI ke koInA dabANathI lagnAdi prasaMge devuM karI Avaka karatAM vadhAre kharca kare tene pAchaLathI zeSAvuM paDe che. 0 zakti hoya te paramArtha kAryomAM kaMjusAI karavI nahi. Avaka pramANe ucita dAna, puNya kArya, dharma mArge sadvyaya kara ucita che. te na kare te niMdA paNa thAya mATe ucita kharca karavo joIe. sAMsArika kAryomAM karakasara karavI, ne dhArmika kAryomAM udAratA karavI. 0 zakti na hoya te je dAna-puNya karatA hoya tenI anumodanA - prazaMsA karavI ane bIjAne sArA mArge kharca karavA preraNuM karavI. 18. dhana anusAre veza dhAraNa karo: 0 mAthe karaja hoya - Avaka hoya nahi ane devuM karI apa-Tu-DeTa phensI kapaDA paherI, phenca kaTa, papha pAvaDara, phensI ghaDIyALa pahere, phensI cazamA caDhAve, vagere uddabhaTTa veza pahere to tenI apakIrti thAya ne kaI vizvAsa kare nahIM. 9 zrImaMtAI hovA chatAM bhikhArI ke garIbanI mAphaka 164
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ melAM, phATelAM, taTelAM kapaDA pahere te lokemAM kaMjusa tarIke niMdAya mATe pitAnA vaibhava pramANe veza paheravo joIe. 0 niMdA thAya te nahiM, temaja ubhaTTa veza paNa nahi paherave. paraMtu sAdAIvALA svaccha kapaDAM potAnI Avaka pramANe paheravA. kaMjusAIthI melAM phATelA kapaDA paheravA nahi. 14. buddhinA ATha guNe keLavavA 0 zuzruSA: sadagurU mukhe zAstra dharma sAMbhaLavAnI IcchA. 0 zravaNa: zAstranuM zravaNa karavuM zAstra sAMbhaLavA grahaNaH upagapUrvaka sAMbhaLeluM grahaNa karavuM. 0 dhAraNa: grahaNa kareluM bhUlI na javuM. yAda rAkhavuM uhAra sAMbhaLela ane grahaNa karela arthamAM tarka karI ghaTAvavo te sAmAnya jJAna. 0 apehaH sAMbhaLelA vacanethI virUddha vastune tyAga kare athavA ahi eTale padArthanuM te te guNa-paryAyapUrvakanuM jJAna. 0 arthavijJAnaH uhApoha dvArA thayela jJAnamAM saMdeharahita banavuM te yathArthajJAna. 0 tatvajJAna : uhApohathI saMzayAdhirahita thayela jJAnamAM "A ema ja che" evo nizcaya kare te tattvajJAna. 0 buddhinA ATha guNa hoya te mAre deza kare che? huM karuM chuM? kALa kaye che? mArA mitra keNa che? mArI 165
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ zakti keTalI che? Avaka-kharaca mAre zuM che? mAro dharma karyo che? mAruM kartavya zuM? vagere vicArI pravRti kare te vyavahAra sukhamaya cAle ane dharmamAM pravRtti karI samAdhipUrvaka jIvana jIvI paramapadane prApta karI zakAya. 15. dharma niraMtara sAMbhaLoH 0 buddhinA ATha guNAmAM samAveza thaI jAya che. chatAM niraMtara dharmanuM navuM navuM sAMbhaLavAthI zraddhA sthira thAya che. tyAga karavA lAyaka zuM? Adara karavA lAyaka zuM? jANavA lAyaka zuM? tenuM jJAna meLavavAthI buddhinI malInatA ochI thAya che ne citta zuddha bane che. 16. ajIrNa thatAM bhejana karavuM nahi 0 bhUkha vagara haratAM pharatAM je Ave che, jyAre ne tyAre pitAnI hAjarInI zaktine vicAra karyA vagara khAvuM te barAbara nathI. peTamAM ajIrNa hoya tyAre bhUkhyA rahevuM joIe. 0 mana upara kAbU rAkha ne jIllA indriyane kAbU rAkhave, apace maTe tyAM sudhI vAparavuM nahi. kakaDIne bhUkha lAge tyAre ja vAparavuM, jethI Arogya sacavAI rahe. DokaTara, vaidyane ghera javuM paDe nahi. 0 upavAsa karavAthI ajIrNa ApameLe dUra thAya che. zarIra sAruM hoya te mana praphullita rahe ane dharmakAryomAM pramAda Ave nahIM. 0 jaina zAsanamAM paNa prabhunI AjJA che ke "dara paMdara divase eka upavAsane tapa avazya kara, te na thAya te 166
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ be AyaMbila, cAra ekAsaNA, ATha besaNA, chevaTe 20 navakAravALI avazya gaNavI jethI prabhunI AjJAnuM pAlana thAya. 17. prakRti anusAra bhojana karavuM ? te manuSyae sAtvika AhAra karavA joIe. pramANe pita AhAra levo joIe. bane tyAM sudhI e cho AhAra vAparavA joIe jethI tene vaidya DokaTaranI jarUra paDe nahi. 0 ziyALo, unALo ke comAsAmAM ka AhAra pitAne anukuLa che? te vicArI AhAra vAparavAthI zarIranI anukULatA rahe te dharmArAdhanA karI zakAya. dhamarAdhanA karavA mATe ja zarIrane AhAra ApavAne che. 18. dharma-artha- kAma - ne paraspara bAdha na Ave tema karavuM ? 0 dharma, artha, ane kAma e traNe, mAnave dharmane abhyadaya thavA sAthe mokSanI prApti thAya te rIte jIvanamAM AcaravAM joIe. 0 gRhasthapaNAmAM rahI dharmanI upekSA karI kevaLa artha ane kAmanI sAdhanA karavAthI dharmarUpI bIja khavAI jAya che ne duHkhI thAya che. dharma sivAya saMsAramAM sAcA sukhI thavAne kaI mArga nathI. 0 artha eTale dhana upajana karavAmAM mazagula rahe ne dharma ane kAmane tyAga kare te dhananA bhokatA bIjA thAya ane pApa potAne ja bhegavavuM paDe 0 kAma eTale bhegAdi viSayamAM Asakta thAya te 167
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma ne artha banethI bhraSTa thavAya che. puNya nAza pAmatAM dukhI thavAya che. mATe dharma, artha ne kAma traNene vAM na Ave eTale ke arthane vadhe Ave te rIte kAma nahi ane dharmane harakta Ave te rIte arthopArjana nahi. te rIte gRhastha jIvana jIvavuM joIe. 14 sAdhu, atithi, dIna dukhInI sevA karavI : 0 dayA, satya, saMtoSa, sahanazIlatA, vinaya, namratA, saraLatA, udAratA, paropakAra, samatAbhAva vagere guNo sahita evA tyAgI sAdhu-saMte ke gRhastha hoya tenI sevA bhakti bahumAna karavuM joIe. temane davA, auSadha, bhajana, pAtra vagere ApavuM joIe. tenI bhakita karavAthI ApaNAmAM tevA guNa Ave che. 0 dIna duHkhI, garIba, AMdhaLA, lUlA, laMgaDA pazupakSIo vagerenI anukaMpAbuddhithI sahAyatA karavI te mAnavatAne guNa che. che jenazAsanamAM paNa vidhAna che ke zrAvaka sAdhumahArAjane vahorAve nahi tyAM sudhI vApare nahIM temaja bhejana samaye daravAjAnI upara daSTi karI keIne ApI pachI bhojana kare ane eTalA mATe ja saddagRhasthanA dvArA hamezAM alaMga hoya. 20 kadAgraha kara nahi 0 AgrahamAMthI kadAgraha thAya pachI haThAgraha thAya te pachI durAgraha thAya te chuTe nahIM "mArUM teja sAcuM" mAne. 168
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ pramANika-hitecchu taTastha mANasa samajAve te ya samaje nahIM te kadAgraha che. "sAcuM te mArUM" e mudrAlekha rAkhI cAle te badhAne priya lAge che. tenuM bahumAna vadhe che. te vizvAsu bane che. kadAca mAnavathI bhUla thAya, kAraNa chadmastha che. bhUla thavI zakya che, paraMtu bhUla kabUla kare, kadAgraha na kare te mAnava mahAna banI zake che. 21. guNujanene pakSapAta karavo ? kSamA-namratA, saralatA-saMteSa sajajanatA udAratAdAkSiNyatA-sthiratA - pavitratA dharmazIlatA - paropakAratA nirihatA - Atma ramaNatA pApabhIrutA paropakAra parAyaNatA ItyAdi guNo guNI AtmAmAM rahe che. eTale guNane pakSapAta karo. 0 guNAnurAga dIpakanA jevo che. eka dIvAmAMthI se divA pragaTAvIe paraMtu pahelAM dIvAnuM teja ochuM thatuM nathI tema guNAnurAgathI pote guNavAna bane che. guNAnurAgathI dharma prAptinI gyatA Ave che. mATe avazya guNavAna banavA guNAnurAga karavo. 29. agya dezakALamAM pharavuM nahi 0 vezyAnA nivAso, jugAranA aDDAo, dArUnA pIThAo, cAMDALanA ghare, mAchI mAre-kasAIkhAnAo vagere sthaLe javAne niSedha che. tyAM jatAM AvatAM sadAcAra tathA susaMskArethI bhraSTa thavAya che ne vAraMvAra hRdaya niSphara thaI jAya che. ke maLatA ne dayAnI lAgaNI ochI thaI jAya che. 169
