Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vItarAgAya namaH upanathI vagAmI Eva 1 2 gaNodI guruprANa Agama batrIsI AzIrvAda dAtA tapasvI garadeva pUjya zrI ratilAlajI mahArAja sAheba pradhAna saMpAdikA : apUrva kRta ArAdhaka pU. zrI lIlamabAI mahAsatIjI
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Lunch la all the ane vA 23.59 ma cAlo ma ibals are ce tattvanAM sAmAna so maLamAM 14-007 Mega huM nitvano batakhatapurA 0 sAlara sva. pU. gurudeva zrI prANalAlajI ma. sA. nA hastAkSaro jarA dRDDANaM bIyANaM na jAyaMti puNaaMkurA kamma bIema haDDhesu najAyaMti nakurA - dazAsrya. a-5. gA. 95 vIrIte baLIgamalA (bALInAkhelA bAjomAMthI kurI aMkura prayatA nI tame dukha rUpI bInenac- bALInAkhavAthI (bAkI) bhavarUpa (janmamaraNa 35)dura usmata dhRtta nI - jo uvasamai tarasa asthi ArAhaNA, jo na uksamA tassa nathi ArAhaNA, tamhA ayyaNA-ceva uvasammiyadhvaM sa kimADu maMte ubasamaM, uksama sAre sAmaNNe. bRhakalpa sUca je bIjAne khamaLIne ziAMtathaIjAyache te AtmAnI ArArthanA kurI che paraMtu je bIjAne khamAvatA nathI te asUryanA purI mAtAnI - mATe pA khakAvavuM. khATe bA jAma khAlazuM? (tenA uttara AE-)sADhuMtvanA zAra rzana (potapag-khaMbhAlavA paDe") " mATa khaLAvavuM - bhAvanApUnuM cAluM goLamI sadevAze. jhuMpote dhyAnamA IPE >> Y{ cAkarI sAtaLa AzAthI saDanA parvanA lenDanA sAthe 30 bAya ne anAjana gobananuM ikalyA 23 malika vAtrakano nAzabhA ALasa vIsAnA mATe no urva bAdazaLa sa mahAnAlAlA seanArata IT 38 kAle 38nA sAmAmatine ahebane sAmata sava salavAra nAkhanAra prAtanA nakharAnA taLalAvI sakatAbole 36 sA hAlata mA satavara
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ KIT2 101spe elena K22 elena K2T2 elena Kana Telena K22 elena 22 l&line The are were gta aena kate ene on the a neete pa kee KUP2 101s 162172 PECINE KX12 Tele 112 22 lec112 ta kele ala estlar kop desti ega 271 lec1112 2112 TERCIR X22 Pelcz 2712 12S ete kup ete ala. Vsete a eeme otg kele ata este
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vItarAgAya namaH goMDala gaccha jayavaMta ho pU. zrI DuMgara - deva - jaya - mANeka - prANa - rati gurubhyo namaH zrI gara prANa Agama batrInI deva pU. zrI prANalAlajI ma. sA. nI nI cIra smRti tathA lAlajI ma. sA. mahAprayANa dazA saurASTra kesarI gurudeva , tapasamrATa gurudeva pU. zrI ratila thAviracita cheda sUtra varSa upalakSa zrI dazAzrutaskaMdha zrIbRhatkalpasUtra zrIvyavahAravA (mULapATha, bhAvArtha, vivecana) : pAvana nizrA : goMDala gaccha ziromaNI paramadArzanika pU. zrI jayaMtamuni ma. sA. - saMpreraka vANIbhUSaNa pU. zrI girIzamuni ma. sA. ane Agama divAkara pU. janakamuni ma. sA. ke prakAzana preraka dhAnasAdhaka pU. zrI hasamukhamuni ma. sA. ane zAsanaaruNodaya pU. zrI namramuni ma.sA. zubhAziSaH * pradhAna saMpAdikA : maMgalamUrti pUjyavarA apUrva zrata ArAdhaka pU. zrI mukatAbAI ma. : anuvAdikAH pU. zrI lIlamabAI ma. DaoN. zrI DolarabAI ma. : parAmarza prayojikAH = saha saMpAdikA . utsAhadharA DaoN. sAdhvI zrI AratIbAI ma. pU. zrI uSAbAI ma. : prakAzaka: tathA sAdhvI zrI subodhikAbAI ma. zrI guru prANa prakAzana . PARASDHAM pArasadhAma, vallabhabAga lena, ghATakopara(IsTa), muMbaI - 400077
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ : Agama prakAzana prAraMbha : I. sa. 1997 - 1998 pU. zrI prANaguru janmazatAbdI varSa guruprANa phAunDezana, rAjakoTa. punaH prakAzana - I. sa. 2009 prakAzaka : zrI guru prANa prakAzana, pArasadhAma, ghATakopara prathama AvRtti prata : 1050 * dvitIya AvRtti prataH 1008 prakAzana tArIkha : Asovada amAsa - vIra nirvANa kalyANaka tathA tapasamrATa gurudeva pUjya zrI ratilAlajI ma. sA. janmadina guru prANa prakAzana zrI parAgabhAI zAha * zrI zaileSabhAI desAI * zrI barjIzabhAI desAI zrI sumatibhAI zAha * zrI girIzabhAI zAha * zrI jitenabhAI zAha prApti sthAna ? www.parasdham.org * www.jainaagam.org 1. muMbaI - pArasadhAma vallabhabAga lena, ghATakopara(IsTa), muMbaI - 400077 phona - 3204 3232. 2. U. S. A. - Girish P. Shah 4048, Twyla Lane, Campbell CA - 95008-3721. U.S.A. Ph. : (India) 09867054439 (U.S.A) 001- 408-373-3564 (4. vaDodarA - zrI harezabhAI lAThIyA gautama, 12, paMkaja sosAITI, narmadA gesTa hAusanI sAme, IlorA pArka, vaDodarA - 380023 phona - 9824058489 3. rAjakoTa - zeTha upAzraya prasaMga hola pAchaLa, 150 phuTa rIMga roDa, kAlAvaDa roDa, rAjakoTa - 360005 phona - 9824043769 mudraka : zivakRpA oNphaseTa prinTarsa, amadAvAda - phona : 079-25623828
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ nI Tii pI, saurASTra kesarI bA. bra. pU. gurudeva zrI prANalAlajI ma. sA. ne ananya zraddhAbhAve.. samarpaNa saurASTranI zIMgadyazanA bhakatajanonA Apa cho zAstaLa, gama guraNImaiyA pU. mukata-lIlamabA Apa cho aMtaranA AghAtaMbha, ApanI janmazatAbdI AgaLa avagAhana mATe banI gaI preraNAstaiLa, o prANa gurudeva Apa sadaiva banI rahyA cho ama rakSAdi.. A traNa cheda sUtranA prakAzana sAthe Agama samApananA Are ApaNe zuM sagarpa? mAza hadayano pratyeka ghabakAra mArA jIvanano pratyeka zvAsa mArA zarIranA pratyeka spaMdano ApanA zAzaH sahasazazima guNonA caraNomAM ) sadA oLaghoLa rahe, tevuM ekAda kiraNa aMtarane ajavALe e ja mA AdrabhAve ArajhU. - pU. mukata - lIlama guruNInA suziSyA sAdhvI Dolara
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ garadeva pU. ratilAla vAlajI ma. sA. nA tapa samrATa tapasvI. A guru mahArAjanI janma zatAbdI nimitte AgamonuM prakAzana thaI rahyuM che, teno mane AnaMda che, tame sahu sAdhvIchaMda Agamano abhyAsa karI, tenAM mULabhUta tattvone samajo, jIvanane paMcAcAramaya banAvo, samAjamAM jaina dharmano pracAra karo. guru mahArAjanA nAmane amara banAvo ane saMyamI jIvanane saphaLa banAvo. e ja mArA aMtaranA AzIrvAda che. mArI sAthe cAturmAsa arthe royala pArka saMghamAM birAjamAna sAthvIvRMda bhagavAna mahAvIranI vANIne samagra vizvamAM gUMjatI kare tevA zubhAziSa. - muni zatilAla tA. 14/9/97 royala pArka upAzraya, rAjakoTa.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ goMDala gaccha ziromaNi pU. zrI jayaMtamuni OMOM gayA NANasya atra anujJAyate badhaica anumanyate ca yaha "guruprApta Agama batrI zata punaprakAzana avazya kArya / idaM mayA kArya pUjya - goMDaka maccha kIrtidhara aruNodaya namra muninA prArabhyale ini mama lAva: taMtra kAupi dAkhana sthAna ini sada vizvakA anumadina kiyI zubha syAra sundara sthAna iti AznavacanaM api arthale [ ma. sA. nA svahastAkSare AnaMda maMgako 3 a zula thAramo... suMdara thAramo... A AzIrvacana arpita karuM chuM. 27-4-2009 akSaya tRtIyA somabAra huM AzA ApuM chuM tathA A kAryane svIkRti ApuM chuM ke guruprANa Agama batrIsInuM punaH prakAzana avazya karavuM joIe. A mahAkArya pUjya goMDala gaccha kIrtidhara aruNoghya zrI namramukti prAraMbha kare, A mArA bhAva che. A kAryanI anumodanA karuM chuM. AnaMda maMgalam. all. 29-08-200G akSaya tRtIyA - somavAra.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ guruprANa Agama batrIsI che (c) anuvAdiDAM @ A mahAsatIjIo sAMnidhya pU. zrI jayaMtamuni ma. sA. pU. zrI girIzacandrajI ma. sA. jJAnadAnanA saMpUrNa sahayogI pU. zrI trilokamuni ma. sA. pradhAna saMpAdikA bhAvayoginI. bA. bra. pU. zrI lIlamabAI ma. sahasaMpAdikA. DaoN. sAdhvI zrI AratIbAI ma. tathA sAdhvI zrI subodhikAbAI ma. sUtranuM nAma anuvAdikA zrI AcArAMga sUtra(bhAga 1-2) zrI sUyagaDAMga sUtra(bhAga 1-2) zrI ThANAMga sUtra(bhAga 1-2). zrI samavAyAMga sUtra zrI bhagavatI sUtra(1 thI 5 bhAga) zrI jJAtA sUtra zrI upAsakadazAMga sUtra zrI aMtagaDadazAMga sUtra zrI anuttarovavAI sUtra zrI praznavyAkaraNa sUtra zrI vipAka sUtra zrI uvavAI sUtra zrI rAjaprazrIya sUtra zrI jIvAbhigama sUtra zrI prajJApanA sUtra(bhAga-1 thI 3) zrI jebUdIpaprajJapti sUtra zrI jyotiSagaNarAja prajJapti sUtra (caMdraprajJapti, sUryaprajJapti) zrI upAMgasUtra(zrI nirayAvalikAdi) zrI uttarAdhyayana sUtra(bhAga-1, 2) zrI dazavaikAlika sUtra zrI naMdI sUtra zrI anuyogadvAra sUtra zrI nizItha sUtra zrI traNa cheda sUtra zrI Avazyaka sUtra pU. hasumatIbAI ma., pU. puSpAbAI ma. pU. urmIlAbAI ma. pU. vIramatIbAI ma. pU. vanItAbAI ma. pU. DaoN. AratIbAI ma. pU. sumanabAI ma. 5. urvazIbAI ma. pU. bhAratIbAI ma. pU. sanmatibAI ma. pU. sunitAbAI ma. pU. uSAbAI ma. pU. kalpanAbAI ma. pU. biMdu-rUpala ya ma. pU. punitAbAI ma. pU. sudhAbAI ma. pU. muktAbAI ma. pU. rAjematIbAI ma. pU. kiraNabAI ma. pU. DaoN. amitAbAI ma. 5. sumatibAI ma. pU. gulAbabAI ma. pU. prANakuMvarabAI ma. pU. subodhikAbAI ma. pU. lIlamabAI ma. pU. DaoN. DolarabAI ma. pU. rUpAbAI ma.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ siMha samA parAkramI, haMsa samA ujjavala thazomUrti, saurASTra kesarI pUjaya gurudeva zrI prANalAlajI ma.sA.nAM zrI caraNomAM zataguNa praNAmAMli jAgRtatA ArjavatA sajjanatA prasA bhavyatA tajajJatA mArdavatA apramattatA tA karaNatA saumyatA sAmyatA zUravIratA dhIratA sthiratA sA||B AtmaramaNatA krAMtikArakatA samanvayatA jJAnotsukatA AstiyatA tallInatA lokapriyatA dayALutA samayajJatA pramodatA girAgurutvatA vyavahAra kuzaLatA indriya damanatA satyavaktRtvatA jJAnadAtA pratibhAsaMpannatA zilAdAtA pavitratA dAkSiNyatA sevAzIlatA ojasvitA snehayuktatA akutUhalatA tejasvitA ekAMtapriyatA dharmakalAdharatA jJAnavRddhatA varcasvitA kSamAzIlatA pacavana paTutA pathapradarzitatA vicakSaNatA saMgaThanakArakatA anekAMtadarzitA vairAgyavArdhakya guNagrAhakatA samyakSarAkramatA ArAdhakatA udAsInatA jJAnaprasArakatA naitikatA sauSThavatA lAvaNyatA zraddhALutA variSThatA paramArthatA udAratA gaMbhIratA kuzalatA paripakvatA zrutasaMpannatA khamIratA zreSThatA zatAdi sadguNAlaMkRta tava vapuH bhUyAd bhavAlaMbanam gariSThatA vizALatA premALatA nirlepatA nirbhayatA svaramAdhurya karmaniSThatA prazamatA ahatA kRtArthatA tattvalokatA vAtsalyatA upazamatA rocakatA divyatA sahiSNutA laghutA suvinItatA nivedatA praviNatA samatA upazAMtatA vIratA pratirUpanA utsAhitA namratA amIratA cAritra parAyaNatA vibhutA kRtajJatA prabhutA prauDhatA
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ papa ( udI darI anna vathaasuthaishwassuu thaikabAlakathAkathaiuthayaahalaka ra ) kIri0i.00 0.00 0 jI hari dara C kahI data - pU. zrI haMma2-deva-jo-mANeka-prANa-ti-jaal-OArutaco 61013 che. hITa-vela- mAta-deva-ujaal-ula motI-zaan ajd- aNIjyotaat: goMDala saMpradAya-guruprANarati pUravAra F: O) maMgala manISI munivaro zAstra zusRSikA zramaNIvRMda 01. pU. zrI jayaMtamuni ma. sA. 06. pU. zrI manaharamuni ma. sA. 02, pU. zrI girIzacaMdrajI ma.sA. 07. pU. zrI gajendramani ma. sA. o3, pU. zrI janakamuni ma.sA. 08. pU. zrI suzAMtamuni ma. sA. 04, pU. zrI jagadIzamuni ma.sA. 09, pU. zrI namramuni ma. sA.. o5. pU. zrI hasamukhamuni ma.sA. 10. pU. zrI pIyuSamuni ma. sA. jadina 0-00 000000ra3 0 9 * = 0 f 0 9 90 9 $ $ 0 $ 6 che. - VVVV = riddhi0i 0 9000ra9 20 dilii 2: 01, pU. gulAbabAI ma. 37. pU. prItisudhAbAI ma. 73. pU. nalinIbAI ma. 2, pU. prANakuMvarabAI ma. 38. pU. mInaLabAI ma. pU. rakSitAbAI ma. pU. lalitAbAI ma. 39. pU. manISAbAI ma. pU. rozanIbAI ma. 04. pU. lIlamabAI ma. 40. pU. kiraNabAI ma. pU. aMjItAbAI ma. pU. vimaLAbAI ma. 41. pU. hasmitAbAI ma. pU. saMjItAbAI ma. 06. pU. haMsAbAI ma. 42. pU. zailAbAI ma. pU. saMghamitrAbAI ma. pU. puSpAbAI ma. 43. pU. urmibAI ma. pU. AratIbAI ma. 08. pU. vijayAbAI ma. 44. pU. sudhAbAI ma. pU. rUpAbAI ma. pU. tarUlatAbAI ma. 45, , urvazIbAIma. pU. mitalabAI ma. 0. pU. jasavaMtIbAI ma. 46. pU. smitAbAI ma. pU. zreyAbAI ma. pU. vasubAI ma. 47. pU. urmilAbAI ma. 83. pU. zrI dattAbAI ma. 12. pU. prabhAbAI ma. 48. pU. DolarabAI ma. pU. zrutibAI ma. pU. latAbAI ma. 49. pU. kalpanAbAI ma. pU. bhAvanAbAI ma. pU. bhadrAbAI ma. 50. pU. saMgItAbAI ma. pU. bhavitAbAI ma. pU. sumitrAbAI ma. 51. pU. naMdAbAI ma. pU. zeSAbAI ma. pU. sAdhanAbAI ma. para. pU. sunaMdAbAI ma. pU. zreyAMzIbAI ma. pU. aruNAbAI ma. 53. pU. jayezAbAI ma. pU. parijJAbAI ma. pU. saralAbAI ma. pa4. pU. arcitAbAI ma. pU. zvetAMsIbAI ma. pU. vanitAbAI ma. papa. pU. ajitAbAI ma. pU. subodhikAbAI ma. 20. pU. dIkSitAbAI ma. pa. pU. amitAbAI ma. pU. zIlAbAI ma. 21, pU. dhIramatIbAI ma. 57. pU. punitAbAI ma. pU. hemAMzIbAI ma. 22. pU. rAjematIbAI ma. 58. pU. sunitAbAI ma. 23. pU. hasumatIbAI ma. pU. namratAbAI ma. pa. pU. gItAbAI ma. 24. pU. sumatibAI ma. pU. pannAbAI ma. 60. pU. vidubAI ma. 25. pU. anumatibAI ma. 61. pU. tarubAI ma. pU. pUrvIbAI ma. 26. pU. vIramatIbAI ma. 62. pU. mInAbAI ma. pU. jAgRtibAI ma. 27. pU. yazomatIbAI ma. 63. pU. pUrNAbAI ma. pU. prabodhikAbAI ma. 28. pU. jJAnazIlAbAI ma. 64. pU. razmitAbAI ma. pU. priyalabAI ma. 29. pU. darzanazIlAbAI ma. pa. pU. biMdubAI ma. pU. svarUpAbAI ma. 30, pR. vinodInIbAIma. 66. pU. viralabAIma.. 101, pU. suhAnIbAI ma. 31. pU. prajJAbAI ma. 67. pU. rUpalabAI ma. pU. hRdayAbAI ma. pU. priyadarzanAbAI ma. 68. pU. tejalabAI ma. pU. vaidehIbAI ma. 33. pU. kRpAbAI ma. 69. pU. sujItAbAI ma. 104, pU. bhavyAMzIbAI ma. 34, pU. mIrAbAI ma. 70. pU. svAtibAI ma. 105. pU. jayaNAbAI ma. 35. pU. kuMdanabAI ma. 71. pU. zvetAbAI ma. 106. pU. saMbohIbAI ma. 36. pU. jyotibAI ma. 72. pU. reNukAbAI ma. 107. pU. bhavyAnIbAI ma. andissioneinninositorioussainbowlanessoiniraniankaassistandeshGheironmangoossssssssssssssssscasinoncession 1000 ja ni jayadi laIne 9000 2000 %D0BDfication visit 09090 IT $ VVVVUUUUUUU $ $ $ # # $ UU $ $ $ to ja
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ buta sevAno satkAra zrutAdhAra (mukhyadAtA) ratigara cerITebala TrasTa ha. TI. Ara. dozI goMDalagacchanA anasta sitArA saMtonA ziratAja, prANa parivAranA sAdhvIjIonA prANa samAna hajAro bhaktonA zraddhAnA kendrasthAna, tapasamrATa gurudeva pU. zrI ratilAlajI ma. sA. e potAnA sAdhaka jIvanamAM jJAna, darzana, cAritranI ArAdhanAthI svayaMnI AtmasAdhanAne paripakava banAvI, tenI sAthe ja 145 mumukSuonA dIkSAdAtA banIne ratnatrayanI ArAdhanAnA preraka banyA hatA. sAdhaka jema jema adhyAtma sAdhanAmAM gahanatama UMDANamAM jato jAya che, tema tema temanuM aMtara karUNAbhAvathI dravita thAya che ane tenA pariNAme tevA sAdhako keTalA ya jIvadayA, mAnavasevA jevI pravRttiono paNa upadeza Ape che. pU. tapasvI gurudevanA jIvanamAM paNa AvI ja ghaTanA ghaTita thaI. aneka bhaktoe pU. gurudevanI zraddhA - bhaktithI teonA ja puNyanAmathI TrasTano prAraMbha karyo. pU. gurudevanI pratyakSa upasthitimAM ja A TrasTanA mAdhyamathI aneka mAnavasevAnI pravRttio, meDikala sahAya, gauzALA jevI pravRttio cAlu ja hatI. je Aje paNa TrasTI vayovRddha suzrAvaka zrI ratibhAI dozI tathA zrI TI. Ara. dozI karI rahyA che, te uparAMta pU. gurudevane jJAnArAdhanAnuM adamya AkarSaNa hatuM. tethI ja guru prANa Agama batrIsInA prathama prakAzanamAM teozrInI preraNAthI cAra AgamanA kRtAdhAra banI prakAzana kAryano prAraMbha karAvyo hato. pU. gurudevanI bhAvanAne lakSamAM rAkhIne Aje Agama batrIsInA punaH prakAzanamAM paNa TrasTIgaNa lAbha laI rahyA che. teone dhanyavAda. TrasTIo sadAya pU. gurudevanA Adarzone lakSamAM rAkhI, teoe cIMdhelA rAhe ja kAryazIla rahe e ja bhAvanA... guraprANa prakAzana PARASDHAM
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAstra svAdhyAya saviveka tIrthaMkara prabhunA pavitra upadezarUpa AgamagraMtho dareka dharmaniSTha svAdhyAyapremI zramaNopAsake potAnA gharamAM vasAvavA joIe. tIrthakaronI anupasthitimAM tIrthakaronA upadezarUpa graMtho sAkSAt tIrthakara tulya mAnIne AgamagraMthone gharamAM kabATa ke zokezamAM suvyavasthita rUpe rAkhavA. pratidina tIrthakarone smRtipaTa para lAvI ahobhAvapUrvaka traNa bhAvavaMdana karavA. gharanA sadasyoe sAthe maLI zradhdhApUrvaka AgamavAMcana karavuM. vinaya dharmanuM mULa che tethI zAstra svAdhyAya mATe gurunI AjJA levI. 32 AgamagraMthomAMthI kAlika sUtranA mULapAThano svAdhyAya divasanA prathama ane cothA praharamAM ane utkAlika sUtranA mULapAThano svAdhyAya asvAdhyAya kAlane choDIne eTale ke be saMdhyA ane be madhyAhana kAlIna 48 miniTane choDIne game tyAre karI zakAya che. prAtaH uSAkAla, saMdhyAkAla, madhyAhna ane ardharAtrie be - be ghaDI zAstrano mULapATha vAMcavo nahIM. 32 asvAdhyAyamAM zAstra svAdhyAya thAya nahIM. gharamAM saMDAsa - bAtharUma hoya, strIone mAsikadharma hoya, vagere kAraNothI gharamAM Agama rAkhavAthI azAtanA thAya, tevI mAnyatA yogya nathI kAraNake sAdhvIjI potAnI pAse Agama graMtho rAkhe che. mAsika dharmavALA bahenoe zAstranA mULapAThano svAdhyAya karavo nahIM. te vyaktinI sAme paNa svAdhyAya karavo nahIM. tenAthI dUra alaga sthAnamAM besIne svAdhyAya karI zakAya che. gujarAtI anuvAda, bhAvArtha, vivecana, mAsika dharmamAM paNa baheno vAMcI zake che. temAM koI jAtanI azAtanA nathI. A samasta niyamo mULapATha vAMcavA ke svAdhyAya karavA mATenA che. kevaLa zAstronA gujarAtI bhAvArtha vAMcavA hoya, to uparokta niyamo lAgu paDatA nathI. AgamagraMthonA AdhAre ja bhUtakALamAM anaMta jIvoe AtmakalyANa karyuM che. AgamagraMthonA AdhAre ja pAMcamA ArAnA aMta sudhI jinazAsana jayavaMtuM raheze. tethI AgamagraMthonuM saMpUrNataH bahumAna jALavavuM.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSayAnukramaNikA viSaya pRSTa 131 135 135 136 137 pU.zrI DuMgarasiMhajI ma.sA.nuM jIvana darzana pU. zrI prANalAlajI ma.sA.nuM jIvana darzana pU. zrI ratilAlajI ma.sA.nuM jIvana darzana punaH prakAzananA be bola pUrva prakAzananA be bola abhigama cheda sUtranI vizeSatAo saMpAdakIya saMpAdana anubhavo anuvAdikAnI kalame 3ra asvAdhyAya 'zAstra prAraMbha zrI dazAzrutaskaMdha sUtra pahelI dazAH asamAdhi sthAna bIjI dazAH zabala doSa trIjI dazAH AzAtanA cothI dazA: gaNi saMpadA pAMcamI dazA citta samAdhi sthAna chaThThI dazA upAsaka paDimA sAtamI dazA: bhikSu paDiyA AThamI dazA: paryuSaNA kalpa navamI dazA: mahAmohanIya baMdhasthAna dasamI dazA nidAna zrI bRhakkalpa sUtra uddezaka-1 prAkathana sAdhu-sAdhvIne grAhya-agrAhya tAlapralaMba grAmAdimAM rahevAnI kalpa maryAdA viSaya | eka kSetramAM rahevAno viveka | bajAra AdimAM rahevAno viveka daravAjAnA vinAnA sthAno ghaTI mAtrakanuM grahaNa cilamilikA-maccharadAnI viveka jalAzayanA kinAre pravRtti niSedha | citrovALA upAzraya sAgArikanI nizrA gRhasthayukta upAzraya pratibaddha sthAno pratibaddha mArgavALA sthAno zramaNapaNAno sAra-upazamabhAva vihAra viveka vairAjya ke viruddha rAjyamAM gamanAgamana nimaMtrita vastrAdinuM grahaNa rAtre AhAra, vastrAdi grahaNa niSedha rAtre gamanAgamanano niSedha rAtre spaMDilabhUmi AdimAM ekalA javAno niSedha | Arya kSetramAM vicaraNa | uddezaka-2 prAkathana | dhAnyayukta upAzraya mAdaka dravyayukta sthAna pANI bharelA ghaTayukta sthAna agniyukta sthAna 125 khAdya padArthayukta sthAna 127] dharmazALA Adi sthAna 129] aneka mAlika hoya tevA makAnanI AjJA vidhi 139 141 142 144 144 147 148 149 150 150 151 upara
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 160 viSaya pRSTa viSaya zayyAtarapiMDa grahaNa 155 vAMcanA lenAranI yogyatA-ayogyatA zayyAtaranA ghare AvelA ke mokalelA AhAranuM grahaNa 157 zikSA prAptinI yogyatA-ayogyatA zayyAtaranI bhAgIdArIvALA AhAranuM grahaNa vijAtIya sparzanI anumodanAnuM prAyazcitta zayyAtaranA pUjyajanone ApelA AhAranuM grahaNa kAlAtikrAMta doSa ane tenuM prAyazcitta sAdhu-sAdhvIne mATe kalpanIya vastra kSetrAtikrAMta doSa ane tenuM prAyazcitta sAdhu-sAdhvIne mATe kalpanIya rajoharaNa anaiSaNIya AhArano viveka uddezaka-3 kalpa-alpasthita sAdhuo mATe prAkathana audezika AhAra viveka sAdhu-sAdhvIne parasparanA upAzrayamAM pravRtti niSedha anya gaNamAM javAnI vidhi carmakhaMDa grahaNa sAMbhogika vyavahAra mATe anya gaNamAM javAnI vidhi vastra grahaNa viveka | AcArya AdinA netRtva mATe anya gaNamAM avagrahAnaMtaka dhAraNa karavAno viveka javAnI vidhi sAdhvIne potAnI nizrAmAM vastra grahaNa sAdhunA mRta zarIrane paraThavAnI vidhi dIkSA samaye upadhi grahaNa kaSAyonA upazamanI anivAryatA vastra grahaNanI kAlamaryAdA parihAra kalpasthita sAdhunI sevA ratnAdhikonI pradhAnatA mahAnadI pAra karavAno viveka gRhasthonA gharamAM nivAsa nIcA upAzrayamAM rahevAno viveka gRhasthonA gharamAM vArtAlApano niSedha uddezaka-5 zadhyA saMsmAraka pAchA ApavAno viveka prAkathana AMgatuka zramaNone zayyA sastArakanI AjJA vidhi deva-devInA sparzajanya vikAra bhAvanuM prAyazcitta | svAmI vinAnA gharanI AjJA vidhi kaleza karIne AvelA sAdhu prati anya sAdhunuM kartavya mArga AdimAM rahevA mATe AjJAvidhi rAtri bhojananA aticAra ane prAyazcitta senAnI samIpanA kSetramAM gocarI gamana ugAla saMbaMdhI viveka ane prAyazcitta avagraha kSetranuM pramANa saMsakta AhAra vAparavAno viveka uddezaka-4 pazu-pakSInA sparzAjanya vikAra bhAvanuM prAyazcitta prAkkathana sAdhvIne ekalA javAno niSedha anughAtika prAyazcitta sthAna sAdhvIne vastra-pAtra rahita thavAno niSedha pArAMcita prAyazcitta sthAna sAdhvIne pratijJAbaddha thaIne Asana Adi anavasthApya prAyazcitta sthAna karavAno niSedha dIkSA Adine ayogya traNa prakAranA napuMsaka AkuMcanapaTTaka dhAraNa karavAno viveka 10
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRSTa pRSTa 213. viSaya viSaya AvalaMbanayukta Asana 213 | anavasthApya ane pArAMcita sAdhunI upasthApanA saviSANa pITha Adino upayoga akRtya sevanano AkSepa tathA tenI nirNaya vidhi sAdhvIne mATe niSiddha upakaraNa 214 | saMyamatyAgano saMkalpa tathA punarAgamana paraspara moka AdAna-pradAna 214. | ekapakSIya sAdhune pada pradAna vAsI AhAra-auSadhano viveka | pArivArika-apArivArikano vyavahAra pArihArika sAdhunA doSa sevana tathA prAyazcitta uddezaka-3 pauSTika bhojanathI prApti pachI gocarI javAno viveka | 216 | prAkathana uddezaka gaNadhArakanI yogyatA prAkathana upAdhyAya padanI yogyatA akathyavacana AcArya padanI yogyatA kalpa prastAra gaNAvacchedaka padanI yogyatA vijAtIya sparzano apavAda alpadIkSA paryAyavALAne pada pradAna saMyama nAzakacha sthAna AcArya AdinA netRtvanI anivAryatA cha prakAranI kalpasthiti abrahma sevIne pada pradAnano utsarga-apavAda zrI vyavahAra sUtra saMyamatyAgIne pada pradAnano utsarga apavAda uddezaka-1 pApasevI bahuzrutane pada pradAnano niSedha prAkathana | uddezaka-4 kapaTa rahita, sahita AlocanAthI prAyazcittanI | prAkathana taratamatA AcAryAdinA vihAramAM sAdhuonI saMkhyA pArihArika-apArihArika sAdhuno vyavahAra |238 gaNadhArakanA kAladharma samaye zeSa sAdhuonuM kartavya pArivAra kalpa sthita sAdhuno vaiyAvacca mATe vihAra/239 AcAryAdinA kAladharma pachI pada pradAnano nirNaya ekalA vicaranArane gaNamAM pAchA levAnI vidhi 241 | AcAryAdi saMyama tyAga pachI pada pradAnano nirNaya pArthastha Adi sAdhune gaNamAM pAchA levAnI vidhi upasthApanA-vaDI dIkSAnI kAlamaryAdA anya liMga grahaNa karanArane gaNamAM pAchA 242 | anya gacchamAM gayelA sAdhuno viveka levAnI vidhi abhinicArikA mATe vidhi-niSedha saMyama choDIne janArane gaNamAM pAchA levAnI vidhi 246| caryA praviSTa-caryA nivRtta sAdhunA kartavya AlocanAno krama | zaikSa ane ratnAdhikono vyavahAra uddezaka-2 | ratnAdhikonA netRtvamAM vihAra prAkathana 250 uddezaka-5 sahavartI sAdharmikomAM parihAra tapa | prAkathana Na sAdhuonI vaiyAvacce 253] prarvatinI AdinA vihAramAM sAdhvIonI saMkhyA 246 301
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSaya agraNI sAdhvInA kAladharma samaye zeSa sAdhvIonuM kartavya pravartinInA kAladharma pachI pada pradAnano nirNaya AcAra prakalpa vismRtane pada pradAnanI vidhi sAdhu-sAdhvIne paraspara AlocanA karavAno utsarga apavAda abrahmacarya bhAvonuM prAyazcitta anya gaNanA sAdhune gaNamAM levAnI vidhi uddezaka-7 sAdhu-sAdhvIne paraspara sevAno utsarga-apavAda sarpadaMza cikitsA uddezaka-da prAkathana svajana-parijananA ghare gocarI gamana AcAryAdinA atizaya 313 | prAkkethana agItArtha sAdhuone sAthe rahevAno utsarga-apavAda 315 zayyAtarapiMDanI jJAtA-agrAhyatA sAdhune ekalA rahevAno utsarga-apavAda |31 | sapta saptamikA Adi bhikSu pratimAo prAkkethana anya gaNanA sAdhvIne rAkhavA mATe pRcchA saMbaMdha viccheda karavA mATenA niyamo prarjana karavA mATenA vidhi niSedha dUrastha gurunA nirdezapUrvaka dIkSA grahaNa dUrastha sAdhu-sAdhvI sAthe kSamAyAcanA vidhi vyatikRSTa kAlamAM svAdhyAyano utsarga apavAda svAdhyAya kALano viveka sAdhvIne AcAdinI nizrAnI AvazyakatA mRta zarIranI uttara kriyA zayyAtarano nirNaya AjJA grahaNa vidhi rAjya parivartanamAM AjJA grahaNa vidhi pRSTa 302 | uddezaka-da prAthana 304 | zayyA saMstAraka grahaNa vidhi 35|zA saMstArakanI gaveSaNA vidhi 308 | ekAkI sthaviranA bhaMDopakaraNanI surakSA zayyA saMstArakanI AjJA vidhi |308 | zayyA saMstAranI AjJA pachI grahaNa vidhi | 308 | mArgamAMthI maLelA upakaraNanI vyavasthA adhika pAtrA lAvavAnuM vidhAna 311 | AhAra uNodarInuM parimANa 312 | uddezaka 317 | moka pratimA 318 | dattInuM svarUpa viSaya traNa prakArano AhAra | 320 | avagRhIta AhAranA prakAra 321 | uddezaka-10 322 |prAkathana 324 | be prakAranI caMdra pratimAo 325 | pAMca prakAranA vyavahAra 36 | gaNanI vaiyAvacca karanAra sAdhunA cAra prakAra 327 | dharma daDhatAnI apekSAe puruSanA cAra prakAra 327 | AcArya tathA ziSyonA cAra prakAra 328 | sthaviranA traNa prakAra 329 | zaikSanI kAlamaryAdA 329 | bAla sAdhune upasthApanAno niSedha 121 331 | dIkSA paryAya anusAra adhyayana kramanA prakAra vivecita viSayonI akArAdi anukramaNikA pRSTa | 333 334 334| 33 337 338 339 341 |341 |344 2345 351 354 356 357 357 359 30 36 38 370 372 |373 |374 375 bAla sAdhune AcAra prakalpanA adhyayanano niSedha |376 377 382
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ goMDala gacchAdhipati, ekAvatArI AcArya pravara pU. gurudeva zrI DuMgarasiMhajI ma.sA. - jIvana darzana nAma : : zrI DuMgarasiMhabhAi. " janma : vi. saM. 1792. janmabhUmi : mAMgaroLa. pitAzrI : dharmaniSTha zrI kamaLasiMhabhAi badANI. mAtuzrI ? saMskAra saMpannA zrImatI hIrabAi. janmasaMketa : mAtAe svapnamAM lIlochama parvata ane kesarI siMhane potAnI samIpe Avato joyo. bhAtR bhaginI : cAra bena - be bhAi. vairAgyanimitta : pU. zrI ratnacaMdrajI ma.sA.no upadeza. saMcamasvIkAra : vi. saM.1815 kArataka vada - 10 divabaMdara. sadgaradeva : pU. zrI ratnacaMdrajI ma.sA. sahadIkSita parivAra : svayaM, mAtuzrI hIrabAi, bahena velabAi, bhANejI - mAnakuMvarabena ane bhANeja - hIrAcaMdabhAi. saMyama sAdhanA : apramattadazAnI prApti mATe sADA pAMca varSa nidrAtyAga, jJAnArAdhanA, dharmazAstro, darzanazAstro ane tattvajJAnano abhyAsa. tapaArAdhanA rasendriya vijayanA vividha prayogo, mitAhAra. svAdhyAya, sADApAMca varasa nidrAtyAga, dhyAnarUpa AtyaMtara tapa. goMDala gacchasthApanA : vi. saM. 1845 mahAsuda -5 goMDala. tathA AcAryapada pradAna javalaMta guNo : vinaya, viveka, vicakSaNatA, virakti, karUNA, samayasUcakatA vagere.. | 13 |
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ pramukhaziSya : AcArya 5. zrI bhImajI svAmI. pramukhaziSyA : pU. zrI hIrabAI ma., pU. zrI velabAi ma., pU. zrI mAnakuMvarabAi ma. 6 sAdhu saMmelana ? vi. saM. 1861mAM AjJAnuvartI 45 jeTalA sAdhu sAdhvIjIonuM saMmelana karI saMtonI AcAra vizuddhi che mATe 13 niyamo banAvyAM. vidArakSetra : kAThiyAvADa, jhAlAvADa, kaccha, mAMgaroLa, verAvaLa, porabaMdara, dIvabaMdara Adi kaMThALa pradezamAM grAmAnugrAma. pratibodhita zrAvakavarca * zrI zobhecaMdrakarasanajI zAha - verAvaLa. sthiravAsa ? vi. saM. 1871 caitra suda - 15 thI goMDalamAM. anazana ArAdhanA : vi. saM. 1877 phAgaNa suda - 13 thI anazana prAraMbha, vaizAkha suda - 15 samAdhimaraNa. AyuSya : 84 varSa, saMyama paryAya - 62 varSa, AcArya pada - 32 varSa. uttarAdhikArI : AcArya pU. zrI bhImajI svAmI. upanAma : gacchAdhipati, nidrAvijetA, yugapradhAna, ekAvatArI. pATa paraMparA : goMDala gacchAdhipati AcAryapravara gurudeva pU. zrI DuMgarasiMhajI ma.sA. dvitIya paTTadhara - AcArya pU. zrI bhImajI svAmI. tRtIya paTTadhara - AcArya pU. zrI neNasI svAmI. caturtha paTTadhara - AcArya pU. zrI jesaMgajI svAmI. paMcama paTTadhara - AcArya pU. zrI devajI svAmI. mahAtapasvI pU. zrI jayacaMdrajI svAmI yugadaSTA tapasvI pU. zrI mANekacaMdrajI ma.sA. saurASTra kesarI gurudeva pU. zrI prANalAlajI ma.sA. tapasamrATa gurudeva pU. zrI ratilAlajI ma.sA. vidyamAna vicarato parivAra : 11 saMto, 300 jeTalA satijIo. 14
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ saurASTra kesarI, munipuMgavA pU. garadeva zrI prANalAlajI ma.sA. jIvana darzana zubha nAma che " prANalAlabhAI. janmabhUmi verAvaLa. pitA zrImAna zrI kezavajIbhAI mIThAzA. mAtA saMskAra saMpannA kuMvarabAI. jJAti visA osavALa. janmadina vi. saM. 1954, zrAvaNa vada pAMcama, somavAra bhAtR-bhaginI cAra bhAI, traNa baheno. vairAgya bIjAropaNa be varSanI bAlyavaye. vairAgya bhAva-pragaTIkaraNa 13 varSanI kumAra avasthAmAM. saMyama svIkAra 21 mAM varSe vi. saM. 1976 phAgaNa vada chaThTha, gusvAra. tA. 13-3-1920 dIkSA bhUmi bagasarA-darabAra vAjasuravALAnA udyAnamAM vaTavRkSa nIce. gaccha paraMparA goMDala gaccha. saMyamadAtA mahAtapasvI pU. jayacaMdrajI ma.sA. zikSA dAtA parama zraddheya tapasvI mANekacaMdrajI ma. sA. dhArmika abhyAsa AgamajJAna, tattvajJAna, kathA sAhitya, rAsa sAhitya, vyAkaraNa, mahAkAvyo, karmasAhitya, jainetara graMthonuM vizALa avalokana, darzana zAstranA tajajJa. saMgha netRtva traNa varSanI dIkSA paryAye tapasvI pU. mANekacaMdrajI ma. sA. nA saMthArAnA samayathI. sevA zuzruSA vaDIla sAta gurubhrAtA ane aneka saMtonI sevA karI. 1 15 |
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ samAjotkarSa jJAna prasAra deha vaibhava AvyaMtara vaibhava vihAra kSetra goMDala gaccha saMmelana upanAma caturvidha saMgha samAdhi mATe tAravelA traNa siddhAMta (1) lokonA paropakAra mATe dAnadharmanI pradhAnatA (2) A khaMDana vAda (3)nIti ane prAmANikatAnuM AMdolana, jaina-jainetaro (kAThI, darabAra, Ahira)ne sapta vyasanathI mukti, aneka sthAne sAdharmika rAhata yojanA. . rAjakoTa, goMDala, jetapura, dhorAjI, vaDiyA, verAvaLa, porabaMdara, mAMgaroLa, jAmanagara, bhAvanagara vagere aneka sthAne jJAna bhaMDAra, vidyAlayanI sthApanA ane jIrNodhdhAra. lAvaNyamayI mudrA, sUrya sama tejasvI mukha, caMdrasamI zAMta AbhA,vizALa bhAla, nUrabharyA nayano, ghUgharALA keza, vINA jevo sumadhura kaMTha ane siMha jevI garjanA. vinaya saMpannatA, viveka, sAdAI, prema, vairAgya, sevA, pravacana-paTutA, guccaraNa sevA, dIrgha dRSTi, tyAgamastI. saurASTra, gujarAta. vi. saM. 2007mAM gaccha aikyatA mATe mahattvanuM yogadAna. paMjAba kesarI kAzIrAmajI ma. sA. dvArA pradatta "saurASTra kesarI' cAra saMta- tapodhanI pU. ratilAlajI ma. sA., anazana ArAdhaka tapasvI pU. jagajIvanajI ma. sA., pU. nAnA ratilAlajI ma. sA., parama dArzanika pU. jayaMtamunijI ma. sA., pU. moTA prabhAbAI ma. Adi 15 satIjI. bagasarA. vi. saM. 2013mAgasara vada terasa, zanivAra prAtaH 7-30 kalAke I. sa. 29-12-1956. sAtalaDI nadInA kinAre (bagasarA) vartamAne 118 saMta-satijIo 'prANa parivAra' nA nAme samagra bhAratamAM prasiddha che. svahaste dIkSita parivAra aMtima cAturmAsa, deha vilaya aMtima vidhi ziSya parivAra 16 TO
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ tapasamrATa pU. garadeva zrI ratilAlajI ma.sA. nuM - jIvana darzana zubha nAma janmasthAna janmadina pitA mAtA vairAgya bhAva dIkSA gurudeva ratilAlabhAI parabavAvaDI (saurASTra) Asovada amAsa vi. saM. 1969 zrImAna mAdhavajIbhAI raiyANI sadAcAra saMpannA jamakubAI 17 mA varSe phAgaNa vada pAMcama, gusvAra vi. saM. 1989-jUnAgaDha saurASTra kesarI pU. prANalAlajI ma.sA. goMDala gaccha. vyAvahArika- pAMca dhoraNa, dhArmika- 19 Agama kaMThastha, zvetAmbara-digaMbara sAhitya, kArmagraMthika sAhitya, dArzanika sAhitya, vyAkaraNa sAhitya rAtri-divasa niraMtara jAgRtadazAe AtmasAdhanA alpanidrA. vaDIla vRddha 9 saMtonI sevA karI. 19 varSa ekAMtara upavAsa, 999 AyaMbila tapa(sAgAra), 19 varSa pANIno tyAga, 9 varSa makAIsivAya zeSa anAja tyAga. gaccha paraMparA abhyAsa yoga sAdhanA yoga sevAyoga tapayoga
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ mmiri. maunayoga puNya prabhAva vihAra kSetra jJAna anumodana dIkSA pradAnasaMkhyA Acarita sUtro jIvaMta guNo anazana pratyAkhyAna aMtima cAturmAsa mahAprayANa aMtima darzana tathA pAlakhI aMtimakriyA sthAna ttaa dIkSA pachI 9 varSa ekAMta mauna sAdhanA. I. sa. 1992 navembarathI AjIvana mauna ArAdhanA. gurudevanA puNya prabhAve aneka AtmAoe mAsakhamaNa Adi nAnI moTI tapazcaryAo tathA hajAronI saMkhyAmAM varSItapanI ArAdhanA karI che. temaja dAna, zIla ane bhAvanI vRddhi thaI che. gujarAta, mahArASTra, madhyapradeza, orissA, bihAra, baMgALa . zramaNI vidyApIThanA preraka banI 30 ziSyAo ane 30 vairAgI bahenone abhyAsArthe rahevAnI AjJA ApI. traNa sAmUhika cAturmAsa karAvI zAstravAcanA karAvI. 145 mumukSuone aNagAra banAvyA. jatuM karavuM, gama khAvo, vAda-vivAda ke dalIla na karavA, je thAya te sArA mATe, koI paNa jIvanI TIkA ke niMdA na karavI. vizALatA, udAratA, mAdhyasthatA, sahiSNutA, bhadrikatA, samAdhAna vRtti, jJAnaci. I. sa. 1992 rAjakoTamAM pU. bhAgyavaMtAbAI ma. ne 59 divasanI anazana ArAdhanA karAvI. rAjakoTa, zrI royalapArka sthAnakavAsI jaina moTA saMgha saMcAlita omAnavALA upAzraya.(1997) rAjakoTa, tA. 8-2-1998 mahA suda 115 i madhyAhna kALe 1.35 kalAke. ravivAra zrI royala pArka sthAnakavAsI jaina moTA saMgha, rAjakoTa. 'tapasamrATa tIrthadhAma', rAjakoTa-amadAvAda hAI-ve, sAta hanumAna sAme, rAjakoTa. 18
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ eleg purva prakAzananA be bIjI (bIjI AvRtti) tIrthakara bhagavAnanA amRtasamA vacanone "Agama' rUpe gaNadhara bhagavaMtoe jhIlIne ziSya paraMparAne arpaNa karyAane ApaNane amRta vacano prApta thayA. tIrthakara bhagavAne anaMtajJAnane zrImukhethI pragaTa karI mahA upakAra karyo... gaNadhara bhagavaMtoe AgamajJAnane hRdayastha karI mahA upakAra karyo... ziSya paraMparAe AgamajJAnane kaMThastha karI mahA upakAra karyo... devardhvigaNi kSamAzramaNe AgamajJAnane graMthastha karI mahA upakAra karyo... graMthastha Agamone aneka AcAryoe samayAnusAra lokabhogya bhASAzailImAM anuvAda karIne sarvajana sahaja banAvyA. A ja paraMparAmAM saurASTrakesarI pU. gurudeva zrI prANalAlajI ma. sA. nI janmazatAbdI avasare temanA ja parivAranA mahAsatIjIoe gujarAtImAM anuvAda karIne jaina samAjanI jJAna sAdhanAne Agamika banAvavAmAM bahumUlo phALo Apyo che. A mahA kAryamAM apUrva zrata ArAdhikA pradhAna saMpAdikA bhAvayoginI zrI lIlamabAIma. ane saha saMpAdikA zrI AratIbAIma., zrI subodhikAbAI ma.nA sahayoga maLyo che. A Agama batrIsInI prathama AvRttine gujarAtanA dareka saMpradAyanA sAdhusAdhvI, zrAvaka-zrAvikAono bahoLo pratisAda maLatA TUMka samayamAM 1000 Agama graMtho anupalabdha thaI gayA ane punaH prakAzananI AvazyakatA ubhI thaI. ahIM eka khAsa ullekha karavAno ke jyAre prathamavAra Agama prakAzananI taiyArI cAlatI hatI tyAre ja tapasamrATa pU. gurudeva zrI ratilAlajI ma. sA. e zAsana prabhAvaka pU. zrI namramuni ma. sA. para kRpAdRSTi varasAvI. temaNe pATImAM lakhI ApyuM ke namramuni AgamaprakAzananuM kArya saMbhALaze. 19
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ pU.gurudevanI dIrghadraSTi ane kRpAdRSTine anubhavatA pU.gurudeva zrI namramuni ma. sA. e amone AjJA ApI ke ApaNe Agama graMtho prakAzananI bIjI AvRti pArasadhAma' nA upakrame pragaTa karavI che. - pU. gurudeva zrI namramuni ma. sA. nI AjJAne zirodhArya karIne pArasadhAma - ghATakoparanA upakrame guruprANa Agama batrIsIne punaH pragaTa karatA AnaMda anubhavIe chIe. amArA A aNamola kAryamAM amane zrI girIzabhAI zAha (hemANI)-U.S.A. tathA zrI jitenabhAI zAha (kalakattA) no ananya sahakAra maLyo, jenA kAraNe amAruM kArya saraLa banyuM che. amArA A komapyuTara kAryamAM zrI amInabhAI AjhAda tathA snehA amIta dajIno paNa sahakAra prApta thayo che. tevI ja rIte udAradilA dAtAzrIo e paNa amane sahyoga ApIne amAruM kAryavegavAna banAvela che. ame te sarvanA AbhArI chIe. aMtamAM Agama prakAzana ApaNA sahunA AtmAne anaMtajJAna prAgaTyamAM sahyogI bane e ja bhAvanA. zrI guruprANa prakAzana PARASDHAM vallabhabAga lena, tilaka roDa, ghATakopara(IsTa), muMbaI - 400077 phona - 3204 3232.
