Book Title: Jainaradhnani Vaignanikta
Author(s): Shekharchandra Jain
Publisher: Samanvay Prakashak
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005236/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ neEnd yeasy 3 (DaoN) zekhara candra jaina Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdhyAtma lekhana puSa-2 "jainArAdhanAnI vaijJAnikatA lekhaka che. zekharacaMdra jaina ema. e., pI. eca. DI. ela-ela, bI, sA.nA AcArya vaLiyA ArTasa enDa mahetA komarsa koleja bhAvanagara, makArAka praviNacaMdra gAMdhI kezakumAra jaina samavaya prakAzana, bhAvanagara. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainArAdhanAnI vaijJAnikatA paryuSaNa-1981 vI. ni. sa. 2507-8 sava hakaka lekhakane svAdhIna mudraka : syAdvAda mudraNAlaya pAlItANuM prakAzaka zrI pravINabhAI gAMdhI rAkeza jaina samanvaya prakAzaka mukha pRSTha AvaraNa ramezabhAI rAThoDa protsAhana puraskAra pAMca rUpiyA Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. zrI catrabhuja meMtIlAla gAMdhI ka jeo AjIvana sarasvatInI sAdhanAmAM ota-preta rahyA. mULa bhAvanagaranAM vatanI ane garbhazrImaMta zrI catrabhujabhAIe vyApAra mATe muMbaIne kSetra banAvela te sevA ane vidyAkIya sevArthe janmabhUmi pasaMda karela. sAmAjikanI sAthe rAjakIya pravRttiomAM paNa teo sakriya rasa letA hatA. pAlItANAmAM jainabAlAzramanI cAlIsa varSa sudhI sevA karI zUnyamAMthI bhavyatAne zikhare tene pahoMcADavAne bhagIratha prayatna karyo. jaina samAje temanI sevAnI kadararUpe ca. me. vidyAlayanI sthApanA karI temanI smRtine kAyamI banAvI. te temanA suputra zrI vADIbhAI. manubhAI, devubhAI, tula sIbhAI ane pravINabhAIe A dAnane pravAha cAlu rAkhyo che. temanAM suputrI zrImati sAvitrIbena mahetA ane dohitra De. paMkaja mahetA paNa te paMthe sevA kArya karI rahyA che. teonI saMpattimAMthI uttamaprakAzana, zikSaNa, sAmAjika kAryo mATe cerITebala TrasTanI sthApanA thaI che. zrI catrabhujabhAI puNyanivaNabhUmi pAvApurIjImAM 19-12-57 nAM roja svargavAsI thayA hatA. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. zrImati jayAlakSmI devendrabhAI gAMdhI jee dAna karavAmAM satata patinAM anugAminI rahayA. meMdaraDA (seAraDa) nivAsI sevAbhAvI pitAzrI ANu jI tribhAvanadAsa pAMcamIyA ane lAdhIbAInAM sauthI nAnA suputrI sva. zrI jayalakSmIbena pitA-mAtAnI sevA bhAvanA ane zvasura pakSanI dAna saritAnAM triveNIsa gama jevA vyakitatvanI mahilA hatA. laukika zikSaNa mAtra 7 dheAraNa sudhI prApta karela ane jainadhama mAM sAmAyika sudhI abhyAsa pUrNa karyu hatu . sa Mvata 1995 nAM mAgazara zuda 15 nAM rAja zrI devendrabhAI catrabhuja gAMdhI sAthe gRhasthajIvanamAM praveza karyAM hatA. zvasurapakSanAM dAnanA sAkSI rUpe pAlItANAmAM jaina khAlAzrama, ane ca. mA. vidyAlaya, bhAvanagaramAM zrImati na. ca. gAMdhI mahilA koleja, ne magaLa ghara, ghATakopara (mukhaI) nA ajavALIbena catrabhuja upAzraya, mahendra hAsTela, parama kezavabAgamAM mahendra catrabhuja hAla vinAdarAya catrabhuja sabhAgRha tthA anya aneka sasthAe pAMgarI che. teo tA. 9-1-81 nA rAja svaga vAsI banyA che, Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSaya jainadharmanI prAcInatA jainadharmanI viziSTatA dharma ane tenI vyAkhyA-nizcaya ane vyavahAra dharma ane saMpradAya jainadharma kema? ApaNe jene kema? jainadharmamAM bhagavAna devadarzana namaskAra maMtra ane tenI vyApakatA pUjA ane tenI mahattA A pUjA vidhi 2 prakSAla zA mATe ja pUjAnA prakAre AratI zAMtipATha Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 sAmAcIka ane svAdhyAya pratikramaNa vrata-upavAsa AhAra-vihAra [ bhAbhakSa] rAtrI-bhejana [bAravrata] paMcamahAvrata guNavrata zikSAvrata lezyA phasAya sasta vyasana aSTamUlaguNa anuprekSA bhAvanA [bAra bhAvanA] jainadharmanA prANasiddhAMtaH syAdavAda samyagadarzana jJAna cAritryayANI mokSamArga saMlekhanA arthAta saMthAro nava ta carcA Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainArAdhanAnI vaijJAnikatA jenArAdhanAnI vaijJAnikatA' pustaka ApanI samakSa prastuta karatA atyaMta AnaMdanI lAgaNI anubhavuM chuM mArUM prathama AdhyAtmika pravacananuM pustaka "muktine AnaMda" ke jenI gujarAtI AvRttimAM yuvAna Do. paMkajabhAI mahetAe pitAnA mAtuzrInA smaraNArthe mane Arthika madada karI che. ane jyAre A pustaka temanA mAmAthI ramubhAIe vAMcyuM tyAre teo prasanna thayA. AvIja prasannatA ane AzIrvAda pUjya vijaya merUprabhasUrIjInA paNa prApta thayela. ane sthaLe A pustakanI carcAnI sAthe sAthe vadhu eka carcA thaI ke vartamAna kALamAM jainadharma, darzana ane ArAdhanA vize lomAM divase divase hAsa jovA maLe che ane eka bAju kAM te atizraddhAthI grasta jene rUDhinI paraMparAne nirvAha mAtra keTalAka kriyAkAMDa karIne pUrNa mAnI le che. teo hArdane samajatA nathI. bIjI bAju yuvAna peDhI dhamane mAtra kriyAkAMDa samajIne tenI tarapha upekSAvRtti seve che teo tanA Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaMdamuLa khAvAnI bAbatamAM ke rAtribhojana ke pANI gALavAnI bAbatamAM mAtra rUDhi samajIne tene tiraskAra kare che ane bhautikavAdathI prerita thaI Adhunika dekhAvavAnA mohamAM dharma pratye tiraskAra dAkhave che. A banne vRttio jene saMskRti mATe khUba ja nirAzA janaka che. A carcA samaye pUjya mahArAje ane zrI ramubhAIe kahyuM ke eka evuM pustaka taiyAra karavAmAM Ave ke jemAM ArAdhanAnI paddhatinuM mahatva samajAvavAmAM Ave. kriyAo vize vaijJAnika draSTikoNa prastuta karavAmAM Ave ane prAraMbhika jainadarzanane paNa khyAla ApavAmAM Ave. zrI ramubhAIe mArA jevA alpajJAnane prema ane zraddhAthI A kAma soMpyuM ane prakAzanane tamAma kharca upADavAnI javAbadArI lIdhI. dharmakAMcana ane darzanamAM rUci lenAra mArA jIva AvI preraNAthI prerita thaye ane me vividha thenuM avalekana karI A pustaka taiyAra karyuM che, A pustakamAM me jaina tarIke vyaktie dinacaryAmAM zuM karavuM joIe? niyamanuM pAlana kema ane kaI rIte karavuM joIe? ane AcAryo dvArA nirupita kriyAone kema karavI joIe tenI chaNAvaTa vaijJAnika tarko dvArA karI che. ane rAtri bhajana, bhakSAbhakSa vagerene tyAga, vrata upavAsane mahimA, Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAtratAnI mahattAnI carcA prastuta karI che. sAtheAsAtha jaina dharma mANasane mANasra tarIke jIvavAnI kaLA zIkhavavAnI sAthe sAmAjika utthAna ane vizvakalyANanI draSTi ane samaja kema ApI zake te mATe syAdavAda vagere siddhAMtAnI saraLatAthI AlekhanA karI che. pustakamAM me banatA sudhI agharA zabda ke tAtvika carcAnA viSayane gu McavaNathI mukata rAkhIne tene saraLa ane prAthamika jJAna ApavAnI dRSTie lakhyu che. pustakanA aMtamAM rAja arAja pracalita thADA TekanIkala zabdonA artha paNa ApyA che. maNukAnI atizaya takalIfane lIdhe traNa mahinA pathArIvaza rahyo, para Mtu paDayA paDayA vAMcana karyuM ane vidyArthI zrI pradipa rUpANI, paMkaja mahetA ane zrI kizAra zIlue peAtAnA abhyAsamAMthI samaya kADhIne lekhana kArya na karyu hAta te vicAra| lipibaddha na thaI zakata. AAbhArI chu pUjaya AcAryAM merUprabhasUrIjIne ke jeNe AzIrvAda ApyA ane RNI chuM- 2sumAma, Da| pa`kajabhAInA ke jeoe UDA rasa laI prakAzanamAM yogadAna karyuM. A pustaka vAMcIne Apane jo preraNA maLe te hu mArI mahenata saphaLa mAnIza AmAM je kaMI uttama che te graMthAnu dAhana che ane je truTi che te mArI alpabuddhinI samajane lIdhe che. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma ane darzana mATenI yogyatA dharmane samajavA ane jANavA mATe sauthI pahelI yogyatA zraddhA che. manuSyamAM kudarate hRdaya ane buddhi A be tatvo mUkelA che. hadaya te tenI kemaLatA, pujatA ane zraddhAnuM janma radhAna che. ane vRddhi tarkanI udagama bhUmi che. dharma e hRdayanI dharyuM che, AtmAne viSaya che. eTale emAM zraddhAne eTaleke 'hasthane vizeSa mahatva che. eno artha e nathI ke kaI paNa cakuM parikSata vagara, jANyA vagara emane ema svIkArI levI. badhI rItane svIkAra te paNa barAbara nathI. Ave svIkAra lIdhaddhA che. ane te Aryo che. tenI eka sthiti che ke te vitarka ane kutarkamAM khubaja jaladI parivartita thaI jAya che. jyAre keIpaNa vyakti vastune samajavA, jANavA ane parikSaNa karavAnI jijJAsAthI athavA pitAnA vastu pratyenA ane dura karavAnI bhAvanAthI jijJAsA vaza prazna kare che, tarka kare che tyAre te yogya che. kAraNake AvI tarka bhAvanAmAM chada, dveSa, ke sAmI vyaktine parAsta karavAnI bhAvanA hatI Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI paraMtu jJAnI pAsethI koI zIkhavAnI, jANavAnI bhAvanA hoya che mATe tarka tyAM jarUrI che. eTale tarka sAdhana ane che. zraddhA satata enI sAthe hAya che. sAce jijJAsu hu MmezA vastune kathanane jue, tapAse ane tenI vaijJAnikatA samaje te paNa jarUrI che. vartamAna yugamAM zraddhA ghaTI che, ane dharmane ba Mdhana ke rUDhi ke akama yatA samajIne kRtaka dvArA yuvako nakArAtmaka valaze apanAve che. paraMtu je tee taTastha rahI jJAna sa'pAdananI draSTie paNa eka vakhata dharmane samajavAne prayAsa kare je vijJAna tene vadhu satya lAge tenI kaseATI para *se te mane vizvAsa che ke tenA kutar dura thaze, tenA pUrvAmahe| dura thaze ane pachI dhama rUDhi nahIM rahe jJAnanuM mahAna tatva anI jaze. sakSiptamAM kahevAnu ke dharmane samajatA pahelA zraddhA ane jijJAsA pedA karI. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainArAdhanAnI vaijJAnikatA vikrama saMvata 2037 vIra saMvata 2507 sane 1981 prathama AvRti nakala 2000 mudraka syAdavAda mudraNAlaya bhUtezvara roDa, pAlItANu-364270 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadharma-aitihAsika pariprekSya jaina dharmanI prAcInatA viSe aneka bhrAMtio pracalita che. jenettara pracArake tathA kahevAtA paMDita ke je jainadharmanI prAcInatA aMge spaSTa samajaNa dharAve che teo paNa tenI aitihAsikatAne akaLa kAraNe sara svIkAratA nathI teo jaina dharmane hindu dharmanI ja eka upazAkhA gaNe potAnI dalIlanI itizrI karI de che. athavA te tene mahAvIra yugane samakAlIna mAnI tenI prAcInatAne mAnya karatA nathI. pachI jyAre jaina dharmanA anuyAyIo te dharmanI prAcInatA siddha karavA yatna kare che tyAre loko paNa tene asvIkAra kare che athavA te pitAnA dharmanI AtmakalAghA vRtti gaNI tenI avagaNanA kare che. eTaluM ja nahi, aphasesa te e vAtane che ke keTalAka kahevAtA paMDite te jenadharmane hindu dharmanI pratikriyA rUpe udabhavela nAstika dharma tarIke paNa mUlave che. A rIte tenuM gaurava bhaMga te karavAmAM AvyuM ja che paNa tenI sAthe tenI satyatA upara javAta karavAmAM Ave che. nisaMdeha hindudharmane A vyAkhyAtAoe Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [2] jaina dharmanI sAthe sAthe hindu dharmanI paNa kusevA karI che. taduparAMta teo anAdikALathI pracalita dharmonA arasaparasanA sahakAranI bhAvanAmAM vaimanasyane bhAva jagAvI rahyAM che, sastI lokapriyatAnA mohamAM aMdha banI bhAratIya ItihAsane vikRta karI rahyA che. A vyAkhyAtAo asahiSNu banI jaina dharmane hindu dharmanA virodhI, veda virodhI dharma, nAstika dharma vagere prakAranA mAna-akarAma (!!) thI navAjI aTakayA nathI teo e te AvezamAM AvI eTale sudhI kahI nAkhyuM che, "parvatakAya gajarAjanA paga taLe cagadAya maravuM zreyaskara che paNa jaina derAsaramAM te paga na ja mUko" vaLI A vidhAnanI puSTi mATe teo aneka graMthanAM daSTAMte TAMkavAnI nirarthaka ceSTA paNa karI rahyA che paraMtu huM bedhaDaka kahuM chuM ke AvI kaTu AcanA na te kaI vedagraMthamAM ke na te kaI mahAnagraMthamAM vAMcavA maLe che. alabatta mane lAge che ke temAM je te pAThakane daSTideSa yA te kRtidoSa thayuM haze kAraNa ke e vidhAna A mujaba haze. "janamaMdiramAM javA karatAM parvatakAya hAthInA paga nIce cagadAya javuM zreyakara che" spaSTa che ke jaina maMdira nahi paraMtu janamaMdira. janamaMdira eTale vaizyAgRha e artha spaSTa karavAnI bhAgye ja jarUra hoya! A mAtra anumAna ja nathI paraMtu tenI pRSThabhUmimAM satyanuM baLa paNa che kAraNa ke tatkAlIna pratihAsa sAkSI pUre che ke te samAja ane te samaya pUrve Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [3] samAja bhega-vilAsanI cItala gaharAIomAM AkaMTha DUbI patananI pAtaLI kamara upara Ubhe hate. AvI nAjuka paLe janajAgRti mATe je kaI saMta AvuM kathana karI samAjanI suSupta cetanAne utkrAMta kare te temAM lagIre ajugatuM nathI. paraMtu kALakrame zreSayukta vAtAvaraNamAM pitAno virodha pradarzita karavA mATe "jana saMjJA upara be mAtrA caDhAvIne tene jene banAvavAnI nikRSTa ceSTA karI, samAjamAM virodhane moTo vaMToLa jagAvI vaimanasyanAM bIja ropavAmAM AvyAM. A rIte etihAsika tane vikRta karavAnI nikRSTa ceSTA karavAmAM AvatI hoya tyAre vidvAnoe te tanuM vastuparaka (nirapekSa) arthaghaTana karavAne Apadudharma adA karavo joIe temanuM A taTastha arthaghaTana bhAratanI bhAvAtmaka ektA mATe eka mahatvanuM upAdAna banI raheze. A ja rIte gItAnA svadharmanI rakSA kAje AtmabalidAna karavuM te zreyakara che paNa paradharma apanAve te bhayAvaha che [pa nidhana: : Fra dharma: maiAva) te vidhAnane paNa mUDhamati dhamadha pracArake e vikRta rIte pracArita karI paradharmo pratye vairanI jata saLagAvI che tenuM pariNAma e AvyuM che ke dharmanA uttamottama tatvothI bhAvike anabhijJa ja rahI gayA che ne teo dhamaSanI javALAmAM sabaDyA kare che. jyAM sudhI jaina dharmanI etihAsikatAne prazna che, te viSayamAM eTaluM avazya kahI zakAya ke jene dharma paNa hindu Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | [4] dharma athavA te vaidika dharma jeTalo ja purAtana che. jijJAsu ane saMzodhana priya jaina tathA jainettara bhAratIya ane videzI vidvAnoe prAcIna graMthonuM anuzIlana karIne tathA zilAlekhe nI lipi ukelI tenuM parizIlana karIne uparokta tathya-satyane svIkAra karyo che. pANinIkAlIna bhAratavarSa" nAmanA yazodAyI graMthanA lekhaka prasiddha purANavidda Do. vAsudevazaraNu agravAle atharvavedanAM daSTAMte prastuta karatAM lakhyuM che. "bhinna bhinna dharmamAM zraddhA rAkhanAra tathA vidha vidha bhASAo bolanAra jAta jAtanA lokone dharatI potAnA kheALAmAM sthAna Ape che.' A kathana puravAra kare che ke vedakALamAM bhinna bhinna dharma pALanArA tathA bhinna bhinna bhASA bolanAra leke hatA. tathA temanAmAM arasa-parasa sahakAra ne saMpa hate. vividha dharmo pALanAra arthAta ke te samaye hindu athavA vaidika dharma sivAya paNa anya dharmo pracalita hatA, e tathya uparokta vidhAna spaSTa kare che te nirvivAda che. aMtaH sAya tathA bahiMsAkSyane AdhAre e siddha thAya che ke anya dharma eTala ke jaina dharma athavA te zramaNa dharma pracalita hate. 1. pANinIkAlIna bhArata varSa, 5. 4ra9, De. vAsudeva zaraNa agravAla. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [5]. - zrI pI. sI. rAya caudharIe "raeNnijhama Ina bihAra' nAmanA graMthamAM aneka to ane zenA pariNAme e siddha ane svIkAra karyuM che ke, " zrI RSabhadeve mahApurANa ane AdipurANamAM paNa AvI noMdha vAMcavA maLe che. jyAre kalpavRkSa adrazya thaI gayuM tyAre leke nirAdhAra thaI AkuLa vyAkuLa thaI gayA. - sudhA prabaLa banatI cAlI ne sudhA anala dagdha karavA lAgyo tyAre badhA leke caudamAM manu nAbhirAyanA zaraNe gayA tyAre temaNe pitA avadhijJAnI (trikALajJAnI) putra AdIzvara tarapha igita , leke tenA zaraNamAM gayAM tyAre temaNe ubedhana karyuM tame sarve karmo karatAM karatAM jIvanane divya banAve. temaNe khAdya-akhAdya vanaspatinI oLakhANa karAvI, kRSi-vidyA tathA kRSikAryapaddhati batAvI, lekane kRSi karma karavAM dIkSita karyA. A ja ullekha svayaMbhU tetramAM paNa vAMcavA maLe che. AdikALathI bhAratIya tatvaciMtana be vicArasaraNIomAM vikasatuM AvyuM che. A be vicArasaraNIo che. paraMparAvAdI ane bIjI puruSArthavAdI. prathama vicArasaraNImAM brA prArabdha vagerenuM prAdhAnya che jyAre bIjI vicArasaraNI pragatizIla 2. jenijhama Ina bihAra, pR. 7, pI. sI. rAyacaudharI. 3. masApurANa pa. 190-91 tathA AdipurANa 16/178 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athavA te zramaNapradhAna che. temAM AcaraNa tathA karmanuM prAdhAnya che. tema chatAM e satya ullekhanIya che ke A bane vicArasaraNIo a nya pUraka che nahi ke avarodhaka. prathama vicArasaraNInuM udgamasthAna paMjAba tathA pazcimi uttara pradeza che te dvitIya vicArasaraNIe AsAma, bihAra, baMgALa, madhya pradeza, rAjasthAna tathA pUvI uttara pradezamAM pitAne pugaLa race. A zramaNe pradhAna vicArasaraNInA janaka che jenA jaina dharmanI purAtanatA viSe tathA tenA vikasita tatvaciMtana viSenA ullekhe zrImadbhAgavatamAM paNa sAMpaDe che. hindu dharmanA A ati prAcIna graMthamAM SamanAthanAM jIvananuM vistRta Alekhana thayeluM che. bhAgavatamAM spaSTa zabdomAM rajU karavAmAM AvyuM che ke jenA zubha nAma upara A dezanuM nAma bhArata paDyuM te munizreSTha bharata pamanAthanA sau putramAM jayeSTha putra hatA. : yeSAM khalu mahAyogI bharatA jyeSThaH zreSTha guNascAtIta ne varSa mAramiti parivAranA ! 4. bhAratIya darzana 5. 86 le. vAcaspatigarolA. - zrImad bhAgavata : pR. 5-4-9 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 7 ] zrImad bhAgavatanA 11 mAM sanA dvitIya adhyAyanA sattaramAM leAkamAM jaNAvyA anusAra bharata paramabhAgavata hatA. atre paramabhAgavata viSe ciMtana anuciMtana karatAM spaSTa thAya che ke munizreSTha bhArata parama dayALu ane izvaranA eka niSTha upAsaka tathA svaccha sAtvika manevRttivALA hatA teve tenA abhipreta che. chatAM A aghaTana sAme kAIne matabheda heya te tene durAgraha nathI paraMtu eTalu tA sahu kAI svIkAraze ja ke Sama-putra bharatanuM astitva bhAgavat kALamAM pUrNa rUpeNa pratiSThita thaI cukayuM hatuM. A tathyane vadhu spaSTa karavA huM De. vAsudevazaraNu agravAlane punaH ullekhita karavA ucita mAnIza. temaNe Sama ane bharata khannenA vaMza-mULane saMbaMdha manu athavA te svayaMbhU puruSa sAthe joDayeA che. temaNe nazAline Alekha deratAM kahyu che ke svayaMbhU manunA putra priyavrata, priyavratanA putra nAmi, nAminA putra Sama ane yamanA seA putra ne temAM sauthI meTo putra te bharata. A nAminuM ja eka khIjuM nAma ajanAma hatu. ane kAlAntare tenA nAma uparathI ja A dezanuM paNa ajanAma paDeluM. A ajanAmakha'Da AgaLajatAM temanA pautranA nAma bharatasAthe joDAI bharatakhaMDa thayeluMx alabatta A niSkarSa viSe paNa mata akraya che tevu' nathI keTalAka itihAsakAro bharatane duSyaMta ane x jaina sAhityanA itihAsa ( pUrva pIThikA ) pR 8. DA vAsudeva zaraNu agravAla Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ zakuMtalAne ciraMjIva mAne che. paraMtu A tathyane purANakAro (purANI) vajudavALuM gaNatA nathI teo bharatakhaMDane saMbaMdha duSyata ane zakuMtalAnA putra bhArata sAthe bilakula joDatA nathI balake vAyupurANamAM Samaputra bhAratanA nAmane puSTa maLe te tarka vAMcavA maLe che zrImad bhAgavatanA paMcama sarganA 46 mAM adhyAyamAM jamanAthanuM suMdara varNana karavAmAM AvyuM che ne temAM temanI pratibhA tathA tejasvI vyaktitvanuM saMtarpaka Alekhana thayuM che. jainadharma prAgaaitihAsika ane prAdika dharma che. siMdhu nadInI khINamAMthI prApta karela gamUrti tathA RgavedanI keTalIka acAe tenI aitihAsikatAnAM bahisakya che. RgavedanI e RcAomAM Samadeva tathA ariSTanemi nAmanA mahAna ane sAdhu prakRtinA mahApuruSane ulekha thayela che. bhAgavata tathA viSNupurANamAM jaina tIrthaMkara pamadevanI kathAnuM varNana Ave che te paNa tenI prAcInatA ja darzAve che* jainadharma bauddha dharma karatAM prAcInatara che e satyane bhAgye ja koI asvIkAra kare che. tenI prAcInatA vaidika dharmanI * vAyu purANa- 33, 52. 4 bhAratIya sAhitya aura saMskRti pR. 199-200 De. vizudAnaMda pAThaka ane Do. zaMkara mizrA. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | [ 9 ] prAcInatA jeTalI ja che. A satyane svIkAra sva. rASTrIya kavi dinakarae pitAnAM vikhyAta adhyayana graMtha, saMskRti ke cAra adhyAyamAM karyo che temAM ja temaNe Sama putra bhAratanA nAma uparathI ja bhArata varSanuM nAmAbhidhAna thayeluM che. tema svIkAryuM che. taduparAMta brAhmI lipine ubhava tathA varNa vyavasthAne AraMbha paNa A yugathI ja thaye che tema neNuM che. bhArataratna zrI lekamAnya tilake je dharmane anAdi dharma gaNe che. tathA A satyane temaNe nirvivAdarUpe pratipAdita karyuM che.= bahAMDa purANamAM vamanI sarvoccatA pratipAdita karatAM jaNAvAyuM che. pama pArthivareSTha sarva kSatrasya pUrvajama pabhAda bharatI majhe vIraH putra shtaagrjH| nAgarI pracAriNI sabhA kAzIthI prakAzita thayela sUrasAgaramAM paNa evI ja prabhutAnuM varNana thayela che- + saMskRti ke cAra akhAya pa. 29, -zrI rAmadhArIsiMha dinakara. = jAo kerI 1 Disembarane eka 1994 lokamAnya Tilaka. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 10 ] riSabhadeva jaba vana ko gaye navasutA navauM khaNDana bhAye bharata seo bharata khaMDa kA rAva kare sadA hI dharma aru mathurA najIka daramyAna bhagnAvazeSanA kheAdakAma RSabhadevanI kha'gAsanadhArI mUrti tathA tenA upara kAtarAyela khaLada (RSabha) nI AkRtinAM avazeSo paNa jaina dharmAMnI prAcInatAnAM dyotaka che. kArya|tsaga Asana niSTha mUrti jaina mUrtionI AgavI viziSTatA che. nyAya || 7 || peAtAnA itihu~sa viSayaka zodha pramaSa himAlayamAM bhAratIya saMskRtimAM zrI vizvaMbhara sahAya premI e eTale sudhI kahyuM che ke bhAratIya sa MskRtinA nirmANunA AraMbha kALathI ja jainAe peAtAnA sahayoga pradAna karyAM che. mehe-jo-DA mAMthI maLI Avela jaina mUrtie temanI vikasita zilpakaLA ' vAstukalA ' nA suMdara namUnA che. hajarata isA tathA IsAI dharma' zrI paM. suMdaralAle nAmanA abhyAsagraMthamAM lakhyu che. te jamAnAnI tavArIkhanu adhyayana karavAthI vidrita thAya che ke pazcimI eziyA, ijIsa IrAka, IrAna, grIsa ane ithopiyAnAM jagale ane pavatAmAM * Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 11 ] te divaseAmAM hajArA jaina saMta-mahAtmAe Thera Thera vasyA hatA. A ma ta-mahAtmA tyAM kaThora tapasvInuM jIvana gALatA hatA ane tyAga tathA jJAna mATe tee tyAM vikhyAta hatA.* hindI vizvakozamAM paNa nAMdhavAmAM AvyuM che ke eTanA himinamaThamAMthI eka raziyana pravAsI nATAvIe pATIbhASAmAM lakhAyela eka graMtha zeAdhyeA hatA. ne temAM cAkhyu` noMdhavAmAM Avyu che ke Isue bhArata tathA bheTa dezamAM ajJAtavAsa karelA ne tyAre temanI jaina sAdhue sAthe mulAkAta thayelI. x jaina dharma prAcIna dhama che e satyane nakArI zakAya nIM tema zrIvIra sAvarakare paNa kahyuM che. bhArata ja jaina dhamanI janmabhUmi che. taduparAMta temaNe ema paNa niSka nAnyeA che ke vaidika dhama ane jaina dharma eka ja A para parA sAthe sakaLAyela che. + taitarIya AraNyaka, vAlmIkizamAyaNa, zrImadabhAgavata, vairAgya saMhitA, mahAbhArata jevA mahAna graMtheAmAM je ullekhA * hajaratasrA aura IsAdhama pR. 22, 5. suMdaralAla. x hindI vizvakrAgna tRtIyabhAga Isu pR. 128, zrI nAgendranAtha su. ema. e. + kirloskara AsikaH phebruArI 1936, vIra sAvarakara. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 12 ] vAMcavA maLe che te ja siddha kare che ke jene dharmane te yugamAM paNa paryApta vikAsa thaI gaye hatuM. jenA nagnamUni te samaye vihAra karatA hatA ane rAja janakane tyAM AhAra arthe jatA hatA. vairAgya zatakamAM te niSparigrahI jIvananI prAptinuM anuSThAna karavAmAM AvyuM che. kaMdapurANamAM jaina munione nagna ane mayUrapicchakArI kahevAya che... mahAbhAratamAM teone ajaya tyAgI tarIke varNavAmAM AvyA che. vArAhasaMhitAmAM jaina munionuM varNana zAMtacittadhArI sAdhu tarIke thayela che Ama jainettara graMtha sivAya zI jinasenAcArya kRta mahApurANa ane vimalasUri kRta pahemacariyaM ItyAdi aneka graMthamAM jaina dharmanI prAcInatA viSe ullekha maLe che. A jaina-jainetara grathA jena dhamanI prAcInatAnA AleAkataMbha che ane alpabuddhi ane zreSa-pUrNa pracArakone A aitihAsika satyathI avagata karAve che. * vairAgyasataka tuhari, pR. 89 * skaMdapurANa a. 51. + vArAhasaMhitA 60/16 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 13 ]. A avataraNe-niSkarSo dvArA eTaluM te anAyAse ja pratiprAdita thAya che. ke vAlmIkinA yugamAM paNa jaina dharma pracalita thaI gaye hate. jainadhamI sAdhu svataMtrapaNe kazIja aDacaNa vagara vihAra (jamaNa) karI zakatA hatA eTaluM ja nahi, janaka jevA rAjAdhirAjanA mahelemAM AdaraNIya sthAna meLavatA hatA. temanA tyAga-balidAna, sAdhanA-upAsanA tathA sphaTikavat AcaraNa tathA zuddha ane sAtvika AhAravihAranuM samAjamAM uMcuM sthAna hatuM. jenetara vaidika graMthamAM tIrthakara tathA munionA ulekhe vagere uparathI niSkarSa nikaLI zake che. ke jainadharma anAdikALathI astitvamAM che tathA te tatkAlIna samAjamAM paNa pratiSThA prApta hate. prasiddha sUphI kavi malika muhammada jAyasIe pitAnI kALajI racanA "pavAvata'mAM sihaMladvIpanA varNanamAM digambara jaina munione ullekha karela che. zrI I. AI mise dhI lAipha opha dhI byamAM nuM che ke sikaMdara jaina sUphI sAdhuone maLe tathA temanI akhUTa dhIraja tathA asIma sahanazIlatA nihALIne te khUba prabhAvita thayela. - kRSisukhamAM bhagavAna Samadeve lipinI zodha karelI e hakIkata paNa jaina dharmanI purAtanatA pave che. temanI brAhI nAmanI kanyAnA nAma uparathI brAhmI lipi nAmakaraNa thayeluM tyArabAda te samaye ja svara-vyaMjana, gaNita-padavidhA, chaMda Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 14] alaMkAra ItyAdI zAstronA zrI gaNeza thayelA. purudevacaMpu (pR. 142) tathA AdinAtha caritra (dAmAnaMdikRta) pR. 3-14 vagere graMthomAM uparokata tane puSTi maLe che. nATayazAstranA praNetA bharatamunie paNa potAnA graMthanA maMgalAcaraNa samaye ja nATakanI jananI brAhmIne praNAma karyA che. " zrI dinakarachae paNa svIkAra karyo che ke Samadeve aDhAra prakAranI lipionI zodha karI che. uparokta vidhAnAM parIkSaNa-mUlyAMkana bAda ATaluM svIkAravuM ja paDe che ke jainadharma prAgaitihAsika ane vaidika dharmane samakAlIna che tathA te eka prAcIna dharma che. je koI daSTivAna zadha chAtra A viSayamAM uDuM adhyayana kare ane garbhita satyenuM uddaghATana kare te prAcina saMskRti ane bhAratIya utthAnanA aneka vANakheDyAM paMthenuM kheDANa thAya. tathA Adhunika vijJAnanA aneka mULabhUta siddhAMtanA mULa jaina sAhityamAM jaDI zake. -astu. (saurASTra yunivarsiTImAM raju karela zodha nibaMdha) + nATaya zAstra 3/67 bharatani. * saMskRti ke cAra adhyAya 544, sva. rAmadhArIsiha dinakara. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina dharmanI viziSTatA... parApUrvathI A dezamAM vaidika ane zramaNa saMskRtine vikAsa thaye che. lagabhaga tIrthaMkara pArzvanAtha sudhI A beja zabdone uga thatuM. paNa pachI hindu ane jaina jevA zabda A bane saMskRtio mATe vaparAvavA lAgyA. ane mahAvIra svAmInAM samaye te dharma sAthe hindu dharma ane jainadharma AvA zabdono spaSTa paNe prayoga thayela che. ApaNe dharma ane jena A be zabdone zAbdika artha pachI bhAvArtha ane gUDhArtha pachInAM prakaraNamAM laIzuM paNa prathama eka spaSTatA jarUrI che ke jainadharma ane hindudharma kayAM spaSTa paNe judA paDe che. ane tenA lakSaNe upara daSTipAta karazuM. sAdhAraNa loko ke jeone bane dharmonA pAyAnuM jJAna nathI teo pArika mayukta, pUrvAgrahathI pIDAIne vyAkhyA ke bheda batAvavAne badale deSAropaNane vadhu mahatva ApatA hoya che. hinduo jainadharmane nAstikadharma, saMzayanAM darzanane dharma kahe che te jene hindudharmane lIlA karanAra, sarAgI Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 16 ] devenuM hiMsAtmaka yajJa karanArAne dharma kahe che. paNa mArI daSTie bannenI samaja adhUrI che. ghaNI vakhate ApaNe mAtra kriyAkAMDane AdhAre Atma lAdhA karIne kahIe chIe ke ame ahiMsaka chIe, ame rAtre nathI khAta, ame rAtre pANI paNa pIvAmAM pApa mAnIe chIe, kaMdamULa nathI khAtA nakoDA apavAsa karIe chIe mATe ame jaina uttama chIe. paNa A jene mATe vizeSa nathI. hindu purANamAM vizeSa karI zivapurANa ane mAkenDa purANamAM spaSTa ulekha che ke rAtribhejana mAMsa bhakSaNa-samAna che ane rAtre pANI pIvuM lehI pIvA samAna che. ane kaMdamULa aMge te e vijJAne paNa aneka rega jamAvanAra gaNAvela che. - jene ema kahe che ke amArA Adi tIrthaMkara RSabhadeve kalAsa (aSTApada) parvata para tapazcaryA karI che. saMsArane tamAma vyavahAra khetI, zikSaNa vagere zIkhavyuM che. ane digaMbara mAnyatA pramANe teo saMpUrNa parigraha rahita digaMbara hatA. mATe ame sAcA niSparigraha yukta dharmane varelA chIe. te hinduonI paNa dalIla spaSTa che ke amArA bhagavAna zaMkaranI tayazcaryA bhUmi kailAsa che. tenAM cinha rUpe paNa nAndI che je RSabhadevane che. zaMkara paNa digaMbara che. ane amote zivaliMganI ja pUjA karIe chIe. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 17 ] AvA vivAdathI ApaNe satyane pAmI zakavAnA nathI. paraMtu banne vacce je spaSTa vibhAjana rekhA che te e che ke hindu dharmamAM bhagavAna avatAra le che te nizcita kArya mATe avatare che, lIlA kare che ane duSTone saMhAra karI dharma sthApana karI punaH potAnA sthAne vakuMTha dhAmamAM virAje che. ane temAM paNa brahmA viruM zivanA nizcita kAryo che sarjana, pAlana ane saMhAra. teone dharatI para jamyA pachI lIlAthe badhuM ja sAma, dAma, daMDa, bhedanI chUTa che paraMtu ahiM jaina dharma sarvathA alaga paDe che. te dharmamAM bhagavAna avatarita thatA nathI paNa pratyeka jIva karmone kSaya karIne bhagavAna eTale paramapadanI prApti karI zake che. pApImAM pApI jIvapaNa je samyakatva dhAraNa kare che te pApane kSINa karI tapazcathI karmo khapAvIne mokSa pApta karI zake che. sAthe sAthe jaina dharmamAM koI nizcita nirmANa pAlana ke saMhAra karavA vALA nathI. ane jaina draSTie keInimaNake saMhAra karatuM ja nathI pratyeka kSaNe jIvane karmo baMdhAya che kSaya thAya che ane saMsAra e kathI ja cAle che tene nAza thatuM nathI. ane bIjI vastu kaI jIva keInA kalyANa mATe lIlA karatuM nathI te pitAnA karmo khapAve che, saMsArane tema karavAne upadeza Ape che jethI jIva svayaM pitAnA karmone kSaya karI paramapadane pAme che. trIju mokSamAM gayela chava AvAgamanamAMthI chUTI jatuM hovAthI Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 18 ] tene punarjanma levuM paDatuM nathI. eTaleke jaina draSTie pratyeka jIva svayaM bhagavAna banavAnI kSamatA dharAve che. Ama nIcethI upara caDavAnI zakti jaina dharmanI pAse ja che. ane Ane lIdhe ja jaina dharma, hindu dharmathI judA paDe che ane pitanuM viziSTa sthAna dharAve che. taduparAMta tene pAye ahiMsA para racAyela hovAthI te bhAvahiMsA jeTalo sUkSmatAthI ahiMsAnuM pAlana kare che mATe jeTalI vastuomAM hiMsA thavAne saMbhava rahe tenAthI bacavAnA prayAso kare che. mATe ja AhAra, vyavahAra, sarvamAM hiMsA na thAya tenI kALajI rAkhavA mATe rAtribhojana, vagerene custa paNe tyAga karAve che. jainadharmane Ama vaijJAnika rIte ApaNe samajazuM, tenAM hAIne jANazuM ane tenI viziSTatAne manana karazuM te te samajavAmAM saraLa banaze. ane tenAM darzana ApaNane AnaMda Apaze. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma ane tenI vyAkhyA dharma zabda sAMbhaLatA ja sAmAnya rIte ApaNe kriyAkAMDa ne ja oLakhIe chIe. dA. ta. rAtre na jamavuM, kaMdamULa na khAvA, apavAsa karavA, pratikramaNa karavuM Adi paNa sAcI rIte sUkSama dRSTithI vicArIe te A dharma nathI. paNa bAhya AcaraNa athavA dharmane vyavahArasvarUpa che. dharma te tenAthI khubaja ucca ane vaijJAnika vastu che. AcAryoe kahyuM che ke "je prANIone saMsAranA duHkhathI bahAra kADhI uttamasukha (vitarAgapa)mAM prasthApita kare te dharma che. ane A dharma tamAma karmone vinAzaka hoya che" dharma te A caturgatimAM duHkhethI mukta kare che ane zuddha bhAva arthAta AmalIna banAve che. nirvikAra zuddha caitanyasvarUpamAM darzana karAve che. sAce dharma saMsAramAM paribhramaNa karatAM nikoTie pahoMcela jIvane uddhAra kare che. ane uccatama makSapada sudhI laI javA sahAyarUpa bane che. sarvArtha siddhimAM dharmanA lakSaNa varNavatA AcArya kahe che "jinendra deve ahiMsA lakSaNane dharma kahyuM che satya jene AdhAra che, Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 20 ] vinaya jenI jaDa che. kSamA jenuM baLa che. je brahmacaryathI rakSita che. upazama jenI pradhAnatA che, niyatI jenu lakSaNa che. ane niSparigrahatA jenu avalaMba che." keTalAka AcAryAe jaina dharmAMnA mULamAM ahiMsA mAnIne ahiMsAne ja dharma kahyo che keTalAke mukhaja taTastha bhAve vastu svabhAvane dharma kahyo eTale vastu je svarUpamAM che tenAM mULa svarUpamAM eLakhavI teja dharma che. A vyAkhyAmAM AtmAne mULa nirAkAra svarUpe nirakhavAnI vAta che. sa'sAranI viSama vAsanAmAM gherAyela A jIva mAhavaza satyane visarI jAya che. ane khAdya-sthUla zarIrane AtmA mAnI che, soMsAra sukhane sukha mAnIne anaMtakALa sudhI janma-maraNanAM duHkhane veThe che. te Ave jIva satya svarUpe AtmAne mULa svabhAve ALakhe te ja sAcA dhama che. eTale AtmAne ALakhavuM eja dhama thayA. A vyAkhyA uparathI ApaNe eTalu te samayA ja haizuM ke dhama ane kriyAkAMDa te banne judA che. paraMtu ene atha e nathI ke kriyAo karavI ja nahI. eTalA mATeja AcAryoe dharmane mukhya be svarUpemAM vhe'cI dIdhA che 1 vyavahAra dhama 2 nizcayadhama Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 21 ] yahAradhama have jyAre vyavahAra dharmanI vAta karIe tyAre dhama zabda puNya vAcaka ane che eTale vyavahAra dharmathI puNyakha dha thAya che. (jaina siddhAMta pramANe puNyakhadha paNa tyAjya che paNa te avasthA mahAvratI thayA pachI ja zakaya che. zrAvaka mATe A vyavahAra dhama ja prAthamika-seApAna che.) ApaNe zrAvako paMcaparameSThIne bhaktipUrvaka pUjana vaMdana karIe chIe te vyavahAra dharma arthAta puNya apAvanAra dha che. A vyavahAra dharmanI aMdara pUjana, bhajana, AhAradAna, sayama, vrata, tItha yAtrA, jinamadirA, upAzrayeA vagere baMdhAvavAnI pravRtti vagerenA samAveza thAya che. AvAM zuddha samyaktva bhAvathI pApanA nAza thAya che. puNyanA khaMdha thAya che. uttama gatti maLe che ane zubha pariNAmI jIva A puNyanA paNa hanana karI zuddha AtmasvarUpamAM sthita thaI meAkSaprApti kare che. vyavahAra dharmathI saMsAra pratye arUci keLavIne kevalI bhagavatanAM mArga taraphe manane vALI zakAya che. Ama joIe te eka vAta nizcita thai ke anahitakArI bhAvAne dura karavA mATe zrAvake vyavahAra dharmanA Azraya levA joIe ane have samajAyu haze ke pUjana bhajana dAna vagere kema jarUrI che. ane kevI rIte dhama che ane A dhamAM paNa cittane parAvavu haze te tevA tamAma prakAranAM Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 22 ] khAna-pAna AhAra-vyavahAra tyAgavAja paDaze je hiMsaka haiya, manane uttejaka banAve, lebha tarapha laI jAya ane ejaNA janmAve. TuMkamAM Indrine saMyamita banAvavA mATe A khAna-pAnane saMyama jarUrI che. jethI paMcaparameSThInI ArAdhanAmAM nirAkuLa thaIne cittane parovAya. Ama khAnapAna dharma nathI, paNa dharma sAdhanane AdhAra che. saMyama mATe lagAma che. nizcayaMdharma : jyAre vyavahAradharmathI paMcaparameSThI pratye vinaya dAkhavanAra chava saMyamane sAdhe che tyAre te kramazaH samyakatva dhAraNa karI AtmA tarapha eTale bheda-vijJAnanI daSTi keLavIne AtmasvabhAva tarapha prayANa karavA lAge che. cAritra dhAraNa kare che. A jIva rAga-dveSa rahita AtmAnAM mULa svabhAvamAM ramaNa kare che. samatA, mAdhyasthatA, zuddhabhAva, vItarAgatA vagere guNathI bhUSita bane che. rAgarahita banavAthI saMsAranA padAthe tene sparzI zakatA nathI te zuddha caitanya jyoti svarUpa AtmAnuM ja ciMtavana karI tapAraDha bane che. AtmAne mULa svabhAva AnaMda che je AvA nizcaya dharmathI prApta thAya che. A AnaMda indriyAtIta hoya che. jemAM AMtarika anuSThAna vItarAgatA avasthAnI sAdhanA mukhya hoya che. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 23 ] jyAre vyakita vyavahArathI nizcayamAM sthira thAya che. samyakatva dhAraNa karI samabhAva keLave che tyAre vyavahAranAM vrata paNa cheDI de che. pachI kriyAyukta kAryo karavAnI jarUra rahetI nathI. AraMbha parigrahathI te mukta bane che. AvA zuddha pariNAmI bhavya jIvamAM vItarAga praNIta sarva dharma anAzta thaI jAya che. kahevAne matalaba ATaluM ja che vyavahAra dharma nisaraNI che ke jenAthI nizcayadharma tarapha jaI zakAya che. juo janadharmanI A lAkSaNikatA che ke te mAtra bAhyA pUjA, bhajana, tyAga vagerethI ja ApaNane saMteSa karAvate nathI tene ja Iti mAnatuM nathI. teneja sarvasva mAnanAra te mUDha che. saMsAramAMja bhaTakanAra che. samyatva rahita che paNa jema coke sApha karIne seI karavAmAM Ave tema vyavahArathI cike (AtmA) sApha karIne ja paramArthanI ArAdhanA karavAne upadeza Ape che. svargaprApti tenuM dhyeya nathI eTale je leke bAhya deDIka dhArmika kriyA karIne dharma karavAnI vAta kare che teo satyAbhAsamAM jIve che satyathI dUra che janadharmane sAdhya AtmaprApti che. bAhya kriyAo mAtra sAdhana che sAdhanane sAdhya mAnanAra ajJAnI che. sAdhananI Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 24 ] zuddhatA paNa eTalI ja jarUrI che athavA kAdavathI kAdava dhAvA jevuM bane mATe khAdya kriyAe jo zuddha haiAya te mA zuddha ane mArga te lakSya na kahevAya te jarUrI che paNa A nizcaya avasthA sudhI paheAMcavA mATe sAdhanA-tapa khUba jarUrI che tenI carcA pachI karIzuM. A carcA vicAraNAthI eka vAta samajAI haze ke dhama eTale tha ? dhama eTale jenAMthI kriyAonA khyAla Ave athavA suga ke kaTALA caDe nahi paNa dharma eTale sa'sAra pratye arUci keLavI sayama ane vratathI AtmA sudhI parAMcavAnI prakriyA. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma ane sampradAyaH- dharma ane kriyA jema judA che tema ApaNe dharma ane sampradAyanA bheLaseLamAM aTavAyA karIe chIe. dharma zabdanI sAthe ApaNe hindu, jaina, bauddha, muslima, zikha ke isAI zabda joDIne hindudharma, jainadharma jevA zabdo ja oLakhI zakayA chIe ane Aja kAraNa che ke dharmanAM sAcA svarUpane jANI zakyA nathI. - upara me dhamana thIka vyAkhyA ane be mukhya bhedanI carcA karI temAM kayAMya A rIte dharma zabdane prayoga thaye nathI paNa sAmAnya leke Amaja vicAre che ane vate che dharmanAM vizALa arthanI jagyAe te saMkucita rIte jainadharma, hindudharma, muslima dharma vagerene ja upayoga kare che. - hakIkatamAM jena, hindu, IsAI, baudha A badhA te samUdAya che. ane sampradAya hamezA saMkucita arthamAM ja ghAtaka hoya che. te potAnI sImita vyAkhyAo, mAnyatAo mAMthI ja bahAra nIkaLI zakatA nathI. hajAro varSone ItihAsa Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 26 ] sAkSI che ke "dharma vyaktine je che jyAre sampradAye khaMDita karyo che. jyAre sampradAyanI dRSTithI ApaNe dharmane mulavIe chIe tyAre dharmanAM motI hAthamAM AvatA nathI mAtra sampradAyanI chIpalIeja prApta thAya che. sampradAyane janma ja zreSamAMthI thAya che ApaNe jaina dharmanI prAcInatA ane dharmanI viziSTatAmAM jANyuM che ke A dezamAM ki ane zramaNa saMskRti zabdaja vaparAtA hatA. ane baMnene laya paNa lagabhaga samAja mAnave jAtine hate paNa kALakrame A zabdo ghasAyA ane tUTayA ane navA navA bauddhika buddhi cAturyathI navA siddhAMta sthApita karatA gayA athavA mULa siddhAMtane vikRta karI pitAnI rIte kathana karI lokone bharamAvIne navIna samudAyane janma ApatA gayA, ane AvA navIna samudAya vAdIe pote ja sAcA che tema mAnI AdhipatyanI bhASA vAparIne jhaghaDavA lAgyA pariNAma khUbaja bhayaMkara AvyuM. dharma tUTatA gayA. samudAya vadhatA gayA. e ekaja darzananAM dharmamAM aneka samudA thayA ane dareka pitAne zreSTha ane sAcA mAnavAmAM jhaghaDavA lAgyA ane pariNAme sAce dharma nisteja banate gaye ane jhutha samudAyanI camaka prasaravA lAgI. kriyAkAMDa ja dharmanAM svarUpe rahI gayA. jANe AtmA vagaranAM zarIranI pUjA thavA lAgI. are! dharmanA nAme vyabhicAra paNa phUlavA-phAlavA lAgyA! cArvAka jevA paNa dharmanA nAme A dezamAM pUjya banyA. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [27] vividha sampradAyanAM mULamAM enA darzana pakSane tapAsIe te badhA ja mAnavanI mukti, AtmAnA uddhAranI vAta kare che badhA ja manevikAne tyajIne bhagavAnanA sAnidhyanI vAta kare che. kriyAkAMDe ke je sampradAyanI oLakha mATenAM ja sAdhana gaNAya te jarUra judA judA hoya che. paraMtu A saMdarbhamAM eka vAta kahevI jarUrI che ke "jaina darzana"nAM mULamAM je AtmAnI vAta che, mokSanI ka95nA che. ane viSayane vividharUpe samajavAnI vAta che te anAdikALathI Aja sudhI yathAvata rahI che. temAM aneka sampradAya ke AkhA thayA chatAM mokSamArganI sAdhanAmAM A sampradAye dharma upara asara karI zakayA nathI. jyAre anya darzanamAM AvA paMrivarta thayA che. dA. ta. ahiMsAmAM mAnanAra hindu dharmamAM paNa pazu ane nara balinAM yajJo ghusI gayA hatA. hindudharmanA nAme zAkate paNa khamyA ane nirAkAra brahmane mAnanAra dharmamAM sAkAra ane sarAgI devanI upAsanA paNa sthAna jamAvatI gaI. - ApaNe eka sAdhaka tarIke eTaluM samajavuM joIe ke dharma ane sampradAya Ama judA che. dharma AtmAne svabhAva che. dhAraNa kasvAnI vAta che. jyAre sampradAya saMkucitatAnI vAta che. Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA jaina dharma kema ? hamaNA e dhama ane saMpradAyanI vAta karI tamane svabhAvika rIte prazna thAya ke je jaina sAMpradAya hAya te ApaNe dhama ema kahIe chIe ? te tenA javAkha e rIte ApI zakAya ke, jaina zabda te vyaktivAcaka ke sa`pradAya vAcaka nathI paraMtu te kriyAvAcaka che. jaina zabda mULa jinamAMthI che jenA atha ema thAya che ke jeoe peAtAnI indriyA upara vijaya meLavye che. eTale ke AtmAne anata ceAnIomAM bhautika vikArane lIdhe je indriyA bhaTakAve che, te pAMcaindriyeAne jeNe sayama rUpI zasra vaDe varAmAM karI che te jina che ane evA kevalI bhagavAna ghvArA je kathita che te jaina che. te jaina darzana ke jaina dhama che. ApaNe cAhuka uDhANathI vicArIe te A vyAkhyA dhvArA eka spaSTatA thAya che ke jaina zabdamAM ja dharmanI vyAkhyA je A pUrve karI che te samAyelI che. ane A rIte AtmAnI, mUktinI indriya sayamanI vizAla bhAvanA jemAM samAyelI chete jaina peAte dharma che. ane tenI syAdavAdanI draSTi samabhAva ne prastuta kare che. A rIte jaina dharma sapradAya nathI jo ke zvetAmbara, digambara, sthAnakavAsI, terA patha vagere tenAM saMpradAya che. paraMtu mULa jaina dhama te saMpradAya nathI. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNe jaina kema? ApaNe jayAre ema kahIe chIe ke ApaNe jaina chIe tyAre bhramavaza ema mAnIe chIe ke ApaNe jaina jAtInA chIe athavA viNaka vepArI chIe paraMtu A ane bhramapUrNa ane nAsamajanI vAta che. hakIkate ApaNe satyane jANatA nathI ane tenI mahattAne mAnatA nathI. pariNAme zreSTha dharmanA cArako ApaNe vANiyA ane rahI gayA. have thoDIka spaSTatAthI A vAtane samajIe. sauthI pahelA te e samajavAnI jarUra che ke jaina te jAtI nathI paraMtu dhama che. bhagavAna kevalI praNita dhama jainayamanAM siddhAMtAne mAnanAra ane jIvanamAM utAranAra te jaina che. sAdhAraNa rIte ApaNe zrAvaka kahevAIe chIe tenI vyAkhyAmAM kahevAyu che ke je vivekavAna che viraktacitta che, aNuvratanA dhAraka che te zrAvaka che ane je gRhastha jIvanamAM pUrvaka dhRtaniyama kare che te paMcaparameSThinA bhakta dAna, pUjana karIne mULaguNNAne dhAraNa kare che ane anukrame rAgArdika bhAvAne dUra karI indriya sayama dhArazu kare che ane sunIvrata dhAraNa karavAnI bhAvanA Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 30 ] sAthe bhagavAna jinendranI jema jina thavAnAM prayatna kare che je deva zAstra ane gurUmAM zraddhA rAkhe che ane jIvanamAM anAvazyaka hiMsAthI dUra rahe che, parimANavratanuM pAlana kare che, aSTa mulaguNa dhAraNa karIne abhakSya, rAtrIjana va. ne tyAga kare che, ane maitrI, prameha, kAzya ane mAdhyastha bhAvene dhAraNa karIne bhAvahiMsAne paNa tyAga kare che. je bhaya, neha, lAbha, vigerethI prerita thaI kudeva, kuzAstra ane kugurUne vaMdana karatuM nathI ane uttarottara niSparigrahI banIne AnaMdano anubhava kare che. A rIte je saMpUrNa rIte saMpurUSanA lakSaNe dharAve che te jena che A vyAkhyAthI koI paNa vyakti ke je AvA lakSaNene dhAraka che te jaina che bhagavAna mahAvIre pitAnA samayamAM AvA guNene dhAraNa karanAra ke guNethI prerita thanArane saMghamAM sthAna Aye hato. uparanA vivecanathI zrAvaka ane jaina A be zabdane spaSTa artha ApaNe samajyA chIe. eTale ApaNe janmathI jina kuLamAM janmyA chIe eTale jaina chIe paNa lakSaNadhArI jaina nathI. paraMtu AtmaparikSaNa karIe ane uparanAM guNone ApaNAmAM vikAsa thAya ane ApaNe te sakSamatA keLavIe te jarUra jaina kahevAIe. - evIja rIte jena eTale vANiyA e aMge paNa DIka samaja keLavavAnI jarUra che. mULamAM tapAsIe te jenadharma Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 31 ] te kSatriyano dharma che. ane ApaNAM vIze evIza tirthaMkara kSatrIyakuLa jainamAM zauryavAna, aizvaryavAna, tejasvI rAjakumAro hatAM. sarvasukhanI bhautika sAmagrIo hevA chatAM prANImAtranAM kalyANane mATe teo sAdhanAnAM mArgamAM ArUDha thayA Indriya nirAdha karI tapasyAmAM hIna thayAM ane suphamAtisUkSma mana, vacana, karmathI ahiMsAnuM pAlana karyuM. prANImAtranuM aMtara paNa na dubhAya tenI kALajI rAkhI bhayaMkara upasargone svastha citte sahana karyA. zarIrane meha choDI AtmAmAM ramaNa karyuM ane teo dvArA praNita jaina dharmane pAye ahiMsA upara racAye. kRta-kArita anumodanAthI mana vacana karmathI ahiMsAne upadeza ApanAra ane tene svIkAra karanAra baMne e krodha upara mAthI vijaya meLavya AjIvikAnA sAdhanomAM paNa hiMsAno tyAga karyo ane dhIme dhIme evA udyama tarapha gayAM ke jemAM ahiMsA hiya, dayA heya, satyanuM rakSaNa thatuM hoya, lebha ane parigraha na hoya eTale vepAra tarapha A dharmanA mAnanArA vadhu pravRta thayAM, samaya jatAM teo jema jaina jAtI thaI gaI tema vepArI vANiyA thaI gayAM ame pachI te rUDhIgata rIte kSatriya bhulAI gayAM vANiyAe rahI gayAM che ke vanAM hAthamAM AvavAthI A dharmamAM zIthIlatA paNa AvI ahiMsA je nirbhayatA zikhave che tene bhulIne leke kAyara banavA lAgyA. zAbdika rIte ema kahI zakAya vANiyA eTale Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 32 ]. vANInI yArI sAthe che jene arthAta mRdubhASI ane A mRda bhASAne lekoe artha karyo kamajora ane dhIme dhIme A kamajorIne ApaNe ApaNuM lakSaNa mAnI beThA hakIkate ApaNe Darapoka vANiyA nathI paraMtu kSatriya dharmanA anuyAyIo chIe jeo ahiMsAne mAne che paraMta jeo satyamAM daDha che. anItinI sAme calIta thatA nathI. - A rIte have ApaNe khUba unnata mastake nirAbhImAna thaI paraMtu draDhatAthI kahevuM joie ke ame kema jaina chIe ? sAthe sAthe vartamAna pravAhamAM taNAIne nAcaraMgamAM ke AdhunikatAnAM mohamAM ke moDane kahevaDAvavAnAM lejamAM jainatva bhulI javuM joIe nahIM. zrAvakanA guNe arthAta Atma kalyANa ane vizva kalyANanI bhAvanA ApaNAmAM janme te guNe keLavavA joie ane jainatvanAM vikAsamAM lAgavuM joie. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina dharmamAM bhagavAna ! bhAratavarSanA aneka saMpradAyamAM ane mukhyatve hindu dharmanA vidvAnee jaina dharmane anizvaravAdI athavA nAstika dharma kahyo che. paraMtu teoe khUbaja TheSa pUrNa thaI ekAMgI vidhAne karyA che. temanI daSTie je vedone na mAne te nAstika ane avatAre na mAne te Izvara virodhI. - hindu dharmanI mAnyatA pramANe saMsAra janme che te saMpUrNa pralaya thaI jAya che. bhagavAna avatAra le che, lIlA kare che ane pAchA pitAnA lekamAM jatA rahe che. teo rAga bhAva dhAraNa kare che ane zayatanIka hoya zake che. paraMtu jaina dharma A badhAne virodha kare che. kAraNa ke te avatAra vAdane mAnatuM nathI tenI daSTie prANI mAtra samAna che. pratyeka prANI samyakatva dhAraNa karIne tapa dvArA karmone khapAvIne mukata AtmA banI zake che. jaina dharmanI viziSTatA lekhamAM AnI vizad chaNAvaTa karI che. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 34 ] jaine eTale ApaNe tirthaMkaranI ArAdhanA karIe chIe, pUjA karIe chIe, devazAstra gurUnI bhakti karIe chIe eTale ApaNe nAstika chIe e kathana sarvathA mithyA che. paraMtu jenA darzananAM siddhAMta pramANe jIva anAdikALathI pudagalane saMsAra prApta karIne A saMsAranI racanA kare che sAta tane AdhAre A AkhA saMsAracakranI racanA cAle che. ApaNe nIta karmone bAMdhIe chIe ane tene tapazcaryA dvArA kSaya, upazama ke pazama karatAM rahIe chIe jJAna dRSTi utpanna thatAM karmone Azrava baMdha thAya che. jethI saMvara thaI jAya che. ane karmane saMpUrNa kSaya karIne arthAta tenI nijera karIne A jIva mokSa prApta kare che. arthAta svayaM bhagavAna banI jAya che. bIjA zabdomAM kahIe te saMsAra racanAne kema niraMtara cAlyA ja kare che. te utpAda, vyaya ane dhrauvyanI paraMparAmAM nirmita thAya che. khaMDita thAya che. paraMtu tene saMpUrNa nAza thato nathI A rIte saMsArane saMpUrNa nAza thato nathI tenI kaI racanA karatuM nathI ke tene kaI nAza karatA nathI paraMtu karmabaMdhana ane kSayanI prakriyA satata cAlyA ja kare che. Ane mATe saMsAranA kartA koI vyakati vizeSanI ka95nA bhagavAna rUpe jaina darzanamAM svIkAravAmAM AvI nathI vijJAne paNa A A satyane ravIkAra karyo che ke koI paNa aNuM saMpurNa vinAza pAmate nathI. tenuM rUpa parivartana thAya che. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 35 ] jaina darzanamAM tirthaMkara zabdane paga che arthAta evA sAdhu purUSa ke jeo saMsAramAM bhaTakI rahyA che, ajJAnI che, bheda vijJAnathI ajANa che tevA lokone AtmAne sAce mArga je batAve che ane je pitAnAM vihArathI aneka sthAnee tirthonI racanA kare che te tirthaMkara che ane teo pUrNa arihaMta che. tirthaMkara eTale ja je saMsAra sAgarane pite pAra kare ane bIjAne pAra karAve jeo mati, muti, avadhi ane mana:paryAyanA jJAtA hoya ane jeo ratnatrayAtmaka mekSamArganuM pracalana kare ane jeo saMsArapAra karAvanAra AgamanAM kartA che tevA tIrthaMkara praNita A jana dharma che eTale ApaNe tirthaMkarane pUjIe chIe. zraddhA ane bhaktinAM atirekamAM ApaNe bhagavAna zabdane pravega karatA haIe chIe paraMtuM bhagavAnane artha tirthaMkaranA saMdarbhamAM ja levAne che avatAravAdanAM saMdarbhamAM nahI jana dharma ja eka e dharma che ke je pratyeka AtmAmAM bhagavAna thavAnI zakita nihALe che ane AtmA eja paramAtmA che tema mAne che. jaina dharmamAM vyaktinI nahIM guNenI mahattAne svIkAra karyo che eTale tyAM guNa eja bhagavAna che vyakti nahI. jene dharmanA mAnanArAomAM rahelI zraddhA temanI bhakti joIne jeo temane nAstika kahe che teonI buddhinI balIhArI sivAya bIjuM zuM kahIe? Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ deva na lagabhaga bhAratanA pratyeka dhama mAM devapUjananI mahattAne svIkAra karyAM che devatAenI kalpanA jo ke mANasanI kalpanA che. paraMtu tenI pAchaLa maneAvijJAnanI bhUmikA rahelI che. devI, devatAne viSe eka mAnyatA spaSTa che. ke teo kalyaNakArI sukhadAtA ane zAMtidAtA che. mANasa peAtAnA ArAdhya deva sAme jaine mAsika zAMti prApta kare che. ane Atma nirIkSaNa karI peAtAnA durguNNAne tyAgavAnA prayatna kare che. ane devasthAna eTale maMdira A rIte izvaranuM nivAsasthAna pavitra sthAna gaNavAmAM Ave che. jaina dazanamAM jo ke anya dharmonI jema vividha devI devatAonI kalpanA nathI para`tu tirthaMkarAnA darzana pUjanane khuSa mahimA che. devadarzana eTale have tIthakara duzananI vAta karatAM e samajI levu joie ke tItha"karAnA, dazana zuM kAma karavA joIe ? Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 37 ] jaineAmAM paMca parameSThInI vadanAnI mahattA che. ane darzanamAM te pAMceyanu' samAveza thAya che, vadana zu kAma karavu joIe, darzananI zI jarUra che te pahelA temanA svarUpane samajIe te praznaneAnA javAba svayaM maLI jaze. namaskAra maMtraH hyume ahaeNi tANu meA siddhANu Nume AyariyANu hume| uvajajhAyANuM mA leAe savvasAhUka tI'karanuM' svarUpa jaina dazanamAM tIrthaMkaranI pUjA vaMdanAnA nirdeza che. tIrthaMkara eTale saMsAra sAgarane svayaM pAra karIne je bIjAne paNa pAra karAve te. pUNyanA prabhAvathI jee kevaLajJAna prApta kare che ane jee sakaLa vizvamAM zreSTha muni che te tIrthaMkara che jee ratnatraya mekSa mArganuM pracalana kare che ane jee AgamanAM karyAM che. te tItha'kara che aDhAra doSathI jeo mUkta che ane jenAM paMcakalyANaka ujavavAmAM Ave che te tIrthaMkara che ane je niyamathI siddhatva prApta karI meAkSa prApta kare che te tItha kara che AvA tIrane anta ke arihaeNta kahevAmAM Ave che ane namaskAranA Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 38 ] prathama caraNamAM 'NumA arIhaMtANu' kahIne namaskAra karIe chIe. arihaMta eTale ke jee namaskAra ane pUjA karavA caiAgya che ane je uttama mAkSagAmI che jeoe janma macchu, rAga, ghaDapaNa ane catutine nAza karyAM che. pUNya ane pApa anne ne janmAvanAra karmane kSaya karyAM che tee arihaMta che bIjA zabdomAM ema kahI arinAMta karyAM che eTale ke mADha Adi cAra krAM jJAnAvaraNu, darzanAvaraNu, mehanIya ane antarAya karmIne nAza karyAM che ane taidha, mAna, mAyA ane lAbha kaSAyane jItI lIdhA che tevA te jIna che. saMsAramAM bhramaNa karAvanAra zakAya ke jeoe A karyAM ane kaSAyA che ane jeoe ghAtiyakarmAnA nAza karI kevaLajJAna prApta karyu che te ariha Mta che tAtpaya e ke ApaNe je mUrtinI vadanA karIe chIe te AvA uttama guNeAthI vibhUSita arihaMtanI mUti che ane AvA svaparakalyANu karanAranAM dana mATe ja cAgya gaNavAmAM AvyA che. bIjA caraNamAM mA siddhANu kahIe chIe tyAre arihaMta nA e rUpanI ArAdhanA karIe chIe ke je sa pU siddhatva prApta karI meAkSagAmI thaI cUkayA che. jyAre arihaMta saMpUrNa cAra ghAtiya ane cAra adhAtiya ATheya karmonA nAza karIte siddhazilA upara birAjamAna thAya che. tevA azarirI AtmAne siddha kahIe chIe. sAdhAraNa athamAM Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 39 ] ema kahI zakAya ke jeo e AtmAne saMpUrNa jANIne mekSa prAptinI siddhi prApta karI lIdhI che te siddha che je nira Mjana che. janma maraNu vagerenAM vepAramAMthI mUkta thayA che. ane jeoe atindriya jJAna prApta karyu" che ane je sa'pUrNa jJAnathI yukta che. te siddha che. eka prazna udabhavI zake che ke arihaMta ane siddhamAM zuM bheda che te ema kahI zakAya ke eee cAra ghAtiya kAMnA nAza karyo che te ati che. ane jeNe cAra dvAtiya ane cAra adhAtiya ema ATheya karmonA nAza karyAM che te siddha che. te sivAya anya koI sthUla bheda nathI. eka dehu sahita che ane bIjA azarI che. (jaina, tItha karAnI mUrti ane racanA vize svAdhyAya ane sAmAyika prakaraNamAM carcA karavAmAM Avaze. ) Nume AyariyANuM nA uccAraNa sAthe AcAya ne namaskAra karIe chIe. AcAya ane anya mUnie vizeSaNa jaina dharmImAM sukSma draSTithI AcAranI apekSAe bheda darzAvavAmAM AvyA che. AcAya eTale jainadharmanA sAdhaka ke je jJAna ane tapazcaryAthI e sthAne paheAcyA hoya ke je anya sAdhuone dikSA ApI zake temanA dekhA nivArI zake. ane je viziSTa guNAne lIdhe saMghanA nAyaka hAya. vitarAga hAvAne lIdhe pa'ca Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 40 ] parameSTimAM temanuM sthAna heAya che, je muni pAMca prakAranA mAcAra, niraticAranuM pAlana kare, (dvana, jJAna, cAritra, vIya ane tapa) bIjAne karAve ane ziSyane upadeza kare te AcAya kahevAya che. temanA AcAra anya sAdhuone mATe anukaraNIya ane ane je uttama AcarabhunA mArga prazasta kare te AcAya che. dhavalAmAM khUbaja uttama rIte kahyuM che ke pravacana rUpI samRddhinA jaLanA madhya bhAgamAM snAna karavAthI arthAta paramAtmAnA paripUrNa abhyAsa ane anubhavathI jemanI buddhi nirmaLa khanI che je merUnI jema niSkapa che zuravIra che. siddhanI jema nirbhika che. je deza kuLa ane jAtithI zuddha che saumya che aMtaraMga ane khaDuiraMgathI parigraha rahita che. AkAzanI jema nile pa che te AcAya parameSThi DAya che. jee jJAna ane prAyazcita ApavAmAM kuzaLa che Agama arthamAM vizAda che ane je AcaraNa ane tratAnI rakSA karavAmAM nira'tara udyata che te AcAya parameSThi che jee cauda vidyA emAM pAraMgata hAya, agyAra aMgAnA dhAya haiAya, AcAra`ganA dhAra haiAya ane doSa rahita hoya te AcAya che. bhagati ArAdhanAmAM AcAryanA zrIsa guNAnA ullekha karavAmAM Avye che temAM upara vadhu velA lakSaNeAnA samAveza thaI jAya che. AvI rIte jee svaya' tapasvI hAya, apaztriI hAya, tenIja vaMdanA ApaNe karIe chIe. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 41 ] . 'zume| uvajajhAyANu` ' mAM ApaNe muni avasthA eTale jeoe sa'pUrNa munivratanI kaThina tapasyA teA karIja che, paNa jee ratnatraya yukta jinakathita jJAnanAM upadezaka DhAya che. saraLa arthamAM tee evA aghyAyaka che jeo jina vANIneA upadeza Ape che. navadIkSita munione jJAna ApI abhyAsa karAve che. sAcA jJAnadAnathI mumukSu ene satyamAgathI vAkepha karAve che. khAraaMga caudapUrva' je jinadeve kathana karyu che je svAdhyAya kahevAya che te svAdhyAyanA upadeza kare che. mATe tee upAdhyAya kahevAya che. AvA upAdhyAya munie pAse zanya ( jijJAsu ane sAdhaka ) jIva vinaya pUrNAMka zrutanuM abhyAsa kare che. A upAdhyAye| mAtra sasaMgraha ane anugraha vagere guNe! sivAya AcAryanAM samasta guNenA khAraka hAya che. leAkAnAM manamA tattva siddhAMta vagere viSe janmela zakAonuM tee samAdhAna kare che. AgamAnAM pAragAmI haiAya che. sUtronI vyAkhyA kare che. ane uttama vaktA DhAvAthI jana-janane jinavANI thI anurakta kare che. 'zumA leesavasANlR ' mAM samasta sAdhuone vaMdanA karavAmAM AvI che. paNa sAdhunI vyAkhyA TukamAM samajIe. kSAmatA AcAya ane upazcAya ane pahelA sAdhutAnAM azeAthI vibhUSita hAya ja che. pachI uttarAttara guNuMAne prApta karI te ucca zreNIe sudhI Atma vikAsa kare che. sAdhu da Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 42 ] ekaja jeNe sAdhanAnI dhUnI dhakhAvI hoya. je satata AtmArata banavA niraMtara prayatnazIla che. ane teja sanyAsI che je satane nyAsarUpe jovAno prayAsa kare che eTale je AtmAnA sAcA svarUpane samaje che jeo paMca mahAvrata, paMcasamiti ane aThThAvIsa mULa guNene dhAraNa karanAra cAritradhArI che te ja sAdhU che. sAdhu upAdhyAya ane AcArya cAritra dhAraNa ane pAlananI draSTie samAna ja che paNa saMghakRta kAne lIdhe temAM upara mujabanI zreNI che. te samabhAvI hepa che. te mokSamArgamAM sthita karanAra ratnatrayane dhAraka hoya che. teo upadeza ApatA nathI ke dIkSA ApatA nathI paraMtu, AtmaciMtanamAM ja rata rahe che. dhavalAmAM kahyuM che ke je siMha je parAkramI, hAthI je svAbhimAnI, vRSabha je bhadraprakRtine, mRgajevo saraLa. gocarI vRtivALo, sUrya tejasvI, sAgara jevo gaMbhIra, merU, je aDaga, caMdramAM je zAMtidAyaka, maNi je prabhApuMja, samasta bAdhAone sahana karavA vALA, sApanI jema aniyata vasatikAmAM nivAsa karavA vALa, AkAza je nirlepa ane harahaMmeza paramapadanuM anveSaNa karanAra hoya che. A sAdhuo nirAraMbha parAgrahI, jJAna-dhyAnamAM rata hoya che. je samatamAM hatA dharAve che. je yAsI lAkha zIlaane tene uttama guNene dhAraka che. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 43 ] upara je 5'caparameSThIne namaskAra vaMdana karyAM che. ane te paMcaparameSThInA lakSaNNA paNa TuMkamAM raju karyAM che. tyAre eka vAta atyaMta spaSTa thAya che ke A namaskAramatranI dRSTi keTalI vizALa che. deva ane gurU bannenAM atyaMta vizALa, spaSTa ane nile 5 lakSaNA vyakta thayA che ane jemAM A lakSaNeA hrAya te vaMdanIya che darzana karavA ceAgya che. ane A rIte A maMtra mAtra jainAnA nathI paNa vizvamatra jana jana mATenu' maMca, prANImAtra mATe A matra upayegI che je guNAnu' pUjaka che. guNudhAraka vyaktine pUje che. temAM kyAMka vyakita vizeSanI vaMdanA nathI paNa guNa vizeSa dhArionI vaDanA che. huM mAnuM chuM ke AvA namaskAramaMtrathI meAkSa ke siddhi ke sarvo: lAbha maLe ke na maLe paNa zuddha yuddha, zuddhamana ane yuddhakriyA karavAnI preraNA jarUra maLe che. vikala ane dvidhAyukta manane tura'ta sthiratA maLe che. vicAravAnI dizA maLe che. ane mAnavatAnA guNeAnA vikAsa thAya che. 'taranI durbhAvanAone samAge vALavAnI preraNA maLe che. jo Ama mananI zAMti maLatI hAya tA jarUra ApaNune sAdhanAnI preraNA maLaze, indriyavijayanI IcchA janmaze ane pachI siddhi ke maiAkSa kema nahi maLe ? Aje ApaNI AjanI samasyA te mananI zAMtinI ja samasyA che ane tenI azAMti Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 44 ] ane vikRtine lIdheja sapUrNa duHkhA janmyA che dveSa janmyA che. ane jo tene ja zAMti maLI jAya te pachI samasyA ke sadha che ja kAM mATe ja A namaskAra maMtra zAMtidAtA matra che. ane te saMdarbhamAMja tene Rddhi-siddhi dAtA maMtra mAnavAmAM Ave che. saMtASa sahu sukhAnI janma bhUmi che. teja mATI Rddhi-siddhi che je A ma`trathI prakaTe che. paNa ApaNe bhautika dhana sapatine Rddhi-siddhinAM pratIka rUpe mAnI beThA che jethI dvidhA janme che. jo uparanI vyAkhyA kharAkhara samajIe te pachI bhautika nahiM paNa saMtASa-sukhane siddhi-siddhi mAnazuM ane jarUra matralAbha prApta karI zakazuM. yuvAna mitrA jo pratikrina 108 vakhata AmaMtranuM smaraNa kare (jenI paddhati sAmAyika prakaraNamAM che) te eka mahinA pachI teone matranA mahimA mAre samajAvavA nahiM paDe svAtmAnuM sukhathI tee peAte anubhUta thaIne sukhane Anada prApta karI zakaze. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjA ane tenI mahattA ApaNe pAchaLa devadarzana ane devavaMdana viSe carcA karI ane namaskAra maMtranI vizALatA vaijJAnikatA vize jANyuM have pUjA viSe samajazuM. devadarzana karIne cittanI ekAgratA prApta karyA pachI svAbhAvika rIte pUjA tarapha ApaNe dhyAna kendrita karIe chIe pUjA viSe thoDuMka jANavAthI tenI paNa vaijJAnika asara jANI zakAze. grahastha mATe jina-pUjA Sa, karmomAM eka prapAna karma che ane rAga ane aneka AraMbha parigrahamAM rata graha5 mATe jyAM paMca parameSTinI pratimAono Azaya che tyAM mananA zuddha bhAvathI je pUjA karavAmAM Ave te tenA asaMkhyAta karmonI nija' thAya che. sAthe zrAvaka paNa che ja che ke je deva zAstra gurUnuM pUjana kare che. ane te ahaMnI buddhithI ane siddhiyaMtramAM svara vyaMjana vigera rUpathI Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhonI sthApanA karIne pUjana kare che ane AcArya upAdhyAya tathA sAdhunA caraNanI stutI karIne zuddhipUrvaka emanI paNa pUjA kare che. sAmAnya rIte eka prazna thAya ke pUjAthI zuM? paraMtu hakIkate ApaNe jyAre darzanamAM eka citta thaIe chIe ane tyAra pachI jyAre bhagavAnanI pUjana karavAne saMkalpa karIe chIe tyAre bhagavAnanAM guNAnuvAda ane pitAnI bhAvanAone abhivyakata karIe chIe bIjA zabdomAM kahIe te saMsAranA vyavahArane AraMbha parigraha ne rAgadveSane badhAne bhUlIne paMcaparameSThinA guNemAM lIna manatA jaIe chIe ane eTalA samaya mATe je saMpUrNa bhAvanAthI pUjana karyuM hoya te bhagavAnamaya banatA jaIe chIe. pUjana karavAnA hetumAM bhautika phaLanI AkAMkSAne kaI sthAna nathI ane jene dharmanAM siddhAMta pramANe vitarAgatA ne varelA paMcaparameSTimAMthI kaI bhautika sukhanuM varadAna ApI detA nathI paraMtu jyAre pUjaka kRta kArita anumodanA mana vacana karmathI bhagavAnanAM guNenuM smaraNa, stavana kare che tyAre te evI bhAvanA jAve che ke he jinavara saMsAranAM meha mAyA, dhana saMpatti sarvasva tyAga karIne prANImAtra pratye karUNA dhAraNa karIne jitendriya banIne konI nirA karIne mezagAmI arihaMta banyA che tema huM paNa e keTIe paheAMcu? ane jyAre AvI bhAvanA pUjakamAM jame che tyAre tene azubha karmo kSaya thavA mAMDe ane te pote anaMta zAMtine Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 47 ] ane AhalAdane anubhava kare che. saMpatti ke pratiSThA ke sukha e te pApakarmono kSaya ane pUNya karmonA udayathI maLe ja che paraMtu karmonuM kSaya e ja pradhAna che. deva darzananA prakaraNamAM me kahyuM tema AtmazAMti ane saMtoSa te ja moTAmAM moTI saMpatti che ane A sukha devadarzana ke pUjAthI maLe che ane pharIthI kahevAnuM mana thAya che ke vizvanI tamAma samasyAne ukela vyaktinA mananI zAMti upara ja avalaMbe che. pUjA vidhi sarvaprathama zrAvake snAna Adi nitya kriyAothI nivRtta thaI zuddha vastro dhAraNa karI aSTamaMgala dravya laI ane maMdira javuM joIe ane te vakhatathI ja paMcaparameSThinA iyAnamAM agresara thavuM joIe ane maMdire pahoMcyA pachI paga dhoIne devadarzana karavA joIe pachI pUjAnI zarUAta karavI joIe pUjananAM vastro svaccha ane bane tyAM sudhI khAdInA sapheda ke kesarI hovA joIe kAraNa ke vasa te bhAvanAne kinArA che. jayAre mANasa zuddha ane sArA vastro pahere che tyAre tenI bhAvanA paNa saraLa hoya che. vastronI mana upara khUba ja prabhAva paDe che pUjake mUrtinuM prakSAla kare joIe. prakSAla zA mATe? sAdhAraNa prazna thAya ke prakSAla zuM kAma kare joIe ane mUrtine zuM kAma navaDAvavI joIe paraMtu ema samajavuM Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 48 ] joIe ke bhakata bhagavAnane navaDAvatA nathI paraMtu enuM prakSAla ke abhiSeka kare che tene Azaya mUrtine zuddha karavAne nathI ke caLakAvavAno nathI. paraMtu bhAvanAgata rUpe ke pratika rUpe kahevuM hoya te ema kahI zakIe ke bhakta jANe bhagavAnane abhiSeka karIne potAnAM karmamala rUpI rajakaNane bhakti rUpI jalathI sApha kare che. jANe pitAnA AtmAne zuddha banAve che ane bIjuM abhiSeka vakhate janmakalyANakanI pelI bhavya kahapanA sAkAra thAya che jemAM navajAta tirthaMkara zizunAM janmAbhiSeka mATe IMdra ane anya deve bhagavAnane pAMDuka zilA upara laI jaI temane abhiSeka kare che ane pitAne dhanya mAne che ke tene A uttama avasara maLe. tevI ja rIte bhakta paNa e kalpanAthI abhiSeka kare che ane AvI jala dhArAthI pApa rUpI melane kSaya thAya che. pApano nAza thAya che mATe prakSAla ke abhiSekanI vidhinI mahattA mAnavAmAM Ave che. abhiSeka jalathI ke paMcAmRtathI paNa karavAmAM Ave che jemAM jala uparAMta dUdha, dahIM, ghI ane Iznarasane samAveza thAya che. tAtparya e bArUpathI pratimAne abhiSeka karIne te aMtaraMga rUpe ke nizcayarUpe AtmAne ja abhiSeka kare che. pUjAnA prakAre pUjAnAM mukhya be pra prakAre mAnavAmAM AvyA che eka vyavahArapUjA ane bIjI nizcaya pUjA ahiMyA ApaNe Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 49 ]. pratipAdya viSaya vyavahAra pUjA che tenI vigate carcA karazuM paraMtu nizcayapUjA ane eTaluM ja samajavuM joIe ke vyavahAra pUjAmAM sthira thayele sAdhaka jyAre nizcayapUjAmAM gamana kare che tyAre ja tene mukti maLe che ane vyavahAra pUjAthI mAtra pUNya prApta karavAne dhyeya nathI kAraNa ke pUNya paNa baMdha che paNa anukrame nizcaya pUjA tarapha gati karavAnI che. nizcaya pUjA eTale ema dhyAna karavuM ke je paramAtmA che te ja huM chuM ane je svAnubhAva gaya huM chuM teja paramAtmA che. eTale huM pite mArA vaDe mArI upAsanA mATe egya chuM anya koI nathI. A rIte ArAdhya ane ArAdhaka bhAvenuM ekatva sadhAya che ane jyAre vikalapa rUpa mana bhagavAna AtmArAmanI sAthe milana sAdhe che. samarasa bane che tyAre AtmAmAM paMcaparameSThinI sthAdhanA thAya che. vyavahAra pUjAnA paNa mUkhya rUpe be bhAga karavAmAM AvyA che. 1 bhAva pUjA 2. dravya pUjA. vasunaMdI zrAvakAcAramAM pUjAnAM nAma, sthApanA. dravya, kSetra, kAla ane bhAva ema cha bheda karyA che paraMtu ApaNe uparokta be prakAramAM yathAsthAne tenI carcA karIzuM. bhAva pUjAmAM pUjaka aSTamaMgala dravyathI bhagavAnanuM pUjana karate nathI paraMtu te manamAM ahaM tenA guNanuM ciMtavana kare che Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 50 ] ane bhakti sAthe bhagavAnanA anaMta guNaiAnu` ki`na karIne tenu citvana kare che ane pachI bhagavAnanAM nava agenI vAsakSepa ke caMdanathI pUjana kare che. dravya pUjAmAM aSTama'gala drabyothI pUjA karavAmAM Ave che prazna upasthita thaI zake che ke jo bhAva pUjAmAM eja guNagAna gAvAnAM hoya te pachI dravya pUjAnI zu jarUra che paraMtu bhAvapUjA te mAtra guNenu' ciMtvana che ane kadAca samaya, zakti ke paristhinA kAraNe A pujAnuM vidhAna che kadAca AcArya e leAkeAnI samaya maryAdA, zaktinI maryAdA joIne dravyapUjAnI jagyAe A mArga nirde za karyAM hAya ke bilakula pUjA nahI karavA karatA A rIte paNa thAka samaya pUjana pAchaLa mANasa ApatA thAya. have dravya pUjana viSe samajIe sAmAnya rIte jaLa, caMdana, akSata, pRSpa, naivedya, dIpa, dhUpa, phaLathI bhagavAnanI pUjA karavAmAM Ave che. eka eka dravyanI sAthe bhakta bhagavAnanAM guru kathana tA kare ja che paraMtu peAtAnA karmAMnA kSaya karavAnI vAta paNa khevatA jAya che 'tileya pannati'mAM khUbaja suMdara rIte kahyuM che ke deve bhagavAnanI pUjA jArI, kalaza, daNu, chatra ane cAmara, dravyethI, sphaTika maNI maya uttama jaladhArAthI suga Mdhita kesara, malayAnila caMdana ane kumakumathI, meAtI jevA akha'Dita cekhAthI, jemanAM raMga Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 51 ] ane gaMdhanI suvAsa sarvatra vyApI rahI che tevA pUSpathI amRta tulya uttama vyaMjanothI sugaMdhita dhUpa yUkta ratnamayI dipakathI ane uttama phaLethI pUjana kare che. A pUjana sAmagrInA judA judA leko dvArA jANe ke bhakta kahe che ane bhAvanA bhAve che ke he bhagavaMta uttama jaladhArAthI mArA pApa rUpI mela dhovAI jAya caMdananA lepathI huM saubhAgya saMpanna banuM akSatanI pUjA karanAra akSayapadanI prAptinI bhAvanA bhAve che. ane saMsAranI Adhi, vyAdhI, upAdhionI pIDAthI pIDAte e huM pUjAmAM arpita caMdana je zitalatA eTale ke zAMti prApta karUM. pU arpita karatAM tenI bhAvanA hoya che ke saMsAranAM bhega vilAsamAM paDele e huM kAmabANathI viddha thayela chuM te mArI te kAma bhAvanAo nAza thAya ane huM anaMta brahmacaryamAM sthApita thAva aneka prakAranAM naivedya vakhate te bhAvanA bhAve che ke he jiseMdra anaMta niemAM huM bhUkha ane tarazI pIDA chuM aneka prakAranAM bhajanothI paNa mane tRpti thaI nathI ane mAtra A peTane bharavA mATe huM aneka mArgo upara cAlyo chu te he prabhu have A sAMsArika bhUkha maTADIne akSayapada Apo ane kSudhA regathI mane mukta karo. dipathI pUjA karanAra jANe ke kahe che ke he jiseMdra deva huM anaMta yAniothI A karmanA cakkaranA cakAve aMdhakAramAM ja bhaTake chuM, sata-asatane oLakhI zake Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ para ] nathI have je rIte Apa kevalajJAna rUpI dipathI jhaLahaLe che tevI ja rIte mAre Atamadipa prajavalita bane ane huM A jJAnanAM AlekamAM mekSa mArgane raste zedhI zakuM. dhUpathI karavAmAM AvatI pUjA nirdeza kare che ke ApaNe niraMtara aThe prakAranA karmo bAMdhyA ja karIe chIe ane e eTalA badhA cuMTI gayelA hoya che ke ApaNane haMmezA sadharmamAM sthira nathI thavA detA te tevA aSTakam dahana thaje. kula ane phaLathI pUjana karanAra uttama mokSa padanI ja AkAMkSA rAkhatuM hoya che. A rIte ane AvI bhAvanAthI je eka citta thaIne pUjA karavAmAM Ave te nizcita rUpathI mANasa uttama pUNya lakSmIne prApta kare che jenAthI uttama gati, uttama kULa, zarIra dhana dhAnya vaya prApta kare che ane te nivRtiomAM saraLatA, vicAromAM svacchatA ane AcaraNamAM sAtvikatA hoya che. ane A sAdhaka AvA sukha prApta karI nizcayapUjAmAM jyAre AgaLa vadhe che tyAre te mukti prApta kare che pUjA pachI tenAM guNenuM guNAnuvAdana karavAmAM Ave che. AratI- lagabhaga badhA maMdiramAM savAra-sAMja Arati utAravAmAM Ave che. sAmAnya rIte dIvo pragaTAvIne kaI stuti gAIne ArAdhyanI AratI utAravAmAM Ave che. AratInA samaye Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 53 ] upalabdha vAgho, gIta-saMgItano prayoga karavAmAM Ave che. AratI zA mATe karavI joIe e eka sAmAnya jijJAsA hoi zake. sAmAnya rIte savAre pUjana purUM thayA pachI ane sAMje saMdhyA kALe AratI karavAmAM Ave che. jyAre ArAdhaka pitAnA ArAdhyanI AratI utAre che. tyAre te bhAva-vihavala banI jAya che. ane ArAdhyanAM guNagAnamAM lIna bane che. AratI eTale A dukhane dura karavA mATe karavAmAM AvatI prArthanA. mANasa saMsAranA vividha dukhethI pIDita che. karmabaMdha ane sajJAna ke samyagyAnanA abhAve te niraMtara bhramaNamAM che. dukhane sahana karIne bhramita thaI rahyo che. te manathI, tanathI pIDita che. aneka zarIranI ArtanAothI vyathita che. ane jyAre AvI pIDAthI te mAnasika dukha anubhave che. dizA zunya bane che. tyAre mAnasika zAMti ane zArIrika sukhanI sAthe karmonAM saMvara mATe te Ane dUra karanAra bhagavAna ke tIrthaMkaranAM guNene gAya che ane parokSa rUpe jANe ke ema bhAvanA vyakata kare che ke he prabhu jema A saMsAranA dukha meha mAyAne tyAgIne, ugra tapasyA dvArA karmone kSaya karIne Apa mukta banyA che tema huM paNa te avasthA sudhI pahoMcuM. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 54 ] ane dIpa jalAvIne jANe te pratIka rUpe prastuta kare che ke drIpanAM prakAzathI jema aMdhakAranuM haraNa thAya che. jJAna prakAze che. aMdhakArathI nirAza ke aTavAI paDela vyakti mATe jema laukika dIpa-jyAta AzA ane mArga prazasta kare che tema jJAna jgyAtathI saMsAramAM janma-maraNu ane dukhathI nirAza thaine mALa bhUlIne cArAzI lAkha ceAniyAmAM bhaTake che tevA leAkeAne satmA maLe che. ane he nAtha mane chu tevA jJAna-prakAza Ape. jANe ArAdhaka ema prAthe che ke huM nira'tara prakAzita manuM ane A jyeAtinI jema mA prakAzita karatA rahe. laukika rIte ema paNa kahI zakAya ke jema caiAti peAte jalIne sa MsArane prakAzita kare che tema huM paNu svayaM dukha uThAvIne pazu, prANImAtrane prakAza ApatA rahuM AratI utAravAmAM hakIkate te bhagavAnanuM guNAnuvAdana ane peAtAnI namratA ane bhaktinI abhivyakti ja che. AratI prasa`ge gIta-sa'gIta-vAdyanA prayAga tanmayatA mATe che. jyAM samUhamAM sarve leAkeA gIta-saMgItathI guNAnuvAda karIne kalpanA kare che ke jema devA alaukika vAghothI pUjA kare che tema ame upalabdha vAdyothI Apanu abhivAdana karIe chIe. sa'gItanI e zakti che ke mANasamAM AnaMda ane utsAha janmAve che, tene tallIna manAve che. gIta-saMgIta mAnavanA manane AkarSavA ane dattacitta anAvavAnA uttama sAdhana che. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 55 ] ma'galadIvA te jainadhama mAM viziSTa sthAna dharAve che. nAmathI guNenuM jJAna thAya che. evA dIvA ke je maMgalamaya che je sarvanuM kalyANa karanArA che. jainadharmanI A eka viziSTatA paNa che ke te peAtAnA pUjana-vidhAnamAM hu'mezA vizvasukha ane prANImAtranA sukhanI ArAdhanA kare che. Ama sajana hitAya' ane Atma kalyANAya' A ma gala dIvAnI sundara kalpanA karI che. ApaNe mAtra pAramArthika ke meAkSaprApti mATe A vadhu nathI karatA paNa sAMsArika sukhanI ArAdhanA karatA kahIe chIe zrI jinavara kI AvikA lIje zIza caDhAya / bhava-bhavake pAtaka hareM duHkha dura ho jAya || zrI jinendradevanI AratI karavAthI anaMta yugeAnA pApenuM kSaya thAya che ane vamAna duHkhA dura thAya che. paNa enAthI AgaLa mAre ATaluM ja kahevAtuM ke vamAna ane saMsAranA anubhavAtA du;khA ja dura karIne besavuM nathI. jyAM sudhI ahu tapaH prApta na thAya, tyAM sudhI nira Mtara arAdhanAmAM rahevu che. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAMtipATha (steAtra): caita pUjananI pUrNAhuti mAtra aSTa prakArI dravyeAthI pUjana karavAthI ke chelle AratI karavAthI pUrNa thatI nathI. paNa pUjA vidhAnAnI pUrNAhuti zAMti stavanake pAThathI thAya che. pUjAnI samApti pUrva A zAMti pATha vAMcavAmAM Ave che jo tenuM manana karIe te te vizva baMdhutva, ane prANImAtranA kalyANa mATe karavAmAM AvatI prArthanA che. pUjaka aMtamAM eja kalpanA kare che ke hai jinendra A dharatI zasya-zyAmalA rahe. leAka Adhi-vyAdhi ane upAdhithI mukta ane sahune jIvananI suvidhAo upalabdha ane. leAkeA hiMsAthI bacIne jIvanApArjana kare. vyakti ane samAja satyaniSTha, kanya parAyaNu ane pApakArI ane. rAjA ane prajAmAM prema vizvAsa vadhe anyAya ane asatyane parAbhava thAya. jIvA ane jIvavAdonI bhAvanA vadhe. maitrI, karUNAnAM jharaNA vahetA rahe. dharmAMnI prabhAvanA vadhe ane anIti, caiAyakama vagere lupta thAya. Ama sajana hitAyanI zAMtinI kAmanA karatA Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 17 ] ArAdhaka potAne kema bhUle! te sahunI sAthe pitAnI zAMtinI kAmanA kare che. te pite paMcamahAvratanA pAlanamAM tallIna banI uttama zrAvaka banIne mananI zAMti vAMche che. prabhunI ArAdhanA satata karatA rahe tevI tenI bhAvanA vyakta thAya che. chele ApaNe samasta ArAdhanAnuM kendrabindute Akhare A mAnava ane samAja ja che ane AgaLa vadhIne vizva ane prANI mAtra che. je saMsAranA pratyeka prANInA manamAM zAMtinI IcchA jAgRta thAya te pachI yuddha ke anIti ne sthAna ja na rahe. AvI zubha bhAvanA bhAvanAra jaina dharmanA anuyAyI kadI anyAya na kare. AvI bhAvanAthI sabhara hovAne lIdhe ja janadharma vizvadharma che. te sahune che. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAyika ane svAdhyAya (jainayeAga) vizvanA sarva dharmamAM izvara ke AtmaprApti mATe ekAgracita thaI IzvaranI ArAdhanA nAmasmaraNunI mahattAnA svIkAra karavAmAM Avela che. vidhividhAnamAM pheraphAra hoI zake paraMtu uddeza saunA eka ja che. jyAM sudhI mana indriyAne AdhIna rahIne jaDa jagatamAM bhaTakayA karaze tyAM sudhI te AtmasAkSAtkAranI avasthAmAM pahAMcI zakatA nathI. ane eTalA mATe badhAe nAmasmaraNunI mahattAnA svIkAra karyAM cheja. jainadhama mAM sAmAyika ane svAdhyAya A be zabda Atma ArAdhanAnA utkRSTa upAye che ane teja ceAganI sthiti che. jyAre sAdhaka dhyAnAvasthAmAM bese che tyArathI ja te izvara ke AtmAnuM sAnidhya prApta karavAnI zarUAta kare che. sAmAyika ? paNa vaijJAnika vidhi che sarva prathama te kema esavu joie enA upara ja vicAra karIe. tirthaMkaranI smrutie saMpU.cegamudrAnI avasthA darzAve che. sAdhake padmAsanathI besIne mane hAthe nAbhinI Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ pa ] nIce ekabIjA upara mUkIne TaTTAra karoDarajajune 90 nA khuNe ane gardanane TaTTAra rAkhI besavuM joIe ane AMkhanI dRSTi nAkanA Terave rAkhavI joIe ane prAraMbhamAM koI mUrti ke ema vagere upara dhyAna kendrita karavuM joIe. prAraMbhamAM A rIte besavAnuM TaTTAra rahevAnuM agharuM paDaze. daSTi nAzikAgra bhAga upara rAkhavAmAM paNa kaSTa paDaze. lalATabiMdumAM duHkhAve paNa lAgaze. ane A zAririka pratikuLatA ne lIdhe dhyAna kendrita karavAmAM paNa vikSepa paDaze. paraMtu daDha nizcaya karIne je AkriyAne abhyAsa karavAmAM Ave te thoDAka divaso pachI te Teva banI jaze ane AnaMda svayaM prApta thavA lAgaze ane AnaMda e bAhyavastu nathI aMtaranI anubhUti che. jaina tirthakaronI mUrti padamAsana ke khaDagAsana baMne mudrAmAM saMpUrNa gamudrAmAM ja hoya che. ApaNe thoDuka vijJAnanI dRSTie mUlavIe te jema yaMtramAM utpanna thatI urjAzakti satata dhArApravAha rIte pharyA karatI hovAthI tenA mAM zakti ane teja utpanna thAya che. garamI vadhe che. tevIja IlekaTrIsITIne siddhAMta zarIrane paNa lAgu paDe che. manuSyanA zarIramAM ane savizeSa mastiSka mAMthI teja kiraNe niraMtara uddabhavatA rahe che. ane gamudrAmAM te urjA zarIramAMja pharyA kare che. (sarakayuleTeDa thAya che. ane jema jema gamudrAmAM daDha thatA jaie chie tema tema te prakriyA vadhu teja bane che Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 60 ] ane tejomaya urjA utpanna kare che ane te zakti zarIranI ekAgratA mananI daDhatAne lIdhe veDaphAtI nathI paraMtu indriyAne majabuta banAve che. ane jyAre A zarIra rUpI janareTaramAM AvI vIjaLIka zaktinA pravAha nira'tara pravAhIMta thavA mAMDe che tyAre brahmajJAna, Atmadarzana ke siddhi ke kevaLajJAna je kahA te prApta thAya che. ti karAnI ceAgamudrAsa pU rIte vaijJAnika ceAgamudrA che ane jo A rIte esasa' te jarUra eka divasa AvI sthiratAne prApta karI zakIzu. sAmAyika pahelA jema kema besavuM e mahatvanuM che tema manane kema kendrita karavuM tepaNu jarUrI che. manane cacaLa ane uccha'khala gheADAnI sAthe sarakhAvavAmAM Ave che. anete sAcu paNa che. indriyAne vazIbhuta thaine pudgala paramANuothI lipta A mana nira'tara tathA kacit khAdya sukhAnI satata saMkalpanA karyAM kare che ane nira'tara temanI prApti mATe prayatna zIla ke AprApya thavAthI du:khI thayA kare che ane te pelI vyaktinI jema ke jene taratA na AvaDatuM hAya ane pANImAM paDI gayA pachI havAtiyAM mAryAM kare tema havAtiyAM mAryAM kare che. indriyAnI viSayalAlasA ane bhautika sukhAnI ghelachA mANasanAM manane sthira nathI thavA detI ane te eTalI hade vikRta banI jAya che ke tirthaMkara jevA sava parigraha tyAgI, mekSagAmI pAse paNa dhanake saMsAra sukhanI yAcanA karatA DAya che. eTale sarva prathama manane kendrita karavAnI jarUra che. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 61 ] dhyAnane matalaba ja e thAya che ke sarvadizAomAM bhaTakatA manane ekAgra cita banAvavuM, ane jyAre A rIte mana kendrita thAya che tyAre ja sAcI sAdhanAke sAcA sAmAyikane prAraMbha thAya che, ApaNe sau anubhava karIe chIe ke jyAre AMkhe baMdha karIne mALA pheravavA besIe chIe tyAre baMdha AMkhethI samagra saMsAra dekhAvA mAMDe che ane mALA te mAtra pharyAja kareja che, ane kabIre sAcuM ja kahyuM che ke je hAthamAM mALA pharyA kare meDhAmAM rAmanuM nAma laIne jIbha pharyA kare paNa mana sthira na hoya to te sAcuM smaraNa nathI. jainadharmate citanI ekAgratAne saMpUrNa ane mahatvapUrNa mAne che ane je A dazAe pahoMce che teja jina kahevAya che. mane vijJAna paNa mananI aneka avasthAonuM varNana karIne aMte te tenI sthiratA para bhAra mUke che. ane gItA kAre paNa mananeja baMdha ane mekSanuM kAraNa mAnyuM che. te have bIjI vAta thaI mananI ekAgratA ane jyAre zarIranI sAdhanA mananI ekAgratA thAya tyAreja sAmAyikanI zarUAta thAya anyayA te mAtra eka dekhAva che, nirarthaka che. sAmAyika eTale zuM? AcAryonuM kahevuM che ke sAmAyika eTale samaya jene artha che eka sAthe jANavuM ke gamana karavuM ane bIjo samaya eTale AtmA. jenAthI AtmAne jANavAnI taka maLe te WWW Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 62 ] sAmAyika jyAre sAdhaka AtmAnI sAthe ekAkAra bane che tyAre te khAdya tamAma prakAranA hiMsAtika kAryothI mUkta ane che khIjA zabdAmAM kahIe te mana, vacana ane kAyAnI kriyAone para padArthothI ke bAhya padArthoMthI haTAvIne AtmAnI sAthe ekarUpa banAvavA te sAmAyika che. ane te vakhate cittana e uccabhUmi para sthApita thaine ema ghyAna karavuM ke huM jJAtA chuM, huM dRSTA chuM, huM pAte jJeya ane jJAtA ne chuM. sAmAyikanA mULamAM samatA eTale samabhAva te mahatvanu lakSaNa che jyAre mana, dhana, sa`patti, saMsAra, ISTa-aniSTa pratyenA mAddha, sva ane para dravye parathI nirmI tathA viparita vRti dAkhavanAra pratye mAdhyastha bhAva dhAraNa karavAnI kSamatA utpanna thAya tathA sukhaduHkha prazaMsA ane niMdAmAM sAmyabhAva rAkhe ane niratara tirthaMkaranI jema zuddhabuddha svarUpI banavAnI khevanA rAkhe teja sAcI rIte sAmAyikanAM prathama lakSaNa samatAneA dhAraka bane che. sAmAyika karanAranu mInu lakSaNa che ke rAga-dveSanesa'pUrNa tyAga kare eTale jyAre sAdhaka tamAma kAryAMmAMthI rAgadveSa mukta thaI dvAdazAMga sUtramAM zraddhA rAkhe ane citamAM sthiratA lAvIne nizcaya ane nizcayana bhAva rAkhe tyAre ja sAmAyikanI dRDhatA tenAmAM janma sAmAyika karanAra indriya vijetA manavAne satata udyama kare. sAmAyika tapanA eka prakAra che ane sayama jene AdhAra che evA sthira sAdhaka mAhya AkramaNa bhaya ke Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 63 ] upasargAthI calita thatA nathI te sayama dvArA AtmAnI ekatA sAthe che ane tenI ja sAmAyika kriyA uttama gaNAya che. AcAryAe ahIM sudhI kahyuM che ke sAmAyika karanAra jyAre bAhya ane aMtara Mga samasta padArthomAM kaSAyane nirAdha kare che tene ja sAmAyika phaLe che. sAmAyikanA vividha lakSaNA vividha prakArAnI carcA karavAmAM AAvI che para`tu atyAre ApaNe temAM bahu uMDe jatA nathI ApaNA uddezya te sAmAyika kema karavI eTaleA ja che, ane ApaNe eTalu samajI pazu lIdhu che ke kai sAmAyika karanAre nilepa ane nibha bhAvathI rAgadveSanA tyAga karI sAmAyika karavI joIe prANImAtra pratyenI kalyANu bhAvanA ane maitrIbhAva dhAraNa karavA joIe. sAmAyika gharamAM paNa karI zakAya che yaraMtu sAmAvika karavAnuM uttama sthaLa maMdiranuM ekAMta sthAna ke koI bagIceA ke evI jagyA ke jyAM jIvajaMtuenA vikSepa na heAya, ghe ghATa na hAya, cittane asthira banAvanAra vAtAvaraNu na hoya tevA ja sthaLe ja sAmAyika karavAthI temAM daDhatA Ave che. sAmAyikanA samaya pUrvAntu, madhyAnha ane apravAnha gaNavAMmAM Avela che. ane utkRSTa kAla game teTale hAI zake para Mtu jaghanyakAla aMtamurhuta eTale aDatAlisa miniTanA mAnavAmAM Ave che. sAmAyikanI vidhi mATe ema te ApaNe upara jaNAvI gayA chIe paraMtu jainAcAryAMe kahyuM che tema Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 64 ] snAnAdi karI zuddha vastro dhAraNa karI gharanA ekAMtamAM ke jinapratimA samakSa ke anya pavitra sthaLe pUrvamukha athavA uttaramukha thai jinavANI, jinadharma, jinabiMbanI trikAla vaMdanA karavAmAM Ave che, sAmAyika karatI vakhate mahatvanI dhyAna rAkhavAnI vAta eka ja che ke niraMtara devazAstragurUnu smaraNa karavAmAM Ave ane anaMta sukha mekSanI prApti mATe kakSaya mATe ArAdhanA karavAmAM Ave ane namaskAra maMtranA nira Mtara jApa karavAmAM Ave te nizcita rUpathI sAdhaka uttamazreNImAM sthApita thAya che ane AvI rIte sAmAyika karanAra gRhastha sAdhu tulya ane che ane ema jovAmAM Avela che ke sAcA manathI pUjana ane sAmAyika karanAra grahastha tenA rAjamarAjanA kAryoMmAM paNa ImAnadAra ane sAcA mane che ane tene sAmAjIka pratiSThA te maLe ja che saMtASarUpI mahAna AnaMda paNa maLe che keTalAkane prazna thaze ke sAmAyikathI zu phAyadA ? te jainadana ema kahe che ke tamAma ArAdhanAnA uddezya AtmazAMti, Atma unnayama ane caturgAMti mAMthI mukti meLavavAnA che sAmAyikamAM je samatAnI vAta, sacamanI vAta, maitrInI vAta karI che ane jo tenuM pAlana pratyeka vyakti kare ke karavAnA prayAsa kare te eka vAta nizcita che ke mANasa pratye kruratA cheDe ane vizvazAMti mATe samasyA na rahe. sAmAyika khIjA zabdomAM ceAga che. Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 5 ] atyAre ApaNe cega viSe uMDANamAM jatA nathI paNu atisa`kSiptamAM ceAganI vAta karI laie teA vadhu ThIka raheze ceAga eTale joDa, sa'parka, ekatva je gaNNA te. have jyAre ceAga eTale joDa ane sakalananI vAta karIe chIe tyAre ene garbhita artha e che ke AtmAne paramAtmA sAthene sAnidhya ke sapaka eTale ceAga ceganI sAthe dhyAna zabda joDAyelAja che. ceAga karanAra mATe esavAnI padmAta dhyAnanI prakriyAmAM te samasta vAtAne samAveza thaI jAya che. jenA ullekha sAmAyika ane tenI kriyAmAM karavAmAM Avela che. uddeza paNa samAna che. kAraNa ke sAmAyikamAM paNa nivikAra bhAvathI AtmAnuM ja dhyAna karavAmAM Ave che. ane cegamAM paNa AtmAnI ja urdhvagati karAvIne paramAtmA sAthe tAdAtmaya karAvavAnA prayAsa karavAmAM Ave che. veDhAmAM upaniSade mAM sAMkhyadanamAM, nAtha ane sidhdha sapradAyamAM ane chelle kazmIra pathamAM ceAganI sarvazreSTha mahattAnA svIkAra karaleA che. tevI ja rIte jaina graMthA dhAnAraNA vageremAM paNa cegakriyAnI niSad carcA, paddhati varNavavAmAM AvI che. yAgazAstramAM gudA bhAgathI lai mastiSka sudhI keTalAMke pAMca ane keTalAM ke sAta sthanAne kendrarUpe mAnI tyAM cakro ane kamaLAnI kalpanA karI che. ane sAdhanAnI utaretara vRddhithI te cakro jAgRta bane che, kamaLa khIle che ane sAdhaka nira Mtara Izvaramaya Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 66 ] banatA jAya che. ane jyAre mastiSkanA sahastradala kamaLa jAgRta ane che tyAre yogasAdhanAnI caramabhUmi para sAdhaka pahoMcI jAya che. vividha kendronA vividha raMgA; vividha prabhAva ane vividha pariNAmeAnI carcAe karavAmAM AvI che. yAga agene vizuddha, sUkSma ane vaijJAnika pustaka jIdethI prakAzita karavAmAM Avaze. atyAre te Aja samajAvavAnu` che ke sAmAyika eja ceAga che. ane mananI zAMti mATe Aje vizva tenA tarapha AkarSita thayelu che. svAdhyAya ! sAmAyikanI sAthe svAdhyAya saMlagna che. huM te ema mAnuM chuM ke devadarzIna mATe gayele zrAvaka dana, pUjana, AratI, sAmAyika ane chelle svAdhyAya kare tyAreja enI maMdirajavAnI prakriyA pUrI thAya. sAdhAraNa rIte svAdhyAya eTale vAMcana ema karavAmAM Ave che ane ApaNe tema karIe paNa chIe. mAcAe uttama zAstranuM vAMcana ane zravaNa ene paNa tapanAja eka prakAra mAnyA che. ane sAmAyikanI jema trikAla e sArA samaya gaNyA che. svAdhyAyane zAbdika artha karIe te ema kahI zakAya ke stra arthAt peAtAnuM arthAta AtmAne adhyAya eTale jANavuM eTale ke AtmA viSe jANavu samajavu, manana karavuM, ciMtana Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 67 ] karavuM, vicAravuM' te svAdhyAya che. hu mArA viSe jANuM ane jANI zaku enAthI mATu' jJAna zu' heAI zake? AjanA yuganI viDa'banAtA e che ke ApaNA vizeja ApaNe vize ja rAkhIe jANatA hAie chIe. pariNAme jANatA nathI. sattata bIjA chIe ke jANavAnI iMtejArI saMgha rAgadveSa janme che. paraMtu jo huM sva-adhyAyI khanuMte pArakI ciMtAthI mukta banuM. ane huM keNu chuM ? mArA svabhAva zu che? te jANavA mATe AvA zAsronu vAMcana jarUrI paNa che. sarvArtha siddhi ane cAritrya-sAra mAM kahyuM che ke AtmAnu hita karanAra adhyayana karavu teja svAdhyAya che ane vyavahArika draSTie mAgamAnuM vAMcana pRcchanA, anupekSA, dharmakathA karavI ane sAMbhaLavI te svAdhyAya che. eTaluja nahi vAMcana karyAM pachI tene samajavuM, jIvanamAM utAravuM te enAthI paNa utama svAdhyAya che. uttama caritranuM vAMcana, utamatAnA guNNA vikasAve che ane dhama pratye zraddhA janmAve che. satazAstronAM vAMcanathI mithyAdarzana, mithyAjJAnaneA nAza thAya che ane samyakdana jJAna utpanna thavAthI svayaMbhu rIte samyak cAritra tarapha ApaNe AgaLa vadhIe chie ane jainadharmAMte ahI sudhI kahe che ke pAMcaparameSThInA dhyAnamAM lina tenA guNeAnuM smaraNa karanAra te padane prApta karI zake che. bhagavatI ArAdhanAmAM kahyuM che ke sajJa devanA upadezelA tapanA bAra prakArAmAM svAdhyAya utama tapa che. ane jJAnI sAdhaka aMtamurhuta mAM karmAMnA kSaya Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 68] karI zake che. eTaluM ja nahI aneka prakAranA upavAsa karanAra jJAnahita sAdhaka karatA svAdhyAyamAM tatpara samyaphadraSTi pariNAmone vadhu sArI rIte vizuddha banAvI zake che. svAdhyAyathI jJAna vadhe che ane saddavRtione vikAsa thAya che. dhavalAmAM kahyuM che ke jeoe siddhAMtane utama prakAre abhyAsa karyo che evA puruSanuM jJAna sUryanA kiraNanI jema nirmaLa hoya che ane jeoe potAnA citane svAdhIna karI lIdhuM che te e caMdramAnA kiraNanI jema nirmaLa hoya che pravacananA abhyAsathI merunI jema niSkapa aSTamalarahita trimULatA rahIta samyakadarzana prApta thAya che. svAdhyAya karanArane narka ke tiryaMca gati maLatI nathI. vadhumAM kahyuM che ke jinAgama, jInA moharUpI maLane dUra kare che. ajJAnane nAza kare che ane mekSapathane prazasta kare che. svAdhyAyane samajIne je tene amala kare che tenA karmonI nirjarA thAya che. svAdhyAya karanAramAM jJAnanI vadhu prApti mATe jIjJAsA paNa jarUrI che. ane jema jema tenI jIjJAsAono ukela maLatuM jAya che tema tema tene alaukika AnaMda maLe che. ane AvA jinavacane manane dvidhA mUkta banAve che ane prajJAvAna banAve che. mANasa mAM rahelI azraddhA, lekamUDhatA, devamUDhatA, gurumuDhatAne nigraha kare che. caMcaLa mana sthira bane che. AtmAnuzAsanamAM eka suMdara rUpa raju karIne kahyuM che je zrutaskaMdharUpI vRkSa, vividha dharmAtmaka padArtha rUpa phule ane phaLonA bhArathI namelu che, vacanarUpI Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 69 ] pAMdaDAothI AcchAdita che, vistRta vividha nayarUpI DALiothI bharapura che ane unnata che tathA samIcinha ane vistRta matijJAna rUpajaLathI sthira che evA vRkSa upara buddhimAna sAdhue pitAnA manarUpI vAMdarAne sthira karavA joIe. A AkhA vivecana ne ema bAMdhI zakAya ke svAdhyAya mAM paNa cittanI ekAgratA, utama vAMcana, jJAnanI jhaMkhanA ane tene jIvanamAM utArIne mokSamArgane pathika bananAra sAce vAdhyAyI che. svAdhyAyamAM meM zarUAtamAM "sva" zabdanI vyAkhyA karI che. "sva" eja AtmAno paryAyavAcI zabda che. ApaNe ghaNI vakhate "svataMtra" ke "svAdhina ne prayAga karIe chIe tyAM paNa bhAva te, e che ke ame pitAnA taMtra arthAt evI vyavasthAmAM rahIe ke je bIjAne ahitakara na bane ane svayaMnI Indrane uchuMkhala na banavA de eTale ame amArA AtmasvarUpamAM nimagna thaI e. evI ja rIte svAdhinamAM paNa pitAne AdhIna thavAnI vAta che. tyAMne artha gulAma nathI paraMtu saMyamamAM rahevAnI vAta che ane saMyama te svayaMAnaMda ApanAra tatava che. e rIte paNa A svAdhina, svataMtra svAdhyAya jevA zabda vyakitane bhautika ane Adi bhautika rIte unnata banAvanAra zabdo che. vyavahArika rIte DuMka vicArIe te AjanI mukhya Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 70 ] samasyA e che ke khAsa-vizeSa karIne AjanA yuvaka sat~ vAMcanathI khUbaja dUra che. te bhautika sukhAne durbhAgyathI sAcu sukha mAnI beThA che. ane tenA tamAma vAMcana, adhyayana manana, ci'tanamAM te bhautika sukhAja vadhAravAnI vicAraNA cAlyA kare che. tene asaOASa che kAraNa ke khAvazyaktAe vadhArI che. pUratInA sAdhanA che nahiM. pariNAme tene saMyamane aMdha tuTI gayA che ane te dizAzunya thaIvikherAi gayeA che. bIjuM UMDA AgamanA vAMcananA abhAve te tenI vaijJAnikatAne samajI zakayA nathI hu namra paNe paNa dRDhatAne dAvAnI sAthe kahI zakuM chuM. ke vamAna vijJAnanA tamAma sazeAdhananA mULa ApaNane zAstromAMthI maLe che. khAnapAna, AhAra vyavahAra ane AcAra-vicAra tamAma jIvana jIvavAnI kaLA ane mArgadarzana svAdhyAyamAMthI maLe che. ane tenI ceAgyatA sayama ane sAdhanA eTale ke sAmAyikathI prApta thaze. je bhautika sukhAmAMja sa pUrNa sukha hata tA dhananA haiyAmAM ALeATatA dhanika ceAga sAdhanAne zAmATe apanAvata ? Aje pazcimanI dRSTi bhAratanA ceAga tarapha kema maMDAta? paNu durbhAgya che ke " gharakI mudhI dAla samajI ApaNe ApaNAnI ja upekSA karI che. jo bALakane AdhyAtmika zikSaNa ApavAmAM Ave ema kahuM ke sata vAMcananI tarapha prerita karavAmAM Ave te tenAmAM janmatI durbhAvanAo eSaNAo nA janme ane eka vakhata "" khAkhara Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 71 ] je saMyamane AnaMda tene maLe che te saMgharSathI bacI zake. ApaNe koIne pUjArI ke sAdhu nathI banAve. paraMtu evA nAgarika pedA karavA che ke je kAma pratye ImAnadAra hoya, beTA mAge dhana ekatra karavAthI bace, saMyamI bane ane vizvamAM je azAMti, mArakuTa, AvizvAsa vadhI rahyA che tenAthI te bacI zake. ane nizcita rUpe vizvazAMti thAya. huM te ema kahuM ke mananI zAMtine vikAsa eja vizvazAMti sudhI vistarI zake. mane lAge che ke ApaNA yuvake jainadharmane A rIte je apanAvaze te temane upadeza ApavAnI jarUra nahIM rahe. pachI te prazasta mArga upara teo pote AgaLa vadhaze. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa pratikramaNane sAmAnya artha prAyazcita ke AtmaAlocanA thAya che. athavA me jyAM sudhI kramaNa arthAt gati karI che tyAMthI pratigati karIne pAche Avu' tevI bhAvanA che. eTale saraLa zabdomAM kahIete pratikramaNa eTale pAchA pharavu. AdhyAtmika rIte ema kahIe ke soMsAramAM me' je kaMI kAryA karyAM che ke je mArA AtmasvabhAvane pratikuLa che tenAthI punaH pAcho AtmA tarapha pAchA vaLuM. eTale ke saMsArane tyAgI ne Atmalina banavAnA prayAsa karavA. khukha sAdhAraNa rIta ema kahI zakAya ke AkhA divasamAM dhRta kAti ane anumodanAthI mana, vacana ane kamathI meM je kAMi khATA kAmA karyAM hAya tenuM AtmanirIkSaNa karavuM ane prAyazcita karavuM eTale pratikramaNu ane sArA kAme karavAthI Atmazuddhi thAya che ane mana nirbhara mane che. ane sArA mANasa banavAnI pravRtine vikAsa thAya che. jyAre pratyeka vyakti jo peAtAnI bhulenuM svayaM prAyazcita karatA pArasparika dveSa jarUra dUra thaI zake. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 73 ] niruktinI rIte atha karIe te mArA doSa mithyA thAe e pramANe gurUnI samakSa nivedana karavuMte pratikramaNa che. athavA pramAdavaza thai gayelA de| je kriyAthI dUra thAya che te pratikramaNa che. A AtmAnI sAthe ceATelA pudgala rUpI malane sApha karavAnu nAma pratikramaNa che. ane tenAthI kriyA karavAmAM thayelA aticArAnuM nivAraNa thAya che. sAmAnya rIte gurUnI samakSa vratamAM thayelA deASAnuM zeAdhana karavuM. AcAryAM samakSa peAtAnA dASAnI AaAcanA karavI ane bhaviSyamAM AvA doSonuM punarAvatana na thAya te pratikramaNamAM rahele| bhAva che ane jyAre vyakti peAtAnA aparAdhene vyakta kare che tyAre te sAcA arthamAM prAyazcita kare che. ane prAyazcitarUpI agnimAM tapele AtmA kaMcana bane che. AcAryAM e nizcaya ane vyavahAranI draSTie paNa pratikramaNanA be bheda karyAM che. nizcayanI apekSAe pUrvakRta je aneka prakAranA zubhAzubha karyAM che tenAthI je AtmA peAtAne dUra rAkhe che te AtmAnu pratikramaNa che. rAgAdi bhAveAnA tyAga karI AtmAnuM dhyAna karavuM, jIvAnI virAdhanA che|DavI, te patikramaNa kahevAya che. pratikramaNamAM anAcArane cheDIne AcAramAM, unmAga ne cheDIne sanamArgamAM, zalyabhAvane cheDIne nizalya bhAvamAM, apti bhAvane tyajIne trigupti bhAvathI ane AraudradhyAnane cheThIne zukala dhyAna ane samyakbhAvane 10 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 74 ] jyAre bhAvavAmAM Ave che tyAre Atma pratikramaNa thAya che. AvA pratikramaNa karanAra nijAbhazuddhatAne prApta kare che. ane te nizcayarUpe karmone kSaya kare che. pratikramaNanI kriyA ane prakAre tenI carcA ApaNe udezya nathI paraMtu ApaNe mULa udezya to e che ke ApaNe AkhA divasamAM svarthavaza, jANe ajANe aneka evA kAryo karIe chie jemAM hiMsAdi pApa thatA ja hoya che. ane te aticArone manathI tyAga karavAnI vRti pratikramaNamAM karIe chie ane pharIthI AvI vRti na thAya teja, ApaNe udezya hoya che. ane gurU dvArA satya mArgane nirdeza paNa maLe che. Atma AlocanA karavAthI satyadharma pragaTa thAya che. ane pracchanna pApathI ApaNe bacIe chIe. evA tamAma pU, kartavya ke je pApane Azrava karAve che te sahune saMvara pratikramaNathI thAya che. ane sAdhaka haMmezA dharmadhyAnamAM Atmahita aMte parahitanI bhAvanA bhAva hoya che. pratikramaNa savAre ane rAtre sAdhAraNa rIte karavAmAM Ave che. sAmAyikamAM ane pratikramaNamAM thoDoka bheda che. sAmAyikamAM AtmasAdhanAnI ekAgra-cita thaIne pravRti AcaravAmAM Ave che. jyAre pratikramaNamAM karelA azubha karmonuM prAyazcita karavAmAM Ave che paNa huM ema mAnuM chuM ke sAmAyikamAM sthira thavA pUrvenI zuddhatA te pratikramaNa che Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 73 ] arthAt pratikramaNa dvArA manane nirvikAra, nirbhara banAvIne sAmAyikamAM sthiratA prApta karI zakAya che. upara kahyuM tema pratikramaNa eTale prayazcita A prAyazcitathI manamAM rahelA ahamanA vikAre dUra thAya che ane te AtmasaMzodhananI ja eka prakriyA che prAyazcita karanAranuM mana prANImAtra pratye sama banI jAya che. ane AvI vyaktinA kAryo haMmezA nisvArthabhAvanA hoya che ane eTalA mATe jainadharmamAM A prAyazcitane tapa kahevAmAM Ave che. pratikramaNa prAyazcitane ja eka bheda che. AcAryoe tenA aneka bhede upabheda batAvyA che. paraMtu saunA sArarUpe huM eTaluM ja kahevA mAgu chuM ke vyakti je peTA kArya kare eTale je kAryothI anyane pIDA pahero, lekavyavahAramAM vikRtio utpanna thApa te tamAma ku pratye svayaM prAyazcita karavuM e vyakitatvanI moTAmAM moTI siddhi che. prAyazcitathI vyakti mahAna bane che ane kSamA guNane vikAsa emAM thayA kare che. jainadharmanuM A pratikamaNa jIvana jIvavA mATenI uttama kalA zIkhavADe che. mANasamAMthI abhimAna, bIjAnI vastuo pacAvavAnI durghatio, keInuM aniSTa karavuM, svArtha, atiparigraha ane pApathI bacAve che. vyakti jyAre A pratikramaNa ke prAyazcitane jIvanamAM utAre Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 76 ] te tenA mananI vyAkulatA, dukha jarUra dUra thaze ane jaina dhamanI ja eka A viziSTatA che ke te mANasane mANasa banavAnI dizA sUcave che. ane te vivekI bane che dhArmika draSTithI te tapasvI banI mokSa prApti kare e prazna te khUba uccakakSAne che paraMtu mAnava kahevarAvavAne guNa mAnavatA jarUra enAthI vikase che. S - 23 T: , Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vrata upavAsa * vrata ! sAmAnya rIte vrataneA atha kAipaNa dhArmika niyama ke kriyAnA bhAva darzAve che. ane dareka dharmamAM vratanI mahattAne svIkAra thayA che. mUlata. vratanI pAchaLanI bhAvanAmAM sayamanI BY mahattA rahelI che. vrata mAnasika prakriyA che jemAM ArAdhaka keTalAka niyameAnuM pAlana kare che ane sAmAnya rIte je vastuone nitya prayAga karatA hAya che tenA prayAga upara niyamana ke sayama rAkhatA haiAya che jene te vrata kahe che, thoDAka uMDANamAM utarIe te ema kahI zakAya ke svAsthyane hAnikartA bheAjana ane vyavahAra upara saMyama keLavave te vrata che. ane jyAre A rIte indriyA upara vijaya prApta thavA mAMDe che tyAre jinatva prApta karavAnI paramArthika vRti sudhI urdhvagamana karIe chIe. khUba saraLa zabdomAM kahIe te vrata eTale saMyama pUrvIka niyamanuM pAlana karavuM. ane icchita vastuo pratye vairAgya keLavavA. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 78 ] jainadarzana ane dharmanI dRSTie hiMsA, asatya, cArI abrahma ane parigrahathI nivRtta thavu tenu' nAma vrata che. sarvArtha-siddhimAM kahyuM che ke pratijJAthI je niyamAnu pAlana karavAmAM Ave che te vrata che. ane viveka buddhi ke bhedavijJAnanI draSTithI je karavA ceAgya che tenuM pAlana karavuM te vrata che, ane sa`prakAranI nivRtinA pariNAmane paNa vrata kahevAmAM Ave che. eka jagyAe nirdeza karavAmAM AvyA che ke padArthInA sevananuM athavA hiMsAdi azubha karmanA nizcita samaya mATe ke AjIvana mATe saMkalpa pUrNAMka tyAga karavA te vrata che. ane zubhakaryuM mATe te prakAre ja saMkalpapUrNAMka vRti karavI te pazu vrata che. nizcaya daSTie ema kahe. vAyu che ke vizuddha jJAnadarzanarUpavabhAva dhAraka peAtAnA Atma-tatvanI bhAvanAthI utpanna sukharUpI amRtanA AsvAda vaDe tamAma praznAranA zubha ane azubha rAga ane vikalapeAthI rahita bane che te vrata che. ane jyAre AtmAthI AtmAnI pravRti karavAnA nirdhAra kare che tyAre te kriyA pate vrata banI jAya che. kaSAyAne tyAga karI dayA dAkhavavI e paNa vratamAMja Ave che. AcAryae bAra vatanI carcA karI che jemAM pAMca aNuvratA, traNu guNuvrata ane cAra zikSAtratAne samAveza che. vratAnI ArAdhanAmAM samyakatvanI sarvASika jarUra che. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ s ] hakikate tA tamAma prakAranA yama-niyama vratanA mULa AdhAra ja sa'cama che. munie paMcamahAvrata ane zrAvakAnA pAMca aNuvrata samyakadarzIna yukta hAya tAja te saphaLa thAya che. kAraNake temanA vagara trata niratha ka che. vrata gamete pAlana karI zakatA nathI. je zrAvaka vitarAga dharmomAM zraddhA dharAve che. devazAsragurU pratye jene zraddhA yukta AdarabhAveA che. teja vrata mATe ceAgya gaNAya che. gurunI sanmukha zrAvaka-zrAvikAe zakti anusAra pApAnI mukti mATe tapasyAthe vrata dhAraNa karatA haiAya che jainadhama tA mahuja spaSTarUpe kahe che ke vrata ApaNe letA hoie tene samajavu joie jANavuM joie te mAtra AMdhaLA anukaraNa ne lIdhe nahi pazu samajIne ja levu joie. vratanA svIkAra pahelA pariNAmanI zuddhi pAyAmAM rahelI che ane pratijJA tenI draDhatAnuM pratika che. vividha siddhio mATe vividha prakAranA vratAnA nirdeza che paraMtu vratenA te mAtra upayAga nathI. teA pAlana karavA pAchaLanA mULa uddeza karmonA kSaya karI mukti prAptinA Azaya rahelA che. sthULa hiMsA asatya adbhuta grahaNanA tyAga, parastrIne tyAga, parigrahanuM parimANu A pAMca mahAvratA che jenI carcA mahAvratA nA prakaraNamAM vigate karavAmAM Avaze. ahiyAMte ATale ja Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 80 ] nirdeza karavAno Azaya hatuM ke vratamAM be Avazyaka to niyama, saMyama pratyeja aMgulinirdeza che kAraNake ApaNe upavAsa vagere kriyAonI carcA karavAnA chie tenA mULa mAM vratanI bhAvanA rahelI che. vratane Adhunika yuganA anusaMdhAne joIe te vijJAna paNa ema kahe che ke uttama svAcya ane lAMbA AyuSya mATe zuddha bhajana, zuddha parimANa yukta ane niyamita rIte supA bhejana karavuM joIe. ane zarIranI zakti teja vadhAravA mATe brahmacarya Avazyaka tatva che. ane AyaNe paNa anubhavIe chie ke jyAre jyAre ApaNA manamAM udvegatA hoya ane virodhIo pratye kuvicAra AvatA hoya athavA nirAzAmAM heIne ApaghAta jevA vicAra AvatA hoya tyAre saMyamathI ekAgra cit thaI je paristhiti ne samajavAne prayAsa karavAmAM Ave te jarUrI mArga maLe. evI ja rIte e paNa anubhavanI vAta che ke ApaNe jyArAe chu jamIe tyAre peTanI vyAdhio thatI nathI pAcanakriyA ThIka rahe che ane sAmAyika vagere karavAmAM paNa cita ekAgra bane che. mANasa zarIrathI svastha rahe tyAre ja te AtmasAdhanAmAM sthira rahI zake che te draSTie paNa vrata ke niyamanuM pAlana jarUrI che. vatane dharmanA eka bhAgarUpe gaNI keTalAka sthAne pharajIyAta mAnI ene pApa-puNya ke svarga-narka sAthe Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 81 ] joDavAthI te kadAca vata mAna yuvaka-varga ne yeAgya na lAge para Mtu svAsthya, saphAI rAganI sakAmaka paristhiti vagerenA saMdra'mAM teo jarUra A vastune samajaze. ane jyAre A satyane teo samajaze tyAre svayaMbhU rIte tee vratanuM pAlana karaze. ane teonI jIjJAsA dharmanA adhyayana pratye paNa vadhaze. upavAsaH sAmAnya rIte upavAsa eTale AtmAmAM nivAsa karavA. arthAt jyAre tamAma prakAranI eSaNAothI mukata thaI Atma ciMtanamAM salagna anIe chIe tyAre kharA arthamAM upavAsanI sAdhanA karI kahevAya ane sAdhAraNa vyavahAramAM ApaNe tamAma prakAranA bhAjananA tyAgane upavAsa kahIe chIe. AcAryoe kahyuM che ke upa-zamana eTale upavAsa arthAt indriyA upara sayama rAkhave. bIjA zabdomAM ema kahI zakAya ke jyAre indriyeA pAtapeAtAnA viSayeAmAMthI vilaga thaI zuddhAtma stharUpamAM lina bane che tyAre upavAsa kahevAya che. Ama nizcaya ane vyavahAra ane dRSTie jotA eTalu te nizcata thAya che ke upavAsamAM indriya-sayama te mukhya che. ane tenI sAdhanA mATe prAthamika upAyarUpe caturvidhaAhAranA tyAga karIe chIe. prazna tArkika rIte leAkA ema kahe che. ke 11 Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 82 ] eka divasa na jamavuM te upavAsa che ane eka vakhata jamavu te ekAsaNu che. te dezanA atyaMta garIba lokone e divasa sudhI bheAjana maLatuM nathI ke keTalAka lAkA lagabhaga ekaja samaya bhejanaprApta kare che te zuM tee upavAsa ke ekaTANuM kare che? ane bIjo tarka ema paNa thAya ke rAgIone mATe vaidyo lAMghaNu karAve che athavA tene bhukha nathI lAgatI te zu' te upavAsa che? ane keTalIka vakhate musApharI vageremAM bheAjana aprApya heAvAthI ane jamavAnuM rahI jAya te zuM tene upavAsa kahI zuM? Ama aneka taryAM-kRta ane vitaryuM karavAmAM Ave che. paraMtu A tarka tyAM sudhI ja che jyAM sudhI ApaNe upavAsanI sAcIvyAkhyA ke enA hArdane samajyA nathI me' prAraMbhamAM kahyuM tema AtmasAta thavuM te upavAsa che. upavAsamAM pahelI ja viziSTatA te e che ke svayaM saMyama dhAraNa karavAnI ane tamAma prakAranA bhAjana upalabdha haiAvA chatAM jyAre manane dRDha banAvIne samatA-bhAva dhAraNu karIne bhAjanane tyAga karIe chie tyAre ja upavAsane prathama caraNa zarU thAya che. eTale lAMghaNu ke bhUkhamarAnI majaburI emAM heAtI nathI. paraMtu sava upalabdhi hAvA chatAM tyAganI bhAvanA haiAya che ane e tyAgamAM paNa prasannatA hoya che tyAganA AnaMda anubhavAya che. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 83 ] upavAsanA divase upavAsIe saMpUrNa brahmacaryathI rahevuM joIe. teNe gurU ke devanI sanmukha vratane niyama levuM joIe jene paccakhANa kahe che. ane cauvihAra ke zakti ochI hoya te tivihAra upavAsane niyama levAya che upavAsI savArathI ja zuddha thaI maMdire jaI bhakti, sAmAyika, svAdhyAyamAM pitAne samaya vyatita kare che ane te tamAma prakAranA gRhastha jIvananA kAryo baMdha rAkhe che. ane AraMbha-parigrahane tyAga karI hiMsAthI bace che. zuMgAra, snAna, annajaLa vagerethI dura rahe che ane khUba cetanavaMte rahI bhagavata ArAdhanA kare che ane dharmakathAnuM kathana ke zravaNa kare che. upavAsanA divase zakaya heya ane gAmamAM hoya te munimahArAjene AhAra verAve che. upavAsanA divase te vadhumAM vadhu samaya sAmAyikamAM gALe che pratikamaNa kare che ane saMpUrNa brahmacaryathI rahI bhUmizayana kare che. te bhUkhe che eTale teNe uMdhyAna karavuM joIe te upavAsane aticAra che paraMtu a5nidrA laI vadhumAM vadhu samaya AtmaciMtanamAM ane zAstrapaThanamAM gALa joIe. jainadharmamAM ema kahevAyuM che ke upavAsa karavAthI aMgikAra karelA te sthira bane che ane je jIva A rIte upavAsa kare che tene saMpUrNa ahiMsAvratanuM phaLa maLe che kAraNake te AraMbha ane parigrahathI bace che. ane tenA Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 84 ] azubha karmonA kSaya thayA kare che. bhejana nA tyAganI sAthesAthe rAga AdinA tyAganI paNa eTalIja mahattA che. indriyAnu zeNu nahiM paNa niyamana karIne AtmAnuM peASaNa teja sAcA upAvAsa che jeo mAtra bhejanane tyAga kare paraMtu kyAya vagere vRtie ane Arabha parigrahane na tyAge te tene upavAsanuM phaLa maLatuM nathI. upavAsanI utareAtara sAdhanAmAM vadhArA karIne chaThe, aThThama aThThAi ke mAsa-khamaNu paNa leAkeA karatA heAya che. ane mane teTalA raseAnA tyAga karI nirasa bhAjana laI Aya'bilazratanI upasanA kare che. keTalAka paiASadha upavAsa karIne sAdhunI jema rahIne vrata ArAdhanA kare che. A rIte joietA jIvanane uttama manAvavA mATe ane jItendriya banavA mATe upavAsa e prathama pagathiyu' che. grahasthajIvanamAM pADelI A uttama TevA manuSyane svabhAve ane vartanathI sAdhu banAve che ane ema kahevAnuM mana thAya che ke upavAsI pote bacata karelA anna bhUkhyAene ApIne leAjana karAve teA tene eka satkAryanuM puNya jarUra maLe. ekAsa : ekAsaNu' zabdanI vyAkhyA pramANe te bahu saraLa Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 85 ] vyAkhyA che ke eka Asane besIne jamavuM te paraMtu ahiyAM ekAsanane bhAvArtha ja judo che. ekAsaNu, piSagha-upavAsanA arthamAM prayukta thayeluM che. arthAt eka samaye zuddha bhajana karavuM te mane te ema lAge che ke upavAsa karatA ekAsaNAmAM vadhAre saMyamanI AvazyakatA rahe che. upavAsInI jema savArathI tamAma niyamonuM pAlana karatAM-karatAM ekAsaNu karanAra mAtra eka vakhata jame che. upavAsInI sAme jamavAne koI vikalpa nathI jyAre ekAsaNuM karanAra vyaktinI pAse tamAma prakAranA peTa bharI zakAya tevA bhojana padArtho rahelA che. paraMtu tenI kharI kaTI tyAMja che te rasane tyAga karI je vastu sAme che chatAM emAthI khUba game tevI vastuone tyAga kare,mAtrA karatA nilepa bhAvathI ochuM jamavuM e ekAsaNanI mahattA che. bhejananI zuddhi ane udyogamAM laI zakAya tevAja AhAra te levA joIe huM bhUkhe rahyo chuM evI asaMtuSTa bhAvanA nahi hovI joIe. ane teNe anya tamAma kAryo jevA ke vAMcana, manaya, sAmAyika vagere kAryo karavA joIe. te tenI zakti pramANe pirasI, sADhapirasI mUThThasI vagerenA paccakhANa laI zake che. Ama unedara rahIne jamavAne saMyama e mahatvanI bAbata che ane bhejana pratyenI lAlasA ghaTe che. ane sAdhanA tapamAM te khUba jarUrI paNa che. aMte te tamAma vrata upavAsane hetu vyavahArika rIte sArI vyakti banavAne che ane nizcapa rUpe mukti prApta karavAne che. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AhAra vihAra" (bhakSyA bhakSya) AhAra vihAra sAdhAraNa rIte pratyeka dharmamAM AhAra vyavahAranI carcA maryAdA vagere viSe lakhavAmAM AvyuM che. paraMtuM jainadharma bhajana viSe vadhu sajAga, niyamita ane vaijJAnika daSTikoNa apanAvI zake che. jainadharmanI dRSTi ke dhArmika bhAvanAnI carcA karatA pahelA ApaNe vyavahArika ke laukika dRSTie vicArIe te paNa saMtulita AhAranI saue himAyata karI che. ane vaijJAnikoe, tabIbee AhAranI zuddhatA ane parimANa upara vadhu bhAra mukyo che. sAdhAraNa rIte pacca ane kupa e be prakAra pALavAmAM AvyA che pacya eTale zarIrane supAcya, svastha banAvanAra, zakti ApanAra AhAra, ane kupacya eTale zarIrane hAni karanAra rAka. jainadharmamAM bhakSaya ane abhakSya e be prakAranA AhAronI carcA karavAmAM AvI che. tene bhAvArtha paNa Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 87 ] eja che ke kayuM bhojana che ane kyA agya. jenA dharmamAM tene hiMsA-ahiMsAnI sAthe joDIne carcA karelI che. eka vAta te spaSTa samajI ja levI joIe ke ahiMsA jene pAye che tevA dharmamAM tevA tamAma padArtho tyAjya che ke jemAM hiMsA thatI heya mAMsabhakSaNa, madhu, zarAba, paMca udaMbara ete sarvathA keIpaNa dalIla vagara abhakSya che. jenA eTale AvA abhakSyane sadaMtara tyAgI zarIrane TakAvavA mATe zaktizALI banAvavA mATe bhejana jarUrI che paraMtu game tevuM nahiM, ApaNe khUba ja zaktizALI vyaktine ke mazInane hersapAvaranI gaNatrIe mUlyAMkana karIe chie ane gheDe saMpUrNa zAkAhArI prANI che. hAthI jevuM zaktizALI jAnavara zAhAhArI che ane mahAna tapasvIo ke jeo sAdhanAnI kaThInatama avasthAmAM rahI zake che teo paNa zAkAhArI ja hoya cheAnAthI eka vastu te te nirvivAda satya che ke mAMsAhAra karatA zAkAhAranI zakti vadhAre hoya che. dUdhamAM phaLamAM je zakti che je mAMsamAM nathI paraMtu jIbhanI lolupatA mANasane bhraSTa kare che. mokSamArganI sAdhanA karanAra sAdhake bhejanamAM bhakSyA bhaNyane viveka rAkhavuM ja joIe, madha, mAMsa, madhu ane mAkhaNa te hiMsA, mada, pramAda jevI vikRtio utpanna kare ane paMcaudaMbara phaLa, kaMdamULa, patra tathA puSpa, vanaspatiomAM Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 88 ] aneka trasajI hevAthI temanA bhakSaNathI hiMsAnuM pApa lAge che evI ja rIte vAsI bhojana lAMbA samayanuM athANuM, sApha karyA vagaranuM bhejana, dALa sAthe dahIMne saMga aneka trasajI utpanna karatA hovAthI abhakSya gaNavAmAM AvyA che. bahubIjaka vanaspatine paNa tyAga karavAmAM AvyuM che. ane Rtu pramANe samaya maryAdAthI bahAranA bhojanane paNa niSedha che. garamIne lIdhe khaTAza pakaDI letA kugI vALA padArthomAM aneka trasajI utpanna thatA hovAthI temane paNa uga abhakSya gaNavAmAM Ave che. kaMdamULa koI divase acit thatA nathI kAraNa ke kaMdamULa svayaM eka bIja hoya che tenA koIpaNa bhAganuM je vAvetara karavAmAM Ave te te UgI nIkaLe che. eTale tene jamIkaMda ke kaMdamULa kahevAmAM Ave che ane tene eTalA mATe ja sadaMtara tyAga karavAmAM Ave che zarkarA mizrita miThAIonI paNa kAlamaryAdA hoya che. amuka samaya sudhI ja tene vAparI zakAya anyathA temAM paNa trasajI utpanna thAya che je nukazAna kare che. kaMdamULanI bAbatamAM keTalAka loko tarka kare che ke temAM jIva kayAM hoya che? paraMtu tame je kaMI paNa kaMdane kApIne ene thoDAka samaya mATe siMdUra lagADI sUrya tarapha ghare ane tene je sUkSama darzaka yaMtrathI juo te aneka trasajInI utpati tamane narI AMkhe dekhAze evI ja rIte lIlerI Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 89 ] zAkabhAjI te ekendriya jIva hovAthI tyAjya gaNavAmAM AvI che ane eTalA mATe ja ApaNe pratidina te nahiM paraMtu suda, pAMcama AThama, caidasanA divase tene tyAga karIe chie. have pharI laukika rIte vicAra karIe to kaMdamULa te pacavAmAM bhAre, kabajIyAta karanAra hoya che ane temAM khAsa karIne baTeTA, zakkariyAmAM sAkarane bhAga vadhu hovAthI DAyAbiTisa vALA rogIo mATe varSa gaNavAmAM Avela che. ane jeonA zarIramAM carabI vadhI che teone mATe paNa A jamInakaMdo tyAjya gaNavAmAM AvyA che kAraNa ke carabI yukta hovAthI tenAM kArbohAIDreTasanuM pramANa vadhAre hoya che. je vastu vaijJAnika ke tabIbe Aje kahe che te bhale dhArmika daSTie kahelI hoya. jainadharme hajAra varSa pahelA kahI che. kahevata che ke "jaisA khAye anna vaisA upaje mana" jema manuSyanI prakRtimAM satva rajansa ane tamasa pravRtio hoya che temaja tene vikAsa ke poSaNa bhejanathI paNa thAya che. sAmAnya rIte mAMsAhArI, khUba tIkhuM khAnAra vyakti, dhI ane kAmavAsanAnI tivratA dharAvate Azaya zarAba tene uttejIta banAve che ane kuka tarapha laI jAya che. te mAnasika samatulA gumAve che. ane vivekabuddhi paNa I bese che. hiMsaka bhajanane lIdhe tenAmAM hiMsAtmaka vRtio 12 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [90 ] janme che. gariTha ane kaMdamULa vALA AhAra ALasa janmAve che ane apacca tathA mUtrarogo utpanna kare che. ane ALasa ne lIdhe kAryamAM zithilatA ane sAdhanAmAM viM paDe che. ane Aje te DokaTaro paNa ochuM. khAvAnI salAha Ape che. ke jethI pAcanakriyA sudhare ane svAthya vadhe. bhUlamAM paNa abhakSya AhAra khavAI gayA hoya te tenuM prAyazcita levuM joIe. jainadharmamAM bAvIsa prakAranA abhakSya mAnavAmAM Ave che. jemAM karA, dekhaLAM, rAtribhejana, bahubajaka, rigaNAM, TeTa, pIpaLa, kuMpaLa, vaDa, pAkara (paMcaudaMbara) kaMdamULa, madha, mAkhaNa, madirApAna, khUba