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjAe-saMghe ke jJAtijanoe niSedha karela sthaLe javAthI AjJA bhaMga thAya che. rAjyadaMDa tathA AbarU para kalaMka lAgavAno saMbhava rahe che. jethI niSedha karela sthaLe javuM nahi. 0 AvA kharAba sthaLa pAse rahevAthI tema ja ati paricaya thavAthI mAnava nAlAyaka ane kupAtra banI jAya che. mAnavabhava hArI jAya che. mATe tevA sthaLe rahevuM ke javuM nahi 28. zaktine vicAra karI kAma karavuM? 0 zarIrabaLa - manobaLa - AtmabaLa - dhanabaLa vagere pitAnI zakti, saMge ane sAdhanone vicAra karI DahApaNathI kAma karavAthI pastAvAno vakhata Avato nathI. 0 baLavAna sAme azakatoe pitAnI sabaLatA ke zaktine vicAra karI kAryane AraMbha kare. jethI kAryamAM vijaya maLe che. vagara vicAre sAmane karavAthI kekavAra sAcA hovA chatAM khoTA TharavAno vakhata Ave che. 24. vratadhArInI sevA karavI? 0 Idri ane manane vaza karanAra vRddha ke yuvAna evA tapasvI-tyAgI-jJAnI-sAdhu-saMta purUSo saMyamI jIvana pasAra kare che. tethI pitAnI saMpatti anusAra temanI sevA - bhakti karavI. hadayathI stuti karavI. chevaTe vacanathI paNa satkAra kare. 0 pU. A. bha. zrI haribhadrasUrizvarajI mahArAja jaNAve che ke "sAdhuonI sadA sevA - bhakti karavI. kAraNa 170
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ sa MtasamAgamanuM phaLa vinaya che. vinayanu phaLa jJAna che. jJAnanuM phaLa virati che. viratinuM phaLa kavinAza eTale meAkSa che. 25. peASaNa karavA lAyakanuM peASaNa karavuM : saccAritryamAM rahela jJAnavRddha temaja mAtA-pitAnI sevA bhakita karavA sAthe pASaNa karavA lAyaka, patnI, putra, putrI, vidhavA hena, nAnA bhAI A, bhatrIjA, neAkara cAkara, pazupakSIo, vagere paNa Azrita che tenuM pASaNa karavu joi e. anAja, vastra, makAna vagere sagavaDa ApavI joIe. A ApaNane sukha game che du:kha gamatuM nathI tevI ja rIte khIjAne paNa sukha game che. duHkha gamatu nathI. mATe pahelAM AzritAnu peASaNa karavuM joIe. tenA sukhe sukhI thavuM joI e. mAtApitA gharaDA thayA hAya, bhAI-bahene apaga hAya, nirAdhAra, rakhaDatA mUkavAthI kuLa-dha-lajavAya che. tenA nisAsA lAge che. hRyamAM nirdayatAnI vRddhi thAya che. avarNavAda khelAya che. AkharU ochI thAya che. lAyakAta nAza pAme che. mATe mAtApitAnI sevAbhikata ane AzritAnu pASaNa karavuM e uttama purUSAnu lakSaNa che. 26 dIrgha draSTA banavu : koIpaNa kAryonI zarUAta karatAM pahelAM piraNAma zu Avaze ? tenA vicAra karI kAryanA Arabha karavA. ' Aga lAge ne kuvA khAde' tevuM na thAya 'pANI Ave te pahelA pALa mAMdhe tene dIrgha draSTA kahevAya che. 171
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ je kALe je karavA caiAgya hAya te kare. sArA sAra samajI dravya-kSetra-kALa ane bhAvane vicAra karI vartanAMra mANasanI kIrti phelAya che. paMcamAM pUjAya che. leAkapriya ane che. temaja peAtAnA ane parane te uddhAra karI zake che. 27 sArA-khATAnA jANakAra thavuM; manuSya jAta eka chatAM rAjA-rAjAmAM, pradhAnapradhAnamAM, zeTha zeThamAM, nAkara nAkaramAM, pitA-pitAmAM, putra-putramAM, bhAI-bhAimAM, paNa svabhAvanA taphAvata ApaNe joi zakIye chIe. dudha nAmathI eka ja che chatAM gAyanuM dUdha, bheMsanu dUdha, UMTaDInuM dUdha, gabhInu dUdha, SakarInu dudha, thAranu dUdha, AkaDAnuM dUdha, vaDanuM dUdha ema badhAnAM guNa doSamAM meTa taphAvata dekhAya che. janAvaramAM paNa vAgha-siMha-gheADA-hAthI, maLaThTha, gAya, bheMsa vageremAM guNa doSa judA judA dekhAya che. tene samajIne je vizeSajJa purUSa peAtAnAmAM guNeAne vikasAvavA guNa-deSa vaccenu aMtara jANe ane doSane! tyAga karI peAtAnAmAM guNa vikasAve te dIdraSTA jANavA. AtmAnuM kartavya - akartavya, pudgalanu akavya,jANIne vicAra karI vartana karanAra dIrghadraSTA khanI sukhI thAya che. 28. upakArA jANavA kRtajJa anavuM : 172 kanya - para MparAe kaTokaTInA prasa Mge, duHkhanA samaye, daridratAnA samaye,
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhUkhanA ke tarasanA samaye sahAnubhUtinI, paisAnI, annapANInI ke jJAna bhaNavA jJAnanA sAdhanonI, ItyAdi kaI paNa sahAya keIe karI hoya te tene upakAra bhUla nahi. 0 zeDo paNa upakAra karanArano guNa bhUlavo joIe nahi, kayAre prasaMga Ave ane upakArano badale vALuM e bhAva rAkha joIe-zrIpALa mahArAjAne dhavala zeThe vahANamAM Azare Ape-eTalA upakArane paNa teo bhUlyA nahi ane anekavAra tene bacAvyA. 0 upakAranA badalAmAM upakAra kare tenAM karatAM apakArI upara upakAra kare te khare upakAra che. ApaNe keIne upakAra bhUlave nahi, ane ApaNe keInA upara upakAra karyo hoya te tene badale levAnI bhAvanA rAkhavI nahi, ne keInA apakArane yAda kare nahi. 0 kUtarAne roTale Apa te keTale vaphAdAra rahe che. siMha-hAthI jevA-prANuo paNa vaphAdArI batAve che. te mAnavathI keIna kiMcit mAtra upakAra tema ja dharmaguruono upakAra zI rIte bhUlI zakAya? 29. kapriya banavuM H 0 vinaya karavAthI, priya bolavAthI, namratA rAkhavAthI, saraLatA dhAraNa karavAthI,-lekapriya banAya che. satya bolanAra, papakAra karanAra, nisvArtha kAma karanAra kapriya bane che. 0 sArU vartana karavAthI ApaNuM ja bhaluM thAya che. lakone batAvavA mATe sAruM vartana karavAnuM nathI. paraMtu 173
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApaNuM vartana bIjAne duHkharUpa na thavuM joIe e bhAvathI sAruM vartana karavAnuM che. 0 prAcIna kALamAM bhAmAzAha, jagaDuzAha, vastupALa, tejapALa, saMprati mahArAjA kumArapALa, vimaLamaMtrI, pethaDazAha, vagere bIjA mATe kAryo karI lekapriya banela che. tenA kAryo saune sArAM lAge che. saraLatA, niSkapaTatA e mokSane saraLa mArga che. niSkapaTI jIvana jIvanAra ja AgaLa vadhI zake che ne jokapriyatA TakAvI zake che. 80. lajajAvAva thavuM 0 lajajA hoya tyAM maryAdA haiya, maryAdA hoya tyAM sadAcAra, ziSTatA temaja nIti hoya, nIti hoya tyAM ja dharmanI prApti hoI zake che. 0 nirlajaja banavAthI AtmAnuM ahita thAya, bIjAnuM ahita thAya, rAjA daMDe, loke niMde, vyabhicAra, jugAra, hiMsA, IrSA, niMdA, kajIyA, kaleza vagere jIvanamAM paga pisAra kare. enAthI bacavA avazya lajajAvAna banavuM joIe arthAt kharAba kAryo karavAmAM lajajAvAna banavuM jarUrI che. 0 IzAre kare ne naThArA kAryothI pAchA dhare te lajajAvAna che. te doSane bhUlone sudhAravA AnAkAnI karatA nathI. bhUlone sudhArI guNone te prApta karI zake che mATe lajajALa banavuM joIe. 31 dayALutA rAkhavI? 0 AMdhaLA-tulA-laMgaDApAMgaLA-mUMgA, baherAM, regI, hAtha paga vinAnA, azakata, nirAdhAra, nirdhana, vipattivALA duHkhI jAne madada karavI joIe. kAraNa dayA dharmanuM mULa che. 174