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUrva prakAzakanA be bolA (pahelI AvRtti) anaMta tIrthakara saha prabhu mahAvIranA anaMta jJAnanI amUlya nidhi che ApaNA AgamagraMtho. jenA mAdhyamathI ja jinazAsana jayavaMtuM rahyuM che, rahe che ane raheze. tene jIvaMta rAkhavA ane jana jananAM mana sudhI pahoMcADavA te pratyeka jaina nAma dharAvatI vyaktinI pavitra pharaja che. A pavitra pharajane ja dharma samajIne je tenuM AcaraNa kare che ane potAnAM tana-mana ane dhanane te kAryamAM samarpita kare che, tenuM manuSya jIvana saphaLa thAya che. eTaluM ja nahIM paraMtu te sAdhaka jinazAsananI prabhAvanAno amUlya lAbha prApta kare che. Avo ja apUrva lAbha prApta karavA ApaNA gujarAtI samAjane mATe AgamonA mULa pATha tathA saraLa gujarAtI anuvAdavivecana sahita prakAzana karavA mATe pU. mukta lIlama parivArane ekaciMtanadhArA jUnAgaDhanI puNyabhUmi para sparzI ane jene rAjANA nagarI rAjakoTamAM royalapArka upAzrayamAM sAkAra svarUpa maLyuM. ApaNA saunA parama upakArI goMDala gacchAdhipati, nidrA vijetA, ekAvatArI, yugapuruSa pU. zrI DuMgarasiMhajI ma. sA.nI pATa paraMparAe pU. zrI jaya-mANekanA lADIlA ziSyaratna saurASTra kesarI pU. zrI prANalAlajI ma. sA.nI janma zatAbdI nimitte A virATa Ayojana karyuM. pU. mahAsatIjIoe potAnI ciMtanadhArAne pUjya guruvaryonI samakSa pragaTa karI. sahunA harSollAsa ane AzIrvAda sAthe svIkRtinA samAcAra prApta thayA. royalapArka sthA. jaina moTA saMghanI nizrAmAM ame turaMta samiti racavAnI jAherAta karI. rAjakoTa prANa parivAranA sAmUhika cAturmAsa daramyAna janma zatAbdI varSa nimitte vi. saM. 2053 san 1997 mAM "pU. prANaguru zatAbdI prakAzana samiti rAjakoTa"nI sthApanA thaI. tyAra pachI tapasamrATa zrI ratilAlajI ma. sA., gujarAta kesarI pU. zrI girIzacaMdrajI ma. sA. ThA. pAMca tathA prANa parivAranA 73 sAdhvIjIonA pAvana sAMnidhyamAM janma zatAbdInA prathama caraNanI tapa-japa, sAdhanA sAthe bhavya rIte ujavaNI karavAmAM AvI. zrI guru prANa phAunDezana TrasTa dvArA 3ra Agamo ane prANaguru smRti graMthanuM prakAzana karavAnuM nizcita thayuM. AgamonuM lekhana kArya prANa parivAranA satIvRMde saharSa svIkArI lIdhuM. A rIte sarva samavAyano suyoga thatAM kAryano prAraMbha vegavaMta thayo ane batrIsa Agamo kramazaH gujarAtI bhASAmAM anuvAdita thayA.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ neTa C A prakAzananA aNamola avasare AzIrvAda varasAvI saharSa svIkRti ApanAra tapa samrATa gurudeva pU. zrI ratilAlajI ma. sA. tathA dareka AgamanA rahasyone pragaTa karato, tattvonuM vAstavika darzana karAvato, AzISa varasAvato amArA utsAhane vadhArato abhigama preSita karanArA goMDala gacchanA saMta ziromaNi parama dArzanika pU. zrI jayaMtIlAlajI ma. sA., ama mArgadarzaka gujarAta kesarI pU. zrI girIzacaMdrajI ma. sA. tathA AgamadivAkara pU. zrI janaka munijI ma. sA. nIDara vaktA pU. zrI jagadIzamunijI ma. sA. Adi muni bhagavaMto tathA Agamane suvyavasthita svarUpa ApanAra, athAga parizrama sahita niHsvArtha bhAve saMpUrNa sahayoga ApanAra Agama manISI pU. zrI trilokamunijI ma. sA. nA paNa amo RNI chIe. vAtsalya variSThA pUjayavarA pU. mukatAbAI ma., pradhAna saMpAdikA apUrvakRta ArAdhaka 5. lIlamabAI ma., ama prakAzana kAryanA udbhAvikA, utsAhadharA pU. uSAbAI ma., saha saMpadikA Do. pU. zrI AratIbAI ma. tathA pU. subodhikAbAI ma. ane prANa parivAranA anuvAdikA sarva mahAsatIjIonA ame RNI chIe. zrutAdhAra sahayogIo, ama Agama prakAzanamAMniSThAthI sevA ApanAra zrI mukuMdabhAI pArekha, zrI maNibhAI zAha, zrI navanItabhAI - tarUbena, kumArI bhAnubena, zrI jayavaMtabhAI zAha tathA Agamane komyuTarAIjhaDu karI mudraNa karI ApanAra bhAI zrI nehala hasamukhabhAI mahetAnA amo AbhArI chIe. Agama prakAzana kAryamAM zuddhikaraNanuM khUba ja dhyAna rAkhavAmAM AvyuM che. chatAM kyAMya azuddhi rahI gaI hoya to zuddha vAMcI te tarapha amAruM dhyAna doravA namra vinaMtI che. aMtamAM saunA sahiyArA puruSArtha badala zrI guruprANa phAunDezana sadAne mATe saunA kRtajJa banI raheze. jaya jinendra zrI guruprANa phAunDezana - TrasTI maMDaLa zrI caMdrakAMta mANekacaMda zeTha (pramukha) zrI ramaNIkalAla nAgaradAsa zAha (ceramena) zrI azvinabhAI kuMbhANI (Trejharara) zrI TI. Ara. dozI (upapramukha) zrI ke. pI. zAha (TrasTI) zrI kIrITabhAI zAha (TrasTI)
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhigama goMDala gaccha ziromaNI parama dArzanika pU. zrI jayaMtamuni ma.sA. cheda sUtranI ciMtanapUrNa pRSThabhUmi lagabhaga badhA zAstromAM abhigamarUpe amAruM maMtavya ApyuM che, paraMtu ahIM cheda zAstra mATe abhigama na kahetA tenI pRSThabhUmino vicAra karyo che. cheda zAstranA sAmAnya vaktavya je AgamarUpe praNita thayelA che, jemAM mAnavIya sahaja vRttionA nirodha mATe keTaluMka vivRtta vivecana che. jenuM sAmAnya janatA vacce Alokana thaI zake tevuM nathI. phakta vyaktigata sAdhu ke sAdhvIjIo potAnA manane ke rAgAdi kriyAone niyaMtrita kare, te mATe udAharaNo ApIne vivecana karyuM che. jethI naMbara eka to A zAstranuM prakAzana Ama janatAmAM Avazyaka nathI. A mATe samAjamAM nAno-moTo matabheda paNa pravarte che, paraMtu ApaNA "guruprANa Agama prakAzana TrasTe' saLaMga batrIsa zAstronI puSpamALA gUMthIne temanuM prakAzana karavAno saMkalpa karyo hato ane cheda zAstranA prakAzana mATe vicAra bheda utpanna thatA, A bAbata amane paNa prerita karyA hatA. to amoe yukta rIte madhyama mArgathI prakAzana karavA mATe sammati ApI ane Aje A zAstra prakAzita thaI rahyuM che. to te bAbata amone amArA ciMtananA AdhAre phakta temanI pRSThabhUmi ja kahevAnuM yogya lAgyuM che. lAge che ke- AjathI be, cAra hajAra varSa pahelA samAjamAM strI-puruSonA saMbaMdha vize mANaso vadhAre utsuka na hatA, sAmAnya janatA bhogAtmaka kriyAthI saMtoSa meLavatI ane te bAbatanA saMskAro vadhAre daDhamUla hatA. manuSya jyAre sAkSAt bhoganuM nimitta na hoya tyAre keTalIka kuceSTAothI mananI vAsanAone tRpta karatA. A prakAranA mAnava samAjamAMthI sahaja preraNA maLatA keTalAka bhavya jIvo tyAga mArgamAM joDAI sAdhu jIvana svIkAra karatA. sAdhu jIvanano svIkAra karyA pachI paNa sAmAnya kuTevathI manuSya AkrAMta thato raheto ane jo A kuceSTAone prabaLa rIte samajAvIne rokavAmAM na Ave ke tenuM daMDAtmaka(sajArUpe) prAyazcitta ApavAmAM na Ave, to temanuM mana sthira na thaI zake, te svAbhAvika che. jethI ApyuM chedazAstra Thera-Thera jyAM jarUra lAgI tyAM bIjA viSayonI sAthe AvI kuceSTAonuM khulluM vivaraNa ApI daMDAtmaka vidhAna kare che. jaina saMskRtino bhagavAna mahAvIra svAmInA samayano kALa, eka moTo parivartana 23 ON
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ ** kALa che ane bhagavAna mahAvIra svAmIne, gaNadharone tathA zAstrakArone brahmacarya mATe ghaNA kaDaka niyamo batAvavA paDayA ane cothA mahAvratanI vizeSarUpe sthApanA karI brahmacaryanA bAhya ane AtyaMtara, sUkSma ane sthUla, badhA AcaraNo upara pUruM jora ApavAmAM AvyuM ane jaina paraMparAmAM aMtima tIrthaMkaranA samayanA sAdhakone vakra ane jaDa mAnavAmAM AvyA che. jethI teone kaDIbaddha ghaNI apekSAoe pheravI pheravIne gupta tathA vivRtta sUcanAo ApavAmAM jarApaNa kacAza rAkhavAmAM AvI nathI chatAM paNa zAstrakAro mahAdyutanA dhaNI hovAthI AvA viSayone badhA zAstromAM jyAM tyAM upadezIne temanI mahattA ochI na thAya tenuM pUruM dhyAna rAkhIne A viSaya mATe kema jANe cAra zAstro nakkI karyA hoya; tema phakta "nizItha sUtra' ane 'traNa chedasUtra'ne ja AvarI lIdhA che ane A zAstro gopya che. ekAMta ziSyone upadeza karavA lAyaka che, tevI paraMparA cAlI Ave che. AjanA prakAzana yugamAM ane pAThaka lokonI saMkhyA bahu ja vadhelI che tathA vidyAlayo ane mahAvidhAlayomAM badhA viSayo upara UMDuM saMzodhana cAle che. uparAMta janasamAjamAM paNa sAhityanI upalabdhine kAraNe vAMcananI saMca vyApaka banI che khAsa karIne dhArmika varga potAnA zAstrone mULa Agamone jANavA mATe utkaMThita che. evA samaye / amuka zAstra gopya che tema kahevAthI pariNAma viparIta Ave ane tene jANavA mATenI AkAMkSA tIvra bane, tethI AjanA yugamAM mULa AgamonuM prakAzana rokI zakAya tema nathI. AnA anusaMdhAnamAM A cheda zAstronuM prakAzana thaI rahyuM che ane te mATe keTaluMka svataMtra ciMtana ame prastuta karI rahyA chIe, chatAM paNa A zAstronI vivRtta AjJAo mATe mauna rAkhIne Ajano sabhya samAja pacAvI zake tevI be cAra vAto lakhazuM. have ApaNe mULa viSaya upara AvIe. prAcIna jaina paraMparAo niyamAvalInI sAthe sAthe niyamonuM khaMDana thatAM tene prAyazcitta ApavAnI eka jabarajasta prakriyA cAlatI hatI. ahIM zAstrakAre 'cheda' zabdano khAsa artha batAvyo nathI, paraMtu 'cheda' eka prakAranuM prakSAlana che. lAgelA DAdha ke melane dhovAnI eka mAnasika prakriyA che. manathI udbhavelA doSo manane manAvI levAthI maTatA nathI temaja teno prabhAva paNa paDato nathI paraMtu daMDAtmaka-sajA mATe manuSya pote pagaluM bhare athavA guru AjJAne mAnI daMDano svIkAra kare to mana para amuka aMze tenI sthAyI asara thAya che. cheda zAstra' AvA prakAranI daMDAtmaka vidhithI kriyAtmaka khoTA AcaraNone svaccha karavA mATe prabhunI AjJArUpe sAdhu-saMtone Adeza Ape che. 'pApanuM chedana' sacoTa viparIta kriyAthI ja thaI zake che. yogazAstramAM paNa lakhyuM che. vita vAdhane pratipakSamAvanuM AB 24 100
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ arthAt virtaka, kuvicAra ke kuceSTAo ke brahmacaryanuM khaMDana thAya tevI pravRttiono cheda karavA mATe te pravRttione aTakAvI zakAya, tevuM pratipakSarUpe prAyazcitta karavuM joIe. - AkhuM "chedazAstra' A vAtanuM pagale pagale vidhAna kare che ane te mATe bhikSu ane bhikSuNIone vAraMvAra saMbodhyA che, jAgRta karyA che. te vakhatamAM AvA vidhivat upAzrayo na hovAthI tathA sAdhu-sAdhvIo samAjanA baMdhanamAM na hovAthI game tyAM, game te kSetromAM, game tevI jAtio vacce vicaraNa karatA hatA ane tethI sAdhuo aNadhaDa, nirdoSa jana jAtionA kurivAjo ke kuceSTAonA saMparkamAM Ave te sahaja hatuM. zAstrakAroe prabaLa rIte A badhI vAtono ullekha karI, bhikSa-bhikSuNIone cetavyA che ke A badhI bhUlo karavA jevI nathI, te sAdhAraNa bhUlo nathI paraMtu prAyazcitta levA jevA doSo che, tethI khUba ja jAgRta rahevAnI jarUra che. A badhI AjJAomAM mahAjJAnI puruSoe samayane anukULa lAgyuM te rIte, te samayanA zabda pravAhonA AdhAre sAdhu-sAdhvIone ekAMtamAM AvI AjJAo ApI hoya, tema jaNAya che. A phakta kAmavRttio saMbaMdhI je AjJAo che, te mATe ame vivecana ApyuM che, paraMtu Akhu chedazAstra phakta vAsanAnA niyamono ja ullekha kare che, tevuM nathI. A cheda zAstromAM nAnI-moTI sAdhanAne anukULa evI saMkhyAbaMdha AjJAo che, jemAM jarApaNa asabhyatA nathI. zAstranuM vAMcana karatA e spaSTa thAya che ke sthavira bhagavaMto samagra sAdhu jIvana mATe keTalA badhA sAvadhAna hatA ane keTalI cIvaTabharI jhINI AjJAonuM paNa pharamAna karyuM che. jema ke- sAdhu kAna khotaravAnI saLI potAne mATe mAMgIne lAve ane pachI bIjA sAdhune vAparavA Ape to paNa doSanA bhAgI bane che ane tene mATe prAyazcittanuM vidhAna karyuM che, te ja rIte sAdhu AhAra saMjJAno zikAra na thAya te mATe AjJA ApI che ke gocarI laIne AvyA pachI sAruM-sAruM tAravIne na khAya ane sAmAnya lukho-suko AhAra paraThI de, te tema kare to sAdhaka ghaNA doSane bhAgI bane che. zAstranA vivecanathI lAge che ke- sAdhuoe jIvanabhara rUkSa AhAra vAparavAno che. vigayano sarvathA tyAga karavAno che ane te ja rIte varte, to tene yogya sAdhu gaNI tenAthI viparIta AcaraNa karanArane doSI mAne che. (khAsa prasaMgomAM mukhya AcAryanI AjJAthI ja parimita vigaya vAparavAnuM kahyuM che.) A uparAMta jeoe AhArasaMjJAne saMkSipta karI nathI ane gRhasthane tyAM gocarI jAya ke AhAra letI vakhate sAvadhAna na rahe te mATe lakhyuM che ke- je sAdhu rasoDAmAM praveza karI tyAM banelI badhI AhAra sAmagrIne tIvra bhAve nihALyA pachI $ 25 ON.*
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ AMgaLI ciMdhIne ema kahe ke- "A AhAra mane Apo ane A AhAra mane na Apo' evI cikAsa kare, te bhikSu ke bhikSuNI doSanA bhAgI bane che. A rIte nAma nirdezapUrvaka vastu mAMgavAmAM sAdhunI lAlasA pragaTa thAya che, te uparAMta gRhastho upara paNa teno kharAba prabhAva paDe che. AhAra saMbaMdhI ane gocarI saMbaMdhI ghaNI ghaNI sUcanAo che te ja rIte bIjA seMkaDo bAhya niyamonuM vidhAna karI zAstrakAre eka sakhata anuzAsana praNAlI sthApita karI che ane jo te anuzAsanane anusare nahIM to tenA mATe Dagale-pagale prAyazcittanuM vidhAna che. AgaLa cAlIne prAyazcittane vaphAdAra rahenArA ane prAyazcittane yogya rIte na anusaranArA evA be bheda upasthita karI pArihArika ane apArihArika sAdhakonuM vivecana karyuM che. AvA baMne pakSanA sAdhaka eka bIjA sAthe haLI-maLI na jAya te mATe yogya zikSA ApI che. bhagavAnanuM AkhuM zAsana ghaNA kAyadAothI ane daMDAtmaka vidhAnothI bhareluM hovA chatAM khAsa khUbI e che ke sarvatra ahiMsaka daSTino khyAla rAkhavAmAM Avyo che ane sAdhakane athavA sAdhanAhIna vyaktine kaSTa apAya tevo koIpaNa ullekha nathI. mana, vacana ane karmathI teo dubhAya athavA pIDita thAya tevuM pagaluM bharavAno uddeza jarApaNa sthAna pAmyo nathI. bhagavAna mahAvIra svAmInuM amara vAkya rahAsuda revAnupriyA mA paDavaMja kheda e bhAvanAne barAbara jALavI rAkhavAmAM AvI che. AkhuM zAstra nAnAmAM nAnI parvatIya UMcI-nIcI keDI uparathI pAra thAya che, paraMtu kyAMya belensa gumAvyuM nathI. A ullekha phakta chedazAstra mATe nahIM paraMtu samagra Aga vANImAM joI zakAya che. chedazAstramAM tenuM vadhAre pragaTa darzana thAya che. astu... ahIM ame ATaluM "chedazAstra' viSe kahIne viramIe chIe. kahevAnuM to ghaNuM ja vipula che ane ghaNA ja udAharaNo che paraMtu prabuddha saMta-satIjIo e je parizrama karyo che ane AgaLa samagra zAstrano bhAvArtha ane vivecana ApI rahyA che, tethI ame vizeSa sparza karyo nathI. ahIM eTaluM ja kahevAnuM che ke sAdhakanA jIvanamAM je lakSa nakkI karyuM che, te lakSathI haTI javAya tevA nAnA-moTA bhautika sAdhano ane khAsa karIne potAnuM zarIra paNa eka bhautika sAdhana che, jemAM karmabhoganI ane viSayAtmaka bhoganI je nirmiti che, te badhI aMtaHkaraNathI laI manodazA ane tyArabAda aMgaupAMgamAM jALarUpe patharAyelI che. jema jALamAM phasAyeluM mRga taraphaDe tema sAdhaka A sUkSma vAsanAmaya jALamAMthI nIkaLavA mATe prayAsa kare tyAre te nAnA-moTA nimittomAM aTavAI jAya che ane yogazAstra anusAra nimitta AdhIna jIva karI zake na kalyANa $( 26 )
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ satromAM AvA parza karI upAdaApyuM che ane arthAtu upAdAnanI zuddhi na thaI hoya ane upAdAnanI aparipakvatA hoya tyAre AvA azubha nimitto jIvane parAdhIna kare che. eTale sAdhake upAdAnanI sAdhanAnI sAthe sAthe nimittothI paNa bacavAnuM che. nimitta svayaM akiMcit che, paraMtu te upAdAnanI azuddhinA AdhAre mahA kartutvano bhAga bhajave che eTale A badhA zAstromAM AvA komaLa nimittothI bacavA mATe pUrepUruM dhyAna ApyuM che ane nimittonI prabaLatAne athavA tenI anukULatAne sparza karI upAdAna meluM na thAya te mATe saMkhyAbaMdha AjJAo pharamAvI che.... astu.. ahIM ame chedazAstranI pRSThabhUmirUpa A abhigama pUrNa karIe chIe. vastutaH te kevaLI gamya che, chadmastha buddhie ochuM-vadhatuM mUlyAMkana thayuM hoya te arihaMto ane siddha bhagavaMtonI sAkSIe kSamya che. A abhigamanA nimitte zAstra paryAlocanA karavAno "Agama samitinA tyAgI vaMdoe amane je avasara Apyo che te badala zat zat abhinaMdana ApIe chIe ane ghaNA ja parizramapUrvaka AvA gahana zAstronuM adhyayana karI Apa sau je rIte svAdhyAyarUpI tapa karI zAsana prabhAvanA karI rahyA cho ane karoDo jIvone AgaLa upara zAstra sarovaramAM avagAhana karavAnI taka maLaze te nirava puNyanA Apa sau sahabhAgI banazo. te badala paNa hArdika maMgalakAmanA pAThavI saune sadbhAva sAthe AzIrvAda ApatA AnaMda anubhavIe chIe. jayaMta muni peTarabAra
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ cheda sUtronI vizeSatA ane tenA rahasyamaya bhAvo Agama divAkara pa. pU. janakamuni ma. sA. cheda sUtro eTale jiMdagInA chidro(bhUlo)nI sAravAranuM sUtra. sAmAnya chidro to pratikramaNathI purAya che. (utta. sU, adhyayana-ra9, sUtra-11) paNa koI kaThina chidra hoya to tene vizeSa sAravAra devI paDe che. chidro UbhA karavAnuM kAma to udaya karmanuM che ane tenI sAravAra kSayopazama bhAvanI jAgRti sivAya zakya nathI. kSayopazama bhAvanI jAgRti dharAvanAra sAdhaka ja A cheda sUtrono sAco adhikArI che. udaya karmathI gherAyelAM AtmAonI pAse jAya to te potAnuM ane sahunuM ahita karI bese. cheda sUtromAM mAtra udaya karmanA yoge UbhA thayelA chidronI sAravAra ja nathI, paraMtu karmayoge UbhI thayelI muzkelIonuM ane tenA ukelanuM mArgadarzana paNa che. ApaNI koIpaNa bhUla ke muzkelI hoya tene sudhAravAne badale jo AgaLa pAchaLa no vicAra karyA vinA te vAta ke te muzkelI ame bhUlI gayA chIe', agara to te vAtane ke te bhUlane dATI daIe, to te ApaNA audAsInya bhAva ApaNA bhaviSya mATenI khatarAnI pUrvabhUmikA taiyAra kare che ane AgaLa jatAM zarIra uparanAM gUmaDAnI jema phUTI nIkaLe che. ajJAnIono svabhAva bhUlone dATI devAno ke bhUlo tarapha AMkha mIMcI javAno hoya che, tethI bhUlanuM pariNAma thoDAM samaya mATe saMtAya jAya che paNa chelle jhanUnI svarUpa dhAraNa karIne jIvana upara tUTI paDe che. jiMdagIne bhayathI bacAvavA mATe ja cheda sUtro che. "je ugarelo hoya te ja ugArI zake mATe AcAryo, sthaviro, gItArtho' ja cheda sUtronA adhikArI che. te anya sahune mATe nathI. mana, vacana, kAyAnI je anAdinI Adato che tenuM nAma avrata ane avratathI ugAre tenuM nAma cAritra. dezathI (zrAvaka dharma) ke sarvathI (zramaNa dhama), game te prakAre saMyamano svIkAra karyo, paNa je kaSAyanA(apaccakakhANAvaraNIya, paccakhANAvaraNIya, kaSAya mohanIya karmanI bIjI ane trIjI cokaDI) kSayopazame rasto karI Apyo, te pote ja AvaraNathI yukta che. te AvaraNa je kAMIpaNa chidra UbhuM kare, to tene vyavasthita
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ karI devAnuM kArya cheda sUtranuM che. pratyAkhyAnAvaraNIya kaSAyano kSayopazama kaho ke cAritra mohanIyano kSayopazama kaho, tenuM kArya to mAtra eTaluM ja che ke cAritra svIkAra karavAmAM madada kare. cAritra aMgIkAra karavA jeTalI ja samaya maryAdA pUratI tenI javAbadArI che. have cAritra mohanA kSayopazame je cAritrano bheTo karAvI dIdho, tene jIvana paryaMta TakAvIne, temAM sthiti ane vRddhi karavAnI javAbadArI vIryaMtarAyanA kSayopazamanI che. dezivarita ke sarvavarita game te padane pAmyA, paraMtu je kaSAyanA kSayopazame mArga karI dIdho te AvaraNathI yukta che. paccakkhANAvaraNIya ane apaccakkhANAvaraNIya, A baMne kaSAyono kSayopazama thayo eTale potAnI maryAdAmAM rahIne AtmAne samakita ane saMyamano yoga to karAvI Apyo, paraMtu te baMne pote ja AvaraNathI yukta hovAnA kAraNe ekane ucca prakAranI to bIjAne upadravI ema baMne prakAranI bhAMjagaDa to UbhI karavAnuM ja che. apaccakkhANa + AvaraNIya + kaSAyano kSayopazama (vratanA AvaraNathI yukta che) samakitano yoga to karAvI Ape paraMtu utkaTa bhAvanA hovA chatAM, tene saMpUrNatayA avratathI ugaravA na de. samakitIne avratamAM ja baMdhAya rahevAno je kheda anubhavAya che, te kAma AvaraNa(udaya)nuM che. paccakkhANa + AvaraNIya + kaSAyanA kSayopazame cAritrano to yoga karAvI Apyo, paraMtu te AvaraNa paNa (udaya karmanuM)thI yukta che. jethI te avrata tarapha AkarSaNa UbhuM karAvyA kare; te bhAMjagaDa sAme vIryaMtarAya karmano kSayopazama jhajhUme che ane kyAreka nAnI kAMkarI moTA ghaDAmAM chidra pADI de che, tema udaya karma baLavAna bane to vIryaMtarAya karmanAM kSayopazamane paNa ullaMghIne cAritramAM chidra UbhuM karI de che. te chidra puravAnuM kArya cheda sUtronuM che. gata janmano jene baLavAna saMkalpa(prazasta kSayopazama) hoya tene mATe A janmamAM vrata ke mahAvratanI ArAdhanA saraLa bane che saMkalpa baLano pravAha kyAreka AvaraNathI yukta(avrata eTale anAdinI mana, vacana, kAyAnI Adato AvaraNanuM svarUpa dhAraNa kare che) bane tyAre puruSArtha (saMkalpa baLanI vizeSa zuddhi) kAme lAge che ane puruSArtha paNa jyAre TUMko paDe che tyAre je udayAdhIna dazA Ave, te samaye chedasUtra upayogamAM Ave che. 29
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ uparokta tamAma prakriyA jAgRta sAdhaka hoya tene lAgu paDe che kAraNa te ja parIkSAmAM beThelA gaNAya, tethI pAsa nApAsanuM pariNAma tene ja lAgu paDe che. amuka AtmAo to evA hoya che ke je parIkSAmAM besatAM ja nathI. tene mAtra ogha saMjJA ja hoya che. ogha saMjJAmAM thatuM AcaraNa tene behoza agara daMbhI banAve che. bhagavAna tIrthakara devo kadI paNa koIne salAha ke bhalAmaNa detA nathI kAraNa ke sarvanA AtmAnAM UMDANamAM temaNe sarvajJa pada nihALyuM che, tethI potAnA upadezamAM mAtra sAvadhAnI svarUpa jAgRti ApIne bhavyAtmAne sabhAna banAve che. tethI ja "tamo khADAmAM paDazo nahIM' tevuM jJAna nathI ApyuM paraMtu "khADAmAM paDavA jevuM nathI" teTalI ja mAtra jAgRti ApI che, tenI sAkSI (daza. sU. adhyayayana-4, gAthA-11) che. koI paNa jAgRta sAdhakathI pratisevanA(doSAcaraNa) ke virAdhanA thaI jAya to bhagavAna ema nathI kahetA ke meM tane nA kahI hatI, je thaI gayuM che, have khADAmAMthI A cheda sUtrono AdhAra laIne bahAra Avo ane je gaMdavADa lAgelo hoya tenAthI svaccha thaI nirmala bano. khADo ke zikhara e baMne jAgRta ane sabhAna sAdhakane ja lAgu paDe che kAraNa ke mokSa mArge gati tenI ja che. jyAM mAtra sAvadhAnI vagaranI saMyama yAtrA che. te eka prakAranI udayAdhIna ogha saMjJA che. (daza. a.-2, gAthA-2), tethI teo to vagara khADe gabaDelA che ane vagara pANImAM DUbelA hovAthI tene mATe cheda sUtrono koI upayoga nathI. pAMcamuM ane chaThTha guNasthAna eTale saMsAra dazAthI to mukti maLI paNa chadmastha dazAmAM to tenI phasAmaNa che ja ! eTale saMjvalana kaSAyanI uparanA je be kaSAyo che te dUra haTIne(prazasta kSayopazama) game teTalo paNa saMyama mArga nirmala banAve to paNa chadhastha dazAnAM AvaraNathI to gherAyelo che eTale ja pratyAkhyAnI ane apratyAkhyAnI kaSAyonAM nAma sAthe 'AvaraNa' zabda joDelo che. ja A AvaraNanuM kArya eTaluM che ke saMyamanA bhAvone asaMyamanA bhAvo tarapha AkarSaNa UbhuM karavuM, A vAta bhale gaMbhIra hoya paNa tenI maryAdA mAtra atikrama-vyatikrama ane aticAranI hada sudhI ja che. mahAsAgaranA mAchalA jema kyAreka mojAnA dhakkA khAIne kinArA uparanAM chIcharA pANI sudhI pahoMce, paNa sAgaranI hada bahAra to na ja jAya. tema A "AvaraNa" paNa maryAdAvaMta che ane tethI ja zrI bhagavatIjI sUtramAM zataka-26mAM saMjyA-niyaMThAnA adhikAre "chaThThANavaDiyA' SaTrasthAnaka hAni vRddhi adhikAra AtmAnA sAMtvana ane vardhamAna bhAvonAM poSaNa mATe che.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ chaThTha guNasthAnaka je eka bhava AzrI 700vAra Ave che, te uparokta AzayathI ja pharamAveluM che. jo ATaluM rahasya bhagavAna na batAve to AtmA "osanna' eTale teno saMyamano utsAha osarI jAya ane AgaLa jatAM pAsatthAnI patita dazA pAmI jAya. AvA durnirvAvAra pariNAmathI ugaravA mATe ja uparokta rahasyo bhagavAne kholyA che. AtmA bhale potAnA asaMga ane nirlepa bhAvanI ArAdhanA mATe saMyamanA bhAvane vahana kare, paNa anaMta avatArathI AtmAne pugalano (pAMca indriyanA 23 viSayono) saMga che, tethI te pUrI parIkSA karyA vinA jaladIthI mukta thavA deto nathI ane te potAnA (pugala) tarapha kheMca-kheMca karyA kare che. AvA AkarSaNa samaye AtmAne jo jAgati na rahI to padagalanI kheMca AtmAne aMdhakAramAM dhakelIne eka evI gaMbhIra bhUla UbhI karAve che ke sukha AtmAmAM nathI paNa pudgalamAM sukha che eTale pachI te AtmAne nAme ane saMyamanI ADamAM zAtA ane sagavaDatAnI ja zodhamAM rahe che ane pariNAme potAnA saMyamane nakalI ane banAvaTI banAve che. (daza. a-4, gAthA 26) jo cheda sUtro na hota to AcAra sUtro apUrNa gaNAta, sauthI moTuM ane mahatvanuM chedasUtra zrI nizItha sUtra che, te AcArAMga sUtranA bIjA zrutaskaMdhanA eka vibhAga tarIke ja che. utsarga mArga ane apavAda mArga e baMneno samanvaya thAya tyAre ja saMyama paripUrNa bane che. koIpaNa Azrava dvAranuM sevana kapaTane AdhAre Takela hoya che. yogya jJAnI guru pAse kapaTane jo khullu karI devAmAM Ave to te kapaTa(doSa) nirAdhAra banI jAya che, pachI nirAdhAra banelA aparAdhInuM AcaraNa kyAM sudhI Take? eTalA mATe ja zAsana vyavasthAmAM bhagavAne "AlocanA' sarva prathama kahI che. doSa mukta thavAnI tamannA keTalI jAgRta che, tenuM mApa vicArIne pachI ja prAyazcittanuM tapa nizcita kare che. mahAvIra devano mArga nirvANano mArga che. nirvANano artha e che ke sarva prakAranA kalezo ane saMtAponA maLa samAna ajJAnathI nivatta thavuM. ajJAnathI haLavA thavA mATe jIvananI dizA badalavI jarUrI che. potAnA jIvana paMthanA mArgane sudhAravAnA mArganuM nAma che. "viratibhAva" eTale saMyama ane cAritra. cAritra e eka moTI sAdhanA che paNa te sAdhanA anAdikALathI AtmAnA UMDANamAM utarI cUkelA ajJAna bhAva ane karmabhAvanA humalAthI gherAyelA che. tapa ane saMyamanA bhAvapUrvakanA pAlanathI saMgrahIta thayelI Atma zakti, ajJAnanA e humalA sAme jhajhUmIne paNa potAnA aMgIkAra karelA cAritra ratnanuM rakSaNa ane poSaNa kare che.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Atmazuddhi aMgenI pUrvajanmanI taiyArImAM jo thoDI kacAza hoya to te saMyama bhAvamAM sthira thavA mATe AtmAne jarA naDe che. tema chatAM paNa jo te kacAzamAM ja aTavAya jaIe to AdaryA adhUrAM rahe. karmanA udayano humalo kyAreka kyAreka to potAnA aMgIkAra karelA ratnatraya (jJAna-darzana-cAritrane aMdhakAra(doSa) tarapha laI jAya che. te eka sanAtana satya che. tethI ja sarvajJa vItarAga deve sAdhaka AtmAone mATe pratikramaNa-AlocanA-prAyazcitta kSamApanA vagerethI zuddhinAM upAyo paNa te ja kAraNe zAstromAM pharamAvyA che. AtmA bhale karmabhAva ane ajJAna bhAvanA dhakkAthI ja vibhAvamAM(avaguNI vartana ane doSa daSTi) pheMkAto hoya, paraMtu parivartanazIla A jagatamAM avaguNa AcaravAnA sAdhano (doSonuM AcaraNa karavAnI rItarasama) ane doSomAM DhasaDAya javAnA nimitto dareka yuge judAM-judAM hoya che, kAraNa ke dareka yugamAM saMyogo-samaya paristhiti zarIrabaLa-puNyazuddhi ane Atmazuddhi vagerenI hAlata eka samAna hotI nathI. guNadoSanI vyAkhyA ane tenA AcaraNanI paddhati dareka yuge eka samAna hotI nathI, tethI ja dareka yuge AlocanA karavAnA samaye yugane paNa lakSamAM levo paDe che ane te kAraNe ja AlocanAnI zabdaracanA dareka yuge judA judA vAkyothI goThavAtI hoya che. tema chatAM paNa AlocanAnA prANa samAna Atma zuddhino mukhya uddeza che te to abAdhita ja raheto hoya che. Atmazuddhi vinA zAMti-svasthatA ke svarUpanI prApti zakya nathI ane A chedasUtra zuddhi pAmavA mATenuM ja apUrva sAdhana che. sau saMyamI sAdhako A sUtrano upayoga Atma zuddhine mATe ArAdhe eTale zreyano mArga saphaLa bane. astu Iti alam.. janakamuni jAmanagara
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMpAdakIya apUrva zrutaArAdhaka bhAvayoginI bA. bra. pU. lIlamabAI ma. sa. zramaNa susaMskRtino saMdeza saMpUTa yA ne zramaNa pratimA " gauravavaMtA goMDala gacchanA giri-hari, gacchAdhipatinA garimAbharyA guNalA gAvA game che, AcArya bhImajI-neNazI-jesaMgajI-devajI, munivaronA zrI caraNomAM neNalA DhaLI name che, bahuzruta guru jasAjI-jaya-mANeka-uttama-prANa, pratApe sAkArita soNalA thaI zame che, tapodhanI rati gurudevanA varad haste ApelA, AzIrvAdanAM siddha veNalA haiye rame che." priya pAThakagaNa ! Apa sahunI samakSa prANa Agama batrIsInuM amUlya Agama ratna-triveNI saMgama samAna, ratnatrayano raNakAra karatuM, jinavANIno jayakAra karatuM, Atma maMdiramAM saddharmarUpa sughoSaghaMTAno ghaMTArava karatuM, kalyANakArI, khamIrIno jhaNakAra jhaMkRta karatuM, Atma puruSArtha karAvatuM, avaLo mArga choDAvI savaLA mArge laI jatuM, saMyamI jIvananuM akhaMDa anusaMdhAna sAdhatuM, pApane bALatuM, puNyanuM pAtheya ekatrita karAvatuM, jJAnanI cinagArI pragaTAvatuM, zraddhAnA svastikane doratuM, cAritrane yathAkhyAta banAvavA aMgUlI nirdeza karatuM, maMgalakArI mAnava maMdiranI upara kIrti kaLaza samuM zobhatuM traNa cheda sUtranuM aneka saMdeza saMpUTathI bhareluM, zramaNa-zramaNI, zramaNopAsaka-zramaNopAsikAnA zrRMgArarUpa sUtra pragaTa karI rahyA chIe. jemAM saMsAra vardhaka saMskRtinuM AmUlacUla parivartana karIne siddha dazAnuM sauMdarya pragaTa karAvavA snAtaka zramaNa saMskRtinI jaMgama pratimA pragaTa karavAnA aneka dharmarUpI zilpakaLAnI paddhati bharelI che. sarva kaLAne jANanAro eka 33
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ The . dharma kaLA na jANe to adhUro kahevAya, eka dharmakaLAno jANanAro sarva kaLA na jANato hoya to paNa te pUrNa kahevAya che. te kathana mujaba A triratna cheda sUtra saMpUTa sAcA zramaNanI jaMgama pratimA deharUpa devAlayamAM gukhendriyanA gabhArAmAM kevI zobhAyamAna hoya che tenI jhAMkhI karAve che. adhamano uddhAra kare che, paDelAne UbhA kare che, mUchitane jAgRta kare che, marelAne jIvatA kare che, zUra-nUra pUrI sAco zramaNa banAve che. anAdinI kuTeva, kusaMskAra, kuceSTAo choDAvI zramaNatvanI suTeva, susaMskAra, suceSTA zIkhavADe che. cAlo... sAdhaka vRMda ! ApaNe sAcA zramaNa banavA arihaMta paramAtmArUpI pitA ane kaSNArUpI mAtAthI janma pAmelA nigraMtha pravacanakumAra jeo dharmakaLAnuM zilpa jANanAra che, te zilpInI zilpa zALAmAM jaIe. jyAM aneka zilpIo mAnavaratnanI zramaNa pratimA banAvI rahyA che, tene divya darzana karIe. mArI A vAta sAMbhaLI, zilpa zALA jovA utsuka banelI amArI sAdhaka maMDaLI ekAeka taiyAra thaI gaI. amoe amArA manoratha sArathine bolAvIne kahyuM, he sArathe! tame dharmaratha taiyAra karo. sArathie te vAta svIkArI ane AnaMdita thayo. te dharmaratha taiyAra karI hAjara thayo. amo badhA dharmarathamAM besI zilpazALAmAM AvyA. zilpazALA cAritrAcAranI sugaMdhathI maheMkI UThI hatI. tyAM jabarajasta mahAvratanuM medAna hatuM. pharato aNuvratano varaMDo hato. eka suMdara madhya bhAgamAM samitinuM siMhAsana hatuM. tenI aMdara mulAyama madhyastha bhAvanAnI gAdI hatI. tenA upara nigraMtha pravacanakumAra AruDha thayA hatA. tenI sAme aneka zilpIo beThA hatA. nigraMtha pravacana kamAra teone bodha ApI rahyA hatAM. temano bodha A pramANe hato, he devANuppiyA! A lokanI aMdara aDhIdvIpa che temAM manuSyanAM 101 kSetra che. te ekaso eka kSetramAMthI paMdara kSetro ciMtAmaNi manuSya ratnothI bharelA che. te mAnava ratnone tame parIkSA karIne laI Avo ane lAvyA pachI tamArI dIrdhadaSTithI, gaMbhIra upayogathI tapAsa karIne juo, ArapAra jozo to temAM zramaNAkRti najare paDaze, athavA zramaNo-pAsakanI AkRti najare paDaze. te AkRti joIne te ratnane grahaNa karI tamArI prajJA chiNIthI zramaNAkRti ke upAsakAkRti baMnene upasAvavA huM Adeza ApuM, te pramANe te karatA jazo, to tame siddhahasta dharma kalAkAra banI jazo. zarata eTalI ja che ke tame tamArI svachaMdamatino upayoga vacce na ja lAvatA. tamAro mata-Agraha vagere tamArA mAnasamAM je kAMI bharyuM che, te badhuM ja kADhIne mArI mati pramANe kArya karazo to ja 34
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnI zilpI banI zakazo. badhA zilpI banavAnA jijJAsu hovAthI ekadama zuzruSApUrvaka hA pADI, mastaka namAvIne pravacanakumAranA caraNomAM AvIne bolI UThyA. bhate ! sadahAmi, patiyAmi, roemi, phAsemi, pAlemi, aNupAlemi ane amArI sAdhaka maMDaLIe paNa temAM sUra purAvyo. AgaLanuM dazya jovA badhA tatpara banI gayA. pelA zilpI banavA AvelA, te hatA khaMtikumAra, muktikumAra, ArjavakumAra, mArdavakumAra, lAghavakumAra, satyakumAra, tapakumAra, AkiMca kumAra, brahmakumAra, ahiMsAkumAra, satyakumAra, acauryakumAra, zIlakumAra, aparigrahakumAra, dizAparimANakumAra, vibhoga-paribhoga parimANakumAra, anarthadaMDatyAgakumAra, sAmAyikakumAra, dayAkumAra, pauSadhakumAra, atithisaMvibhAgakumAra. nigraMtha pravacana kumAre A zilpIonI jijJAsAne mAna ApI, satkAra karI AzIrvAda ApyA. 'tathAstu'. badhAe jinezvara devanI jaya bolAvI. pravacanakumAre AjJA ApI, jAo ane laI Avo mAnava ratnone... badhA jijJAsuo upaDayA ane karmabhUminI khANamAMthI mAnava ratno lAvIne pravacanakumAranA darabAramAM hAjara thayA. pravacanakumAre ! mAnava ratno joyA, khuza thayA, prasanna thaIne bolyA mArA vahAlA vidyArthIo ! tamAro prayatna saphaLa che. A ratno pANIdAra che. tenA upara lAgelo karmano mela che. tene kADhavA mATe dazAzrutaskaMdha nAmanuM cheda sUtra sthavira bhagavaMtoe raceluM che. temAM badhA ja upAyo darzAvyA che. te upAyano prayoga tamAre karavAno che. A ratno jaMgama che. hAlatA-cAlatA ratno che. te tamArA hAthamAMthI chaTakI-paTakI na jAya tevI kALajI rAkhIne kArya karavAnuM che. teo badhA ja sukha zodhI rahyA che. paraMtu teonA sukhanI vacce karma rAjAe asamAdhinI vIsa dIvAlo UbhI karI dIdhI che, tethI A ratno potAnI jJAna, darzana, cAritrAdi, mokSa mArgarUpa samAdhino anubhava karI zakatA nathI. te anubhava prApta karavA asat mArge utAvaLA utAvaLA doDI rahyA che. pratilekhana-pramArjana karyA vinA, duSTa rIte pramArjana karIne, temanI sAme AvanAra ratnAdhikonuM apamAna karIne, avahelanA karatA, pramAdanA rajakaNo ekatrita karIne, asamAdhinI divAlamAM bhaTakAI-paTakAI pAchA phare che, duHkhI duHkhI thaI jAya che. tevA A mAnava ratnonA duHkha haravA tame prajJA chiNIno upayoga karo ane tenA uparanuM asamAdhinuM paDa ukheDI nAMkho.