pAkelAM phaLa vagerene samAveza thAya che. madha, madirA, mAkhaNa ane mAMsa vikAra utpanna kare che ane te prakAranA aneka jIva utpanna thAya che. je janane vadhu samaya rahevAthI svAda badalAI jAya te paNa abhakSya gaNavAmAM Ave che. aMkurita anAja abhakSya che. kAraNa ke temAM ekendriya jIva utpanna thAya che. vAsI dahIM ke chAsa paNa abhakSya gaNAya che AcAra, murabbAmAM amukasamaya pachI sa utpanna thAya che mATe te paNa khAvA joIe nahIM evA anAja ke jemAM jIvaDAM paDI gayA heya, dhaneDA vagere utpanna thaI gayA hoya te khavAya nahI. dvidala vanaspatine jenadharmamAM dahIM-chAza sAthe tyAga gaNavAmAM AvyuM che. kaMdamULa khAvAmAM aneka jIvane ghAta thAya che te te siddha thayelI bAbata che. mATe tene tyAga karavAmAM Ave che. vaIOnal Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [91] bhakSya abhakSya padArthanI sAthe pANInI maryAdAnI paNa jainadharme khUba viSadu vaijJAnika rIte chaNAvaTa karI che jenA dharmamAM jalane ekendriya jIvakAya svIkAra karavAmAM AvyuM che ane te jhAkaLa biMdu, bapha, sUphamabiMdurUpa, caMdrakAnta maNithI utpanna, meghathI utpanna, jharaNAthI utpanna, ghane dadhi vagere paryAyarUpe prApta thAya che. jaina dharmamAM pANIne gALIne ja prayogamAM lAvavAno niyama che. ane jalazuddhinI sarvAdhika mahattA che. "bhAvaprAduDa'mAM varSAjalane prAzuka jala gaNavAmAM AvyuM che ane sAdhAraNa rIte zrAvake ane vizeSa karIne munio mATe prAzuka eTale garama pANInA ja prayogane Adeza che sAmAnya rIte paththarane pheDIne parvatIya jharaNAMo ane kuvAnuM pANI nirdoSa gaNavAmAM Ave che. paraMtu AvA jalane paNa gALIne mAtra be ghaDI sudhI upagamAM laI zakAya che anyathA temAM aneka trasajIva utpanna thaI jAya che. paraMtu je te pANIne A samaya maryAdAnI aMdara ukALavAmAM Ave te te cha kalAka sudhI pIvA cogya gaNavAmAM Ave che. kAraNa ke e samaya sudhImAM temAM trasajI utpanna thatA nathI mATe hiMsAne doSa lAgato nathI Ama garama pANI pIvA pAchaLano udezya mAtra dhArmika nathI. AjanA praduSaNanA yugamAM jyAre cepI rogo atyaMta jhaDapathI phelAI rahyA hoya tyAre sau garama pANInA prayoganI ja himAyata karI che. zarIranA regathI bacavA mATe e jarUrI paNa che ane peTanI Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 92 ] zuddhi mATe paNa te jarUrI che garama karavAthI pANInA nukazAna kartA kSAro naSTa thAya che. ane vijJAnanI bhASAmAM kaThaNa jaLa narama jaLa banIne pAcya bane che. pratyeganI daSTie e paNa jANI zakAyuM che ke garama pANInA prayogathI taraza ochI lAge che ane vAraMvAra pANI nahIM pIvAthI vAraMvAra pezAba paNa karavuM paDatuM nathI jethI tyAgamAM ekAgratA paNa jaLavAya che je bAra mahinA ukALeluM pANI pIve che te zaradInA rogathI paNa bace che. kabajIyAtathI bace che ane dhArmika rIte tene AtmasaMteSa paNa maLe che kahevata paNa che ke "jevuM pIve pAchuM tevI bele vANa" ahiyA pANIne bhAvArtha sAtvIkatA ane taralatAthI che ane gALeluM pANI paNa svAsthayanI daSTie saue svIkAryuM che. e vAta judI che ke jenee tene dharma sAthe joDIne custa rIte pAlana karavAnuM cAlu rAkhyuM che. kahyuM paNa che-"pAnI pIje chAnaka, gurU kIje jAnake" jainadharmanI sauthI moTI siddhi ja e che ke teNe khAnapAnamAM paNa saMpUrNa vijJAnika paddhatio apanAvI che. jenA mULamAM sAtvIkatA che. kAraNa ke aMte te sAtvItAne vikAsa eja AtmakalyANa ane vizvakalyANa mATe jarUrI che AhAra pachI vihAra zabda joDAyela che. vihAra eTale jIvavuM arthAt raheNI-karaNI jemAM paheraveza vagerene samAveza thAya che sAdagI jene pAme che evA dharmamAM meja-zekha ke abrahmacarya ke vAsanA jagADanAra tane sthAna na hoI zake Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 7 ] gRhastha sAdA paNa svaccha vastro paheravA joIe. svaccha vastro manane praphullita banAve che ane manamAM zuddhatAnI bhAvanA janmAve che. pragathI siddha thayuM che ke khUba bhaDakIlAM, camakIlAM vastro paheranAranI eka bhAvanA hoya che ke koI tene jue che ke nahIM? ane te paheravezanA mAdhyamathI anyane AkarSavAnA prayAsa kare che ane AjanuM durbhAgya te e che ke paryuSaNa jevA tyAganA parvemAM vastra ane alaMkAranuM pracalana eTalI hade vadhI gayuM che ke maMdire bhakti ke vairAgyanA dhAma maTIne phezana pareDa ane kAmottejanAnA dhAma banatA jAya che. AbhuSaNe parigrahavAhane chaDecaka bhaMga kare che ane dharmathI ApaNe sadaMtara dura jaine pApane baMdha karatA hoIe chIe. vyavahAramAM khUba sAdA vastro sAdAInI aMtaHphuraNA utpanna kare che. maMdira eTalI pavitra jagyA che ke pUjAnA vastro eTale ja ApaNe pavitra ane zuddha rAkhatA hoIe chie. gharamAM paNa AvazyakatAnusAra vastuo rAkhavAnI maryAdA che. rAcaracIluM koIpaNa samaye tyAganI bhAvanA janmAvI zake nahIM. jenadhama te sAdagIthI rahe ane UMcA vicAra karI te siddhAMtane varele che. ApaNA soDA paNa eja zuddhatA ane sAtvikatAnA pratika hoya che ke jyAM game tyAre muni mahArAja paNa gocarI mATe AvI zake, pratyeka zrAvaka tene vihAra athavA vyavahArathI paMcapApothI mukta rahI eka Adarza jIvana jIvatA niraMtara tyAganI bhAvanA keLavate hoya che. Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 94 ] uparanI vAta ApaNane Adaza lAgaze paraMtu Aje jainA sauthI vadhu parigrahI ke lakSmIputrA jevAmAM Ave che emAM dharmAM doSI nathI, siddhAMte nakhaLA nathI, paraMtu bhautika sukhanI ghelachAe ApaNune dhamacyuta banAvyA che. AjanA yuvakamAM bhautika rIte sukhI thavAnI lAlasA eTalI hrade vadhI che ke te AhAra vyavahAramAM bhraSTa thatA jAya che. paraMtu hu dAvAthI kahuM chuM ke jo te mAtra prayAga khAtara se| divasa A siddhAMtanuM pAlana kare te te satyane samajaze ane pachI tene upadeza ApavAnI jarUra nahi rahe kriyAkAMDa tete mAtra sAdhana che. sAdhya te che AtmAne unnata manAvI sArA mANasa banavuM. jainadhama mAM parimANuvratanI khUba mahattA che arthAt ApaNe sa'kalpa karavA joie ke hu dhana-dhAnya, vasra, bheAjana gamanAgamana, dareka vastumAM eka parimANu rAkhIza tenAthI vadhu parigraha rAkhIza nahI teA vizvAsa rAkhajo ke dhIme dhIme te pe|te e parimANu ghaTADatA jaze ane pete grahastha jIvanamAM paNa jalakamalavata jIvavA lAgaze. eka vAkayamAM kahIe teA kukarmAMthI kheMcIne cAlanAra eja sAcA- dhArmika che, dharmAtmA che, zrAvaka che. rAtrI bhejana : jema gALelu' ane prAsuka jala jainadhamAM rAjIdA Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 95 ] jIvananI dinacaryA banI gaI che tema rAtrIjanane niSedha paNa dinacaryAnuM eka pharajIyAta aMga che. sauthI pahelA ApaNe dhArmika dRSTie tene vicAra karIzuM ApaNI dareka carcAmAM ApaNe ahiMsAne jainadharmane pAye ke karoDarajaju jevI gaNI che. ane e rIte paNa rAtribhojana ane pANI pIvuM e baMne hiMsAnAkAraNabhuta banatA hovAthI jainadharmamAM jenamAtra mATe te tyAjya gaNavAmAM AvyA che. sUryAstanI beghaDI pahelAM je cauvihArano niyama che tenI pAchaLane hetu paNa eja che ke sUrya asta thatA pahelAM bhojana karI levuM joie. jema-jema sUryAsta thAya che tema tema anaMta trasa jIve ane jIvAte utpanna thavA lAge che. ane tethI dekhItI rIte hiMsA thAya che. ane A rIte ApaNe tyAM rAtribhojanane niSedha karavAmAM AvyuM che. jainadharmamAMja nahi hiMdu dharmamAM paNa eTalI custa rIte rAtribhejanane niSedha karavAmAM Avela che. zivapurANa mArka purANa ane anya graMthamAM rAtribhejanamAM mAMsa-bhakSaNa jeTaluM pApa ane hiMsAnI vAta kahevAmAM AvI che. teo ema mAne che ke rAtribhejana te mAMsa-bhakSaNa barAbara che ATalA kaDaka zabdomAM te jainagraMthamAM paNa Alekhana nathI paraMtu hiMdu dharmamAM tene lagabhaga bilakula amala thaye nathI kAraNa ke yonA nAme devI devatAonI prasannatAne mATe tyAM Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 96 ] pazubalinI prathA paNa jovA maLatI hatI. ane te samayanA vina-saMtoSI paMDitee jANe ke jainono virodha karavA khAtara rAtribhejana ne pApa mAnyuM nahi ane Aje jene sivAya badhA rAtre ja jame che. have te jene divase jame che teo rAtre jamatA nathI te paNa dhIme dhIme lupta thatuM jAya che paraMparA rahI gaI che paNa amala visarAte jAya che AjanA jaina yuvaka tarkanI daSTie ema kahe che ke pahelAnA samayamAM rAtre pUratAM prakAzanA abhAvamAM bhejana banAvavAmAM jIvajaMtuo paDavAne bhaya rahe ane khAvAmAM paNa te saMbhAvanA hatI. paraMtu Aje jyAre divasanA teja jevI battIonuM ajavALuM upalabdha che. tyAre A rUDhi che, agya che, paraMtu A dalIla ke kutarka pAchaLa tenI pAse nathI koI jJAnane AdhAra, satyanuM jJAna tene mAtra phezana ane Adhunika kahevaDAvavAnA meha ane daMbhamAM AvuM bole che ane AvA pavitra, vaijJAnika dharmane ethenDekasa kahevAmAM paNa saMkoca anubhavate nathI. satya te e che ke vijJAnanA prakAzamAM paNa te tarkathI AMdhaLe banyuM che. have rAtribhojana niSedhanI vaijJAniktA paNa tapAsI laIe prakRtine niyama che ke sUryanA prakAzamAM keTalAka jIva jaMtuo utpanna thaI zaktA nathI ke jIvI zakatA nathI teo Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 97 ] suSuptAvasthAmAM rahe che paraMtu jema jema sUryAMsta thAya che tema tema ThaMDaDaka vadhe che ane asaMkhya macchara, jIvAta, patagiyA jevA hujArA prakAranA trasajIvA ke ekendriya jIve utpanna thAya che ane gamana kare che tee zItamAM utpanna thAya che paraMtu thADIka uSNatA prApta karavA mATe tee dvivAttinI AsapAsa satata karatAM ja hAya che. sadhikALa ane rAtre AvA jIvA game teTalI kALajI rAkhavA chatAM paNa bheAjanamAM cenakena prakAreNa praveza kare che. eTalA mATe ja jainadhama mAM tA saMpUrNa sUryodaya thatA pahelA arthAt sUryAMdayanI e ghaDI pachI ja annajaLa grahuNu karavAne Adeza che. A jIvaja'tuenI utpati vatamAna vijJAne siddha karI che ane majAnI vAta te e che ke peAtAne vijJAnanA jANukAra kahevaDAvanAra e jJAnathI vaMcita che, te AMkha ADA kAna kare che, phezananI duniyAmAM aMgrejIyananA AMdhaLA anukaraNamAM te khAnapAnanA niyamAne paNa bhUlyA che. tabIbI dRSTie paNa vicAra karIe te rAtri@janane tyAM paNa niSedha che. kAraNa ke sUkSmajIvaja'tuenI vAta te teoe svIkArI che ja paraMtu mADethI leAjana karavAthI pAcanakriyA paNa tene madada karatI nathI ane tene peTanA aneka rAgeA utpanna thAya che. mATe tyAM paNa rAtrieAjananA niSedha karavAmAM Avye che. 13 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 98 ] A chaNAvaTa karavA pAchaLanA Azaya eTale ja ke Aje ApaNe rAtre jamIne ke|i mahAna kA karI rahyA chIe evA abhimAnathI kahIe chIe ane rAtre nathI khAtA e kahevAmAM zarama anubhavIe chIe. Aje jarUra teA e vAtanI che ke pratyeka jaina yuvakamAM e AtmAbhimAna heAvu joie ke rAtre nahi khAvuM te amAruM gaurava che, para'parA che, vahelA jamavAthI gharanA lokone paNa rAtre pUjana-bhajananA pUrata samaya maLe che. ane anya kAipaNa kArya karavAnA samaya maLe che rAtribhAjana hiMsAnuM pApa nirvivAdarUpe lAge ja che. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "paMca mahAvata" jainadharmamAM vratanI mahattA sauthI vizeSa che. jyAre huM vatenI carcA kartA hatA tyAre meM spaSTa mAnyuM che ke vrata te mANasane mANasa banAve che. ane parivAra, samAja sahune saMpata banAve che. jaina dharmamAM zrAvaka ane muni bane mATe vrata pAlana karavAne nirdeza che ane bIjA arthamAM ema kahIe ke paMcapApathI bacavuM teja vata che. sthULa hiMsA, mUsAvacana, adata grahaNane tyAga, parastrI ane parigraha parimANa e pAMca aNuvrata che. saraLa zabdomAM kahIe te hiMsA na karavI, asatya na besavuM, corI na karavI, vyabhicAra tarapha prerita na thavuM ane anAvazyaka saMgraha na kare te gRhastha mATe te aNuvrata tarIke oLakhAya che. aNuvratamAM eka dviSa nivRti hoya che jyAre sarva prakAranA paMcapApane mana, vacana, karma tthA kuta, kAti, anuMmadanAthI saMpUrNa rIte tyAga karavo te mahAvrata che, jenuM muni-mahArAje pAlana karatA hoya che Ama te sAgAra ke anAgAra arthAt zrAvaka ke muni baMne mATe jarUrI che. paraMtu zrAvaka gRhastha hovAthI Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 100 ] tenA eka dveSa tyAga karI zake che jyAre munioe tene sadveSa tyAga karavAnA haiAya che. ane eTalA mATe te zrAvakA mATe aNuvrata kahevAya che ane munie mATe mahAvrata kahevAya che. zrAvakoe hiMsAne sUkSmAtisUkSma tyAga karavA joie, sAmAnya rIte gRhastha trasajIveAnI hiMsAnA tyAgI hAya che ane tene A rIte ahiMsA aNuvrata heAya che ane jyAre te sneha, meAhu ke svArtha mATe asatya vacana melate nathI tyAre satyANuvratane pAlaka bane che ane cerI ke pUchyA vagara ke paDelI kAipaNa vastunA te svIkAra karatA nathI tyAre te acauryANuvratanuM pAlana kare che. ane jyAre gRhastha jIvanamAM svapatnI sivAya te anya koIpaNa strImAM rAgabhAva, vAsanA vRti rAkhatA nathI ane parastrI tyAganuM vrata dhAraNa kare che tyAre zIlavratadhArI bane che ane jyAre gRhastha dhanadhAnya, kSetra vagerene svecchAthI parimANa nakkI kare che, geramAgathI dhana ekatra karaaA nathI tyAre te parigraha-parimANu aNuvratadhArI kahevAya che. samyakdarzanapurvaka dhAraNa karelA aNuvrata svarga sukha apAve che jyAre mahAvrata meAkSanuM kAraNa bane che have dhama ane jIvananA vyavahAramAM A vratAnI upaye|gitA viSe pazu samajavu joie. ahiMsA ! ahiMsA saiddhAMtikarUpe sarvadharmomAM svIkRta che. paraMtu Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 101]. jainadarzanamAM tene saiddhAMtika ja nahi paraMtu jIvananA pratyeka kSetramAM prANika rIte paNa tene svIkAra karavAmAM AvyA che. ane ahiMsA te jainadharmane pAya ja che. "jIve ane jIvavA de" -bhagavAna mahAvIrane A saMdeza prANI mAtrane nirbhayatA bakSe che. jainadharmamAM vadha, baMdhana jevI sthaLa ahisAne te sthAna nathI paraMtu te te bhAva-hiMsAnI e sUkSma avasthAne svIkAra kare che jyAM ajANapaNe paNa trasajInI hiMsA na thAya ane eTalA mATe ja khAnapAnamAM, AhAravihAramAM te khUba ja dai te gaye. enAthI AgaLa vadhIne bhAvamAM keInA pratye janmelA duSpariNAmone paNa hiMsA gaNane bhAvahiMsAne paNa niSedha karavAmAM AvyuM che. matalaba ke mAtra tanathI ja nahiM, manathI paNa koInuM azubha vicAravuM e paNa A dharmamAM vajarya che, pApanuM kAraNa che. ane pariNAme ApaNane nukasAna karanAra ke mArI nAkhanAra pratye paNa kSamAbhAvane bhAva rAkhavAnI zikhAmaNa ApavAmAM AvI che. bhagavAna mahAvIrane sarpa daMza de che ane keI ajANe kAnamAM khIlA Thoke che ke bhagavAna pArzvanAtha upara kamaThane upsaga thAya che te paNa temanA pratye temanA manamAM koI durbhAva utpanna thatuM nathI. jo ke ahiMsAnuM AvuM kaDaka pAlana vyavahArika jIvanamAM bahu zakaya banI zakayuM nathI ane tenA kaDaka niyamone lIdhe pracAranI daSTie jainadharmane vadhAre prasAra paNa maLyo nathI ane ghaNA lekoe A kSamAne niSkayatA Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [102] paNa gaNe che. paraMtu te temane daSTi deSa che. AjanA vizvanI saMpUrNa samasyAo yuddhanI samasyAo che. ane yuddha hiMsA vagara laDI zakAtuM nathI, jIvI zakAtu nathI. yuddhanA pariNAma zuM Ape che? mAtra mANasonAM maraNa, vidhavAonA rudana, anAtha bALakonuM nirAdhArapaNuM ane ujajaDatA. hirozimA ane nAgAsAkInA hiMsAtmaka tAMDavane ApaNe haju bhUlI zakyA nathI hiMsAnA mULamAM ahama ane lobhavRtta rahelI che. je Aje kharekhara vizvazAMti joitI haze te A hiMsAtmaka yuddho kayA vagara chuTako nathI. pUjya gAMdhIjIe bhagavAna mahAvIranA ahiMsAnA siddhAMtathI ja hiMsAtmaka zastro dhAraNa karanAra aMgrejone harAvyA hatA sAdhAraNa jIvanamAM paNa pArasparika sadbhAva zAMti mATe ahiMsA eja ekamAtra upAya che te nirvivAda satya che. jo ahisA jenadhAmane pAce hoya te saMyama e ahiMsAne pAyo che je vyakti saMyamazIla hoya to te kaSAyamukata rahIne ahisAnA pApathI bacI zake che. jainadharma te jIvananA pratyeka vyavahAramAM sAvadhAnI pUrvaka vartavAnuM zIkhave che. ane eTalA mATe ja mArgamAM cAlavAmAM paNa te sAvadhAnI varte che koI jagyAe hiMsA Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [103] thatI hoya ane rasapUrvaka nihALavuM temAM paNa hiMsAne doSa lAge che. eTaluM ja nahi ke vyaktine ApeluM dAna je tene hiMsA karavA prere to emAM paNa hiMsAdeSanI carcA karavAmAM AvI che. hiMsA keIpaNa saMjogamAM zubha heI ja na zake Ama keIne vadha kara, bAMdhavuM, chedana karavuM, zakita karatA vadhAre bhAra bhare ane annapAna nahi ApIne duHkha pahoMcADavuM te hiMsA che. mATe sAcA zrAvake mana-vacanakamathI saMkalpI ke AraMbhI hiMsA nahi karavI joIe satyANuvrata satya" zabdanI vyAkhyA karavAnI bhAgyeja jarUra hoya AjanA hiMsA ane asatyanA yugamAM paNa satyanI pratiSThA rahelI che te ja sUcave che ke satya jIvanane unnata banAvavAnI sarvazreSTha kaLA che. kahyuM che ke kaSAyabhAvapUrvaka ayathArtha bhASaNa karavuM te asatya che ane evA vacana uccAravAM ke jenAthI keInuM ahita thAya, apavAda thAya, AghAta thAya tevA vacane satyAgruvratamAM deSarUpa che satyane sauthI moTuM tapa gaNavAmAM AvyuM che ane satyavatInuM mana praphulita rahe che. jyAre eka asatya bolanAra tene chupAvavA mATe aneka asatya belIne vadhumAM vadhu asatyanA kAdavamAM khUpate jAya che asatya bolanAra haMmezA dagAbAja ane svAthI heAya che. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [104] DIka pratiSThA mATe je asatya bole che te anaMta duHkhane AmaMtraNa Ape che. sAmAnya rIte loko ema kahetA hoya che ke sAcuM belIe te bhUkhe marIe ane vepArI te jANe satyane be gAu dUra ja rAkhe che ane jyAre asatya bolanArAone te samRddhivAna jue che tyAre tene paNa asatya tarapha prerita thAya che. paraMtu A mAtra eka bhramaNA che satyathI vyavahAra karanAra ane vyApAra karanAra nirbhika rIte vadhu dhana prApta karIne yaza paNa prApta kare che. jyAre asatyathI vyApAra karanAra cerIneja Azraya le che ane duHkhI thAya che. asatyamAM mithyA upadezane paNa samAveza thAya che. eTale ke sadaivazAstragurU sivAyane upadeza asatya vacana che. keInI gupta vAta pragaTa karavI, keInI khoTI vAte lakhavI, khoTI sAkSI pUravI, keInuM rahasya jANuM keInA upara pragaTa karavuM te sarva asatyamAM gaNAya che. satya-vacana bolanAre sauthI pahelAM krodha, lebha ane bhayane tyAga karavo joIe ane keInI hAMsI-mazkarI karavI joIe nahi. mane A kahetA atizayokti lAgatI nathI ke je ApaNe sau jIvanamAM satyane utArIe te ApaNe saraLa jIvana jIvI zakIe. je pArasparika maitrI vadhAranAra che. kadAca bhautika sukho ochA prApta karI zakIzuM paraMtu AtmAnaMda ane saMtoSanI mahAna saMpati prApta karI zakIzuM. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 105 ] acauryANuvrataH cArI pachI te nAnI hAya ke meTI hAya ana ta kAlathI Aja sudhI haeNya gaNavAmAM AvI che. ane cAra huMmezA IMDanIya rahyo che. jyAre kaSAya-bhAvayukta thaine kAinI vastu tenA ApyA vagara ke AjJA vagara laI levI te cerI kahevAya che. ATaluM ja nahi keAInI mUkelI, paDelI ke bhulAI gayelI vastune grahaNa karavAmAM paNa cArIne doSa lAge che. vartImAna yugamAM saune dhanavAna banavAnI ghelachA lAgI che ane tene mATe te hiMsA kare che, khATu' khele che ane cArI kare che, echuM jokhavuM, vadhAre naphe leve, kALAbajAra karavA, saMgraha karaveA, dANacArI karavI, rAjyanA verA cAravA A sarve cArInAja agA-upAMge che. ane AvI rIte bhegu karelA dhananA upayAga jo dAnapuNyamAM karavAmAM Ave te tenAthI puNya maLe che e sAva bhrama che, khasatya che: cArI karanAranI samAjamAM koi maryAdA hotI nathI ane pharI pAchu kahevu' joIe ke jyAM sayama che tyAM sASa che, jyAM satASa che tyAM ceArI karavAnI vRtti hAyaja nahi. jainAcAryAe keTalI sUkSmatAthI samajAvyuM che ke kAine ceArInI preraNA ApavI cArI karavAnI kriyA zIkhavADavI, cAyelAM padArtha kharIdavA, 14 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [16] mUlyavAna vastune chetarIne ochA bhAvamAM paDAvI levI A badhA corInA ja prakAre che mATe kapaTa rahita rahI, duSTa vyaktiothI dura rahI ane , svaupArjita dhanano ja upayoga kare te acauryavratanI ArAdhanA samAna che. keipaNa dezanuM patana tenA beImAna karmacArIone lIdhe hoya che, bhraSTAcAra, bhAI-bhatIjAvAda, paisA laIne ke ApIne kAma karI ApavAnI ke karAvI ApavAnI bhAvanA dezanI garIbI vadhAre che. ane Aje dezanI vartamAna garIbInA kAraNemAM A cauryavRti mahatvanI che. brahmacaryANuvrata! brahmacarya eTale sAdhAraNa arthamAM ema kahI zakAya ke zIlavratanuM pAlana karavuM arthAt vyabhicArathI dUra rahevuM ane AdhyAtmika rIte kahIe to brahmamAM smaraNa karavuM eTale brahmacarya arthAt AtmAnuM ciMtana e brahmacarya che. atyAre ApaNe prathama arthane saMdarbhamAM carcA karIzuM. brahmacarya te gRhastha mATe eka patnIvratanuM pAlana che. te sivAyanI vAMchA te vyabhicAra che. jyAre munio mATe saMpUrNa brahmacarya mahAvratarUpe che. rAja, samAjanA Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 107 ] bhayathI vyabhicAra na karavA eTale vratanuM pAlana thatu N nathI. paraMtu svayaM Atmasa MyamathI je tenuM pAlana kare che teja brahmacaryanuM pAlana kare che. vyabhicArI puruSa samAjamAM kAyAreya sanmAnane pAtra gaNavAmAM Avye| nathI. Ave puruSa vilAsI haiAya che. ane AkarSaNa mATe uttejaka vastra paridhAna, saudaya prasAdhanAnA upayAga kare che. ane te nira'tara vAsanAnA vamaLamAM phasAyele rahe che. te niyamathI asatya vakatA te DAya ja che ane pAMcapApane kartA hAya che, ane aneka rAgeAne AmaMtraNa ApatA hoya che. brahmacaryavrata dhAraNa karanAra aNuvratadhArI zrAvake garbhavatI strI, rajasvalA roganI khAlikA, kuMvArI kanyA ane ativRddhA svapatni sAthe paNa sa'bhega na karavA joie. dharmasthAna, pUjyakSetramAM saMyama dhAraNa karavA joie. aSTamI, caturthAMzI, aSTAnikA parva, dasalakSaNuparva, ratnAtrAya ane seAlaha kAraNa prayeAga vagere samayamAM sayama dhAraNa karavA joie. nira tara strI ke puruSanuM dhyAna karanAra strI ke puruSa vyabhicAra deSathI piDita rahe che. jainadharmImAM tA kAInA putra-putrInA lagna mATe prayatna karavA je AnA pati paradeza gayeA hAya tene tyAM javuM-mAvavuM', vyabhicAriNI zrIne tyAM javu-AvavuM. kamasevananA aMga sivAyanA aMge sAthe kriDA karavI ane atyaMta kAmasevana Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [108 ] paNa vyabhicAra gaNavAmAM AvyA che. ane mATe ja zrAvake strI-rAgathAnuM zravaNa na karavuM joIe. anya strIonA aMga, AbhUSaNa nirakhavA na joIe. bhegelA bhegonuM smaraNa na karavuM joIe ane tevA bhajana paNa na karavA joIe ke jethI vAsanAo tivra bane evA vastro paNa na paheravA joIe ke je kAmetejaka hoya. svAsthayanI dRSTie paNa ApaNe vicArIe te AjanA niraMkuza yugamAM yuvaka-yuvationA ati sahacaryane lIdhe ane pazcimI niraMkuzavAda, utejanAtmaka sAhitya ane saMgIta khAnapAnanI amaryAdA, svachaMda svairavihAra jevA tatvoe brahmacaryanuM khaMDana karyuM che. Aje yuvakenA caherA para teja nathI, zarIramAM zakti nathI ane tene kAraNe saMkalpamAM dRDhatA nathI, vANImAM eja nathI ane AcaraNamAM sadAcAra nathI. akALe vRddhatva ane vividha rogo ane pariNAme ja thAya che Aje vizvamAM ga-sAdhanAnI vAta thAya che tenI pAchaLano uddeza brahmacaryane daDha karavAnuM ja che. te ApaNe samajI zakyA chIe ke jIvananA lAMbA AyuSya mATe paNa brahmacarya jarUrI che. parigraha-parimANa vrata ! parigraha eTale vizeSa rUpe grahaNa karavuM. athavA saMgraha Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 109 ] karavA AcAryAe kahyuM che ke AtmA sivAya jeTalA paNa rAgadveSa vagere bhAvakama, jJAnAvaraNAdi dravyakama, auhArikanA kama tathA zarIra saMbadhI strI, putra, dhana dhAnya, gRha, kSetra, vajra, vAsaNuM vagere para padArthA che. A parapadArthomAM je meha rAkhe che tene parigraha-deSa lAge che AvazyakatAnusAra te rAkhavA te zrAvaka mATe aNuvrata che jyAre tenA sapU tyAga munie mATe mahAvrata che. anAdikALathI mANasamAM saMgraha karavAnI vRti rahelI che ane te uttarAttara vaSatIja jAya che. AjanI vyakti vaimavapUNu jIvana jIvavA mAge che nityanavIna upakaraNAnI tenI vAMcchA che ane tene mATe dhana Avazyaka che. ane AvA dhananI prApti te vividha prakAranI cArI karIne, asatya khelIne, bIjAnI hiMsA karIne prApta karatA heAya che. te peAtAnA sukhanI khAtara aneka lokone parAkSa rIte bhUkhathI marI javA dete jue che athavA anekanA maraNane nimitta mane che. Aje vizva amIra ane garIba e bhAgeAmAM vaheMcAi gayu che ane divase-divase mamIrI ane garIbIne gALA vadhatA jAya che. enI pAchaLa mULa kAraNa zASaNa che. bhagavAna mahAvIra dvArA varSa pUrve dila draSTithI e jANI zakayA hatA ke vizvamAM vaimanasya, vidroha ane tamAma pApanA mULamAM dhana raheze ane mATe ja temane aparigrahavAdanA Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 110 ] mAdhyamathI ema kahyuM hatu ke jeenI pAse jarUra karatAM vadhAre dravya ke sAdhanA che te anya jarUriyAtavALAe ne Ape jethI ApanArane paNa satASa rahe ane prApta karanArane sadbhAvanA janme vavigraha dura karavAnA uttama upAya bIje na hatA ane A samAnatA soMpUrNa ahiMsaka ane premanA pAyA upara nimitta hatI e satya che ke amIrI ke garIbI karmanuM phaLa hAi zake paraMtu vyavahAramAM pArasparika kSatipurtithI tene dUra karI zakAya bhagavAna mahAvIranI dRSTine pUrA upayega niha karI zakavAthI dezamAM durbhAgyane vadhArA thayA ane svecchAe nahi tyAganAra bIjAnuM haraNa karanAra garIeAne chetarIne dhanavAna thanAra leke pratye zeSitanA krodha bhabhukI uThayA ane kArla mAkasa jevA dArzanike e asIrA pAsethI jhuMTavIne jarUra paDe te hatyA karIne paNa saMpati prApta karavAnuM zeSitAne elAna Apyu. ane sAmyavAdane nAme karADA leAkeAnI hatyA thaI raziyA ane cIna tenA udAharaNa che bhagavAna mahAvIranA siddhAMta nuja anukaraNa gAMdhIjI ane vineAkhA bhAvee karyAM. teoe paNa udyogadhaMdhAmAM draSTIzIpanI bhAvanA ane sarvodayavAdanA mAdhyamathI jarUriyAtavALA leAkeAne jamIna vagere apAvavAnI prakriyA samatAvAdanu' ja eka svarUpa che. paraMtu durbhAgya tA e che ke hajI vizeSa siddhi ApaNane maLI nathI. jarUra karatA vadhAre Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 111 ] sagraha thAya che e siddhAMtane jo apanAvavAmAM Ave te sagraDuvRti ghaTe ane leAkeA sukhI thAya. jainadhama mAM zrAvake mATe parimANuvrata eTale jarUrI yAta puratuM rAkhavAnI maryAdA nakkI karI che. parigrahamAM leAbha e mULa kAraNa che. jo vyakti nilerbhI ane te te dhImedhIme parigraDa pratyepaNa mUrchA-bhAva keLave eTale dhananI pAchaLa te vivekahina rIte dADe nahi. mATe ja AcAe kahyuM che ke dhana pratye Asakti rAkhe| nahiM, AchAmAM ochI vastuethI calAvavAnuM parimANa rAkhe| ane dhana mATe AvAM chAnaya rastAe apanAvA nahiM. A paMcamahAvrata ane aNuvratAne vadhu dRDha manAvavA mATe traNa guNavrata ane cAra ziSAvratanI paNa carcA karavAmAM AvI che. ane A khAravratAmAM jainadharmAMnA tamAma mukhya siddhAMta, kriyAenA samAveza thAya che. bIjA zabdomAM kahIe te mAtratAne pAlaka sAtheA jaina che. pAMcaNuvrata uparAMta traNaguNuvrata ane cAra zikSAvrata hAya che. guNuvrata ! guNuvratanA traNuM prakAra! mAnavAmAM AvyA che. Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [112] 1. divrata, 2, anarthaghaMDatyAgavata. 3. gopabhega parimANuvrata. 1. dicUta ! pApanI nivRti mATe daze dizAomAM AvAgamananuM pramANa vana, parvata, nadI, nagara ke pradezanA cinho dvArA nakkI karavAmAM Ave ane bAhya saMsArika viSayakaSAya saMbaMdhI kAryo mATe A jIvana nahi karavAnI pratijJA karavI te digavata kahevAya che. tAtparya ke bane tyAM sudhI kSetranI daSTie ochAmAM eAchA vistAramAM gamana karavuM joIe. pramAdavaza paNa tene bhaMga karavuM joIe nahi. Ama karavAthI mULarUpe te tRSNa ghaTe che. 2. anarthadaMDa vrata! digUgatanA aMtargata je dizAonA parimANa nakkI karavAmAM AvyA che te sImAmAM paNa prayajana rahita na javuM ane nakkI karelI sImAmAM paNa je dharmanI hAni ke loka virUddha kArya thatAM hoya te paNa javuM joIe nahiM kAraNa ke Ama karavAthI diI dukhe daMDarUpe bhegavavAnA hoya che. anarthadaMDamAM pAparUpI upadeza kare, jenAthI hiMsA thAya Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 113 ] tevA sAdhane ApavA, apAvavA ke vecavA ane rAgadveSayukta thaine koinA ahitanA vicAro karavA tathA cittamAM rAgadveSa, kaleza, mithyAbhAva vadhAre tevA pustakenuM vAMcana, kathana ane zravaNu karavu ane prayeAjana vagara pRthvI, pANI, agni ane vanaspati vagerenu chedana-bhedana karavuM te paNa pApanuM kAraNa ane che. bhASAtha eke apazabdo elavA, hAMsI-mazkarI karavI vagerethI dUra rahevu joie. 3. bhAgApabhAga parimANa vrata bhAgepasega parimANa vratamAM rAgAdi bhAvAne ma karavA mATe parigraha parimANu vratanI maryAdAmAM paNa kAlanA pramANathI echAmAM ochI bhAgecchAenuM parimANu karavu' te bhAgApabhAga parimANuvrata che. AvA niyama jIvana mATe ke amuka varSa ke mAsa mATe laI zakAya che. je vastuonu bhakSaNa karavAmAM trasajIveA hAya tenI zaMkA hAya te padArthanA tyAga kare. kaMdamULa vanaspatine tyAga sarvathA karave joIe. lAvA e ke jaina dharmamAM je bhAbhakSya ' prakaraNamAM ApaNe carcA karI che te A vratamAM tyAgavAmAM Ave che. 15 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [114] zikSAvata (1) dezAvagazika vrata (2) sAmAyika zikSAvrata (3) piSadhapavAsa zikSAvrata ane (4) atithisaMvibhAva zikSAtrata. 