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApaNane duHkha joItuM nathI. sukha joIe che. tema khIjAne du:kha joituM nathI sukha joIe che. te ApaNe temane sukha ApavuM joIe. sukha ApavAthI sukha maLe che. duHkha ApavAthI du:kha maLe che. mATe du:khI jana upara yA karavI. pazu-pakSI-gAya-bheMsa-kIDI-makADA Adi jIva mAtra pratye karUNA rAkhavI te mAnavatA che. meghakumAre aDhI dIvasa sudhI sasalAne bacAvavA paga bhAMya para mUkayA nahAtA tA mANasa jevA mANasa khIjA jIvA pratye nirdaya zI rIte banI zake? 32. zAMta svabhAvavALA anavuM : zAMta ane su Mdara svabhAvavALA sadA AnaMdita rahe che, prasanna rahe che. badhAne vizvAsa upajAvI zake che. keAInA hAthe nukazAna thAya tyAre krodhI ane, gALA de, kajIyeA kare teA nukazAna thayeluM pAchuM Avatu nathI. mATe zAMta-svabhAvavALe kahe : ' bhAI harakata nahiM, thayu te thayu. have dhyAna rAkhajo.' pAte kredhI mane nahi khIjAne kaDavA vacana sabhaLAve nahi. game tevI viparIta paristhitimAM paNa krodhane vaza na thatAM zAnta, prazAMta temaja upazAMta rahevu joie. 33. paropakAramAM tatpara rahevuM : strI - mAtA - pitA - putra - bhAi - bhatrIjA ena vagere kuTubInI sAra-saMbhALa karAya te upakAra nathI. mAtra pharaja che. paraMtu khIjA jIvAnI dayA lAvI, nisvArtha paNe manathI - vacanathI - kAyAthI ane dhanathI - upakAra karavA te upakAra che. zarIranA rakSaNu ke pASaNa sabaMdhI je je maDha ApavAmAM Ave te dravya upakAra che. ane AtmAnu bhAna 175
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ karAvI bIjAne dharma mArge dora, bIjAne sthira kare, te bhAva upakAra che. apakArI upara upakAra kare te khare upakAra che. 34. kAmakodhAdi zatruone jitavA ? - kAma-dha-lobha-mAna-mada ane harSa A che zatruo ApaNane saMsAramAM rakhaDAve che. 0 bahAranA zatruone utpanna karanAra aMtaranA zatruo che. mATe te aMtara zatruone dUra karavA purUSArtha kara. 85 iMdriyAne vaza rAkhavI : 0 sparzanA, rasanA, vraNa, cakSu ne zrAvaNa (cAmaDIjIbha-nAka-AMkha ane kAna) A pAMca ikiye che ne chaThuM mana che. tene vaza rAkhavuM. aMkuzamAM rAkhavuM. zarIra ratha che. idri ghoDA che. mana sArathi che. AtmA rathamAM besanAra mAlika che. idriArUpI gheDAne aMkuzamAM mUkI AtmA jIvanaratha calAve te sukhI thAya. Indriyane asaMyama duHkhane mArga che. 0 A pAMtrIza guNe mAnava-jIvana mATe mokSamArgamAM upara caDhavA mATenA pAMtrIsa pagathiyA che. - mAnava pote A pAMtrIsa guNe samajI jAya ne jIvanamAM utArI jANe te enA jIvananuM gulAba, khilakhilATa hAsya veratuM ane saMskAranI suvAsa phelAvatuM sahune mATe AkarSaNa rUpa banyA vinA rahe nahi. pAMtrIsa guNa e dharmane pAme che. jeTalo pAyo majabUta haze eTalI ja dharmanI ImArata majabUta banaze. 176
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ AhArazuddhi mATe bhakSyAbharyA vicAra AtmAno svabhAva AhArI nathI. AtmAne svabhAva aNahArI che. ' AtmAne zarIrane vaLagADa vaLage che mATe khAvA ApavuM paDe che. zarIrane paNa e mATe ApavAnuM che ke enAthI kaMIka dharmanI sAdhanA thaI zake. zarIra te mATI che. dharma ArAdhanA sonuM che. mATI vecI aMte te kharIdAya eTaluM sonuM ja kharIdavAnuM che. AvA mATI jevA zarIrane evuM te khAvAnuM na ja apAya ke jethI zarIra mAthe caDI bese ne dharma paga nIce rahI jAya. zarIrane AhAra e mATe ja ApavAne che ke "AhAranI sahAyathI zarIra dvArA aNAhArI pada prApta karI zakAya te khAvAnuM ApatA pahelA e vicAravuM joIe ke "zuM khAvAnuM ApavuM.? bhakSya ke abhakSya? kayAre khAvAnuM ApavuM...? rAtre ke divase ? keTalI vAra khAvAnuM ApavuM? ekavAra bevAra ke traNavAra? e jANavA mATe bhakSyAbhaDhya vicAra vAMcavA bhalAmaNa che. 777
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ AhAra vicAra - AhAra zuddhithI vicAra zuddhi ane vicAra zuddhithI vartana zuddhi Ave che. rAjasIne tAmasI AhArathI manamAM kaluSita vicAre janme che. aneka roganI utpatti, aneka jIvonI hiMsA ane anAcAronI pravRtti thAya che, e pravRtti jIvanane adhogatimAM laI jAya che. 0 rAjasI ane tAmasI AhAra tyAga karavA lAyaka che. ane te mATe bAvIza abho zAstrakAroe batAvyA che. abhakSya eTale na khAvA lAyaka padArtho. te padArtho khAtA na hoIe chatAM paccakhANa nahi levAnA kAraNe tenA pApa lAge che. mATe niyama laI avazya tyAga karavo. jethI aneka pApathI bacI javAya. bAvIza abhaNyo 1. madha 9. beLa athANuM | 17 vaDanA TeTA 2. mAkhaNa 10 rAtri bhajana | 18 uMbaranA TeTA . mAMsa 11 dvidaLa 19 kALA uMbarAche. madirA (dArU) 12 calitarasa nA TeTA 5. barapha 18 bahuM bIja 20 pArasa pIMpa6. karA 14 veMgaNa nAnA TeTA 7. jhera 15 tuccha phaLa 21 plekSanI TeTI 16 ajANyA phaLa 22 anaMtakAya. 0 mIThAI, khAkharA, loTa vagerene kALa nIce 8. mATI 178
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaNAvyuM che. te samaya thaI gayA bAda abhakSya che. te samaya pahelAM paNa svAda badalAI jAya te abhakSya jANa tyAga kare. 1. aSADha suda-15 thI kArataka suda 15 sudhI paMdara divasa pachI abhakSya. 2. kArataka suda-15 thI phAgaNa suda 15 sudhI trIsa divasa pachI abhakSya. 8. phAgaNa suda 15 thI aSADha suda 15 sudhI vIsa divasa pachI abhakSya. 0 kerI ane rAyaNa, AdrA nakSatra pachI abhakSya che. khajura, khAreka, suke me, ane sarva bhAjI, tAMdaLajo, methI, kethamIra, pataravelIyAnA pAna vagere phAgaNa suda 14 thI kArataka suda 15 sudhI 8 mahinA abhakSya che. khAsa jarUrI? ApaNe kuLAcArathI - dezAcArathI kevyavahArathI ghaNI vastuo vAparatAM nathI. chatAM tenA paccakakhANa nahi levAthI tene deSa lAge che. mATe niyama avazya le joIe. jema upavAsa karyo hoya paNa paccakhANa na laIe te upavAsano lAbha maLato nathI ema keIpaNa vastune niyama na laIe to pApathI bacI zakAtuM nathI. bAvIsa abha cAra mahA vigaIe : 1. madha, 2. madirA, 3. mAMsa, 4. mAkhaNa, 0 madha, madirA, mAMsa, mAkhaNa A cAra mahA vigaIo 179