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAvIsa zilpIo kAme lAgI gayA. pravacana kumAranA Adeza anusAra asamAdhinI divAla caraNa vacce AvI rahI hatI tene dhaDAdhaDa kaDaDabhUsa karIne toDI nAMkhI. bAvIsa zilpIoe pahelo ja prayoga vyavasthita karyo ane pelI avasthAmAMthI pasAra thaI gayA. mAnava ratnanuM sAcuM Atmateja dhUMdhaLu dhUMdhaLu dekhAvA lAgyuM teo AnaMdamAM AvI gayA. A parAkrama joIne nigraMtha pravacana kumAre bAvIsa zilpIone zAbAzI ApI ane kahyuM have bIjo prayoga zIkhavA mATe thoDo ArAma karIne mArI pAse AvI jajo. badhAe AjJA zire caDhAvI jJAnAmRtanuM bhojana karI samAgama sukha zayyAmAM ArAma karIne pravacana kumAra pAse pahoMcI gayA. pravacanakumAra bolyA- sAMbhaLo... mArA pitA arihaMta paramAtmAe pharamAvyuM che ke AtmA cetanavaMto ane puruSArthazIla che. AcaraNa caraNathI upaDe che. caraNa sthira rahe to te svarUpAnaMdI bane che paraMtu karmanA saMyoge caraNa sthira rahetA nathI. asthira caraNa AMdolana macAve che ane aneka jIvonI samAdhine lUMTe che, tethI te jIva pote asamAdhi pAme che ane bIjAne paNa pamADe che, zodhe che samAdhi paNa prApta thAya che asamAdhi. hiMsAthI kharaDAyelA A ramaNIya caraNa bhramaNIya banI jAya che. bhramaNIya caraNa pachI rokyA rokAtA nathI. te dhamadhamATI-dhaDabaDATI karatA abhimAnamAM AMdhaLI doTa mUkAve che. te cAlavAthI laIne kAyAnI kriyAmAMthI vAcAmAM AvI ratnAdhikonA apamAna, aTam saMTam bolavAnI Teva, jIbha dvArA doDAdoDI kare che ane mananAM vicAro ratnAdhikonI ghAta karavA sudhI AMdolana macAve che, tethI kuTuMba, gaccha, kuLa vageremAM kalaha pedA karAve che ane bhojanAdika khAvA-pIvAnuM AMdolana macAvI doSita AhAra khAvA sudhInI pravRti karAve che AvA vIsa saMdeza saMpuTa sthavira bhagavaMtoe darzAvI teno nirodha karavA nigrahanI beDI bAMdhavI caraNane sthira karavAno upadeza Apyo che. te upadeza upAyano upayoga mArA mArgadarzana nIce tame barAbara karyo che. to pUchavAnuM eTaluM ja che ke A puruSArtha tamArA bAvIsamAMthI koNe keTalA pramANamAM karyo ? badhA bolI uThyA puruSArtha badhA e karyo pa...Na naMbara prathama khaMtIkumArano che ane bIjo naMbara ahiMsAkumArano che. amArI utAvaLane rokI kSamA pakaDAvI hiMsA koInI na thAya tevI ahiMsAnI Ahaleka jagADI. pelA karmarAjane pANIcuM pakaDAvI AbAda rIte vIsa divAlo bhedI nAMkhI ane sthiratAnI beDI caraNamAM paherAvI dIdhI. have caraNa samAdhimAM sthita thaI gayA, tethI pratimA kotaravAmAM musIbata nahIM naDe, A parAkrama mukhya khaMtIkumAra ane ahiMsAkumAranuM che. tenA kahevA pramANe ame cAlyA, 36
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ tethI badhAno jaya thayo. A mAnava ratnanI malinatA ochI thaI gaI. have jaladI bIjo prayoga ApazrI prastuta karo ane te ame jaladI zIkhI laIe. - pravacanakumAra madhura bhASAmAM mukharita banIne bolyA- vahAlA vidyArthIo! A mAnava ratnonI karmadhUlIne to khaMkherI, have tamAre mAnava ratnonI upara paDelA khADA TekarA haTAvavAnA che. TekarAonI nIce pratimA daTAyelI che. te pratimAmAM khADA TekarA mAnava ratnoe potAnA hAthe ja UbhA karelA che. teo samatAnI zodhamAM nIkaLyA hatA paNa karmarAje vacce AvIne tenA hAthe ja pugalanA khADA TekarAo ekavIsanI saMkhyAmAM UbhA karAvI dIdhA. teo kAryotsarganI mudrAmAM besavA jatAM hatAM. tyAM maithuna saMjJAne mokalI baLAtkAra karI hastakarma AdithI laIne vAsanAne uttejita karavAnI kaceSTA karAvI dIdhI. te zabala doSanuM durAcaraNathI laIne IrAdApUrvaka asajhatA, doSita AhAra hAthathI karAvatA ekavIsanI saMkhyAmAM thaI gayA ane te bicArAnI sIdhI AkRti vikRta banI gaI che. zramaNa AkRtine IjA na pahoMce te rIte tamAre RjutAnI hathoDIne, kalyANanI chINIthI kotaraNI karavAnI che. TekarAne haThAvI khADAne pUrI AbehUba pratimAnI AkRti pragaTa karavAnI che ho ne? sarvavidyArthIoe AnaMdapUrvaka lalakAra karIne kahyuM ame ema ja karazuM. pravacana kumAre kahyuM, to cAlo- upADo hathiyAra, karo kAma. dazAzrutaskaMdhanI bIjI dazAmAMthI huM je rIte Adeza ApuM te rIte karavA tatpara banI jAo. badhA taiyAra thaIne hathiyAra laI cAlyA. mAnava ratno pAse AvIne UbhA rahyA. te ratno zAMta bhAve samAdhistha banI UbhA hatA. A bAvIza zilpIo pravacanakumAranA Adeza anusAra kAryazIla banyA. ekavIsa sthAna upara je zabala doSanA TekarA hatA te badhA ja haTAvI toDI phoDI nAMkhyA ane baMne hAthanI kuceSTAne suceSTAmAM lAvI dIdhI. A parAkrama brahmakumAre tathA zIlakumAre AgaLa AvIne karyuM hatuM, te barAbara pravacana kumAre joI lIdhuM. zAbAzI ApIne badhAne vadhAvyA. brahmakumAra ane zIlakumArano vAMso thAbaDyo, dhanya che tamArA parAkramane tame have samatA guNanI zramaNamUrti jarUra pragaTa karI zakazo. tamArI jevA zilpI pAmI huM dhanya banI gayo. cAlo... have trIjo prayoga zIkhavADuM. badhA zilpI zANA thaIne zrotA banIne besI gayA. pravacanakumAra bolyA ! tame zabala doSane to barAbara haThAvyA. A badhI kuceSTA prAyaH karIne hAtha dvArA tenA sparza dvArA thAya che. kuceSTA mAnavane kAmI banAve 37
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. kAmI mAnava potAnA ja dvArA potAno svarUpa ramaNatAno AnaMda gumAvI pudgalAnaMdI banI jAya che. te pudgalano AnaMda udaMDa banAve che, udghata banAve che, te uddhatAI udhaI jevI banIne potAne korI khAya che. te duHkha AzAtAnuM sahana nahIM karI zakavAnA kAraNe cAre kora ghUmI ratnAdhika vaDIlonI AzAtanA karI bese che. potAne joIe che zAtA paNa kAmInA dhaMdhA hovAthI kAmAMdha banI tetrIsa AzAtanA UbhI kare che. pachI temAM mohakarmanI ratikrIDA bhaLavAthI jabarajasta joma Ave che. jema markaTane dArU pIvaDAvavAmAM Ave, vIMchI karaDe pachI kevA kUdakA mAre tenI jema A mAnavaratno potAnA kUdakA bhUsakAthI karelI AzAtanAnA pApa dvArA cAritramAM cAMdA utpanna kare che. potAnAmAM ja UbhA karelA te tetrIsa prakAranA cAMdA asahya azAtAnI vedanA upajAve che. tenI nIce zramaNAkRti svaccha hovA chatAM ghavAyelI dekhAya che mATe temAM paDelA cAMdAnA sthAna tetrIsa dazAzrutaskaMdha sUtranI trIjI dazAmAM sthavira bhagavaMtoe darzAvyA che. te TALavAno upAya paNa temAM darzAvyo che. A AzAtanA cAMdAnA ghAva pUravA tamAre vinaya vivekano malama levo paDaze. evI cAlAkIthI zAtAnI saLI dvArA ghAvane rujhAvI devA paDaze to cAlo have malama paTTI tathA zAtAnI saLI lAvIne mArA AdezAnusAra karavA lAgI jAo. badhA UbhA thayA. samatAmAM sthita mAnavaratno pAse AvI lakSa bAMdhI pravacana kumAranA izArA pramANe tetrIsa ghAva rujhavavA malama paTTI karavA lAgyA. ratnAdhikanI AgaLa, pAchaLa, paDakhe cAlavAnI, besavAnI, UbhA rahevAnI uddhatAIne zAMta karI ghAva pUrI dIdhA, bolavAnI kuceSTA, kArya karavAnI kuceSTA ema tetrIsa AzAtanAnAM karelA pApanA paDelA cAMdAnI azAtAnA duHkhane dUra karI vinayazIla zAMta mUrtinI AbhA pragaTa karI dIdhI. bAvIsa zilpIomAMthI lAghavakumAra ane acauryakumAranI ghA rujhAvavAnI raLIyAmaNI hasta lAghavatA joI pravacanakumAra pramodita banI gayA ane dareka zilpInI vIratAne biradAvI khuza karI dIdhA. pravacana kumAra je Adeza Ape, je zikSA Ape te pramANe teo jhaDapathI zIkhavA lAgI gayA. have zramaNa AkRti najare paDavA lAgI. paga sthira, hasta sthira, ghA-ghobA vinAnI naravI AkRti pragaTa thavA lAgI. bAvIse vidhArthI temanA gurujI pAse AvI mastaka namAvI navI kaLA zIkhavavAnI tatparatA dekhADavA lAgyA. pravacanakumAre kahyuM- tamAre have tamArI buddhithI ATha aMganI AkRti oLa khavI paDaze ane te ATha aMganI saMpadA dazAzrutaskaMdhamAM darzAvI che. tevI ja kotaraNI 38
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ karavI paDaze. Aje mAre maunapaNe tamArI buddhi mattAthI karelI kAryakuzaLatA jovAnI che. mAnava ratnamAM ATha aMga hoya che. tenA pela pADI mastaka-hRdaya-udara-karoDarajjavALI pITha, be hAtha ane be paga A rIte akhaMDita pratimA khaDI karavAnI che. zilpIo eka bIjAnAM moDhA sAmuM jovA lAgyA. temAM mArdavakumAra ane sAmAyikakumAra zaurya darzAvavA AgaLa AvyA ane vinayapUrvaka bolyA, gurujI ApanI kRpA jo amane maLe to ame A kArya karazuM. ame badhA sAthe maLIne, saMpIne ATha aMgane upasAvI dezuM. pravacanakumAre hA pADI, teNe vinayapUrvakanA vacana vadhAvI lIdhA. te baMnene AgaLa karI vIsa zilpI temanI pAchaLa harSa ghelA thatAM cAlyA. badhA pahoMcI gayA. pahelA mAnava ratno pAse mArdavakumAre dazAzrutaskaMdhanI cothI dazAmAM darzAvelI ATha saMpadA vAMcI ane vicArI lIdhuM, badhA zilpIne izAro karyo. juo, pelI AcAra saMpadA che te pAMca prakAre che. tenAthI ApaNe mastakanI AkRti pragaTa karIe. jJAnAcAra, darzanAcAra, cAritrAcAra, tapAcAra ane vIryAcAranI pAMca bhAvendriyavALuM mastaka kamaLa uttamotama racIe. badhAe hA pADI ane kAryazIla banI AcAra saMpadAthI mastakano bhAga pragaTa karyo, zrutasaMpadAthI hRdayano bhAga upasAvyo, zarIra saMpadAthI pIThano karoDarajja sahitano bhAga upasAvyo, vacana saMpadAthI udarano bhAga pragaTa karyo, vAMcanA saMpadA ane mati saMpadAthI baMne hAtha upasAvyA. prayoga ane saMgraha saMpadAthI baMne caraNa pragaTa karyA. A rIte AbehUba mUrti pragaTa karI dIdhI. pravacanakumAra jotAM ja rahI gayA, mArdava kumAra, sAmAyika kumAra sahita badhAnA kArya biradAvI bAvIsa zilpIne potAne tyAM laI gayA ane satsaMganuM sarabata pIvaDAvyuM. A mAnava ratnanI zramaNa mUrti pragaTa thatAM ja badhAmAM pApazramaNanI mUrzita cetanAmAM sAcuM zramaNa cetana jAgRta thayuM, jeo pramAdanI pathArImAM sUtA hatAM te saLavaLI UThyA teone lAgyuM ke ame dehathI judA chIe. saMsAranA tyAgI chIe. teo vairAgyano AnaMda anubhavavA lAgyA. ahIM pravacanakumAre badhA zilpIone bolAvIne kahyuM- A zramaNa pratimA upara polIza karavA mATe pAMcamI dazAmAM citta samAdhinAMdasa auSadha che. tenA vaDe A matine polIza karazo. tethI tenA upAMga badhA ja bahAra dekhAze ane te upAMgothI cittanI samAdhi jaMgama ratno prApta thaze. to A dasa auSadha laIne huM cAluM chuM. tamane ApuM chuM. te pramANe mUrti upara lepa karatA jAo. gurujInA Adeza pramANe temanI 39
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAchaLa badhA zilpIo upaDyA ane mAnava ratno pAse AvyA. A ratno Aje tejasvI banI gayA hatA. teo kahetA hatA amAre tamone paMcAMga praNipAta karavA che paNa amArA upAMga haju jaDa jevA che. tene sajIva karo to ame namaskAra karIe. gurujIe ane zilpIoe vAta sAMbhaLI, badhA kAryamAM lAgI gayA. auSadha lepa karyo aMdaranA anaMta dharmAtmaka guNo vIryavAna banI upAMgonA rUpamAM pAMca indriya, kAna, nAka Adi pragaTa thaI gayA. temAM citte samAdhi prApta karI bIjuM auSadha lagAvyuM. keTalIka mUrtimAM jAti smaraNa thayuM, mastiSkamAM samAdhi prApta thaI, keTalAkane svapna darzana ane keTalAkane devadarzana thayuM, te uparAMta avadhijJAna, avadhidarzana, mana:paryavajJAna, kevaLa jJAna, kevaLadarzana, kevaLamaraNa. bAkInA bolanuM jJAna pragaTa thayuM ane te jANavAthI cittanI samAdhi prApta thAya tevI pratIti thaI. zramaNa pratimA have sajIvana thaI rahI hatI, jaDa na rahI. evuM jANI pravacana kumAre sIdho bodha temane ja Apyo. juo... zramaNo ! sAdhakavRMda ! tamArI pratimAne A zilpIoe banAvI che. mATe tenuM mUlya cUkate karavA tamAre tapa karavo paDaze. badhA sAMbhaLI rahyA. temAM keTalAka mAnava ratnoe kahyuM, ame zramaNanI sAdhanA karavA samartha nathI ame phakta zramaNopAsaka banI rahezuM, tethI amAre mATe judI upAsanA darzAvo. keTalAka mAnava ratnoe kahyuM, ame to sAcA zramaNa banavA tapa karazuM amArI upAsanA evI darzAvo ke ame amArA dehane devAlaya banAvI zakIe. A mAnavaratnonI vAta sAMbhaLI zilpIonAM be vibhAga pADI dIdhA. dasakumAra zilpIne zramaNa jaMgama pratimA pAse mUkyA ane bArane zramaNopAsaka pratimA pAse mUkI dIdhA. gurujInAM AdezAnusAra bAra zilpIone upAsakanI agiyAra pratimAne vahana karavAno mArga batAvyo ane kahyuM, adharma bharelA kAryo karI jIvana jIvanAro pakSa mithyAtvano che. teno paricaya kyAreya na karavo, tevI pratijJA karAvI. dharma pakSanI pahelI darzana pratimAthI laIne zramaNabhUta agiyAramI pratimA tapanuM vahana karAvyuM. dazAzrutaskaMdhanI chaThThI dazA pramANe bAra zilpIonuM mUlya cUkavI dIdhuM. sAtamI dazA pramANe zramaNoe agiyAra bhikSunI pratimAnuM vahana karI te bAra zilpIonuM tArUpa mUlya cUkavI dIdhuM. bAvIsa zilpIo pravacanakumAra pAse AvIne potAnI zilpa kalAnuM mUlya taparUpe maLyuM tenI vAta karI. baMne prakAranI pratimAne pratiSThita karavA, vadhAre vizuddha banAvavA rara zilpIo sAthe teo zramaNAdi pratimA pAse AvyA. teo tapanA prabhAve 40
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ khUba tejasvI banI gayA hatA. pratimAoe paMcAMga praNAma karyA ane kahyuM ke amane upadeza Apo. pravacanakumAre upadeza Apyo. prabhu mahAvIra arihaMta paramAtmAnAM janmathI laIne mokSa pAmavAnA pAMca (cha) kalyANakanuM varNana karI prabhunI kaThora sAdhanA bhareluM AThamI dazAnuM vyAkhyAna karyuM. prabhue pUrvabhavanA bAMdhelA karmanA udayano svIkAra karI, pratikriyA karyA vinA keTalI sahanazIlatAthI karma bhogavIne teo bhagavAna banI gayA teno upadeza Apyo ane kahyuM have tame je zarIranAM sthAnamAM rahI je upAsanA karI rahyA cho te tamAro deha devAlaya banI gayo che. temAM tame pratiSThita thaIne raho cho paNa karma rAjA mohakarmanI phoja laI tamArI sAme Avaze ane mohotpAdaka zabdo bolAvavAnI koziSa karaze. trIsa prakAranI lAlacathI tamane lalacAvaze, tamo jarAya lalacAzo nahIM, to jIvana jItI jazo. nahIM to deha devaLa kacarAvALuM karI ukaraDo banAvI deze mATe kaSAya mohanIyathI bacajo. te tame navamI dazAmAMthI sajAgapaNe jAgRta banI vAMcIne avadhArI lezo. tevA kAryamAM kyAreya kriyAzIla banatA nahIM hone ? uparAMta pAMceya indriya tamArI sajAga banI gaI che. temAM cakSuindriya rUpa joIne kAmI banIne nidAna na karI bese teno khAsa khyAla rAkhajo. khuda bhagavAnanI hAjarImAM zreNika rAjA tathA celaNA devInA rUpa joIne sAdhu-sAdhvIoe nidAna karyA hatAM. te nidAna karavAthI zuM geralAbha thAya che te nidAnanA aneka prakAra darzAvI, samajAvI nidAna choDAvavA bhagavAne nigraMthone nigraMthIone AlocanA karAvI zuddha karyA hatA, tenuM jJAna tame dasamI dazAthI vAMcI lejo ane A zilpIone tame tamArI pAse sadA rAkhajo jethI tamAruM rakSaNa thAya. A dazAzrutaskaMdhano bodha pUrNa thayo. have deha devAlayamAM zuM karavuM joIe tenI vAta avasare karIza. vAcaka varga! Apa samajI gayA hazo! A cheda sUtra che. temAM dasa adhyayana hovAthI daza zabda vaparAyo che. temAM aneka saMdezA lipi baddha thayelA che, tethI zabdano skaMdha banI gayo che. zruta-sAMbhaLavuM. dasa adhyayananA skaMdha banelA zabdone sAMbhaLIne tame tamArI dazA(avasthA) sudhArI laIne vyavasthita bano tevo bodha Apyo che. te dasa dazA sAdhaka varga upara utArI che. sAdhaka svaccha sAdhanA kare to tenI sAdhanAnuM sAdhya siddha thAya che. sAmAyika cAritramAM je kaMIdoSanA bhAMgA-chidra paDe che tene prAyazcitta dvArA sAMdhI devAmAM Ave che tene cheda sUtra kahevAya che mATe zramaNa avasthA dhAraNa karyA pachI aticAra doSane sAMdhIne avasthA sudhArI potAnI pratimAne svaccha karavI joIe,
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ ema vicArI A zramaNa pratimAnuM vAstavika darzana karAvyuM che. have Ave che- bRhatkalpa sUtra : bahu samaya bAda pravacanakumAra padhAryA ane sIdhA zramaNa varganAM saMgha samakSa upadeza ApatA saMbodhana karyuM- priya sAdhakavRMda ! tamAre sAdhaka dazAnI jaMgama pratimAthI hAlatA cAlatA deha devAlayanI cha kriyA karavI paDaze. te kriyA satakriyA-dharma kriyA banavI joIe. eka bAju tame sAdhu dharmano svIkAra karyo che. to bIjI bAju tamArI kriyA zuSka kriyA na thavI joIe, te mATe sthavira bhagavaMtoe sAdhaka jIvo mATe bRhatkalpanI racanA karIne zramaNa saMskRtino saMdeza saMpuTa samarpaNa karyo che. te tamArI pAse raju karuM chuM, ema kahI te arihaMta paramAtmA tathA karuNAdevInA suputra nigraMtha pravacana kumAra AhlAda bhAvamAM jhUlatA bahudhA sAdhaka AtmA ujjavaLa pariNAmavALA banI pudgalAnaMdIpaNuM choDI prAyazcitta karI jAgRta banI gayA hatA. teo badhAne tathA bAvIsa zilpIone sAthe laIne pravacana kumAra mahAvratanAM medAnamAM sabhA bharIne beThA, tene sAdhaka varga sAme joIne udbodhana karyuM. tame ATha aMga saMpadAthI zobhI rahyA che. tamo dehane devAlaya banAvI Atma devane ujaLA karI rahyA cho. devAlayamAM triratnathI zobhatI tamArI zramaNa pratimA jyAM sudhI mobAIla banI, maMgala paramANuthI vAsita thaI dharatIne ghUsarita kare tyAM sudhI AhAra, vihAra, nihAra, UThavuM, UbhA rahevuM, cAlavuM, sUvuM, bolavuM, te sarve kriyA yogya ane sAttvika, nirvikArI hovI jarUrI che. tevI sAmagrI bharelo A bRhatkalpa graMtha huM tamane arpaNa karuM chuM. temAM tamAre mATe badhA niyamo che jema ke-- tAlapralaMba - kAcA phaLa, sacetta phaLa hoya to tamone kalpatA nathI, paraMtu acetta thaI gayelA hoya, te levA hoya to laI zake che sAdhvIoe AkhI cIja akhaMDa na levI joIe. manamAM vikAranuM smaraNa moharAjAno udaya karAve che. tame je devAlayamAM vaso cho, te deha devAlayamAM tamArI sAthe are pAse ja, te jagyAmAM ja moha rAjA rahe che. jethI cetIne cAlavuM paDe che. bRhat eTale moTI moTI AcAra vidhi darzAvI cetavaNI ApI che. tame jyAM vihAra karIne jAo te sthAnamAM dhAnya verAyeluM paDyuM hoya, khAdya padArtho hoya, saceta pANInA ghaDA bharelA hoya tathA dharmazALA jevA asurakSita sthAnamAM keTalA divasa rahI zakAya, tadviSayaka varNana tathA vividha paristhitimAM zayyAtara piMDanI grAhyatA
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ agrAhyatAne samajAvI che. bIjA uddezakamAM 30 sUtro darzAvyA che. trIjA uddezakamAM sAdhunAM upAzrayamAM sAdhvIjIne besavuM, uThavuM, sUvuM, khAvuM, pIvuM, svAdhyAya, dhyAna, kAyotsarga karavAnuM kalpatuM nathI. te ja rIte sAdhvIjInAM upAzrayamAM sAdhune kalpatuM nathI. vagere khyAla ApI eka upAsanA darzAvI che ane vastra saMbaMdhI, pADhIhArI vastu viSayaka paNa ghaTasphoTa darzAvyo che. cothA uddezakamAM abrahmacarya, rAtri bhojana Adi vrato saMbaMdhI koI doSa lAgI jAya to tenA prAyazcittanuM vidhAna darzAvyuM che. pravrajyA yogya, vAMcana yogya koNa hoya zake ? avinita, rasalolupI, krodhI, A traNa avaNayukta vyaktine zAstra jJAna na ApavA saMbaMdhI tathA prathama praharanA AhAra pANI cothA praharamAM na vAparavA saMbaMdhI tathA kalpanIka-akalpanIka AhArAdi saMbaMdhI vagere aneka vidha vidha viSayano bodha sAdhucaryA ujjavaLa karavA mATe Apyo che. - pAMcamA uddezakamAM koI deva strInuM rUpa banAvIne sAdhuno hAtha pakaDe tyAre komala sparzane sukharUpa mAne to sAdhakane maithuna saMbaMdhI doSa lAge che. tene gurucAturmAsika prAyazcitta Ave che. evI ja rIte sAdhvI mATe jANI levuM. uparAMta koI zramaNa kaleza karI anya gacchamAM jAya tenI zAMti mATe kevA prayoga karavA joIe, kevI samajaNa ApavI teno ullekha karI aneka vigato A uddezakamAM zIkhavADI tathA AhArAdi vahorAvanAra gRhasthIo che. teo AhAra Ape ane temAM koI jIvajaMtu acAnaka paDI jAya tyAre tene bahAra kADhI eka bAju mUkI AhAra vAparI levo joIe athavA jo jIvajaMtu nIkaLI zake tema na hoya to te AhAra nirdoSa jagyAmAM paraThavI devo joIe. sAdhvIne kevA Asane besAya, kevA Asane na besAya. sAdhu kevA Asane bese, tenI vigatavAra mAhitI A uddezakamAMthI vAMcIne jANI levI. A vidhi niSedha utsarga-apavAda mArgamAM koI doSa ajANatA lAgI jAya to tenuM prAyazcitta karI mUrtinuM prakSAlana roja karavuM joIe. A kAyA saMbaMdhI zuddhinuM varNana che. - chaThThA uddezakamAM sAdhu-sAdhvIe vacanano upayoga kema karavI tenuM suMdara vivecana ApyuM che ane kahyuM che ke te sAdhaka varga! tamone jIbha maLI che to bolano tola karIne bolajo. kyAreya jUTha vacana, hIlita vacana, khiMsita vacana, kaThora vacana, niMdanIya vacana, kalaha priya vacana, kalezanI udIraNA thAya tevA vacana bolavA nahIM. prANAtipAta, 43
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Th( 5. mRSAvAda, adattAdAna, abrahma, napuMsaka, dAsa Adi viSayaka AkSepa-Aropa mUkavAnA doSa sevatA nahIM. jema ke- koI sAdhune pagamAM kAMTo vAgyo hoya AsapAsanA rahelA koI sAdhu ke koI bhAI kAMTo kADhI zake tema na hoya ane sAdhvIne kAMTo kADhatA AvaDato hoya, to apavAda mArge te sAdhvI sAdhuno kAMTo kADhI zake che te joIne niMdA karazo nahIM. satya vastune gaMbhIra banI vicAravI paraMtu vagara vicAryuM kArya karazo nahIM. apavAdarUpe koI sAdhvI uparathI lapasIne paDI rahI hoya, tyAre tene sahAro ApanAra bIjuM koI na hoya, to sAdhu tene sahAro ApI bacAvI zake che. vagere jevA kArya kyAre karAya, kyAre na karAya tenI suMdara vigata darzAvI vikAra bhAva rahita paraspara saMyama rakSAnI bhAvanAe kArya karavuM ema kahI, sthavira bhagavaMtoe mahA upakAra karyo che. A che tamArA zramaNa jIvananI rakSA poTalI. tene bahu sArI rIte sAcavIne, vAMcIne vartanamAM utArI lejo, to navo deha dhAraNa karavo nahIM paDe. bRhatkalpa sUtra, rogI kAyAne palaTAvI Arogyamaya kAyA kalpa kare che. AtmAne vizuddha karavA mATe kAyAkalpa mokSanuM sAdhana banI zake che. vikAranA rogathI mukta banI nirvikArI banavAno upadeza Ape che. roja teno svAdhyAya karI doSathI kharaDAyelA deha devAlayanuM prakSAlana karajo evo mAro hitopadeza che. tamArI rakSA karavA A zilpIo sAthe ja raheze. temanI pAse je sAmagrI che tenAthI doSita chidrane pAchA pUrI tamArI pratimA akhaMDa rAkhaze. tenI rakSA karaze khaMDitane sAMdhI deze. cAlo... have tamane trIjA vargamAM laI jAva. tyAM to mAre tamane upadeza ApatAM ApatAM vyavahAranI paddhati zIkhavADavI paDaze. jo ke bRhatkalpanuM te pUraka zAstra che. AcAra pALatAM pramAdavazAt AjJA bhUlI doSo utpanna thaI jAya, Atma pratimAne sApha karavAno AlocanArUpI sAbUna ane prAyazcittarUpI pANI gurunA AdezAnusAra levo joIe. gurudeva pAse kema upasthita thavuM, kevI rIte bolavuM, bolavAnI satyatA, pramANikatAno vyavahAra kevI rIte karAya tenI vidhi tathA saMdeza saMpUTa A vyavahAra sUtra vargamAM bharyA paDyA che. tenA dasa uddezaka che. te pUrNa caraNAnuyoga che, cAritranuM pUraka che. A sUtra paNa sthavira bhagavaMtoe vItarAga vANI mujaba tAravIne ApaNA upara upakAra karavA lipi baddha karyuM che. tenA dasa uddezakanI saMkSipta mAhitI ApI tenAthI tamone mAhitagAra karI dauM chuM. pachI A graMtha tamane arpaNa karI daIza. A pramANe sAdhaka vargane uddezIne pravacana kamAre vArtA AgaLa calAvI. 44
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyavahAra sUtraH aho... pyArA zramaNa sAdhako ! A vyavahAra sUtranA pahelA uddezakamAM sthavira bhagavaMte kahyuM che. gurudeva pAse tame jAo tyAre je doSathI milanatA AvI gaI che, te eka mahinAnuM prAyazcitta thAya tevo doSa che te doSa je rIte sevyo hoya tenI yathAtathya rUpe ja AlocanA karavI joIe. te sAcA pUravAra thaI jAya tema gurudevane lAge to eka mahinAnuM ja prAyazcitta Ape, paraMtu A doSa bIjA jANI jaze, to te mArI sAthe kevo vyavahAra karaze, ema vicArI gurudeva pAse kapaTa karIne AlocanA kare to eka mahinAnuM vadhu prAyazcitta Ave che. vadhI vadhIne cha mahinAnuM prAyazcitta Ave che. mAyApUrvaka AlocanA karanArano koI vizvAsa karatA nathI mATe saccAIpUrvakano vyavahAra karavo. eka ke aneka doSa karyA hoya tenI kramazaH gurudeva sAme upasthita thaIne AlocanApUrvaka Atmazuddhi karavI joIe. jeTalIvAra pApa thaI jAya teTalIvAra prAyazcitta karI mUrti pavitra rAkhavI joIe. bIjo khAsa upadeza e che ke je nirmaLa sAdhake prAyazcitta vahana karanArA sAdhaka pAse besavuM, UThavuM hoya to tenA vaDIla ratnAdhika gurudevane pUchI AjJA laIne javuM joIe. kyAreka AjJAnI avahelanA karIne prAyazcitta vAhaka sAthe besavA uThavAno vyavahAra karavo na joIe ane jo evo vyavahAra kare, to tene prAyazcitta Ave che. evI ja rIte koI zramaNagaNano parityAga karI sAdhaka ekAkI vicaraNa kare che te pote zuddha AcAranuM pAlana karavAmAM asamartha che to temane AlocanA karAvI cheda ApI navI dIkSA dhAraNa karAvavI joIe. je niyama sAmAnya ekalavihArI sAdhu mATe che te ja niyama gaNAvacchedaka, AcArya temaja zithilAcArI zramaNane mATe hoya che. vyavahAra zuddhi darekamAM jALavavI joIe. zramaNanI svaccha pratimA thayA pachI vAraMvAra akRtyano doSa sevI malina thavuM na joIe. chatAM ya malina thaI javAya to jJAnI gurudevo, AcArya, upAdhyAya pAse doSa pragaTa karIne saccAipUrvaka prAyazcitta levuM joIe. koI evA jJAnI na maLe to jaMgalamAM sthita thaIne pUrva-uttara dizA tarapha mukha rAkhIne potAnA doSa pragaTa karavA joIe A rIte pratimAne pavitra ja rAkhavI joIe. uddezaka bIjo : eka samAcArIvALA be sAdhu sAthe vicaratA hoya, tyAre bemAMthI eke akRtyanuM sevana karyu hoya to teNe pelA sAdhu pAse AlocanA karI pavitra thaI javuM joIe. baMnee doSa sevyo hoya to temaNe arasaparasa AlocanA karI prAyazcitta laI zuddha thavuM joIe. evI ja rIte ghaNA sAdhumAMthI eka athavA badhAe doSa sevyo hoya to 45
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ The . teoe eka pAse AlocanA karIne zuddha thavuM. pachI bAkI rahelA te ekane paNa AlocanA karI pavitra thaI javuM te vyavahAra che. prAyazcitta sevana karanAra bImAra thaI jAya to tenI vaiyAvacca karavI. A rIte glAna, vyagracittavALA, harSanA atirekathI pAgala thaI gayelA, bhUta pretAdi vaLagADavALA, unmAdane prApta, upasargathI glAna banelA, krodha kalahathI rogI banelA, ghaNuM prAyazcitta AvatA bhaya pAmelA, aNasaNa karI vyagra cittavALA vagere koIpaNa sAdhaka, gaNAvacchedaka pAse Ave to tene gacchanI bahAra kADhavA kalpatA nathI paNa nirogI sAdhue te rogamukta na thAya tyAM sudhI tenI vaiyAvacca karavI joIe. te rogamukta thAya tyAra pachI tene sevA levAnuM nAma mAtra prAyazcitta ApavuM, te dayALu sAdhunuM kartavya che. te vyavahAra zuddhi kahevAya che. A rIte bIjA uddezakamAM pratimA prakSAlana karavAnA ghaNA ja upAyo che, tamAre teno upayoga karavo joIe. uddezaka trIjo AcArya, upAdhyAya, gacchanAyaka Adi padavI ApavI hoya to tenI dIkSA paryAya, ziSya parivAra, AcAra zuddhi, sAra saMbhALa levAnI kuzaLatA, vagere guNonI parIkSA karI tenI sthApanA karavAno kevo vyavahAra karavo joIe tenuM varNana che, te trIjA uddezakamAMthI jANI levuM. uddezaka cotho: AcArya, upAdhyAyane unALA ziyALAmAM ekalApaNe vicaravuM na kalpa. potA sahita be sAdhune vicaravuM kalpa. gaNAvacchedakane potA sahita traNa sAdhune vicaravuM kahyuM che. ghaNA sAdhuo, gaNAvacchedaka, AcArya ke A sarve ekaThA thaIne vicare tyAre badhA samAna hoya, tema vicaravuM na kalpe. paNa nAnA moTAne vaMdanAdi vyavahAra karatA vicaravuM kalpa che. uddezaka pAMcamo: pravartinI sAdhvIne ziyALe-unALe potAnA sahita be sAdhvIne vicaravuM na kahyuM. traNa hoya to kahyuM. evI rIte gaNAvacchedikA sAdhvIne ziyALe unALe potAnA sahita cAra sAdhvIne vicaravuM kahyuM. comAsAmAM cAra-pAMca anukrame vicaravuM kahyuM che. sAdhu-sAdhvIne rAtre athavA saMdhyAkALe sarpa karaDe tyAre sAdhu strI pAse ke sAdhvI puruSa pAse auSadha karAve, te apavAda mArga sthavirakalpIne kahyuM che. AvA apavAda mArganuM sevanAra sthavirakalpIne prAyazcitta AvatuM nathI. A sthavirakalpI mATeno AcAra kahyo che. jinakalpIne A rIte apavAda mArganuM paNa sevana karavuM kalpatuM nathI. teo utsarga mArgamAM rahe che. vagere varNana A uddezakamAMthI prApta karIne zuddha vyavahAra tame Acarazo to sukhI thazo. 46
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ uddezaka chaThTho : A uddezakamAM je koI agItArtha sAdhu-sAdhvI potAnA sagAne ghera gocarI Adie javA icche to sthavirane pUchyA sivAya javuM na kalpa. sthavira AjJA Ape to kahyuM ane AjJA na Ape to na kalpa. alpasUtrI ke AgamanA alpa jJAtAne ekalA potAnA sagAne tyAM javuM na kalpa. bIjA bahuzruta ke ghaNA AgamanA jJAtAnI sAthe sagAne ghera javuM kahyuM. tyAM gayA pachI pahelA bhAta thayA hoya paNa dALa thaI na hoya to bhAta levA kahyuM, dALa levI na kahyuM. pahelAM dALa thaI hoya paNa bhAta thayA na hoya to dALa levI kalpa, baMne pahelA utarI gayA hoya to baMne levA kahyuM che. A rIte agItArtha sAdhue gItArthanI nizrA vinA rahevuM kalpatuM nathI vagere viSaya A uddezakathI vAMcI hRdayagata karI tamArI pratimA pavitra rAkhajo. uddezaka sAtamo A uddezakamAM sAdhu jIvananA aneka mahatvanA viSayono samAveza karyo che. je sAdhu-sAdhvIo samAna samAcArIvALA che. tyAM sAdhune pUchyA sivAya sAdhvIe khaMDita, zabala-bhedAyela ke saMkliSTa AcAravALA koI anya gaNanA sAdhvIne tenA pApa sthAnakanI AlocanA, pratikramaNa, prAyazcittAdi karyA sivAya teone zAtA pUchavI, vAcanA devI, eka mAMDale AhAra karavo, sAthe rahevuM, thoDo kAla ke kAyama mATe koI padavI devI Adi kazuM kalpatuM nathI. paNa jo teNI AlocanA Adi sarve kare to gunI AjJA lIdhA pachI tene zAtA pUchavI yAvat padavI ApavI ke dhAravI kahyuM. A prakAranA sAdhvIne jo samudAyanA sAdhvI na icche to te gacchamAM pAchuM javuM. A rIte sAdhvIne mATe AcAryAdinI nizrAnI agatyatA, mRtadehane paraThavAnI vidhi vagere aneka vigata bharIne varNana che. te vyavahArathI zramaNanI pratimA zuddha ane svaccha rahe che mATe jinAjJA pramANe vyavahAra karavo joIe. uddezaka AThamoH A uddezakamAM he saMyamI sAdhakavRMda ! tamArA deha devAlayane je gharamAM, sthAnakamAM rAkhyo hoya tenA mATe te gharamAMthI suvA yogya pATa patharaNAdi maLI jAya, athavA dUrathI levA javAnuM hoya tyAMthI lAvavA mATe gurujanonI AjJA laIne lAvI zakAya che. je zayyA saMthArA yogya, eka hAthe upADI zakAya tevuM haLavuM levuM ane jene jeTalA divasa rAkhavuM hoya te pramANe AjJA levI ane AjJA pUrI thAya tyAre tyAM pahoMcADI devuM joIe. te uparAMta pADhIhArI cIja vastu keTalA pramANamAM konArkonA mATe kevI rIte lAvavI, pAchI ApavI tenuM gaNita barAbara vAMcI laIne jANI levuM, te 47
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ Th( 5. pramANe deha devAlayanI caryA kevI rIte svaccha rAkhavI, tenI vidhi A uddezakamAM che. uddezaka navamoH A uddezakamAM saMyamI zramaNa pratimAne svaccha rAkhavAno saMdeza Apyo che. je sthAnamAM tame utAro karo tyAre konI AjJA levI, konI laI zakAya. AjJA jenI lIdhI hoya te vyaktine zayyAtara kahevAya. tenI AjJA lIdhA pachI tenA gharanA AhAra na kahyuM ane tenI mAlikI chUTI gaI hoya ane potAno AhAra bIjAne ApI dIdho hoya tevo AhAra levo kahyuM. te zayyAtaranA ghera mahemAna athavA nokara-cAkara, sevaka Adi koIpaNa gharamAM ke bahAra jamatA hoya temane mATe banAvelo AhAra jamatA vadhe ane te nokara vagerene zayyAtara ApI ja de, potAnI mAlikI choDI de, nokarAdinI mAlikIno AhAra thaI jAya ane te AhAra sAdhakane vahorAve to levo kahyuM che. A rIte nirdoSa AhArAdi viSayaka vidhi vidhAna prastuta A uddezAmAM che. jinAjJA pramANe vizuddha pratimAnA udaramAM vizuddha AhAra bharavAmAM Ave to te pavitra rahe che nahIM to prAyazcittanA bhAgIdAra thAya che. zramaNa pratimAne zuddha rAkhavA zuddha AhArAdinI gaveSaNA jarUra karajo ane tamArA deha devAlayane zuddha rAkhavAnI mArI khAsa bhalAmaNa che. temAMthI vizeSa tapazcaryAdinI vigata paNa jANI levI. uddezaka dasamo sAdhaka varge tapazcaryAdi vagere kema karAya? java madhya caMdra pratimA ane vaja madhya caMdra pratimA vagere tapa kevI rIte karavo tenI vigata, tapa karavA samaye deva-manuSya-tiyaMca saMbaMdhI upasarga pariSaha Ave tyAre kevI sahanazIlatA keLavavI tathA vividha abhigraho dhAraNa karavA viSayakavidhi darzAvI che. te uparAMta pAMca vyavahAra darzAvyA che. Agama, zruta, AjJA, dhAraNA, jIta. jyAM Agama vyavahArI eTale kevaLI ke pUrvadhara hoya tyAM Agama vyavahAra sthApavo. jyAM Agama vyavahArI na hoya tyAM sUtra vyavahAra sthApavo. jyAM sUtranA jJAtA paNa na hoya tyAM AjJA vyavahAra sthApavo, jyAM AjJA vyavahArI na hoya tyAM dhAraNA vyavahAra sthApavo, jyAM dhAraNA vyavahArI na hoya tyAM jIta eTale paraMparAthI Avato dharma vyavahAra sthApavo. A pAMca vyavahArathI sAdhucaryAnI samAcArI cAle che. keTalA varSanI pravrajyA paryAya hoya, tema tenI buddhi pramANe kyA AgamanuM jJAna bhaNAvavuM. teno krama batAvyo che. A rIte A uddezakamAM sthavira bhagavaMtoe deha devAlayanI jaMgama zramaNa pratimAne vyavasthita rAkhavAnuM jJAna A sUtramAM ApyuM che. aMtamAM nigraMtha pravacanakumAre pharamAvyuM che ke- A bAvIsa zilpIoe 48.
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazAzrutaskaMdha sUtranA AdhAre mArA kahevA pramANe tamArA saMyama dehanI dasa avasthA badalAvI nararatnane zramaNaratnanI pratimA banAvI guptinA gabhArAmAM tamane pratiSThita karI jAgRta deva karyA che. tyArapachI bRhatkalpamAMthI lAvIne dehanI pUjA karIne pUjanIka banAvyA che. have tame nigraMtha maharSi zramaNa varga tarIke ane upAsaka pratimAthI zramaNopAsaka varga tarIke pUjanIya thaI paMkAo cho. A avasthAnuM pAlana, poSaNa vyavahAra sUtranA AdhAre kema karavuM tenI saMkSipta mAhitI ApI dIdhI che. A cAritranuM ghaDatara jJAna, darzana, cAritrane pUrNa ke apUrNa rAkhavuM te tamArI svAdhInatA che. roja roja prakSAlana karazo to siddhAlayamAM javA yogya banatA rahezo ane nahIM to prAyazcitta lIdhA vinA zuddha nahi thAo to jJAna, darzana, cAritranI virAdhanA karI virAdhaka banI rahezo ema kahIne vidAya lIdhI. bAvIsa zilpIo sAdhaka varganI sevA karavA sadAye sAthe ja rahyA, tethI te sAdhaka varganI zramaNa pratimA zuddha, buddha thaI siddha thavA utsuka rahevA lAgI. niraticAra sAmAyika cAritra pALatA zuddhi karatAM yathAkhyAta cAritrathI kevaLajJAna pAmI kevaLI tarIke paMdara karmabhUminA videha kSetramAM vicarI rahyA che. koI haju AcArya-upAdhyAya sAdhu bhagavaMtanI rUpe paMdara karmabhUminAM kSetramAM vicare che. A traNa cheda sUtro pramANe prAyazcitta letAM letAM cAritrane zuddha karI rahyA che. evA aDhIdvIpanI aMdara nararatna zramaNa zramaNInI pratimArUpe samiti guptinA aSTa pravacana mAtAnI godamAM triratna jhulI rahyA che. teo be hajAra kroDa, nava hajAra kroDa sAdhunA rUpamAM birAjI rahyA che. AvI suMdara zilpa zALAmAM amArI sAdhaka maMDaLI dharmarathamAM besIne gaI hatI. pravacana kumAranA pravacana sAMbhaLI bAvIsa zilpInI dharma kaLA jANI ane zramaNa pratimA joI ame dhanya dhanya banI gayA ane videha kSetramAM rahelA sImaMdhara svAmI Adi vIsa viharamAna tathA siddha thatAM aneka kevaLI bhagavaMtone ame bhAva vaMdana karI namI paDyA ane eka sAthe amo sahu DolI UThyA, bolI UThyA mahAvideha rUDuM nAma che, suMdara evuM dhAma che, jyAM sImaMdhara svAmI che cAlo prabhujIne vaMdanA karIe AyAhINa payohINuM karo vaMdAmi namaslAmi bolo sakkaremi sammANemikalyANa. maMgaladevayaMceIyaMpajUvAtsAmi.(1) 49
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ samavasaraNa jenuM bhavya che, dezanA jenI divya che, mukhaDuM jenuM saumya che cAlo prabhujIne vaMdanA karIe.pajvAssAmI eka abaja jenA sAdhu che, eka abaja jenA sAdhvI che, dasa lAkha jenA kevalI che, cAlo sahune vaMdanA karIe. A rIte paryApAsanA karIne nirNaya karyo ke bharata kSetranAM mAnavIo prabhunI sAkSIe pApane ekatrita nahIM karatA roja AlocanAdi tapa dvArA prAyazcitta karI levuM tevo niyama dhAraNa karIne amArA manoratha sArathinAM dharmarathamAM besI pAchA pharyA ane ame sahu amArAmAM samAya gayA. priya pAThakavRMda ! mArA saMpAdakIyanI rItathI Apa sahu paricita cho eTale vizeSa samajAvavAnI koziSa karatI nathI. cheda sUtra ApaNuM eka cAritra sAMdhatu zilpa che. tenuM vAMcana, manana karIne, tene kaMThastha rAkhIne ApaNe ApaNuM cAritra zuddha rAkhazuM to A paMcama ArAmAM paNa pAMcamI gatine lAyaka jarUra banazuM. astu... A sUtra bahAra pADavAmAM koI mahAtmA puruSanI azAtanA thaI hoya to mana vacana kAyAthI kSamA mAMgu chuM. amAro saMkalpa hato ke batrIsa Agama bahAra pADavA. te mATe gusvaryonI AjJA ane AzIrvAdathI ame puruSArtha karI zakayA chIe. ApanI zubhecchAoe amane pUrNatAne sthAne pahoMcADyA che. te mATe tamArA badhAno AbhAra mAnuM chuM tathA sarvanuM zreya thAo...maMgala thAo....oma zAMti...!! AbhAra : dhanyavAda : sAdhuvAda : prastuta AgamanA rahasyone khullA karato aNamola divya abhigama preSita karanAra, mahAupakArI goMDala gaccha ziromaNi, parama dArzanika, amArA Agama kAryane protsAhita karI AzIrvAdanI varSA varasAvanArA gudaiva pU. zrI jayaMtIlAlajI ma.sA.no ananya bhAve AbhAra mAnuM chuM ane zatakoTI sAdara bhAve praNipAta, namaskAra karuM chuM. zraddheya, preraka, mArgadarzaka jemanA pasAye pU. triloka muni ma.sA.no yoga prApta thayo che, tevA vANIbhUSaNa pU.girIza gurudevano sahRdayatApUrvaka AbhAra mAnI vaMdana karuM chuM. guruprANa Agama batrIsInA saMpAdana sahayogI Agama manISI pU. trilokamunivaryane zatakoTI vaMdanA pAThavuM chuM. muni puMgavonA caraNAnugAmI, prAraMbhelA kAryane pUrNatAnA pagathAre 50
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ pahoMcADanArA, Agama gujarAtI saMskaraNanA udbhavikA, utsAhadharA, nipuNA, kAryaniSThAvAna, ugra tapasvinI mama bhaginI temaja suziSyA sva. sAdhvI zrI uSAne smaraNa sAthe dhanyavAda ApuM chuM. A traNa cheda sUtronAM anuvAdikA amArA suziSyA bA.. DaoN. DolarabAI ma. che. teoe sucAru puruSArtha karyo che. atyAre vaDIla mahAsatIjI mama gubhAgInI pUjyavarAnI sevA zuzruSA karatA teonA sAMnidhyamAM che. teonuM nAma ja che Dolara, kahevAya che ke je bagIcAmAM Dolarano choDa vAvyo hoya te bagIco roja maheMkyA kare che. ema amArA suziSyA gurukuLamAM jJAna, darzana, cAritranI zuddhi dvArA cheda sUtranA lakhANa pramANe cAritranA bAgamAM maheMkyA kare. cAritra zuddhi karatAM jJAna, darzana, cAritrano triveNI saMgama karI pavitra banatA rahe tevI zubhecchA pAThavuM chuM. Agama avagAhana kAryamAM sadhyAgI sAdhvIranA puSpAbAI ma, prabhAbAI ma. evaM dhIramatI bAI ma., hasumatI bAI ma., vIramatI bAI ma. sahita sevArata reNukAbAI ma. Adi dareka gurukulavAsI sAdhvIvRMdane anekazaH dhanyavAda ApuM chuM. satata prayatnazIla, aneka AgamonuM avagAhana karIne anuvAdanI kAyApalaTa karI, Agamane sarala, sumadhura, saMmArjita karanAra, zabdArtha-bhAvArtha ane vivecananuM saMtulana jALavI rAkhanAra, bhagIratha kAryanA yazasvI sahasaMpAdikA mama ziSyA-praziSyA sAdhvIratnA DaoN. sAdhvIzrI AratI evaM sAdhvIzrI subodhikAne abhinaMdana sahita sAdara dhanyavAda ApuM chuM. Agama niSThAthI sevA ApanAra zramaNopAsaka mukuMdabhAI pArekha, maNibhAI zAha evaM kumArI bhAnubahena pArekhane temaja dhoma tApamAM AvIne amArA saMpAdakIya lakhANamAM yoga joDI, tanmaya banI, motIsamA akSare Alekhana karanAra yojJAbahena mahetAne anekazaH dhanyavAda ApuM chuM. paramAgama pratye avihaDa bhaktibhAva rAkhanAra guruprANa phAunDezananA mAnad sabhya bhAmAzA zrIyuta ramaNikabhAI tathA Agama prakAzana karavAnA aDaga bhekhadhArI, daDha saMkalpI, tapasvinI mAtA vijyAbahena tathA bhaktisabhara hRdayI pitA mANekacaMdabhAI zeThanA suputra, narabaMkA, royalapArka sthA. jaina moTA saMghanA pramukha zratasevAsaMniSTha zrI caMdrakAMtabhAI zeTha tathA kAryAnvita zrI sarva sabhyagaNa; dhIrubhAI
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ vinubhAI Adi kAryakartAo; mudraNa karanAra nehalabhAI, temanA pitAzrI hasamukhabhAI tathA sahayogI sarva kAryakaro, AgamanA zrutAdhAra bananArane ane anya dAnadAtA mahAnubhAvone abhinaMdana sAthe sAdhuvAda ApuM chuM. AgamanA anuvAda, saMzodhana, saMpAdanamAM upayogI thayelA pUrva prakAzita AgamonA prakAzakone sAdhuvAda. Agama avagAhana karavAmAM upayoganI zUnyatAthI kaMIka zabdo, akSaro, pAThamAM azuddhi rahI javA pAmI hoya, vItarAga vANI viruddha lakhAyuM, vaMcAyuM hoya to trividhe-trividha micchAmi dukkaDaM. priya pAThako ! tamo Agama vAMco tyAre kaMIka azudghi rahI javA pAmI hoya te khyAla Ave to tenI noMdha karI amane mokalavA prayatna karazo. namAmi savva niLAnaMkhmaami savva jIvANaM / "goMDala gacchanAM mahAmanA hira-vela-mAna-deva-ujama-motI guruNIne vaMdanA amArA, daDhatA, viveka, brahma niSThatA dakSatA ujjavaLatA Adi guNonA hatA akhUTa bhaMDArA, parama tAraka phUla-Agna-amRta-prabhA chabala guruNImaiyA hatA zAsana nA sitArA caMpA-jaya-vimala guruNI vRMdanA Agama samApane lIlama jhIle AzIrvAda tamArA. 52 parama pU. saumyamUrti aMbAbAI ma.sa.nA suziSyA- AryA lIlama.
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMpAdana anubhava Do. sAdhvI AratI tathA sAdhvI subodhikA vItarAga dazAne prApta karIne svarUpamAM akhaMDa sthiratA prApta karavI, te sAdhakanuM aMtima lakSya che. te lakSya siddhi mATe paruSArtha karato sAdhaka pUrvakata karmanA udaya bhAvane AdhIna thaIne keTalI ya vAra bhUlo kare, pApadoSanuM sevana kare, keTalIya vAra caDe ane paDe, kyAreka hatAza ane nirAza thaI jAya, tyAre AcArya tene cheda sUtranA mAdhyamathI sAMtvana Ape che. te sAdhaka ! te game te doSanuM sevana karyuM hoya, teno koI vAMdho nahIM. vartamAne jo tArI AtmavizuddhinI tIvratama tamannA hoya, to teno mArga cokkasa upalabdha che. jinazAsanamAM pApI vyaktine pavitra banAvavAno anupama mArga che, te mArga che prAyazcitta ane te prAyazcittano mArga cheda sUtra dvArA prApta thAya che. ziSyonI samagra sAdhanA gurunA sAMnidhyamAM ane gurunI AjJApUrvaka ja thAya che, tethI ziSyanA doSa sevana mATe prAyazcitta pradAnano adhikAra saMpUrNapaNe guruno ja hoya che. kyA doSanuM kyuM ane keTaluM prAyazcitta levuM, te viSayamAM ziSyanA tarka-vitarka nirarthaka che. kevaLa saraLabhAve yathAtathya AlocanA karavI, te ja ziSyanuM kartavya che. prAyazcittano sarva adhikAra eka mAtra AcAryano ke guruno ja hoya che, tethI eka daSTikoNathI prAyazcitta pradhAna zAstronuM saMpAdana karavuM, te amArA viSaya bahAranI vastu che. tema chatAM gurvAjJAe je javAbadArI vahana karavAnI hatI. te kAryano prAraMbha karyo. pUrva prakAzita niryukti, TIkA temaja vivecanonuM vAMcana karyuM. sAdhaka jIvananI AcAra zuddhimAM sahAyaka zAstronuM saraLa gujarAtI bhASAmAM prakAzana thAya, to ja sarva koTinA sAdhako samAcArInI pratyeka kriyAnuM mahattva samaje ane tenuM pAlana na karavAthI prApta thatAM prAyazcittanA viSayane jANIne samAcArInuM apramattapaNe pAlana karI zake, te daSTikoNathI zAstranuM saMpAdana karyuM che. vartamAne zrI dazAzrutaskaMdha sUtramAM AThamI dazA 'paryuSaNA kalpa'mAM bhagavAna mahAvIra svAmInA janma Adi pAMca viziSTa prasaMgonA nakSatronuM varNana ja upalabdha thAya che. niryuktimAM A dazAmAM paryuSaNA kalpanI spaSTatA sAthe sAdhu samAcArInuM vistRta varNana prApta thAya che. prastuta graMthamAM niryuktinA AdhAre samAcArIno saMkSipta sAra vivecanamAM Apyo che. dazAzrutaskaMdhanI dareka dazAmAM prAraMbhamAM te dazAnA viSayanI pRcchA saMbaMdhI 53 .
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ prazna care vadhu.. vAkyAMzathI che. tyArapachI te uttara rUne ravA... vAkyAMzathI che. temAM taMga... pachI te te dazAnA viSayagata bolanA nAma ApyA che, paraMtu chaThThI dazAnA prathama sUtramAM taMgahA... pachI akriyAvAdI, kriyAvAdI Adi saMbaMdhita vistRta pATha che. te pATha aprAsaMgika, anupayogI ane lipikALamAM parivartita thayelo jaNAtAM te pAThane ane tenA bhAvArthane kauMsamAM iTAlI TAIpamAM mUkyo che ane te prasaMgAnusAra agiyAra pratimAno nAma sucaka pATha zrI samavAyAMga sUtranA pATha anusAra kauMsamAM rAkhyo che. vyavahAra sUtranA chaThTho uddezaka, sUtra-pamAM /vADI Adi vizeSaNo sAdhune rahevAnA sthAna upAzrayanI saMbaMdhita che. bhASyakAre paNa te pramANe ja vivecana karyuM che paraMta maLapAThamAM vaDA... vagere vizeSaNo sAthe viSaya rUpa(vizeSya) 31kSa zabda lipidoSathI chUTI gayo hoya tema jaNAtA prastumAM 3vasaya zabdane keMsamAM rAkhyo che. vyavahAra sUtra, uddezaka-4, sUtra-19 minivariyaM " abhinicArikAgamana'no artha keTalAka AcAryoe "vrajikAgamana karyo che, prastutamAM maLavariya zabdano vyutpatti anusAra artha karIne graMjikAgamanane udAharaNa rUpe samajAvyuM che. A rIte traNe cheda sUtronA bhAvArtha ane saraLa vivecana dvArA sAdhu jIvananI maryAdA tathA maryAdA bhaMganA prAyazcitta vidhAnane spaSTa karyuM che. saMpAdana kAryanI saphaLatAnI sonerI kSaNe anaMta upakArI tapasamrATa gurudeva pU. zrI ratilAlajI ma.sA., pradhAna saMpAdikA, saMyama saMniSThA, gugNImaiyA bhAvayoginI pU. lIlamabAI ma, amArA mUka sahayogI, upakArI guNImaiyA pU. vIramatibAI ma. tathA sahavartI pU. biMdubAI ma. Adi gurukulavAsI sarva sativRMdanA sadbhAvanA pUrvakanA sathavArAno tathA janmadAtrI mAtA-pitAnA saMskAra RNano svIkAra karIne virAma pAmIe chIe. sadA RNI mAta-sAta caMpAbena-zAmaLajIbhAI! sadA RNI mAta-tAta lalitAbena-popaTabhAI! karyuM tame saMskAronuM siMcana, karyuM tame saMskAronuM siMcana, anaMta upakArI o tapasamrATa gurudeva zrI ! anaMta upakArI o tapasamrATa gurudeva zrI ! ApyuM aNamoluM saMyama jIvana ApyuM aNamoluM saMyama jIvana zaraNu grahyuM pU. mukta-lIlama guSNIzrI ! zaraNu grahyuM pU. mukta-lIlama-vIra gussIzrI! kholyA Ape divya jJAnarUpa nayana kholyA Ape divya jJAnarUpa nayana devagudharmanI maLe evI kRpA devagudharmanI maLe evI kRpA -- zruta AratIe pAmuM Atmadarzana. zruta subodhe karuM kaSAyonuM zamana. 0 54
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ anuvAdikAnI kalame - sAdhvI zrI DolarabAI ma. cAra prakAranA anuyogamAMthI caraNakaraNAnuyoganI pradhAnatA dharAvatA zAstromAM sAdhakanA AcAra-vicAranI zuddhi mATenA vistRta varNano che. sAdhaka daDhatama saMkalpapUrvaka AcArazuddhinA lakSe vrata-niyamono svIkAra kare che, paraMtu pUrNatAnI prApti na thAya, mohanIyakarmano kSaya na thAya tyAM sudhI pUrvakRta karmanA udaye athavA kyAreka vartamAnanA maMda puruSArthe sAdhaka svIkRta vratonuM pUrNapaNe pAlana karI zakato nathI. te aneka vAra skhalanA pAme che, jANatAM ke ajANatAM pApa-doSanuM sevana kare che ane tenA vrata khaMDita thaI jAya che. A paristhitimAM patita thayelA sAdhakane punaH upara uThAvI levo, khaMDita thayelA vratane punaH akhaMDa banAvavA, tenI sAdhanAne pUrNatA sudhI pahoMcADavI, te kArya atyaMta jarUrI che. pUrvAcAryoe atyaMta karuNAbhAve sAdhanAnI khUTatI kaDIrUpa cAra cheda sUtronI racanA karI che. tenA nAma A pramANe che- zrI dazAzrutaskaMdha sUtra, bRhatkalpa sUtra, vyavahAra sUtra ane nizItha sUtra. temAM prathama traNa cheda sUtrono samAveza prastuta AgamamAM thayo che. cheda sUtra :- 'cheda' zabdano sAmAnya artha 'kApavuM, chedana karavuM' thAya che. dharma saMbaMdhI chedanuM lakSaNa A pramANe che- vajjhANuTThANeNaM jeNa Na bAhijjae taye NiyayA / saMbhava ya parisuddhaM so puNa dhammammi cheutti // je bAhya kriyAthI dharmamAM bAdhA thatI na hoya ane jenAthI nirmaLatAnI vRddhi thatI hoya, te kriyAne cheda kahe che. keTalAka AcAryanA matAnusAra pAMca cAritramAM prathama sAmAyika cAritra che. te alpakAlIna che. bIjuM chedopasthApanIya cAritra jIvana paryaMtanuM che, temAM doSa lAgavAnI adhikatama saMbhAvanA che, tethI chedopasthApanIya cAritranI zuddhi mATenA upAyo pradarzita karatA Agamone cheda sUtra kahe che, kahyuM che ke- jamhA tu hoti sodhI cheda suyattheNa khalitacaraNassa / tamhA cheya suyatno vatava mottuLa puvvata // vyavahAra bhASya, gAthA 55
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1829 koIpaNa nimittathI cAritramAM skhalanA thaI hoya, to tenI zuddhi chedasUtronA AdhAre ja thAya che, tethI pUrvagata sUtrone choDIne zeSa sUtramAM arthanI daSTie cheda sUtra balavattara ane mahatvapUrNa che. chedanI prakriyA sAdhakanI zuddhi mATe che. jema zarIranA hAtha-paga Adi koI eka vibhAgamAM saDo thayo hoya, te aMganI zuddhi mATe malama vagere lagADavA chatAM zuddhi thatI na hoya, saDo dhIre dhIre AkhA zarIramAM phelAvAnI zakyatA hoya, tyAre DokTaro te dardIne bacAvI levA mATe oparezana dvArA zarIranA saDI gayelA bhAganuM chedana karI nAMkhe che. dardI paNa zarIranA eka bhAganA chedanane svIkArIne jIvana bacAvI le che. tema sAdhakanI sAdhanAmAM aticAronA, pApa doSanA sevanathI saDo thato hoya, AlocanA AdithI tenI zuddhi thaI zake tema na hoya, vadhatuM jatuM te doSa sevana samagra sAdhanAno nAza kare tema hoya, tyAre AcArya Adi sAdhakanA sAdhanA mArgane surakSita rAkhavA mATe doSa sevananA khaMDarUpe tene prAyazcitta ApIne tenI zuddhi kare che. daza prakAranA prAyazcittamAM sAtamuM cheda prAyazcitta che. temAM amuka divasanI dIkSA paryAyano cheda karIne sAdhakanI zuddhi karAya che. cheda sUtromAM saMyamI jIvananI vividha paristhitiomAM thatAM doSa sevana tathA tenI zuddhi mATenA upAya rUpa prAyazcittanuM vidhAna che. saMkSepamAM zrI dazavaikAlika sUtra, zrI AcArAMga sUtra Adi Agamo sAdhu jIvananA AcAranuM pratipAdana kare che, to cheda sUtro cAritra zuddhinA upAyonuM darzana karAve che. nizItha bhASyamAM kahyuM che ke cheda sUtronA AdhAre ja cAritranI zuddhi thatI hovAthI te cheya che arthAt uttama sUtra che. cheda sUtra racanA :- dazAzrutaskaMdha sUtranI niyuktinA maMtavya anusAra A traNe cheda sUtro caudapUrvI zrI bhadrabAhu svAmI dvArA navamA pratyAkhyAna pUrvamAMthI niryuDha thayelA che. vaMdAmi bhadrabAhuM, pAINaM cariya sayalasuyaNANi / so puttassa ArAmisa (khaM) vasAsu bve vavahAre // dazAzruta. niryukti 56
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ A rIte samasta AgamonA bhAvono artharUpe tIrthakaroe upadeza Apyo che. gaNadharoe tene sUtra rUpe gUMthyA che ane kAlakrame aneka pUrvAcAryo te te bhAvomAMthI koI cokkasa viSayane saMkSipta rUpa ApI zAstra rUpe prasiddha karyA che. saMkSepamAM zAstranA sarva bhAvo mUlataH tIrthakara kathita che, tethI te parama zraddheya, AdaraNIya ane AcaraNIya che. cheda sUtrono vaNya viSaya:- sAmAnya rIte cheda sUtronA viSayane cAra vibhAgamAM vibhAjita karI zakAya che. (1) utsarga mArga (2) apavAda mArga (3) doSa sevana (4) prAyazcitta. utsarga mArga :- je niyamonuM pAlana karavuM pratyeka sAdhu-sAdhvIne anivArya hoya, te utsarga mArga che. jema ke paMca mahAvratonuM pAlana karavuM te sarva sAdhu-sAdhvIo mATe sAmAnya niyama che. sAdhu-sAdhvIne traNa prakAranA vastro kahyuM che. cAmaDAMnAM vastro kalpatA nathI. A sAmAnya niyama che, te utsarga mAge che. te niyamonuM prAmANikatAthI pAlana karanAra sAdhu prazaMsanIya ane AdaraNIya bane che. utsarga mArgane sAmAnya AcAra vidhi kahe che. apavAda mArga viziSTa paristhitimAM sAmAnya AcAra vidhinA pAlanamAM je chUTa apAya, te apavAda mArga che, tene vizeSa vidhi paNa kahe che. jema ke- sAdhune cAmaDAMnA vastra kalpanIya nathI, te utsarga mArga che paraMtu roga Adi vizeSa paristhitimAM sAdhu carmakhaMDano upayoga vivekapUrvaka karI zake che. A apavAda mArga-vizeSa vidhi che. tenA be prakAra che- (1) nirdoSa apavAda ane (2) sadoSa apavAda. uttaraguNa pratyAkhyAnamAM je chaTa-AgAra rakhAya, te nirdoSa apavAda che, jema ke- sAdhue gRhasthane tyAM besavuM nahIM, te utsarga mArga che, paraMtu vRddha, glAna ke tapasvI sAdhune atyaMta jarUrI hoya, to te thoDIvAra besI zake che, A nirdoSa apavAda che. nirdoSa apavAda sevananuM prAyazcitta hotuM nathI, paraMtu sAdhu vivekapUrvaka atyaMta jarUra hoya tyAre ja teno upayoga kare che. je kriyA anivArya paristhitimAM icchA na hovA chatAM karavI paDe che, je kriyAmAM hiMsAdi doSanuM sevana karavuM paDe che; te sadoSa apavAda che; jema ke- sAdhue jalamArge vihAra na karavo, te utsarga mArga che paraMtu anivArya paristhitimAM nadI pAra karavI paDe, to te mahinAmAM be vAra karI zake che. A sadoSa apavAda che. sadoSa apavAdanA sevana pachI turaMta prAyazcittano svIkAra karIne sAdhaka zuddhi kare che.