1, dezAvagAzika vrata! dezAvagAzika vratamAM digavatanI aMtargata je yathAvatajIvanathI parimANa nakkI karyuM hoya paNa ghaNAya sthAnee javAnI jarUra paDatI nathI tevA sthAnenuM gamana paNa ghaTADavAnuM hoya che. AnI pAchaLano udeza dravya ane bhAvahiMsAthI bacavAne che. 2, sAmAyika zikSAvata sAmAyika zikSAvratamAM ApaNe sAmAyikanA prakaraNamAM je viSad carcA karI gayA chIe tenuM pAlana karavAnuM hoya che eTale ahiyAM tenI carcAnuM punarAvartana karatA nathI. 3. pauSadhopavAsa zikSAvrata pauSadhepavAsa vratamAM je upavAsa ane ekAsaNAnI carcA karI che tenI ja A vibhAgamAM samAveza thavAne hevAthI enuM paNa punarAvartana karatA nathI. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 115] 4. atithisaMvibhAga zikSAvrata ! | dAtA ane pAtra baMnenA ratnatrayadharmanI vRddhi nimitte samyakatAdi guNethI yukta anAgAra sAdhumunionI badalAnI apekSA vagara sevA karavI ane dAna ApavuM te A zikSAvratane mULa hetu che. sAcA atithi muni-mahArAje che ke jeo tapasyA ane jJAnanI siddhi arthe IpathanuM zodhana karIne zrAvakenA ghare gocarI mATe Ave che teo utkRSTa atithi kahevAya ane navadhAbhakti sahita teone vahorAvavAnuM kArya atithisaMvibhAgamAM Ave che. jainadharmamAM dAnanA cAra prakAre varNavyA che jemAM auSadhidAna, zAstradAna,abhayadAna ane AhAradAnane samAveza thAya che. AvazyakatAnusAra A pramANenA dAne karavA joIe jenI vigate carcA AgaLa karIzuM. A uparAMta pUjA, pratiSThA, tIrthayAtrA, maMdira-nirmANa jevA satkAryo paNa dAna karavAnA uttama mAdhyame che, ane dAna ApatI vakhate dAtAre dhyAna rAkhavuM joIe ke te AnaMdapUrvaka, AdarapUrvaka, priyavacanapUrvaka, nirmalabhAvapUrvaka, ane dhanyatA anubhavatA bhAva pUrvaka dAna ApavuM joIe. jeo mAtra abhimAnapUrvaka, prasiddhi mATe, phalaprApti mATe dAna Ape che tene dAnane pUchyalAbha maLatuM nathI. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [116] uparokata bAravratanI ATalI viSad rIrcA karatAM karatAM eka spaSTatA te thaI ja che ke jIvanamAM mana, vacana, karmathI sthUla ke sUkSma hiMsA na karavI, kaTuvacanathI keInuM mana na dubhAvavuM ane jIvana jIvavA mATe jarUrI hoya teTalI ja vastuo ane gamanAgamananI maryAdA rAkhavI joIe. ane A badhAnI pAchaLa sarcaritra mAnava banavAnI ja bhAvane rahelI che. huM te daDhatApUrvaka kahI zakuM chuM ke vargasaMgharSa ke koIpaNa saMgharSa dUra karavA haze te viSe A vratanuM pAlana karavuM ja paDaze. bAramAM je ke dAnanI carcA AvI ja che chatAM saMkSiptamAM cAra prakAranA dAnanI carcA karavI yogya gaNAze. dAna ! sAmAnya rIte dAna eTale devuM. jyAre eka vyakita pitAnI jarUriyAta karatAM je vadhAre vastu hoya ane bIjAne samatAbhAvathI Ape te tene ja dAna kahevAya eTale dAnanI pahelI zarata ApanAranI samatA che jaina dharmamAM dAnane mahimA savizeSa che. kAraNa ke aparigrahavAdamAM ane samatA vAdanA kendramAM ApavAnI vRtinI mahattA che. ane khuba cikkasAIpUrvaka grahaNa karanAranI yegyatAne paNa mahatvapUrNa WWW Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [117] gaNavAmAM AvI che. sauthI pahelA dAna satpAtrane ja ApavAnuM hoya che. satpAtramAM sarvazreSTha pAtra tarIke munio, tyAgIvatI Ave che. ane pachI jeone kharekhara jarUra che tevA sAdhama baMdhuo ene anyajanone samAveza thAya che. dAna ApatA pahelA tenI jarUriyAtanI pUratI cakAsaNI karavI ja joIe ApelA dAnane je durupayoga thAya ke tenAthI hiMsAtmaka pravRtio karavAmAM Ave te dAna ApanArane tene aticAra lAge che. auSadhidAnaH auSadhidAnanuM sthAna dAnamAM sarvaprathama gaNavAmAM Ave che. Aje vizvamAM lAkhe-karoDe mAnavIo aneka dukhethI pIDAya che ane teonI pAse pUratI davAnI sagavaDa nathI. ApaNe vAMcIe chIe, jANIe chIe ke davAnA abhAve aneka leke jIvana gumAve che. poSaka AhAra e paNa davAnuM ja eka aMga che ane ApaNe ApaNA dravyane upaga A rIte davA dvArA rogIonI sevA karIne karI zakIe chIe ane aneka lekane jIvanadAna prApta karavAmAM madada karI zakIe chIe e satya che ke mRtyune TALI zakAtuM nathI paraMtu svAsthayane abhAve pIDAtA leke ne jarUra navajIvana arpI zakAya che. utkRSTa auSadhidAna te e che ke rogIne Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [118] khabara paNa na hoya ane tene davA prApta thAya Aje mArI daSTie te je lekoe moTI-moTI hospiTala ane davAnI sagavaDe karI che teoe sAcA arthamAM dAna karyuM che. mAtra mANase ja nahi, pazupakSIonA jIvanadAna mATe paNa hespiTala banAvavI, dAna apAvavA te uttama kArya che vartamAna vijJAnanI zodhamAM aneka beMmbavisphoTane lIdhe praduSaNane lIdhe niraMtara rogo vadhI rahyA che tyAre auSadhi dAnathI moTuM kArya zuM hoI zake ? zAstradAnaH zAstradAnane thoDuM vizALa daSTie mUlavIe tene artha vidyAdAna thAya zrAvake, munie, tyAgavRtIone AgamanuM jJAna prApta thAya te mATe teone zAstra upalabdha karAvavA joIe ane cAritryapAlana karanAra sAdhuo mATe te jJAna atyaMta jarUrI che ane dharmanA satya svarUpane samajavA mATe zrAvakane paNa zAstrajJAna jarUrI che te mATe jarUrI che ke asaMkhya zAstro ke je Aje aMdhakAramAM udhaIne bhakSya banI rahyA che tevA durlabha graMthane prakAzamAM lAvavA joIe jethI lupta ke AcchAdita dharma puna:prakAzamAM Ave ane leke pitAnI saMskRtithI paricita thAya ane jyAre leke AvA jJAnathI paricita thaze tyAre teonI Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [11] dharma pratye samaja vadhaze, zraddhA vadhaze je maMdironuM rakSaNa karavuM haze te AvA jJAnadAnathI pUjArIo pedA karavA paDaze. zAsadAnanA bIjA pakSanI carcA karIe te Aje dezanA lAkha leka pustakonA abhAve abhyAsa karI zakatA nathI, adhUrA abhyAse UThI javuM paDe che te AvA garIba vidyArthIone pustakIya ane Arthika madada karavI joIe. kadAca keine laukika jJAna pratye zraddhA na hoya paraMtu yuganA pravAhanI sAthe kadama milAvavA mATe e jJAna jarUrI che. vidyAthInI tejasvItA AvA dAnathI khIlavI zakAya che ane AjanA ati meMghA zikSaNanA samayamAM A vidyAdAna jarUrI che have te kahevAnuM mana e paNa thAya che ke mAtra pustako ja nahiM paraMtu garIba vidyArthIone ke jeo pArivArika paristhitine kAraNe vAMcavAnA sAdhanothI vaMcita che temane sAdhane upalabdha karAvavA joIe ane bhaNelAonI pharaja che ke temane maphatamAM bhaNAvavA joIe ane vidyAne jema jema ApIe tema tema vadhe che alayadAna abhayadAna e mane vaijJAnika dAna che athAta kamajora vyaktine atyAcArathI bacAvavA AjanA saMgharSa, Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [120] svArtha ane hiMsAtmaka yugamAM jIsakI lAThI usakI bheMsanI kahevata cAlatI hoya tyAre evI vyakti ke je dharmamArgamAM tapamArgamAM AruDha hoya tenuM saMpUrNa rakSaNa karavuM joIe ane upasarga TALavA joIe ke jethI te dharmadhyAnamAM daDhatA pUrvaka lina thaI zake. Aje kamarane sahu dabAve che ane satyane mATe saMgharSa jANe ke jarUrI banI gaye che tyAre satya ane nyAyane khAtara paNa lokone nirbhaya banAvavA mATe prerita karavA joIe ane duSTatA sAme bAtha bhIDavI joIe, sAdhAraNa rIte mRtyuthI mANasa eka vakhata mare che paraMtu bhayathI te vAraMvAra mare che. eTale bhayabhIta thayelI vyakti mAnasika rIte kuMThita bane che, zArIrika rIte kamajora bane che, te satya kahetA Dare che. mATe ApaNe je zaktizALI hoIe te satyanA mATe upasarga thavAnI taiyArI rAkhavI joIe ke jethI vyakti, samAja ane rASTra nirbhaya bane ane jo nirbhayatA Avaze te zoSaNa aTakaze. AhAradAna AhAradAna te khUba ja mahatvanuM dAna che, zrAvako muni jevA utama bhikSukane vaherAvIne ja bhajana kare che, ane dhyAna Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [121] rAkhe che ke koI sAdhamI bhAI bhUkhe te sUI jato nathI ne? paraMtu enAthI AgaLa vizALa dRSTithI vicArIete Aje karoDo leke garIbInI rekhAthI nIce eka vakhata paNa puratu jamyA vagara peTe pATA bAMdhIne jIvI rahyA che teo jIvatA chatAM marelA che. bhUkhe temanI zraddhA gumAvI che, zakti gumAvI che. ane anIti ke AtmahatyA tarapha prerita karyA che. ghaNA gunAonI bhItaramAM A peTanI bhUkha kendrasthAne hoya che. ane eTalA mATe ja aparigrahavAdamAM ApaNe AnI khuba carcA karI che. ApaNI pAse saMpati hete bhUkhyAM lokone bhajana ApIe ane bhUkhyAne bhejana karAvavA jevuM puNya koI nathI ane oha kahevAnuM mana thAya che ke je ApaNe miSTAnna khAIne bhUkhe maravA dezuM te teo ApaNane miSTAnna khAvA mATe jIvatA rahevA nahi de, rahIme bahu sarasa kahyuM che ke jema hoDImAM pANI vadhe ane tene ulecIe chIe tema sajajana purUSa gharamAM vadhelI saMpatine A rIte ulecIne bhUkhyAonuM piSaNa kare che. apaMga, apAhija leke AvA bhejana mATenA adhikArI che. A cAra prakAranA dAnanI carcA karavA pAchaLano hetu te mAtra e che ke jenadharma sAcA arthamAM mAnavadharma che je mAnavane koI prakAranA duHkhamAM sahAya karavA tatpara rahe che. ane AvA dharmane jainadharmanA vADAmAM bAMdhavA karatA vizvadharma ke prANI mAtranA dharmanA rUpe nihALave joIe, 16 Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "lezyA" | "lezyA" zabda jaina sAhityamAM khubaja pracalita ane khubaja mane vaijJAnika zabda che. mANasanA mananI zubha ane azubha bhAvanAonuM abhivyakita karaNa tenA mAdhyamathI thAya che. sauthI viziSTa vAta e che ke AcAryoe mananI bhAvanAne anurUpa raMganI paNa ka95nA karI che. sAmAnya jIvana vyavahAramAM paNa mANasanI vRti-pravRti pramANe tene caherAnA bhAva pradarzita thAya che. AvA cha prakAranA manebhAne jaina AcAryoe "lezyA" zabdathI samajAvyA che. ane tenI sAmAnya vyAkhyA karatAM kahyuM che ke jenA vaDe chava pitAne puNya ane pA5 sAthe lipta kare che, ane te bhAvane Adhina thAya che tene vezyA kahevAmAM Ave che. bIjA zabdomAM rUpakanI rIte ema kahI zakAya ke jevI rIte geru ane mATInA mizraNathI bhI tene lepa karavAmAM Ave che ke raMgavAmAM Ave che tevI rIte zubha ane azubha bhAvarUpanA lepa dvArA AtmAnA pariNAmene jenAthI lipta karavAmAM Ave che tene legyA kahe che. keIe je karmothI AtmAne Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [123] lipta kare che tene hai kahI che ane koIe je tatva AtmA ane karmanI sAthe saMbaMdha joDanArUM che tene lezyA kahyuM che. Ama phalitArtha ema thAya che ke jIva ane karmane je saMbaMdha karAve che te lehyA che, ane abhiprAyarUpe ema paNa kahI zakAya ke mithyAtva, asaMyama kaSAya ane ga lezyAo che. "lezyA" zabdanI anya vyAkhyAomAM kahyuM che ke kaSAyathI raMgAyelAM chavanI mana, vacana ane kAyAnI pravRti te bhAvalezyA kahevAya che. AgamamAM kRSNAdi cha raMgathI tene nirdeza karavAmAM AvyuM che. AmAM traNa zubha ane traNa azubha mAnavAmAM AvI che. rAga ane kaSAyathI mukata thayelAM ane lekSAo hotI nathI. zarIranA raMgane dravyalezyA kahevAya che. deva ane nArakIomAM dravya ane bhAvezyA samAna-rUpe hoya che. anya jIvomAM tenI samAnatAne niyama nathI. bhAva lezyA jenA pariNAme anusAra badalAtI rahe che. sAmAnya rIte lezyAnA dravyalezyA ane bhAvalezyAnA be bheda karavAmAM AvyA che. paraMtu sAmAnya rIte dravya lezyAnA mukhya cha bheda eja AkhA mAnava mananI pravRtinA pratibiMbarUpa hoya che. A che bhedo che. 1. kuSNulezyA, 2. nIlalezyA, 3. kApatalezyA 4. telezyA. pa. palezyA ane 6. zukalezyA Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 124 ] (1) kRSNa leyAH kRSNalezyAnA raMga bhamarA jevA kALe! hAya che. ane A kALo raMga tIvra krodha karavAvALA, verabhAvane kAi divase nahi tyajanAra, laDAyaka svabhAvavALe, jenAmAM dharmAM ane dayA na hAya, je duSTa hAya ane je sArI vAtane grahaNa na karI zake, svaccha Mda vRtivALA hAya, vivekarahita hAya, pacendriyAnA viSayAmAM la para hAya mAyAvI, ALasu A tamAma du dhArI vyaktine kRSNalezyAvALA gaNavAmAM AvyA che AvI vyaktinI duSTatA svajane tuM hanana na karavAmAM paNu pAchaLa nathI rahetA ane AvI vyakti durAgrahI, nirdayI hAvAthI narakagAmI hAya che. TUMkamAM kRSNulezyAdhArI vyakti durgAnI khANu hoya che. (2) nIla-lezyaH nIlalezyAyukta vyakti kRSNulezyA karatA thaiDA e duSTa hAya che. teo prapacamAM dakSa hAya che, dhanasaMgrahanI leAbhavRtivALA hoya che. viyeAmAM Asakata hAya che, matihina, mAnI, vivekabuddhirahita, mAyAvI, bIjAne ThagavA vALe, lebhamAM AMdhaLe! ane bhejana vagerenA lAlacu hAya che AvI vyakti paNa narakagAmI hAya che pheramAtra kRSNa Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 125 ] lezyA karatA duSTatAmAM aMzika kama haiAya che. dAkhalA tarIke kRSNalezyAva Le. AkhA jhADane kApavAnI vAta karatA hAya teA A DALIone kApavAnI vAta kare che paraMtu svA mATe parajananA nukazAnanI bhAvanA baMnemAM hAya che. (3) kApAta leyAH kApeAta lephsAvALI vyakti Ama te azubha pravRtivALI ja heAya che paraMtu te parimANunI dRSTie echI heAya che. te paNa khIjAe upara rASa kare che, bIjAenI nidA kare che, duSaNa, zAka, bhaya, IrSyA anyanA parAbhava karavAnI vRti vagere tenAmAM DAya che te bIjA upara vizvAsa rAkhate nathI Atma prazasaka hAya che ene peAtAnI praza'sA gamatI hAya che e stuti ke praza MsA karavAmAM AvatA dhanasa'pati Ama te ghAtaka ke duSTa hAte nathI. paNa Ape A traNa lezyAo azubha ane narakamAM tiryaMcagatimAM laI janArI che jyAre anya traNa lezyAe zubha che. (4) tejo lezyA ! je peAtAnA kartavya ane akartavyane samajatA hAya, senya ane asebsanA niya karI zakatA hoya, samaDhazI Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 126 ] dayAdAnI, mRdusvabhAvI ane jJAnI haiAya TukamAM dRDhatA, maitrI dayALutA, satyavAditA, dharmAMsamabhAva tenA guNa heAya che. (5) padmalezyA ! padmalezyAdhArI jIva tyAgI, bhAtR, satyavakatA, sAce, uttama kArya karavAvALA tathA game tevA aparAdha . pratye kSamA bhAva dhAraNa karanAra hAya che. sAdhujanAnA zuSNeAnI pUjA kare che. daivazAstragurUnI pUjAmAM te ruci dharAve che. (6) zulalezyA ! zuklezyA te sazreSTha lezyA che. je vyakita niSpakSa hAya, je satyanu' nidAna karatA hAya, samavyavahAra karatAM hAya rAgadveSa ke snehathI mukata vitarAgadhArI haiAya ane je pApakamAM pratye udAsIna bhAve rahI zreyamAmAM te pravRta hAya tene zukulalezyA hoya che. cha lezyA uparAMta jee A vezyAethI rahita sa'sArathI alipta, anaMtasukhI ane acega DelI siddha jIva che. teone lezyA arthAt zubha ke azubha keAI bhAve hAnA nathI. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [127] A vezyAone kaSAya bhAvanA anusaMdhAnamAM ema kahI zakAya ke tivratama, tivratara, tiva, maMda, maMdatara ane maMdatama A cha prakAranA mane bhAve athavA kaSAya bhAve lezyAonA mAdhyamathI pragaTa karavAmAM Ave che. cha lezyAone kaSAyanA saMdarbhamAM ApaNe rUpaka pramANe vadhu sArI rIte samajI zakIzuM. dA. ta. ekaphaLethI yukta vRkSa che, emAM kRSNalezyA yukata vyakita AkhA jhADane kApavAnI mane-dazA dharAve che jyAre nIlalezyAvALI vyakita tenI DALene kApI nAkhavAnI bhAvanA seve che ane kapAta lezyA vALa phaLanA gucchane teDavAnI vAta kare che. ane pachI tejalezyAvALI vyakita khAvA lAyaka phaLane teDavAne vicAra kare che ane koI mAtra nIce paDelA phaLane khAIne saMtoSa mAne che. zAstronA vidhAna pramANe prathama traNa azubha lezyAvALA jIva ekendriya jIvathI laI asayata samyakadraSTi guNasthAna sudhI hoya che. jyAre zubhalezyAvALA chava saMghanI miyA daSTithI laI sagI kevalI guNasthAna sudhI hoya che. ane teramAM guNasthAna pachI jIva lekSArahita hoya che. lezyAonuM A prakaraNa janadharmanI eka viziSTa deNa ke Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [128 ] mAnava svabhAva vize viziSTa kalpanA che. te manuSya svabhAvanI vRtienI, bhAvanAenI jhAMkhI karAve che. duSTa ke mAyAvI mANasa mananA khUba kALeA che evuM ApaNe vyavahAramAM paNa kahIe chIe ane zubhabhAvavALI vyakti mananI sApha che, zuddha che tema nirUpaNa karIe chIe parAkSarIte te jainadhama jANe ke vyaktinA mananA pRthakkaraNanuM Alekhana kare che ane duSTamAMthI uttama mANasa kevIrIte ane krAdha tyajIne mamatA dhArI kayAre ane tenIja zikhAmaNa Ape che. zubhabhAva vALI vyakti pUjya hAya che jyAre duSTa prakRtinI vyakti ghRNAspada hAya che. mANusa uttama guNA keLave teja sAthe dhama che ane teja vRti Atmalina thavAmAM madadarUpa thAya che. jainadhamanA siddhAMta pramANe mAnavamAMthI bhagavAna banavAnI cAtrAnA A Atmika guNeA che. mANasAi, vizvama dhutva, pArasparika prema jevA sadguNA A lezyAmAMthI pratikRlita thAya che. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "kaSAya" kaSAya" zabda jainadharmamAM khUba ja pracalita ane vAraMvAra upayogamAM levAtA zabdacatuSTaya che sAmAnya rIte mana ane AtmAne duSita karanAra A cAra duSTa prakRtio che je mANasane mANasAI rahita ane azubhalezyAomAM dhakele che. satya ane jJAnathI vimukha rAkhe che ema rUpaka ApIe te AtmArUpI prajavalita aMzane cAre bAjuthI AchAdita rAkhe che ke jethI AtmAne Aleka rUMdhAyela rahe che. mANasa AtmalIna banI zakatuM nathI ane saraLa zabdomAM kahIe te sAco mANasa paNa rahI zakato nathI jema kasAI nirdayatAthI pazuMono vadha kare che tema A kaSAya Atmahanana karyA kare che kaSAyayukta vyakita pelA kamaLAnA rogI je thaI jAya che ke jethI vyakitane vastune sAce raMga oLakhAtuM nathI A kaSAya mukhya cAra prakAranA che. 1. krodha 2. mAna 3. mAyA ane 4. lebha paraMtu hAsya rati, arati, zeka, bhaya, glAni 17 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [13] evaM methunane paNa nokaSAya che. kahevAmAM Ave che kAraNa ke A sau karmomAM rAgaddeza ane AtmAnA aMtarane kaluSita karavAnI bhAvanA rahe che je AtmaghAta karanArI hoya che. viSaya pratye AsakitanI apekSAe tenI mahattA ane tIvratA enA saMdarbhamAM paNa kapAyanA cAra bheda bharyA che. 1. anaMtAnubaMdhI kaSAya 2. apratyAkhyAna 3. pratyAkhyAna ane 3. saMjavalana A maMdatA ane tIvratA vezyAo dvArA paNa pragaTa thAya che. kRSAnI tIvratA anyanuM ahita ja nahi mRtyu paNa nipajAvI zake che. kaSAyanA sAmAnya lakSaNe varNavatAM kahyuM che ke je krodhAdita bhAva jIvane dharmathI vimukha rAkhe che te kaSAya che. kaSAya vedanIya karmanA udayathI krodhAdirUpa je vikRtio athavA kaluSyabhAva janme che kaSAya kahevAya che ane teo Atma svarUpanI hiMsA te kare ja che mugati ane durgatimAM paNa laI janArA hoya che. tAvArthasUtra, sarvArthasiddhi, kaSAyapAruNa, vageremAM kapAyanI carcAo karavAmAM AvI che. kaSAya te AtmAne mULa guNa nathI paraMtu AtmA sAthe pugala paramANune lIdhe utpanna thAya che ane temane kamanA kSayanI sAthe kSaya karI zakAya che. have ApaNe kaSAyanA Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 131] bahu zAstrIya lakSaNe ke prakAromAM na jatA sAmAnya rIte A cAreya kaSAye vize vyavahArika daSTie samajavAno prayAsa karIzuM. krodha: krodha AtmAnuM hanana karanAra AtmAno mULadhama kSamA che ane je kSamAthI mANasa AtmazAMtine anubhava kare che pratye dveSa rAkhatuM nathI ane duHkha sahana karIne samabhAva rAkhe che ane te kSamA vIrenuM AbhuSaNa mAnavAmAM Ave che paraMtu A kSamAne ThIka viparita dharma te krodha che koIne bIjA zabdomAM mAnasika vikRti paNa kahI zakAya jyAre vyakita sat-amane vicAra karavAnuM cuke ane svArthamAM AMdhaLe thaI ekAMgI daSTie pitAne ja vicAra kare ane pitAne na game tevI eka vAta paNa jyAre te sahana karI zakatA nathI tyAre tene krodha ke gusso Ave che. krodhanA prathama lakSaNa tarIke te vivekazUnya banavA lAge che tenI mudrAmAMthI saumyatA vilina thaI jAya che te vaDile pUryo ke jenI maryAdA rAkhavAnI hoya te cUkavA lAge che ane apazabdo bolavA zarU kare che tenI AMkhe lAla thaI WWW Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [132] jAya che. kaMTha sUkAI jAya che ane tenI AMkhamAM hiMsAvRti AcaraNamAM hiMsAtmaka bhAva ane kAyadAkAnunanI paravA karyA vagara aniSTatama kRtya karI nAMkhe che ane sAmAvALA upara AkramaNa kare che. ghaNI vakhata evuM paNa bane che ke te je zarIre kamajora hoya te mAra paNa khAya che ane kedIonA sarvekSaNathI e mAluma paDayuM che ke adhikAMza apakRtya ke kukRtye krodhamAMthI banavA pAmyA che. ghaNI vakhate zaMkA kedhane janma Ape che A krodha cAreya kaSAmAM sauthI vaja, paththaranI lakIra je hoya che je bhava bhava sudhI badale levAnI bhAvanAne visarI zakato nathI. krodhI vyakti svabhAve ciDaciDiye, kamajora ane ataDe hoya che tene koInA upara vizvAsa hote nathI ke koInI sAthe mane vineda paNa karI zakatA nathI AvI vyaktine zarIrazAsanI daSTie pAcanakriyA paNa maMda rahe che ane te koIne mitra banI zakatuM nathI krodha karavAthI AvA bAhya duHkhe to thAya ja che, aMtara manane paNa kaleza pahoMce che krodhInuM mana sadA vyAkuLa rahe che badale levAnI bhAvanAthI kaluSita rahe che tenuM cit dharmadhyAnamAM coTatuM nathI ane krodha tene niraMtara vedanAmaya banAve rAkhe che. dharmanI vAta ApaNe Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [133] na karIe te paNa jIvanavyavahAranA kaDavAzanA bIja krodhamAM rahelA che je krodhane tyajIne kSamAguNa dhAraNa kare che teja sAco bahAdura che sarpadaMza karatI vakhate paNa bhagavAna mahAvIranA caherAnI saumyatA kSamAguNanA uttama daSTAMtarUpa jainadharmamAM aneka munionA, tapasvIonA dAkhalAo che ke jeoe maravAnuM pasaMda karyuM paNa krodhane pravezita na thavA didha pArasparika maitrI ane saMbaMdhano AdhAra ja akrodha bhAva che krodhI vyaktine bhava-bhava sudhI mukti maLatI nathI. (2) mAna ! hakikate te cAre prakAranA kaSAye eka bIjAnA pUraka che. eka hAya eTale bIjAno udbhava svAbhAvika thaI ja jAya che. mAna eTale AbhamAna abhimAnI puruSa paNa AtmajJAnathI khUba dUra ane huM ja sarvasva chuM evA ahamamAM jIve che. mAnI vyakita bIjAne haMmezA tuccha gaNe che ane pitAne zreSTha gaNe che. ane jyAre paNa enAM mAna ne coTa lAge che tyAre te krodhI banIne apakRtya karavA taiyAra thaI jAya che. mAnane bIjo artha mada paNa che. mada eTale naze. naze haMmezAM nAza karanAra tatva che pachI te kema na Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 134] hoya! ApaNe tyAM je aSTamadanI carcA karavAmAM AvI che tene samAveza AmAM thaI jAya che. madayukta vyakita bIjAne tuccha samaje che ane ahamane lIdhe te samyakajJAna ke samyakdaSTi keLavI zakatA nathI arthAt sAcI dizAmAM vicAra karI zako nathI. ane zarIrane zraya karatAM-karatAM AtmAne anaMtAnubaMdhI kaSAmAM bAMdhyA kare che. dhana, rUpa, zakti, vidyA ke kaI paNa prakAranI labdhi te te zubha karmonuM phaLa che ane tenuM abhimAna karanAra jIva anaMtayoniomAM bhaTake che. mAricina jIvanI kathA jainadharmamAM khUba prasiddha che. rahIme paNa kahyuM che ke mAna baDhAI kAraNe, je dhana kharce mUDha, marakara hAthI hoyegA, dharatI laTake sUDha." Ama abhimAna vize asaMkhya dAkhalAo ApaNuM samakSa che. rAvaNanuM abhimAna enA patananuM kAraNa banyuM. A nazvara dehanA abhimAnamAM rAcanArA pitAnA page ja kuhADI mArI rahyA che. mATe ja AcArya bhagavaMte e pUjA ane bhakitamAM sauthI prathama namratAne sthAna ApyuM che. jyAre paNa ApaNe vaDile, muni mahArAje, tirtha karenI sAme jaIe chIe mastaka jhukAvIe chIe tyAre sarvaprathama ApaNe bhAva e hoya che ke amane koI abhimAna nathI kAraNa ke jyAM Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [135] sudhI manamAM abhimAna haze. bhakti ke sadbhAvanA emAM praveza karI zakaze nahi. AcArya mahAprajJajIe te lakhyuM che ke jyAre bhakata gurUo ne vaMdanA karIne zira jhukAve che tyAre tene je AzirvAda maLe che e AzirvAdanA hAthamAMthI jJAnanA kiraNe tenA mastiSka mAM sIdhA praveze che. jethI te pavitra bane che. jeo hamezAM namra rahyA che, saMsAre temane ja pUjyA che. ane teo amara thayA che. jIvanamAM je ApaNane je kaI maLyuM che te zubha karmanA mege maLyuM che ane huM te mAtra eka nimita chuM te A nirAbhimAna AtmAmAM lina banAve che ane Atmatine omakAra sudhI urdhvagamana tarapha laI jAya che. 3, mAyA sAdhAraNa rIte mAyA eTale prapaMca athavA kapaTa mAyAvI vyakitane mULa AdhAra asatya hoya che. te eTale badhA svAthI ane Atmakendrita hoya che ke bIjanuM nukasAna karavAmAM paNa vicAra nathI. tenA mukhamAM rAma ane bagalamAM churI hoya che. chala, kapaTa tenI rageragamAM hoya che ane Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [136 ] pitAnI sukha-sAyabI mATe, pitAnA mAnane jALavavA mATe te che chetaravAnI ja janAo banAvyA kare che. juThA sogaMda te tene mATe sAmAnya vAta hoya che. te DhagI hoya che. pitAnuM kAma kaDhAvavA mATe te game te svAMga racI zake che. taLapadA zabdomAM kahIeta garaje gadheDAne bApa kahetA khacakAte nathI ane svArtha pUro thatAM te tenA asala duSTa svarUpamAM AvI jAya che. AvA leke khUbaja khataranAka hoya che. jyAre mAyAvI vyakitanI vAta karIe chIe tyAre AjanA rAjaniti ane zaherI sabhyatAmAM jIvatA ApaNe sahu jANe potAnuM ja varNana karatAM hoIe evuM lAge che AjanI kahevAtI AdhunikatA ane sabhyatA e ApaNane zuM zIkhavyuM che? ApaNe nAnI-nAnI svArtha siddhi mATe ApaNe smita vadane, AvakAra bhAve, sahakAravRti dAkhavavAne bhAva darzAvI ne lokone chetaratA hoIe chIe. AvI ja rIte mAyAvI purUSa potAnA AtmAne paNa chetarate hoya che. te vrata-upavAsa vagere Ama uddhAra mATe karatA karatAM pradarzana mATe ja karate hoya che. ane pitAnI jAtane moTo dhArmika kahevaDAvavAne ahama saMteSa je hoya che. bahAra dAna kare ane aMdara bleka mArkeTiMga te mAne che koI jenAra nathI, paraMtu tenA kRtya niraMtara tenA AtmAne Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaluSita karyAM kare che pAmI zakatA nathI. 4. lAbha [ 137 ] ane te keAi samaye dharmanA satyane lAbhae te khUbaja ciraparicita ane saunAjIvana sAthe lehImAM vaNAI gayelA zabda che. leza eka prakArane maLa che jene asUcibhAva paNa kahevAmAM Ave che leAsane ApaNe e rIte mUlavIzuM. (1) je ApaNe rAjaleAbha zabda vAparIe chIe tenA arthamAM ane (2) AtmAnA arthamAM lAbha ane mitavyayitA e bemAM ghA phera che mANasa peAtAnI Avaka pramANe kharca kare ane saMkaTa samaya mATe be paisA bacAve te mitanyayitA che paraMtu Avaka hoya jarUriyAta upara pratibaMdha rAkhIne. du:khI thaIne mAtra paisA bhegA karavAnI pravRti rAkhe tene ApaNe leAbhI kahIe chIe leI vyakti dhana kamAI zake che paNa sArU khAI zakatA nathI, paherI zakatA nathI ane dAna jevI uttama vRtimAM paNa paisAne vAparI zakatA nathI kAraNa ke paisAneja e sastra ane bhagavAna mAne che ane jema me pahelA kahyuM che tema dareka kaSAya ekabIjAnA pUraka hAya che tema leAbhI vyakti satya khelI zakatA nathI kapaTa tenI rageragamAM hAya che ane 18 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 138 ] paisAvALA hovAnA daMbha tA haiAya ja te humezA joDavAmAM mAne che ghaNAM te evA dAkhalA jovAmAM AvyA che ke davAnA abhAvamAM marI jAya paNa davA na kharIde. badanAmI vahArI le paNa sArU khAya ke pahere nahi are! bIjAne dAna karatA jue te vyathita thayA kare leAbhI dinarAta dhananAja vicArAmAM ne vicArAmAM koi divase bhagavAnanu' nAma paNa laI zakatA nathI ane kahevata che ke leAsa divase nathI vadhatA eTale rAtre vadhe che. Ama A mAth leAbhanI vAta thai paraMtu Atmazuddhi mATe nilefbhapazu te khuba Avazyaka tatva che indriyA vaDe je kAmanAe anubhavAya che tenAthI mukata banavAnuM che ane lAbhaneA janma thatAMja AtmAmAM durguNe phUTI nIkaLe che ApaNe ema nathI kahetA ke ApaNe dhanane luMTAvI daie jIvanane jIvavA mATe dhana Avazyaka che paraMtu AvazyakatA pUratu ja te viSaya vAsanAnA aMza na bane, AtmAne kaluSita na kare enI khAsa kALajI rAkhavI paDaze. jainadhama te| aparigrahanA mAdhyamathI taNakhalAM mAtrane eSaNA ke lebhanuM eka kAraNa gaNe vAsanA ke icchAthI sukha ke aizvaya mATe koipaNa vastunuM grahaNa karavuM, sAcavavI te sahu lebhamAM Ave che. jaina sAdhue leAbhamukta ke nirbhrAbhI eTalA mATe gaNavAmAM Ave che ke teo sa'pUrNa vaibhavathI mukata, kAmanAothI mukata ane saMgrahathI mukata hAya che ane temanA mane lAkha rUpiyA ke eka rUyiyA sarakhAMja che. Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [139 ] je ApaNe vyavahAramAM bhagavAna mahAvIranuM saMtAna kahevaDAvavAne dA karatAM hoIe ane navA jamAnAnI ethamAM pitAno bacAva karavA mAMgatA hoIe te Aje cAra kaSAye upara varNavyAM che te atiAdhunika samAjanI navaracanA mATe khUbaja jarUrI che. jIvana vyavahAramAM saraLa, zAMtimaya, jIvana jIvavAnuM kone nagame? te eka bAju zAMtithI jIvavuM che, bIjI bAju prAthamika Adarzo paNa svIkAravA nathI e kema bane? vizvAsa rAkhe ke tame ke ApaNe krodhane e che karIzuM mAnamAM phasAzuM nahi, niSkapaTa vyavahAra rAkhazuM ane saMgraha vRtithI dUra rahIzuM te ApaNe kharA arthamAM mAnavatAnA guNayukata mAnava kahevAne lAyaka gaNuI zakIzuM. ane AvI vyakitaeja samAjanI navaracanA karI zakaze ke jene mATe vizvanA vaijJAnika, rAjaniti te jhaMkhI rahyA che. tRtIyavizvayuddhane Are ubheluM vizva je kaSAya mukata ke maMda kaSAyayukata bane te jarUra tene TALI zakAze. lebala game te dharmanuM heI zake paNa vizvanA badhAja dharmonA lakhANone vAMcyA pachI, sAdhu sAdhvInI jIdagI nihALyA pachI eTaluM te mAnavuM ja paDaze ke jinendra devanA anugAmI jaina sAdhuo nA kaSA maMda hoya che. ane vizvanI koIpaNa vyakita sAre mAnava banavA mAMgatA hoya te teNe AvA kaSAyathI mukta rahevuM paDaze. ane jyAre A kaSAyanI kaluSita bhIto ogaLI jaze tyAre jJAna, dharma, AtmA je kaho te tene pUMja svayaMne Aleti karaze ane vizvane no prakAza A paze. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "sapta vyasana jaina dharmanA saMpUrNa AcaraNathI mokSa maLe che e prazna ApaNe nizcayanI dRSTie khUba carcA zakIe tema chIe ane sAdhumahAtmAe te mArga para ArUDha hoya che. paraMtu eka vAta nirvivAda satya che ke mANasane mANasa banAvavAne sUkSma thI sUkSma mArga jainadharma sUcavyuM che ane enA siddhAMta mAM karmavAda che. eTale "yathA kRtya tathA phala" nI philosophI nI daSTie paNa te khUba taTastha bhAvathI dUra vyasanane choDIne sadamAnava banavAnI preraNA Ape che jenAthI sasamAja, sarASTra ane saddavivanI racanA thaI zake che bAhya AkarSaNa ane zarIranA kSaNika sukha mANasane bhautika AnaMda Ape che ane tene vAraMvAra bhegavavAnI tenI vRti satata thayA kare che. ane jema gaTarane kiDe gaMdakIne ja sukhanI upalabdhi gaNe che tema te vyakita paNa gaMdakIrUpI vyasanamAM phasAyelA rahe che jyAre keIpaNa vastunA sevana karyA vagara cena na paDe ane zubhA-zubhane bhAra na rahe ane aneka kaSTo utpana Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [141] thavAnA che tema jANavA chatAM tenAthI mukti na meLavI zake te kAryane vyasana kahevAya che. jainadharmamAM saptavyasananI carcA karavAmAM AvI che je nitAMtarUpe tyaya, narakagAmI gaNavAmAM Ave che. 1 jugAra ramavuM, 2 mAMsa bhakSaNa, 3 madyapAna, 4 vezyA gamana, 5 zikAra kare, 6 corI karavI, 7 parastrI sevana. 1 jugAra ramavuM jugAra e jaina mATe ja nahi keIpaNa vyakti mATe niSedha che. evI koIpaNa ramata ke jemAM hArajIta hoya te jugAra che. pATa, gaMjIpatA vagereno samAveza temAM thAya che. ane jugAra ne prathama sthAna eTalA mATe ApavAmAM AvyuM che ke te sapta vyasananuM mULa che je leke mahenata vagara dhanano tRSNA rAkhe che teo jugAra rame che. jugArI vyakita nIca-Uccane khyAla rAkhyA vagara rAjyanA bhayathI chupI rIte gharamAMthI corI karIne paNa paisAnA lebhamAM jugAra rame che. ane hArI gayA pachI jhaghaDo kare che, duHkhI thAya che, AtmahatyA kare che ane eka jugAranAM ja duSpariNAme mahAbhArata jevA yuddha ne netaravAmAM AvyuM hatu te ApaNe sahu jANIe chIe. jugArI pakaDAI gayA pachI gunegAra Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 142 ] ane che samAjamAM tenI kiMmata rahetI nathI ane tenuM ghara kharabAda thaI jAya che. pariNAmeA nI draSTie te hamezAM AkuLa vyAkuLa rahe che ane nirtara leAbha dazAmAM bhamyA kare che. ane jo jItI jAya tA te jugAra sAthe joDAyelA madyapAna, mAMsabhakSaNa, vezyAgamana vagerenA vyasanemAM phasAi jAya che. hakIkate te bAhya rIte te paisAno jugAra rame che. para Mtu AMtarIka rIte te peAtAnA AtmAne nIca gati, naraka tarapha dhakelatA DhAya che. A bhavamAM te du:khI thatA ja hoya che. bhavAMtaremAM paNa kaleza mukata thaI zakatA nathI. (2) mAMsabhakSaNa ! mAMsabhakSaNa kAipaNa jaina ke keipaNa Astika vyakita karIja na zake ane ahiMsAnA pAyA upara jenI ImArata racAyelI che te jainadhama tenI kalpanAja karI zake nahi. vijJAne siddha karyu che ke je zakita mAMsamAMthI prApta nathI thatI tenAthI vadhu' ghI, dUdha, kaThoLa vageremAMthI prApta thAya che. mAtra jIbhanI leAlupatA ane " jIva ! jIvasya bheAjanam " ne kheATI rIte samajanAra leke zabdanI ADamAM mAMsabhakSaNa kare che. hakIkate te te peAtAnA peTane maDadAnI kamara anAve che. AyuvijJAne paNa mAMsabhakSaNune zreSTa khArAka ,, Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [143] gaNya nathI ane mAnavatAnI daSTie paNa jyAre sarva jIve samAna hoya, sarvane jIvavAne adhikAra hoya tyAre koIne koIne mArIne khAvAne adhikAra kema hoI zake? hisAsuvratanA prakaraNamAM A aMgenI vigate carcA karI che. A prasaMge duHkha sAthe lakhavuM paDe che ke khUba paisA kamAI lenAra jaino kalabamAM jugAra rame che te mAtra Adhu. nika kahevaDAvavAnA AMdhaLApaNAmAM mAMsamakSaNane phezana gaNI ArogavA mAMDayA che. kevuM vicitra lAge che ke pitAne saMskRtine upahAsa karatA teo zaramAtA nathI. potAnA pApa ne pApa kahetA zaramAya che. je mANasa eka ja vastunuM jJAna-mAtra prApta karI le ke mane vAgavAthI jeTaluM duHkha thAya che eTaluM bIjAne vAgavAthI paNa thaze te AvA duSkRtye svayaM baMdha thaI jAya. jenee te keTa-ke. biskiTa paNa nakhAvA joIe. sAce jena heTamAM ke anya sthaLe eTalA mATe ja khAte nathI ke tenAthI ajANapaNe hiMsAtmaka padArthanuM sevana ke sparza na thaI jAya. 3) madyapAna ! madyapAnane makAra gaNavAmAM Ave che. madyapAnane sIdhe artha thAya che zarAba pIve. athavA je padArthonA sevanathI Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 144 ] nazeA thAya te madyapAnamAM gaNAya che. jemAM bhAMga, carasa, tamAku, zarAkha, gAMjo, vagerenA samAveza thAya che. jemAM sauthI vizeSa dugu yukata zarAba gaNavAmAM Ave che. zarAbanA janma ja hiMsAmAMthI thAya che zarAkha eTale mahuDA, aMgura, aMjIra, jIva ke kAipaNu padArthane mahinAe sudhI saDAvavAmAM Ave ane emAM jyAre khuba jIvA utpanna thAya tyAre tene egALIne teneA rasa bASpibhavananI kriyAthI ThArIne eTaleAmAM bharavAmAM Ave te zarAma, zarAbamAM asakhya jIveAnI hiMsAnA deSa lAgatA heAya che. zarAbanA sauthI pahelA durguNu mAnasika saMtulananuM hanana che zarAkha pina:ra vyakita mAnasika samatulA gumAve che ane dhIme dhIme naze| caDatAM te krAtrI ane che vivekahina bane che ane AgaLa vadhatAM gALAgALI, mArAmArI kare che ane kalAkA sudhI citabhramanI dazAmAM paDayA rahe che. Ama zarAbI vyakita samAjamAM ni MdanIya ane rAjayanI gunegAra bane che vivekahinatAne lIdhe te tiraskArane pAtra bane che ane zarakhanA vyasanane lIdhe tenA gharanA loko kharakhAda thaI jAya che. eka dRSTithI joie te zarAbInu' ghara jIvatu naraka che. ane zarAkhI te a pAgala che. AyuvijJAne paNa sAbita karyuM che ke zarAma pIvAthI zarIranA aneka rAge ane khAsa karIne hRdayanA ane phephasA temaja AMtaraDAnA rAge khUba Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 145 ] vadhe che. kSaya jevA rAge vadhe che ane zarIra nirAMtara kamajora thatu jAya che. zarAkhI vyakitanI vAsanAe uttarAttara vadhe che eTale te vyabhicAra tarapha vadhu DhaLatA hAya che. vicitratA tA e che ke Aje vizvanA tamAma rAjadvArI puruSA ane paisAdAra leAka temaja Adhunika kahevAtA jANelA lekA zarAbane eka Anadattu' ane sanmAnanuM pratika gaNavA lAgyA che ane gAMdhIjInA dezamAM te A eka alihArI ja che. jainadhama mAM te madyAsevana paNa hiMsAnI dRSTie niSedha gaNavAmAM Avyu che. 4 vezyAgamanaH vezyA eTale nagaravadhu keTalIka strIe paisAnI lAlaca ane kAmavAsanAnI tIvratAne lIdhe vezyAvRtinA svIkAra kare che ane te gheADAka paisAnA leAle game te vyaktine peAtAnu zarIra vaheMcatI hAya che peAtAnA kaTAkSa ane nakharAethI peAtAnA AtmAne daphanAvIne zarIrane vaheMcatI hAya che ane jee jugArIe, mAMsabhakSI, madyapAna karanAra nIcakA mAM kasAyelA lAkA hAya che te AvI mInA sa'sarga'mAM AvIne dhama, jAta, svAsthaya, rUpa badhuja bhulIne vezyAgAmI 19 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 146] banI jAya che teo potAnA paisA, zarIra vezyAne arpaNa kare ja che paraMtu samAjamAM pitAnI Abaru, dhana badhu naSTa kare che ane narakanA asahya duone bhegave che. 5 zikAra kara zikAra eTale hiMsA karavI. kudarate saMsAranA pratyeka jIvana racanA karI che. temanA suMdara raMga rUpa apya che. AvA pazupakSIo niraparAdha hoya che, jagalamAM nirbhaya rIte vicAre che. kharI rIte te buddhizALI vyakita e AvA pazupakSI enuM rakSaNa karavuM joIe. paraMtu khabara nathI A sUtra kyAMthI udbhavyuM che ke "kSatriyone zikAra khelavAmAM koI pApa nathI" A vAta sAva beTI che, durvyasana, hiMsA che ane jyAM sudhI mANasa saMpUrNa kura, hiMsaka, nirdayI na bane tyAM sudhI zikAra karI zakatuM nathI. zikAra karanAramAM mAMsabhakSaNa ane madyapAnanI lanate hoya ja che. are bhAI je tAre zikAra karaja hoya te tArA AtmAne mAra je kavAya rUpI vanacare beThA che temane zikAra kara. nirdoSa prANuonI hiMsA zukAma kare che. Aje vizvanI dareka sarakAra zikArane lIdhe e chI thatI jatI prANI saMpadAne bacAvavA mATe meTA meTA abhayAraNya banAvavA mAMDI che. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [147] Aje pahelAM jamAnAnI yAda keTalI sukhada lAge che ke jaMgalamAM RSimunio rahetA baTuke vidyAbhyAsa karatAM pazupakSIonI sAthe premathI rahetA, kaMdamULa khAIne jIvana vyApana karatAM paraMtu Aje te prathama cinha che. Aje to AgaLa vadhIne mANasa mANasane zikAra karavA mAMDe che. enAthI vRNita vastu zuM hoI zake. 6 zerI karavI corI aMgenI pUrNa carcA ApaNe a NuvratamAM karI ja che. eTale ahi enI vigate carcA karatA nathI. 7 parastrI sevana! brahmacarya te sarvadharmane sArI che. paraMtu ekapatnIvratadhArI vyakitane paNa brahmacArI gaNavAmAM Ave che. devazAstraguru ane paMcanI sAkSI samakSa je vyakita potAnI patnI sivAya anya koI strI sAthe saMbhoga saMbaMdha bAMdhe che ke tenA tarapha Asakata thAya che te parastrI sevana karanAra vyasanI rAjadaMDabhegI lekaniMdaka hoya che. ane AvI vyakita ke AvI strA samAjamAM niMdaniya gaNAya che. teonuM mana sadeva A Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [148]. pApadazAmAM ja bhaTakyA kare che. ane te dharma, pUjana, pravacana vagere uttama kAryamAM rasa laI zakatA nathI. A saptavyasana saMsAra paribhramaNanA kAraNe rega, kaleza, vadha, baMdha karAvanArA pApanA bIja, ane mokSamArgamAM vikta karavAvALA che evI vyakti koIpaNa samaye samyakRtva dhAraNa karI zakatI nathI. mATe ja je jaina dharmanA prAthamika svarUpane svIkAra karavo hoya te saptavyasanane tyAga kare joIe ane cAritrya dhAraNa karI mekSamArga tarapha prayANa karavuM joIe. jenadharmanA mAdhyamathI apAtuM A zikSaNa mAnava mAtra mATe kalyANakArI che. AvA niyamonuM pAlana karavAthI sArA mANasa banavAnI taka maLe che ane ApaNe sAcA jena chIe evuM Atmagaurava svayaMbhu rIte ApaNA aMtaramAM pragaTe che. Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "zrAvakanA aSTamUlaguNu" zrAvaka zabdano jayAre prayoga karIe chIe tyAre zrAvaka zabdamAM tenA apekSita lakSaNene samAveza thaI ja jAya che. enA ATha mULa lakSaNenI carcA karatAM pahelA zrAvaka vize paNa thoDuMka jANazuM te tenA lakSaNe ane AcaraNa spaSTa thaze. zrAvakanI sAmAnya vyAkhyA karatAM ghaNAM graMthamAM ema kahevAyuM che ke zrAvaka te che je cAritrya mehakarmanA eka bheda apratyAkhyAnAvaraNa karmanA kSapAma naimitika pariNAmanI prApti samaye vizuddhithI paMca parameSTine bhakta hoya che, dAna, pUjana karavAvALe hoya che. ane bhedajJAnarUpI amRta pIvAnI IcchA dharAvanAra uttama guNenI dhAraka vyakita Avaka kahevAya che. aMtaraMgamAM rAgAdi bhAne kSaya ane hinAdhikatAnusAra thanAra AtmAnubhutithI utpanna je sukhane uttarottara anubhava kare che ane je uttarottara samyaktva dhAraNa karIne munivrata dhAraNa karavAnI bhAvanA rAkhe che te zrAvaka kahevAya che. zAbdika artha ema Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 150 ] paNa karavAmAM Avye che ke je zraddhApUrvaka guru vagere pAsethI dha zravaNa kare che te zrAvaka che. zAstrakAroe zrAvakeAnA tenI sAdhanA vagerenA AdhAre pAkSika, naiSThika ane sAdhaka vagere traNa bhede karyAM che paraMtu atyAre ApaNe bahu saiddhAMtika carcAmAM javAnA nathI ane tenA bheddepalenI carcA paNa karavI nathI. ApaNe mULa uddeza tA ApaNe je vizeSaNa ke je jAti vAcaka zabda 'zrAvaka' nA prayoga karIe chIe zu tene mATe cegya chIe ? athavA te yeAgyatA mATe zuM karavuM joIe te prAthamika carcA ApaNA viSaya che. Ama te ApaNe pAchaLa lagabhaga dareka carcAmAM sAcA jaina, tenA kanyA, vRtie vagerenA mAdhyamathI uttama vyaktinAM ja caritracitraNA karyAM che. ane vividha adhikArAmAM tenA lakSa@AnI carcA karI che. paraMtu sAdhAraNa zrAvaka mATe je khubaja jarUrI che te e che ke te sAcA devazAstraguru pratye zraddhA dharAvanAra heAvA joie ane hiMsAnA tyAgAthe madya, mAMsa, madhu tathA paMcadaMbara phaLanA niyamasara tyAgI hAvA joie. je pacAvrataneAdhAra hAya, rAtrieAjanane tyAgI hAya ane panA divaseAmAM prauSAdhapavAsa karatA hAya ane jenI vRtie mAM maitrI. prameAda, kAruNya ane madhyastha bhASa niraMtara vRddhi pAmatA haiAya, je bhaya, AzA, sneha ane le.bha mATe kuTeva, kuzAstra ane kugurUnI mAnatA na karatA ya ane ajJAta rIte jo koi hiMsAdi pApa thaI gayuM hoya Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 151 ] tA te prAyazcita karatA haiAya jIvananA rAjIdA vyavahAramAM aparigrahavratanA pazu pAlanakartA hoya ane vadhumAM vadhu samaya ekAMta-vAsamAM sAmAyikamAM vyatIta karatA hAya evA gRhasthane sAdhu jevA gaNavAmAM Ave che. sAgA vratamAM tA kahyuM che ke zrAvaka mATe yeAgya vyakti teja che je nyAya pUrNAMka dhana kamAya che, guNIjanAne pUje che, huitamita ane priya vakatA hAya je, trivargane paraspara virAdha rahita sevana karavA vALA vhAya che, zAstranukuLa AhAra-vyavahAra kare che, sadAcArIenI saMgatimAM rahe che ane pApAthI nira Mtara Dare che teja sAcA zrAvaka che. grahastha jIvana jIvavA mATe zrAvake keTalAka Ara'bha ane parigraha karavA paDe che jethI hiMsAnI saMbhAvanA hAI zake paraMtu zAstrokta vidhi pramANenA prAyazcita nI paNa carcA che. * zrAvakanI dinacaryA zrAvakanI dinacaryAne prAraMbha nIce mujaba thavA joIe. brAhma muhurtamAM uThIne, hAthapaga dheAI namaskAramahAmaMtra ne jApa karatAM karatAM huM kANu chu ? mAre| dharma zuM che, mArU vrata zuM che. tema ciMtavana karavu' Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [15] joIe. zrAvakanA atidurlabha dharmamAM utsAha batAve joIe. snAna vagere karyA pachI devadarzana, pUjana vagere mATe IryAsamiti dhAraNa karIne javuM joIe. ane jinAlayamAM devazAstra gurUnI vidhi pUrvaka svAdhyAya karavuM joIe, dAna ApavuM joIe. gRhastha saMbaMdhI kAryo karavAmAM paNa viveka rAkhavuM joIe, tatvanI carcA karavI joIe, sAMje bhagavAnanI AratI ane bhAvapUjA karavI joie, brahmacaryanA vicAro sevavA joIe ane vairAgya bhAva dhAraNa kare joIe. * aSTamUlaguNa pakSa rIte ApaNe aSTamUlaguNanI carcA karI che. paraMtu vigate ema jANavuM joIe ke je zrAvaka madha, mAMsa ane madhune tyAgI che ane je niSThApUrvaka paMcANuvratanuM pAlana kare che te aSTamUla guNadhArI zrAvaka che. ghaNA AcAryoe ghaNI rIte AnI carcA karI che paraMtu sarvene sAra hiMsAthI bacIne uttama guNa dhAraNa karavAno che. A mUlaguNe kuLa para parAgata ApaNAmAM utaravAja joIe ane jenAmAM AvA prAthamika guNe paNa nathI ane je saptavyasanane tyAgI nathI te koIpaNa saMjogomAM zrAvaka kahevaDAvavAne gya nathI ane mATeja ahi sudhI kahevAyuM che ke aSTamUla guNadhArI zrAvaka ja munine vaMdana karavAnI yogyatA dharAve che. Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [153] * zrAvakanA pratidinanAM cha kAryo jainAcAryoe jIvanane niyamita, vyavasthita, svAsthaya, saMyamI, udyamI ane mukti mATe grahasthajIvanamAM rahIne paNa cha kartavyanI preraNA ApI che. temAM (1) jinapUjana (2) gurunI sevA (3) svAdhyAya (4) saMyama (5) tapa (6) dAna te pratidina karavA gya kAryo gaNAvyA che ane anya trepana kriyAo vagerene paNa nirdeza karyo che. paraMtu saunA sAra rUpe eTaluM ja kahI zakAya ke saMyamathI jIvana jIvavAnI kaLA zIkhe. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anuprekSA bhAvanA "" kAIpaNa viSaya ke vastunuM nira Mtara punaH punaH ciMtana karavu' tene anuprekSA kahevAmAM Ave che. meAkSamAga mAM vairAgyanI vRddhi mATe khAra prakAranI anuprekSAe ke bhAvanAonA ullekha jainAgameAmAM khuba prasiddha che. A bAra bhAvanAenu' nira Mtara caMtana karanAra bhegethI virakata thaIne sAmyasthitimAM prasthA pata thaI zake che. tatvArtha sUtramAM paNa kahyuM che ke mAra prakAre kahevAmAM AvelA tAnuM punaHpunaH caMtana karavu. e anuprekSA che. jyAre dhavalemAM kahyuM che ke karmAMnI nirA mATe zrutajJAnanuM parizilana kavu tenu nAma anuprekSA che. anuprekSAnA khAra bheda karavAmAM AvyA che (1) anitya bhAva (2) azaraNu bhAva (3) saMsAra bhAva (4) ekatva bhAva (5) anyatva bhAva (6) azuci bhAva (7) Azrava bhAva (8) saMvara bhAva (9) ni rA bhAva (10) leAkabhAva (11) Adhidubhatva bhAva ane (12) dhama svAkhyAtattva bhAva sAmAnya rIte anuprekSAne sarala zabdamAM ema kahI zakAya ke Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 155] sAmAyikamAM sthira thavuM ane AMtarajagatanA AtmatatvamAM krame krame lIna thavAnI bhAvanA eTale anuprekSAdhyAna. prekSA eTale jevuM ane anuprekSA eTale AMtarajagatane jevuM ema paNa mUkI zakAya. dhyAnanI kriyA ke anuprekSAnI A bhAvanAmAM jyAre bAra bhAvanAone sAdhaka banAve che tyAre te savAbhAvika rIte saMsAranI asAratA vagerene tyAga karIne ekamAtra caramasukha ke zAzvata sukha mekSanI kAmanA karate hoya che A prekSAyAna te mAtra bhAvanAonuM smaraNa karavAthI sAdhI zakAtuM nathI tene mATe sarvaprathama trigupti arthAt mana vacana ane kAyAne sAdhavuM paDe che ene artha e tha ke caMcala manane tamAma dizAomAMthI, vAsanAomAMthI alipta banAvIne sthira banAvavuM paDe che ane jyAre mananI caMcaLatA sthiratAmAM pariName che tyAre ja ApaNe Atma dhyAna tarapha kendrita thaI zakIe chIe ane bIjA zabdomAM kahIe te jItendriya banI zakIe chIe. jyAre mana sthira bane che tyAre ja AkuLatAne nAza thAya che. vAsanAonuM zamana thAya che mATe ja mananI sAdhanA e sauthI moTI sAdhanA che. - jyAre mana sthira thAya che tyAre vacana svameva aMkuzIta bane che kAraNa ke mananI caMcaLatA, vAcALa, asatyabhASI Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [16] vagere tarapha de che. mananI sthiratA pachI mANasa jema aMtaramAM sthira thaI acaMcaLa bane che tyAre te nirarthaka ke adhika saMbhASaNa dvArA zakitane veDaphate nathI. analavi cAronuM saMvara thaI javAthI vANI pote saMyamita bane che. ane jarUriyAta pramANenuM ja bolavAnuM rahe che. hakIkate te vacana guptithI maunanI sAdhanA zarU thAya che. A eka manovaijJAnika zakita che ke mANasa mauna rahIne jeTaluM gaMbhIra ciMtana karI zake che, vicArI zake che teTaluM belIne karI zakatA nathI. ane maunathI bacAvelI zakita manane paNa daDha banAve che. mauna vyavahArI draSTie paNa vyakitane duzmane vadhAravAthI bacAve che. ane krodha vagerethI alipta rAkhe che. jayAre mana ane vacana saMpUrNa AMtaramukhI bane che. tyAre kAyA eTale zarIra sAdhanAmAM ekAgra banIne kaSTa sahiNuM bane che. zarIranI sAdhanA sAdhaka mATe jarUrI che. ene artha e nathI ke game tevA rasayukata bhejana karavA ahIMyA bhAvArtha eTale ja che ke zarIrane poSaNa yukta AhAra Ape ke jethI te dharma ArAdhanAmAM sahakAra ApI zake kAraNa ke saccasAdhanA mATe vAkaSabhanAhAsya, zarIranI mahattA zAstroe svIkArI che. sAdhaka jyAre kAyotsarganI mudrAmAM zarIrane meha tyAgI dhyAnastha bane che tyAre zarIra upara paDatA bAhya kaSTo ke pralobhane tene calIta karI zakatA Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [157] nathI. Ama mana, vacana ane kAyAthI ekAgra banela sAdhaka pitAnI jAtane nizcita ane bhAra mUkata anubhave che. te zukalezyAothI dipta thAya che ane pachI te bAra bhAvanA enuM ciMtana kare che. 1 anitya anuprekSA sAdhaka bhAvanA bhAve che ke AtmA tamAma vikAthI rahita ane saMsAranA tamAma sukhe dhana, dhAnya, parivAra tamAma sukho anitya che. pANInA parapoTAnI jema te kuTI javAnA che ane ajJAnavaza prANa temAM lipta rahe che. paNa te sarve padArtho naSTa thaI jAya che ane sAtha ApatA nathI, 2 azaraNAnuM prekSA sAdhaka anubhava kare che ke saMsAramAM samyagadarzana, jJAna ane cAritrya sivAya kaI paNa satya zaraNa nathI. ane game teTale vaibhava paNa mRtyu vakhate ke duHkhamAM zaraNa ApI zakata nathI. karmonA phaLa bhegavavA ja paDe che. ane mRtyunA mukhamAM jatA nuM rakSaNa Indra paNa karI zakatA nathI. mATe uttama dharmanI zaraNanI sApaka anuprekSA kare che.' Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [118] (3) saMsAranuM prekSA sAdhaka saMsArAnuM prekSA vakhate vicAre che ke A jIva karmanA nimittathI saMsAramAM bhramaNa kare che ane te saMsAranA utagatathI utpanna vAsanAyukta saMsAramAM bhaTake che. ane te saMsAranA sukhe pAchaLa niraMtara ajJAna banIne aneka peniemAM phasAyeluM rahe che paraMtu jyAre te ciMtave che ke A saMsAra asAra che mAtra mRgamarIcikA che tyAre te A bhautika saMsArane tyAgIne mekSa padanI AkAMkSA kare che (4) ekatva anuprekSA sAdhaka ciMtana vakhate bhAvanA kare che ke huM ekale janamyo chuM ane tamAma karmone baMdha mane ekalAne ja bhogava paDaze. janma, jarA, maraNanA tamAma duHkhe mAre sahana karavAnA che te kaI dUra karI zakavAnuM nathI ane jene huM mArA mAnuM chuM teo mAtra smazAna sudhInAja sAthI che tyAre te sAdhakamAM jJAna jAgRta thAya che ane te ekatva bhAva dhAraNa karIne zuddha AtmAnuM dhyAna kare che ane tene ja parama hitakArI sahAyaka mAne che eTale mAtra AtmA ane dharmane ja sAthI mAnIne paradra pratyethI nirmohI bane che. Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [159] (5) asUcityAnuprekSA A zarIra apavitra lehImAMsathI baneluM che, jemAM mala-mUtra jevA azuci dravya utpanna thayA kare che ane zarIranA pratyeka chidromAMthI azuci tatve jaryA kare che ane bAhyAnAna ke sugaMdhI dravyathI te pavitra thaI zakatuM nathI ulTAnuM kAma vAsanAone vadhAre che ema vicArIne jyAre sAdhaka zarIrane meha tyAgIne tenA pratye vairAgyabhAva seve che ane zarIramAM rahelA AtmAne pavitra mAnI tene niraMtara ArAdhanA kare che. matalaba ke zarIranA sauMdarya karatA te AtmAnA sauMdarya pratye savizeSa dhyAna Ape che. (6) anyatAnuprekSA sAdhaka eka tarapha zarIrane anitya mAne che. saMsArathI azaraNayukata mAne che tenI sAthe sAthe te anyatva bhAvanAne paNa bhAvatuM hoya che. te vicAre che ke zarIra vagere bAhya dravya che te badhA potAnAthI arthAta AtmAthI judA che Ama zarIra ane AtmA pratyenA daitabhAvanA bheda vijJAnathI te paricita bane che. te jANa thAya che ke huM A zarIra nathI. tenAthI huM atindriya chuM. zarIra ajJAna che. huM zAtA chuM, Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 160 ] zarIra anitya che, huM nitya che. AvA bhAvathI zarIra arthAt saMsAra pratye te spRhAlipta ane che. AvI anyavabhAvanA tene meha-mAyAthI para dhamamAM draDha kare che. (7) AzravAnu prekSA Azrava eTale Avavu karmAMzubha azubha nira'tara AtmAM sAthe joDAtA rahe che. ane AvI rIte nira'tara karmAnu Agamana te Azrava kahevAya che AvI AzrayanI kriyAe sa`sAramAM bhaTakAvanArI che. meAhAnya banAvanArI che ane te karyAM mahAnadInA pravAhanI jema ghasatA haiAya che, je saMsAranA duHkhA utpanna karAve che. ane du:khanI javAlAmAM asahaya vedanA Ape che. evA kAM mArAmAM praveza nA kare ane evI kriyAe mArAthI na thAya tevI bhAvanA sAdhaka satata bhAvatA rahe che. ane tene spaSTa zAna thAya che ke A karmonu Azrayaja mane du:khI karanAra che, jyAre AvI bhAvanA tenAmAM janme che tyAre te navA karmAMnA dvAra adha karI zake che. (8) savarAnuprekSA jyAre karmAnuM Azrava rAkAI che tyAre saMvara thAya che. savara eTale zakAi javu', eTale navA karmonA AgamananA Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [161] dvAra baMdha thaI javA. saMvara ane prekSA karatI vakhate sAdhaka ke je AzravanA chidro baMdha karI zakyA che te have saMcita thayelA karmonA kSaya mATe prayatnazIla bane che. te mana, vacana ane kAyanI zuddha pravRttiothI mAtra AtmAnuM dhyAna kare che ane te dharmadhyAna tathA zukaladhyAnamAM praveza kare che. saMvaranI anuprekSA eTale bhAvanA karanAra pitAnA karmone naSTa karIne mukti tarapha agrasara thAya che. (9) nirjarAnuprekSA jyAre karmonuM Azrava baMdha thAya che arthAt saMvara thAya che ane sAdhaka kamenA kSaya mATe dhyAnastha bane che tyAre svayameva karmonI nirjarA arthAt nAza thavA lAge che. sAdhaka potAnI sAdhanA ane tapa dvArA karmone nAza kare che arthAt vedanAne dUra kare che eTale vedanAonuM nirAkaraNa ke nAza teza nirjarA che sAdhaka sAdhanA kAlanA parisaha sahana karIne temanA upara vijaya prApta kare che ane karmone kSaya kare che tyAre te nirjarAnuprekSAmAM prasthApita thAya che. (10) lekAnuprekSA Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [162 ] A bhAvanA samaye sAdhaka niraMtara dhyAna kare che ke A jIva azubha karmonA udayathI naraka ane pazugati prApta kare che jyAre zubha karmothI deva ane manuSyagati prApta kare che ane zuddha bhAvanAthI mokSa prApta kare che te AvA lekane dhikkAre che ke jemAM AvA janma-maraNanA dukhe tene bheLavavA paDe che ane jemAM vividha loko sAthe vividha saMbaMdha baMdhAya che ane chUTe che ane A jagata samudranA phINa jema baLahIna vyAdhiyukta che ane vIjaLInI jema caMcaLa che AvA leka pratye te upekSA seve che ane A lokathI upara siddha zilA upara pahoMcavAnI bhAvanA bhAve che. (11) badhidulabhAnuprekSA sAdhaka jyAre evA upAyo ke jenAthI samyagajJAnanI utpati thAya che tevI bhAvanA bhAve che te bAdhidurlabha bhAvanA kahevAya che kAraNa ke koIpaNa sAdhanAmAM jJAna te mahatvanI bAbata che ane samyagajJAnathI ja vedavijJAnanI draSTi prApta thAya che AtmAnA nija svabhAvane oLakhavAnI daSTi maLe che mANasane sAcuM jJAna je prApta thaI jAya te te saMsArathI mukti prApta karI zake ane azubha vicAre ke saMsAramAM bhaTakAvanAra ajJAnatAthI mukta bane samyagajJAna prApta karela jIva cA regyamAM sthira thaIne samAdhiyukata bane che. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [163] (12) dharmasvAtyAtatva A bhAvanAnI ArAdhanA vakhate sAdhaka rAgadveSa pariNAma rahita muninA zrAvaka dharmathI upara UThIne eka mAtra AtmadharmanI ja ArAdhanA kare che. te AtmAnA uttama dharmaahiMsA, satya, vinaya, kSamA, aparigraha, mokSa, brahmacarya vagerenuM ciMtavana kare che ane AtmAnA A dharmo ja AtmAne mukti ApIne ahIMnI pada sudhI laI jaI zake che evI bhAvanA kare che. anuprekSAnI carcA ane tenA bAra prakAranI carcAnI aMte saMkSiptamAM eTaluM ja kahI zakAya ke jainadharmamAM dhyAnane khUba ja mahatva ApavAmAM AveluM che. ane dhyAnI jyAM sudhI saMsAranI mAyA, saMbaMdha vagere tyAge nahi ane AtmAnI sAthe joDAyela ahitakara tane dura kare nahI tyAM sudhI tene mukti maLI zakatI nathI. vyavahArika rIte kahIe te tene zAMti ke saMtoSa maLI zakatA nathI. tenAmAM prema, samabhAva ke kSamAzIlatAnA guNa vikasI zakatA nathI. Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina dharmano prANa siddhAMta: syAdvAda [ syAdavAda, samatA, sahaastitva ane samanvayanI draSTie ] bhAratIya darzanamAM jaina dharmanuM maulika pradAna te anekAMta darzana che. ane tene viziSTa rUpe prastuta karavAnI zailInuM nAma svAduvAda che. bhagavAna mahAvIranA samayamAM A dezamAM aneka darzane pracalita hatA ane teo ekAMtavAdI eTale pitAnuM ja sAcu che. ema mAnIne paraspara vivAda sarjAtA ane tenAthI sAMpradAyika taMgadilI hiMsAmAM paNa pariNamatI. mahAvIre darzane abhyAsa karIne tAravyuM ke dareka darzanamAM keI na koI satya che ane jhagaDAnuM mULa bIjA darzanane pitAnA darzananI kaso. TIe kasavAnuM che eTale emane anekAMta darzananI udUSaNa karI, jenAthI svaMdvonuM parimArjana thAya ane eka bIjAnA daSTikezane samaje syAdavAda eTale sthAt eTale kathaMcita ane vAda eTale kathana jene bhAvArtha thAya ke nizcita Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 16 5] apekSAthI karavAmAM AveluM kathana ghaNuM anya matavAdIoe A syAta zabdomAM kathaMcitano artha kadAcita eTale anizcitatAnA saMdarbhamAM karIne syAdavAdane saMzayAtmaka dRSTi keLu mAnI lIdhela che, paraMtu ahIMyA sthAne spaSTa artha che. amUka apekSAthI athavA amUka dRSTikoNathI ene ema samajAvI zakAya ke keche guNa eka vastunI apekSAe virodhI paNa hoI zake ane sahayogI paNa hoI zake. dA. ta. eka vyakita patnInI apekSAe pati che te mAtAnI apekSAe putra che evI ja rIte sAkaranI apekSAe lImaDe kaDave che. Ama sAkara ke lIMmaDA ke vyakitane je anyanI apekSAe mUlavIe te saMbaMdhenI spaSTatA thAya ane jhagaDA janma nahi bhagavAna mahAvIre paraspara virodhI jaNAtA darzanA uttama tatvano svIkAra karyo ane anyanA daSTikoNano niSedha karyo nathI. pariNAme vaicArika saMbaMdha ghaTADI zakAya ane vANImAM kaTutA nahi hovAthI sUkSmatama bhAvahiMsAthI paNa bacyA ane sthAt zabdathI anya dharmonuM rakSaNa paNa thayuM eTale eka vAta cokakasa kahI zakAya ke svAduvAdathI vicAravAnI. ciMtananI vizALa bhUmikA pradAna thaI. mANasa A paNa che. ane jyArathI e bhAvamAM pahecyA tyArathI ja Aja che, mAtra A che evI saMkirNatAmAMthI mukta thaye. sthAt zabda evI anyana salAkA che ke je daSTine vikRta nathI thavA detI ene nirmaLa ane pUNedazI banAve che. Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 162 ] mATe ja DaoNkaTara mahendrakumAra nyAyAcAye lakhyu che, "anekAMta darzana, cittamAM mAdhyastha bhAva, vitarAgatA ane niSpakSatAnA udaya kare che. ane syAdvAda vANImAM nirdeSatA AvavAne pUrepUrA avasara Ape che.'' bhagavAna mahAvIra hamezA vaicArika sagharSane TALatA ane AvA saghathI utpanna ahu'kAra ane hiMsA vadhAranArA tatvAthI dUra rahetA ane atizaya virAdhIe ane ugravAdIo samakSa mauna dhAraNa karavAne upadeza ApatA. syAdvAdathI sajakatA janme che ane aneka vikalpA dUra thAya che ane vikalpa te ajJAna paNAnuM lakSaNa che. satya te e che ke virAdha vastu ke siddhAMtanA haiAteAja nathI. tene peAtAnI rIte mUlavanAranI draSTimAM hAya che. jaina dharmane nAstika dhama kahenArAe AvA ja draSTikANuthI dharmAMndha thayelA leAkeA che. jyAre jaina dharma vastune utpAda, vyaya ane prautya mAne che. jethI niratara thatI parivartana zIlatA vize keAI zakA janamatI nathI. jainAcA)e syAdvAdane zrutajJAnanA zakalAdezarUpa mAnyA che, jene pramANu kahyo che ane je vastunA akha Da svarUpane grahaNa karAve che. prAcIna ane vartamAna yuganA anya dharmAcArya'e Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 167 ] zyAAdamAM saMzaya ke anizcatatA nihALI che paraMtu atyAre enI vizada carcA karavI nathI. ahIMyAtA mAtra syAdvAdanI mahattA vizeja carcA karavAnI che. hakIkate jaina darzane darzana' zabdanI kAlpanika bhUmi parathI UThIne, vastu sImApara ubhA rahIne jagatamAM vastu sthitine AdhAre savAda, samIkaraNa ane yathArtha tattvajJAnanI anekAMta daSTi ane syAdvAda bhASA ApI jenI upAsanAthI vizva peAtAnA vAstavika svarUpa samajIne nirarthaka vAdavivAdathI bacIne savAdI manI zake che. syAdvAdanI A dhArmika daSTi kANuthI theDIka samaja ApyA pachI enA vaijJAnika, sAmAjika ane rAjakIya dRSTikoNane tapAsIetA vizvazAMti mATe mahAna satya upalabdha ane che. vaijJAnika dRSTie AjanA yuga vijJAnane yuga che ke je koipaNa vastunA kathya prayAga ke seATI upara kasyA pachI ja svIkAre che vamAna yuganA mahAna vaijJAnika AInasTAIne sApekSavAda dRSTi vaividhya dvArA koIpaNa vastunA parikSaNanI himAyata karI che. dareka vastu judA judA pariveza ane 5 rasthitimAM, judA judA drabyAnA sAnidhyamAM judA judA svarUpa dhAraNa kare ane jo Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [168] koI vastunuM parikSaNa karyA pachI eka nizcita satya sudhI pahoMcavuM hoya te tenuM parikSaNa vividha draSTikoNathI karavuM. paDaze. A pratipAdana sApekSavAda che. Ane lIdhe vijJAnanI navI kSitijo khulI ane vastu mUlyAMkananuM AkhuM draSTikoNa badalAI gayuM ane tathyanI vadhu nikaTa pahoMcavAmAM madada maLI Ama syAdvAda vastu tathyane tapAsavAnI sApekSAvAdAtmaka kasoTI che. sAmAjika draSTie ApaNe samAjamAM rahIe chIe samAjane sAdhAraNa artha karIe te jyAM vividha varNa, dharma, mAnyatA, bhASA, rIti-rIvAja aneka vividhatApUrNa lekane banele samUha eTale samAja jyAre AvI vividhatA hoya je koIpaNa vyakita potAnI ja mAnyatA, dharma, bhASA, vagerene ja satya mAne ane bIjAnI upekSA kare te svabhAvika rIte bIjAne paNa tevIja bhAvanA janma pariNAme saMgharSa ane hiMsA thAya ane samAjamAM arAjakatA, aMdhAdhuMdhI phelAya niyama ke maryAdAo naSTa thAya. eTale samAjamAM pitatAnI mAnya tAone mAnavAnI sAthe anyanI mAnyatAo ane bhAvanA omAM Dakhala nahi karavAthI ane anyanI bhAvanAonI kadara karavAthI pArasparika zAMti rahe che. ane samAja saMgaThIta Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 169 ] rahI zAMta rahe che. A rIte A syAdanI bhAvanA eka tarapha vyakitagata svataMtratAnI hiMmayata kare che. tA sAtheAsAdha sAmAjika samanvayanI bhUmikA sAthe che. anekatAmAM ekatAnA dana te syAdvAdanI dena che. jyAre A samatulana tUTe che. tyAre tyAre kAmIhullaDo bhASAkIya jhagaDA jevA vinAzaka hiMsAtmaka saMdha thAya che. rAjanaitika dRSTie vartamAna rAjanIti yuddha, saMgha ane vinAzanA javALAmukhI para vizvane ghasaDI gai che. pratyeka vyakita yuddhanI vibhiSikAthI kalAnta che. hirAzImAM ane nAgAsAkInA smaraNa mAtrathI tenA rUvATA khaDA thaI jAya che. vizva eka bAju zAMtithI vAta kahe che jyAre bIjI bAju zastronuM utpA dana vadhAre che. hakIkate AnuM kAraNa rAjanItinI sAthe Arthika pazu che eka bAju mUDIvAdI samAja bhegavilAsamAM DUbele che te! khIjI bAju hujArA leke bhUkhathI javALAmAM bhasma thai rahyA che. pariNAme azAMti janmI che ane rATI mATe bhayaMkara kAMtio thai ane kareDA mAnavIe mAtane ghATa utArI devAmAM AvyA. ane duniyA sAmyavAda ane mUDIvAda evA e vargamAM vaheMcAi gai. 22 Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 170 ] bhagavAna mahAvIre peAtAnA siddhAMtamAM jIve ane jIvavA de'nI vAta mukatA gayA che. tee haMmezA zamatAnI vAta karatA. temane aparigrahavAda e samatAvAdane ja siddhAMta che jemAM spaSTapaNe kahevAyuM che ke jarUriyAtathI vadhu saMpatti jarUriyAtavALAne vahecI de. ane AvI vahecaNI samAjamAM prema vadhAraze. tee rAjya paddhatinA sthAne gaNata Mtra paddhatinA himAyatI hatA ke jyAM cUMTAyelA zAsako rAjyanA TrasTInI jema te', ane A samatAvAdanI bhAvanA gAMdhIjIe paNa jIvanamAM UtArI. ane vinAkhAjIe paNa ' sarvodayavAda'nA mAdhyamathI tene vikasA vavAnA prayAsa karyAM, paraMtu dhananA sa`caya kruratAnI lAbhavRttie jyAre tema na karyu tyAre bhUkhathI vahuvala leAkAe raziyA ane cInanI jema hiMsaka krAMti karI. tAtparya ke jo eka bIjAnI jarUriyAtane samajyA haiAta te AvA saMghane TALI zakAta. jo lAkanetAe TrasTIzIpanI bhAvanAthI kAma karatA hAta teA bhraSTAcArane avakAza raheta nahi. ane jo aparigrahavAda" ne mAnya rAkhaye! hAta teA kALAmajAra, sadharAkhArI jevA aniSTa tattve janmata nahi. Ama rAja naitika ane Arthika jIvanamAM parasparanIda STa samajavA mATe paNa syAdvAda jarUrI che. sahaastitvavAdha ane syAdvAda vizvanI rAjanItinA gamaca para sahu astitvanI Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 171 ] ghASaNA ddina-pratidina thatI rahe che paraMtu saha astitvanA mULamAM A syAdvAda ja rahelA che. sahuastitva tyAre ja sa`bhave jyAre vividha draSTikANu dharAvatA rASTro peAtAnA daSTikeNathI upara uDIne vizALa dRSTithI anya dezanA dRSTikoNune pazu samaje. khIjA zabdomAM kahIe te jyAre peAtAnA svArthathI upara uDIne bIjAnA paramAtha nI bhAvanAnA jyAre udaya thAya tyAre ja A sahaastitvanI bhAvanA sArthaka ane sahuastitvane atha ja che ke peAtAnA astitvanI sAthe bIjAnA astitvane samajavu' ane tenuM rakSaNa karavuM A sahaastitva mAtra rASTro mATe ja nahi. samAja, vyakita saune mATe jarUrI che ane sAcI vizvazAMtinA mULamatra tarIke tenA svIkAra karI zakAya. Ama A rIte syAdvAda dhArmika rIte jyAre anya danAne samajavavAmAM madadarUpa thAya che tyAre sAtheAsAtha vizvazAMti, sAmAjika utpAna, paraspara maitrI mATe paNa khUba ja jarUrI che. ane bhagavAna mahAvIranA avasAnamAM 2500 varSo pachI te Aje vadhu jarUrI ane upayegI che. 1 Wan Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samyagdarzanajJAnacAritrANi mekSamArga: "samyagdarzana jJAna ane cAritrya mokSamArganA sAdhana che." jainadarzana ane sAdhanAnI ImAratanA pAyAmAM A sUtra rahela che. bIjA zabdomAM kahIe te saMpUrNa sAdhanAnA kendrabiMdumAM darzana, jJAna ane cAritrya rahelA che. ane mokSarUpI sAdhyanA A sAdhana che. A siddhAMtane A prasaMge AtmAnI daSTie tenA gUDha artha, prakAre sAdhanA paddhati vageremAM UtarazuM nahi. paraMtu jema prAraMbhathI ja jenadharma tenI ArAdhanAne saraLa ane vaijJAnika rIte samajAvavAno prayAsa karyo che. te rIte ja sAmAnya rIte A sUtranI paNa carcA prAthamika dhoraNeja karavAmAM Avaze ke jethI lokone zraddhAnI sAthe jijJAsA vadhe. saMpUrNa jaina vAkamayamAM darzana jJAna cAritryane mahimA Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [13] badhAja pharakAomAM khUba zraddhA ane sUkSmatAthI varNavavAmAM Avela che ane jainadarzanamAM sAdhanAnI carama upalabdhi te svarganuM sukha nathI ke bhautika sukha nathI paraMtu mekSa athavA zAzvata sukha che ke je prApta karyA pachI saMsAranA AvA gamananA duHkhathI mukita prApta karI zakAya darzana, jJAna, cAritryanI sAthe "samyapha vizeSaNa joDavAmAM AveluM che. "samyaka vizeSaNa tenI satyatA ane ISTArthanA arthamAM karavAmAM Ave che. bIjI daSTie ema kahI zakAya ke vastunA svarUpane tenA mULa svarUpamAM jovA ane jANavAnI paddhati eTale samyak paddhati A rIte satyarUpe jevuM e samyapha darzana che sAcu jJAna prApta karavuM te samyapha jJAna che ane yathArtha cAritrya dhAraNa karavuM te samyak cAritrya che "samyapha zabda mUkavA pAchaLane Azaya e che ke lekamAM aneka prakAranA darzane, maMtra-taMtra, vagerenA AkarSaNe satyathI dura laI jAya che ane leke zIba, bhautika sukhanI jaMkhanAmAM samArgane bhUlIne bhaTake che eTale A samyak te mithyAtathI bacAve che mATe "samyaka' zabdanI vizeSa mahattA che. samyagdarzana samyagdarzanane saraLa artha zraddhA, rUci ke pratitI thAya che. ane darzanamAM jevuM arthAt vastunA sAcA svarUpane Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 174] zraddhAyukata rUpathI jovAnI bhAvanA ke daSTi te samyagdarzana che samyagdarzananA udayathI mithyAtva bhAva dura thAya che ane mokSamArganA sAdhanarUpa satyanA svarUpanA darzana thAya che samyagdarzanane prApta jIva samyagdarzana kahevAya che ane AvA samyaka daSTi che to pratye zraddhA rAkhe che te bhaya, AzA, neha koI paNa saMjogomAM sAcA devazAsagurU pratye zaMkA rAkhatuM nathI ane te jIva saMvega, nirvega, niMdA, upazapa, bhakti, anukaMpA, vAtsalya jevA guNothI yukta hoya che ane te haMmezA uttama guNone grAhaka hoya che. deva zAstra ane gurUne vinaya kare che. zAstromAM eTalA mATe ja kahyuM che ke te mekSa tarapha prayANa karavAne prathama mArga che samyagdarzana yukta samyak daSTi jIvane svayaMbhU rIte samasta sukha prApta thAya che ane te nizcitarUpe mokSarUpI lakSmIne vare che AcAryoe kahyuM che ke samyagdarzana atulasukha nidhAna che samasta kalyANene bIja che ane saMsArasAgarane pAra karAvavA mATe jahAja samAna che. samyakdaSTi jIva mATe saMsAranI kaI vastu alabhya hotI nathI. uparanI carcAnA sArarUpe ema kahI zakAya ke hiMsAdi rahita dharma, aDhAra doSa rahita deva, ane gurumAM zraddhA te samyagdarzana che ane te traNeyanI ATha aMga sahita traNa mUDhatA ane ATha madarahita thaIne tenI zraddhA kare joIe. Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [175] je navata upara zraddhA rAkhe che ane tirthaMkaro dvArA upadeSita AgamanuM adhyayana kare che ane niraMtara bheda vijJAnanI daSTi keLavIne AtmAne cidAnaMdasvarUpe rAgadveSathI mukta mekSagAmI tatvarUpe ciMtave che tene samyagdarzana hoya A samyagdarzana karmonA kSayathI nisargarUpe ane vAMcanAdi vAMcana, zravaNathI paNa prApta karI zakAya che. tAtparya ke samyagdarzana te satyane oLakhavAnI eka cAvI che ane ahiMyA ja pharIthI jainadharmanI vaijJAniktA spaSTa thAya che ke kaI paNa vastune pahelA tenA satya svarUpe oLakhe, samaje pachI ja zraddhA kare ahIMyA aMdhazraddhA ke atizraddhAne keI sthAna nathI. sabhya jJAna samyagdarzana ane sabhyajJAna lagabhaga sahabhAgI che. jayAre samyagdarzana thAya che tyAre samyajJAna arthAt vastu pratyenuM sAcuM jJAna prApta thAya che. hakIkate te samyagdarzananI sAthe je samyajJAna thavA lAge che kAraNake samyagdarzana thatAM ja ajJAna dUra thavA mAMDe che ane je vastuo para zraddhA hoya te vastuonA satyajJAnanI pratiti thavA mAMDe che. ane jJAnAvaNuM karmone kSaya thAya che upara samyagdarzanamAM carcA karI che deva, zAstra, gurU, AtmAnA svarUpane oLakhavAnI Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 176 ] kSamatA A zAnathI upalabdha thAya che. jJAna eka bAju ajJAnane nAza kare che ane sAthe sAthe AtmAnubhUtino vikAsa kare che ane A jJAna ja saMvaramAM sahAyaka thAya che ane jJAnapUrvaka AdarelI tapasyA karmonI nirjarA karI karI mekSa tarapha laI jAya che samyagdarzanamAM vizeSa rUpathI jANavAnI bhAvanA che. mANasamAM vastu vize uttarottara zAnA AdhAre to vize zukra jJAna prApta kare che. AvA jJAnathI vyakita rAgadveSa mukata bane che. vastunI yathArthatAne samaje che tenA upayogane jANe che. ane darzana ane jJAnanI sAdhanAthI mithyAtva dura thAya che. jenadharmanI bhASAmAM kahIe te darzana mahanInA upazama ke zapaza pathI samyagdarzana prApta thAya che ane mithyA jJAnanA nirAkaraNathI samyajJAna prApta thAya che. carcAne sAratatva e che ke parika NathI satyane jANyA pachI tenA viSe eTale tenA svarupa lakSaNa vagere jANavAnI kiyA te samyajJAna che. samyajJAna aMtargata AcAryoe atijJAta, zrutajJAna, avadhijJAna, mana:paryAyajJAna ane kevaLa jJAnanI carcA karI che. jethI vizada carcA "jainadharmane tAtmika vivecana" mAM karavAmAM Avaze. samyaga cAritrya - jaina dharmamAMja nahi vizvanA pratyeka dharmamAM AtmAnA kalyANa arthe cAritryanI sauthI vadhu mahattA AMkavAmAM AvI Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 177 ] ane jainadhama mAM te cAritryane ja meAkSamAganI mukhya cAvI mAnavAmAM AvI che. samyagdana ane jJAna hAya para Mtu cAritryapAlana na karavAmAM Ave te mekSa ke zAzvata sukha upalabdha thaI zake nahi rUpakanI dRSTie ema kahI zakAya ke cAritryavidyAnu' dana ane jJAna te AMdhaLu che. tevIja rIte dana ane jJAna vagaranuM cAritrya te lule che. upara kahyu che tema samyagdarzana ane jJAna eka sAthe thAya che. paraMtu cAritryanI ArAdhanA te saMpUrNa judI vastu che. cAritryamAM draDha thatAM pahelA jo ke dana ane jJAna e khUba Avazyaka che. tene jANyA pachI jyAre sAdhaka anuprekSAmAM bese che ane kramazaH sAMsAranI meha, mAyA ane vAsanAene sapUrNa rIte tyAga karIne rAgadveSa rahita thaI saMsAranA vaibhavAnI prAptinI icchA vagara dhyAnastha bane che ane sAcA jJAnathI devazAstra gurunI ArAdhanA kare che tyAre te AtmamaDala yukata bane che ane karmonI nirA karIne meAkSa prApta kare che. cAritrya te AcaravAnI kriyA che ane bIjA zabdomAM kahIe teA samyagdarzana ane jJAnanI kameTI cAritrya dvArA ja thaI zake che. ane A cAritryanuM pAlana prAraMbhamAM zarUAtanA 23 Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [178 ] prakaraNamAM ullekha karyo che tema pUjA bhakti, vrata-upavAsa dvArA karI zakAya che ane dhIme dhIme mamatva tyAgIne sAdhu mArga para ArUDha thaine AtmAne oLakhIne zAzvata sukha prApta karI zakAya che. TUMkamAM ema kahIe ke cAritrya te vyaktine te sukha Ape ja che, te anya vyakitaone mArga prazasta kare che ane caritravAna vyakti eTale caritragAnasamAja ane caritravAna rASTra Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ salekha che arthAt saMthAre jaina dharmamAM saMlekhanAgratane atyaMta mahimA che. saMlekhanA eTale svayaM mRtyune AvAhana karavuM. arthAt svayaMbhU rIte mRtyuM prApta karavuM. sAmAnya rIte saMlekhanAta sAdhuo aMgIkAra karatA hoya che je ke samyagdaSTi zAvaka paNe tene aMgIkAra karI zake. ativrata ke asAdhya roga grasta thaI javAthI ke dura na karI zakAya teve saMkaTa AvI paDavAthI ke akALa kAlamAM bhojananI aprAptithI sAdhaka sAmyabhAvapUrvaka AMtarika kasAyene samyakupUrvaka damana karIne bhejana vagere dhIme dhIme tyAga karIne zarIrane kSINa banAvIne tene tyAga kare che tene samAdhicaraNa paNa kahevAmAM Ave che. anya dharmAvalaMbI jainenA A samAdhicaraNane AtmahatyA kahe che ane zarIrane dhImedhIme kaSTa ApIne mArI nAkhavAnI A paddhatine dhRNita ane potAnA zarIrane atizaya kaSTa ApavAnI aprAkRtika kriyA kahIne tene pratye dhRNA vyakta Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 180 ] kare che paraMtu hakikata e che ke teo A samAdhicaraNu ke salekhanAnA hArdane samajatA nathI. AtmahatyA mANasa tyAre ja kare che jyAre te bhautika sukhAnI prAptimAM niSphaLa jAya, bhUkhe mare ke bhAvAvezamAM krodha ke mehane vaza thaine jIvanane aMta ANe athavA tene kaMI akSamya sAmAjika ke rAjakiyagunA karyAM hAya tyAre te DarathI ke bhAvezamAM AtmahatyA kare che. A AtmahatyAmAM vAsanA yukata atirAga ke dveSa ke bhaya hAya che ane zarIra tyAgavAmAM anaMta kaleza prApta kare che ane tethI niya Mta; nizcayenI jevI ke bhUta pretamAM janme che athavA narakanI gheAra vedanA prApta kare che. jyAre samAdhi maraNu A aMdhArAmAM sAdhu ke samyagdaSTi jIva samaja pUrvaka rAgadveSa rahita pUNya samajadArIthI anukrame bhAjanane! tyAga kare che. ane AvA samaye te cAritryanI e zreNI upara paheAMce che jyAM te AtmA ane zarIrane sasthAbhinna mAnIne zarIra pratyenA rAga ane meAhu sasthA tyAge che. eTale pachI tene kramaza: annaneA tyAga ke AgaLa jatA pANIne tyAga paNa zarIranA kaSTa pratye du:khI banAvatA nathI jema te khAhya zarIrane duSTa kare che tema aMtaranA kasAyAne paNa kramazaH duSTa karatA jAya che. ane bIjA zabdedamAM kahIe te te prasanna citte prANImAtra pratye samabhAva rAkhIne karmAMnI nirA kare che ane tamAma prakAranA karAyAthI mukta manIne Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 181] vitarAgatAne prApta kare che. A salekhanAvratamAM salekhanA lenAra svayaM tene svIkAra kare che eTale tenA upara anyanuM baMdhana hetu nathI paraMtu saMyamanI pradhAnatA ane dhyAnanI utkRSTa bhUmikA upara te prasthApita thAya che AtmahatyA karanAra jyAre rAga-dveSathI kluSita ane che. tyAre salekhanA dhArI tenAthI mukta DAya che. mATeja zarIra sukAi che paNa tejanA AtmAmaDala vadhatA jAya che. salekhanAdhArI zukala lezyAnI prApti kare che ane zukaladhyAna dhAraNa karIne kamarUpI AvaraNane teDIne mukitane prApta thAya che ane gRhastha, sabhyaSTi zrAvaka uttama devatva prApta karI bhaviSyamAM muktine adhikArI ane che. sAmAnya rIte sAdhue ta aneka prakAranA mataupavAsanI sAdhanA karIne, saMyamathI zarIra sAdhIne prAraMbhathI ja A vratanI ArAdhanAmAM i.zcata thatA hAya che paraMtu zarUAtamAM varNavyuM che tema vividha prakAranI ApattikALe sapUrNa sa`lekhanAtrata dhAraNa karavAmAM Ave che. zAstrokata daSTie salekhanAmatanI khUba ja tAtmika Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [182 ] carcA, prakAra vagere karI zakAya. paraMtu atyAre te a prasaMganA ullekha eTalA mATeja Avazyaka che ke bhramavaza ApaNA ajJAna jainayuvako paNa salekhanAne ApaghAta mAnIne tenA vAstavika U'DANamAM UtaratA nathI. hakIkate sa`lekhanA te te koI bhavya jIva ja grahaNu karI zake che. Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nava tatvA carcA jaina AgamAmAM nava tatvAnI carcA vize vizada carcA karavAmAM AvI che ane tatvArtha sUtrAmAM paNa tenI chaNAvaTa karavAmAM AvI che. A tatvA upara zraddhA karanAra samyagdaSTi gaNAya che ane tatyazraddhAM samyagdarzananuM eka lakSaNa che vAstavika rIte te jIvanI mekSa sudhInI yAtrAnA vividha pragatinA seApAna tarIke temane gaNI zakAya. vyAkhyA karavI haiAya te ema karI zakAya ke prayAjana mULa vastunA svabhAvane tatva kahevAmAM Ave che. ane pAramArthika dRSTie ke nizcaya draSTie AtmA eja sAcu' tatva che. paraMtu AcAryAe tenA nava bheda karyAM che. tatvanI vyAkhyAmAM vastunA asAdhAraNa rUpa svatatvane paNa tatva kahevAya che tApa ke je padAtha je rUpamAM che tene te rUpamAM ja jAgruvu te tenA tatvane jANavAnI kriyA che. ane A tatvAnA lakSaNanA satnI mahattA che. pariNAme te sattatva tarIke paNa oLakhAya che. A nava tatvA nIce mujama che. Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [184] 1 jIva, 2 ajIva, 3 Azrava, 4 baMdha, 5 saMvara, 6 nirjara, i mekSa, 8 pApa ane 9 punya. keTalAMka AcAe pApa ane punyane Azrava ane baMdhanA aMtargata mAnyA che ane temanI draSTie sAta to rahe che ahiMyA tanA bheda-prabhedanI gahana carcA karavA karatA eka jijJAsu jena tarIke ApaNe A tanuM sAdhAraNa jJAna prApta karIe te che. tonA kendrarUpa jIva che. kAraNake jIvanI sAthe ja anya tane saMbaMdha che ane teja mokSagAmI bane che. jIva eTale jeno mukhya svabhAva cetanA che. ane jIva sivAyanA udagala to te ajIva che. paraMtu jIvanI sAthe udagalane saMga anAdikAlathI che. ane jIvanI azuddha avasthAnuM kAraNa udagala che. ane A jIva ane ajIvane saMga AzrayathI thAya che pariNAme jIvanI sAthe ajIva tatvanI carcA karavAmAM Ave che TuMkamAM kahevuM hoya to jIva arthAt cetana tatva ajIva eTale udagala tatva puNya ke pApa jIvane sparze che eTale ja prathama tatva chavane ullekha karavAmAM Ave che. Azrava eTale AvavuM e jIva jyAre ajavanA azubha sagathI malina bane che ane jayAre AtmAne bhUlIne Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 185] saMsAranI malina vAsanAomAM phasAIne apakRtya ke kukRtya kare che athavA keTalIka vakhate bhedavijJAnanI draSTi prApta karIne satakAryo paNa kare che tyAre tene karmone Azrava te thayA ja kare che arthAta navA navA karmo AvyA ja kare che, jene Azrava kahevAmAM Ave che. ane AvA Azra jIvane niraMtara duHkhI kare. Azrava thayelA karmo baMdhAya che. jene baMdha kahevAmAM jyAre azubha karmonuM Azrava thAya tyAre azubha karma baMdha thAya ane jyAre zubha karmo Ave tyAre zubha karmone baMdha thAya ahIyA eka vastu samajI levI joIe ke jenadharmamAM zubha ke azubha bane prakAranA karmone baMdha arthAta bAMdhanAra mAnavAmAM AvyA che. eTale zubha ke azubha bane prakAranA baMdhane choDavAnI vAta karavAmAM AvI che. AcAryoe te ahIM sudhI kahyuM che ke baMne prakAranA karmo senA ane leDhAnI hAthakaDI che. A zubha ane azubha karmone ja pApa ane puNya to paNa mAnavAmAM AvyA che eTale zubha karmo eTale punya karmo ke je AtmAne pavitra banAve, saddavRtti tarapha prerita kare jemAM vrata, pUjA, parepakAra, bAra vata vagerenI 25 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [186] ArAdhanAne samAveza thAya che. ane A pUnya karmo jIvane kaleza mukta kare che. jyAre azubha pariNAme ke je vAsanA yukta zreSayukta ane azubha vezyAthI yukata hoya che te pApa arthAta duHkha karanAra asaMtoSa jamAvanAra viduti tarapha preranAra to hoya che. zubha-azubha karmo ke pApapUnyathI pApa pUnyanA pravAhane jyAre vyakita reke che eTale te saMvara kare che arthAt te navA karmone AvavAthI roke che ke bAMdhate nathI. tethI have navI bharatIne bhaya rahetuM nathI ane vyakita dhyAnastha thaI AtmasvarUpanuM ciMtavana karI bhegA thayelA kane pitAnA tapa dhyAnathI kSaya kare che. akSaya karavAnI kiyA teja nirjarA tatva che. nirjarA eTale vinAza arthAta saMpUrNarUpe karmonuM vinAza thaI javuM. A samaye AtmA pApa-pUnya tamAma rAgadveSa yukata vAtAvaraNathI mukata bane che ane jJAtA, daSTA svarUpa banI ghAtiyA ane adhAtiyA kane kSaya karI zake che. jyAre saMpUrNa karmonI nijerA thaI jAya che tyAre jIvane sAdhya mekSa arthAt anaMta sukha ke zAzvata sukhanI Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 187] te upalabdhi prApta kare che ane A mekSatatva teja aMtima lakSya ke sAdhya hoya che. jIva jyAre AtmA ane uddagalane oLakhavA mAMDe che tyArathI ja te ajIva pratye udAsIna bane che. A tAnuM jIvananA phAja-barejanA saMdarbhamAM mUlavIe te samAjanA je koI niyama che temAM sat ane asat kAryanI spaSTa vyAkhyA che. ane samAjane vyavasthita rAkhavA mATe AvA niyame zAstrakAroe banAvyA che. pApa ane pUnyanI vyAkhyA karIne tenA pariNAmonI sadu ane asada carcA karIne tene anIti anyAya apakAranI bhAvanAthI bacAvyA che te sAtho sAtha pUnyanA uttama pariNAmenI carcA karIne tene sanmArga tarapha vaLyA che. samAjanA nItiniyamo ane naitikatA A pUnyane ja AbhArI che. jyAM sudhI mANasa pApathI Darato rahyo tyAM sudhI te vikAra, hiMsA,lobha, paraharaNavRtti, bhraSTAcAra anaitikatAthI dura rahyo ane pAra sparika maitrI, saha astitvathI che paraMtu jyArathI A vidhAne tUTayA tyArathI samAjanI mAnasika vikRtio vadhatIja Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 188] jAya che vyavahArika rIte A pUnya mANasane mANasAI zIkhave che ane AdhyAtmika rIte tene mukti tarapha dorI jAya che, jene AnaMda che temAM prasthApita thayelI vyakti ja meLavI zake ane te prANImAtranI AkAMkSA AnaMda che maitika rIte AnaMda sakAryathI meLavI zakAya che ane pAramArthika rIte te AtmAnA unnayanathI mokSa prApta karIne meLavI zakAya che. saMpUrNa Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -: ArAdhanAnAM pracalita zabdo : paccakkhANa -- mahArAja sAheba pAse mata-niyamanuM pAlana karavA lIdhela niyama. navakArasi - sUdiya pachI e ghaDIe traNa navakAra gaNIne navakArasInuM paccakkhANu paLAya che. pratikramaNa - guNa-doSa viSe ciMtana karavAnI kriyA ane pApathI pAchA ThuThavAnI kriyA. devasi pratikramaNa-divasanu pratikramaNa sAMjanAM 6 thI 12 rAtre. rAyasI pratikramaNa-rAtrinuM pratikramaNa savAranAM 6 thI apAra 12 pakakhI pratikamaNu-pAkSika pratikramaNa dara 14 caudasa (15 di) cAmAsI pratikramaNa-phAgaNu cAmAsAnu suda 14 "" suda 14 ASADha kArtika "" suda 14 sAMvatsarIkapratikramaNa - bhAdaravA suda 4 upavAsa - koipaNa prakAranA AhAra-pAna vagara rahI ArAdhanA karavI. tivihAra upavAsa - pANI laI zakAya. covihAra upavAsa - pANI-anAja koI vastu levI nahiM. chaThThuM upavAsa - satat e upavAsa Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aThThama upavAsa - satat traNa upavAsa. aThThAI upavAsa - AThe divasa upavAsa. mAsa khamaNa - eka mahinAnAM upavAsa. pauSadha upavAsa - cAra pahora athavA ATha pahora sAdhunI jema rahevAnuM ja ekAsaNuM karavAnuM. AyaMbila - eka vakhata rasakasa vagaranuM pramANa karatA ochuM bhajana ane cha vigaIne tyAga. paraSI - cAra ghaDIe. sADhaparaSI - cha ghaDIe. muThThISI -baporanA be vAgyA pahelA nahiM jamavAnuM niyama. pUrI mUDha - ATha ghaDI. avaThTha- dasa ghaDI. dezAvagAzika vrata - dizAonuM AvAgamananuM pramANa vrata. sAmAyika - ekAMtamAM padmAsana ke kAryotsarga mudrAmAM jinendra dhyAna ane samatAne lAbha. mukhakeSaaSTapaLa-pUjana vakhate mahA para bAMdhavAnuM kapaDuM rUmAla. nisihi-(pApa-vyApAranA kAryo rokIne) () derAsaramAM praveza vakhate (2) ramaityavaMdana (3) bhAvapUjAmAM praveza vakhate belAtA zabdo. pradakSiNa - caturgati nivAraNArthe cAra bhamatI. gocarI - sAdhunI AhAra prAptinI kriyA. (gAya care te rIte) vaharAvavuM - sAdhune AhAra-pANI ApavA (cAra prakAranAM dAna) Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rajoharaNa -(e) jIva-dayA mATe pramAjanAthe rAkhavAmAM Avatu sAdhana. daMDAzana - upAzrayamAM kriyAsthAnamAM kriyA karyA pachI jIvanI jInI rakSA vaparAte rajoharaNa. muhapatI - bhASA samitinAM upayoga mATe tathA kriyAmAM tenAM 50 belanI yAdI athe vaparAtI muhapatI. pAtrA - AhAra mATe kAchapAtra. laghunIti - pezAba. UDIla (kale)- jAjarU javuM. aSTa pravacana mAtA-Isamiti, bhASAsamiti, eSaNA samiti. samiti - AdAna bhaMDa, mattani khevaNa samiti, pAriSThA panikA samiti. gupti- managupti, vacanagupti, kAyagupti. (sAdhu mArgamAM A aSTa pravacana mAtArUpe jIvahiMsA, dayA vizeSa prakAra jALavavA mATenAM niyame che.) enIvrata - navapada : arihaMta siddha, AcArya upAdhyAya, sAdhu darzana, jJAna-cAritra ane tapanI ArAdhanA. caitra ane A mahinAnA bIjA aThavADiyAmAM thatI ArAdhanA kalyANaka - tIrthakaronA pAMca ulya cyavana (garbha), janma, dIkSA, jJAna ane nirvANa athavA mekSa, trikALavaMdanA - rAtrinAM pratikramaNa pachI zrAvaka gurumahArAjane maLavA jAya tyAre trikALa vaMdanA kare che. Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - gurUva'dana vidhi - a'rriyAsUtra e gurUmahArAja pratyenA avinayanI kSamA mATenuM sUtra che. khamAsaNA-paMcAMga praNipAta (hAtha neDI vidhi pramANe prathama e khamAsaNA pAMca agathI thAya che. saMthArA peAraSI bhaNAvavI-rAtre pratikramaNakhAda cauzaraNA svIkAravA mATe sUtA pahelA bhaNavAnI kriyA. mAMDalA - (avatra hai)-gurU mahArAjane besavAnI jagyA (sthAna) nakkI karIne maryAdA mAMdhavI. kAMpa kADhaveA - kapaDA dheAvA. BAR leAca - ( kezaleAca)-vALa lucana kriyA, vihAra karavA - gurUmahArAjanI kriyA. pagapALA vicaravuM, upAzraya - sAdhuonI rahevAnI jagyA. kaTAsaNuM - zrAvakanu sAmAyika pratikramaNa mATenu Asana. caravALA - jIvahiMsA bacAvavA zrAvakanu' rajoharaNa. - sthApanAcAya - gurU mahArAjanI gerahAjarImAM sthApanAcAya (sApaDA) mUkI navakAra pacidiathI sthApavAnI kriyA ( pustaka ). Avazyaka kriyA-( 6 prakAranI ) sAmAyika, cAvIsa tthA stavana, vadana paccakhANu, pratikramaNa ane kAusagga lAMchana - tIthaMkaranuM cinha (bhagavAnanAM janma samaye merU padegta para nhAvA lai javAmAM Ave tyAre tenAM sAthaLa (jAMgha) upara je nizAna heAya che te lAMchana gaNavAmAM Ave che. je bhagavAnane ALakhavAnu cinha che. Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tIrthakarenA cinha. RSabhanAtha- baLada vimalanAtha-suara anaMtanAtha-sAhuDI ajitanAtha- hAthI dharmanAtha--vajadaMDa saMbhavanAtha-ghoDe zAMtinAthaharaNa abhinaMdana svAmi-vAMdare (kapi) kuMthunAtha-bakare sumatinAtha-caka (kauMca) aranAtha-naMdAvartA padma pabhu-kamaLa mallinAtha-kaLaza supArzvanAtha-sAthio munisuvratasvAmi-kAcabo caMdraprabhu-caMdramAM naminAtha-rAtuM kamaLa puSpadaMtanAtha-magara nemanAtha-zaMkha zItalanAtha-kalpavRkSa pArzvanAtha-sarSa zreyAMsanAtha_geDA mahAvIra svAmI-siMha vAsupUjaya --pADe Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lekhaka paricaya AcAya Do. zekharacadra jaina ema. e., pI-eca. DI. ela. ela. bI., sA. rana janma ane zikSaNa amadAvAda (gujarAta) vaLiyA Asa ane mahetA kemisa koleja, bhAvanagara, mAnad gRhapati, zrI mahAvIra jaina vidyAlaya, bhAvanagara, sAhityika ruci-kAvya, ekAMkI, vArtA tthA zeAdha lekhana prakAzana zodha praba'dha :- "rASTrIya kavi dinakara aura unakI kAvyakalA' kAvya :- 8 'dharavAlA,' 'kaThaputalIkAzera?" 'nagIta naesvara'' ''cetanA" AdhyAtmika ;- "mukitane AnaMda ane "jainArAdhanAnI vaijJAnikatA" sahasapAna :- IkAI aura parachAi (vArtA saMgraha) The Gujarat Directory. sa'pAdana :- kApaDiyA abhinadana graMtha sapaka sUtra :- zrI mahAvIra jaina vidyAlaya-taLAjA roDa, bhAvanagara. ty.org