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. vigaI eTale vikRti kare te. cAre mahA-vigaImAM te te raMganA atisUkSma jI utpanna thAya che ne mare che. je vAparavAthI vikArI vRtti, kAmavAsanA temaja aneka reganI utpatti thAya che. che aneka jIvonI hiMsA thAya che. dareka dharmamAM tene niSedha karela che. mahAvigaI vAparavAthI buddhi bhraSTa thAya che. jIvananI adhogati thAya che. 0 1. madha : mAkhI, bhamarI, kuMtAnI thuMkamAMthI bane che. madhamAkhIne trAsa ApI madha kaDhAya che. madhapuDAmAMthI azakta evA aneka baccAo dhumADAthI guMgaLAIne marI jAya che tenA madhurarasanA kAraNe aneka trasa jIve,- kIDIo, uDatA jIve, seMTIne marI jAya che. madhamAkhIonI azuci tathA tenA IMDAne rasa madhamAM bhaLe che. davA mATe paNa te vAparavuM joIe nahi. te ati durga chanIya che. madhanA badale pAkI cAsaNI, murabbAne rasa ke ghIsAkarathI paNa davA laI zakAya che. 0 2. madirA: madirAthI buddhi bhraSTa thAya che. madirA pInAra mANasa mAtA, bena, dIkarI, sAthe svastra jevuM vartana kare che. rastAmAM, bajAramAM nagnapaNe suve che. bebhAna banI paDyo rahe che. guDha vAte pragaTa kare che. viveka, saMyama, sabhyatA, kSamA, Adi sarva guNane hAthe karIne nAza kare che. surA, kAdaMbarI, vIskI, dArU, zarAba, drAkSA -sava, vAIna, laThTho, bIyara ke veTa, sarvemAM sUkSama jIvo niraMtara 180
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ utpanna thAya che ne mare che. tenu sevana karavAthI aneka jIvAnI hiMsAnuM pApa lAge che. ne jIvana marakhADha ane che. 8. mAMsa : pAMcendrIya jIvAnA vadhathI mAMsa maLe che. zuka ane leAhIthI utpanna thayelA viSTAnA rasathI vadhelA leAhI vaDe taiyAra thayela du chanIya mAMsanuM bheAjana kANu kare ? jene janma maraNa joItA nathI. tene kAInA maraNamAM nimitta manavuM na joIe. aneka jIvAnI hiMsA rUpa mAMsa A bhava, AvatA bhava ane bhaveAbhavane bagADe che. mAMsAhAranA mahApApathI iSTanA viyAga, duHkha, daridratA, durbhAgya, nirAdhArapaNuM, parAdhInapaNuM vagere aneka saMkaTo pApathI bhegavavA paDe che. mATe mAMsAhArane tyAga karavA joIe. 4. mAkhaNu : mAkhaNane chAzamAMthI bahAra kADhayA pachI tarata ja te ja raMganA sUkSma jIvAne samUha temAM peDhA thAya che. tethI mAkhaNa abhakSya che. mAkhaNa chAzamAM heAya tyAM sudhI bhakSya che. bahAra kADhatAM tarata ja abhakSya thaI jAya che. mAkhaNu kAmavAsanA utpanna karanAru che. cAritra, sadAcAra mATe hAnikartA che. jethI sajJa bhagavatAe jJAnathI joI jANI niSedha karela che. 5. 6. barapha (hima) kerA : traNe cIjomAM sarakhA deASa che. pANInA eka biMdumAM asaMkhya jIvA hAya che. ema jJAnIo kahe che. 181
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ 0 pANIne mazInamAM khUba ja ThaMDu karavAthI barapha jAme che. kaNe kaNe asaMkhya cha baraphamAM hoya che. karA-hima e pANInuM ghana svarUpa che. barapha, AIskrIma, baraphanA geLA, zarabata, kulphI, ThaMDA pANI vagere vAparavAthI ajIrNa thAya che. aneka roganI utpatti thAya che. 7. jhera : semala, vachanAga, tAlapuTa, aphINa, haDatALa, jhera, kacalA, dhaturo, AMkaDe, rasAyaNa vagere aneka prakAranA che. je vadhu paDatA vAparatAM prANaghAtaka bane che. DI. DI. TI. paNa jhera che mATe tene upayoga paNa karaze nahIM, tamAku paNa jherI vastu che. tenAthI banatAM bIDI, sIgAreTa, carUTa, calama, chIMkaNa vagere dravya bhAva Arogyane nukasAna karanAra che. 8. mATI : mATIthI kensara vagere rogo thAya che. sarva prakAranI mATI, kAcuM mIThuM, khaDI, khAre, bhUtaDe vagere sarva abhakSya che. kaNe kaNe pRthvIkAyanA asaMkhya ja emAM hoya che. 0 mATIthI patharIne rega, pAMDu roga, AmavAta pittanI bimArI vagere roga thAya che. mATI samUrNimA jenI nirUpa che, jethI abhakSya che. 0 cAka, cUno, gerU, acitta hovAthI tene upayoga karI zakAya che. 9. saMdhANu beLa athANuM ? - 1 kerI, lIMbu, guMdA, keraDA, karamadAM, kAkaDI, cIbhaDAM, maracAnA saMbhAro vagere bharI taiyAra karyo hoya to traNa 182
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ divasa uparAMta cothe divase athANumAM aneka trasa jIve upaje che ne mare che. 0 taDake kaDaka thayA vinAnA athANAmAM beIdriya jI utpanna thAya che. eMThe hAthe sparza karAya to paMcendriya samUrNima jIvo upaje che. trasa jIvonI hiMsAne doSa lAge che. 0 chuMdo murabbAo traNa tAranI cAsaNI na thaI hoya to khape nahi. kerI, cIbhaDAM, maracAM, gudA, kAkaDI, baMgaDI jevA kaDaka na thAya to te abhakSya che. svAda pharI jAya athavA lIlakula ke chArI vaLI hoya te paNa khape nahi. (10) rAtri bhejanaH sUryAsta thayA pachI bIje divase sUrya udaya thAya tyAM sudhI cAra pahoranI rAtri gaNavAmAM Ave che. 0 sUryAsta thayA pachI aneka sUkSama jIvonI utpatti thAya che. je lAITanA prakAzamAM paNa dekhI zakAtA nathI. je bhejanamAM AvI javAthI nAza pAme che. rAtre jamavAthI ajIrNa thAya che. Arogya bagaDe che. ALasa vadhe che. ne savAre uThavAnuM mana thatuM nathI. aneka reganI utpatti thAya che. 0 rAtre bhejana karatAM jherI jaMtuonI lALa AvI jAya te mRtyu thAya che. sUryAsta thayA pachI pANI pIvuM lohI 183
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ barAbara che. ne anAja khAvuM mAMsa barAbara che. ema mArkaDa purANamAM mArkaDa RSie paNa jaNAvela che. 0 rAtri bhUjana karavAthI ghuvaDa, kAgaDA, bilADI, gIdha, bhUMDa, sarpa, gha, sAbara, vIMchI vagerenA bhAvomAM janma levo paDe che. 0 divasanI ne rAtrinI najIkanI be ghaDI eTale sUryAsta pahelAMnI ane sUryodaya pachInI babbe ghaDIo bhejanamAM avazya tajavAnI che. 0 rAtri bhejanamAM anna, pANI, khAdima, ane svAdima cAre AhArano tyAga karavAno hoya che; pUrvAcAryoe narakanA dvAramAM rAtri bhejanane prathama batAvela che. 0 (1) bhajanamAM ja AvI jAya te jaladhara thAya che. (2) kIDI Ave te buddhimaMda bane che. (3) mAkhI Ave te ulTI thAya che. (4) kabI Ave to koDha thAya che. (5) vIMchI Ave te tALavuM viMdhAya che. (6) garelI ke tenA avayave Ave to gaMbhIra sthiti thAya che. (7) maccha Ave to tAva Ave che. (8) sarpanuM jhera Ave te maraNa thAya che. 9) gISTa jaMtu Ave te kensara thAya che. (10) jherI padArtha Ave te jhADA ulTI thAya che. (11) vALa Ave svarabhaMga thAya che. 11. dvidaLa : jemAMthI tela nIkaLe nahi te dvidaLa kahevAya che. | O ghAlavaDAM eTale dvidaLa kaThoLanI sAthe kAcA dUdha, 184