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) doSa sevana :- utsarga ke apavAda mArganuM, saMyama samAcArInuM ullaMghana karavuM, vrata bhaMga karavo, te doSa-sevana che. (4) prAyazcitta :- * doSa vizuddhi mATenI prakriyAne prAyazcitta kahe che. kayA doSanI zuddhi mATe kayu ane keTaluM prAyazcitta ApavuM, tenuM vistRta varNana cheda sUtromAM che. prAyazcittanA dasa bhedanuM vistRta vivecana zrI sthAnAMga sUtranA dazAmA sthAnamAM che. traNa prakAranA kalpa :- saMyamI jIvananA kalpa, niyamo(maryAdA)nA traNa prakAra che- (1) vidhi kalpa :- vidheyAtmaka niyamo, jema ke sAdhune zeSa kALamAM grAmAnugrAma vihAra karavo kalpe che. je sUtra prayogamAM pbar zabda prayoga hoya, te vidhikalpa che. (2) niSedha kalpa :- niSedhAtmaka niyamo, jema ke- sAdhune cAturmAsanA vihAra karavo kalpato nathI. je sUtra prayogamAM no pbarU zabdaprayoga hoya, te niSedhakalpa che. (3) vidhi-niSedha kalpa :- vidhi-niSedhAtmaka niyamo, jema ke sAdhvIne vidhipUrvaka TukaDA karelA arthAt zastra pariNata tAla pralaMba kalpe che paraMtu akhaMDa tAla pralaMba kalpatA nathI. je sUtra prayogamAM rupha, jo pparU baMne sUtra prayoga hoya, te vidhi-niSedha kalpa che. zAstramAM pradarzita keTalAka vidhi-niSedho sAdhune mATe, keTalAka sAdhvIne mATe che ane keTalAka vidhi-niSedho baMne mATe samAna che. A rIte cheda sUtromAM utsarga, apavAda, vidhi-niSedha Adi vidhAno dvArA sAdhunA jIvanopayogI seMkaDo sUcano che, tethI cheda sUtrone zramaNa jIvananI AcAra saMhitA athavA daMDa saMhitA paNa kahI zakAya che. traNa cheda sUtrono saMkSipta paricaya A pramANe che-- (1) zrI dazAzrutaskaMdha sUtra :- A prathama cheda sUtra che. cheda sUtranA varNa viSayane jotAM spaSTa thAya che ke cheda sUtranA be kArya che- (1) sAdhakane doSa sevanathI bacAvavA ane (2) pramAdavaza sevana karelA doSanI zuddhi mATe prAyazcittanuM vidhAna karavuM. zrI dazAzrutaskaMdha sUtramAM sAdhakane doSathI bacavA mATenA viSayonuM pratipAdana che. zrI ThANAMga sUtramAM tenuM bIjuM nAma 'AcAra dazA' prApta thAya che. samavAyAMga sUtra tathA uttarAdhyayana sUtramAM paNa kalpa ane vyavahAra sUtranI pUrve AyAvasA nAma prApta che. temAM sAdhunA AcAra zuddhi mATenA viSayonI mukhyatA che tethI 'AcAra dazA' nAma viSayane anurUpa 58
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane sArthaka che. A sUtramAM daza adhyayana hovAthI tenuM 'dazAzrutaskaMdha' nAma pracalita che. zrI Avazyaka sUtranA cothA zramaNa sUtramAM tenuM vasA nAma prApta thAya che. vasAvpavavahAra... - zrI Avazyaka sUtra. A sUtranI prathama traNa dazAmAM asamAdhisthAna, zabala doSa, AzAtanAonuM tathA aMtima be dazAmAM mahAmohanIya karmabaMdha sthAna tathA nidAnanuM varNana che. je sarva viSayo saMpUrNapaNe tyAjya che. cothI dazAmAM AcArya-gaNinI ATha AcAra saMpadAnuM nirUpaNa che. je gItArtha zramaNone, AcArya pada prApta karavAnI yogyatA dharAvatAM zramaNone atyaMta upayogI che ane agItArtha zramaNone mATe paNa tenuM jJAna jarUrI che. pAMcamI dazAmAM citta samAdhi sthAnano bodha sarva sAdhakone citta samAdhi prApta karavAnuM mArgadarzana Ape che. chaThThI dazAmAM zrAvaka paDimA ane sAtamI dazAmAM bhikSu paDimAno bodha kramazaH zrAvaka ane sAdhunI sAdhanAnA kramika vikAsane sUcita kare che. AThamI dazAnuM nAma ' paryuSaNA kalpa' che. niryukti ane bhASya graMthone jotAM pratIta thAya che ke pUrve AThamI dazAmAM kevaLa sAdhu samAcArInuM varNana hatuM. tIrthaMkara caritra tathA sthavirAvalIno viSaya temAM kyAre joDAI gayo tenA mATe koI cokkasa mAhitI upalabdha thatI nathI. vartamAne AThamI dazAmAM kevaLa bhagavAna mahAvIra svAmInA pAMca kalyANakanA nakSatronA nAmano ja ullekha che. navamI dazAmAM mahAmohanIya karmabaMdhanA 30 bolanuM kathana che. ATha karmomAM mohanIya karma pradhAna che. te karmano saMvara karavA tenA baMdhasthAnathI dUra rahevAnuM sUcana che. dasamI dazAmAM saMyama ane tapanuM phaLa meLavavAnA vividha prakAranA saMkalpa(nidAna)nuM varNana che. A nidAnanA phaLa svarUpe sAdhaka yathAyogya samyaktva, dezivarati, sarvaviratipaNu Adi pAme che paraMtu te sAdhaka, mokSathI dUra rahe che, mATe temAM tevA nidAna na karavAnuM sUcana che. A rIte dazAzrutaskaMdhano viSaya sAdhu ane zrAvaka baMnene upayogI ane AcaraNIya che. bRhatkalpa :- A sUtranuM prAcIna nAma ppaputta che, paraMtu 'paryuSaNA kalpa' kalpa sUtranA nAmathI prasiddha thayuM, tenAthI A sUtranI bhinnatA pradarzita karavA sutta ja bRhatkalpa sUtranA nAmathI oLakhAya che. naMdI sUtramAM, Avazyaka sUtramAM AgamanA nAmo che, temAM bRhatkalpa nAma prApta thatuM nathI. 59
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalpa zabdanA aneka artha thAya che. AcAra, maryAdA, rAjanIti maryAdA, dharma maryAdA vagere. prastuta sUtramAM "kalpa" zabdaprayoga AcAra maryAdA athavA dharmamaryAdAno sUcaka je zAstramAM sAdhu jIvananI AcAra-maryAdAnuM nirUpaNa che, tene kalpasUtra kahe che. tenA cha uddezaka che. temAM lagabhaga seMkaDo vidhi-niSedha kalpa che. pAMca mahAvrata ane pAMca samitinI zuddhi mATe vividha utsarga-apavAda mArganuM vistRta varNana che. AcAra zuddhi mATe, zramaNa jIvananI nirmaLatA mATe sAdhu-sAdhvIne A sUtranuM jJAna anivArya vyavahAra sUtra - vyavahAra zabdano pada vigraha karatAM vi + ava + dara = vyavahAra. jenA dvArA vividha athavA vivAdAspada viSayonuM avataraNa arthAt nirAkaraNa thAya, saMzayAtmaka viSayonuM nirdhAraNa thAya, samAdhAna thAya, tene vyavahAra kahe che. je zAstramAM tathA prakAranA viSayonuM varNana hoya, tene vyavahAra sUtra kahe che. tenA daza uddezaka che. A sUtramAM vyavahAra, vyavahArI tathA vyavahartavya, A traNa viSayonuM varNana che. (1) vyavahAra- sAdhana. Agama vyavahAra, zrata vyavahAra, AjJA vyavahAra, dhAraNA vyavahAra ane jIta vyavahAra, A pAMca prakAranA vyavahAranuM kathana che. (2) vyavahArI- gaNa athavA gacchanA sAdhuonA AcAranI zuddhi karAvanArA pAMca prakAranA vyavahArathI gacchanuM saMcAlana karanArA gItArtha AcAryAdinI yogyatA tathA tenA kartavya AdinuM varNana che. (3) vyavahartavya- AcAryAdinA Adeza anusAra pravRtti karanAra sAmAnya sAdhu-sAdhvIo vyavahartavya che. jema kuMbhAra(ka) daMDa cakra Adi (sAdhana) dvArA kuMbha(karma) taiyAra thAya che tema AcAryAdi vyavahArI puruSa(ka) pAMca prakAranA vyavahAra(sAdhana) dvArA vyavahartavyasAdhu-sAdhvInA AcAranI zuddhi thAya che. A rIte traNe chedasUtro zramaNa samAcArInA baMdhAraNa sama che. tenA AdhAre gacchAdhipati AcAryo gaNanuM saMcAlana kare che, zramaNa saMskRtinI vAstavikatA jALavI rAkhavA, saMghIya vyavasthAnuM niyamana karavA mATe chedasUtra mahatva pUrNa zAstro che. vyAkhyA sAhitya - A zAstro viSayanI daSTie gaMbhIra che, saMkSipta sUtro dvArA tenuM rahasya, teno pUrvAparano saMdarbha samajavo kaThina che. zrI bhadrabAhu svAmI (dvitIya) e - 60
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaThina viSayane samajAvavA mATe cAre cheda sUtra para niryuktinI racanA karI che. te uparAMta tenA para cUrNinI racanA paNa thaI che. tathA bRhatkalpa ane vyavahAra sUtra para vistRta bhASyanI racanA paNa thaI che. bRhatkalpa para zrI saMghadAsa gaNie laghu bhASyanI racanA karI che. bhASyakAroe potAnI racanAmAM sUtrakArano Azaya samajAvavA mATe tenI pRSTha bhUmikArUpe saMghIya paraMparA tathA te te viSayone anurUpa prasiddha daSTAMto Adi dvArA vistRta varNana karyuM che. je jaina itihAsa ane tatkAlIna sAmAjika paristhitinA adhyayana mATe upayogI thAya che. zrI bRhatkalpa ane vyavahAra sUtra para AcArya zrI ghAsIlAlajI ma.sA. kRta saMskRta TIkA che. temAM prAcInaniryukti, cUrNi ane bhASya graMthonA AdhAre viSaya samajAvyo che. AcArya zrI AtmArAmajI ma. sA. e dazAzrutaskaMdha sUtra para saMskRta TIkA lakhI che ane zrI amolaka RSijI ma.sA.e sarva prathama hindI anuvAda karyo che. te uparAMta upAdhyAya zrI kanaiyAlAlajI ma.sA.e tiLi chevasuttAIt mAM bhAvArtha ane vistRta hindI vivecana ApyuM che. pravartaka zrI amaramuni ma.sA. e pUrva prakAzananA AdhAre A Agamane sacitra prakAzita karyuM che. A rIte pUrva prakAzita Agama sAhityanA AdhAre prastuta graMtha taiyAra thayo che. temAM sUtra, bhAvArtha ane AvazyakatA anusAra vivecana che. AbhAra darzana :- prAtaHsmaraNIya saurASTra kesarI pU. guruprANa, bhaktajanonA AtamaprANanI janmazatAbdI cIrasmaraNIya banI rahe te mATe sarala subodha gujarAtI bhASAmAM Agama prakAzana karavAnI mArA vaDila gurubhaginI utsAhadharA pU. uSAbAI ma. nI aMtara preraNA ane amArA mukta-lIlama guNI sahita ziSyA vRMdano anero utsAha, samyaka puruSArtha ane tenAthI paNa savizeSa aMtarIkSathI satata ane satata asmalita vahetI pUjyapAda gurudevonI kRpAdhArAe A Agama prakAzananuM ati uttamottama, virATa satkArya samApananA Are pahoMcyuM che. temAM traNa cheda sUtronuM (dazAzruta skaMdha, bRhakalpa ane vyavahAra sUtra) prakAzana thaI rahyuM che. te samaye Asanna upakArI trilokInAtha carama tIrthaMkara paramAtmA mahAvIra svAmI, sUtra saMkalana karanAra sudharmAsvAmI, Agama lipi baddha karanAra devardhigaNi kSamAzramaNane aMtaramAM avadhArI
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ zraddhAbhAve vaMdana karuM chuM. goMDala gacchanA Adha saMsthApaka nidrA vijetA 1008 brA. bra. pU. DuMgarasiMhajI ma.sA., pATAnupATa birAjita saMpradAyanA nabhomaMDaLe camakatA anasta sitArA mamazraddhAmUrti pUjya jaya-mANeka-prANa-rati-guru devanI asIma-asIma kRpAe temaja mama jIvana upakArI saMyama saMskAradAtrI guNImaiyA pUjyavarA maMgalamUrti muktAbAI svAmI ane bhAvayoginI pU. lIlamabAI ma.nA avirata varasatA aMtaranA AzIrvAda traNa cheda sUtronA bhagavad bhAvone saMyamI jIvananI jAgRtinA lakSa, svanA svAdhyAyanA sahAre anuvAda karavAno prayatna karyo che. A samaye sau upakArIvRMda pratye aMtarathI kRtajJatAno bhAva pragaTa karuM chuM. vartamAna birAjita goMDala gaccha ziromaNi paramadArzanika pU. jayaMtilAlajI ma.sA. jeoe AgamanA rahasyo sabhara abhigama mokalI ananya upakAra karyo che. vANIbhUSaNa pU. girIzamuni ma.sA., Agama divAkara janakamuni ma.sA. navakAra maMtra ArAdhaka pU. jagadIzamuni ma.sA., dhyAnayogI pU. hasamukhamuni ma.sA., tapasvI pU. gajendramuni ma.sA., zAsanaprabhAvaka pU. namramuni ma.sA. tathA Agama maniSI pU.triloka muni ma.sA. vagere guru bhagavaMto mane hara haMmeza mArgadarzana ApatA rahyA che teozrIno paNa hArdika AbhAra mAnI vaMdana karuM chuM. mamagussImaiyA pU. lIlamabAI ma. jeonA jIvanamAM arihaMta AjJAnuM guMjana ane mahAvIranA mArganuM maMthana caritArtha che tevA guNImaiyAe svasAdhanA ane tapa ArAdhanA sAthe parAmarthakAje chellA nava-nava varSathI tana, mana, jIvana Agama prakAzana kAryane samarpita karyuM che ane sahasaMpAdikA mArA gurbhaginI sAdhvI ratnA DaoN. AratIbAI ma. ane subodhikAbAI ma. e paNa guNInA hRdayabhAvone AtmasAt karI Agama prakAzana kAryamAM paramAtmAnA bhAvone pAmavA ajoDa sevA ApI che. te mATe khUba khUba dhanyavAda. Apa sauno zuM upakAra mAnuM? zuM AbhAra mAnuM? badhu zabdAtIta che. ' zabdanI hoDalI zuM laI jaze mArA bhAvano bhAro zabdo to sImita che bhAva asImita che tyAM huM kyAM pAmu kinAro? tema chatAM Apa saunA nava-nava varSanA apramatabhAve karelA A pracaMDa puruSArthanI bhUrI bhUrI anumodanA karI, A anuvAdamAM rahelI truTione dUra karI sughaDa, sacoTa, 0 62
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ suMdara suvyavasthita karavA badala aMtarathI khUba khUba AbhAra mAnuM chuM. A AgamonA anuvAdanuM kArya karavAmAM sahAyaka bananAra sahavartI mama gurubhaginIo pU. sumanabAI ma., pUrNAbAI ma., pUrvIbAI ma. no paNa A take AbhAra mAnuM chuM. guruprANa phAunDezana pramukha, utsAhI sakriya kAryakartA zrIyuta caMdrakAMtabhAI zeTha vagere dareka A apUrva virATa satkAryane saphaLa banAvavA sakriya rahyA che. Agama pratyenA ahobhAve zrI mukundabhAI pArekha, zrI maNIbhAI zAha, ku. bhAnubena pArekha vageree prupha saMzodhana karI, nehalabhAIe Agama mudrita karI, je sahakAra Apyo che te badala sauno paNa AbhAra mAnuM chuM. aho tAraka jinezvara paramAtmA ! ApanA Agama bhAvomAM nizadina AtmAnI ujAgara dazAe apramatabhAve avagAhana karatAM mArA anaMtAnaMta karmono kSaya karI Atma jAgRtie Atma bhAvamAM lIna banI ApanA anaMta guNomAM vilIna thaI paramAtma dazAne pAmavA samyaka puruSArthI banuM e ja aMtara ArajhU. A AgamonA anuvAdakAryamAM mArI alpamatinI kSamatAe kSayopazama anusAra lakhatA jinAjJA viruddha kaMI lakhAyuM hoya ane Agama bhAvonI kaMI AzAtAnA thaI hoya to anaMtA siddha bhagavaMto, gurubhagavaMtonI sAkSIe trividhe trividha micchAmi dukkaDam... 63 pU. mukta lIlama guruNInA suziSyA sAdhvI Dolara
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 svAdhyAya zAstranA mULapATha saMbaMdhI krama viSaya asvAdhyAya kAla eka prahara jyAM sudhI rahe tyAM sudhI be prahara eka prahara ATha prahara eka prahara jyAM sudhI dekhAya tyAM sudhI jyAM sudhI rahe tyAM sudhI jyAM sudhI rahe tyAM sudhI jyAM sudhI rahe tyAM sudhI 11 12-13 AkAzasaMbaMdhI dasa asvAdhyAya AkAzamAMthI moTo tAro kharato dekhAya digdAha-koI dizAmAM Aga jevuM dekhAya akAlamAM meghagarjanA thAya [varSARtu sivAya) akAlamAM vIjaLI camake [varSARtu sivAya AkAzamAM ghoragarjanA ane kaDAkA thAya zuklapakSanI 1, 2, 3nI rAtri AkAzamAM vIjaLI vagerethI yakSanuM cihna dekhAya karA paDe dhummasa AkAza dhULa-rajathI AcchAdita thAya audArika zarIra saMbaMdhI dasa asvAdhyAya tiryaMca, manuSyanA hADakAM baLyA, dhovAyA vinA hoya, tiryaMcanA lohI, mAMsa 60 hAtha, manuSyanA 100 hAtha [phUTelA IMDA hoya to traNa prahara] maLa-mUtranI durgadha Ave athavA dekhAya smazAna bhUmi [100 hAthanI najIka hoya]. caMdragrahaNa-khaMDa/pUrNa sUryagrahaNa-khaMDa/pUrNa rAjAnuM avasAna thAya te nagarImAM yuddhasthAnanI nikaTa upAzrayamAM paMcendriyanuM kalevara cAra mahotsava-cAra pratipadA aSADha, Aso, kArataka ane caitranI pUrNimA ane tyAra pachInI ekama savAra, sAMja, madhyAhna ane ardharAtri. 12 varSa dekhAya tyAM sudhI jyAM sudhI rahe tyAM sudhI 8/12 prahara 12/16 prahara navA rAjA thAya tyAM sudhI yuddha cAle tyAM sudhI jyAM sudhI hoya tyAM sudhI 21-28] saMpUrNa divasa-rAtri eka muhUrta 29-3ra [noMdha:- paraMparA anusAra bhAdaravA suda pUnama ane vada ekamanA divase paNa asvAdhyAya manAya che. tenI gaNanA karatAM 34 asvAdhyAya thAya che.]
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI hazA- SCtha-vyavahAra sUtra zrI hazA-5pa-vyava zrI dazA-kalpa-vyavahAra mU dazA-ittha-vyavahAra sUtra zrI hazA zrI dazA-kalpa zrI dazAzrutaskaMda sUtra sthavira racita cheda zrI -vya zrI dazA-kalpa-vyavahAra sUtra zrI dazA-kalpa-vyavAra sUtranI sUtra zrI dazA-kalpa-vyavahAra sUtra zrI dazA kalpa vyavahA zrI dazA-kalpa-vyavahAra sUtra zrI dazA-kalpa-vyavahAra sUtra zrI dazA-kalpa-vyavahAra sUtra -vyavahAra sUtra zrI hazA zrI hazA ultha-vyavahAra sUtra zrI hazA -kalpa-vyavahAra sUtra dazA-kalpa-vyavahAra sUtra zrI dazA mULapATha, bhAvArtha, vivecana 1. DaoN. sUtra zrI hazA-5lpa-vyavaha pAkapaTa vahA sUtra sUtra zrI dRzA ultha-vyava avarabAIma A kAlikasUtra che. tenA mULapAThano svAdhyAya divasa ane rAtrinA pahelA tathA cothA praharamAM thaI zake che.
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAthanA prathama dazA prAkkathana chaRORORRORDROR * cAra cheda sutromAM prathama cheda sUtra dazAzruta skaMdha sutra che. cheda sUtromAM sAdhakane doSathI dUra rahevAnI sUcanA che ane kadAca pramAdanA kAraNe doSa sevana thaI jAya to Atmazuddhi mATe tenA prAyazcittanuM vidhAna che. prastuta dazAzrutaskaMdhamAM sAdhunA mULaguNa ane uttara guNamAM lAgatA doSonA kathanapUrvaka tenAthI dUra rahevAnI sUcanA che. * A AgamanA mULa be nAma che- (1) AcAra dazA ane (2) dazA. A zAstrano mukhya viSaya AcAra che ane te dasa adhyayana(dasA) dvArA kathita hovAthI zrI ThANAMga sUtra, sthAna-10mAM tenuM nAma AcAra dazA kahyuM che. (2) A sUtramAM dasa adhyayana hovAthI tenuM dazA nAma paNa pracalita che. vartamAnamAM A zAstra "dazAzrutaskaMdha'nA nAme prasiddhine pAmyuM che. temAM dasa adhyayana hovAthI dazA, anupama arthanuM pratipAdana karatI A vANI gurunI samIpe sAMbhaLavAmAM AvatI hovAthI zruta ane vRkSanA aMdha(thaDa)mAMthI nIkaLatI aneka zAkhAnI jema prabhunA mukha kamaLamAMthI nIkaLelI A vANI aneka bhavyajanonA kAnamAM pravezI tenA kSAyopathamika jJAnane pragaTa karavAmAM kAraNabhUta hovAthI te skaMdha svarUpa che. * A AgamanA adhyayanane uddezaka athavA dazA kahevAmAM Ave che. A AgamamAM dasa dazA(adhyayana) che. prastuta AgamanI prathama dizAmAM vIsa asamAdhi sthAnonuM varNana che. saMyamI jIvananA laghutara doSo ke sAmAnya doSone asamAdhi sthAna kahe che. jema zarIramAM kAMTo vAge, phoDakI thAya, hAtha-pagAdi avayavomAM duHkhAvo thAya vagere sAmAnya pIDAo paNa manane vyAkuLa banAve che, citta samAdhimAM rahetuM nathI, pIDA anubhavAya che, tema uttaraguNa saMbaMdhita sAmAnya gaNAtA doSo paNa saMyamI jIvanamAM asamAdhi utpanna kare che. uttaraguNanA aticAra rUpa doSo asamAdhi sthAna kahevAya che. zarIramAM kensara jevA bhayAnaka roganI jema mULaguNa saMbaMdhita moTA-moTA doSo zabala doSa kahevAya che. * jenA''sevitena Atamaparobhayassa vA iha paratra ubhayatra vA asamAdhI hoti taM asamAdhiTThANaM - cUrNi. jenA sevanathI sva AtmAne, para AtmAne ke sva-para ubhaya AtmAne, yatra-tatra sarvatra asamAdhi utpanna thAya, tene asamAdhi sthAna kahe che. * asamAdhi eTale mAnasika saMtApa athavA cittanI asvasthatA ane samAdhi eTale cittanI svasthatA. je pravRttithI saMyamI jIvanamAM saMtApa, saMkaleza utpanna thAya, te asamAdhi sthAna che, AtmavirAdhanA ane saMyama virAdhanA thAya tevI pravRttithI saMyama dUSita bane che, tethI tevI pravRtti asamAdhi sthAna kahevAya che. asamAdhi utpanna kare tevI pravRtti aneka hovAthI asamAdhi sthAna paNa aneka che, paraMtu prastuta dazAmAM pradhAna evA 20 sthAnonuM kathana che. asamAdhi sthAnanA doSo sAmAnya doSo che, tethI tenI zuddhi sAmAnya prAyazcittathI thAya che.
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI dazAzrutaskaMdha sUtra prathama dazA : asamAdhi sthAnA RE/Zzzzzzzzzzz asamAdhinA vIsa sthAna :| 1 suyaM me AusaM ! teNaM bhagavayA evamakkhAyaM- iha khalu therehiM bhagavaMtehiM vIsaM asamAhiTThANA paNNattA / kayare khalu te therehiM bhagavaMtehiM vIsaM asamAhiTThANA paNNattA ? ime khalu te therehiM bhagavaMtehiM vIsaM asamAhiTThANA paNNattA, taM jahA 1. davadavacArI yAvi bhavai, 2. appamajjiyacArI yAvi bhavai, 3. duppamajjiyacArI yAvi bhavai, 4. atiritta-sejjAsaNie yAvi bhavai, 5. rAiNia-paribhAsI yAvi bhavai, 6. therovaghAie yAvi bhavai, 7. bhUovaghAie yAvi bhavai, 8. saMjalaNe yAvi bhavai, 9. kohaNe yAvi bhavai, 10. piTTimasie yAvi bhavai, 11. abhikkhaNaM-abhikkhaNaM ohAraittAyAvi bhavai, 12. NavANaM ahigaraNAI aNuppaNNAI uppAittAyAdhi bhavai, 13. porANAI ahigaraNANaM khAmia viosaviyAI puNo udIrettA bhavai, 14. akAle sajjhAyakArae yAvi bhavai, 15. sasarakkhapANipAe yAvi bhavai, 16. saddakare yAvi bhavai, 17. jhaMjhakare yAvi bhavai, 18. kalahakare yAvi bhavai, 19. sUrappamANa-bhoI yAvi bhavai, 20. esaNAe asamie yAvi bhavai / ete khalu te therehiM bhagavaMtehiM vIsaM asamAhidvANA paNNattA-tti bemi // bhAvArtha :- he AyuSyamAnu jaMbU! meM sAMbhaLyuM che ke bhagavAna mahAvIra svAmIe A pramANe kahyuM che ke A nigraMtha pravacanamAM nizcayathI sthavira bhagavaMtoe vIsa asamAdhinA sthAna kahyA che. prazna- sthavira bhagavaMtoe kyA vIsa asamAdhinA sthAna kahyA che? uttara- sthavira bhagavaMtoe A vIsa asamAdhinA sthAna (nimnokta) prakAre kahyA che, jema ke (1) sahI-sahI yAsa (2) aMdhArAmA polyAvinA yAsa (3) huSprabhAIna-6payogavinA poMjIne cAlavuM (4) amaryAdita zayyA-Asana vagere rAkhavA (5) ratnAdhikono parAbhava karavo, teonI sAme bolavuM (6) sthaviro upara doSAropaNa karI temano upaghAta-apamAna karavuM (7) prANIono ghAta 42vo (8) bhanamA roSa rANI paNyA 42j (8) ogha 42vo, adhama Tuvayana uvA (10) niM 2vI (11) vAraMvAra nizcayAtmaka (A kAma karIza, A sthaLe jaIza vagere) bhASA bolavI (12) navA-navA adhikaraNa-kaleza, jhaghaDA UbhA karavA (13) kSamApanA dvArA zAMta thayelA adhikaraNa-jhaghaDAne punaH tAjA karavA athavA kSamApanA karI lIdhA pachI punaH jhagaDA karavA (14) akALe svAdhyAya karavo (15) sacitta rajavALA hAtha, paga Adine poMjavA nahIM (16) prahara rAtri vItyA pachI moTA avAje bolavuM, kAraNa vinA bolavuM, nirarthaka bolavuM (17) saMghamAM phATa-phUTa paDAvavI, bhedabhAva UbhA karAvavA (18) kalaha-kajIyA
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA-1 karavA (19) savArathI sAMja sudhI khA-khA karavuM (navakArazI Adi paccakakhANa na karavA) (20) eSaNA asamiti eTale aSaNIya AhAra grahaNa karavo. sthavira bhagavaMtoe A vIsa asamAdhinA sthAna kahyA che. vivecana : prastuta sUtramAM asamAdhi utpanna kare tevA vIsa sthAnonuM kathana che. asamAdhi sthAna eTale AtmavirAdhanA ke saMyama virAdhanA thAya tevI pravRttio. cittanI ekAgratAthI mokSa mArgamAM, saMyama mArgamAM sthita rahevuM, te samAdhi che ane tenAthI viparIta arthAt saMyama mArgathI zruta thavAya tevA kAryane asamAdhi kahe che. jema bImArI zarIramAM zithilatA lAve che, tema keTalIka pravRttio saMyamane zithila banAve che, saMyamane zithila kare tevA kAryane asamAdhi sthAna kahe che. saMyamane dUSita kare tevA asaMkhyAta asaMyama sthAno hovAthI asaMkhyAta asamAdhi sthAno che. ahIM sthavira bhagavaMtoe mukhya vIsa asamAdhi sthAnonuM kathana karyuM che. asamAdhisthAna te uttaraguNa saMbaMdhita doSo che. suvuM ne....zvamavallA - sAMbhaLyuM che ke te bhagavAne A pramANe kahyuM che- atyaM mApha karavA, sutta thati rAjadharaNa3 sAkSaNasaMhikA, tane sAMpavAta - cUrNi, arihaMta bhagavaMta artharUpe dezanA Ape che ane gaNadharo zAsananA hita arthe tene sUtra rUpe gUMthe che. te bAra aMga rUpa Agamo bhagavAna kathita ane gaNadhara dvArA saMkalita che, A rIte meM sAMbhaLyuM che eTale sudharmAsvAmI kahe che ke meM te bhagavAna mahAvIra svAmI pAsethI sAMbhaLyuM che. tathA prakAranuM sUtrakAranuM kathana che. daM bhAvardi...5UMT:- sthavira bhagavaMtoe 20 asamAdhi sthAna kahyA che. ahIM sthavira zabdano artha vyApaka che. gaNadhara, caudapUrvadhara ke daza pUrvadharane sthavira kahyA che, tethI spaSTa thAya che ke A dazAzrutaskaMdhasUtra zrutakevaLI sthavira AcArya bhadrabAhu svAmI dvArA saMkalita che. je puna nAyara bhavAdu vA bhAvaMta rUti gatizaya prAtaH I -cUrNi. zabdathI ahIM gaNadhara athavA bhadrabAhu svAmInuM grahaNa thAya che. teo atizayane prApta hovAthI sUtrakAre temanA mATe bhagavaMta vizeSaNano prayoga karyo che. te zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe 20 asamAdhi sthAna kahyA che, tevo prayoga na karatAM prastutamAM sthavira bhagavaMtoe 20 asamAdhi sthAna kahyA che, tevo zabdaprayoga karyo che, tenuM kAraNa e che ke sthavira-zrutakevaLInA vacana paNa bhagavAnanA vacana tulya hoya che. zrutakevaLInA vacana bhagavAnanI jema samyaka hoya che, te pratIti karAvavA ja sUtrakAra tathA prakArano zabdaprayoga karyo che. visa asamAdhi sthAna :(1) jaladI-jaladI cAlavuM - ati zIdhra gatie cAlavAthI IrSA samitimAM upayoga raheto nathI, tethI aneka prANIonI hiMsA thAya che, paDI javAthI ke athaDAya javAthI saMyama virAdhanA ane AtmavirAdhanA thAya che. (2) apramArjana-pajyA vinA cAlavuM :- je sthAnamAM aMdhAruM hoya, je sthAnamAM athavA rastA AdimAM kIDI Adi jIvo vadhu saMkhyAmAM hoya tevA koI paNa sthAnamAM divase ke rAtre poMjayA vinA cAlavAthI jIvonI hiMsA thAya che ane sAdhune doSa lAge che.
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI dazAzrutaskaMdha sUtra (3) duSyamArjana barAbara pojyA vinA cAlavuM - vidhipUrvaka jeTalI jagyAmAM paga mUkavo hoya teTalI pUrNa jagyAne na poMjavI, upekSA bhAvathI thoDI jagyAne poMjIne pajyA vinAnI bhUmi upara paga mUkI cAlavuM, upayoga vinA jema-tema poMjIne cAlavuM, te duSpamArjana kahevAya che. A rIte zIghagamana, apramArjana ke duSpamArjanamAM IryAsamitinuM yathArtha pAlana na thavAthI saMyama virAdhanA ane AtmavirAdhanA thAya che. (4) jarUriyAtathI vadhAre zayyA sastA2ka rAkhavAH- sAdhu samAcArImAM vastra-pAtra vagere upakaraNone maryAdita saMkhyAmAM rAkhavAnuM vidhAna che, ahIM sUtrapAThamAM zayyA-saMstArakanuM kathana che paraMtu upalakSaNathI Asana, sthAna, vastrAdi sarvanuM grahaNa thAya che. sAdhu jarUriyAtathI vadhAre zayyA-saMstAraka(sUvA-pAtharavAnA upakaraNo) vagere rAkhe to teno upayoga pratidina na thavAthI, pratilekhanA-pramArjana na thavAthI temAM jIvonI utpatti thavAnI saMbhAvanA rahe che. te jIvonI hiMsAthI saMyamamAM doSa lAge che. (5) ratnAdhika sAme bolavuM - saMyamaparyAyamAM je moTA hoya tathA jJAnAdi guNomAM adhika hoya, te ratnAdhika kahevAya che. te ratnAdhika sAme bolavAthI, vivAda karavAthI ratnAdhikanI AzAtanA thAya che ane AzAtanA karavI, te prAyazcitta yogya kArya che. () sthavirono upaghAta karavo :- ahIM zruta sthavira, vaya sthavira ane saMyama sthavira, A traNe prakAranA sthavira sAdhuonuM grahaNa thAya che. te sarva sthavira sAdhuonI citta samAdhi jaLavAI rahe, tathAprakArano vyavahAra karavo te pratyeka sahavartI sAdhuonuM kartavya che. te sAdhuonA AcAra doSa ke zIladoSane pragaTa karavA, anya koIpaNa rIte temanI AzAtanA karavI, temanI samAdhino bhaMga karavo, te sthavirono upaghAta che, sthavirono upaghAta te potAnI asamAdhinuM nimitta bane che. (7) chakAyajIvonI hiMsA karavI - ahIM mUkavANA- sUtrapAThamAM bhUta zabdaprayoga sarva sthAvara jIvono vAcaka che paraMtu upalakSaNathI trasa jIvonuM paNa grahaNa thAya che. saMkSepamAM trasa ane sthAvara sarva jIvonI hiMsAthI saMyama virAdhanA thAya ane hiMsAnA kAraNabhUta rAga-dveSAdi malina bhAvothI AtmavirAdhanA thAya che. (8-9) manamAM roSa rAkhIne baLavuM ane kodha karavo :- manamAM roSa rAkhavo ane agninI jema manamAM baLyA karavuM te saMjvalanA che, te roSa pragaTa karavo, te krodha che. te bannethI samAdhino bhaMga thAya che. (10) niMdA karavI -ffTTa eTale parokSarUpe, pITha pAchaLa ane mAMsa eTale niMdA karanArA, avarNavAda bolanArA. anyanI niMdA, doSa darzana, te mAMsa khAvA tulya che. anyanI niMdA karanAra potAnA guNono nAza kare che. te svayaM karmabAMdhe che tathA bIjAne paNa asamAdhi utpanna karAvI karma bAMdhavAmAM nimitta bane che. (11) vAraMvAra nizcayAtmaka bhASA bolavI - sAdhune je viSayanI pUrI jANakArI na hoya, dravya, kSetra, kALa, bhAva viSayaka saMdeha hoya, te viSayamAM "A Ama ja che, te rIte nizcayAtmaka bhASA bolavAthI mRSAvAda thAya che ane te dvArA Atma virAdhanA ane saMyama virAdhanA thAya che. nizcayAtmaka bhASA pramANe kArya na thAya, to zAsananI niMdA thAya che, bolanArano avarNavAda thAya che ane aneka prakAranA anartha sarjAya che, A rIte nizcayAtmaka bhASA bolavI asamAdhijanaka che.
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA-1 (12) navA navA adhikaraNa(kaleza) utpana karavA :- kleza-kaMkAza aMtaramAM asamAdhi utpanna kare che, AsapAsanA vAtAvaraNane duHSita kare che, tethI anyane paNa asamAdhinuM nimitta bane che. zAstrakAre kleza- kaMkAza mATe dharakha (zastra) zabdano prayoga karyo che. klezarUpI zastra AtmaguNonI ghAta kare che, naraka ane nigodanA duHkha prApta karAve che, A rIte kleza ke klezajanaka bhASAno prayoga karavo, te asamAdhinuM kAraNa che. (13) zAMta thayelA klezane uttejita karavA :- DhAMkelI agnine udipita karavAthI te punaH sva-parane tApita kare che tema kaThora ke mArmika bhASA prayogathI ke tathA prakAranI kAyika ceSTAthI ekavAra upazAMta thayelA klezane punaH uttejita karavAthI sva-parane asamAdhi utpanna thAya che. (14) akALe svAdhyAya karavo - sUryodaya ane sUryAsta samaye tathA madhyAhna ane madhyarAtrinA samaye eka-eka muhurtano samaya akALa kahevAya che. kAlikasutronA svAdhyAya mATe bIjo ane trIjo prahara akALa che. A sivAya audArika zarIra sabaMdhI 10, AkAzasabaMdhI-10ane parvatithi sabaMdhI-10 asvAdhyAya kALa, akALa kahevAya che. sukALa-samaye vAveluM bIja sAruM phaLa Ape che, tema zAstra vihita kALamAM karelo svAdhyAya prazasta phaLa Ape che. akALamAM svAdhyAya karavAthI zrutajJAnano avinaya, bhagavAnanI AjJAnuM ullaMghana tathAdevI upadrava Adi doSonI saMbhAvanA rahe che, tethI akALamAM svAdhyAya karavo, te asamAdhisthAna che. (15) sacitta rajayukta hAtha-5ga Adine pajavA nahi- sAdhu bhikSA mATe bahAra jaIne Ave, vihAra karIne Ave ke anya koIpaNa nimittathI bahAra jaIne Ave, tyAre tenA hAtha-paga Adi avayava para sacitta raja UDIne paDI hoya ane tene poMjayA vinA sUvA, besavA AhArAdi karavAthI pRthvIkAyika jIvonI hiMsA thAya che ane te asamAdhinuM kAraNa bane che. jinakalpI sAdhu potAnI caryA anusAra jyAM sudhI hAtha, paga vagere para sacitta raja hoya che tyAM sudhI sUvA, besavA, AhArAdi karavAnI kriyA karatA nathI. A bolano bIjo artha A pramANe karavAmAM Ave che ke guhasthanA hAtha, paga vagere para sacitta raja lAgelI hoya, to tenA hAthe AhArAdi levA, te asamAdhi sthAna che. (1) moTA avAje bolavuM - sUtrapAThamAM sare zabdaprayoga che arthAt zabdanuM uccAraNa karavuM. tenA aneka artha thAya che, jema ke moTA avAje bolavuM, vicAryA vinA bolavuM, kAraNa vinA bolavuM, ghaNuM bolavuM vagere rAtrino prathama prahara vItyA pachI sAdhune moTA avAje bolavAno niSedha che. tema karavAthI anya manuSyonI nidrA bhaMga thAya, pazu-pakSIo bhayabhIta bane, to sva-paranI virAdhanA thAya che. atyaMta vadhAre bolavuM te kalezanuM kAraNa banI zake che. vicAryA vinA jema-tema bolavAthI aneka anartho sarjAya che. zAMti samAdhino bhaMga thAya che. mauna rahevuM, te sarvathI zreSTha che, mauna eka prakAranuM tapa che paraMtu mauna na rahI zake to jarUra vinA bolavuM sarvathA anucita che, tethI te asamAdhisthAna che. (17) saMghamAM matabheda utpanna karAvavA - saMgha eTale sAdhu-sAdhvI, zrAvaka-zrAvikArUpa caturvidha saMghamAM matabheda utpanna thAya, tevI yuktiono prayoga karavo. saMghanA saMgaThanamAM bheda thAya, phATaphUTa paDe tevA vAkya bolavAne jhaMjhA kahe che. saMghamAM bheda thavAthI dharmane hAni pahoMce che, zAsananI hIlaNA thAya che
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI dazAzrutaskaMdha sUtra ane aneka anartha sarjAya che, tethI saMghamAM bheda paDAvavo te asamAdhisthAna che. (8) kalaha karavo :- kalaha eTale vAyuddha. prAyaH asatya bhASAthI kaleza utpanna thAya che, kyAreka satya bhASaNathI paNa kaleza utpanna thAya che. satya, mRdu, zAMta bhASA kalyANakArI che, tethI apriya, kaThora ke kalezakArI bhASAno prayoga karavo asamAdhisthAna che. (19) sUryodayathI sUryAsta sudhI khA-khA karavuM - bhojananA samaye bhojana karI lIdhA pachI paNa Akho divasa khAtA rahevAthI zarIra asvastha thAya che, rasAsvAdanI Asakti vadhe che. svAdhyAyAdi thaI zakatA nathI, tethI saMyama virAdhanA tathA svavirAdhanA thAya che. saMyama nirvAha mATe sAdhu maryAdita bhojana kare che. zAstromAM cha kAraNe AhAra karavAnuM kathana che, tethI vAraMvAra AhAra karavo, te asamAdhisthAna che. (2) ajhA AhArapANI vagere grahaNa karavA - AhAra, vastra, pAtra, sthAna vagere Avazyaka vastuo 16 ugamananA, 16 utpAdananA ane 10 eSaNAnA doSone TALIne nirdoSapaNe grahaNa karavI joIe. sadoSa vastu grahaNa karavAthI chakAya jIvonI hiMsA, saMyama virAdhanA ane AtmavirAdhanA thAya che. A rIte sAdhue AtmavirAdhanA, jIvavirAdhanA ke saMyamavirAdhanA thAya tevA pratyeka asamAdhi sthAnano tyAga karIne samAdhisthAnanuM sevana karavuM joIe, tenAthI saMyamamAM samAdhi prApta thAya che. te prathama dazA saMpUrNa |
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAthana 7 bIjI dazA RORRORROROR prAkathana prastuta bIjI dazAmAM 21 prakAranA zabala doSonuM varNana che. zabala doSo eTale saMyama ghAtaka doSo. durbaLa vyakti potAnA gajA uparAMta vajana upADe to te mRtyu pAme che, tema 21 prakAranI dUSita pravRttithI saMyamano nAza thAya che. saMyama jIvananA moTA-moTA aparAdho zabala doSa kahevAya che. zabala doSo guNanA doSo che, te mahAvratone dUSita kare che. te saMyama jIvanamAM vizeSa asamAdhine utpanna kare che, tenuM prAyazcitta paNa gurutara hoya che. mULa savatta ardhamAgadhI zabdanI saMskRta chAyA savatta ane zavata thAya che. (1) savatta eTale baLavAna, bhAre. sabala doSa eTale baLavAna-moTA doSo. te saMyamamAM vizeSa asamAdhi utpanna kare che. (2) zavatano artha che kAbara cItaruM. zavana vura cAritra cai: kriyAvizeSanimittamUrta sampadhane te kriyAvizeSaH rAvA kavyo / -muniharSiNI TIkA. je kriyAonA nimitte cAritra zabala kAbaracitaruM(malina, DAgha- vALu) banI jAya che, te kriyAone zabala doSa kahe che. * vRttikA2e zabalanA be prakAra kahyA che- (1) dravya zabala- kAbaracitarA varNavALA gAya, ghoDA vagere dravya zabala ane (ra) bhAva zabala- mahAvrata ghAtaka moTA doSothI dUSita cAritra bhAva zabala che. doSa sevananA cAra pagathiyA che. atikrama, vyatikrama, aticAra ane anAcAra, mULama Adimattu tivu baMnenuM savano mati, vatva mane sakhvamaMtte / -cUrNi. atikramAditraNanA sevanathI zabala doSa thAya che. anAcAramAM sarvathA vrata khaMDita thAya che. taltha pavittuLane ativamo, pameLe vatimo, haLe ativAro, pariyone banAvo / koI gRhastha potAne ghera bhojana mATe AvavA sAdhune AmaMtraNa Ape ane sAdhu sAMbhaLIne teno svIkAra kare to atikrama, pAtrA laIne AmaMtrita AhAra levA jAya to vyatikrama, pAtramAM Atrita AhArAdi grahaNa kare to aticAra ane Atrita AhArAdi bhogave to anAcAra che. aticAra paryaMtanA doSa sevananA traNe prakAra zabala doSa 25 che. mULa guNamAM doSa lAgavA rUpa zabala doSonA aneka prakAra saMbhave che, paraMtu ahIM 21 zabdala doSa kahyA che. anya zabala doSa temAM samAviSTa thaI jAya che. //////////
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8 bIjI dazA : zabala doSa DUDDADAJA zrI dazAzrutaskaMdha sUtra vIza rAjala ghoSa : 1 suyaM me Au ! teNaM bhagavayA evamakkhAyaM- iha khalu therehiM bhagavaMtehiM egavI sabalA paNNattA / kayare khalu te therehiM bhagavaMtehiM egavIsaM sabalA paNNattA / ime khalu te therehiM bhagavaMtehiM egavIsaM sabalA paNNattA, taM jahA 1. hatthakammaM karemANe sabale, 2. mehuNaM paDisevamANe sabale, 3. rAi - bhoaNaM bhuMjamANe sabale, 4. AhAkammaM bhuMjamANe sabale, 5. rAyapiMDaM bhuMjamANe sabale, 6. uddesiyaM vA, kIyaM vA, pAmiccaM vA, acchijjaM vA, aNisiTTaM vA, abhihaDaM AhaTTu dijjamANaM vA bhuMjamANe sabale, 7. abhikkhaNaM abhikkhaNaM paDiyAikkhittA NaM bhuMjamANe sabale, 8. aMto chaNhaM mAsANaM gaNAo gaNaM saMkamamANe sabale, 9. aMto mAsassa tao dagaleve karemANe sabale, 10. aMto mAsassa tao mAiTThANe karemANe sabale, 11. sAgAriyapiDaM bhuMjamANe sabale, 12. AuTTiyAe pANAivAyaM karemANe sabale, 13 AuTTiyAe musAvAyaM vayamANe sabale, 14. AuTTiyAe adiNNAdANaM giNhamANe sabale, 15. AuTTiyAe aNaMtarahiyAe puDhavIe ThANaM vA, sejjaM vA, NisIhiyaM vA ceemANe sabale, 16. AuTTiyAe sasaNiddhAe puDhavIe, sasarakkhAe puDhavIe ThANaM vA sejjaM vA, NisIhiyaM vA ceemANe sabale, 17. AuTTiyAe cittamaMtAe silAe, cittamaMtAe lelue, kolAvAsaMsi vA dArUe jIvapaiTThie, saaMDe, sapANe, sabIe, saharie, sausse, saudage, sauttiMge paNaga-daga maTTI, makkaDA-saMtANae ThANaM vA, sejjaM vA NisIhiyaM vA ceemANe sabale, 18. AuTTiyAe mUlabhoyaNaM vA, kaMdabhoyaNaM vA khaMdhabhoyaNaM vA tayAbhoyaNaM vA pavAlabhoyaNaM vA pattabhoyaNaM pupphabhoyaNaM vA phalabhoyaNaM vA bIyabhoyaNaM vA hariyabhoyaNaM vA bhuMjamANe sabale, 19. aMto saMvaccharassa dasa dagaleve karemANe sabale, 20. aMto saMvaccharassa dasa mAiTThANAI karemANe sabale, 21. AuTTiyAe sIodaga viyaDa vagdhArieNa hattheNa vA matteNa vA davvIe vA bhAyaNeNa vA asaNaM vA pANaM vA khAimaM vA sAimaM vA paDigAhittA bhuMjamANe sabale / ee khalu te therehiM bhagavaMtehiM egavIsaM sabalA paNNattA-tti bemi // bhAvArtha :- he AyuSyamAna ! meM sAMbhaLyuM che ke bhagavAna mahAvIra svAmIe A pramANe kahyuM che- A nigraMtha pravacanamAM sthavira bhagavaMtoe ekavIza zabaladoSa kahyA che.
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-2 | 9 ] prazna- sthavira bhagavaMtoe kyA ekavIza zabaladoSa kayA kahyA che? uttara- sthavira bhagavaMtoe ekavIza zabaladoSa A pramANe kahyA che, jemake- (1) hastakarma karavuM (2) maithuna sevana karavuM (3) rAtribhojana karavuM (4) AdhAkarmI AhAra vAparavo (5) rAjapiMDa vAparavo (6) sAdhunA uddezathI banAvelo, sAdhu mATe kharIdelo, udhAra lAvelo, jhUMTavIne lAvelo, bhAgIdAranI AjJA vinA lAvelo, sAdhunA sthAne sAme lAvelo AhAra vAparavo (7) vAraMvAra pratyAkhyAnano bhaMga karavo (8) cha mahinAnI aMdara eka gaNa-gacchamAMthI bIjA gacchamAM javuM (9) eka mahinAnI aMdara traNavAra udaka lepa arthAt moTI nadI pAra karavI (10) eka mahinAnI aMdara traNavAra mAyA karavI. (11) zayyAtara-makAnamAM rahevAnI AjJA ApanAranA AhArAdi vAparavA (12) jANIjoIne jIva hiMsA karavI (13) jANI joIne asatya bolavuM (14) jANI joIne adatta- nahIM ApelI vastu grahaNa karavI (15) jANI joIne sacitta pRthvI para sUvuM, besavuM, (16) jANI joIne sacitta jalathI snigdha pRthvI para ane sacitta rajathI yukta pRthvI para rahevuM, sUvuM, besavuM. (17) jANI joIne sacitta zilA para, sacitta paththaranA DhagalA para, ghuNa-jIvo lAgelA lAkaDA para tathA IDAyukta, beindriyAdi jIvayukta, bIjayukta, lIlAghAsayukta, jhAkaLa yukta, pANIyukta, kIDInA dara yukta, zevALayukta, bhInI mATI para tathA karoLiyAnA jALA yukta sthAna para svAdhyAyAdi karavA rahevuM, sUvuM, besavuM (18) jANI joIne mULa, kaMda, aMdha, chAla, kUMpaLa, patra, puSpa, phaLa, bIja ane lIlI vanaspatinuM bhojana karavuM (19) eka varSanI aMdara dazavAra udakalepa arthAt moTI nadI pAra karavI (20) eka varSamAM dazavAra mAyAnuM sevana karavuM (21) jANI joIne ThaMDA-sacitta pANIthI bhInA hAtha, pAtra, camacA athavA vAsaNathI bhojana, pANI, mIThAI, mukhavAsa grahaNa karI vAparavA. uparokta ekavIza zabaladoSa sthavira bhagavaMtoe kahyA che. vivecanaH prastuta dazAmAM ekavIsa prakAranA zabala doSonuM varNana che. mULa guNa tathA mahAvratomAM atikrama, vyatikrama, aticArarUpa doSonuM sevana thAya, te zabala doSa che. kyAreka pramAdathI doSa sevana thaI jAya to sAdhake turaMta tenI zuddhi karI levI joIe. samavAyAMga sUtramAM paNa 21 prakAranA zabala doSa kahyA che. nizItha sUtramAM A doSonI zuddhi mATenA prAyazcittanuM vidhAna che. sUtrakAre mukhya 21 zabala doSonuM kathana prastuta dazAmAM karyuM che. (1) hastakarma :- hasta karma karavA, karAvavA, anumodana karavAthI zabala doSa lAge che. hasta karmathI caturtha mahAvrata dUSita thAya che. nizItha sUtra, uddezaka-1, bRhatkalpa sUtra, udde-4 ane ThANAMga sUtra sthAna-pamAM tenA prAyazcittanuM vidhAna che. (2) maithuna sevana - atikrama, vyatikrama, aticAra rUpathI maithuna sevana karavuM, te zabala doSa rUpa che. maithuna sevanathI caturtha brahmacarya mahAvrata dUSita thAya che. nizItha sUtramAM A doSanAM prAyazcittanuM vidhAna che. (3) rAtribhojanaH- sAdhu AjIvana rAtribhojananA tyAgI hoya che. rAtribhojanano tyAga te mULa guNa che. dazavaikAlika sUtra, bRhakkalpa sUtra, nizItha sUtra, ThANAMga sUtra vageremAM bhinna-bhinna prakAre tenA niSedhanuM kathana che ane tenA prAyazcittanuM vidhAna bRhatkalpa, udde.-5 tathA nizItha udde-10mAM che. rAtribhojanathI paheluM mahAvrata dUSita thAya che.
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 | zrI dazAzrutaskaMdha sUtra (4) AdhAkarma :- sAdhu-sAdhvInA nimitte agni, AdinA AraMbhathI banAvelA AhArAdine AdhAkarma doSayukta AhAra kahe che. eSaNA samitimAM te ugama doSa kahevAya che. zrI sUyagaDAMga sUtramAM AdhAkarma AhAra levAno ane prazaMsA karavAno niSedha karyo che tathA AdhAkarma doSayukta AhArano aMza bhaLI gayo hoya tevo AhAra grahaNa karanAra sAdhune be pakSa(gRhastha-sAdhu)nuM sevana karanAra kahyA che. bhUlathI AdhAkarmI AhAra levAya gayo hoya topaNa te vAparavo kalpato nathI. tene paraThI devAnuM vidhAna che. AcArAMga sUtramAM kahyuM che ke sAdhu AdhAkarmI AhAra levAnI nA pADe tyAre te AhAra levA mATe gRhastha sAdhune mAra mAre, chedana-bhedana kare, to paNa sAdhu AdhAkarmI doSayukta AhAra grahaNa na kare. AdhAkarmI AhArAdinA sevanathI prathama mahAvrata dUSita thAya che. (5) rAjapiMDa - jeno rAjyAbhiSeka thayo hoya, rAjacinhothI yukta hoya tevA rAjA mATe banAvelA AhArAdi rAjapiMDa kahevAya che. zrI dazavaikAlika sUtranA trIjA adhyayanamAM sAdhunA bAvana anAcAramAM rAjapiMDa grahaNanI gaNanA che. sAdhunA daza kalpamAM rAjapiMDa grahaNa na karavo, te eka kalpa che. pahelA ane aMtima tIrthakaronA zAsanakALamAM sAdhune mATe daze kalpanuM pAlana anivArya hovAthI rAjapiMDa grahaNa karavAno niSedha che, madhyanA bAvIsa tIrthakaronA zAsanakALamAM sAdhune mATe A kalpa svaicchika hovAthI te sAdhuone rAjapiMDa grahaNa karavAno pratibaMdha nathI. te sAdhuo potAnI icchAnusAra rAjapiMDa vivekapUrvaka grahaNa karI zake che. rAjAone tyAM gocarI javAmAM aneka doSanI saMbhAvanA che, jema ke- rAjA mATe banAvelo AhAra vikAravardhaka ane baliSTa hoya che, te sAdhune grahaNa karavA yogya nathI. rAjakuLamAM vAraMvAra javAthI loko aneka prakAranI zaMkAo kare, sAdhunA Agamanane amaMgala samajI koI kaSTa Ape, sAdhune cora athavA guptacara mAnI pakaDe, bAMdhe, mAra paNa mAre. A rIte sAdhunI ane jinazAsananI avahelanA thAya che. () kIta Adi :- sAdhunA nimitte kharIdIne lAvelA, udhAra lAvelA, koI pAsethI jhuMTavI lIdhelA, AjJA vinA apAyelA bhAgIdArInA padArtho, tathA anya prAmAdithI sAdhunA sthAnamAM sAme lAvIne ApelA padArthane grahaNa karavA, te eSaNAsamitinI aMtargata ugamanA doSo che. tenA sevanathI AraMbhanI anumodanA thAya che, tethI prathama mahAvrata ane jinAjJAnA ullaMghanathI trIjuM mahAvrata dUSita thAya che. () vAraMvAra pratyAkhyAnano bhaMga karavo - koIpaNa pratyAkhyAnano ekavAra bhaMga karavAmAM Ave to te doSa rUpa ja che paraMtu vAraMvAra bhaMga karavAmAM Ave to te zabala doSa kahevAya che. ekane eka bhUla vAraMvAra karavAthI te AdatarUpe pariName che. vAraMvAra pratyAkhyAnano bhaMga karavAthI tenA upara koIne vizvAsa raheto nathI, pratyAkhyAna zuddha rIte pALavAnI tenI laganI ochI thaI jAya che. pratyAkhyAna maMgathI bIjuM ane trIjuM mahAvrata dUSita thAya che. (8) gaNa parivartana :- eka AcArya ke gurunI nizrAne choDIne bIjA AcArya ke gurunI nizrAno svIkAra karavo, tene gaNa saMkramaNa ke gacchaparivartana kahevAya che. jJAnavRddhi ke saMyamavRddhinA prazasta kAraNathI sAdhu AcAryanI AjJA laIne bIjA gacchamAM jaI zake che paraMtu dIkSA lIdhA pachI cha mAsamAM athavA ekavAra gaccha parivartana karyA pachI cha mAsamAM bIjA gacchamAM javuM kalyANakAraka nathI. gurujananA paricayanI puSTi mATe, dharma zraddhA ane jJAnanI vRddhi mATe guru samIpe cha mAsa rahevuM atyaMta jarUrI che.