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ dahIM ke chAza, temaja tenI sAthe meLavaNu karela keIpaNa cIja hoya temAM tarata ja beindrIya jIvanI utpatti thAya che. 0 dvidaLane sAmAnya rIte kaThoLa dhAnya kahIe chIe. jemAMthI tela na nIkaLe-be sarakhI phADa thAya ane jhADanA phaLarUpa na hoya te dvidaLamAM gaNAya che. 7 caNA, maga, maTha, aDada, tuvera, vAla, ceLA, kaLathI, vaTANA, lAMga, methI, lIlavA vagere tathA te kaThoLanA lIlAM sukAM pAna-pAMdaDA, bhAjI tathA tene loTa, dALa ane tenI banAvaTa vagere paNa dvidaLa gaNAya che. jema ke -vALa, coLAphaLI, tuvera, lIlA vaTANA, lIlA caNa, pAMdaDIvALuM zAka tathA tenI sukavaNI, saMbhAro, athANAM, dALa, kaDhI, zeva, gAMThIyA, khamaNakalAM, pApaDa, buMdI, vaDA, bhajIyAM vagere sAthe kAcA dUdha, dahIM ke chAsane vega thatA abhakSya bane che. 1 dudha, dahIM, chAza ne hAthe dAjhe tevuM khuba garama karela hoya te ThaMDA thayA pachI uparanI kaThoLanI cIjo tenI sAthe vaparAya te doSa lAge nahiM. chAza, dahIMne vadhu garama karavAthI phATI jAya te te mATe mIThuM ke bAjarIne leTa nAMkhavAthI phATI jatAM nathI mATe rAyatAM, dahIMvaDA, zrIkhaMDa, kaDhI, methI nAkhelA athANuM, methInI bhAjI, khamaNa-DhokaLAM, vAlanI dALa vagere sAthe kaThaLa vastu vAparatAM bahuja upaga rAkhavuM jarUrI che. kevalI bhagavaMtoe aneka jIvonI utpatti jJAnathI joI che. 12. calitarasaH 0 rUpa, rasa, gaMdha, sparza, vagere badalAI jAya tene 185
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ calitarasa" kahevAya che. kelAI gayelI vAsI vastuo vagere temaja jene svAda badalAI jAya te badhA calitarasa che. svAdamAM kherAza ke arUcikara lAge, gaMdha kharAba thaI jAya, te vastumAM trasajIvo-teja raMganA lAbIyA che utpanna thAya che. lIlI sapheda chArI pApaDa para upase temAM nigadanA jIva utpanna thAya che anaMtajIvamaya nimedanI ane trasa jIvonI hiMsAne kAraNe calitarasa abhakSya che. 0 jeTala, roTalI, bhAkharI, dALa, bhAta, zAka, khIcaDI, zIre, lApazI, bhajIyA, thepalAM, puDalAM, vaDA, naramapurI, DhokaLAM vagere rAtri vyatIta thayA pachI vAsI gaNAya che. temAM pANIne aMza hevAnA kAraNe beIndrIya jIvonI utpatti thAya che. je garIbone kutarA, gAya ke Dhorane ApatAM trasajIvonI hiMsA thAya che, tene deSa ApanArane lAge che. kALa vItI gayela mIThAI, pharasANa, leTa temaja be rAtri eLagI gayela dahIM, chAza ane temAM banAvelA banAvelAM vaDAM, thepalAM, bIjI rAta pachI abhakSya bane che. calitarasa tathA vAsI vastu khAvAthI aregya bagaDe che. jhADA ulTI thAya che. ne keI samaye maraNa paNa thAya che. tevA aneka dAkhalA vartamAnapatromAM vAMcavA maLe che. mATe tene tyAga kare joIe. 18. bahu-bIjaH 0 je phaLamAM ke zAkamAM be bIja vacce aMtara paDa hAya nahi athavA bIje bIja aDelAM hoya temaja jemAM 186
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ garbha cheDe ane bIja ghaNuM hoya temaja jemAM bIjane judA judA khAsa sthAna ke khAnA na hoya. te bahu bIja jANavAM. 0 bahu bIjamAM khAvAnuM thoDuM Ave che, ne jIvahiMsA ghaNI ja thAya che. jethI tene tyAga kara joIe, lIlA ane sukAM aMjIramAM bIja ghaNA hoya che. je judAM pADI zakAtAM nathI. temaja jAmaphaLa, jamarUkha, dADama, tenA bIja kaDaka hovAne kAraNe sacitta jIvavALA hoya che. jethI te ekAsaNuM ke besaNAmAM kalpa nahIM. 0 koThIMbaDAM, TImarU, rIMgaNa, khasakhasa, rAjagare, paMparA, paTelamAM puSkaLa bIje hoya che. jethI Arogya ane jIvahiMsAnI daSTie tene avazya tyAga karavo. 14. veMgaNuM ja sarva jAtinA rIMgaNa abhakSya che. temAM bIje bahu saMkhyAmAM hoya che. tenI TepImAM sUkSama trasa jIvo hoya che. rIMgaNAnI sukavaNane paNa niSedha che. 61. tucchaphaLaH 0 caNara, pILuM pIcuM, guMdI, jAMbu, sItAphaLa, vagere phaLe jemAM khAvAnuM thoDuM ane pheMkI devAnuM ghaNuM hovAthI tRpti thatI nathI. ane zakti paNa maLatI nathI. te tuccha phaLa hovAthI vAparavAM joIe nahi. 16. ajANyA phaLaH 7 ajANyA phaLe ke jenuM nAma ApaNe jANatA nathI. jenA guNa ApaNe jANatA nathI. tema bIjA keI tenA nAma guNa jANatA nathI te badhA ajANyA phaLa-phUla khAvAthI kaI vakhata AtmaghAta thAya che. tevA ajANyA phaLo vAparavA nahIM. 181
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ ajANyA phaLanA tyAga karavAthI vaMkacUla gayeA hateA. te samajIne ApaNe paNa tyAga maraNuthI kheMcI karavA joIe. 17. uMmare 18. kALe! uMmare 19. vaDanA TeTA 20, pIpalAnI TeTI 21. plekSanI TeTI A pAMca uMmara phaLA che. jemAM rAInA dANAthI jhINAM sajIva agaNita khIjo hAya che. je jIvana nirvAha mATe jarUrI nathI ane rApAka che, je vAparavAthI eka eka khIje rahelA jIvAneA nAza thAya che. tethI te abhakSya che. 22. anaMtakAya : vanaspatikAya e prakAre che. eka zarIre eka jIva hAya tevI vanaspati. jene phaLa, phUla, chAla, thaDa, kASTa, mULa, lAkaDu, ane khIjamAM alaga alaga jIva hAya che. te pratyeka vanaspati kahevAya che. * eka zarIramAM anaMtA jIvA hAya che. te sAdhAraNa vanaspati kahevAya che. tene anaMtakAya kahevAya che. anaMtakAyanA lakSaNA jIva vicAramAM nIce pramANe jaNAvela che. Ama kaMdamUlA i anaMtakAyamAM anaMtA jIveA che je nahIM khAvAthI anaMtA jIvAne abhayadAna ApyAnuM phaLa maLe che. ApaNI jIbha anaMtA jIvAne kacaravA mATe maLI nathI. anatA jIvAne kacaravAthI: bhavAMtaramAM jIbha maLatI nathI. ne anaMtakAyamAM anaMtakALa rakhaDavuM paDe che. mATe tenA tyAga karavA joIe. 188
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ batrIsa anaMtakAyanA nAme 1. bhUmikaMda 17. garamara 2. lIlI haladara 18. kisalaya 8. lIle Adu 19. khIrasuANaMda 4. suraNa kaMda 20. thega 6. vaja kaMda kacure 21. lIlI methI 6. lIle kacuro 22. luNa vRkSanI chAla 7. zatAvarI velI 23. khIleDA kaMda 8. viralI-latA 24. amRta velI 9. kuMvara-pAThuM 25. maLe 10. thAra 26. bilADInA Tepa 11. gaLe 27. vatthalAnI bhAjI 12. lasaNa 28. aMkurA phuTela kaThoLa 18. vAMsa kArelA 29. pAlaka bhAjI 14. gAjara 80. suaravallI 15. luNI [31. komaLa AmalI 16. Dhaka 32. Alu, ratALuM, pIMDALu 2 baTAkA vagere anaMtakAya che vadhu vigata mATe abhakSya. anaMtakAyavicAra vagere vAMcI gurUgamathI jANa pUchI tyAga karI zrAvake anaMtA jIvone abhaya dAna ApavuM joIe. niyama levAthI ja tyAgano lAbha maLe che. mATe avazya niyama laI tyAgane lAbha meLavo joIe. [mRti zreNi AdinA AdhAre] 189
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ paccakakhANunI AvazyakatA paccakakhANa zA mATe...? A eka AjanA jamAnAne khAsa prazna che? e praznano javAba A A vibhAga vAMcavAthI maLI raheze. bagIcAmAM pANI AvavA mATe nIka (nahera) hoya che. nagaramAM manuSyane AvavA mATe daravAjA hoya che. baMgalAmAM havA, dhULa ane prakAza Ave che enuM kAraNa bArI bAraNuM hoya che. e ja rIte pApane kacare paNa AtmAnI aMdara AvIne cUMTe che to ene AvavAnA kaIne kaI mArga hovA ja joIe. e mArganuM jJAna na thAya tyAM sudhI zakya ja nathI ke e mArgane baMdha karI ApaNe Atma-makAnane pApa vinAnuM banAvI zakIe. | tIrthaMkara paramAtmAe karmane -pApane AvavAnAM cAra mArga batAvyA che. jemAM badhA ja mArgano samAveza thaI jAya che. 1. mithyAtva 2. avirati 3. kaSAya 4. ga. 1. sarvajJa bhagavAne kahelA tatvathI virUddha mAnyatA dharAvavAthI pApa Ave che. 2. keI paNa pApa pravRttine pratijJA dvArA nahi rekavAthI pApa Ave che. . krodha, mAna, mAyA, ane lobhathI pApa baMdhAya che. 190