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-2 11 cha mahinAnI aMdara gaNaparivartana karavuM te caMcalavRttinuM pratIka hovAthI tene zabaladoSa kahyo che. A pramANe karavAthI saMyamanI kSati ane apayaza thAya che. (9) udaka--apa H-- penI ane ghUMTaNanI vaccenA bhAga pramANa pANIthI ochA pANImAM cAlavuM, te ' udaka saMsparza' kahevAya che ane ardha jodhathI vadhAre pANImAM cAlavuM udakalepa kahevAya che. sacitta pANInI alpa virAdhanA paNa doSa rUpa ja che, paraMtu nadI pAra karavI Avazyaka hoya, to eka mAsamAM be vAra nadI pAra karI, tenuM prAyazcitta levAthI te zabaladoSa thato nathI. jema ke- cAturmAsa samApta thayA pachI grAmAnugrAma vihAra karatA sAdhu eka sthAnamAM mAsakalpa (29 divasa)thI vadhAre rahI zakatA nathI. vihAranA prathama divase nadI pAra karIne sAdhu koI gAmamAM pahoMce, tyAM 29 ahorAtri rahyA pachI trIsame divase vihAranA samaye punaH nadI pAra karavAno prasaMga upasthita thAya, to kapa maryAdAnA pAlana mATe nadI pAra karavI Avazyaka banI jAya che, tethI sUtrakAre be vAra udakalepanI gaNanA zabaladoSamAM karI nathI. eka mAsamAM traNa, cAravAra udakalepa anAvazyaka hovAthI te zabaladoSa kahevAya che. sevA Adi kAryonA nimitte vadhAre vakhata (udakalepa) pANImAM cAlavuM paDe to te zabaladoSa nathI. pANImAM cAlavAthI pANInA jIvo sahita aneka trasaprANI tathA lIlaphuga vagere anaMta jIvonI virAdhanA thAya che. tenAthI prathama mahAvrata dUSita thAya che. (10) mAyA--sevana :- mAyA eka bhayaMkara kaSAya che, traNa zalyamAMthI eka zalya che. tenA sevanamAM saMyama ane samyaktva baMneno nAza thAya che, tethI sAdhuoe kyAreya mAyA sevana karavuM na joIe. pramAdanA kAraNe eka mAsamAM bethI vadhuvAra mAyA sevana thaI jAya, to zabala doSa kahevAya che. A sUtramAM eka mAsamAM traNavAra mAyA sevanane zabaladoSa kahyo che, paraMtu eka athavA be vAra mAyAsevana karavAne zabaladoSa karyo nathI, temAM udakalepanI jema vizeSa paristhiti ja mukhya kAraNa rUpa che. vyavahArasUtranA AThamA uddezakamAM spaSTIkaraNa sAthe samajAvyuM che ke glAna, bALa ke vRddha sAdhuo mATe sthAna meLavavuM Avazyaka hoya ane viSama paristhitimAM kyAreka kiMcit mAyAnuM sevana karavuM paDe che. mahinAmAM be vAra mAyAsevana karI makAna prApta kare, te zabaladoSa nathI paraMtu sAmAnya kAraNathI ekavAra paNa mAyAsevana kare, to paNa te zabaladoSa samajavo joIe. mAyA sevanathI bIjuM mahAvrata dUSita thAya che. (11) zayyAtara piMDa :- je makAnamAM sAdhu rahe, te makAna(zayyA)nA dAtA zayyAtara kahevAya che ane temanA gharanA AhArAdi zayyAtarapiMDa ke sAgAriyapiMDa kahevAya che. sarva tIrthaMkaranA sAdhuone zayyAtarapiMDa grahaNa karavAno niSedha che. sAdhune utaravA mATe makAna maLavuM durlabha hoya che ane temAM te makAna mAlikanA gherathI AhAra grahaNa karavAmAM Ave to, tene te bhAra rUpe lAge ane bIjI vAra makAna ApavA mATe tenuM mana nArAjagI anubhave ane jo zayyAdAtA bhaktipradhAna hoya to zayyAtarapiMDamAM AdhAkarmAdi doSanI saMbhAvanA rahe che, mATe sAdhu zayyA(sthAna) dAtAne tyAMthI AhAra-pANI grahaNa kare nahIM. zayyAtarapiMDa grahaNamAM tIrthaMkaranI AjJAno bhaMga, eSaNA samitinuM ullaMghana ane prathama mahAvrata dUSita thAya che. (12,13,14) jANI joIne hiMsA, asatya, adattanuM sevana kare :- sAdhu paMcamahAvratadhArI hoya che, tene jIvana paryaMta traNa karaNa, traNa yogathI hiMsA, asatya ane adattano tyAga hoya che. jo ajANatAM tenuM
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 12 ] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra sevana thaI jAya to nizIthasUtra uddezaka-ramAM tenuM laghumAsika prAyazcitta kahyuM che, paraMtu saMkalpapUrvaka hiMsA Adi kare to te zabaladoSa kahevAya che. A kRtyothI mULaguNonI virAdhanA thAya che ane sAdhuno saMyama paNa zithila thaI jAya che, tethI sAdhu kyAreya hiMsA Adino saMkalpa kare nahIM ane asAvadhAnIthI paNa tevuM kArya na thaI jAya tenI satata jAgRti rAkhe. (15,16,17) jANI joIne sacitta pRthvI, pANIthI bhInI jamIna, vanaspatiyukta jamIna upara save, beseH- sAdhu pratyeka kAryamAM chakAya jIvonI virAdhanA na thAya, tevo viveka rAkhe che, viveka cUkIne pRthvI Adi jIvonI hiMsA thAya, tevI rIte sUvuM, besavuM vagere kriyA karavI, te zabala doSa che. AcArAMga sUtramAM A viSayane anulakSIne ATha sUtro kahyA che, jemake (1) sacitta pRthvI pAsenI bhUmi para, (2) bhejavALI bhUmi para, (3) sacitta rajathI yukta bhUmi para, (4) sacitta mATI patharAI gaI hoya tevI jamIna para, (5) sacitta bhUmi para, (6) sacitta zilA para, (7) sacitta paththara Adi para, (8) guNo lAgelo hoya tevA lAkaDA para tathA anya koI paNa trasa, sthAvara jIvathI yukta sthAna upara besavuM, sUvuM, UbhA rahevuM, vagere pravRttio sAdhune kahyuM nahIM. ahIM taviSayaka traNa sUtro kahyA che, saMkalpapUrvaka karAyelA A badhA kArya zabaladoSa kahevAya che. sAdhu A zabaladoSonuM kadApi sevana na kare. sAdhu pratyeka pravRtti yatnApUrvaka kare. (18) kaMdamULa Adi bhakSaNa - mULa, kaMda Adi vanaspatinA daze vibhAgo saceta che, tethI vanaspatinA mULa, kaMda, phUla, phaLa Adi sAdhune kalpanIya nathI. sAdhu nirdoSa ane prAsuka-aceta padArtho ja grahaNa kare che. uttarAdhyayanasUtra- a. ramAM kahyuM che ke sudhAthI vyAkuLa sAdhunuM zarIra eTaluM kRza thaI jAya ke zarIranI naso dekhAvA lAge, to paNa vanaspatinuM chedana svayaM kare nahIM, bIjA pAse karAve nahIM, svayaM vanaspatine rAMdhe nahIM, tathA bIjA pAse raMdhAve nahIM. saceta vanaspatinA chedana-bhedana tathA khAvAno sAdhu mATe sarvathA niSedha che, kAraNa ke tema karavAthI vanaspatikAyanA jIvo pratye anukaMpA rahetI nathI, prathama mahAvratano bhaMga thAya che, tethI sAdhue sacitta padArtha khAvAno vicAra paNa karavo na joIe. (19-20) udakalepa-mAyAsevana - navamA tathA dasamA zabaladoSamAM eka mAsamAM traNavAra udakalepa ane traNa vAra mAyAsevanane zabaladoSa kahyo che, ahIM eka varSamAM dazavAranA sevanane zabaladoSa kahyo che. navavAra sudhInA sevanane zabaladoSa na kahevAnuM kAraNa A pramANe che- cAturmAsa pUrNa thatAM nadI pAra karI koI gAmamAM gayA. tyAM ra9 divasano kalpa pUrNa karI vihAra karatAM pharI nadI pAra karavAnI paristhiti thAya, to prathama kalpamAM be vAra nadI pAra thAya che. A rIte zeSakAlanA ATha mAsamAM grAmAnugrAma vicaraNa karatAM ATha vAra ane prathama kalpamAM be vAranI gaNanA karatAM eka varSamAM nava vAra nadI pAra karavI anivArya banI jAya che. tethI zAstrakAre nava vAra nadI pAra karavAne zabala doSa kahyo nathI paraMtu te maryAdAnuM ullaMghana thAya arthAt dasa vAra ke tenAthI adhika vAra nadI pAra thAya, to te zabala doSa che. te ja rIte koI vizeSa paristhitimAM nava vArathI vadhu mAyAsthAnanuM sevana thAya, to te paNa zabala doSa che. (ra1) sacitta pANIthI yukta pAtrAdithI bhikSA grahaNa karavI - bhikSAne mATe praviSTa sAdhu jANe ke
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA-ra 13 | dAtAnA hAtha, camaco, vAsaNa, vagere bhInA-sacitta pANIvALA che, to tenA vaDe bhikSA grahaNa karavI kalpatI nathI. (eSaNAnA 'lipta' nAmanA navamA doSarUpe A niSedhanuM kathana dazavaikAlika sUtra. a.5 tathA AcArAMgasUtra zra-2, a-1, u-mAM che). pANIthI yukta hAtha AdithI bhikSA levAthI aSkAyanA jIvonI virAdhanA thAya che. khAdyapadArthomAM sacitta pANI mizrita thavAthI sacitta khAvA-pIvAno doSa paNa lAge che. vIsamAM asamAdhisthAnamAM eSaNA samitinA ullaMghanathI A doSanuM kathana che. ahIM jIva virAdhanAnI apekSAe tene zabaladoSa kahyo che. samavAyAMgasUtranA 21mA samavAyamAM A 21 zabaladoSonuM varNana che. prastuta sUtramAM ane samavAyAMga sUtramAM kathita zabala doSa samAna ja che, mAtra kramamAM taphAvata che. atra kathita pAMcamA ane agiyAramA zabaladoSane tyAM kramazaH agiyAramo ane pAMcamo zabaladoSa kahyo che. A sarva zabaladoSone saMyamanA vighAtaka tathA karmabaMdhanuM kAraNa jANIne sAdhu teno tyAga kare ane zuddha saMyamanI ArAdhanA kare. te bIjI dazA saMpUrNa
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 14 prAkathana * prastuta trIjI dazAmAM tetrIsa prakAranI AzAtanAonuM varNana che. AzAtanA zabdamAM A+zAtanA zabda che. bAya: sabhya rzanAghavAptilakSaLastasya zAtanA-laMDana niruvasAvAzAtanA - AcArya abhayadeva sUriSkRta samavAyAMga TIkA. samyagdarzanAdi guNonI prAptine 'Aya' kahe che ane te prApta guNonI zAtanA eTale khaMDanA--DrAsa thavo, tene AzAtanA kahe che. guru AdinA avinaya, avahelanAdithI jJAnAdi guNonI khaMDanA thAya che, tethI tevI pravRttio AzAtanA kahevAya che. zrI dazAzrutaskaMdha sUtra trIjI dazA KOROROOOOR * AzAtaNANAmaM nANAdiAyassa sAtanA, yakAra lopaM kRtvA AzAtanA bhavati / -AcArya jinadAsa sUriSkRta Avazyaka cUrNi. jJAnAdinA Aya(prApti)nI zAtanA-khaMDanane AzAtanA kahe che. Aya + zAtanAmAM ya kArano lopa thavAthI AzAtanA zabda bane che. * * A samantAt sAmastyena zAtyante dhvaMsyante jJAnAdiguNA yAbhistA AzAtanAH cAritravartino lona vizeSa: / - muniharSiNI TIkA. jenA dvArA jJAnAdi guNo sarvathA(samastarUpe) naSTa thaI jAya tene AzAtanA kahe che. te cAritranA doSa vizeSa che. AsAyaNAo duvihA micchA paDivajjaNA ya lAbhe / niryuktikAre AzAtanAnA be prakAra kahyA che- (1) mithyA pratipAdana- vastu svarUpanI ajJAnatAnA kAraNe athavA ahaMkAranA kAraNe mithyA prarUpaNA karavI (2) mithyA pratipatti lAbha- gurujano ke pUjanIya Dilono avinaya, avahelanA karavI. * samavAyAMga sUtranA tetrIsamA samavAyamAM tathA prastuta dazAzrutaskaMdhanI trIjI dazAmAM bIjA prakAranI tetrIsa AzAtanAnuM kathana che ane Avazyaka sUtranA cothA zramaNasUtramAM prathama prakAranI Aloka-paraloka, kALa, dharma, zrutadeva vagere saMbaMdhI 33 AzAtaonuM kathana che. //////////
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6zA-3 trIjI dazA : AzAtanA DRDDDDDDD 15 tetrIsa khAzAtanAo : 1 suyaM me Au ! teNaM bhagavayA evamakkhAyaM - iha khalu therehiM bhagavaMtehiM tettIsaM AsAyaNAo paNNattAo / kayarAo khalu tAo therehiM bhagavaMtehiM tettIsaM AsAyaNAo paNNattAo ? imAo khalu tAo therehiM bhagavaMtehi tettIsaM AsAyaNAo paNNattAo, taM jahA 1. sehe rAyaNiyassa purao gaMtA bhavai, AsAyaNA sehassa / 2. sehe rAyaNiyassa sapakkhaM gaMtA bhavai AsAyaNA sehassa / 3. sehe rAyaNiyassa AsaNNaM gaMtA, bhavai AsAyaNA sehassa / 4. sehe rAyaNiyassa purao ciTThittA bhavai, AsAyaNA sehassa / 5. sehe rAyaNiyassa sapakkhaM ciTThittA bhavai, AsAyaNA sehassa / 6. sehe rAyaNiyassa AsaNNaM ciTThittA bhavai, AsAyaNA sehassa / 7. sehe rAyaNiyassa purao NisIittA bhavai AsAyaNA sehassa / 8. sehe rAyaNiyassa sapakkhaM NisIittA bhavai, AsAyaNA sehassa / 9. sehe rAyaNiyassa AsaNNaM NisIittA bhavai AsAyaNA sehassa / bhAvArtha :he AyuSmAna ! meM sAMbhaLyuM che ke bhagavAna mahAvIra svAmIe, A pramANe kahyuM che ke nigraMtha pravacanamAM nizcayathI sthavira bhagavaMtoe tetrIza AzAtanA kahI che. prazna- te sthavira bhagavaMtoe kaI tetrIza AzAtanA kahI che ? uttara- te sthavira bhagavaMtoe A pramANe tetrIza AzAtanA kahI che, jema ke 1 (1) zaikSa, ratnAdhiGa sAdhunI AAgaNa yAse, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (2) zaikSa, ratnAdhi sAdhunI bAjumAM aDoaDa cAle, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (3) zaikSa, ratnAdhika sAdhunI ati najIka(ratnAdhikanI pAchaLa sparza thAya tema lagolaga) cAle, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (4) zaikSa, ratnAdhika sAdhunI AgaLa Ubho rahe, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (5) zaikSa, ratnAdhika sAdhunI bAjumAM aDoaDa Ubho rahe, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (6) zaikSa, ratnAdhika sAdhunI atipAse (pAchaNa sparza thAya tebha sagosaga) umo rahe, to te zaikSanI khAzAtanA che. (7) zaikSa, ratnAdhi sAdhunI AgaLa bese, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (8) zaikSa, ratnAdhika sAdhunI bAjumAM bese, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (9) zaikSa, ratnAdhika sAdhunI atipAse(pAchaLa sparza thAya tema lagolaga) bese to te zaikSathI thatI AzAtanA thAya che. 2 10. sehe rAyaNieNaM saddhiM bahiyA viyArabhUmiM NikkhaMte samANe tattha sehe puvvatarAgaM Ayamai pacchA rAyaNie bhavai, AsAyaNA sehassa / 11. sehe rAyaNieNaM
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI dazAzrutaskaMdha sUtra saddhiM bahiyA viyArabhUmiM vA vihArabhUmiM vA Nikkhate samANe tattha sehe puvvatarAgaM Aloei pacchA rAyaNie bhavai, AsAyaNA sehassa / 12. kei rAyaNiyassa puvva-saMlavittae siyA, taM sehe puvvatarAgaM Alavai pacchA rAyaNie bhavai, AsAyaNA sehassa / 13. sehe rAyaNiyassa rAo vA viyAle vA vAharamANassa ajjo ! ke sutte ke jAgare ? tattha sehe jAgaramANe rAyaNiyassa apaDisuNettA bhavai AsAyaNA sehassa / bhAvArtha :(10) zaikSa, ratnAdhika sAdhu sAthe vicAra bhUmi--Dila bhUmimAM gayo hoya ane ratnAdhika sAdhunI pahelA sAyamana (zauya zuddhi) Dare, to te zaikSathI thatI AzAtanA thAya che. (11) zaikSa, ratnAdhi sAthe bahAra vicArabhUmi(sthaMDila) athavA vihAra(svAdhyAya) bhUmimAM gayo hoya tyAre ratnAdhika sAdhunI pahelA gamanAgamananI AlocanA kare, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (12) koI vyakti, ratnAdhika sAthe vArtAlApa karavA mATe Ave tyAre zaikSa ratnAdhikanI pahelA ja vArtAlApa kare, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (13) rAtre athavA vikAla eTale saMdhyA samaye ratnAdhika sAdhu ziSyane saMbodhana karIne kahe, he Arya ! koNa koNa sutA cho ane koNa koNa jAgo cho ? e samaye jAgato hoya to paNa gurune uttara na Ape, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. 16 3 14. sehe asaNaM vA pANaM vA khAimaM vA sAimaM vA paDiggAhittA taM puvvAmeva sehatarAgassa Aloei pacchA rAyaNiyassa bhavai, AsAyaNA sehassa / 15. sehe asaNaM vA pANaM vA khAimaM vA sAimaM vA paDiggAhittA taM puvvAmeva sehatarAgassa uvadaMsei pacchA rAyaNiyassa bhavai, AsAyaNA sehassa / 16. sehe asaNaM vA pANaM vA khAimaM vA sAimaM vA paDiggAhittA taM puvvAmeva sehatarAgaM uvaNimaMtei pacchA rAyaNie bhavai, AsAyaNA sehassa / 17. sehe rAyaNieNaM saddhiM asaNaM vA pANaM vA khAimaM vA sAimaM vA paDiggAhittA taM rAyaNiyaM aNApucchittA jassa jassa icchai tassa tassa khaddhaM khaddhaM dalayai bhavai, AsAyaNA sehassa / 18. sehe asaNaM vA pANaM vA khAimaM vA sAimaM vA paDiggAhittA rAyaNieNaM saddhiM AhAremANe tattha sehe khaddhaM-khaddhaM DAgaM-DAgaM usaDhaM-usaDhaM rasiyaM-rasiyaM maNuNNaM-maNuNNaM maNAmaM maNAmaM NiddhaM-NiddhaM lukkhaM-lukkhaM AhArA bhavai AsAyaNA sehassa / bhAvArtha :- (14) zaikSa anna, pANI, mevo ane mukhavAsa A prakAranA AhArane lAvIne pahelAM anya zaikSa pAse tenI AlocanA kare ane pachI ratnAdhika pAse kare, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (15) zaikSa anna, pANI, mevA, mukhavAsAdi cAra prakAranA AhArane lAvIne pahelAM anya zaikSane batAve ane pachI ratnAdhikane batAve to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (16) zaikSa anna, pANI, mevo, mukhavAsAdi cAra prakAranA AhArane lAvIne pahelAM anya zaikSane (bhojana mATe) AmaMtrita kare ane pachI ratnAdhikane AmaMtrita kare, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (17) zaikSa ratnAdhika sAdhu sAthe gocarIe gayA hoya ane anna, pANI, mevA, mukhavAsAdi cAra prakAranA AhArane upAzrayamAM lAvIne ratnAdhikane pUchayA
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA--3 17 vinA je sAdhune ApavAnI potAnI IcchA hoya tene jaladI-jaladI, vadhAre mAtrAmAM Ape, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (18) zaikSa ratnAdhika sAdhu sAthe gocarIe gayA hoya, anna, pANI, mevA, mukhavAsAdi cAre prakAranA AhArane lAvIne ratnAdhika sAdhu sAthe AhAra karatA samaye zaikSa, pracura mAtrAmAM vividha prakAranA zreSTha, tAjA, sarasa, manojJa, manovAMchita, ghevarAdi snigdha ane pApaDAdi rukSa AhArane jaladI-jaladI adhika mAtrAmAM ArogI le, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. 19. sehe rAyaNiyassa vAharamANassa, apaDisuNittA bhavai, AsAyaNA sehassa / 20. sehe rAyaNiyassa vAharamANassa tatthagae ceva paDisuNittA bhavai, AsAyaNA sehassa / 21. sehe rAyaNiyaM kiM tti vattA bhavai, AsAyaNA sehassa / 22. rAyaNiyaM tumaM tti vattA bhavai, AsAyaNA sehassa / 23. sehe rAyaNiyaM khaddhaM-khaddhaM vattA bhavai, AsAyaNA sehassa / 24. sehe rAyaNiyaM tajjAeNaM paDihaNittA bhavai AsAyaNA sehassa / bhAvArtha :(19) ratnAdhika bolAve tyAre zaikSa na sAMbhaLyuM kare arthAt sAMbhaLyuM na hoya tema mauna rahe (uttara na Ape), to te zaikSathI thatI AzAtanA che.(20) ratnAdhika bolAve tyAre zaikSa, potAnA sthAna para beThAM beThAM ja temanI vAta sAMbhaLe (temanI sAme upasthita na thAya), to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (21) ratnAdhika bolAve tyAre zaikSa, zuM kaho cho ? tema dUrathI ja pUche, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (22) zaikSa, ratnAdhikane tuM-tuM, ema tuMkAre bolAve, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (23) zaikSa, ratnAdhika sAme prayojanathI vadhu arthAt nirarthaka, kaThora vacana bole, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (24) zaikSa, ratnAdhikane prativacana kahe arthAt temanA ja vacanathI temano tiraskAra kare (ratnAdhika bImAra sAdhunI vaiyAvacca karavA mATe kahe, to tame ja vaiyAvacca kema karatA nathI ? tevA prativacana kahe), to te zaikSanI AzAtanA che. 5 25. sehe rAyaNiyassa kahaM kahemANassa iti evaMti vattA bhavai AsAyaNA sehassa / 26. sehe rAyaNiyassa kahaM kahemANassa No sumarasI' ti vattA bhavai, AsAyaNA sehassa / 27. sehe rAyaNiyassa kahaM kahemANassa No sumaNase bhavai, AsAyaNA sehassa / 28. sehe rAyaNiyassa kahaM kahemANassa parisaM bhettA bhavai, AsAyaNA sehassa / 29. sehe rAyaNiyassa kahaM kahemANassa kahaM AcchidittA bhavai, AsAyaNA sehassa / 30 sehe rAyaNiyassa kahaM kahemANassa tIse parisAe aNuTTiyAe abhiNNAe avocchiNNAe avvogaDAe doccaMpi taccaMpi tameva kahaM kahittA bhavai, AsAyaNA sehassa / bhAvArtha:- (25) zaikSa, ratnAdhikane A Ama kahevuM joIe, Ama kahevuM na joIe' tevA vacana kahe, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (26) zaikSa, ratnAdhikanI dharmakathAnA samaye tamane yAda AvatuM nathI, tame 'A bhUlI gayA cho' e pramANe kahe, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (27) zaikSa, ratnAdhikanI dharmakathAnA samaye prasanna na thAya, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (28) zaikSa, ratnAdhikanI dharmakathAnA samaye pariSadane visarjita kare, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (29) zaikSa, ratnAdhikanI dharmakathAnA samaye temAM vikSepa Ubho kare, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (30) zaikSa, ratnAdhikanI dharmakathAnA
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 18 ] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra samaye pariSada(sabhA) samApta thaI na hoya, chUTI paDI na hoya, vikherAya na hoya, vibhakta thaI na hoya te pUrve arthAt dharmasabhA vyavasthita beThelI ja hoya tyAre zaikSa pariSadamAM te ja dharmakathA (ratnAdhike karelI dharmakathA) be-traNavAra doharAve, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. |6 31. sehe rAyaNiyassa sijjA-saMthAraMga pAeNaM saMghaTTittA hattheNaM aNaNuNNavittA gacchai, AsAyaNA sehassa / 32. sehe rAyaNiyassa sijjAsaMthArae ciTThittA vA NisIittA vA tuyaTTittA vA bhavai, AsAyaNA sehassa / 33. sehe rAyaNiyassa uccAsaNasi vA, samAsaNaMsi vA ciTThittA vA NisIittA vA tuyaTThittA vA bhavai AsAyaNA sehassa / eyAo khalu tAo therehiM bhagavaMtehiM tettIsaM AsAyaNAo paNNattAo, tti bemi / bhAvArtha :- (31) zaikSa dvArA ratnAdhika sAdhunA zayyA-saMstArakane ajANatA paga lAgI jAya, topaNa zaikSa hAtha joDI kSamAyAcanA karyA vinA cAlyo jAya, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (3ra) zaikSa, ratnAdhikanA zadhyA-saMsAraka, upara Ubho rahe, bese, sUe, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. (33) zaikSa, ratnAdhikathI UMcA Asana upara ke samAna Asana para Ubho rahe, bese, sUe, to te zaikSathI thatI AzAtanA che. sthavira bhagavaMtoe A tetrIsa AzAtanA kahI che. vivecana : prastuta sUtramAM tetrIsa prakAranI AzAtanAonuM varNana che. deva, gurunI vinaya-bhakti na karavI, deva, guruno avinaya abhakti ke aparAdha karavo, AjJAno bhaMga karavo, niMdA karavI, avahelanA karavI tathA guru prati abahumAna ke anAdarano aMtarabhAva vividha prakAranI ceSTAo dvArA pragaTa thAya, tene AzAtanA kahe che. sUtrakAre ziSyanI vividha prakAranI 33 ceSTAonuM 33 AzAtanArUpe kathana karyuM che. saMde-zaikSa.silo vA tattho vA Arava 3vA notuM tenA saLe rehA -cUrNi. je sUtra bhaNavA rUpI grahaNazikSA ane pratilekhanAdi AcAra pAlana rUpI AsevanazikSA zIkhe che, te zikSA-zikSaNa yogya agItArtha sAdhu zaikSa kahevAya che athavA AcArya-upAdhyAyane choDIne zeSa sarva sAdhuo zaikSa kahevAya che. raLiya:- rAtvika, ratnAdhika. raLio Arito mahatto nA parivALA dIkSA paryAyamAM moTA hoya te AcAryAdi rAtvika kahevAya che. jJAna, darzana, cAritrarUpI ratnavALA sAdhu tathA AcArya, guru athavA paryAya jyeSTha sarva sAdhuone rAtvika ke ratnAdhika kahevAya che. A 33 AzAtanAomAM 1 thI 9 AzAtanAo ratnAdhikanI AgaLa, barAbara bAjumAM ane pAchaLa, A traNa paristhitimAM cAlavA, UbhA rahevA ane besavA saMbaMdhita nava kriyAnI che. A AzAtanAothI gurunI maryAdA ane garimAnI avahelanA thAya che, gurunA mahattvano hrAsa thAya che. gurunI nikaTamAM ke gurunI AgaLa cAlavAthI loko gurunA darzana karI na zake, ziSyanI pITha gurune dekhAya, te ziSyanA avinayane pragaTa kare che. gurunI nikaTamAM ke gurunI paDakhe cAle to lokone guru koNa? ziSya koNa? te khabara na paDe, gurunuM mahattva ghaTe, te ziSyanA vinayAbhAvane pragaTa kare che. gurunI pAchaLa gurunA paga
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA--3 19 vagereno sparza thAya tema atinikaTa cAle to gurunI avahelanA thAya che, te kriyA ziSyanA avivekanI sUcaka che. ziSyane gurunI AgaLa, pAchaLa ke bAjumAM cAlavA, besavA ke UbhA rahevAno prasaMga upasthita thAya to ucita aMtara rAkhIne, gurunuM gaurava jaLavAI rahe te rIte vivekapUrvaka cAlavuM, besavuM ke UbhA rahevuM joIe. guru AjJApUrvaka nikaTamAM paNa cAlavA Adi kriyAthI AzAtanA thatI nathI. ratnAdhikanI sAthe javuM, AvavuM, bolavuM, cAlavuM, AlocanA karavI vagere pratyeka pravRttimAM ziSya dhyAna rAkhavuM joIe ke sarva pravRttio ratnAdhikanA karyA pachI karavI joIe, temanI pUrve kare to te tenI AzAtanA kare che. 10 thI 11 A traNa AzAtanA vicAra bhUmi-uccAra bhUmi arthAt maLAdi paraThavAnI bhUmi ke vihArabhUmi-svAdhyAya bhUmimAM gayA pachI AlocanAdi pravRtti gurunI pUrve karavAthI thatI AzAtanA saMbaMdhita che. ziSye ratnAdhikanA vacano zAMta manathI sAMbhaLavA joIe, tenA vacananI upekSA karavI na joIe. gurunA ke ratnAdhikonA vacanonI upekSA kare, ratnAdhiko pAse AvelA AgaMtuka sAdhu ke gRhastha sAthe pahelA svayaM vArtAlApa karI le. temAM gurunI mAnahAni thAya che. 12-13 A be AzAtanAM tatsaMbaMdhita che. ziSya AhArAdi lAvIne pahelAM ratnAdhikane batAve, temane temAMthI AhArAdi levA AmaMtraNa Ape, temane pUchyA vinA anya sAdhune AhAra mATe AmaMtraNAdi na kare, AsaktithI sAro-sAro AhAra gurunI pahelAM vAparI na le, te ziSyano vinaya che. ziSya tathAprakArano avinayapUrvakano vyavahAra na kare, to te tenI AzAtanA kare che. 14 thI 18 AzAtanA tatsaMbaMdhita che. ziSya guru sAthe vArtAlApa karavAmAM, vinaya bhakti karavAmAM temanuM sanmAna karavuM joIe. teonI sAme bolavuM, uttara na Apavo, tuMkAre bolAvavA, te avinaya che. 19 thI 24 AzAtanA tatsaMbaMdhita che. guru dharmakathA karatA hoya tyAre ziSya prasanna citte sAMbhaLe, sabhA vacce apamAnajanaka, zaramajanaka, gurunI hIlanA thAya tevA zabdo na bole. gurunI dharmasabhAmAM avinaya pUrNa vyavahArathI je AzAtanA thAya tenuM kathana 25 thI 30 AzAtanAomAM che. na ziSya gurunA zarIranI ke upakaraNanI avajJA na kare. gurunA Asana Adi upara UbhA rahevuM Adi avinaya bhAva che, gurunI garimA khaMDita thAya che. tatsaMbaMdhita 31 thI 33 AzAtanA che. guru ke ratnAdhikanI AjJAthI koIpaNa pravRtti kare to temAM AzAtanA thatI nathI. AjJApUrvaka gurunI AgaLa cAle ke gurunA Asana upara bese, to paNa AzAtanA thatI nathI kAraNa ke guru AjJA sarvoparI che. ziSyanI pratyeka kriyAmAM guru prati bahumAna ane AdarabhAva pragaTa thavo jarUrI che, ziSyanA vinayapUrvakanA vyavahArathI gurunI garimA vadhe, gurunuM gaurava jaLavAI rahe che. ziSya nirahaMkArabhAve pratyeka pravRtti kare, to potAno svacchaMda nAza pAme che, kaSAyo upazAMta thAya che, saMyama sAdhanA paripakva bane che ane zAsanano mahimA vadhe che. A rIte AzAtanAno tyAga karavo, te sva-para hitakArI che. A 33 AzAtanAonA prAyazcittanuM vidhAna nizItha sUtranA dasamA uddezakamAM che. zrI Avazyaka sUtranA cothA adhyayanamAM anya rIte 33 AzAtanAnuM paNa kathana che. arihaMta, siddhAdi viziSTa gurujano uparAMta sarva prANI, bhUta, jIva, sattvanI AzAtanA tathA loka-paraloka, kALa, zruta, dharma AdinI AzAtanAnuM kathana che. / / trIjI dazA saMpUrNa |
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 20] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra cothI dazA pAkkathana CROR ORDCRORDCROR * prastuta dazAmAM ATha prakAranI gaNisaMpadAnuM varNana che. sAdhuonA gaNa-samudAyanA nAyaka AcAryane gaNi kahe che. saMpadA eTale aizvarya, vaibhava. saMpadAnA be prakAra che, (1) dravya saMpadA ane (2) bhAva saMpadA. ziSya samudAya gaNinI dravya saMpadA che ane jJAnAdi guNo bhAva saMpadA che. A baMne saMpadAthI saMpanna sAdhu AcAryagaNi padane suzobhita kare che. saMpala maLI kurda saMpano 1 guNothI saMpanna hovuM, te ja gaNinI saMpadA che. + gaNi ziSya-ziSyAonA anuzAsaka hoya che. ziSyonI sAraNA-vAraNA tathA ziSya samUhanI suyogya vyavasthA mATe gaNinI nitAMta AvazyakatA che ane gaNanI sucAru vyavasthA mATe gaNimAM viziSTa guNo hovA Avazyaka che. * vyavahAra sutranA trIjA uddezakamAM AcAryanI Avazyaka aucitya pUrNa yogyatAne temanA guNa kahyA che. prastutamAM vibhinna daSTie ATha prakAranI gaNisaMpadAnA ATha guNonuM vistRta varNana che. (1) AcAra saMpadA:- gaNi jinezvara kathita paMcAcAranA pAlanathI samRddha hoya che. (2) zrata saMpadA - gaNi AgamonA sUtra, artha, paramArthanA jJAnathI samRddha hoya che. (3) zarIra saMpadA - gaNi uttama saMghayaNa ane uttama saMsthAna saMpanna, sazakta ane svastha-nirogI kAyAthI samRddha hoya che. (4) vacana saMpadA:- gaNi sarva jana grAhya vacana ane satya, priyakArI, hitakArI vANIthI samRddha hoya (5) vAcanA saMpadA:- gaNi ziSyone svAdhyAyamAM niyukta karI zAstranA rahasyone samajAvatI vAcanA zaktithI samRddha hoya che. () mati saMpadA - gaNi tIvra smaraNa zakti, autpAtikI Adi cAre prakAranI buddhi, heya-tyAjyano tyAga, upAdeya-grAhyane grahaNa karAvatI viveka buddhithI samRddha hoya che. (7) prayoga saMpadA:- gaNi samAdhAnakArI buddhi, suyogya nirNaya zakti ane vAda sAmarthyathI samRddha hoya che. (8) saMgraha parikSA saMpadA - gaNi ziSya samudAya mATe vastra, pAtra, zAstra vagere ekatrita karavAmAM ane teonI AvazyakatAnusAra vitaraNa karavAnI vicakSaNatAthI samRddha hoya che.
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-4 [ 21 | cothI daza cothI dazAH gaNisaMpadA RE/Zzzzzzzzzzz ATha prakAranI gaNisaMpadA - | 1 suyaM me AusaM ! teNaM bhagavayA evamakkhAyaM-iha khalu therehiM bhagavaMtehiM aTThavihA gaNisaMpayA paNNattA / kayarA khalu tA therehiM bhagavaMtehiM aTThavihA gaNisaMpayA paNNattA ? imA khalu tA therehiM bhagavaMtehiM aTThavihA gaNisaMpayA paNNattA, taM jahA 2. kayArasaMpiyA, 2. susaMpA, rU. rIrasaMpA, 4. vaLaHpayA, . vAyaNAsaMpayA, 6. maisaMpayA, 7. paogamaisaMpayA, 8. saMgahapariNNA NAmaM aTThamA sapayA | bhAvArtha :- he AyuSyamAna ! meM sAMbhaLyuM che ke bhagavAna mahAvIra svAmIe A pramANe kahyuM che ke A nigraMtha pravacanamAM sthavira bhagavaMtoe ATha prakAranI gaNisaMpadA kahI che. prazna- he bhagavAna! te sthavira bhagavaMtoe kaI ATha prakAranI gaNisaMpadA kahI che? uttara- te sthavira bhagavaMtoe ATha prakAranI gaNisaMpadA A pramANe kahI che, jema ke- (1) AcAra saMpadA, (2) zrutasaMpadA, (3) zarIrasaMpadA, (4) vacanasaMpadA, (5) vAcanAsaMpadA, (6) matisaMpadA, (7) prayogasaMpadA, (8) saMgrahaparijJA saMpadA. vivecana : prastuta sutramAM sthavira bhagavaMtoe kahelI ATha prakAranI gaNi saMpadAono nAmollekha che. sAdhuonA samudAyane gaNa athavA gaccha kahevAmAM Ave che. gaNanA adhipati sAdhu gaNi athavA gacchAdhipati kahevAya che. teonA guNo, temanI saMpadA-saMpatti che. jara-jhaverAta gRhasthonI saMpatti che tema guNo gaNinI saMpatti che. gaNi A saMpadAthI saMpanna hoya, te jarUrI che. guNo vinA gaNi gaNanI rakSA karI zakatA nathI ane gaNanI rakSA karavI te teonuM mukhya kartavya che. A sUtramAM gaNinI saMpatti jevA mukhya ATha guNonA nAmonuM kathana che. (1) AcAra saMpadA:| 2 se kiM taM AyArasaMpayA ? AyArasaMpayA cauvvihA paNNattA, taM jahAsaMjama-dhuva-joga-jutte yAvi bhavai, asaMpaggahiya-appA, aNiyata-vittI, vuDDasIle yAvi bhavai / se taM AyArasaMpayA / bhAvArtha :- prazna- he bhagavAna ! AcAra saMpadAnA keTalA prakAra che? uttara- AcAra saMpadAnA cAra prakAra che, yathA- (1) saMyamamAM dhruva yoga yuktatA-saMyamanI kriyAomAM haMmezAM lIna rahevuM (2) asaMpragRhItAtmA- ahaMkAra rahita rahevuM (3) aniyatavRttitA- eka ja sthAne sthira na rahevuM arthAt apratibaddha bhAve vicaraNa karavuM (4) vRddhazIlatAvRddhonI jema gaMbhIrasvabhAvavALA thavuM.
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 22 ] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra vivecana : prastuta sUtramAM prathama gaNisaMpadAnuM varNana che. gaNino prathama Avazyaka guNa che AcAra saMpannatA. jeno AcAra zuddha hoya teno vyavahAra ane vicAra paNa zuddha hoya che. AcAra :- bhinna-bhinna rIte AcAranI aneka vyAkhyAo thAya che- (1) vItarAga paramAtmA kathita AcaraNane AcAra kahe che. (2) A + vAra, A - maryAdA, vAra - AcaraNa karavuM. maryAdAmAM rahIne, maryAdApUrvaka AcaraNa karavuM, maryAdAmAM vicaravuM, tene AcAra kahe che (3) jJAnAcAra, darzanAcAra, cAritrAcAra, tapAcAra ane vIryAcAra, A pAMca prakAranA(paMcAcAra) AcAranuM pAlana karavuM, te AcAra che (4) jJAnAdi viSayaka anuSThAno ke mokSa prApti arthe je anuSThAna vizeSanuM AcaraNa karavAmAM Ave, te AcAra che (5) guNa vRddhi mATenA AcaraNane arthAt sAdhujanonA AcaraNane AcAra kahe che () tIrthakara gaNadharAdinA AcArane anusarIne jJAnAdinA sevananI vidhine AcAra kahe che (7) prathama aMgasUtra AcArAMga sUtranA adhyayanathI paMcAcAranuM jJAna thAya che, tethI te paNa AcAra kahevAya che arthAt AcArAMga sUtramAM varNita viSayonA AcaraNane AcAra kahe che. gaNi mATe A AcAra saMpatti rUpa che, mATe tene saMpadA kahe che. AcAra saMpadAnA cAra aMga che, yathA(1) saMyamadhuvayogayuktatA:- saMyamamAM dhruvayoga eTale saMyama sAthe yogono nizcala saMbaMdha, mana, vacana, kAyA, A traNa yoga saMyamamAM layalIna banI jAya te saMyamadhuvayogayuktatA kahevAya che. saMyamanI kriyAomAM mana, vacana, kAyAnA yogone dhruva eTale nizcala, sthira rAkhavA Avazyaka che. traNe yoganI sthiratA ane ekAgratAthI ja saMyama kriyAonuM yogya tathA yathArtha rIte pAlana thaI zake che. caMcaLatA ke asthiratA sAdhanAmAM bAdhaka che. (2) asaMpraguhItAtmA :- jeno AtmA ahaMkArathI rahita che, te asaMpragRhItAtmA kahevAya che. gaNie huM AcArya chuM, huM gacchAdhipati chuM vagere pada prAptinA ahaMkArathI rahita, jAti AdinA madathI rahita banI vinIta bhAve rahevuM joIe. ahaMkArano bhAva AcAra zuddhimAM bAdhaka bane che. (3) aniyatavRttitA:- aniyata - anizrita eTale apratibaddha, vRtti-vihAra, gaNie apratibaddhapaNe vicaraNa karavuM joIe. gaNie koI sthAna ke vyakti sAthe AsaktinA baMdhanathI baMdhAIne eka sthAnamAM sthira rahevuM na joIe. gAmogAma vihAra karavAthI ja AcAra zuddhi ane dharmanI prabhAvanA thaI zake che. (4) vaDhazIlatA:- tenA traNa artha che- (1) jJAna ane dIkSA paryAyamAM vRddha arthAt moTA hoya, tenA jevA zIla, saMyama, niyama, cAritramAM paripakva banavuM joIe. zarIra ane mana vikAra rahita hoya te vRddhazIla kahevAya che. (2) vRddha ane glAnanI sevA mATe utsuka rahetA sAdhu jevA thavuM, te vRddhazIlatA kahevAya che (3) vRddhanI jema gaMbhIra, zAMta svabhAvavALA thavuM. gaNie bALabhAva na rAkhatA prauDhatA dhAraNa karavI joIe. kyAreka laghuvayamAM AcArya padanI prApti thAya che paraMtu tenA vicAronI gaMbhIratA, vizALa tA ane prauDhatA hovI jarUrI che. (ra) zruta saMpadA:| 3 se kiM taM suyasaMpayA ? suyasaMpayA, cauvvihA paNNattA, taM jahA- bahussue
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-4 | 23 ] yAvi bhavai, pariciyasue yAvi bhavai, vicittasue yAvi bhavai, ghosavisuddhikArae yAvi bhavai / se taM suyasaMpayA / bhAvArtha :- prazna- zrutasaMpadAnA keTalA prakAra che? uttara- zrutasaMpadAnA cAra prakAra che, jema ke - (1) bahuzrutatA- aneka zAstronA jANakAra thavuM. (2) paricita zrutatA- sUtra ane sUtrArthathI sArI rIte paricita thavuM (3) vicitra(vividha) zrutatA- svasamaya(svadharma) ane parasamaya(anya dharmo)nA jANakAra thavuM (4) ghoSavizuddhakArakatA- zuddha uccAraNa karanAra thavuM. A cAra prakAranI zrutasaMpadA che. vivecana - prastuta sUtramAM zrutasaMpadAnA cAra aMganuM nirUpaNa che. AcAra zuddhi mATe temaja zAsana prabhAvanA mATe zrutajJAnanI anivAryatA che. zrutajJAnanA mAdhyamathI ja sAdhanA mArgane sAdhata jANI zakAya che ane zrutajJAna dvArA ja sAdhakone sAdhanAnuM mArgadarzana ApI zakAya che, tethI AcArya-gaNi zrutajJAnanA AdhAre zIghra nirNaya levAmAM sakSama hovA jarUrI che, teone zAstranuM jJAna hovuM Avazyaka che. zrutajJAna gaNinI saMpatti rUpa che, mATe tene saMpadA kahe che. zruta saMpadAnA cAra aMga A pramANe che, yathA(1) bahuzrutatA :- aneka AgamonA jJAtA-jANakAra hoya, te bahuzruta kahevAya che. je samaye jeTalA zAstra upalabdha hoya, tene hetu-daSTAMtathI yathArtha rIte jANavA, upalabdha vizALa zrutamAMthI mukhya sutra graMthonuM ciMtana-mananapUrvaka adhyayana karavuM ane tenA mAdhyame tAtvika nirNayanI kSamatA hovI, te gaNino guNa che. (ra) paricita zratatA :- zAstrane hadayaMgama karI, tenA paramArthane samajI, kAyama smRtimAM rAkhavA. AgamonA marmajJa thavuM. sUtra ane tenA arthane kramathI (AdithI aMta) tathA vyutkama(aMtathI Adi) paryata dhArA pravAhathI vAMcavA samartha thavuM. (3) vicitra zratatA :- vicitra eTale vividha prakAre. naya-nikSepa, bheda-prabheda, utsarga-apavAda, sva samaya (siddhAMta)-para samaya Adi aneka rIte sUtrane jANavA. mata-matAMtara vagerenI carcA mATe vividha graMthonA abhyAsamAM pAraMgata thavuM. (4) ghoSavizuddhakArakatA :- gadya-padyamaya sUtra pAThonA hRsva, dIrgha, saMyuktAkSara, udAtta-anudAtta Adi ghoSa pramANe zabdonuM zuddha uccAraNa karavuM. AcArya caturvidha saMghanA nAyaka che, tIrthakaronI paraMparAnA vAhaka che, zuddha uccAraNapUrvakanI zAstravAcanAthI tenA artha saraLatAthI samajI zakAya che ane zAstra paraMparAnuM yathArtha rIte vahana thaI zake che. (3) zarIra saMpadA - 4 se kiM taM sarIrasaMpayA ? sarIrasaMpayA cauvvihA paNNattA, taM jahAArohapariNAhasaMpaNNe yAvi bhavai, aNotappasarIre yAvi bhavai, thirasaMghayaNe yAvi bhavai, bahupaDipuNNidie yAvi bhavai / se taM sarIrasaMpayA / bhAvArtha :- prazna- he bhagavAna ! zarIrasaMpadAnA keTalA prakAra che? uttara- zarIrasaMpadAnA cAra prakAra che, jema ke- (1) ArohapariNAha saMpannatA- zarIranI UMcAI tathA jADAInuM pramANa ucita hoya
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI dazAzrutaskaMdha sUtra (ra) anavatrApya zarIratA- surUpa, suDoLa zarIranA dhAraka hoya (3) sthira saMhananatA- zarIrano bAMdho sudRDha hoya (4) bahupratipUrNendriyatA- sarva indriyo paripUrNa hoya - A cAra prakAranI zarIrasaMpadA che. vivecanaH 24 prastuta sUtramAM zarI2 saMpadAnuM varNana che. zubhanAma karmanA udaye prabhAvazALI, suDoLa, suMdara lAvaNya-kAMtimaya zarIra prApta thAya che. zarIranI svasthatA ane sudarzanIyatA vyaktitvane pratibhA saMpanna banAve che ane te dharma prabhAvanAmAM sahAyaka bane che. rogI, azobhanIka(vikalAMga) zarIra dharma prabhAvanAmAM sahAyaka banatuM nathI. gaNi mATe suDoLa, kAMtimaya, prabhAvazALI, suMdara zarIra saMpatti rUpa che, tethI tene saMpadA kahe che. zarIra saMpadAnA cAra aMga che, yathA (1) Aroha--pariNAha saMpannatA :- Aroha eTale UMcAI ane pariNAha eTale pahoLAI. gaNinuM zarIra sapramANa hoya che. gaNinuM zarIra ati UMcuM-ati nIcuM(ThIMgaNuM), ati jADuM--ati pAtaLuM na hoya. (2) anavatrApya zarIratA :- avatra eTale aMgopAMganI hInatA. khUMdha Adi nIkaLyA hoya tevI beDoLatA, kurUpatA ane aMgopAMganI hInatA Adi na hoya tene anavatra kahe che. gaNinuM zarIra sapramANa ane suvyasthita hoya che. teo bIjAne hAsyAspada ane potAne zaramajanaka zarIranA dhAraka na hoya. gaNi suMdara dehAkRtinA dhAraka hoya che. (3) sthira saMhananatA :- gaNi sudaDha zarIranA dhAraka hoya che. baLavAna zarIravALA ja upadezAdithI gacchano nirvAha karI zake che. (4) bahupratipUrNendriyatA :- gaNinA zarIramAM AMkha, nAka, kAna vagere sarva iMdriyonI paripUrNatA hovI jarUrI che, indriyonI paripUrNatA samiti, guptinA pAlanamAM sahAyaka bane che. (4) vacana saMpadA H 5 se kiM taM vayaNasaMpayA ? vayaNasaMpayA cauvvihA paNNattA, teM nahAaadeyvynne yAvi bhavai, mahuravayaNe yAvi bhavai, aNissiyavayaNe yAvi bhavai, asaMdiddhavayaNe yAvi bhavai / se taM vayaNasaMpayA / = bhAvArtha:- prazna- vacanasaMpadAnA keTalA prakAra che ? uttara- vacanasaMpadAnA cAra prakAranA che, jemake- (1) ATheya vacana - jenuM vacana sarvane gAllu hoya. (2) madhura vacana- madhurabhASI hoya (3) anizrita vacana- rAga-dveSa rahita vacana bolanAra hoya (4) asaMdigdha vacana- saMdeharahita vacana bolanAra hoya, A cAra prakAranI vacanasaMpadA che. vivecanaH dharmanA pracAra-prasAranuM mukhya sAdhana vANI che. samasta vyavahAranuM kAraNa vANI che. satya, priya, hitakArI vacano gaNinI saMpatti che, tethI tene saMpadA kahe che. vacana saMpadAnA cAra aMga che, yathA(1) ATheya vacana :- gurunA Adeza vacano, AjJAkArI vacano ane hitazikSAnA vacanone ziSya harSathI svIkAre, loko paNa temanA vacanone pramANa rUpa mAne, tevI prabhAvakatA je vacanomAM (vANImAM) hoya, te ATheya vacana che.