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4. mana, vacana ane kAyAne pApavRttimAM joDavAthI pApa Ave che. - pApane AvavAnAM cAra mArgamAMthI bIjA naMbaranA mArgane avirati kahevAmAM Ave che. avirati eTale ke I paNa pApa pravRttine paccakakhANa dvArA na rokavI te! AthI eka vastu nakkI thAya che ke koIpaNa vastu khAva ke na khAva, pIo ke na pIo, bhega ke na bhoga paNa te vastunI pratijJA na hovAthI AtmAmAM pApa AvIne cUMTe ja che. kAraNa pApane AvavAnI bArI khUllI che. vastu na vAparavA chatAM vastunI abhilASA IcchA rUpa nIka khullIrahevAthI pApa Ave che. vastu na hovA mAtrathI ke vastu na khAvA mAtrathI tene tyAga gaNAtuM hoya to jagatane sauthI maTe tyAgI bhIkhA rIne ja gaNa paDaze. paraMtu koI ene tyAgI kahetuM nathI. vyavahAramAM paNa 1. hAthamAM cappaNiyuM laI bhIkha mAMgI khAnAra ane phUTapAtha para sUnArane keI bAga baMgalA ke bAgIcAno tyAgI kaheze kharuM? 2. jaMgalamAM rahenArA bhIle ane garIba mIlamajura ke jemane ghI, dUdha khAvA-pIvAnuM te zuM jovAnuM ya bhAgyamAM nathI lakhAyuM temane be vigaInA tyAgI keI kaheze kharAM? 8. mUMgA mANasane satyavAdI, kuMThAne ahiMsaka, pAMgalAne dizA parimANa vratadhArI ke napuMsakane keI brahmacArI kaheze kharo? 191
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4. TAIpheDamAM kaMI na khAnArAne ane saMgrahaNImAM mAtra chAza pInArAne keI miSTAnnane tyAgI kaheze khare? . devone hajAra varSa sudhI khAvAnI IcchA ke bhUkha lAgatI nathI teTalA mAtrathI temane kaI upavAsI kahetuM nathI. kAraNa paccakakhANa nathI. 6. kasAI paNa rAtre uMghamAM hiMsA na karate hevAthI ene ahiMsaka keI nahi kahe kAraNa ene hiMsA na karavAnI pratijJA nathI. 7. zakti na hoya ke sAdhanane abhAva hoya eTalAmAtrathI pApa na karanArane puNyazALI kahevAya te sahuthI vadhu puNyazALI jhADa gaNAze, bicArUM kAyama sthira rahe che. keIne mAratuM nathI ke pIDatuM nathI. chatAM ene svarga ke mekSa thatuM nathI kAraNa eNe pratijJApUrvaka pApa na karavAno nizcaya karyo nathI. che. khUda tIrthakara bhagavaMte ke je janmathI ja pavitra jIvana jIvanArA hoya che. teo paNa samasta saMsArane tyAga karatI vakhate sarva nAva no putraveNAmAM A pramANe karemiti sUtra bolIne hajAro mANasonI ne devenI vacce pratijJA kare che. ethI eka vAta nakkI thAya che ke jIvanamAM pratijJAnI khUba ja mahattA che! pratijJA vagaranuM ke paccakakhANa vinAnuM jIvana pazu jIvana che. - vyAja nakkI karyA vinA keIne tyAM paisA mUkI devA 192
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAtrathI jema vyAja maLatuM nathI. tema bhakSya ke abhakSya padArthonI pratijJA lIdhA vinA tenuM puNya paNa maLatuM nathI. - peDhIne bhAgIdArI peDhImAMthI pite chUTA thavAnI neTasa na Ape tyAM sudhI te peDhImAM thatA naphA taTAne bhAgIdAra pite gaNAya ja che tema pApa karmanI peDhImAMthI AtmArUpa bhAgIdAra pratijJArUpa neTIsa ApI chUTa na thAya tyAM sudhI pApane bhAgIdAra bane ja che. - A uparathI paccakhANanI zuM mahattA che e samajAI jAya che tethI bhakSya ke abhakSya na khAtA hoya ke na khAvuM hoya to tenuM paccakhANa zrAvake avazya laI ja levuM joIe. jethI puNya baMdha zarU thaI jAya ane pApakarmanI nirjarA ane guNasthAnaka pratyayI pApakarma a5rasa ane a5sthitivALuM baMdhAya. mAnavabhavanI vizeSatA ja e che ke mAnava ta5-japavrata-paccakhANa karI bhavane saphala karI zake che.
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvake zu karavu joIe ? --pariziSTa 1. muhapattinA pacAsa ela 2. mudrAcitrA 3. praznottara 4. paccakkhANunuM phaLa 5. paccakkhANA 6. zrAvakanA 21 guNA 7. zrAvakajIvananA niyama,
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ muhapattInA pacAsa kheAla sUtra. a, tattva karI sadgu samyaktvameAhanIya, mizrameAhanIya, mithyAtvamAhanIya, pariha kAmarAga, sneharAga, draSTirAga pariharuM sudeva, suguru, sudharma Adara kudeva, kuguru, kudharma pariharuM jJAna, darzana, cAritra, AdaruM jJAna virAdhanA, dana virAdhanA cAritra virAdhanA pariharu mane gupti, vacana gupti, kAya gupti AdaruM manAda, vacanadaMDa, kAyadaDa pariharu hAsya, rati, ati pariha bhaya, zAka, jugupsA pariharuM kRSNu lezyA, nIla lezyA, kApAta lezyA pariharuM rasagArava, riddigArava, sAtAgArava pariha mAyA zalya, niyANu zalya, mithyAtvazalyapariharuM krodha, mAna pariharuM mAyA, lAbha pariharu pRthvI kAya, apa kAya, teukAyanI rakSA karuM vAyu kAya, vanaspati kAya, trasakAyanI jayaNA karuM 1 3 3 m m 3 3 cha 3 25 3 3 3 3 3 che 3 50 195
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinamudrA khamAsamaNa zI rIte devu...? e sAmenI paMcAMga pra Ni pA ta mu drA jovAthI samajAze. - UbhA UbhA kAusagga zI rIte karavA...? e sAmenI janamudrA jovAthI samajAze. paMcAMgapraNipAtamudrA peja naM. 64 para Apela mudrAtrikanA citrA
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ gamudrA muktAzuktimudrA caityavaMdananA prAraMbhathI "uvasaggahara' sudhInI mudrA jayavIyarAya vakhatanI mudrA (AbhavamakhaMDa sudhI) ardhAyavIyarAya bAlyA pachInI pratikramaNamAM caravaLe, "vArijajaIthI naMjayati zAsanama' muhapatti hAthamAM laI hAtha sudhInI daityavaMdananI mudrA jeDI UbhA rahI sUtro bolavAnI mudrA saMvatsari pratikramaNa saraLa vidhi-saciMtramAMthI - sAbhAra
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ praznottara prazna : niyama laIne teDI nAMkhave e karatA na le zuM che ? uttara : niyama haMmezA pALavA mATe ja apAya che. ane lenArAo paNa pALavA mATe ja le che. Ama chatAM niyama teDI nAMkho ane tUTI javo e bemAM ghaNe taphAvata che. - niyama letAM pahelAM ja "bhAMgI jaze te" ema vicArI na lenAra je saMsAramAM paNa e ja rItane vicAra karI pagaluM bhare te e kaMI ja na karI zake. paNa, dharmanA viSayamAM e A badhA vicAra kare che. saMsAramAM te vagara vicAryuM jhaMpalAve che. - dukAna kholatI vakhate "devALuM Avaze te"? ema e vicArate nathI! - chokarI paraNatAM "raMDApo Avaze te" eve e vicAra karatA nathI. - ghara bAMdhatA "dharatIkaMpa thaze te" e e vicAra karato nathI. - DaoNkaTara vakIla AdinI DIgrI meLavavA hajAro rUpiyA kharacatAM "kadAca DokaTara banIne tarata ja marI jaIza te" e vicAra e karatuM nathI. sTImaramAM besI vilAyata jatAM "kadAca sTImara vacamAM ja DUbI jaze te?" evo vicAra ene AvatuM nathI. 198
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ plenamAM besIne amerikA, AphrikA ke raziyA jatAM te vicAra nathI karato ke plena tUTI paDaze to? mAtra dharmanA viSayamAM ja kaI vrata paccakhANa ke niyama levAnI vAta Ave tyAre e vicAra kare che ke tUTI jaze to? paNa, bhaviSyamAM zuM thaze? enI ApaNane Aja kayAM kaMI khabara che? chatAM vepAra kare ... lagna karavA, bhaNavuM Adi badhuM ja karIye chIe tema pratijJA tUTI jaze to? evI zaMkA karyA vinA pratijJA ke paccakhANa laI ene pALavA prayatna karavo joIe. chatAM tUTI jAya te prAyazcita laI zuddha thaI javuM joIe. paNa pratijJA ke paccakhANa vinAnuM jIvana te na ja jIvavuM joIe. - pratijJA laIne akhaMDa pALanAra AtmA akhaMDa saubhAgyavatI jevo che. - pratijJA laIne jenI tUTI gaI che te AtmA vidhavA je che. - paNa, bilakula pratijJA ja na lenAra AtmA vezyA je che... mATe pratijJA ke paccakakhANa avazya karavuM joIe. 199
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ paccakhANanuM phaLa savAranA ochAmAM ochuM navakArazInuM ane sAMjanA cevihAranuM paccakakhANa karanAra prAyaH tiryaMca ke narakagatimAM jato nathI. navakArazI Adi paccakakhANa karanAra keTalo lAbha meLave che e paNa jANavA jevuM che. - nArakImAM rahelo AtmA akAma nirjarAthI asahya duHkha sahana karI so varSamAM jeTalA karma apAve che teTalA kame mAtra navakArazInuM paccakakhANa karanAre khapAve che. - porasithI eka hajAra varSanA, sADhaparasithI dasa hajAra varSanA, parimUDhathI eka lAkha varSanA, ekAsaNuthI dasa lAkha varSanA, nivIthI eka karoDa varSanA, ekalaThANuthI [mAtra hAtha meM sivAya eke aMga hAlavuM na joIe ane ThAma covihAra karavo joIedasa karoDa varSanA, ekaladattathI so karoDa varSanA, AyaMbilathI eka hajAra karoDa varSanA, upavAsathI dasa hajAra kareDa varSanA, Ama eka eka upavAsanI vRddhie dasa gaNuM varSe vadhAratAM javA-ATalA varSanA duo bhegavI nArakI akAma nirjarAthI je karma khapAve te, zrAvaka uparanA paccakakhANa karavA mAtrathI khapAve che. mATe navakArazI, pirasa, AyaMbila, ekAsaNuM, upavAsa Adi paccakhANa zrAvake avazya karavA joIe. vizeSamAM musi-gaMThasI ane veDhamI Adi paccakakhANa paNa zrAvaka mATe bahu upayogI ane bahuphaLa ApanArA che. 200
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ muuMsi paccakhANuM eTale musi paccakakhANa laI jyAre paNa kaMI khAvuM pIvuM hoya tyAre muThThIvALI traNa navakAra gaNa khAvuM pIvuM ane pAchuM tarata musi paccakakhANa laI levuM. A paccakakhANathI khAvA pIvAnA samaye sivAya Akho divasa paccakakhANamAM-viratimAM rahevAya che. gaMsi paccakakhANuH gaThasi paccakhANa eTale gAMTha mArI gaThasinuM paccakhANa laI jyAre paNa kaMI khAvuM pIvuM hoya tyAre kapaDAnI gAMTha choDI navakAra gaNuM khAvuM. pachI pAchI gAMTha mArI paccakhANa laI levuM. A rItanA judA judA saMketathI 1 aMgUThe - 2 muThThI 3 gAMTha - 4 ghara- 5- parasevo - 7 zvAsozvAsa 7 bindue ane 8 dIvAnI ta AdinA saMketathI paccakhANane lAbha laI zake che. darekamAM paccakhANa nIce pramANe ja levuM mAtra "muThTho sahiyaMne ThekANe "gaMThi sahiya' Adi balavuM. A paccakhANathI mahinAmAM ogaNatrIsa upavAsane lAbha maLe che. | musi paccakakhANa murkisahiyaM paccakhAI, calavihaMpi AhAraM, asaNaM pANuM - khAIma- sAIma annatthaNA bhegeNaM, sahasAgAreNa mahattarAgAreNaM, savvasamAhittiyA gAreNaM, vosiraI 201
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ paccakhANe namukakArasahiaM mukisahiaM ugae sUre, namukkArasahie musihie paccakhAI calavihaMpi AhAraM, asaNuM pAchuM khAIma TAIma annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savasa mAhittiyAgAreNuM vosiraI pirisi-sAparisi ugae sUre, namukkArasahi. parisi sADhaparisi muki. sahi paccakakhAI uggae sUre, cauvihaMpi AhAraM, asaNaM, pANuM, khAIma, sAIbaM, annatthaNAbhogeNu sahasAgAreNuM pracchannakAleNuM, disAmAheNuM, sAhavayaNeNaM, mahattarAgAreNaM, savasamAhivattiyAgAreNuM siraI. AyaMbila nivi-ekAsaNuM-biyAsaNuM uggae sUre, namukkArasahiaM, parisi, sADhaparisi muddhi sahie paccakhAI uggae sUre, cauvilaMpi AhAraM, asaNaM, pANuM, khAImasAImaM annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, pacchannakaleNuM, visAheNuM sAhavayaNeNaM, mahattarAgAreNaM, savasamAhivattiyAgAreNa AyabilaM nivigaI vigaIe paccakakhAI annatthaNabhegaNa, sahasAgAreNaM, levAleveNuM gihatyasaMsaTheNaM, uphakhittavivegeNaM, pahuccamakikhaeNe pArivaNiyAgAreNuM mahattarAgAreNuM savasamAhittiyAgAreNaM, ekAsaNuM, biyAsaNuM paccakhAI tivihaMpi AhAra, asaNaM, khAImasAIma annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, sAgAriyA 202
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAreNaM, AuMTa pasAraNuM, gurualphaNeNaM, pArivaNiyAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAhittiyAgAreNuM mANasa leveNa lA, aleveNa vA accheNa vA, bahuleveNa vA sasinthaNa vA, asitthaNa vA siraI. cauvihAra upavAsa sUraucca abhyAruM paccakhAI cauvihaMpiAhAra, asaNaM, pANuM, khAImaM, sAIma, annatthaNabhegeNaM, sahasAgAreNaM, pArivaNiyAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAhittiyAgAreNaM, siraI. tivihAra upavAsa sUre uggae adbhuttaDuM, paccakakhAI tivihaMpi AhAra, asaNuM khAIma, sAImaM annatthaNabhegeNaM, sahasAgAreNaM, pAriThAvaNiyAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAhittiyAreNaM, pANahAra pirisi, sADhaparisi mukrisahiaM paccakakhAI, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, pacchannakaleNuM, disAheNuM, sAhavayaNeNuM mahattarAgAreNaM, savasamAhittiyAreNaM, pANaksa leveNa vA, aleveNa vA, accheNa vA, bahuleveNa vA, sasitthaNa vA, asitheNa vA siraI. cevihAra tivihAra divasacarimaM paccakakhAI cauvihaMpi AhAraM, tivihaMpi AhAra asaNuM pAchuM khAImaM sAIma annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAvivattiyAgAreNaM, siraI pANahAra pANahAra divasacarimaM paccakhAI, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAhittiyAgAreNaM, siraI 203
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvakanA ekavIsa guNe 1. azudra H zrAvaka tuccha hRdayavAlo na hoya paraMtu dilAvara hRdayavAle heya. 2. rUpavAna ? pAMca Idriye jene saMpUrNa maLI hoya. 8. prakRti saumya svabhAve zAMta hoya, cIDIyA svabhAvavALe na hovo joIe. 4. lekapriya dAna, sadAcAra, vinaya, mISTa bolanAra Adi guNone dhAraNa karanAre hoya jethI lokomAM priya banI zake che. 5. adbhara : svabhAvathI dayALu hoya paNa krUra na hoya. 6. bhIrU pApanI kAryavAhIthI temaja apayazathI DaranA hoya. 7. azaTha : Thaga vidyA karI anyane chetaranAre na hoya. zaThatAne AcaranAra na hoya. 8. sadAkSiNya : keInI paNa prArthanAne chatI zaktie bhaMga karanAre na hoya. 9. lajajALuH apakAryane karatAM DaranAra hoya. 10. dayALuH tamAma jIva upara anugdhA rAkhanAre hAya, duHkhIne joIne jenuM hRdaya pIgaLatuM hoya, eTaluM ja nahi paraMtu zakti hoya te tenA duHkhane dUra karavA taiyAra hoya. 11. madhyastha viparIta vRttivAlA prANIonI karmanI gahana gatine vicAra karI tenA upara dveSa nahi karanAre. 204