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA-4 | 25 | sudIrghakAla paryata satya, hita, mita ane parimita vANI bolanAra vacana-saMyamInI ArAdhanA kare che, tema ja maunanI ArAdhanA karanAra vacananuM tapa kare che, A prakAranI ArAdhanAthI jIva Adeya nAmakarmano baMdha kare che. AcAryoe pUrvabhavamAM A prakAranI ArAdhanA karI hovAthI temane Adeya vacana-vacana siddhi prApta thAya che. gaNi Adeya vacanathI ja anuzAsana karI zake che. (ra) madhura vacana - mAdhurya pUrNa, gaMbhIra vacano madhura vacana kahevAya che. vacananI madhuratA vyaktine sarvajana priya banAve che, tevI vyakti sahajatAthI, saraLatAthI anuzAsana karI zake che, tethI gaNi sAra garbhita, Agama saMmata madhura vacano bole che. teo nirarthaka, mokSa mArgathI virodhI karkaza ke kaThora vacano bolatA nathI. (3) anizcita vacana - nizrita eTale rAga-dveSa yukta vacano ane anizrita eTale rAga-dveSamukta vacano. sarvajanane hitakAraka, niSpakSa vacano zAMta bhAve bolavA. gaNie caturvidha saMghanuM saMcAlana karavAnuM hovAthI pakSapAta rahita bhASA bolavI joIe. (4) asaMdigdha vacana - saMdigdha eTale saMzaya, saMdeha ke zaMkAyukta vacano ane asaMdigdha eTale iSTa arthane vyakta karatAM asaMzayAtmaka, spaSTa, satya vacana bolavA. saMdeha rahita, spaSTa vacanathI ziSyo zAsatronA rahasyone, zAstronI AjJAne ke ArAdhanAnA mArgane samajI zake che, tethI gaNi saMdigdha-saMdehAtmaka vacana na bole. - saMkSepamAM gaNinA vacano sarvajanone grAhu, madhura, pakSapAtarahita ane spaSTa hoya che. tevA guNasaMpanna vacano ja gaNinI saMpadA che. (5) vAcanA saMpadA - | 6 se kiM taM vAyaNAsaMpayA ? vAyaNAsaMpayA cauvvihA paNNattA, taM jahAvijayaM uddisai, vijayaM vAei, pariNivvAviyaM vAei, atthaNijjAvae yAvi bhavai / se ta vAyaNAsaMpayA / bhAvArtha - prazna-vAcanA saMpadAnA keTalA prakAra che? uttara-vAcanA saMpadAnA cAra prakAra che, jemake - (1) viciMtya udizati- ziSyanI yogyatAno nizcaya karIne sUtra bhaNavAnuM sUcana kare (2) viciMtya vAcayati-ziSyanI yogyatAno vicAra karIne sUtrArthanI vAcanA Ape (3) parinirvApya vAcayati-pahelAM bhaNAvelA sUtrArthane ziSya dhAraNa karI le, tenI dhAraNA daDha thaI jAya pachI AgaLa adhyayana karAve. (4) artha niryApakatA-arthanI saMgatipUrvaka naya ane pramANathI adhyayana karAve, A cAra prakAranI vAcanA saMpadA che. vivecana - prastuta sUtramAM vAcanA saMpadAnA cAra aMganuM pratipAdana che. guru mukhethI sAMbhaLelA zAstranA rahasyone saraLa, spaSTa bhASAmAM ziSya samakSa pragaTa karavA, ziSya samudAyane zAstranA artha samajAvavA, tene vAcanA kahe che. sarva guNa saMpanna ekalI vyakti vizALa kAryakSetramAM vadhu saphaLa thaI zakatI nathI, tethI gaNie vAcanA dvArA bahuzruta, gItArtha, pratibhA saMpanna ziSyo taiyAra karavA joIe. hetu, daSTAMta Adi dvArA zAstranI vAcanA ApavI te gaNinI saMpatti che, tethI tene saMpadA kahe che. tenA cAra aMga che, yathA
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 ] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra (1) viciMtya udizati - viciMtya- vicAra karIne, udizati (uddeza) sUcana kare. gaNi ziSyamAM vinaya, upazAMtatA, indriya vijaya vagere guNo che ke nahIM? ziSya kayA sUtramAM praveza karI zake tema che? teno vicAra karIne tenI yogyatA anusAra sUtranA adhyayananuM sUcana kare che. ziSyanI pAtratA ane rasa, ruci pramANe sUtranuM adhyayana karAvavAmAM Ave to te temAM zIdhra praveza karI pragati karI zake che. (2) viciMtya vAcayati :- vicAra karIne vAcanA Ape. ziSyanI dhAraNA(smaraNa) zaktino vicAra karIne (jANIne) pramANa, naya, hetu, daSTAMta, yukti Adi dvArA sUtra, artha ane gUDhArthanI vAcanA Ape. (3) parinirvANa vAcayati - pari- sarva prakAre, nirvANu- niHsaMdeharUpe manamAM besI jAya, smRtimAM utarI jAya. pUrve zIkhavelA sUtra-artha smRtimAM dhAraNa thaI jAya, yAda rahI jAya pachI AgaLa bhaNAvavuM. gaNi ziSyanI kaMThastha zakti ane tenI dhAraNA zaktino kramazaH vikAsa thAya tenuM dhyAna rAkhIne, pUrve zIkhAvelAM sUtrAthe sarva prakAre smRtimAM rahI jAya tatpazcAt navuM adhyayana karAve. (4) arthaniryApakatA :- artha- jIva. ajIvAdi tattvonA paramArthane. niryApaka- vividha vyaktithI spaSTa karavA. ziSya saMkSipta vAcanA dvArA apAyelA sUtra ane artha grahaNa karI le, tyArapachI naya-pramANa, praznottara, anya viSayonA uddharaNo ApIne paramArthane samajAve tathA utsarga-apavAda mArgamAM sUtranA AdhAre ucita nirNaya levAnuM samajAve. syAdvAda naya-nikSepa AdinA rahasyone pote jANIne bIjAne zIkhave, te artha niryApakatA che. A rIte ziSyanI yogyatA pramANe kramazaH zAstravAcanA ApavAthI zAstraparaMparA yathArtha jaLavAI rahe che ane ziSyanI abhyAsa ruci vadhe che, jJAna prAptimAM prasannatA rahe che ane teno sAdhanAmArga paripakva bane che. (6) mati saMpadA:| 7 se kiM taM maisaMpayA ? maisaMpayA cauvvihA paNNattA, taM jahAuggahamaisapayA, IhAmaisapayA, avAyamaisapayA, dhAraNAmaisapayA / bhAvArtha :- prazna- matisaMpadAnA keTalA prakAra che? uttara- atisaMpadAnA cAra prakAra che, jemake - (1) avagraha matisaMpadA- sAmAnyarUpe arthane jANavo. (2) IhAmati saMpadA- sAmAnyarUpe jANelA arthane vizeSarUpe jANavAnI icchA thavI. (3) avAyamati saMpadA- IhAthI jANelI vastuno vizeSarUpe nizcaya karavo. (4) dhAraNAmati saMpadA- nizcaya karAyelI vastune kAlAMtaramAM paNa yAda rAkhavI. 8 se kiM taM uggahamaisaMpayA ? uggahamaisaMpayA chavvihA paNNattA, taM jahAkhippaM ugiNhei, bahu ugiNhei, bahuvihaM ugiNhei, dhuvaM ugiNhei, aNissiyaM ugiNhei, asaMdiddhaM ugiNhei / se taM uggahamaisaMpayA / evaM IhAmaI vi / evaM avAyamaI vi / bhAvArtha :- prazna- avagraha matisaMpadAnA keTalA prakAra che? uttara- avagrahamati saMpadAnA che prakAra che, jemake - (1) zIdhra grahaNa- artha Adine zIdhra grahaNa karavA (2) bahu grahaNa- ghaNA arthane grahaNa karavA (3) bahuvidha grahaNa- aneka prakAranA arthane grahaNa karavA (4) dhruva grahaNa- nizcitarUpathI
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA-4 27 ] arthane grahaNa karavA (5) anizrita grahaNa- anukta (gurue haju kahyA na hoya tevA) arthane potAnI pratibhAthI grahaNa karavA (6) asaMdigdha grahaNa- saMdeha rahita arthane grahaNa karavA. A rIte IhA mati saMpadAnA paNa cha prakAra che ane A ja rIte avAya mati saMpadAnA paNa cha prakAra che. | 9 se kiM taM dhAraNAmaisaMpayA ? dhAraNAmaisaMpayA chavvihA paNNattA, taM jahAbahu dharei, bahuvihaM dharei, porANa dharei, duddhara dharei, aNissiya dharei, asadiddha dharei / se taM dhAraNAmaisaMpayA / se taM maisaMpayA / bhAvArtha :- prazna- dhAraNA matisaMpadAnA keTalA prakAra che? uttara- dhAraNA matisaMpadAnA cha prakAra che, jema ke- (1) ghaNA sUtranA arthane dhAraNa karavA (2) eka sUtranA aneka prakAranA arthane dhAraNa karavA (3) jUnI dhAraNAne dhAraNa karavI-smRtimAM rAkhavI. (4) kaThina arthane dhAraNa karavA (5) anya koI AdhAra vinA anukULa yogya arthane nizcitarUpe potAnI pratibhA dvArA dhAraNa karavA. (6) jANelA arthane saMdeha rahita dhAraNa karavA-A dhAraNA matisaMpadA che. vivecana : prastuta sUtromAM gaNinI matisaMpadAnuM varNana che. pAMca idriya ane manathI je jJAna thAya, tene mati kahe che athavA autpAtikAdi cAra prakAranI buddhine mati kahe che. pratyeka padArthamAM sAmAnya ane vizeSa guNa hoya che, te baMne guNone samajI yogya-ucita nirNaya karavo, nirNita karelA viSayane dIrghakALa paryata smRtimAM rAkhavA, koIpaNa viSayane spaSTa samajavA, vividha prakAranA prazno upasthita thAya tenuM suyogya samAdhAna karavuM, gUDha vacananA Azayane zIdhra samajI levA, A prakAranI tIkSNa buddhi ane dhAraNA zakti te gaNinI saMpatti che, tethI tene saMpadA kahe che. tenA cAra aMga che, yathA(1) avagraha mati :- nAma, jAti AdinI kalpanAthI rahita 'A kAMIka che', tevA sAmAnyane grahaNa karatAM avyakta jJAnane avagraha kahe che, jema ke- A kAMIka sUtrArtha che, tevuM avyakta jJAna avagraha mati che. (2) IhA mati :- avagraha dvArA jANelA viSayamAM bAdhaka kAraNonA abhAvamAM, sAdhaka kAraNonI upasthiti vicArIne, "A Ama hovuM joIe tema nizcaya tarapha DhaLatA jJAnane IhA kahe che, jema ke- A sUtrano artha Ama haze ke nahIM? tevI zaMkA pachI A sUtrano artha Ama hovo joIe, tevuM jJAna IhAmati che. (3) avAya mati - IhA dvArA jANela viSayano nizcaya thaI javo te avAya mati che, jema ke- A sUtrano A ja artha che, tevuM nizcayAtmaka jJAna apAya mati che. (4) dhAraNA mati - avAya dvArA nizcita viSayane avizruti, vAsanA ane smRtirUpe dhAraNa karavA, tene dhAraNA mati kahe che. "A sUtrano A ja artha che tema nizcita arthamAM aMtarmuhUrta sudhI satata upayoga rahe, tene avizruti kahe che. avizrutinA kAraNe AtmapradezomAM smRtirUpe te viSaya saMkhyAta, asaMkhyAta kALa sudhI saMgrahita thAya athavA tenA saMskAra paDe, tene vAsanA kahe che. kAlAMtare te saMskAro jAgRta thAya, te artha smRti paTa upara Ave, tene dhAraNA mati kahe che. avagraha, IhA, avAya matinA cha-cha prakAra :- avagrahAdi traNe ya matinA cha-cha bheda che. (1) zIghA grahaNa kadAvaraNIya karmanA kSayopazamathI sUtrArthanA Azayane zIdhra jANI le, tene zIdhra grahaNa kahe che
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI dazAzrutaskaMdha sUtra (2) bahugrahaNa- aneka jAti(prakAra)nI bhinna-bhinna vastunA grahaNane bahu kahe che. bhinna-bhinna prakAranA ghaNA sUtronA arthone eka sAthe jANI le, tene bahu grahaNa kahe che (3) bahu vidha grahaNa- eka ja prakAranI vastunA aneka guNadharmone eka sAthe jANe, tene bahuvidha grahaNa kahe che. eka prakAranA sUtronA ghaNA arthone jANe, tene bahuvidha grahaNa kahe che (4) dhruva grahaNa- sthirarUpe, nizcita rUpe sUtrArtha grahaNa thAya tene dhruva grahaNa kahe che (5) anizrita grahaNa- koInA AdhAra ke Azraya vinA viSaya grahaNa thAya, tene anizrita grahaNa kahe che, jema ke- sUtranA je artha gurue darzAvyA na hoya paraMtu svamatithI te arthane svayaM jANI le, te anizrita grahaNa che (6) asaMdigdha grahaNa- saMzaya ke saMdeha vinA nizcayAtmaka rUpe arthanuM grahaNa thAya, tene asaMdigdha grahaNa kahe che. raDha dhAraNA matinA prakAra H- dhAraNA matinA cha prakAra che- (1) bahu dhAraNA- ghaNA prakAranA sUtronA arthonI eka sAthe dhAraNA karavI (2) bahuvidha dhAraNA- eka ja prakAranA sUtronA ghaNA arthonI dhAraNA eka sAthe karavI (3) purANa dhAraNA- atIta kAlIna vastunI dhAraNA karavI. amuka AcArya amuka varSa, amuka mAsa, pakSa, prahara, pala, vipalamAM dIkSita thayA che. sAmAnya vyakti bhUlI jAya tevA kAla gaNanAnA jJAnane dhAraNa karavuM, te purANa dhAraNA kahevAya che. sUtrArtha saMbaMdhI jUnI purANI dhAraNAonI dhAraNA karavI. (4) durdhara dhAraNA- buddhinA ati parizramathI je dhAraNa thaI zake, tene durdhara kahe che. bhaMgajALa, guNazreNI mArohaNa jevA kaThina sUtrArthonI dhAraNA karavI (5) anizrita dhAraNA-- hetu, dRSTAMtAdi vinA audghAtikI buddhi dvArA sUtrArthanI dhAraNA karavI (6) adigdha dhAraNA- saMzaya, saMdeha rahita spaSTa sUtrArthanI dhAraNA karavI. avagrahAdinA cha prakAra ane dhAraNAnA A cha prakAramAM bahu, bahuvidha, anizrita, asaMdigdha A cAra prakAra samAna che. avagrahAdimAM zIghra ane dhruva, A be prakAranA sthAne dhAraNAmAM purANa ane durdhara, A be prakAra che. A rIte avagraha, IhA, avAya ane dhAraNArUpa matijJAna saMpannatA tathA autpAtikI, vainayikI, kArmikI ane pAriNAmikI buddhi saMpannatA AcAryane prabhAvaka banAve che. (7) prayoga saMpadA H 10 se kiM taM paogasaMpayA ? paogasaMpayA caThavvihA paNNattA, , taM jahA- AyaM vidAya vAyaM pauMjjittA bhavai, parisaM vidAya vAyaM pauMjjittA bhavai, khettaM vidAya vAyaM paThaMjjittA bhavai, vatthaM vidAya vAyaM paThaMjjittA bhavai / se taM paogasaMpayA / bhAvArtha:- prazna-he bhagavAna ! prayoga saMpadAnA keTalA prakAra che ? uttara-prayoga saMpadAnA cAra prakAra che, jemake - (1) Atma viditvA vAda proktA-potAnI zaktine jANI vAdavivAdano (zAstrArthano) prayoga karavo. (2) pariSada viditvA vAda proktA- pariSadanA bhAvone jANI vAdavivAdano prayoga karavo. (3) kSetra viditvA vAda proktA- kSetrane jANIne vAdavivAdano prayoga karavo (4) vastu viditvA vAda prayoktA- vastunA viSayane jANI vAdavivAdano prayoga karavo, A prayogasaMpadA che. vivecana : prastuta sUtramAM gaNinI prayoga saMpadAnuM varNana che. ahIM vAda sAmarthyane prayoga karyo che. gaNi
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-4 29 dravya, kSetra, kALa, bhAva anusAra vAda samaye potAnA zruta ane buddhi sAmarthyano prayoga karI svamatanuM sthApana kare che, A lokottaravAda sAmarthya gaNinI saMpatti rUpa che, tethI tene saMpadA kahe che. tenA cAra aMga che, yathA-- (1) Atma viditvA vAda prayoktA :- gaNi potAnA pramANa, nayAdi jJAnanI nipuNatA rUpa sAmarthyane, vidityA- jANIne, prativAdInI mAnyatA, yogyatA, tenA sAmarthya(baLa)ne jANIne vAdamAM prayukta thAya che arthAt vAdamAM joDAya che. (2) pariSada viditvA vAda prayoktA :- gaNi pariSada-sabhAne jANIne arthAt A sabhA jANakAra lokonI che, ajANakAra lokonI che ke durvidagdha-aNaghaDa lokonI che ? A sabhA bauddhAdi kayA matavAdIonI che ? te jANIne tathA upasthita pariSadanI yogyatA, ruci, bhAvanA, Atma sanmAna ane potAnI kSamatAnuM dhyAna rAkhIne vAda(pravacana)no viSaya nizcita kare che. (3) kSetra viditvA vAda prayoktA :- vAda(carcA)nuM kSetra Arya che ke anArya che ? te kSetramAM rahetA loko sulabha bodhi che ke dularbha bodhi ? vagere jANIne tathA te kSetranuM vAtAvaraNa, te kSetravAsI lokono vicAra karI vAda kare che. (4) vastu viditvA vAda prayoktA :- (1) vAdanA viSaya vastune jANIne arthAt dravyAnuyogano viSaya kaThina che ke nahIM ? teno vicAra karIne vAda kare (2) vastu heya, upAdeya, upekSaNIya traNa prakAranI hoya che, krodhAdi heya(choDavA yogya) che, kSamAdi upAdeya(dhAraNa karavA yogya) che ane paradoSa upekSaNIya che, te jANIne vAdano prayoga kare (3) sAthe rahetA bAla, glAna(bImAra), vRddha, navadIkSita, tapasvI sAdhuonI citta samAdhinuM dhyAna rAkhIne ziSyonA hitAhitano vicAra karIne ane vAdanA pariNAmanA lAbhAlAbhanI tulanA karIne vAda kare. jema vaidya roganuM nidAna karI, pathya auSadha Ape tyAre te saphaLa thAya che tema gaNi vAdanA prAraMbhamAM uparokta cAre prakAre parIkSaNa karyA pachI vAdamAM pravRtta thAya che ane te ja saMpUrNa saphaLatAne prApta kare che. (8) saMgraha parijJA saMpadA H 11 se kiM taM saMgahapariNNA saMpayA ? saMgahapariNNA saMpayA cauvvihA paNNattA, taM jahA- bahujaNapAuggayAe vAsAvAsesu khettaM paDilehittA bhavai, bahujaNapAuggayAe pADihAriya-pIDha-phalaga-sejjA - saMthArayaM ogiNhittA bhavai, kAleNaM kAlaM samANaittA ahAguruM saMpUettA bhavai / se taM saMgahapariNNAsaMpayA / mavara, bhAvArtha:- prazna- saMgrahaparikSA saMpadAnA keTalA prakAra che ? uttara- saMgrahaparikSA saMpadAnA cAra prakAra che, jema ke- (1) varSAkALamAM aneka munione rahevA yogya kSetranuM pratilekhana karavuM (2) aneka munio mATe pADhIhArA pIDha-bAjoTha, phalaka-pATa, pATiyA, zayyA-zarIra pramANa pathArI, saMstAraka-ghAsa AdinuM aDhI hAthanuM Asana grahaNa karavuM. (3) yogya samaye yogya kArya karavuM ane karAvavuM. (4)gurujanonA yathAyogya satkAra, sanmAna karavA. A saMgraha parijJA saMpadA che. vivecanaH prastuta sUtramAM saMgraha saMpadAnuM varNana che. ahIM saMgraha zabda saMgraha ane upagraha, A baMne bhAvano
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI dazAzrutaskaMdha sUtra vAcaka che arthAt gaNa ke samudAya mATe Avazyaka vastuo grahaNa karavI ane tenuM vitaraNa karavuM. saMgraha ane upagraha AcAryano Avazyaka guNa che. vastra, pAtra, zAstra vagere sAdhucaryAnA niyamAnusAra ekatrita karavA te saMgraha ane ziSyonI AvazyakatAnusAra, tenuM niSpakSa bhAve, yogya rIte vitaraNa karavuM te upagraha kahevAya che. saMgraha-svIkAra:, vavavatonuM vA, rijJA parijJAnam| -muniharSiNI TIkA. saMgraha eTale svIkAra athavA avalokana ane rijJA eTale jJAna. gaNi ziSya samudAya mATe kayA upakaraNo kyAMthI maLaze ? tenuM avalokana karI, pUrNa jJAna meLavI, te upakaraNo zAstrokta vidhi pramANe ekatrita karIne tenuM vitaraNa kare che. gaNinI saMgraha-upagrahanI nipuNatA, e tenI saMpatti che, tethI tene saMpadA kahe che. tenA cAra aMga che, yathA-- 30 (1) kSetra pratilekhanA :- gaNi-AcAryamAM evo utsAha hoya ke te judA-judA dezomAM grAmAnugrAma vicaraNa karIne lokonI dharma uparanI zraddhA-bhaktine sudaDha kare, teone dharmAnurAgI banAve ke jethI cAturmAsa yogya kSetranI sulabhatA rahe. gaNi potAnA vizALa ziSya samudAya mATe varSAvAsa(cAturmAsa) yogya sthAna kSetranI gaveSaNA-pratilekhana kare che. (2) prAtihArika vastu grahaNa :- AcArya kuzaLatApUrvaka gAma-nagaramAM rahetA lokomAM Atithya (supAtra dAna) bhAvanAnI vRddhi karAve ke jethI bALa, glAna, vRddha, tapasvI, adhyayanazIla sAdhu-sAdhvIo tathA AcArya, upAdhyAyano nirvAha tathA sevA zuzruSA sahaja rIte thaI zake, teo mATe pIDha, phalaka, zayyA, saMstA2ka vagere pADhIhArI vastunI prApti sulabha bane. gaNi ziSya parivAra mATe zAstrokta vidhithI sarva upakaraNo ekatrita kare che. (3) kALa sanmAna-kALAnuSThAnatA :- gaNi svAdhyAya, pratikramaNa, pratilekhana, AhAra-upadhinI gaveSaNA, adhyayana, adhyApana Adi sarva anuSThAno vidhipUrvaka ane tenA yathAyogya samaye kare che. teo kALa pramANe anuSThAna karanAra hoya, te ja kALanuM sanmAna kahevAya che. (4) guru sanmAna :- dIkSA paryAyamAM jyeSTha tathA saMyama dAtA, vAcanA dAtA, gurujano prati bahumAna ane Adara bhAva rAkhe, teono satkAra-sanmAna kare che. AcAryano vinayapUrvakano vyavahAra joIne temanA ziSya tathA zrAvaka samudAyamAM vinayano vikAsa thAya che. saMgha nAyaka AcArya, gaNanAyaka gaNimAM A AThe saMpadAo hovI jarUrI che. A saMpadAonA kAraNe ja teo saMghanI surakSA ane vikAsa karI zake che, jinazAsananI prabhAvanA karI zake che. AThe saMpadAo svataH mahatvapUrNa che ane paraspara ekabIjAne pUraka bane che. agItArtha sAdhuonuM jIvana A saMpadAthI saMpanna gaNinA netRtvamAM ja surakSita rahe che. ziSyaprati AcAryanuM kartavya H 12 Ayario aMtevAsi imAe cauvvihAe viNayapaDivattIe viNaittA bhavai NiriNattaM gacchai, taM jahA AyA-vipaLa, suya-vipaLa, viSlevA-vipaLa, rogiSAyAvinnnnN /
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-4 31 bhAvArtha :AcArya potAnA ziSyone A cAra prakAranI vinaya pratipati zIkhavIne uRRNa thAya che, jema ke- (1) AcAra vinaya, (2) zrutavinaya, (3) vikSepaNA vinaya, (4) doSa nirghAtanAvinaya. 13 se kiM taM AyAra- viNae ? AyAra- viNae cauvvihe paNNatte, taM jahAsaMyamasAmAyArI yAvi bhavai, tavasAmAyArI yAvi bhavai, gaNasAmAyArI yAvi bhavai, ekallavihArasAmAyAri yAvi bhavai / se taM AyAra- viNae / bhAvArtha :- prazna- AcAra vinayanA keTalA prakAra che ? uttara- AcAra vinayanA cAra prakAra che, jema ke - (1) saMyamanI samAcArI zIkhavavI. (2) tapanI samAcArI zIkhavavI (3) gaNanI samAcArI zIkhavavI (4) ekAkI vihAranI samAcArI zIkhavavI, te AcAravinaya che. 14 se kiM taM suya-viNae ? suya-viNae cauvvihe paNNatte, taM jahA - suttaM vAei, atyaM vADu, hiya vANDa, bissesa vAD / tte teM suya-vinam / bhAvArtha:- prazna- zrutavinayanA keTalA prakAra che ? uttara- zrutavinayanA cAra prakAra che, jema ke- (1) mULasUtrone bhaNAvavA, (2) sUtronA arthane bhaNAvavA, (3) ziSyone hitakArI upadeza Apavo, (4) sUtrArthane vidhipramANe saMpUrNa bhaNAvavA, te zruta vinaya che. 15 se kiM taM vikkhevaNA- viNae ? vikkhevaNA- viNae cauvvihe paNNatte, taM jahA- adiTThadhammaM diTThapuvvagattAe viNaettA bhavai, diTThapuvvagaM sAhammiyattAe viNaettA bhavai, cuyadhammAo dhamme ThAvaittA bhavai, tasseva dhammassa hiyAe, suhAe, khamAe, NisseyasAe, aNugAmiyattAe abbhuTTettA bhavai / se taM vikkhevaNA- viNae / bhAvArtha:prazna-vikSepaNAvinayanA keTalA prakAra che ? uttara- vikSepaNAvinayanA cAra prakAra che, jema ke - (1) je saMyamadharmane pUrNarUpe samajyA na hoya, tene saMyama dharma samajAvavo. (2) saMyamadharmanA jANakArane jJAnAdi guNothI svayaMnI samAna banAvavA. (3) dharmathI cyuta thanAra ziSyane pharI dharmamAM sthira karavA. (4) saMyamadharmamAM sthita ziSyanA hita mATe, sukha, sAmarthya ane mokSa mATe tathA bhavAMtaramAM paNa dharmanI prApti thAya te mATe pravRtta rahevuM, A vikSepaNA vinaya che. 16 se kiM taM dosaNigghAyaNA-viNae ? dosaNigghAyaNA-viNae caDavvihe paNNatte, taM jahA - kuddhassa kohaM viNaettA bhavai, duTThassa dosaM NigiNhittA bhavai, kaMkhiyassa kaMkhaM chiMdittA bhavai, AyA- suppaNihie yAvi bhavai / se taM dosaNigghAyaNA viNae / bhAvArtha :- prazna- he bhagavAna ! dosanirdhAtanA vinayanA keTalA prakAra che ? uttara- dosanirghAtanA vinayanA cAra prakAra che, jema ke - (1) tathAprakAranuM zikSaNa ApI krodhI vyaktinA krodhane dUra karavo. (2) duSTa vyaktinA dveSane dUra karavo. (3) AkAMkSAvALI vyaktinI AkAMkSAnuM nivAraNa karavuM. (4) potAnA AtmAne saMyamamAM lIna rAkhavo. A doSa nirghAtanA-vinaya che. vivecanaH prastuta sUtramAM ziSya prati AcAryanA kartavyanuM kathana che. ATha saMpadAothI saMpanna sAdhune
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3ra | zrI dazAzrutaskaMdha sUtra AcAryapada para pratiSThita karavAmAM Ave che, tyAre te caturvidha saMghanA dharmazAstA-dharmazAsaka bane che ane tyAre tenA upara saMgha saMrakSaNa ane saMvardhananA aneka kartavyonI javAbadArI Ave che. tenI mukhya javAbadArI cAra prakAranI che- (1) AcAra vinaya, (2) zrata vinaya, (3) vikSepaNA vinaya, (4) doSanirdhAtanA vinaya. (1) AcAra vinaya :- gaNi arthAt AcAryanuM mukhya kartavya che ke sau prathama te ziSyone mokSa sAdhaka evA jJAnAcArAdi AcAra saMbaMdhI zikSAothI suzikSita kare. te AcArasabaMdhI zikSA cAra prakAranI che saMyama samAcArI- sarva sAvadha-pApakArI vyApArano tyAga karI, samyaka AcaraNano svIkAra karavo, tene saMyama kahe che ane samAcArI eTale svIkRta vrata-niyamanuM yathArtha pAlana karavuM. AcArya sarvotkRSTa saMyamanuM pAlana kare che ane anyane tenuM pAlana karAve che. saMyama jIvananI pratyeka pravRttinA vidhi-niSedhanuM jJAna karAvavuM, kALa-akALanuM jJAna karAvavuM, mahAvrata, samiti, gupti, yatidharma, pariSahavijaya Adino yathArtha bodha Apavo, te AcAra samAcArI che. AcArya saMyamanuM pAlana karanArA sAdhakone protsAhita kare che ane koI sAdhaka pariSaha-upasargamAM kaleza ane duHkha pAme, vicalita thaI jAya, to tene saMyamamAM sthira kare che. tapa sAmAcArI- anazanAdi bAra prakAranA tapanA AcaraNane tapa sAmAcArI kahe che. ziSyone tapazcaryAonA bheda-prabhedonuM jJAna ApavuM, teonI tapa karavAnI zakti ane utsAha vadhAravA, haMmezAM tapazcaryA karI zakAya te mATe Agamokta kramathI tapazcaryAnI tathA pAraNAmAM parimita ane pathya AhAra grahaNanI vidhinuM jJAna karAvavuM. gaNa sAmAcArI- gItArtha-agItArtha sarva sAdhunI saMyamasAdhanA nirvidhane saMpanna thAya te mATe AcArazAstro tathA chedasUtronA AdhAre nakkI karAyelA gaccha saMbaMdhI niyamo, upaniyamonuM (samAcArInuM) samyagujJAna karAvavuM. gacchanA niyamAdi pAlanamAM kheda anubhavatA sAdhuone madhura vacanathI niyamAdi pAlanamAM protsAhita karavA. ekAkI vihAra samAcArIgaNanI sAmUhikacaryAno tyAga karI ekAkI vihAracaryA karavAnI yogyatAnuM, vayanuM tathA vicaraNa kALanI sAvadhAnIonuM tathA ekAkI vihAra karavAnI kSamatA prApta karavAnA upAyonuM ane ekalA vicaranAranI sAmAcArInuM jJAna karAvavuM, kAraNa ke sAdhuno bIjo manoratha che ke huM gacchanA sAmUhika kartavyothI mukta thaIne kyAre ekAkI vihAracaryA dhAraNa karuM" tethI ekAkI vihAracaryAnI vidhinuM jJAna karAvavuM, te AcAryano cotho AcAra vinaya che. (2) zrata vinaya :- zrata eTale Agama jJAna te zIkhavavuM, AcAryanuM bIjuM kartavya che. A zruta saMbaMdhI zikSA cAra prakAranI che- (1-2) AcAradharmanA prazikSaNa sAthe ziSyone Agama zAstranA sUtra ane arthanI samucita vAcanA daI zrutasaMpanna banAvavA. (3) te sUtrArthanA jJAnane jIvanamAM kriyAnvita karAvavA samaye samaye tene hitazikSA ApavI. ziSyanI buddhi AdinI parIkSA karIne, tene hitakara thAya tevuM bhaNAvavuM. (4) ziSyone pramANa naya dvArA sUtrArthanA paramArtha samajAvavA. chedasUtra Adi sarva AgamonI kramazaH vAcanA ApavI ane vAcanA samaye AvanAra vidanonuM zamana karI zrutavAcanA pUrNa karAvavI. AcAryano A cAra prakArano vinaya che. (3) vikSepaNA vinaya :- ziSyanA mithyAtvAdi durgaNo dUra karI, samyakatvAdi dharmamAM sthApana karavA athavA para matanA AkSepothI nigraMtha pravacana prati zaMkA zIla ane vikSipta cittavALA ziSyonA vikSepane dUra karavA, tene vikSepaNA vinaya kahe che. (1) dharmanA svarUpathI anabhijJa ziSyone dharmanuM svarUpa samajAvavuM arthAta mithyAtvI jIvone mithyAtvamAMthI bahAra kADhI samyamArgamAM lAvavA. (2) sAdhu dharmanA pAlana
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA-4 33 ] mATe nirutsAhI banelAne sAdhudharma svIkAravA mATe utsAhita karavA, yathArtha saMyayadharma samajAvavo arthAt samyakatvI gRhasthone gRhastha dharmamAMthI bahAra kADhI saMyama mArgamAM lAvavA. (3) dharmathI zruta thayelAne dharmamAM sthira karavA. samyakatva(zraddhA)thI Tyuta thayelAne punaH zraddhAmAM sthApita karavA ane saMyama mArgathI patita thayelAne vivekapUrvaka pharIne saMyamamAM sthira karavA (4) zraddhALu ziSyonA A loka-paraloka, baMne lokanA hita mATe, sukha mATe, kSema mATe ane kalyANa mATe saMyamadharmanI pUrNa ArAdhanA karAvavAmAM tatpara rahevuM. AcAryano A cAra prakArano A vikSepaNA vinaya che. (4) doSanirdhAtanA vinaya :- ziSya samudAyamAM utpanna thayelA doSone dUra karavA, te doSa nirdhAtanA vinaya che. krodhAdi kaSAyane doSa kahe che ane tenA nivAraNane nirdhAtanA kahe che. AcArya vizALa ziSya parivAranI suyogya vyavasthA kare che. ziSyo pota-potAnI sAdhanAmAM rata hoya che, tema chatAM kyAreka karmodayane vaza ziSya krodhAdi doSonuM sevana kare tyAre AcArya tenuM nivAraNa kare che. te doSa nivAraNa saMbaMdhita vinayanA cAra prakAra che- (1) ziSyo krodhane vaza thAya tyAre AcArya krodhanA duSphaLa batAvIne, kSamAdino upadeza ApIne, mRdu vacanathI tene zAMta kare che, krodhane upazAMta karavAnA upAya rU5 AcArane zIkhavADe che. (2) ziSyanI rAgadveSAtmaka pariNatinuM taTasthatApUrvaka nirIkSaNa karIne tenuM nivAraNa karAve che. ziSya viSaya-kaSAyAdine AdhIna bane tyAre tenAthI naraka, nigoda Adi durgatinI prApti rUpa vipAka batAvI, AcArya te doSonuM nivAraNa karAve che. (3) aneka prakAranI AkAMkSAone AdhIna banelA ziSyonI AkAMkSAone ucita upAyothI dUra kare. ziSyane anyanA ADaMbara joIne, bIjAnA vastra, pAtra, bhojana, adhyayana, vihAra Adi joIne tenI abhilASA jAge, te AkAMkSA kahevAya che. AcArya yogya upadeza dvArA tenuM nivAraNa kare che. (4) AcArya A vibhinna doSonuM nivAraNa karAvI ziSyane saMyamamAM sudaDha kare che. ziSyonA ukta doSonuM nivAraNa karatA pote khedayukta na thAya, zraddhAthI vicalita na thAya paraMtu potAnA AtmAne saMyamaguNothI paripUrNa banAvI rAkhe che. rAjA saMpUrNa aizvarya saMpanna ane prajAno pratipAlaka hoya che, te yazakIrtine prApta karI sukhI thAya che, tema je AcArya ziSya samudAyanI vivekapUrvaka pratipAlanA karatA svayaM saMyamanI ArAdhanA kare che ane ziSyonI saMyama sAdhanAmAM pUrNataH sahAyaka bane che, te zIdhra mokSagatine prApta kare che. bhagavatIsUtra za.5, udde-6 mAM kahyuM che ke samyaka prakArathI gaNanuM paripAlana karanAra AcArya-upAdhyAya te ja bhavamAM, bIjA bhavamAM athavA trIjA bhavamAM avazya muktine prApta kare che. AcArya prati ziSyanuM kartavya:|17 tassevaM evaM guNajAiyassa aMtevAsissa imA cauvvihA viNayapaDivattI bhavai, taM jahA- uvagaraNauppAyaNayA, sAhillayA, vaNNasaMjalaNayA, bhaarpccoruhnnyaa| bhAvArtha :- guNavAna AcAryanA aMtevAsI ziSyanI A cAra prakAranI vinaya pratipatti che, jema ke - (1) upakaraNotpAdanatA- saMyamI jIvanamAM upayogI vastra, pAtrAdinI prApti mATe prayatna karavo. (2) sahAyatA-bALa, glAna, azakta sAdhuone sahAyatA karavI. (3) varNasaMkalanatA-gaNa ane gaNinA guNa pragaTa karavA. (4) bhAra pratyArohaNatA- gaNie soMpelA gaNanA bhArano nirvAha karavo. 18 se kiM taM uvagaraNauppAyaNayA ? uvagaraNauppAyaNayA cauvvihA paNNattA, taM
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ | 4 | zrI dazAzrutaskaMdha sUtra jahA- aNNuppaNNAI uvagaraNAiM uppAittA bhavai, porANAI uvagaraNAiM sArakkhittA bhavai saMgovittA bhavai, parittaM jANittA paccuddharittA bhavai, ahAvihiM saMvibhaittA bhavai / se taM uvagaraNauppAyaNayA / / bhAvArtha:- prazra- 65425||tyaantaa vinayanA 240 2 cha ? uttara- 6542tyAhanatA vinayanA cAra prakAra che, jema ke- (1) navIna upakaraNone prApta karavA. (2) prApta upakaraNonuM saMrakSaNa ane saMgopana-sAra saMbhALa rAkhavI (3) je muninI pAse alpa upadhi hoya tenI pUrti karavI. (4) ziSyo mATe upakaraNonA yathAyogya vibhAga karIne ApavA, te upakaraNotpAdanatA vinaya che. | 19 se kiMtasAhillayA? sAhillayA cauvvihA paNNattA,taMjahA- aNulomavaisahie yAvi bhavai, aNulomakAyakiriyayA yAvi bhavai, paDirUvakAyasaMphAsaNayA yAvi bhavai, savvatthesu apaDilomayA yAvi bhvi| se taM sAhillaNayA / bhAvArtha:- prazra-sahAyatA vinayanA 240 prAracha ?6ttara-sahAyatA vinayanA yAra prArache, jema ke - (1) anulomavAkasahitatA-gurune anukULa vacana bolavA arthAt guru je kahe teno vinayapUrvaka svIra 42vo. (2) anulomAyayitA- guru te pramANe pravRtti 12vI (3) prati354Aya saMsparzatA- gurunI yathocita sevA-zuzruSA karavI, zArIrika-mAnasika zAtA upajAvavI (4) sarvArthe apratilomatA- sarvakAryomAM gurunI icchA pramANe anukULa vyavahAra karavo, te sahAyatA vinaya che. 20 se kiM taM vaNNasaMjalaNayA? vaNNasaMjalaNayA cauvvihA paNNattA, taM jahAAhAtaccANaM vaNNavAI bhavai, avaNNavAiM paDihaNittA bhavai, vaNNavAI aNuvUhaittA bhavai, Aya vuDDasevI yAvi bhayai / se taM vaNNasaMjalaNayA / bhAvArtha :- zra-saMpanavinayana 240 2 cha ? 612-qe saMsanatA vinyn| yAra prArachebha:- (1) gurunA yathAtathya yonI prazaMsA 42vI. (2) gurunA savavAha-niMha karanArane niruttara karavA (3) gurunA varNavAdI(guNagrAma karanAra)ne utsAhita karavA (4) svayaMvRddhonI sevA karavI. A varNa saMjvalanatA vinaya che. | 21 se kiM taM bhArapaccoruhaNayA ? bhArapaccoruhaNayA cauvvihA paNNattA, taM jahA asaMgahiya-parijaNaM saMgahittA bhavai, sehaM AyaragoyaraM saMgahittA bhavai, sAhammiyassa gilAyamANassa ahAthAmaM veyAvacce abbhuTTittA bhavai, sAhammiyANaM ahigaraNaMsi uppaNNaMsi tattha aNissivassie apakkhaggahiya-majjhatthabhAvabhUe samma vavaharamANe tassa adhigaraNassa khamAvaNAe viosamaNayAe sayA samiyaM abbhuTTittA bhavai / kaha Nu sAhammiyA appasaddA, appajhajjhA, appakalahA, appakasAyA, appatumatumA, sajamabahulA, savarabahulA, samAhibahulA, appamattA, saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANA-evaM ca NaM viharejjA / se taM bhaarpccoruhnnyaa| esA khalu therehiM bhagavaMtehiM aTThavihA gaNisaMpayA paNNattA -tti bemi //
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA-4 35 ] bhAvArtha :- prazna- bhAra pratyArohaNatA vinayanA keTalA prakAra che? uttara- bhArapratyArohaNatA vinayanA cAra prakAra che, jemake - (1) asaMgrahita-saMgRhita bhAra pratyArohaNatA- bhAra pratyArohaka arthAt gurue jene gacchanA kAryano bhAra soMpyo hoya, te sAdhue asaMgRhita- gacchamAMthI nIkaLI gayelA sAdhune punaH gacchamAM saMgRhita (saMgraha) karavA. (2) zaikSa AcAra gocara saMgRhitatA bhArapratyArohaNatA- zaikSa- nUtana dIkSita ziSyone AcAra-gocara arthAt saMyamanI vidhi zIkhavADavI tathA zuddha AcAra, pAlanamAM sahAyaka thavuM, (3) sAdharmika glAna sAdhu vaiyAvacca bhArapratyArohaNatA- sAdharmika rogI sAdhuonI yathAzakti vaiyAvacca mATe tatpara rahevuM, (4) sAdharmika kaleza nivAraNa bhArapratyArohaNatA- sAdharmikomAM paraspara kalaha utpanna thAya, to rAga-dveSano parityAga karIne, koIno pakSa grahaNa na karatAM madhyastha bhAva rAkhavo ane samyaka vyavahAranuM pAlana karatAM te kalahanA kSamApana ane upazama mATe haMmezA tatpara rahevuM. sAdharmikomAM bolAcAlI na thAya, jhaMjhaTa na thAya, kalaha, kaSAya, tU tA na thAya, teno vicAra karavo. sAdharmika sAdhuo, saMyamabahula, saMvarabahula, samAdhibahula banI apramatta thaI saMyama ane tapathI potAnA AtmAne bhAvita karatA vicaraNa kare, tevI bhAvanA rAkhavI, te bhArapratyArohaNatA vinaya che. A pramANe sthavira bhagavaMtoe ATha prakAranI gaNisaMpadA kahI che. vivecana : - prastuta sUtramAM ATha saMpadAthI zobhatA gaNi ane gaNa pratye ziSyanA cAra pramukha kartavyonuM varNana che. gacchanuM saMcAlana karavAmAM, gacchanA sarva sAdhuonI vyavasthAmAM, gacchanA sarvAgI vikAsamAM gaNanAyakane sahAyaka banavuM, te ziSyanuM parama kartavya che. sUtrakAre ziSyanA cAra mukhya kartavyonuM kathana karyuM che. (1) upakaraNa utpAdana - upakaraNonI gaveSaNa ane saMrakSaNamAM kuzaLatA prApta karavI. tenA cAra prakAra che. (1) je upakaraNo pUrve aprApta hoya ane vartamAnamAM paNa maLavA durlabha hoya, tevA Avazyaka vastra, pAtra vagere upakaraNo gaveSaNA karIne meLavavA. (2) meLavelA upakaraNone surakSita rAkhavA. jIrNa upakaraNonuM samArakAma karIne, sIvIne rakSaNa karavuM. divasamAM be vAra pratilekhana karI rakSaNa karavuM. upakaraNone eka sthAnamAM mUkI rAkhavAthI temAM jIvotpatti thAya che ane tethI saMyamanI virAdhanA thAya che mATe pratilekhanAdi dvArA upakaraNonuM saMrakSaNa karavuM (3) parIta-upakaraNanI nyUnatA(alpatA) jANIne, yAcanA dvArA te te upakaraNo prApta karIne, tenI pUrti karavI. anya gacchamAMthI adhyayana Adi mATe AvelA sAdhuo pAse athavA samAna samAcArIvALA anya munio pAse upakaraNa alpa hoya to jene je upadhinI AvazyakatA hoya tene te upadhi ApavI. (4) sahavartI sarva sAdhuone yathAyogya vibhAga karI upadhi ApavI athavA jene yogya je upadhi hoya tene te ApavI. (2) sahAyaka thavuM - gaNi-gaNane anukULa rahIne sahAyaka banavuM, tenA cAra prakAra che- (1) gurujanone anukuLa ane hitakArI vacana bolavA. tenA Adeza ke nirdezano 'tahatti'- jevI ApanI AjJA, tema kahIne savinaya svIkAra karavo. (2) besavuM, bolavuM, UbhA rahevuM, hAtha ane paga Adi aMgopAMgonuM saMcAlana vagere kAyAnI badhI pravRttio gurune anukULa rahe tema karavI. eka paNa pravRtti gurujanone
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 ] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra pratikULa na thAya teno viveka rAkhavo. (3) gurujanonA zarIre mAlIza vagere sevAkArya vivekapUrvaka karavA, temanA zarIrane samAdhi thAya, te rIte vaiyAvacca karavI. (4) gurujanonA badhA kAryo teonA AdezAnusAra karavA tathA bhAva, bhASA, pravRtti, prarUpaNA vagere sarva kArya kapaTa rahita bhAve, temanI anukULatAnusAra karavA, eka paNa kArya teonI rucithI viparIta na karavuM. (3) varNa saMjalanatA guNAnuvAda - varNa eTale varNana, gaccha ke gaNinA guNonuM varNana arthAtu guNagrAmane saMkalana-prakAzita karavA arthAt gaNa, gaNi ane jinazAsananA guNagrAma karavA. tenA cAra prakAra che(1) AcArya AdinA yathAtathya guNonuM kIrtana karavuM, arthAt temanA guNo pragaTa karavA. (2) avarNavAda, niMdA athavA asatya AkSepa karanArane ucitta pratyuttara daI niruttara karavA tathA prabaLa yuktiothI pratipakSIne e rIte hataprabha karavA ke jethI bhaviSyamAM te tevuM duHsAhasa na karI zake. (3) AcArya AdinA guNakIrtana karanArane dhanyavAda ApIne utsAhita karavA. teno janasamAjane paricaya Apavo. (4) svayaM vaDilo saMtonI sevAbhakti karavI tathA yathocita Adara sanmAna karavuM. temanA igita-AkAra(hAvabhAva) jANI anukULa AcaraNa karavuM. (4) bhAra pratyArohaNatA :- gurue bhAra-kArya karavAno jene adhikAra Apyo hoya, kArya mATe niyukta karyA hoya, tevA uttarAdhikArI ziSya, te kArya karavA joIe. AcAryanA kArabhArane saMbhALavo te ziSyanuM kartavya che, tenA cAra prakAra che, jema ke- (1) krodhAdine vaza banI gacchane choDI janAra ziSyone komaLa vacanathI hitazikSA ApIne, samajAvIne gacchamAM pharI pAchA bolAvavA. (2) gaNamAM vidyamAna navadIkSita, sAmAnya buddhivALA ziSyone AcAra vidhinuM jJAna karAvavuM ane zuddhaAcArano abhyAsa karAvavo. (3) rogathI pIDita sAdharmika sAdhunI yathAzakti vaiyAvacca karavA udyamavaMta rahevuM. jyAM, jyAre, jene sevAnI jarUra hoya tenI tana-manathI sevA karavI. (4) zramaNomAM paraspara kalaha athavA vivAda thAya to tenuM niSpakSabhAvathI nirAkaraNa karAvavuM ane e rItanI vyavasthA, upAya karavA ke jethI sAdharmika sAdhuomAM kalaha Adi thavAno prasaMge upasthita na thAya ane gacchanA sAdhu-sAdhvIonA saMyama bhAva, samAdhibhAva AdimAM uttarottara vRddhi thatI rahe. A rIte gacchahitanA kArya karanAra, AcAryanA AdezonuM pAlana karanAra ziSyo mahAna karmanirjarA karatA gacchanA saMrakSaka bane che. te jinazAsananI sevA tathA saMyamaArAdhanA karI sugatine prApta kare che. vacce zuM ane vI. te cothI dazA saMpUrNa
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAthanA [ 37 ] pAMcamI dazA | prAkathana chaROCRORDRORDROR * prastuta dazAnuM nAma citta samAdhi che. cittanI prasannatA, cittanA parama AnaMdane citta samAdhi kahe che. citta dharma dhyAnamAM ke mokSa mArgamAM tanmaya, sthira banI jAya, tene paNa citta samAdhi kahe che. + dravya, kSetra, kALa ane bhAvanI apekSAe samAdhinA cAra prakAra che- iMdriyanA zabdAdi viSayo tathA bhautika padArtho vagere dravyomAM citta tanmaya banI jAya te dravya samAdhi che; manohara kSetra vageremAM citta lIna banI jAya, te kSetra samAdhi che; koI kALa vizeSamAM citta samAhita thaI jAya, te kALa samAdhi che ane jJAna, darzana, cAritra AdimAM citta ekAgra banI jAya te bhAva samAdhi che. akuzala cittane rokavAthI ane kuzala cittanI udIraNAthI sahaja rIte bhAva samAdhi utpanna thAya che. mokSa mArganI ArAdhanA karatAM sAdhakanA cittanI nirmaLatAthI ane sthiratAthI tene je alaukika AnaMdanI anubhUti thAya che, te bhAvasamAdhi che. * prastuta dazAmAM bhAva samAdhi prApta karavAnI vidhi, tenA svarUpAdi tathA samAdhithI prApta apUrva lAbhanuM varNana che. prathama dazAmAM asamAdhinA 20 kAraNonuM kathana che ane A dazAmAM bhAvasamAdhi prApta karavAnA 10 upAyo darzAvyA che.
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ | 38 / zrI dazAzrutaskaMdha sUtra pAMcamI dazA : citta samAdhi sthAna P/PP/PP/PE/Peze/Z/ prAraMbha:| 1 suyaM me AusaM ! teNaM bhagavayA evamakkhAyaM- iha khalu therehiM bhagavaMtehiM dasa cittasamAhiThANA paNNattA / kayarA khalu tAI therehiM bhagavaMtehiM dasa cittasamAhiThANA paNNattA? imAI khalu tAI therehiM bhagavatehiM dasa cittasamAhiThANA paNNattA, taM jhaabhAvArtha - he AyuSyamAna jaMbU! meM sAMbhaLyuM che ke bhagavAna mahAvIra svAmIe A pramANe kahyuM che ke A nigraMtha pravacanamAM sthavira bhagavaMtoe daza cittasamAdhisthAna kahyA che. prazna- sthavira bhagavaMtoe cittasamAdhinA kyA daza sthAna kahyA che? uttara- sthavira bhagavaMtoe cittasamAdhinA A daza sthAna kahyA che,tesA prabhAecha| 2 te NaM kAleNaM teNaM samaeNaM vANiyaggAme Nayare hotthA / ettha NayaravaNNao bhANiyavvo / tassa jaM vANiyagAmassa Nayarassa bahiyA uttara-purasthime disIbhAe dUtipalAsae NAmaM ceie hotthA / ceiyavaNNao bhANiyavvo / jiyasattU rAyA / tassa dhAraNI NAmaM devI / evaM samosaraNaM bhANiyavvaM jAva puDhavisilApaTTae / sAmI samosaDhe / parisA NiggayA / dhammo kahio / parisA paDigayA / ajjo! iti samaNe bhagavaM mahAvIre samaNA NiggaMthA ya NiggaMthIo ya AmaMtittA evaM vayAsI iha khalu ajjo ! NiggaMthANaM vANiggaMthINaM vA iriyAsamiyANaM, bhAsAsamiyANaM, esaNAsamiyANaM, AyANa-bhaMDa-matta-NikkhevaNA-samiyANa, uccAra-pAsavaNa-khelasiMghANa-jallapAriTThavaNiyAsamiyANaM, maNasamiyANaM, vayasamiyANa, kAyasamiyANaM, maNaguttINaM, vayaguttINaM, kAyaguttINaM guttINaM gutiMdiyANaM, guttaMbaMbhayArINaM, AyaTThINaM, AyahiyANaM, AyajoINaM, AyaparakkamANaM, pakkhiyaposahiesu samAhipattANaM jhiyAyamANANaM imAiM dasa cittasamAhiThANAI asamuppaNNapuvvAiM samuppajjejjA, taM jhaabhAvArtha :- kALe-cothA ArAnA aMtamAM ane te samaye bhagavAna mahAvIra svAmI vicaratA hatA te samayamAM vANijyagrAma nAmanuM nagara hatuM. te vANijyagrAmanagaranI bahAra IzAnakhUNAmAM dUtipalAza nAmanuM udyAna hatuM. tyAM jitazatru rAjA ane tenI dhAraNI nAmanI rANI hatI. nagara, udyAna, rAjA vagerenuM varNana aupapAtika sUtra pramANe jANavuM. A rIte samavasaraNa paryata kahevuM yAvatuM tyAM pRthvInA zilApaTTaka para vardhamAnasvAmI birAjamAna thayA. dharmopadeza sAMbhaLavA mATe pariSada tyAM AvI
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-5 | 39 | bhagavAne dharmanuM nirUpaNa karyuM, dharmadezanA sAMbhaLyA pachI pariSada pAchI pharI. tyArapachI zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe sAdhuo ane sAdhvIone "he Aryo !' A pramANe saMbodhana karIne kahyuM - je sAdhu ane sAdhvIo IryAsamiti, bhASAsamiti, eSaNAsamiti, AyANa bhaMDa-mAtra-nikSepaNA samiti, uccAra-prazravaNa-khela-siMghANa-jalla pariSThApanAsamitinuM pAlana kare che. mana samiti, vacana samati, kAya samiti; managupti, vacana gupti, kAyaguptithI gupta hoya che, je guptendriya, guptabrahmacArI, AtmArthI, AtmAnuM hita karanAra, AtmayogI, AtmaparAkramI, pAkSika pauSadhomAM samAdhine prApta ane zubhadhyAna karanAra che. teone apUrva(pUrve aprApta) cittasamAdhinA dazasthAna prApta thAya che. vivecana: prastuta sUtramAM citta samAdhinA sthAna AdinA upadezanA sthAna rU5 nagarInuM atidezAtmaka varNana ane citta samAdhine prApta karatAM sAdhuonA viziSTa guNonuM kathana che. cittasamAhiThANaM:-cittaM-aMta:karaNa vizeSastasya samAdhiH samAdhAnaM citta samAdhiH, prazasta bhavaH taltha sthAnAni jAni | aMta:karaNane citta kahe che, tenA samAdhAna eTale prazasta bhAvane samAdhi kahe che. Acitta samAdhinA kAraNone sthAna kahe che arthAtu AtmAnA prazasta pariNAmanI prAptinA kAraNone citta samAdhinA sthAna kahe che. bhagavAne caMpAnagarImAM citta samAdhinA dasa sthAnonuM nirUpaNa karyuM che. prastuta sUtramAM citta samAdhine prApta karanAra sAdhu-sAdhvIonA keTalAka viziSTa guNonuM varNana che, yathA- vAniyAM - IryAsamitivAna. riyA - gamana karavuM, samiti-sAvadhAnIpUrvaka, samyagu rIte yatanApUrvaka. chakAya jIvonI rakSA mATe dhoMsara pramANa (sADA traNa hAtha) bhUmine joIne cAlanArA. mAMsAmaya - bhASA samitivAna. sAvadha-pApakArI bhASAne choDIne vivekapUrvaka niravadya-nirdoSa vacano bolanArA. parImiyA - eSaNA samitivAna. eSaNA - gaveSaNA-zodha karavI. beMtAlIsa doSa rahita zuddha-nirdoSa AhAranI zodha karIne, tene grahaNa karanArA. AyA-kaMmatta-bihevAmiyA - AdAna-bhaMDa-mAtra-nikSepaNA samitivAna. AdAnagrahaNa karavuM, bhaMDa-pAtra, mAtra-mAtraka pAtra, nikSepaNA - mUkavuM. samyak prakAre pratilekhana-pramArjana karIne bhaMDopakaraNone lenArA-mUkanArA. 3ra- pavana--siMdhA-naparikUvathA samiyA - uccAra-prazravaNa-khelasiMghANa-jalla pariSThApanA samitivAna.vaDInIta, laghunIta, kapha, mela, nAkanI lIMTane yatanApUrvaka paraThanArA. maLakiyASa :- mana samitivAna. akuzala manano-mananA vicArono tyAga karIne kuzala mananI prApti karanArA, mananI zuddhi mATe pravRtta thanArA. vayaniyA - vacana samitivAna. mRSA, kaThora, pApakArI vacanono parihAra karIne samyaka, satyakArI, priyakArI vacano bolanArA.
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 ] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra kAyamavALa - kAyasamitivAna. kAyAthI thatI prANaghAtaka pravRttiono parihAra karIne prANIonI rakSAkArI, sahAyakArI pravRtti karanArA. madhupura - managuptivAna. ArtadhyAna-raudradhyAna yukta manathI nivRtta thaIne. kuzala akuzala bane prakAranA manano virodha karanArA. vApurI - vacana guptivAna. kuzala-akuzala baMne prakAranA vacanono virodha karanArA. #AyarI - kAya guptivAna. kAyAne kAyotsargAdi dvArA nizcala banAvIne, kAyAnI zubha-azubha sarva pravRttiono nirodha karanArA. samitimAM samyaka pravRttinI mukhyatA che jyAre guptimAM nirodha-nivRttinI mukhyatA che. tiriyALa - gukhendriya. iMdriyono nigraha karanArA. guvaMzavArA:- gupta brahmacArI. gupta eTale rakSita, zubha anuSThAnonA AcaraNa dvArA AtmAnuM rakSaNa karanArA arthAt AjIvana brahmacArI. AvaThThai - AtmArthI. AtmAnA-mokSanA abhilASI athavA Atmasthita-AtmabhAvamAM sthira thayelA diyAnaM:- AtmahitA. sva-para sarva jIvonuM hita-kalyANa karanArA, chakAya jIvanA rakSaka, chakAya jIvonA pratipAlaka. gAyano - AtmayogI. potAnA mana, vacana, kAyAne vaza karanArA. pariupapaNuM sAhittA - pAkSika pauSadhamAM samAdhine prApta. pAkSika arthAt pratyeka pakSanI AThama, pUnama Adi parvatithionA pauSadha arthAtu svAdhyAya, dharma jAgaraNa, tapAdi karanArA. sAdhuo sarva sAvadhakArI-pApakArI kAryonA tyAgI hoya che teo mATe pauSadha zabda dharmajAgarikA, tapAdi arthamAM prayukta thayo che. upavAsa, dharma jAgaraNa, svAdhyAya Adi dvArA AtmaguNo puSTa thatAM hovAthI te anuSThAno paNa pauSadha kahevAya che. phiyAyamaMIS :- dharmadhyAnAdi zubha dhyAna karanArA sAdhakone apUrva citta samAdhinA dasa sthAno prApta thAya che. prastutamAM citta samAdhisthAna zramaNa nigraMthone prApta thavAnuM kathana sApekSa che, tema samajavuM. A sutra dvArA zramaNopAsako vagerene citta samAdhi prApta karavAno niSedha che, tema nathI. A dasa sthAnamAMthI keTalAka sthAna zrAvakone paNa prApta thaI zake che ane keTalAka sthAna zubha pariNAmI saMjJI jIvone paNa prApta thaI zake che. utthAnikA - utthAnikA eTale prAraMbhanuM kathana. adhyayana, dazA vagereno prAraMbha kevI rIte thayo? tenA vidhAnane utthAnikA kahe che. prastuta dazAmAM be prakAranI utthAnikA jovA maLe che. utthAnikAnA prAraMbhamAM kahyuM che ke sthavira bhagavaMtoe A dasa citta samAdhinA sthAna kahyA che. A sUtra sthavira bhagavaMta racita che. tethI A utthAnikA temanA dvArA kahevAyelI hoya tema jaNAya che. tyArapachI kahyuM che ke bhagavAna mahAvIra svAmIe sAdhu-sAdhvIne AmaMtrita karIne citta samAdhinA sthAna kahyA che.
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-5 41 ] prastuta sUtra je aMga zAstramAMthI uddhata karavAmAM AvyuM hoya, te aMga sUtramAMthI A utthAnikA levAmAM AvI hoya, tema anumAna karI zakAya che. citta samAdhinA dasa sthAna :| 3 |1. dhammaciMtA vA se asamuppaNNapuvvA samuppajjejjA, savvaM dhamma jANittae / 2. saNNijAisaraNeNaM saNNiNANaM vA se asamuppaNNapuvve samuppajjejjA, appaNo porANiyaM jAiM sumarittae / 3. sumiNadasaNe vA se asamuppaNNapuvve samuppajjejjA, ahAtaccaM sumiNaM pAsittae / 4. devadaMsaNe vA se asamuppaNNapuvve samuppajjejjA, divvaM devaDhi divvaM devajuI divvaM devANubhAvaM pAsittae / 5. ohiNANe vA se asamuppaNNapuvve samuppajjejjA, ohiNA logaM jANittae / 6. ohidasaNe vA se asamuppaNNapuvve samuppajjejjA, ohiNA loyaM pAsittae / 7.maNapajjavaNANe vA asamuppaNNapuvve samuppajjejjA aMto maNussakhettesu aDDAijjesu dIvasamuddesu saNNINaM paMciMdiyANaM pajjattagANaM maNogae bhAve jaannitte| 8. kevalaNANe vA se asamuppaNNapuvve samuppajjejjA, kevalakappaM loyAloyaM jANittae / 9. kevaladasaNe vA se asamuppaNNapuvve samuppajjejjA, kevalakappaM loyAloyaM pAsittae / 10. kevalamaraNe vA se asamuppaNNapuvve samuppajjejjA svvdukkhphiinnaae| bhAvArtha - te citta samAdhinA dasa sthAna A pramANe che(1) pUrve anutpanna(pahelAM kyAre ya utpanna thayuM nathI tevuM) dharma ciMtana-dharma bhAvanA utpanna thAya che, tyAre dharmanA svarUpane jANIne citta samAdhistha bane che. (2) pUrve anutpanna saMjJI bhavanI smRti(smaraNa) karAvatuM jAtismaraNa jJAna utpanna thAya che, tyAre potAnA saMjJI paMcendriyapaNAnA pUrva bhavone jANIne citta samAdhistha bane che. (3) svapna darzanamAM pUrve kyAreya nahIM joyelA viziSTa yathArtha svapna joIne citta samAdhistha bane che. (4) pUrve kyAreya darzana nahIM thayelA deva darzana (davonA sAkSAtkAra)thI, divya deva Rddhi, divya devadyuti, divya devAnubhAva(deva prabhAva) joIne citta samAdhistha bane che. (pa-8)pUrve anutpanna avadhijJAna-avadhidarzana utpanna thAya, tyAre te avadhijJAna-avadhidarzanathI rUpI padArthone jANIne-joIne citta samAdhistha bane che. (7) pUrve anutpanna mana:paryava jJAna utpanna thAya, tyAre manuSya kSetramAM eTale aDhIdvIpa samudramAM rahelA paryAptA saMjJI paMcendriya jIvonA manogata bhAvone (vicArone) jANIne citta samAdhistha bane che. (89) pUrve anutpanna kevaLajJAna-kevaLadarzana utpanna thAya, tyAre saMpUrNa lokAlokane jANIne joIne citta samAdhistha bane che.