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12. guNAnurAgIH sarva jI thoDA ghaNuM avaguNathI bharelA te hoya che. mATe jyAM guNo dekhAya tene ja grahaNa karavA tatpara rahenAre ane nirguNI upara upekSAbhAva rAkhanAro hoya. 18. satha : vikathAone choDI dharmakathAne ja karanAre hoya. 14. supakSayukta suzIla ane anukula parivAravAle hoya. 16. sudIrvAda lAbhAlAbhano vicAra karIne kArya karanAro hoya, AMkha mIMcIne bhusako mAranAro na hoya. 16. vizeSajJa: guNane, deSane, dharmane ane adharmane sArI peThe samajanAro hoya. 17. vRddhAnuga jJAnavRddha, vAvRddha, cAritravRddha AtmAene sevaka hoya, temanI AjJAne anusaranAre hAya, vRddhane pAMjarApoLamAM javAnI salAha ApanAra na hoya. 18. vinIta H ApaNAthI adhika guNavalAnI ucita sevA vinaya, viveka -ane maryAdA sAcavanAre hoya - paNa DuM ghaNuM jANuM eTale akkaDa rahenAro na hoya. 19. kRtajJaH koIe ApaNA upara saheja paNa upakAra karyo hoya tene moTA rUpamAM batAvo ane te upakArane kadI bhUle nahi, banI zake te badale vALavA prayatna karavo. paraMtu apakAra karavAnI nIcI hade te javuM ja nahi. - 20. parahitakArI H badalAnI jarA paNa AzA rAkhyA vinA game tenuM prasaMga Ave hita-bhaluM karavAmAM tatpara hoya.. 205
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21. lakSya lakSya : dareka prakAranA dharma kRtyamAM suzikSita hAya, je kAMI dharma kriyA kare te dhyeyabiMdune lakSyamAM rAkhIne IMgita AkArathI anyanA mAnasika bhAvAne jANavAvAlA hAya. zrAvaka jIvanane dIpAvanArA niyamA 1. savAre AchAmAM ochuM navakArazInuM tathA sAMje cavihAranuM paccakkhANu karavuM. 2. niraMtara (traNa ukAlA AveluM) ukALelu pANI vAparavuM. tethI supAtra bhakti ane Arogya Adi aneka lAbhe| thAya che. 3. bhayakAla Avazyaka pratikramaNa niyamita karavuM. 4. mahinAmAM e caturdazIe upavAsa karavA. 5. khAra tithi tathA cha aThThAI lIleAtarI vAparavI nahi. 6. trikAla jinadana sAmagrIyeAge avazya karavA. 7. vidhipUrvaka aSTaprakArI pUjA rAja potAnI lakSmIthI uttama dravya lAvIne karavI. 8. mahinAmAM ochAmAM ochu ekavAra snAtra bhaNAvavuM. 9. rAja AchAmAM ochI eka mAMdhI navakAravAlI gaNavI. 10. mahinAmAM khAra tithi athavA chevaTe pAMca tithi upavAsa, Ayakhila ke ekAsaNuM, peAtAnI zakti mujaba karavuM. 11. jIMdagInuM brahmaca` na laI zake temane khAra tithi, ane cha aThThAImAM te avazya prAca pAlavu'. 12. mAvIza abhakSya ane batrIsa anaMtakAyanA jIdagI pata tyAga karavA. 206
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13. mulAnA thaDa, meAgarA, phUlane pAMdaDA paNa abhakSya che. tenA sadA tyAga karavA. tathA bhAjIpAle, pataravelIyA ane aDavInA pAMDA, ATha mahinA abhakSya che. phAgaNa mahinAthI kArtika suda 15 sudhInA kAla daramiyAna khAvA nahi. 14. jemanI zakita hAya temaNe cAmAsAmAM lIle tarIne tyAga karavA. 15. hoTalamAM javuM nahi, nATaka sInemA, jevA nahi, pAna, khIDI, sigAreTa vagere vAparavA nahi. 16. zrI pArzvanAtha prabhunA janma kalyANakanuM ekAsaNu dara mahinAnI dghi dasame avazya karavu tethI samAdhi maraNanI prApti thAya che. 17. rAja echAmAM enDru eka sAmAyika karavuM. 18. mahinAmAM amuka pauSadha karavA. 19. tattvajJAnanA abhyAsa mATe rAja eka kalAka gAkhavuM. svAdhyAya karavA. 20. zrI vardhamAna tapanI elIne pAce| nAkhavA. 21. AsA tathA caitra mAsanI zrI navapadyajI bhagavaMtanI zAzvatI AlImAM nava Akhile jiMRRgI paryaM ta karavA. 22. cauDha niyame samajI levA ane huMmezA dhAravA. 23. sadgurUnA yAga hAya teA vadana tathA vyAkhyAna zravaNa avazya karavu . 24. rAja thAlI dheAi pIvI. thAlI dheAI pInArane zAstramAM eka AkhilanA lAbha khatAnyA che. 207
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25. dIkSA na levAya tyAM sudhI echAmAM ochI kAIpaNa eka bhAvatI vastune! tyAga karavA. 26. rAtrI bhAjananA tyAga karavA. 27. mAMsa, madirA, magha ane mAkhaNa cAra mahA vigaIAnA jIvanaparyaMta tyAga karavA. 28. nItimaya jIvana e dharmanA pAyeA che. mATe mArgonusaratAnA 35 guNNA jIvanamAM utAravA satata prayatna karavA. kAIe ApaNA upara kareleA upakAra bhUlaveA nahi khIjAnu je kaMI hita ApaNAthI thaI zake te avazya karavuM. dinaduHkhI bhUkhyA pratye anuka MpA karavI. ApaNAthI je kaMI thaI zake te AcaraNamAM utAravuM. 29. sAta vyasanane jIvanaparyaMta tyAga karavA. 30. vartamAna zAsananAnAyaka devAdhideva zramaNa bhagavata zrImahAvIraparamAtmAnA pAMca kalyANukAnI tapa tathA jApa dvArA ArAdhanA karavI. jethI jaina zAsananI prApti bhavAMtaramAM sulabha ane. zubhakAmanAH zrAvaka jIvanane uddezIne taiyAra thayela A pustakane vAMcI, zrAvaka peAte peAtAnA jIvanamAM yathAzakti amalamAM mUke, AMkha sAme sAdhu dhama jaldImAM jaldI levAnI bhAvanA rAkhe ane jyAM sudhI gRhavAsamAM che tyAM sudhI zrAvakajIvanane dIpAvI sAdhutAnA peAtAnA Adarzone vahelI take pAra pADe e ja zubhakAmanA. 208 Wan
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvaka eTale saMsAranA TreSI !' zrAvaka eTale sayamanA premI ! zrAvaka eTale muktinA abhilASI ! zrAvakane kAI pUche ke 'tAre zuM thavuM che.' ? te javAba eka ja maLe ke "mAre sAdhu thavuM che.' bIjo prazna pUche ke "kema thatA nathI' ? to kahe 'abhAgIyA chuM. sAdhu thavA mATe ja maMdire jauM chuM, vyAkhyAne jAuM chuM, pUja karU chu, paNa haju saMsAra tA nathI e mArA paramadurbhAgyanI vAta che.' saMyama mATe asamartha chatAM saMyama mATe TaLavaLatA zrAvaka saMsAramAM rahevuM paDe te ya zI rIte rahe? zI rIte zrAvaka jIvanane dIpAve ? e mATe ja A pustaka prakAzita thayela che. jene 'nAma che " zrAvake zuM karavuM joIe '? | A pustaka lekhanamAM huM to nimittamAtra ja chuM. AzIrvAda pujya gacchAdhipati - paramagurUdeva zrImad vijayarAmacandrasUrIzvarajI mahArAjanAM che. kRpAmayardaSTi pUjya pra gurUdeva zrImad - vijayamukticandrasurIzvarajI ma. tathA pUjya pitAgurU munirAjazrIjayakuMjavijyajI ma. nI che. preraNA pUjayapAda AcArya deveza zrImad vijayemahAdayasurIzvarajI ma. tathA munipravara zrI hemabhuSaNavijayajI ma. ane munimavarazrI digyabhUSaNuvijyajI ma. nI che. meM to mAtra aneka zAstra pratyeno AdhAra laI kalamanI zAhI kAgaLa para reDavAnuM kAma ja A pustaka dvArA zrAvaka pote sAcuM zrAvakajIvana jIvatA thaI jAya ane saMyamajIvana jIvavAnAM enAM aMtarAya dUra thatAM ja saMyama laI kRtinA bAraNe TaMkArA mAratA sahane "dharmalAbha'nI AziSa ApatAM UbhA rahe e ja zubhecchA, -muni muktimabhavijaya