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI dazAzrutaskaMdha sUtra (10) pUrve anutpanna kevaLa maraNa(vaLInuM nirvANa-mokSa gamana) prApta thAya tyAre sarva du:khono aMta thavAthI AtmA zAzvata samAdhimAM samAdhistha bane che, vivecanaH sara prastuta sUtramAM cittane prasanna banAvanArA dasa sthAnonuM varNana che. jema koI puruSArthazIla vyApArIne icchita dhanarAzi prApta thAya tyAre atyaMta khuzI thAya che, tema saMyama sAdhanAmAM lIna mokSArthI sAdhakane sUtrokta dasa AtmaguNomAMthI koIpaNa AtmaguNanI prApti thAya, tyAre tene anupama AtmAnaMdanI prApti thAya che. A AnaMdane ja ahIM citta samAdhi kahI che. te dasa sthAna A pramANe che- (1) dharma ciMtana - dharma ciMtana-Atma svabhAva, jIva-ajIva Adi dravyonuM svarUpa, lokAlokanuM svarUpa, jIva ane karma saMbaMdhanuM svarUpa vagere AtmalakSI ciMtanathI sAdhakane dharmanuM jJAna prApta thAya che ane dharmajJAna dvArA samAdhi prApta thAya che. A rIte dharma ciMtana AtmasamAdhinuM mULabhUta kAraNa che. (2) jAti smaraNa jJAna prApti :- potAnA pUrvanA saMjJI paMcendriya bhavonuM smaraNa thAya, pUrvabhavanuM jJAna thAya, tene jAti smaraNa jJAna kahe che. jAti smaraNa jJAna dvArA potAnA pUrvanA bhavo jANI zakAya che. jAti smaraNa jJAnane prApta sAdhaka citta samAdhine prApta kare che. (3) yathArtha svapna darzana H- yathArtha-mokSa phaLadAyI svapna jovAthI sAdhakane citta samAdhi prApta thAya che. bhautika padArthanI prApti sUcaka svapnathI citta prasannatA prApta kare che, paraMtu te dravya samAdhi ja che. dharma ciMtana dvArA sUtelI vyaktine yathArtha(bhAvI phaLa sUcaka) svapna dvArA bhAva samAdhi prApta thAya che. prastutamAM tevA svapna darzananI ja vivakSA che tema jANavuM. = (4) deva darzana :- sAdhakanA cAritra-tapanA prabhAve deva sevAmAM upasthita thAya che, devanI daivI prakri Adine jovAthI citta prasanna thAya che ane samAdhine prApta thAya che. (5-6) avadhijJAna-avadhidarzana prApti :- iMdriyonI sahAyatA vinA, avadhi jJAnAvaraNIya, avadhidarzanAvaraNIya karmanA kSayopazamathI maryAdApUrvaka rUpI padArthano vizeSa ane sAmAnya bodha thAya arthAt rUpI padArthane jANavA-jovAnI zaktine avadhijJAna-avadhidarzana kahe che. te prApta thAya tyAre citta samAdhine pAme che. (7) mana:paryava jJAna prApti - mana:paryava jJAnAvaraNIya karmanA thopazamathI aDhItIpamAM rahelA saMzI paMcendriya jIvonA manogata bhAvone jANavAnI zaktine manaHparyavajJAna kahe che. mana:paryavajJAna prApta karanAra jIva samAdhine pAme che. (8-9)kevaLajJAna-kevaLadarzana :- kevaLa jJAnAvaraNIya tathA kevaLa darzanAvaraNIya karmanA kSayathI traNe lokanA, traNe kALanA sarva dravya ane sarva paryAyane vizeSa ane sAmAnya rUpe jANe-jue, tene kevaLajJAna-kevaLa darzana karyuM che. kevaLa jJAna-darzanane prApta karanAra jIva mohanIyAdi cAre ghAti karmano kSaya ghaI javAthI parama samAdhine pAme che. (10) kevaLa maraNa-mukti gamana - kevaLa jJAnane prApta kevaLI bhagavAna carama bhavanuM AyuSya karma pUrNa thatAM zeSa sarva aghAti karmono kSaya karI mokSane prApta thAya che. temanuM mRtyu kevaLajJAna sahita hovAthI tene kevaLa maraNa kahyuM che. kevaLa maraNane prApta jIva mokSane ja pAme che. te jIva siddha gatimAM zAzvata, anaMta AtmasamAdhine pAme che.
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA-5 citta samAdhinA upAya tathA pariNAma: oyaM cittaM samAdAya, jhANaM samaNupassai / dhamme Thio avimaNo. NivvANamabhigacchai // 1 // gAthArtha- muni dharmanA ciMtana dvArA cittane oja-rAga-dveSathI rahita svavaza karIne, cittano nirodha karIne ekAgratA rU5 dhyAnane prApta kare che ane zaMkArahita dharmamAM sthita AtmA nivArNane prApta kare che. NaM imaM cittaM samAdAe, bhujjo loyaMsi jAyai / appaNo uttama ThANa, saNNINANeNa jANai // 2 // gAthArtha- A rIte (jAti smaraNa jJAnathI) cittasamAdhine dhAraNa karIne AtmA punaH punaH lokamAM utpana thato nathI arthAt dIrghakAla paryata saMsAra paribhramaNa karato nathI. te saMzI jJAnathI (jAtismaraNajJAnathI) potAnA uttama sthAnane arthAtu mokSane jANe(pAme) che. ahAtaccaM tu sumiNaM, khippaM pAsei saMvuDe / savvaM vA ohaM taraI, dukkhao ya vimuccai // 3 // gAthArtha- saMvRtta (saMyamI, damendriya) AtmA yathAtathya svapnane joIne sarva saMsArarUpI samudrane zIdhra tarI jAya che ane zArIrika tathA mAnasika duHkhothI mukta thaI jAya che. paMtAI bhayamANassa, vivittaM sayaNAsaNaM / appAhArassa daMtassa, devA daMseti tAiNo // 4 // gAthArtha- AMta-prAMta(nIrasa, lakhuM-sUkuM) bhojana karanArA, vivikta(strI, pazu, paMDaga rahita nirdoSa) zayana-Asana vAparanArA, alpAhArI, idriyono nigraha karanArA ane chakAyajIvonA rakSaka saMyata-sAdhune devadarzana thAya che. savvakAma virattassa, khamato bhaya-bheravaM / tao se ohi bhavai, saMjayassa tavassiNo // 5 // gAthArtha sarva kAmabhogothI virakta, bhayajanaka-bhayaMkara pariSahaupasargone sahana karanArA saMyata, tapasvI munine avadhijJAna utpanna thAya che. tavasA avahaDu-lessassa, dasaNaM parisujjhai / uDDhe ahe tiriyaM ca, savvaM samaNupassai // 6 // gAthArtha- tapa dvArA azubha lezyAone dUra karanArA munine ativizuddha avadhidarzana prApta thAya che ane te darzana dvArA te Urdhvaloka, adholoka ane AkhA tirachAlokane joI zake che. susamAhiyalessassa, avitakkassa bhikkhuNo / savvao vippamukkassa, AyA jANAi pajjave // 7 // gAthArtha- susamAdhivAna prazasta vezyAvALA, vikalpathI rahita, bhikSu-bhikSAvRttithI nirvAha karanArA ane
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 sarvaprakAranA baMdhanothI mukta AtmA mananA paryavone-manogata bhAvone jANe che. jayA se NANAvaraNaM, savvaM hoi khayaM gayaM / tayA logamalogaM ca, jiNo jANai kevalI // 8 // gAthArtha- jyAre jJAnAvaraNIya karmano saMpUrNapaNe kSaya thAya che tyAre te kevaLI, jina thaIne samasta loka ane alokane jANe che. jayA se daMsaNAvaraNaM, savvaM hoi khayaM gae / tayA logamalogaM ca, jiNo pAsai kevalI // 9 // zrI dazAzrutaskaMdha sUtra gAthArtha- jyAre darzanAvaraNIya karmano saMpUrNapaNe kSaya thAya che tyAre te kevaLI, jina thaIne samasta loka ane alokane jue che. paDimAe visuddhAe, mohaNijje khayaM gae / asesaM logamalogaM ca, pAsai susamAhie // 10 // gAthArtha- paDimA(abhigraha)nuM vizuddharUpe ArAdhana karavAthI ane mohanIyakarmano kSaya thavAthI susamAhita AtmA saMpUrNa loka ane alokane jue che. jahA matthae sUIe hatAe hammai tale / evaM kammANi hammaMti, mohaNijje khayaM gae // 11 // gAthArtha- jema tADavRkSanA agra(mukhya) bhAga upara soI ke tIkSNa zastrano prahAra karavAthI te vRkSa tUTIne nIce paDI jAya che, tema mohanIya karmano kSaya thavAthI zeSa karmo nAza pAme che. seNAvaimmi Nihae, jahA seNA paNassai / evaM kammA NassaMti mohaNijje khayaM gae // 12 // gAthArtha - jema senApatinuM mRtyu thatAM senA nAza pAme che, tema mohanIyakarmano kSaya thatAM sarva karmano kSaya thAya che. dhUmahINe jahA aggI, khIyai se NiriMdhaNe / evaM kammANi khIyaMti, mohaNijje khayaM gae // 13 // gAthArtha jema dhUmADA rahita agni Idhana na maLavAthI nAza pAme (bujhAI jAya) che, te rIte mohanIyakarmano kSaya thavAthI sarva karmono kSaya thAya che. sukka mUle jahA rukkhe, siMcamANe Na rohai / evaM kammA Na rohaMti, mohaNijje khayaM gae // 14 // gAthArtha-- jema sUkA mULavALA vRkSane pANInuM siMcana karavA chatAM paNa te pharIne aMkurita thatuM nathI, tema mohanIyakarmano kSaya thatAM zeSakarmo paNa utpanna thatAM nathI. jahA daDDhANaM bIyANaM, Na jAyaMti purNakurA / mmavIzyu valhevu, na nAyaMti bhava7 ||
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-5 [ 45] gAthArtha- baLI gayelA bIjathI aMkura utpanna thatAM nathI, te rIte karma bIja baLI gayA pachI bhavarUpI aMkura utpanna thatAM nathI. ciccA orAliyaM boMdi, NAma-goyaM ca kevalI / AuyaM veyaNijja ca, chittA bhavai NIrae // 16 // gAthArtha- dArikazarIrano tyAga karI tathA nAma, gotra, AyuSya ane vedanIyakarmanuM chedana karIne kevaLa 1 bhagavAna karma-rajathI sarvathA rahita thAya che. evaM abhisamAgamma, cittamAdAya Auso / lekhi-suddhimuvAmi, mAyA sodhimuveda II -tti vema ! gAthArtha- he AyuSyamAna ziSya! A rIte sarva prakAre samAdhine jANIne, citta-aMtaHkaraNane rAga ane dveSathI rahita banAvIne,kSapakazreNInI zuddhine prApta karIne muni Atmazuddhine prApta kare che arthAtu mokSapadane prApta kare che. A pramANe sthavira bhagavAna kahe che. vivecana : - prastuta sutranA gadya-padyamAM citta samAdhi sthAnanuM svarUpa, citta samAdhi prApta karanAra sAdhakanA guNa, samAdhi prApta karavAnA upAya ane tenA phaLanuM varNana che. citta samAdhinA sa kAraNa - (1) dharma dhyAnanI prApti (2) jAtismaraNajJAna (3) yathArtha svapna darzana (4) deva darzana (5) avadhijJAna prApti (6) avadhi darzana prApti (7) mana:paryavajJAna prApti (8) kevaLajJAna prApti (9) kevaLadarzana prApti (10) mokSa prApti. sUtramAM dasasthAna gadhapATha ane padhapATha gAthA rUpe kahyA che. gadyapAThamAM A dasa cittasamAdhi sthAnonuM kathana che ane padyamAM(gAthAomAM) A samAdhisthAnonI prApti kyA prakAranI sAdhanA karanAra sAdhune thAya che? te kahyuM che ane A samAdhisthAnanuM zuM pariNAma Ave che? te darzAvyuM che. prathama dasa gAthAmAM nava samAdhisthAnanA kathana pachI pAMca gAthAmAM mohanIyakarmanA kSayanuM mahattva vividha upamAo dvArA spaSTa karyuM che, yathA(1) tADavRkSamAM zIrSasthAnanuM soIthI chedana karavuM - jema tADavRkSamAM tenA zIrSasthAnanI mahattA che. zIrSa sthAnanA arthAt mukhya sthAnanA chedanathI vRkSano saMpUrNa nAza thAya che, tema ATha karmamAM mohanIya karma zIrSasthAne che. tenuM chedana thatAM sarva karmano nAza thAya che. (2) yuddhamAM senApatinuM mRtyu thavuM :- yuddhamAM hajAro sainiko laDatAM hovA chatAM eka senApatinA parAjayathI ke mRtyuthI sarva sainiko parAjita gaNAya che, tema mohanIya karmanA parAjayathI ke nAzathI sarva karma parAjita thAya che. (3) agnimAM Idhanano abhAva :- agnine prajvalita rAkhavA IdhananI anivAryatA che. Idhana vinA agni prajvalita raheto nathI. tema saMsAra paraMparAne jIvaMta rAkhavA mohanIya karma Idhana samAna che. mohanIya karmarUpI IdhananA abhAvathI saMsAra paraMparAno aMta thAya che.
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 46 ] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra (4) vRkSanA mULanuM sUkAI javuM:- mULa sUkAI jatAM vRkSa sahaja rIte sUkAI jAya che, tema mohanIya karma rUpa mULa sUkAI jatAM saMsAra vRkSa sahaja rIte sUkAI jAya che. (5) bIjanuM baLI javuM - baLI gayeluM bIja punaH aMkurita thatuM nathI. tema mohanIyakarma rUpa bIja baLI gayA pachI bhavarUpI aMkura aMkurita thatAM nathI. sUtrakAre vividha upamAo dvArA bhavabhramaNa karAvanArA ATha karmamAM mohanIyakarmanI pradhAnatA spaSTa karI che. mohanIya karmano nAza thatAM bhavabhramaNano aMta thAya che, tethI adhyAtma sAdhanAmAM mohanIya karmanA nAzanI ja pradhAnatA che ane citta samAdhimAM paNa mohanIya karmanI upazAMtatA jarUrI che. A rIte sUtrakAre cittasamAdhi varNana sAthe prAsaMgika rIte mohanIya karmanA svarUpanuM pratipAdana karyuM che. prastuta dazAmAM dasa cittasamAdhisthAna zramaNa nigraMthone prApta karavAnuM prAsaMgika kathana che, tethI zrAvako vagerene cittasamAdhi prApta karavAno niSedha na samajavo. koI sthAna zrAvakone paNa prApta thaI zake che ane koI zubha pariNAmI anya saMjJIjIvone paNa citta samAdhi prApta thaI zake che. che pAMcamI dazA saMpUrNa che.
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAthanA | chaThThI dazA | prAkkathana chaROCRORDRORDROR * prastuta chaThThI dazAnuM nAma upAsaka pratimA (vAsa-paDiyA) che. pUrvanI pAMca dazAmAM mukhyarUpe zramaNonI AcArasaMhitAnuM kathana che jyAre A dazAmAM zrAvakanA AcAranuM digdarzana karAvyuM che. ke jeo zramaNonI samIpe dharmanuM zravaNa kare che, zramaNonI sevA, upAsanA kare che, teo upAsaka ke zramaNopAsaka kahevAya che. zrAvaka ane zramaNopAsaka ekArthaka che, arthAt eka ja arthane pragaTa kare che, tema chatAM koIka apekSAe baMne zabdanA arthamAM thoDo taphAvata che. caturtha guNasthAnavartI samyakatvI jIva darzana zrAvaka kahevAya che, tethI samyagdarzananA dhAraka jIvo zrAvaka padanA adhikArI che. vratone dhAraNa kare tyAre te zramaNopAsaka kahevAya che. AgamamAM samovANa nApazabdano prayoga 12 vratadhArI zrAvako mATe karavAmAM Avyo che. A daSTie avirati samyagdaSTine zrAvaka ane dezavirati samyagdaSTine zramaNopAsaka kahe che. * paDimA, pratimA. pratijJA ekArthaka zabda che. vrata vizeSatapa vizeSa ke abhigrahano svIkAra karavo, tene pratimA kahe che. vRttikAra pratimA zabdano artha karatAM kahe che ke pratimA eTale samAnatA, anyanA bAhya vezanI samAnatA dravya pratimA ane uccakoTinA sAdhakonA guNonI samAnatA prApta karavI, te bhAvapratimA che. * prastutamAM upAsakanI agiyAra pratimAnuM varNana che. teno prAraMbha samyagdarzanathI thAya che. prathama darzana pratimA che. temAM dharmanA bhinna-bhinna sarva pAsAo pratye ruci-zraddhA hoya che. bIjIthI agiyAramI pratimAmAM kramazaH samyakucAritranI ArAdhanA vidhinuM kathana che. * eka-eka pratimAnA pAlana dvArA zramaNopAsaka cAritramAM kramazaH vikAsa karato jAya che. agiyAra pratimAnI ArAdhanAmAM thato kramika vikAsa A pramANe che- (1) dharma ruci (2) aNuvratAdinuM pAlana (3) yathAsamaye sAmAyika-desAvagAsika vrata pAlana (4) parva tithinA pauSadha vrata (5) pauSadhamAM rAtri kAussagga (6) snAna, rAtribhojana, dhotIno kaccha bAMdhavo, maithuna sevana vagereno tyAga (7) sacittAvAra tyAga (8) svayaM AraMbha (pApakArI kArya) karavAno tyAga (9) AraMbha karAvavAno tyAga (10) potAnA mATe banAvelA bhojanano tyAga (11) zramaNa jevI vezabhUSA, upakaraNa dhAraNa karI svajanonA gherathI bhikSA karI zramaNa jevA niyamonuM pAlana. A rIte zramaNopAsaka agiyAramI "zramaNabhUta pratimAmAM zramaNa jevI avasthAe pahoMcI jAya che. Atma sAdhanAno A suMdara kramAroha pratyeka gRhastha sAdhaka mATe mananIya che, AdaraNIya ane karaNIya che.
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ [48] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra chaThThI dazAH upAsaka paDimA PE/PE/PE/PE/Ez777) prAraMbhaH| 1 suyaM me AusaM teNaM bhagavayA evamakkhAyaM- iha khalu therehiM bhagavaMtehiM ekkArasa uvAsagapaDimAo paNNattAo / kayarAo khalu tAo therehiM bhagavaMtehiM ekkArasa uvAsagapaDimAo paNNattAo? imAo khalu tAo therehiM bhagavaMtehiM ekkArasa uvAsagapaDimAo paNNattAo taM jahA- [dasaNa-paDimA, vaya-paDimA, sAmAiya-paDimA, posaha-paDimA,kAussagga-paDimA,baMbhacera-paDimA, sacittapariNNAyapaDimA, AraMbhapariNNiNAya-paDimA, pesapariNNAya-paDimA, uddiTThabhatta prinnnnaaypatimA, samabhUtha-patima I] bhAvArtha :- he AyuSyamAna ! meM sAMbhaLyuM che ke bhagavAna mahAvIra svAmIe A pramANe kahyuM che ke A nigraMtha pravacanamAM sthavira bhagavaMtoe agiyAra upAsaka paDimA kahI che. praznasthavira bhagavaMtoe kaI agiyAra upAsaka paDimAo kahI che? uttara- sthavira bhagavaMtoe A agiyAra upAsaka paDimAo kahI che jema ke- [(1) darzanapratimA (2) vratapratimA (3) sAmAyikapratimA (4) pauSadhapratimA (5) kAyotsargapratimA (6) brahmacaryapratimA (7) sacittatyAgapratimA (8) AraMbhatyAgapratimA (9) prakhyatyAgapratimA (10) udiSTabhaktatyAgapratimA (11) zramaNabhUtapratimA. AmA prathama upAsakapratimAnuM varNana A pramANe che.] noMdhaH- anya pratomAM prathama sUtranA A sUtrapAThamAM pArasa 3vAsa-patimAM paNa -pachI agiyAra upAsaka paDimAnA nAmavALo sUtrapATha nathI, tenA sthAne akriyAvAdI-kriyAvAdInuM vistRta varNana che. - prastuta AgamanI anya dazAonuM nirIkSaNa karatAM jaNAya che ke pUrvanI prathamAdi dazAomAM te-te bolonA nAmo darzAvyA che, prathama dazAnA prathama sutramAM vasaM amadada paUUUttA, nahIM- pachI 16navA vagere 20 asamAdhi sthAnonA nAmano sutra pATha che. bIjI, trIjI Adi dazAmAM paNa te te bolanA nAmadarzaka sUtrapATha che. sAtamI dazAmAM vArasa bahuparimA paNaTo , taM naha- pachI mAliyA fmastupati Adi 12 bhikSu paDimAnA nAmano sUtrapATha che ane tyArapachI sUtromAM kramazaH 12 paDimAonuM varNana che. A AgamanI anya sarva dazAnI jema ahIM taM kada pachI upAsaka paDimAnA nAma Avazyaka jaNAtA prastutamAM zrI samavAyAMga sUtranA AdhAre paDimAnA nAmano sUtrapATha kasamAM rAkhyo che. A dazAmAM prathama sUtragata saM - pachI akriyAvAdI, kriyAvAdI saMbaMdhI vistRta varNanano pATha aprAsaMgika, asaMgata, ativistRta ane anupayukta jaNAya che, yathA- (1) ahIM zrAvakonI paDimAnA kathanano prasaMga che, tethI ahIM akriyAvAdI vagerenuM varNana aprAsaMgika che. (2) zrAvako vratadhArI hoya che.
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA 49 ] teonA viziSTa vrata rUpa mokSasAdhaka kriyArUpe paDimA(abhigraha)nA varNana samaye akriyAvAdInuM varNana asaMgata che (3) cauda pUrvadhara, zrata kevaLI zrI bhadrabAhusvAmI racita niryuktimAM A dazAo nAnI hovAnuM sUcana che-dIno 3 rUnA aphAyamAgo | niyukti gAthA-pa. A dazAo nAnI che, tenuM vistRta varNana aMga sUtramAM che. darIo 3rUmo nigUDhAgo anuvAdaddA - niryukti gAthA-6. A dazAo nAnI che, ziSyo para anugraha(upakAra) mATe pUrvamAMthI uddhata karavAmAM AvI che. niryuktinI A gAthA dvArA spaSTa thAya che ke akriyAvAdInuM ativistRta varNana ahIM saMgata nathI. (4) cheda sUtranA viSayane anurUpa na hovAthI A sUtrapATha ahIM anupayukta che. lipikALamAM pramAdathI ke lipidoSathI zrI sUyagaDAMga sUtranA bIjA zrutaskaMdhanA bIjA adhyayanano A (prAya:) sUtrapATha ahIM samAviSTa thaI gayo hoya, tema jaNAtA prastutamAM A sUtrapAThane sUtra kramAMka vinA kauMsamAM ane ITAlI TAIpamAM rAkhyo che. [akiriyAvAdI yAvi bhavai-NAhiyavAdI NAhiyapaNNe NAhiyadiTThI, No sammAvAdI, No NitiyAvAdI Nasati-paralogavAdI / Natthi ihaloe, Natthi paraloe, Natthi mAtA, Natthi pitA, Natthi arahatA, Natthi cakkavaTTI, Natthi baladevA, Natthi vAsudevA, Natthi sukkaDadukkaDANaM phalavittiviseso / No succiNNA kammA suciNNaphalA bhavati / No ducciNNA kammA ducciNNaphalA bhavaMti, aphale kallANapAvae, No paccAyatiM jIvA, Natthi NirayAdi ha Natthi siddhI / se evaMvAdI evaMpaNNe evaMdiTThI evaM chaMdarAgamabhiNiviDhe yAvi bhavai / se ya bhavai mahicche mahAraMbhe mahApariggahe ahammie ahammANue ahammasevI ahammiTTha adhammakkhAI adhammarAgI adhammapaloI adhammajIvI adhammapalajjaNe adhammasIlasamRdAcAre adhammeNa ceva vittiM kappemANe viharai / ] jIva-ajIvAdi tatvonA astitvane nahIM svIkAranArA A akriyAvAdI(nAstika-mithyAtvI) che. nAstikavAdI, nAstikaprajJA, nAstikadaSTivALA teo samyavAdI nathI. padArthanI nityatAnA virodhI hovAthI teo nityavAdI nathI. A loka (puNya-pApa), paraloka (svarga, naraka, punarjanmAdi)ne mAnatA na hovAthI teo paralokavAdI nathI. teonI daSTie mAtA-pitA nathI; arihaMta, cakravartI, baLadeva, vAsudeva, naraka, nairayika nathI; sukRtya duSkRtyanA phaLa nathI; zubhakarma zubha phaLa Ape, azubha karma azubha phaLa Ape, A siddhAMta paNa nathI; sArA-narasA kAryonuM koI phaLa nathI; AtmAne paralokamAM utpanna thavApaNuM nathI; naraka, svarga, mokSa Adi nathI; teo A pramANe kahe che, teonI buddhi tathA daSTi A prakAranI che, teonuM ciMtana sAMsArika rAgathI grasta che arthAtu nAstikavAdInuM ciMtana ane AcaraNa A prakAranuM hoya che. teo moTI icchAo-mahattvAkAMkSAvALA hoya che, te mahAraMbhI ane mahAparigrahI hoya che, teo adhArmika, adharmanuM anusaraNa karanArA athavA adharmanI anujJA denArA, adharmiSTha, adharmanI ja carcA karanArA, adharmamaya jIvana jIvanArA, adharmane ja jonArA, adharmanA kAryamAM anurakta, adharmamaya zIla ane adharmamaya AcAravALA tathA pApayukta dhaMdhAthI AjIvikA upArjana karatAM jIvana pasAra kare che. ["haNa, chiMda, bhiMda" vekattae lohiyapANI pAvo caMDo ruddo khuddo sAhassio
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ | 50 zrI dazAzrutaskaMdha sUtra ukkaMcaNa-vaMcaNa-mAyA-NiaDI-kavaGa-kUGa-sAi-saMpayogabahule dussIle duparicae duraNuNee duvvae duppaDiyANaMde NissIle NigguNe Nimmere NipaccakkhANa-posahovavAse asAhU / savvAo pANAivAyAo appaDivirae jAvajjIvAe / evaM jAva savvAo kohAo, savvAo mANAo, savvAo mAyAo, savvAo lobhAo, savvAo pejjAo dosAo kalahAo abbhakkhANAo pesuNNa paraparivAdAo aratiratimAyAmosAo micchAdasaNasallAo apaDivirae jAvajjIvAe / savvAo NhANummaddaNA-abbhaMgaNavaNNagavilevaNa-sadda-pharisa rasa-gaMdha-mallAlaMkArAo apaDivirae jaavjjiivaae| savvAo sagaDa-raha-jANa-jugga- gilli-thilli-sIyA-saMdamANiya-sayaNAsaNajANa- vAhaNa-bhoyaNapavittharavidhIo apaDivirae jAvajjIvAe / savvAo Asa-hatthi-go-mahisa-gavelaya-dAsIdAsa-kammakaraporusAo apaDivirae jAvajjIvAe / savvAo kaya-vikkaya-mAsaddhamAsa rUvagasaMvavahArAo apaDivirae jAvajjIvAe, hiraNNasuvaNNa-dhaNa-dhaNNa-maNi-mottiya-saMkhasilappavAlAo apaDivirae jAvajjIvAe / savvAo kUDatUla-kUDamANAo apaDivirae jAvajjIvAe / savvAo Arabhbha-samAraMbhAo apaDivirae jAvajjIvAe / savvAo karaNa-kArAvaNAo apaDivirae jAvajjIvAe / savvAo payaNa-payAvaNAo apaDivirae jaavjjiivaae| savvAo kuTTaNa-piTTaNa-tajjaNa-tAlaNa-vaha-baMdha-parikilesAo apaDivirae jaavjjiivaae| je yAvaNNe tahappagArA sAvajjA abodhiA kammatA parapANaparittA vaNakaDA kajjati (tato vi a NaM apaDivirae jAvajjIvAe / ] teo haMmezAM A prakAranI AjJA ApatA rahe che- "A prANIone DaMDA vagerethI mAro, tenA aMgopAMga kApI nAMkho, TukaDe TukaDA karI nAMkho athavA zULa AdithI vIMdhI nAMkho, cAmaDI utaraDI nAMkho" tenA hAtha prANIonA lohIthI kharaDAyelA rahe che, te atyaMta krodhI, bhayaMkara, raudra ane nIca, pApakRtya karavAmAM atyaMta sAhasika hoya che. teo prAyaH prANIone upara uchALIne zULI para jhIle che, bIjAne dago Ape che, chaLa-kapaTa kare che, bagavRttithI bIjAne chetare che, Thage che- daMbha kare che. lokone ThagavA mATe deza, veza ane bhASA badale che, asalI vastu batAvI nakalI vastu Ape che. te duHzIla-durAcArI athavA duSTa svabhAvavALA, mAMsabhakSaNa, madirApAna AdinuM sevana karanArA duSTavRtti ane durAcaraNa ke durvyavahAra karavAmAM AnaMda mAnanArA durjana hoya che. te sarva prakAranI hiMsAthI ke sarva prakAranA asatya, corI, abrahmacarya ane parigrahathI jIvana paryata nivRtta thatA nathI; krodhathI laIne mithyAdarzanazalya sudhInA aDha re pApasthAnothI jIvana paryata nivRtta thatA nathI. te AjIvana saMpUrNa rIte snAna, telamardana, sugaMdhita padArtho lagADavA, sugaMdhita caMdanAdinuM cUrNa lagADavuM, vilepana karavuM, manohara zabda, manojJa rUpa, rasa, gaMdha ane sparzano upabhoga karavo, puSpamAlA vagere alaMkAra dhAraNa karavA, ItyAdi upabhoga-paribhoganA sAdhanono tyAga karatA nathI; sarva prakAre gADI (zakaTa) ratha, yAna-sarva prakAranA vAhana arthAt jaLayAna, AkAzayAna-vimAna, ghoDAgADI Adi sthaLayAna, savArI; jugna-DoLI, gillI-pAlakhI, thilI-UMTanuM palANa, hAthI aMbADI, ziyA-zibikA, caMdamAnikA-puruSa pramANa pAlakhI tathA zayyA, Asana, yAna-vAhana, bhoga ane bhojana Adi parigrahane vadhAravAnI vRttine jIvana paryata choDatA nathI. te sarva prakAranA kraya-vikraya tathA mAsA, ardhA mAsA ane tolA Adi vyavahArothI jIvanaparyata nivRtta thatA nathI.
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA-6 | 51 | te sonA, cAMdI, dhana, dhAnya, maNi, motI, zaMkha, zilA, pravAla Adi bahumUlya padArthonA saMgrahathI jIvanaparyata nivRtta thatA nathI, te sarva prakAranA khoTA tola-mApa jIvanaparyata choDatA nathI. te sarva prakAranA AraMbha-samAraMbha tathA sarva prakAranA duSkRtyo karavA, karAvavAthI; sarva prakAranI pacana-pAcana Adi sAvadha kriyAothI, prANIone mAravA, pITavA, dhamakAvavA, prahAra karavA, vadha karavA ane bAMdhavA tathA tene pIDA ApavAnI pravRttithI nivRtta thatA nathI. A prakAranA sarva kAryo tathA anya paNa parapIDAkArI sAvadha karmo je bodhibIjanAzaka che, je bIjA prANIone saMtApa denArA che, A prakAranuM krUra AcaraNa kare che ane tevA duSkRtyothI paNa te jIvanaparyata nivRtta thatA nathI. [se jahANAmae kei purise kala-masUra-tila-mugga-mAsa-NipphAva-kulatthaAlisaMdagasaINA-palimatha emAdiehiM ayae kare micchAdaMDa pauMjai / evAmeva tahappagAre purisannAtittira-vaTTI-tAva-poya #fpaMgata-miya-mahisa-varaha-hinodha-zuHsiriisvaadiehiN ayae kUre micchAdaMDa pauMjai / jAvi ya se bAhiriyA parisA bhavati, taM jahA-dAsei vA, pesei vA bhataei vA bhAillei vA kammAraei vA bhogapurisei vA / tesiMpi ya NaM aNNayaragasi ahAlaghuyaMsI avarAdhaMsi sayameva garuyaM daMDa vatteti, taM jahA-ima daMDeha, imaM muMDeha, imaM vajjheha, imaM tAleha, imaM adubaMdhaNa kareha, imaM NiyalabaMdhaNaM kareha, ima haDibaMdhaNaM, kareha, imaM cAragabaMdhaNaM kareha, imaM NiyalajuyalasaMkoDiyamoDita kareha, ima hatthacchiNNaM kareha, imaM pAyacchiNNaM kareha, imaM kaNNacchiNNaM kareha, imaM NakkacchiNNaM kareha, ima oTThacchiNNa kareha, ima sIsacchiNNa kareha, imaM mukhacchiNNa kareha ima majjhacchiNNa kareha, imaM veyacchiNNa kareha, imaM hiyauppADiyaM kareha, evaM NayaNa-dasaNa-vasaNa-jibbhuppADiyaM kreh| imaM olaMbita kareha, imaM ullabita kareha, imaM ghaMsiyayaM kareha, imaM gholiyayaM kareha, imaM sUlAiyayaM kareha, imaM sUlAbhiNNaM kareha, imaM khAravattiyaM kareha, imaM dabbhavattiya kareha, ima sIhapucchiyayaM kareha, imaM vasabhapucchiyayaM kareha, ima kaDaggidaDvayaM kareha, imaM kAkiNimasakhAviyaya kareha, imaM bhattapANaNiruddhayaM kareha, imaM jAvajjIvabaMdhaNaM kareha, imaM aNNatareNaM asubheNaM kumAreNaM mAreha / ] jema koI puruSa caNA, masUra, tala, maga, aDada, vaTANA, kaLathI, Aliidaka dhAnya vizeSa, parimaMthaka- kALA caNA AdinA lIlA choDa ke pAkane nirarthaka krUratA pUrvaka ukheDI nAMkhavA rUpa mithyAdaMDanI pravRtti kare che. temaja te adharmI puruSa tetara, bataka, lAvaka, kabUtara, kapiMjala, mRga, bheMsa, sUvara, grAhaghaDiyAla ke magaramaccha, goha, kAcabA, jamIna para sarakIne cAlanArA sarIsRpa Adi prANIone aparAdha vinA ja krUratA pUrvaka vyartha daMDe che. te krUra puruSo potAnA dAsa, dUta, dainika vetana para rAkhelA nokaro, bhAgIdAro, sAmAnya kAma karanArA karmacArIo, bhoganI sAmagrI denArA bhogyapuruSo ItyAdi bAhya pariSadanA lokomAMthI koIno jarApaNa aparAdha thaI jAya to svayaM tene bhAre daMDa Ape che, jema ke- A puruSane DaMDAthI pITo, tenuM mAthuM mUMDI nAMkho, teno tiraskAra karo, phaTakAro, hAtha pAchaLa bAMdho, hAtha-pagamAM hAthakaDI ane beDI nAMkho, heDa baMdhanamAM nAMkho, kArAgAramAM baMdha karo, sAMkaLathI jakaDIne tenAM aMgone maraDI nAMkho, tenA hAtha-paga, kAna, nAka, hoTha, mAthuM ane moTuM kApo, veda-puruSendriya ane aMgone kApo,
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ para | zrI dazAzrutaskaMdha sUtra cAbuka mArIne tenI khAla utAro, tenI AMkho kADhI nAMkho, aMDakoza kheMco, dAMta pADI nAMkho, jIbha kheMco, UMdho laTakAvo, jamIna para ghasaDo, pANImAM DUbADo, zULImAM parovo, zULa bhoMkIne tenA TukaDe TukaDA karo, aMgo chedI tenA upara mIThuM chAMTo, mRtyudaMDa Apo, siMhanA pUchaDA sAthe bAMdho, baLadanA pUchaDA sAthe bAMdho, vAMsanI agnimAM bALo, mAMsa kApIne kAgaDAone khavaDAvo, bhojana-pANI devAnuM baMdha karo, mAra mArIne, baMdhana karIne jIvanabhara kedamAM nAMkho, koI paNa prakAre tene bhayaMkara Dhora mAra mAro. [jAvi ya se abhitariyA parisA bhavati, taM jahA- mAtAi vA, pitAi vA, bhAyAi vA bhagiNii vA, bhajjAi vA, dhUyAi vA, suNhAi vA, tesiM pi ya Na aNNayarasi ahAlahusagasi avarAhasi sayameva garuyaM DaMDaM vatteti, taM jahA-sItodagaMsi kAyaM obolittA bhavai / tahappagAre purisajjAte daMDamAsI daMDagarue daMDapurakkhaDe ahite assi loyasi ahite paraMsi loyasi / se dukkheti se soyati evaM jUrite tippeti piTTeti paritappati / se dukkhaNasoyaNa-jUraNa-tippaNa-piTTaNa-paritappaNa-vaha-baMdha parikile-sAo appaDivirate bhavati / ] A krUra puruSo potAnA mAtA, pitA, bhAI, bahena, patni, putra, putrI, putravadhU Adi AvyaMtara pariSadanA lokomAMthI koIno jarA paNa aparAdha thAya to tene bhAre daMDa Ape che. jema ke- tene ThaMDA pANImAM DubADe che yAvata te badhA prakAranA daMDa Ape che. A prakAranA AcaraNathI svayaM potAnA A lokanuM ane paralokanuM ahita kare che. te krUrakarmA puruSa aMtarbAhya baMne prakAranA lokone duHkha pamADe che. zoka karAve che jhUraNA karAve che, saMtApa upajAve che. pIDA pamADe che, vizeSa paritApa upajAve che. A rIte te puruSa bIjAo mATenA duHkha, zoka, jhUraNA, saMtApa, vadha baMdhana Adi kleza karAvavAnI duSpavRttiothI jIvana paryata nivRtta thatA nathI. [evAmeva se itthikAmabhogehiM macchie giddhe gaDhie ajjhovavaNNe jAva vAsAi caupaMcamAI chadasamANi vA appataro vA bhujjataro vA kAlaM bhujittA bhogabhogAi pasavittA verAyayaNAI saMciNittA 'bahUI kUrAI kammAiM osaNNaM saMbhArakaDeNa kammuNA- se jahANAmae ayagolei vA, selagolei vA, udayaMsi pakkhitte samANe udagatalamaivaittA ahe dharaNitalapatiTThANe bhavai / evAmeva tahappagAre purisajjAte vajjabahule, dhutabahule paMkabahule, verabahule, daMbha-NiyaDi-sAibahule, ayasabahule, appattiyabahule, ussaNNaM tasapANaghAtI kAlamAse kAlaM kiccA dharaNitalamaivaittA ahe NaragatalapatiTThANe bhavai / ] A rIte te adhArmika puruSa strIsaMbaMdhI kAma bhogomAM tathA anya indriyanA viSayomAM mUrNita, vRddha, atyaMta Asakta tathA tallIna thaIne pUrvokta prakAre cAra, pAMca, cha ke dasa varSa sudhI arthAt alpa ke adhika samaya sudhI zabdAdi viSaya bhogano upabhoga karIne prANIo sAthe verano baMdha bAMdhIne, ghaNAM jhUrakarmono saMcaya karIne, pApakarmanA bhArathI dabAI jAya che. je rIte koI loDhAnA goLA ke pattharanA goLAne pANImAM nAMkhavAthI te goLo pANInA taLiyAnuM atikramaNa karIne arthAtu pANInI nIce pRthvItala para besI jAya che, tevI rIte pApakarmonA bhArathI dabAyelo atyadhika pApathI yukta, pUrvakRta karmothI atyaMta bhAre, karmAMkathI atimalina, aneka prANIo sAthe vera bAMdhIne, atyaMta avizvasanIya, daMbhI, kapaTI, deza,
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA pa3 ] veza ane bhASA badalIne dhUrtatA karavAmAM atinipuNa, apayazanA kAma karanAra tathA trasa prANIono ghAtaka; te puruSa AyuSya pUrNa thAya, tyAre marIne pRthvItaLane oLaMgIne nIce narakatalamAM(narakamAM) sthita thAya che. _ [te Na NaragA aMto vaTThA bAhiM caurasA ahe khurappasaMThANasaMThiyA NiccaMdhakAratamasA vavagayagaha-caMda-sUra-Nakkhatta-joisapahA / meda-vasA-masa-ruhira-pUyapaDala- cikkhillalittANulevaNatalA asuI vIsA paramadubdhigadhA kAu agaNivaNNAbhA kakkhaDaphAsA durahiyAsA asubhA nnrgaa| asubhA Narayassa vednnaao| No ceva Na Naraesu NeraiyA NiddAyati vA payalAyati vA sutiM vA ratiM vA dhitiM vA matiM vA uvalabhaMti / te NaM tattha ujjalaM viulaM pagADhaM kakkasaM kaDuyaM caMDa rukkhaM duggaM titvaM durahiyAsaMNaraesu NeraiyA NirayaveyaNaM paccaNubhavamANA viharati / se jahANAmae rukkhe siyA pavvatagge jAte mUlacchiNNe agge gurue jato NiNNaM, jato duggaM, jato visama, tato pavaDati / evAmeva tahappagAre purisajjAte gabbhAto gabbhaM jammAto jamma mArAto mAra dukkhAto dukkha dAhiNagAmie Neraie kiNhapakkhite AgemessANaM dullabhabodhite yAvi bhavati / ] te narakanA narakAvAso aMdarathI goLa ane bahArathI catuSkoNa hoya che tathA nIce astrAnA AkAranA; nitya aMdhakAramaya hovAthI gADha aMdhakAravALA; graha, caMdra, sUrya, nakSatra Adi jyotiSI vimAnonI prabhAthI rahita che. teno bhUmibhAga meda, carabI, paru, rudhira, mAMsanA kIcaDathI kharADAyelo che. te apavitra, bIbhatsa, azucimaya, atyaMta durgadhamaya, kApota raMganI atyaMta jAjvalyamAna agni samAna varNavALA che; teno sparza atyaMta kaThora che. te duHsahya, azubha ane azubha vedanAvALA che. te narakamAM rahenArA nairayiko kyAreya sukhapUrvakanI nidrA ke pracalA-beThAM-beThAMnidrAne prApta karI zakatA nathI. teone zruti-dharmazravaNa, rati viSayamAM ruci, dhRtivairya ane ma-ivicAravAnI buddhi prApta thatI nathI. te nArakI tyAM kaThora, vipula, pragADha, kaTu, karkaza, pracaMDa, duHkhada, durgamya, tIvra, duHsahya naraka vedanA bhogavatA potAnuM AyuSya vyatIta kare che. jema parvatanA AgaLanA bhAgamAM koI vRkSa utpanna thayuM hoya, tenuM mULa kApI nAMkhavAmAM Ave, to te vRkSa potAnA bhArathI nIce, viSama ke durgama sthAna para(khINamAM) paDI jAya che. tema pUrvokta pApI puruSa eka garbhathI bIjA garbhane, eka janmathI bIjA janmane, eka maraNathI bIjA maraNane, eka narakathI bIjI narakane tathA eka duHkhathI bIjA duHkhane prApta kare che. te dakSiNagAmI kRSNapAkSika narakAvAsamAM utpanna thAya che tathA bhaviSyamAM durlabha-bodhi thAya che. A prathama adharmapakSIya sthAna che. te anArya che. Arya puruSo dvArA AcaraNa karavA yogya nathI, te kevaLa-jJAnarahita kAvat samasta duHkhono nAza karanAra mArga nathI. A sthAna ekAMta mithyA ane kharAba che. A prakAre adharma nAmanA prathama sthAnanI vicAraNA che.] [kiriyAvAdI yAvi bhavati, taM jahA-AhiyavAdI AhiyapaNNe AhiyadiTThI sammAvAdI NIyAvAdI saMti paralogavAdI atthi ihaloge, atthi paraloge, atthi mAtA, atthi pitA, atthi arahaMtA, atthi cakkavaTTI, atthi baladevA, atthi vAsudevA, atthi sukaDadukkaDANaM phalavittivisese / suciNNA kammA suciNNaphalA bhavati / duciNNA kammA duciNNaphalA bhavaMti, saphale kallANapAvae, paccAyati jIvA, atthi NirayAdi ha asthi siddhI / se e vaMvAdI evaMpaNNe evaMdiTThIcchaMdararAgamabhiNiviTe Avi bhavati / se ya bhavati mahicche jAva uttaragAmie Neraie sukkapakkhite AgamessANaM sulabhabodhite yAvi bhavati / ]
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI dazAzrutaskaMdha sUtra jIva-ajIvAdi tattvonA astitvano svIkAra karanArA A kriyAvAdI(Astika) che. AstikavAdI, AstikaprajJA, AstikadaSTivALA teo samyavAdI che, teo nityavAdI, paralokavAdI che teonI dRSTie A loka che, paraloka che, mAtA-pitA che, arihaMta, cakravartI, baLadeva, vAsudeva che. teonA mate sukRtya- duSkRtyanuM phaLa maLe che, zubha karmonuM zubha ane azubha karmonuM azubha phaLa maLe che; kalyANakArI- sArA narasA kAryo saphaLa (phaLavALA) che. jIvane tenA phaLa maLe che yAvat naraka che, nairayika che, deva che, mokSa che, A pramANe teo kahe che. teonI samyaka buddhi ane samyaka daSTi A prakAranI che. teonI buddhi prazasta dharmarAgamAM rata rahe che te mahAna icchAvALA hoya che. (koI duSkarmanA prabhAve te narakamAM jAya to) uttaragAmI(alpavedanAvALA) zuklapAkSika nairayika thAya che ane te AgAmI kALamAM sulabha bodhi bane che. teone kriyAvAdI kahe che. agiyAra upAsaka pratimA H 54 2 tattha khalu imA paDhamA uvAsagapaDimA savvadhammaruI yAvi bhavai, tassa gaM bahUI sIlavaya-guNavaya- veramaNa-paccakkhANa-posahovavAsAiM No sammaM paTThaviya-puvvAiM bhavaMti / se taM paDhamA uvAsagapaDimA / bhAvArtha: pahelI upAsaka pratimA- A pratimAne dhAraNa karanArA pratimAdhArI zrAvaka sarvadharmamAM rucivALA hoya che arthAt zrutadharma ane cAritra dharmamAM zraddhAvAna hoya che, paraMtu te aneka zIlavrata, guNavrata, prANAtipAtAdi viramaNa, pratyAkhyAna ane pauSadhopavAsa vagere vratonA samyakaprakAre dhAraka hotA nathI. A prathama upAsaka pratimA che. 3 | ahAvarA doccA uvAsagapaDimA savvadhammaruI yAvi bhavai, tassa NaM bahUI sIlavaya-guNavaya-veramaNa-paccakkhANa-posahovavAsAiM sammaM paTThaviyAiM bhavati / se NaM sAmAiyaM desAvagAsiyaM No sammaM aNupAlittA bhavai / se taM doccA uvAsagapaDimA / bhAvArtha:- bIjI upAsaka pratimA - A pratimAdhArI zrAvaka zrutadharma-cAritradharma Adi sarvadharmamAM rucivALA hoya che. zIlavrata, guNavrata, prANAtipAta viramaNa, pratyAkhyAna ane pauSadhopavAsa vagere vratonA samyaka prakAre dhAraka hoya che, paraMtu te sAmAyika ane dezAvagAzikavratanA samyaka pratipAlaka hotA nathI. A bIjI upAsaka pratimA che. 4 | ahAvarA taccA uvAsagapaDimA - savvadhammarUI yAvi bhavai / tassa NaM bahUiM sIlavaya-guNavaya-veramaNa-paccakkhANaposahovavAsAiM sammaM paTThaviyAiM bhavaMti / seNaM sAmAiyaM desAvagAsiyaM sammaM aNupAlittA bhavai / se NaM caudasi aTThami udi puNNamAsiNIsu paDipuNNaM posahovavAsaM No sammaM aNupAlittA bhavai / se taM taccA uvAsagapaDimA / bhAvArtha :trIjI upAsaka pratimA-A pratimAdhArI zrAvaka zrutadharma-cAritradharma Adi sarvadharmamAM rucivALA hoya che, te ghaNA zIlavrata, guNavrata, prANAtipAta viramaNa, pratyAkhyAna ane pauSadhopavAsa vagere vratonA sabhya dhAraka hoya che, te sAmAyika ane dezAvagAzikavratanuM samyaka prakAre paripAlana kare che,
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6zA / 55 / paraMtu caudasa, AThama, amAvAsyA ane pUrNimA, A parvatithiomAM paripUrNa pauSadhopavAsanuM samyakarUpe paripAlana karatA nathI, A trIjI upAsakapratimA che. | 5 ahAvarA cautthA uvAsaga paDimA savvadhammarUI yAvi bhavai / tassa NaM bahUI sIlavaya-guNavaya-veramaNa-paccakkhANa-posahovavAsAI samma paTTaviyAi bhavati / se NaM sAmAiyaM desAvagAsiyaM sammaM aNupAlittA bhavai / se NaM cauddasi-aTThami-udiTTha puNNamAsiNIsu paDipuNNaM posahovavAsaM samma aNupAlittA bhavai / se NaM egarAiyaM kAussaga(uvAsaga) paDima No samma aNupAlittA bhvi| cautthI uvAsagapaDimA / bhAvArtha :- cothI upAsakapratimA - A pratimAdhArI zrAvaka zrutadharma-cAritradharma Adi sarva dharmamAM rucivALA hoya che. te aneka zIlavrata, guNavrata, prANAtipAta viramaNa, pratyAkhyAna ane pauSadhopavAsa vagere vratonA samyakaprakAre dhAraka hoya che, te sAmAyika ane dezAvagAsika vratanuM samyaka paripAlana kare che, caudasa, AThama, amAvAsyA ane pUrNimA vagere parva tithiomAM paripUrNa pauSadhopavAsanuM samyakarUpe paripAlana kare che, paraMtu ekarAtri kAyotsarga pratimAnuM samyaka paripAlana karatA nathI. A cothI upAsakapratimA che. | 6 ahAvarA paMcamA uvAsagapaDimA-savvadhammarUI yAvi bhavai / tassa NaM bahaI sIlavayaguNavayaveramaNapaccakkhANaposahovavAsAI sammaM paTTaviyAI bhvNti| se NaM sAmAiyaM desAvagAsiyaM samma aNupAlittA bhavai / se NaM cauddasi aTThami-udiTTha puNNamAsiNIsu paDipuNNaM posahovavAsaM samma aNupAlittA bhavai / se NaM e garAiyaM kAussaggapaDimaM samma aNupAlittA bhavai / se NaM asiNANae, viyaDabhoI, maulikaDe, baMbhayArI (diyA baMbhacArI, raI parimANakaDe) ya No bhavai / se NaM eyArUveNaM vihAreNaM viharamANe jahaNNeNaM egAhaM vA, duyAhaM vA, tiyAhaM vA jAva ukkoseNaM paMca mAsaM viharai / se taM paMcamA uvAsagapaDimA / bhAvArtha - pAMcamI upAsaka pratimA - A pratimAdhArI zrAvaka zrutadharma-cAritradharma Adi sarva dharmamAM rucivALA hoya che. te aneka zIlavrata, guNavrata, prANAtipAtAdi viramaNa, pratyAkhyAna ane pauSadhopavAsa vagere vratonA samyaka prakAre dhAraka hoya che. te sAmAyika ane dezAvagAsikavratanuM samyaka prakAre paripAlana kare che. te caudasa, AThama, amAvAsyA ane pUrNimA, A parvatithiomAM paripUrNa pauSadhopavAsanuM samyaka paripAlana kare che. te ekarAtri kAyotsarga pratimAnuM paNa samyaka paripAlana kare che, paraMtu asnAna, divasabhojana, mukulIkaraNa-dhotIne kaccha na mAravo, brahmacaryanuM sabhyaparipAlana karatA nathI (arthAt divase brahmacarya ane rAtre maithuna parimANa kare che). te A prakAranA AcaraNapUrvaka vicaratAM jaghanya eka, be ke traNa divasathI laIne utkRSTa pAMca mahinA sudhI A pratimAnuM pAlana kare che. te pAMcamI upAsaka pratimA che. | 7 ahAvarA chaTThA uvAsagapaDimA savvadhammarUI yAvi bhavai jAva se NaM egarAiyaM kAussaggapaDima samma aNupAlittA bhavai / se NaM asiNANae, viyaDabhoi,
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ | zrI dazAzrutaskaMdha sUtra maulikaDe, (diyA vA rAo vA) baMbhayArI yAvi bhavai / sacittAhAre se apariNNAe bhavai / se NaM eyArUveNa vihAreNaM viharamANe jahaNNeNaM egAhaM vA, duyAhaM vA, tiyAhaM vA jAva ukkoseNaM chammAse vihrejjaa| chaTThA uvaasgpddimaa| bhAvArtha :- chaThThI upAsaka pratimA-A pratimAdhArI zrAvaka zrutadharmacAritra dharma Adi sarvadharmamAM rucivALA hoya che yAvatuM (uparokta sarva niyamonuM pAlana kare che) eka rAtri kAyotsarga pratimAnuM samyaphaprakAre pAlana kare che. te asnAna, divasamAM bhojana, dhotIne kaccha na lagAvavo ane divase ane rAtre pUrNa brahmacarya AdinuM pAlana kare che, paraMtu te sacitta AhAranA parityAgI hotA nathI. A rItanA AcaraNapUrvaka vicaratAM te jaghanya eka, be ke traNa divasathI laIne utkRSTa cha mahinA sudhI A pratimAnuM pAlana kare che. A chaThThI upAsaka pratimA che. | 8 ahAvarA sattamA uvAsagapaDimA savvadhammarUI yAvi bhavai jAva rAova rAyaM baMbhayArI yAvi bhavai / sacittAhAre se pariNNAe bhavati / AraMbhe se apariNAe bhavai / se NaM eyArUveNaM vihAreNaM viharamANe jahaNNeNaM egAhaM vA, duyAhaM vA, tiyAhaM vA jAva ukkoseNaM sattamAse viharejjA / se taM sattamA uvaasgpddimaa| bhAvArtha :- sAtamI upAsaka pratimA - A pratimAdhArI zrAvaka zratadharma-cAritradharma Adi sarvadharmamAM rucivALA hoya che vAva te rAvyAparAtra arthAt rAta-divasa pUrNa brahmacaryanuM pAlana kare che. te sacitta AhAranA parityAgI hoya che, paraMtu te AraMbha karavAnA parityAgI hotA nathI. A prakAranA AcaraNapUrvaka vicaratAM te jaghanya eka, be ke traNa divasathI laIne utkRSTa sAta mahinA sudhI A pratimAnuM pAlana kare che. A sAtamI upAsakapratimA che. | 9 ahAvarA aTThamA uvAsagapaDimA-savvadhammarUI yAvi bhavai jAva rAovarAyaM baMbhayArI yAvi bhavai / sacittAhAre se pariNNAe bhavai / Arabhbhe se pariNAe bhavai / pesAraMbhe se apariNNAe bhavai / se NaM eyArUveNaM vihAreNaM viharamANe jahaNNeNaM egAhaM vA, duyAhaM vA, tiyAhaM vA jAva ukkoseNaM aTThamAse vihrejjaa| se taM aTThamA uvAsagapaDimA / bhAvArtha :- AThamI upAsaka pratimA - A pratimAdhArI zrAvaka zrutadharma-cAritradharma Adi sarvadharmamAM rucivAna hoya che yAvata te rAcAparAtra arthAtu rAta-divasa pUrNa brahmacaryanuM pAlana kare che. te sacitta AhAranA parityAgI hoya che, te sarva AraMbhanA parityAgI hoya che, paraMtu te bIjA pAse AraMbha karAvavAnArA parityAgI hotA nathI. A prakAranA AcaraNapUrvaka vicaratAM te jaghanya eka, be ke traNa divasathI laIne utkRSTa ATha mahinA sudhI A pratimAnuM pAlana kare che. A AThamI upAsakapratimA che. |10 ahAvarA NavamA uvAsagapaDimA-savvadhammarUI yAvi bhavai jAvarAovarAyaM baMbhayArI yAvi bhavai sacittAhAre se pariNAe bhavai / AraMbhe se pariNAe bhvi| pesAraMbhe se pariNNAe bhavai / uddiTThabhatte se apariNNAe bhavai / se NaM eyArUveNaM vihAreNaM viharamANe jahaNNeNaM egAhaM vA, duyAhaM vA, tiyAhaM vA jAva
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ | 6zA ukkoseNaM NavamAse viharejjA, se taM NavamA uvAsagapaDimA / bhAvArtha :- navamI upAsaka pratimA - A pratimAdhArI zrAvaka zratadharma-cAritra dharma Adi sarvadharmamAM rucivALA hoya che yAvatu te rAcAparAtra arthAt rAta-divasa pUrNa brahmacaryanuM pAlana kare che. te sacitta AhAranA parityAgI hoya che. te AraMbhanA parityAgI hoya che. te bIjA dvArA AraMbha karAvavAnA paNa parityAgI hoya che, paraMtu udiSTabhakta-potAnA nimitte banAvelA AhAra grahaNanA parityAgI hotA nathI. A prakAranA AcaraNapUrvaka vicaratAM te jaghanya eka, be ke traNa divasathI laIne utkRSTa navamAsa sudhI A pratimAnuM pAlana kare che, A navamI upAsakapratimA che. |11 ahAvarA dasamA uvAsagapaDimA-savvadhammarUI yAvi bhavai jAva uhiTThabhatte se pariNNAe bhavai / se NaM khuramuMDae vA, sihAdhArae vA / tassa NaM AbhaTThassa vA samAbhaTThassa vA kappaMti duve bhAsAo bhAsittae, taM jahA- jANaM vA jANaM, ajANaM vA No jANaM / se NaM eyArUveNaM vihAreNaM viharamANe jahaNNeNaM egAhaM vA, duyAhaM vA, tiyAhaM vA jAva ukkoseNaM dasa mAse viharejjA, se taM dasamA uvAsagapaDimA / bhAvArtha :- dasamI upAsaka pratimA - A pratimAdhArI zrAvaka zratadharma-cAritra dharma Adi sarvadharmamAM rucivALA hoya che yAvat te udiSTabhaktanA parityAgI hoya che. te mastakanA vALanuM muramuMDana kare che athavA zikhA jeTalA vALane dhAraNa kare che. koI vyakti tene ekavAra ke vAraMvAra kAMI pUche, to tene be bhASAmAM arthAtu be prakAre javAba ApI zake che, jema ke- te viSayamAM jo jANatA hoya to kahe ke huM jANuM chuM ane te viSayamAM jANatA na hoya to kahe ke huM jANato nathI. A prakAranA AcaraNapUrvaka vicaratAM te jaghanya eka, be, athavA traNa divasathI laIne utkRSTa dasa mahinA sudhI A pratimAonuM pAlana kare che. te dazamI upAsaka pratimA che. |12 ahAvarA ekkArasamA uvAsagapaDimA-savvadhammarUI yAvi bhavai jAva uddiTThabhatte se pariNAe bhavai / se NaM khuramuMDae vA, lucasirae vA, gahiyAyArabhaMDagaNevatthe / jArise samaNANaM NiggaMthANaM dhammo, taM sammaM kAraNaM phAsemANe, pAlemANe, purao jugamAyAe pehamANe, daDeNa tase pANe, uddhaTu pAyaM rIejjA, sAha? pAyaM rIejjA, vitiricchaM vA pAyaM kaTu rIejjA, sati parakkame saMjayAmeva parikkamejjA, No ujjuyaM gacchejjA / kevalaM se NAyae pejjabaMdhaNe avocchiNNe bhavai / evaM se kappai NAyavihiM ettae / tattha se puvvAgamaNeNaM puvvAutte cAulodaNe pacchAutte bhiliMgasUve, kappai se cAulodaNe paDiggAhittae, No se kappai bhiliMgasUve paDiggAhittae / tattha NaM se puvvAgamaNeNaM puvvAutte bhiliMgasUve, pacchAutte cAulodaNe, kappai se bhiliMgasUve paDigAhittae, No se kappai cAulodaNe paDigAhittae / tattha se
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 18 ] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra puvAgamaNeNaM dovi puvAuttAI, kappaMti se dovi paDiggAhittae / tattha se puvvAgamaNeNaM dovi pacchAuttAI No kappaMti do'vi paDigAhittae / je se tattha puvvAgamaNeNaM puvvAutte se kappai paDiggAhittae / je se tattha puvvAgamaNeNaM pacchAo No se kappai paDiggAhittae / tassa NaM gAhAvaikulaM piMDavAyapaDiyAe aNuppaviTThassa kappai evaM vadittae - samaNovAsagassa paDimApaDivaNNassa bhikkhaM dalayaha / taM eyArUveNaM vihAreNaM viharamANaM kei pAsittA vadijjA- kei Auso ! tumaM vattavvaM siyA? samaNovAsae paDimA-paDivaNNae ahamaMsI ti vattavvaM siyA / se NaM eyArUveNaM vihAreNaM viharamANe jahaNNeNaM egAhaM vA, duyAhaM vA, tiyAhaM vA jAva ukkoseNaM ekkAra- samAse viharejjA / se taM ekAdasamA uvAsagapaDimA / eyAo khalu tAo therehiM bhagavaMtehiM ekArasa uvAsagapaDimAo pnnnnttaao| bhAvArtha :- agiyAramI upAsakapratimA :- A pratimAdhArI zrAvaka zrutadharma-cAritradharma Adi sarvadharmamAM sacivALA hoya che yAvata te uddiSTabhaktanA parityAgI hoya che. te astrathI mAthAnuM muMDana kare che athavA kezano loca kare che. te sAdhunA AcAra, bhaMDopakaraNa ane sAdhuveza dhAraNa kare che. zramaNa nigraMtho mATe prarUpita dharmane samyakarUpe kAyAthI sparza karatAM, pAlana karatAM, sADA traNa hAthabhUmi jotAM-jotAM cAle tyAre trasa prANIone joIne tenI rakSA mATe paga upADIne cAle, paga saMkocIne cAle ke trAMsA paga rAkhIne cAle arthAt lAMbA DagalA mUkIne, TUMkA DagalA mUkIne athavA penI ke eDI upara sAvadhAnIthI cAle che. jo bIjo jIvarahita mArga hoya, to te mArge yatanAthI cAle paraMtu jIva jaMtuvALA mArge cAle nahIM. (pratimAdhArIne) jJAtijano(kuTuMbIo sAthenA) premabaMdhanano viccheda thayo nathI, mATe tene jJAtijanonA ghera gocarI mATe javuM kalpa che. gRhasthanA gharamAM pratimA dhArInA Agamana pahelAM bhAta taiyAra gayA hoya ane dALa pAchaLathI rAMdhI hoya, to te pratimadhArIne bhAta levA kalpe che, paraMtu dALa levI kalpatI nathI. pratimAdhArInA Agamana pahelAM dALa thaI gaI hoya ane bhAta pAchaLathI taiyAra thayA hoya, to dALa levI kahyuM che paraMtu bhAta levA kalpatA nathI. pratimAdhArInA Agamana pahelAM dALa-bhAta baMne taiyAra thaI gayA hoya to baMne levA kalpa che, dALa-bhAta baMne pratimA dhArInA Agamana pachI taiyAra thayA hoya to baMne levA kalpatA nathI. pratimAdhArInA Agamana pahelAM je AhAra taiyAra thaI gayo hoya arthAt agni uparathI utArI lIdho hoya, te AhAra levo kahyuM che ane je AhAra pratisAdhArInA Agamana pachI taiyAra thayo hoya arthAtu pratimA dhArInA AvyA pachI agni uparathI AhAra utArelo hoya, to te levo kalpato nathI. gRhasthanA gharamAM bhojana-pANI (bhikSA) mATe praveza kare tyAre teNe A rIte bolavuM joIe kepratimAdhArI zramaNopAsakane bhikSA Apo. A prakAranI caryAthI vicaratAM joIne koI tene pUche ke praznahe AyuSyamAna ! tame koNa cho? uttara- huM pratimAdhArI zramaNopAsaka chuM, te rIte teNe kahevuM joIe. A prakAranA AcaraNa pUrvaka vicaratAM te jaghanya eka, be ke traNa divasathI laIne utkRSTa agiyAra mahinA sudhI vicaraNa kare che, A agiyAramI upAsaka pratimA che. sthavira bhagavaMtoe A agiyAra upAsaka
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA-6 59 | pratimA kahI che. vivecanaH prastuta sUtromAM zrAvakanI 11 pratimAonuM varNana che. sAdhuonI samIpe dharmazravaNa karatAM hovAthI ke sAdhuonI upAsanA-sevA karatAM hovAthI zrAvakone upAsaka athavA zramaNopAsaka kahe che. zrAvakomAM keTalAka vratarahita paraMtu samyagudaSTivAna hoya che, te darzana zrAvaka kahevAya che. keTalAka zrAvako samyagudaSTi saMpanna ane vratadhAraka bane hoya che paraMtu upAsako avazya vratadhAraka dezaviratidhara ja hoya che. ahIM upAsakonI pratimAnuM varNana che. 3vAsI Dima:- upAsaka pratimA. tina bAda viroSa | abhigraha vizeSa dhAraNa karavA, vizeSa prakAranI pratijJAno svIkAra karavo, tene pratimA kahe che. pratimAmAM niyata samaya sudhI aticAra rahita, koIpaNa prakAranA AgAra-chUTa vinA deDhatApUrvaka niyamonuM pAlana karavAmAM Ave che. sAmAnya rUpe zrAvaka vrata-niyamanA dhAraka hoya che. samyagdaSTi AtmA vrata dhAraNa kare tyAre pAMcamAM guNasthAnakane prApta kare che ane tyArapachI te vratadhArI zrAvaka kahevAya che. zrAvaka bAra vratomAMthI yathAzakti vratone dhAraNa karI zake che. keTalAka zrAvako ekavratadhArI hoya che, keTalAka bAra vratadhArI hoya che ane keTalAka zrAvako upAsaka pratimAnA dhAraNa paNa hoya che. zrAvaka potAnA vratomAM AgAra arthAt vividha prakAranI chUTa rAkhI zake che. pratimAmAM paNa vividha prakAranA vrata, pratyAkhyAna dhAraNa karavAmAM Ave che, paNa temAM koIpaNa prakAranI chUTa rAkhavAmAM AvatI nathI. pratimAdhArakanI yogyatA - dIrgha saMyama paryAyavALA ane viziSTa kRtajJAnanA dhAraka sAdhu ja bhikSu pratimA dhAraNa karI zake che tema zrAvaka bAra vrata pAlananA abhyAsI ane alpAMze paNa zrutajJAnanA dhAraka zrAvaka pratimAonuM vahana karI zake che. jo ke AvI yogyatAno spaSTa ullekha AgamamAM nathI paNa viziSTaniyama dhAraNa karanAra sAdhaka sAmAnya rUpe vratanA dhAraka hoya ja che, te samajI zakAya tevI vAta che. pratimA dhArInI gRhastha kAryanI pravRtti-nivRtti - pratimAdhArI zrAvakoe sAMsArika javAbadArIothI nivRtta thavuM jarUrI che, paraMtu sAtamI pratimA sudhI gRhakAryono tyAga Avazyaka nathI, te pratimAomAM dhAraNa karelA niyamonuM zuddha rIte pAlana karavuM ati Avazyaka gaNAya che. AThamI pratimAthI kramazaH gRha kAryono tyAga karatAM-karatAM agiyAramI pratimAmAM saMpUrNa rIte gRhakAryono tyAga thaI jAya che ane te pratimadhArI zrAvaka sAdhu jevA AcAranuM pAlana kare che. savvadharma - sarvadharmamAM ruci. zratadharma, cAritradharma, kSamA-ArjavAdiyatidharmajJAna, darzana, cAritra, tapa rUpa dharma dAna-zIlAdi dharma vagere sarvadharmamAM ruci(zraddhA). pratimAlArI upAsakane jIva-ajIvAdi sarva padArthonA dharma(svabhAva)mAM yathArtharuci arthAt samyaka zraddhA hoya che. prathama darzana pratimAmAM samyatvanI ja pradhAnatA che. zeSa pratimAomAM kramaza: zrAvaka vratonI ArAdhanA pradhAna bane che, paraMtu agiyAre-agiyAra pratimAnI pArthabhUmimAM dharmaruci agrasthAna pAme che. sIta-guNava-veramaNazIlavrata, guNavrata, veramaNavrata(aNuvrata); sAmAyika, dezAvagAsika, pauSadha, atithisaMvibhAga, A cAra zikSAvratane ahIM zIlavrata kahyA che. dizAvrata, upabhoga-paribhoga parimANa vrata, anarthadaMDa viramaNa vrata, A traNa guNavrata che ane veramaNa zabdathI pAMca aNuvratanuM grahaNa thAya che. A
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI dazAzrutaskaMdha sUtra prANAtipAta veramaNa Adi vratonI ArAdhanA yathAyogya bIjIthI agiyAra arthAt 10 pratimAmAM Avazyaka che. o padmavALa :- pratyAkhyAna. niSiddha vastuonA tyAgano saMkalpa karIne tenI pratijJAno svIkAra karavo. navakArazI Adi tapanA pratyAkhyAna karavA. vividha prakAranA tapa-tyAganI pratijJA karavI, tene paccakkhANa kare che. polovavAsArUM:-pauSadhIpavAsa. jenA dvArA dharmanI ke AtmaguNonI puSTi thAya ane kuzaLa anuSThAnanI vRddhi thAya te pauSadha kahevAya che. upavAsa sahita pauSadha karavAmAM Ave, to te pauSadhopavAsa kahevAya che. pauSadhanA cAra prakAra che-(1) AhAra pauSadha- dezathI ke sarvathI AhAra tyAga (2) zarIra pauSadhadezathI ke sarvathI zarIra saMskArano tyAga. (3) brahmacarya pauSadha- deza ke sarvathI abrahmacaryano tyAga (4) vyApAra pauSadha- dezathI ke sarvathI vyApArano parityAga karavo. pauSadhopavAsanI ArAdhanA bIthI agiyAramI, A dasa pratimAmAM karavAmAM Ave che. padmaviyArM :- prasthApita. pratimAdhArI upAsaka vratAdimAM prasthApita thAya che, pAlana kare che, vRddhi - cartudazI, caudaza, madbhumi - AThama, ddidu - amAsa, pukhtamapti - pUrNamAsI, pUrNimA, pUnama. alibAnaasnAna, snAna na karavuM(snAna tyAga), viyaDo - vikaTa bhojI. divase bhojana karavuM arthAt rAtri bhojanano tyAga karavo. malijhDa - dhotInI lAMga khullI rAkhavI arthAt dhotIne kaccha na mAravo. sacittAdAra- sarcata vastu, jemAM jIva che tevA azanAdi cAra prakArano AhAra karavo, kAcA caNA (jIMjarA), apakva auSadhi vagere saceta azana che, saceta (kAcuM) pANI, tatkAlamAM sarcata mIThAM AdithI mizrita pANI vagere saceta pAna che, tarabUca, kerI vagere mIThA phaLAdi saceta khAdya che ane taMbUla(pAna), haraDe, dAtaNa vagere saceta svAdima che, AtaMge- AraMbha. sAvadha-pApakArI kAryo karavA, kRSi, vANijya, rasoI banAvavAdi kArya svayaM karavA te AraMbha che pesAthe- preSyAraMbha. nokarAdi anya vyakti pAse AraMbhapApakArI kAryo karAvavA. preyyAraMbha karAvavA karatAM svayaM pApakArI kArya karavAmAM pariNAmanI tIvratA vadha hoya che, sadgimo - uddiSTa bhakta. pratimAdhArI mATe banAvelo AhAra, guLanAyAr pe mALe-yuga-dhosara pramANa joIne cAlatAM. IryAsamitipUrvaka ghosara pramANa arthAt sAdhu ke pratimAdhArI upAsaka sADA traNa hAtha sudhInI bhUminuM nirIkSaNa karatAM cAle, te kSetramAM koI jIva jaMtu hoya to, tenI virAdhanA na thAya tema cAle. upAsaka pratimAnuM svarUpa :- (1) darzana pratimA- A pratimAdhArI zrAvaka zrutadharma ane cAritradharmamAM daDha zraddhA rAkhe che. mana, vacana, kAyAthI samyaktvamAM koI prakAranA aticAranuM ke devatA, rAjA AdinA koIpaNa AgAranuM sevana karatA nathI. eka mahinA sudhI daDha samyaktvanI ArAdhanA kare che. A prakAre prathama darzana pratimAnA dhAraka vratadhArI zrAvaka kahevAya che. keTalIka pratomAM che vaMlaLasAvad bhavapha (te darzana zrAvaka thAya che), evo pATha paNa maLe che. prathama pratimAdhArI zrAvakane mAtra darzana zrAvaka kahevA ucita nathI. darzana zrAvaka eka paNa vratadhArI hotA nathI. prathama pratimA dhAraka zrAvaka bAra vratanA pAlaka to pahelethI hoya ja che tethI tene kevaLa darzana zrAvaka kahevA ucita nathI. (2) vrata pratimA H-- vrata pratimAdhArI zrAvaka dRDha samyaktva sahita pAMca aNuvratonuM ane traNa guNavratonuM
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-6 1 niraticAra pAlana kare che. cAra zikSAvratane paNa dhAraNa kare che, paraMtu temAM sAmAyika ane dezAvagAsikavratanuM yayAvidha samyaka pAlana karI zakatA nathI. te anukaMpA vagere guNothI yukta hoya che. A DimAnI ArAdhanAno samaya be mahinAno che. A pratimAmAM upAsaka 12 vratonI samyak ArAdhanA mATe yogyatA meLavI le che, to paNa sAmAyika ane desAvagAsika (navamA dasamA zikSAvrata) vratonuM yathAkAlamAM samyaka anupAlana karI zakatA nathI. (3) sAmAyika pratimA H- samyagdarzana ane vratonI ArAdhanA karanArA sAdhaka sAmAyika pratimA svIkArIne haMmezAM niyamathI traNa sAmAyika kare che. A DimAmAM sAmAyika ane dezAvagAsika vratanuM samyakarUpe pAlana kare che, paraMtu AThama, caudaza tathA pUnama vagere viziSTa divasomAM pauSadha upavAsanuM samyaka prakAre ArAdhana karI zakatA nathI. tanmayatA ane jAgRti sAthe sAmAyika vratanI upAsanA karavI te ja A pratimAno mULa hetu che. A ArAdhanAnI avadhi(kALa) traNa mahinAnI che. = (4) pauSadha pratimA :- pahelI, bIjI ane trIjI pratimAthI AgaLa vadhatAM ArAdhaka pauSadha pratimA svIkArIne AThama, caudasa vagere cha parvatithionA divase pauSadhavratanuM pUrNarUpe pAlana kare che. A pratimAnI ArAdhanAno samaya cAra mahinAno che. (5) kAyotsarga pratimA H- kAyotsargano artha kAya athavA zarIrano tyAga che. zarIra to jIvanaparyaMta sAthe ja rahe che. tenA tyAgano abhiprAya tenI Asakti athavA mamatA choDavAno che. kAryotsarga pratimAmAM upAsaka zarIra, vastra vagerenAM mamatvane choDIne potAnA AtmaciMtanamAM lIna banI jAya che. AThama ane caudase eka ahorAtri kAussagga athavA dhyAnanI ArAdhanA kare che. A paDimAnI ArAdhanAno samaya jaghanya eka, be, traNa divasathI laIne utkRSTa pAMca mahinAno hoya che. (6) brahmacarya pratimA :- A pratimAmAM pUrNarUpathI brahmacaryanuM pAlana karavAmAM Ave che. A pratimAdhArI zrAvaka mATe strIone anAvazyaka maLavuM, vAtacIta karavI, tenA zaNagArane jovA vagere kriyAo varjita che. upAsaka svayaM paNa zaNagAra, verAbhUSA vagere upakramathI dUra rahe che, snAna karatA nathI. dhotInI pATalI bAMdhatA nathI, rAtribhojana karatA nathI. paraMtu teo sacitta AhArano tyAga karatA nathI, kAraNavaza cittanuM sevana kare che. A pratimAnI ArAdhanAno samaya jaghanya eka, be, traNa divasa tathA utkRSTa cha mahinAno che. (7) sacittAhAravarjana pratimA H- pUrvokta niyamonuM pAlana karatA, paripUrNa brahmacaryanuM anusaraNa karatA, upAsaka A pratimAmAM sacitta AhArano sarvathA tyAga kare che, paraMtu teo AraMbhano tyAga karatA nathI. A pratimAnI ArAdhanAno kALa jaghanya eka, be, traNa divasa ane utkRSTa kALa sAta mahinAno che. (8) svayaM AraMbhavarjana pratimA :- pUrvokta sarva niyamonuM pAlana karatA A pratimAmAM upAsaka svayaM AraMbha athavA hiMsA karatA nathI. AraMbha karavAno pUrNa tyAga kare che, paraMtu bIjA pAse AraMbha karAvavAno tene tyAga hoto nathI. A pratimAnI ArAdhanAno kALa jayanya eka, be, traNa divasa ane utkRSTa ATha mahinA che. (9) preSTatyAga pratimA H- pUrvavartI pratimAonA sarva niyamonuM pAlana karatA upAsaka A pratimAmAM AraMbhano tyAga kare che. teo svayaM AraMbha karatA nathI ane bIjA pAse karAvatA nathI paraMtu potAnA uddezathI banAvelA bhojanano te tyAga karatA nathI. A pratimAnI ArAdhanAno samaya jaghanya eka, be traNa divasa ane utkRSTa nava mahinA che.
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dara | zrI dazAzrutaskaMdha sUtra (1) udiSTa bhakta varjana pratimA :- pUrvokata niyamonuM pAlana karatA upAsaka A pratimAmAM uddiSTa- potAne mATe taiyAra karelA bhojana vagereno tyAga kare che. te laukika kAryothI prAyaH dUra rahe che. tatsaMbaMdhI Adeza ApatA nathI tathA potAno vicAra paNa darzAvatA nathI. te viSayamAM koI prazna pUche, to te huM jANuM chuM" athavA "jANato nathI' ATalo ja javAba Ape che. A pratimAnA ArAdhaka suramuMDana karAve athavA zikhA paNa rAkhe che. (11) zramaNa bhata pratimA :- pUrvokata badhA niyamonuM pAlana karatA zrAvaka A pratimAmAM zramaNa athavA sAdhunI jevA AcAranuM pAlana kare che. tenI badhI kriyAo zramaNa jevI yatanA ane jAgRtipUrvakanI hoya che. te sAdhu jevo veza dhAraNa kare che, pAtrA vagere upakaraNa dhAraNa kare che, astrAthI muMDana kare che, jo sahanazIlatA athavA zakti hoya to loca kare che. sAdhunI jema te bhikSAcaryAthI jIvananirvAha kare che. sAdhu darekanA ghare bhikSA mATe jAya che ane upAsaka potAnA svajano-jJAtijanonA ghera ja jAya che, kAraNake tenA rAgAtmaka saMbaMdhano saMpUrNa viccheda thayo nathI. tenI ArAdhanAno kALa(samaya) jaghanya eka, be, traNa divasa ane utkRSTa kALa agiyAra mahinAno che. pratimAonuM kAlamAna:- prastuta sUtromAM prathamanI cAra pratimAnI kALa maryAdAnuM kathana nathI. pAMcamIthI agiyAramI pratimAno kramazaH pAMca mahinAthI agiyAra mahinAnA kALano ullekha sUtramAM che. te anusAra prathama pratimAnuM kAlamAna eka mahino, bIjI pratimAnuM be mahinA, trIjI pratimAnuM traNa mahinA ane cothI pratimAnuM kAlamAna cAra mahinAnuM mAnavAnI paraMparA che. A pramANe gaNanA karatAM agiyAra upAsaka pratimAnI kula maryAdA pAMca varSa ane cha mahinA thAya che. agiyAra pratimAnI ArAdhanA pUrNa thayA pachI agiyAramI pratimA jevo AcAra jIvana paryaMta rahe te zreyakArI che paraMtu A viSayano spaSTa ullekha AgamamAM nathI. A pratimAonI ArAdhanA kramazaH karavAnI ke krama vinA koIpaNa pratimAnI ArAdhanA karI zakAya ke kema? tenuM spaSTa vidhAna sUtramAM nathI. zrI bhagavatI sUtramAM kArtika zeThanuM jIvana vRttAMta che te pramANe eka pratimAne anekavAra dhAraNa karI zakAya che. gadavors TevA, phudaM vA...:- cha thI agiyAra pratimAno jaghanya kALa eka, be, traNa divasa che. A jaghanya sthitinA viSayamAM cUrNikArano abhiprAya e che ke pratimA grahaNa karyA pachI 1, 2, 3 divasamAM pratimAdhArakanuM AyuSya pUrNa thaI jAya athavA koI 1, 2, 3 divasamAM dIkSA grahaNa kare to tenI jaghanya sthiti ghaTita thAya che. A be kAraNa na hoya to A pratimAnI avadhi pAMca, cha mAsa Adi che. prathama pratimAnA niyama AgaLanI sarva pratimAomAM pAlana karavAnA hoya che. prathama pratimAmAM kathita dharmaruci'nuM pAlana 1 thI 11 pratimAmAM thAya che. bIjI pratimAmAM kathita zIla, guNavratAdinuM pAlana 2 thI 11 pratimAmAM thAya che. A rIte pUrvanI pratimAnA niyama pachI-pachInI pratimAmAM pAlana karavA Avazyaka che, paraMtu pachInI pratimAnA niyamonuM pAlana pUrvanI pratimAmAM Avazyaka nathI, jema ke prathama pratimAmAM bIjI pratimAnA niyamanuM pAlana jarUrI nathI. siM/...o bhava:- asnAna, divasa bhojana(rAtri bhojana tyAga), dhotIne kaccha na mAravo, brahmacaryAdi niyamonuM pAlana chaThThI pratimAmAM karavAnuM hovAthI pAMcamI pratimAnA ArAdhaka zrAvaka, te niyamonuM pAlana karatA nathI. A sarva pratimAonI racanA zailI evI che ke je pratimAmAM je vrata niyamanuM pAlana karavAnuM
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA hoya, tenuM vidhAna karyA pachI AgaLanI pratimAmAM je vrata-niyamanuM pAlana karavAnuM hoya, teno pUrvanI pratimAmAM niSedha karyo che, jema ke- prathama pratimAmAM sa-- dhammarphe yAvi mavad te sUtrapATha pachI sIlavaya...jo samma dhruviya...mavaMti pATha che. bIjI pratimAmAM sIlavayaM....samna piduniyArUM mavaMti sUtrapATha pachI niSedha sUcaka sAmADyuM...no samma anupAlittA mavarU sUtrapATha che. sUtrakAre A racanA paddhati sarva pratimAnA varNanamAM apanAvI che. B A racanA paddhati anusAra chaThThI pratimAmAM siLALa...mArIasnAna...brahmacarya pAlananA vidhAnano pATha che, teno pUrvanI pAMcamI pratimAnA pAThamAM niSedha hovo joIe. prAyaH pratomAM lipidoSa ke pramAda doSanA kAraNe Avo niSedha sUcaka pATha pAMcamI pratimAnA sUtrapAThamAM nathI. byAvarathI prakAzita prata pramANe ahIM niSedha sUcaka gasigALaNa...aMmanArI kho mavapAThane grahaNa karyo che. te uparAMta chaThThI pratimAmAM viyA vA rAo vA vaMzayArI divasa ane rAtre brahmacaryanuM pAlana kare che arthAt saMpUrNa brahmacaryanA pAlananuM vidhAna che. pUrvanI pAMcamI pratimAmAM tenA niSedha mATe vaMmArI kho mavad pATha grahaNa karyo che ane prAyaH pratomAM viyA vamavanArI tti parimALa he pATha che, tene ahIM kauMsamAM rAkhyo che. || chaThThI dazA saMpUrNa // m
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 4] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra sAtamI dazA | prAkathana RDCRORRORDROR * prastuta dazAmAM bhikSunI bAra paDimA-pratimAonuM varNana che. bhagavatI sUtra, aupapAtika sUtra vagere AgamomAM bhikSu(sAdhu)nI aneka prakAranI pratimAonuM varNana jovA maLe che, jema ke- yavamadhyA pratimA, vajamadhyA pratimA, bhadra pratimA, mahAbhadra pratimA, sarvato bhadra pratimA, sapta saptamikA pratimA, aSTa aSTamikA pratimA, moka pratimA, samAdhi pratimA, upadhAna pratimA, ekalavihAra pratimA, kAyotsarga pratimA vagere. sAdhaka vairya, sahiSNutA, dhyAna Adi guNonI vRddhi karavA mATe vividha prakAranI pratimAo (abhigraho) dhAraNa karI sAdhanAne ujjavaLa ane daDha banAvavA satata prayatnazIla rahe che. * sAdhakanI tapa, saMyama, dhyAna vRttine daDha karavA A dazAmAM bAra bhikSu pratimAonuM varNana che. A pratimA pAlananuM lakSya karma nirjarA dvArA nirvANa prAptinuM che. * A bAra pratimAonA nAma tenA kramanA AdhAre che. prathamanI sAta pratimAnI kAla maryAdA eka-eka mahinAnI che ane tethI ja vRttikAre te romAli, sinaliya nA artha bIjI mAsika pratimA, trIjI mAsikI pratimA, cothI mAsika pratimA Adi karyA che. A rIte sAta mahinAmAM sAta pratimA saMpanna thAya che. pachInI traNa pratimA sAta-sAta ahorAtrinI che tene prathama sapta ahorAtrikI, bIjI sapta ahorAtrikI, ane trIjI sapta ahorAtrinI pratimA kahevAmAM Ave che ane tyArapachInI eka ahorAtriI ane eka rAtrikI pratimA kahevAya che. A bAra pratimA ATha mahinAmAM pUrNa thAya che. * pratyeka pratimAmAM sAdhake sUtra kathita 16 niyamonuM pAlana karavAnuM hoya che. A niyamono uddeza zarIra zuzraSA arthAta zarIra pratyenA mamatvano tyAga ane dhairya ane zuravIratApUrvaka niyamonuM anupAlanano che.
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-7. 5 | sAtamI dazA : bhikSu pratimA 2/ PETER/Ez777) bAra bhikSu pratimA :| 1 suyaM me AusaM, teNaM bhagavayA evamakkhAyaM-iha khalu therehiM bhagavaMtehiM bArasa bhikkhupaDimAo paNNattAo / kayarAo khalu tAo therehiM bhagavaMtehiM bArasa bhikkhapaDimAo paNNattAo ? imAo khalu tAo therehiM bhagavaMtehiM bArasa bhikkhupaDimAo paNNattAo, taM jahA 2. mAsiyA mijaku-vinA, 2. vomasiyA milu-paDakA, rU. tiliyA fmajavuM-paDimA, 4. vaDAliyA binag-himA, 5. paMramAsiyA mijabu-pakimI, 6. chamAsiyA bhikkhupaDimA, 7. sattamAsiyA bhikkhu-paDimA, 8. paDhamA sattarAidiyA bhikkhu-paDimA, 9. doccA sattarAidiyA bhikkhu-paDimA, 10. taccA sattarAIdiyA bhikkhu-paDimA, 11. ahorAidiyA bhikkhu-paDimA, 12. egarAiyA fmaNu-paDima | bhAvArtha :- he AyuSyamAna ! meM sAMbhaLyuM che ke bhagavAna mahAvIra svAmIe A pramANe kahyuM cheA nigraMtha pravacanamAM sthavira bhagavaMtoe bAra bhikSapratimA kahI che. prazna- sthavira bhagavaMtoe kaI bAra bhikSu pratimA kahI che? uttara- sthavira bhagavaMtoe A bAra bhikSu pratimA kahI che, jema ke (1) mAsikI bhikSu pratimA (2) bIjI mAsikI bhikSu pratimA (3) trIjI mAsikI bhikSu pratimA (4) cothI mAsikI bhikSu pratimA (5) pAMcamI mAsikI bhikSu pratimA () chaThThI-mAsikI bhikSu pratimA (7) sAtamI mAsikI bhikSu pratimA (8) prathama sAta rAtri divasanI bhikSu pratimA (9) bIjI sAta rAtri divasanI bhikSu pratimA (10) trIjI sAta rAtri divasanI bhikSu pratimA (11) ahorAtri (eka rAta divasa)nI bhikSu pratimA (12) eka rAtrinI bhikSu pratimA. vivecanaH prastuta sUtramAM bhikSunI bAra paDimAnA nAmonuM kathana che. pakinA:- pratijJA, pratimA. karmonI vizeSa nirjarA mATe svIkAravAmAM AvatA kaThina niyamo-anuSThAno mATe zAstramAM paDatA zabdano prayoga karavAmAM Avyo che. sAdhaka dvArA svIkAravAmAM AvatI viziSTa pratijJAo athavA viziSTa prakAranA tapa abhigrahayukta sAdhanAne bhikSu paDimA ke bhikSu pratimA kahevAmAM Ave che. pratimA dhArakanI pAtratA - bhASya graMthomAM A pratimAnA ArAdhakanI yogyatAnuM vistRta varNana che. prathama traNa saMtAnanA dhAraka, 20 varSanI saMyama paryAyavALA ane 29 varSanI uMmaravALA tathA jaghanya navamA pUrvanI trIjI AcAravastu paryata jJAnanA dhAraka sAdhu, gurunI AjJApUrvaka pratimAonuM vahana karI
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ s ] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra zake che. pUrvanuM jJAna viccheda javAthI vartamAnamAM A bhikSu pratimAonuM ArAdhana saMbhavita nathI. ATha guNanA dhAraka sAdhu ekala vihAra karI zake che.A pratimAnuM vahana karanAra sAdhaka ATha mahinA ekalA vicare che, tethI te zraddhAvAna, satyavAdI, medhAvI, bahuzruta, zaktimAna, alpAdhikaraNa, dhRtimAna ane vIrya saMpanna, A ATha guNathI saMpanna hovA jarUrI che. pratimAnuM kAlamAna - bAra pratimAnA kAlamAna viSayaka TIkAkAre spaSTatA karI che ke to mAsiyA, ti naliyA A pAThathI be mAsanI, traNa mAsanI, tema artha na karatAM dvitIya mAsikI, tRtIyA mAsikI, A prakAre artha karavo joIe kAraNa ke A pratimAonuM pAlana niraMtara zIta ane grISma kAlanA ATha mAsamAM ja karAya che. cAturmAsamAM pratimAnuM pAlana thatuM nathI athavA pUrvanI pratimAonA eka, be mAsa paNa tyAra pachInI pratimAmAM samAviSTa thaI jAya che, tethI dvimAsikI, trimAsikI te prakAre kathana karAya che athavA pratyeka pratimAno samaya eka mAsano ja che paraMtu pratyeka pratimAmAM AhAranI dattIonI vRddhinA kAraNe kramazaH dvimAsikI, trimAsikI A prakAre kathana karAya che. A pratimAnI ArAdhanA zeSakALanA arthAtu ziyALA ane unALAnA ATha mahinAmAM karavAmAM Ave che. ekathI sAta pratimA eka-eka mahinAmAM pUrNa thAya che, tethI tenA sAta mahinA. AThamI, navamI, dasamI traNa pratimA sAta-sAta divasanI che, tethI 7 X 3 = 21 divasa ane raramA divase pAraNuM kare; 23mA, 24mA divase chaThTha karI agiyAramI pratimAnuM ArAdhanA kare ane 25mA divase pAraNuM kare; 26, 27, 28mA divase aTTama karI bAramI pratimAnuM ArAdhana kare, AThamA mahinAnA 29mA divase aTTamanuM pAraNu karI pratimA pUrNa karAya che. A rIte ATha mahinAmAM bAra pratimAnI ArAdhanA thAya che. pratimAmAM tapazcaryA- 1 thI 7 pratimAmAM dattInI maryAdAnusAra AhAra-pANI grahaNa karavAmAM Ave che. darI- dAtA dvArA darvI-kaDachI, vATako ke anya koIpaNa pAtra dvArA apAtA padArthanI dhArA na tUTe, akhaMDa eka dhArAthI apAtA AhArane eka dattI AhAra kahevAmAM Ave che athavA gRhastho eka vAramAM jeTalo ane je AhAra vahorAve, te ane teTalo AhAra grahaNa karavo, tene eka dattI bhojana kahe che. A rIte eka akhaMDadhArAmAM gRhastha jeTaluM pANI vahorAve, te grahaNa karavuM, tene eka dattIpANI kahe che. dhArA khaMDita thAya eTale dattI samApta thaI jAya che. prathama eka mahinA paryata eka dattI AhAra ane dattI pANI levAmAM Ave che, bIjA mahine be dattI, trIjA mahine traNa dattI ...tema AhAra pANInI eka-eka dattI vadhAratA sAtamA mahine sAtamI pratimAnA ArAdhaka sAta dattI AhAra ane sAta dattI pANI grahaNa kare che. AThamIthI dasamI pratimAmAM 21 divasa ekAMtara upavAsa(nirjaLA) ane pAraNAnA divase AyaMbila karavAmAM Ave che, pAraNAnA divase AvazyakatAnusAra AhAra-pANInI dattI grahaNa karI zake che. agiyAramI pratimAmAM pANIrahita-cauvihArA be upavAsa(chaThTha) ane bAramI pratimAmAM cauvihArA traNa upavAsa (aTTama) karavAmAM Ave che. AThamI, navamI, dasamI pratimAmAM viziSTa AsanomAM sthita thaI kAyotsarga, dhyAna karavAnuM hoya che. temAM kramazaH AThamI pratimAmAM sAdhaka uttAnAsana, pArSAsana ane niSadyAsanamAM kAyotsarga kare che, navamI pratimAmAM daMDAsana, laTAsana ane utkaTAsanamAM kAyotsarga kare che ane dasamI pratimAmAM
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA-7 | 7 | goduhAsana, vIrAsana, AmrakundhAsanamAM kAryotsarga kare che. agiyAramI pratimAmAM ahorAtra paryata UbhA-UbhA kAyotsarga kare che ane bAramI pratimAmAM paNa eka rAtri paryata UbhA-UbhA kAyotsarga kare che paNa rAtri paryata eka pudgala upara daSTi sthira karI nirnimeSa daSTie kAyotsarga kare che. A rIte bAre pratimAmAM sAdhu viziSTa abhigrahapUrvaka sAdhanA kare che. tenA viziSTa niyamo (abhigraho)nuM varNana have pachInA sUtromAM karavAmAM AvyuM che. mAsikI-pratimAdhArI bhikSuno vyavahAra :| 2 mAsiyaM NaM bhikkhupaDima paDivaNNassa aNagArassa NiccaM vosaTThakAe ciyattadehe je kei uvasaggA uvavajjati, ta jahA- divvA vA, mANusA vA, tirikkhajoNiyA vA, te uppaNNe samma sahai, khamai, titikkhai, ahiyAsei / bhAvArtha :- mAsikI bhikSapratimAdhArI sAdhu haMmezAM zarIranI paricaryA ane mamatvabhAvathI rahita hoya che, te deva, manuSya ke tiryaMcasabaMdhI, upasarga Ave to mukhanI rekhA paNa na badalAya tema sahana kare, krodha rahita bhAve, kSamAbhAva sAthe sahana kare, adIna bhAve-lAcAra banyA vinA sahana kare, samyaka rIte samabhAvathI jIvavavAnI AzA ane maraNanA bhaya rahita banI sahana kare che. | 3 mAsiyaM NaM bhikkhupaDima paDivaNNassa aNagArassa kappai egA dattI bhoyaNassa paDiggAhittae, egA pANagassa / __ aNNAyauJchaM, suddhovahaDaM, NijjUhittA bahave duppaya-cauppaya-samaNa-mAhaNaatihi-kiviNa vaNImage kappai se egassa bhujamANassa paDiggAhittae / No duNha No tiNhaMNo cauNhaMNo paMcaNhaMNo gumviNIe No bAla-vacchAe, No dAragaM pejjamANIe, No aMto eluyassa do vi pAe sAhaTu dalamANIe, No bAhiM eluyassa do vi pAe sAhaTu dalamANIe, aha puNa evaM jANejjA, egaM pAyaM aMto kiccA egaM pAyaM bAhiM kiccA eluyaM vikkhabhaittA, evaM se dalayai evaM se kappai se paDiggAhittae, evaM se No dalayai, evaM se No kappai paDiggAhittae / bhAvArtha :- mAsikI bhikSupratimA dhArI sAdhune eka dattI (eka dhAre prApta) bhojana ane eka dattI pANI levA kahyuM che. pratimAdhArI sAdhu ajJAta kuLa-sAdhunA Agamanane jANatA na hoya tevA gharamAMthI zuddha-ugamAdi doSa rahita, bIjAne mATe banAvelA AhAranI dattI grahaNa kare che. dAsa-dAsI dvipada, gAya-bheMsa Adi catuSpada, zramaNa, brAhmaNa, atithi, kRpaNa ane bhikhArI Adi bhojana laIne cAlyA gayA hoya tyAra pachI pratimA dhArI bhikSune AhAra grahaNa karavA kahyuM che. eka vyakti bhojana karI rahI hoya arthAt je AhAra-pANI para ekanI mAlikI hoya, tyAMthI AhArapANInI dattI levI kahyuM che. be, traNa, cAra athavA pAMca vyakti eka sAthe besIne bhojana karatI hoya arthAtu be-traNa vyaktinI mAlikI hoya tevA AhAra-pANInI dattI levI kalpatI nathI. garbhavatI strI, nAnAbALako hoya tevI ane bALakane dugdhapAna karAvatI strI pAsethI (dattI) levI kalpatI nathI. jenA baMne paga DelI(uMbarA)nI aMdara athavA baMne paga
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 68 ] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra DelInI bahAra hoya tevI strI pAsethI dattI levI kalpatI nathI, paraMtu eka paga DelI (uMbarA)nI aMdara ane eka paga DelInI bahAra hoya arthAtu DelI(uMbaro) be paganI vacce hoya, te rIte UbhA rahIne bhikSA Ape to AhAra-pANInI dattI levI kahyuM che. A rIte na Ape to AhAra-pANInI dattI levI kalpatI nathI. | 4 mAsiyaM NaM bhikkhupaDima paDivaNNassa aNagArassa tao goyarakAlA pnnnnttaa| taM jahA- Adi, majjhe, carime / Adi carejjA, No majjhe carejjA, No carime carejjA / majjhe carejjA, No Adi carijjA, No carime carejjA / carime carejjA, No Adi carejjA, No majjhe carejjA / bhAvArtha :- mAsikI bhikSapratimAdhArI sAdhune bhikSAcaryAnA traNa kAla kahyA che, jema ke- (1) divasano prathama bhAga (2) divasano madhyabhAga ane (3) divasano aMtimabhAga. (1) divasanA prathama bhAgamAM bhikSAcaryA mATe jAya, to madhya ane aMtima bhAgamAM na jAya. (2) divasanA madhyabhAgamAM bhikSAcaryA mATe jAya, to prathama ane aMtima bhAgamAM na jAya. (3) divasanA aMtima bhAgamAM bhikSAcaryA mATe jAya, to prathama ane madhyabhAgamAM na jAya. | 5 mAsiyaM NaM bhikkhupaDimaM paDivaNNassa aNagArassa chavvihA goyaracariyA paNNattA, taM jahA- peDA, addhapeDA, gomutiyA, pataMgavIhiyA, saMbukkAvaTTA, gaMtupaccAgayA / bhAvArtha :- mAsikI bhikSupratimAdhArI aNagArane mATe cha prakAre gocara vidhi kahI che, yathA(1) peDA-corasa peTInA AkAre, vaccenA gharo choDI, cAre dizAonA gharethI bhikSAcaryA kare. (ra) ardhapeDA-ardhapeTInA AkAre vaccenA gharo choDI, be dizAonA gharethI bhikSAcaryA kare. (3) gokutrikA-baLadanA mUtranA AkAre arthAt DAbI, jamaNI bAjunA sAmasAmA gharethI bhikSAcaryA kare. | (4) pataMgavIthikA-pataMgiyAnI gatinI jema akramathI ADA-avaLA game te gharethI bhikSAcaryA kare. (5) zaMkhakAvartA-zaMkhAvartanA AkAranI jema arthAtu goLAkAre rahelA gharethI bhikSAcaryA kare. () gaMtu-pratyAgatA-sIdhA mArge jatAM ke AvatAM kramabaddha gharethI bhikSAcaryA kare. | 6 mAsiyaM NaM bhikkhupaDima paDivaNNassa aNagArassa jattha NaM kei jANai gAmasi vA jAva mADabasi vA kappai se tattha egarAiyaM vasittae / jattha Na kei Na jANai kappai se tattha egarAyaM vA durAya vA vasittae / No se kappai egarAyAoM vA durAyAoM vA para vatthae / je tattha egarAyAoM vA durAyAoM vA paraM vasati se saMtarA chee vA parihAre vA / bhAvArtha :- mAsikI bhikSupratimAdhArI aNagArane(jyAM) koI oLakhatA hoya tevA gAmamAM vAvatu maDaMbamAM eka rAta rahevuM kahyuM che. jyAM(je sthAnamAM) koI oLakhatA na hoya tevA sthAnamAM eka ke be rAta rahevuM kahyuM che, paraMtu eka ke be rAtathI vadhu rahevuM kalpatuM nathI. pratimAdhArI sAdhune eka ke be rAtathI jeTalA divasa vadhu rahe teTalA divasano dIkSAcheda athavA parihAratAnuM prAyazcitta Ave che.
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA-7 | | da9 ] | 7 mAsiyaM NaM bhikkhupaDimaM paDivaNNassa aNagArassa kappai cattAri bhAsAo bhAsittae, taM jahA- jAyaNI, pucchaNI, aNuNNavaNI, puTThassa vAgaraNI / bhAvArtha :- mAsikI bhikSapratimAdhArI aNagArane cAra prakAranI bhASA bolAvI kahyuM che, jema ke(1) yAcanI bhASA- AhArAdinI yAcanA mATe bolAtI bhASA, (2) pRcchanI bhASA- mArga Adi pUchavA mATe bolAtI bhASA, (3) anujJApanI bhASA- AjJA levA mATe bolAtI bhASA, (4) pRSTha vyAkaraNI bhASA- praznanA uttara ApavA mATe bolAtI bhASA. 8 mAsiyaM NaM bhikkhupaDima paDivaNNassa aNagArassa kappai tao uvassayA paDilehittae, taM jahA- ahe ArAmagihasi vA, ahe viyaDagihasi vA, ahe rUkkhamUlagihaMsi vA, evaM tao uvassayA aNuNNavettae, uvAiNittae ya / bhAvArtha :- mAsikI bhikSapratimadhArI aNagArane traNa prakAranA upAzrayo(thAna)nuM pratilekhana karavuM kahyuM che, jema ke- (1) udyAnagRha- udhAnamAM banelA gharo (2) vivRtagRha- cAre bAjuthI khullA ane uparathI AcchAdita (DhAMkelA) gharo (3) vRkSa mULagRha- vRkSanI nIce athavA tyAM banelA gharo. A traNa upAzraya (sthAna)nI AjJA levI ane tyAM rahevuM pratimAdhArI sAdhune kahyuM che. | 9 mAsiyaM NaM bhikkhupaDimaM paDivaNNassa aNagArassa kappai tao saMthAragA paDilehittae, taM jahA- puDhavisilaM vA, kaTThasilaM vA, ahAsaMthaDameva vA sNthaargN| evaM tao saMthAragA aNuNNavettae, uvAiNittae ya / bhAvArtha:- mAsikI bhikSupratimAdhArI aNagArane traNa prakAranA saMstArakonuM pratilekhana karavuM kahyuM che, jema ke- (1) paththaranI zilA, (2) lAkaDAnI pATa, (3) gRhastha kAraNavaza potAnA mATe pahelAthI pAtharI rAkhelA saMstAraka(ghAsanI pathArI). A traNa saMtArakanI AjJA levI ane tenA upara sUvuM kahyuM che. |10 mAsiyaM NaM bhikkhupaDima paDivaNNassa aNagArassa itthI vA purise vA uvassaya uvAgacchejjA, No se kappai ta paDucca Nikkhamittae vA, pavisittae vA / bhAvArtha :- mAsikI bhikSapratimAdhArI sAdhunA upAzrayamAM strI athavA puruSa(maithuna sevanAdi mATe) Ave, to pratimAdhArI sAdhune bahAra hoya to aMdara AvavuM ane aMdara hoya to bahAra nIkaLavuM kalpatuM nathI.(pote jyAM hoya tyAM ja madhyastha bhAvathI tapa-saMyamamAM lIna rahe.) | 11 mAsiyaM NaM bhikkhupaDima paDivaNNassa aNagArassa keI uvassayaM agaNikAeNaM jhAmejjA No se kappai taM par3acca Nikkhamittae vA pavisittae vaa| tatthaM NaM kei bAhAe gahAya AgasejjA No se kappai taM avalaMbittae vA paccavalaMbittae vA, kappai ahAriyaM rIittae / bhAvArtha :- mAsikI bhikSapratimAdhArI sAdhunA upAzrayamAM koI Aga lagAve, to tene upAzrayanI aMdara hoya to bahAra javuM ane bahAra hoya to aMdara AvavuM kalpatuM nathI. jo koI teno hAtha pakaDIne kheMce, to tenuM avalaMbana, pralaMbana levuM kalpatuM nathI arthAt teno hAtha pakaDIne athavA DhasaDAIne bahAra nIkaLa
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ 70 zrI dazAzrutaskaMdha sUtra vuM kalpatuM nathI, paraMtu iryAsamitipUrvaka potAnI meLe bahAra nIkaLavuM kalpe che. 12 mAsiyaM NaM bhikkhupaDimaM paDivaNNassa aNagArassa pAyaMsi khANU vA kaMTae vA hIrae vA sakkarae vA aNupavesejjA No se kappai NIharittae vA visohittae vA kappai se ahAriyaM rIittae / bhAvArtha :mAsikI bhikSu pratimAdhArI sAdhunA pagamAM tIkSNa ThUMThuM (sUkA lAkaDAnI aNI, phAMsa vagere), kAMTA, kAca athavA kAMkarA lAgI jAya to tene kADhavA athavA tenuM vizodhana-upacAra karavA kalpatA nathI, paraMtu tene IryAsamitipUrvaka sAvadhAnIthI cAlatA rahevuM kalpe che. 13 mAsiyaM NaM bhikkhupaDimaM paDivaNNassa aNagArassa acchisi pANANi vA bIyANi vA, rae vA pariyAvajjejjA, No se kappai NIharittae vA visohittae vA, kappai se ahAriyaM rIittae / bhAvArtha :mAsikI bhikSu pratimAdhArI sAdhunI AMkhamAM sUkSma prANI(jIva) bIja, raja, vagere paDe to tene kADhavA athavA vizodhana-upacAra karavA kalpatA nathI, paraMtu tene IryAsamitipUrvaka sAvadhAnIthI cAlatA rahevuM kahyuM che. 14] mAsiyaM NaM bhikkhupaDimaM paDivaNNassa aNagArassa jattheva sUrie atthamejjA tattheva jalaMsi vA thalaMsi vA duggaMsi vA NiNNaMsi vA pavvayaMsi vA visamaMsi vA gaDDhAe vA darIe vA kappar3a se taM rayaNiM tattheva uvAiNAvittae No se kappai payamavi gamittae / kappai se kallaM pAuppabhAyAe rayaNIe jAva jalate pAINAbhimuhassa vA dAhiNAbhimuhassa vA paDINAbhimuhassa vA uttarAbhimuhassa vA ahAriyaM rIittae / bhAvArtha :- mAsikI bhikSu pratimAdhArI sAdhu vihAra karatA hoya tyAre jyAM sUryAsta thaI jAya tyAM ja UbhA rahI jAya che, te koI jala sthAna(sUkAyeluM taLAva athavA taLAvano kinAro) hoya, sthaLa hoya, durgamasthAna hoya, athavA nIcuM sthAna hoya, parvata hoya athavA viSamasthAna hoya, khADo hoya ke guphA hoya, tyAM ja AkhI rAta pasAra kare che, eka paNa DagaluM AgaLa vadhavuM kalpatuM nathI. kAle arthAt bIjA divasanuM prabhAta thAya yAvat jAjavalyamAna sUryodaya thAya tyAre tene pUrva, dakSiNa, pazcima athavA uttarAbhimukha(pUrvAdi dizA tarapha) iryAsamitipUrvaka javuM kalpe che. I 15 mAsiyaM NaM bhikkhupaDimaM paDivaNNassa aNagArassa No se kappai aNaMtarahiyAe puDhavIe NiddAittae vA payalAittae vA / kevalI bUyA- AyANameyaM / se tat NiddAyamANe vA payalAyamANe vA hatthehiM bhUmiM parAmusejjA / [ tamhA ] ahAvihimeva ThANaM ThAittae Nikkhamittae / uccArapAsavaNeNaM uppAhijjA No se kappai ugiNhittae vA, Nigirihattae vA / kappara se puvvapaDilehie thaMDile uccAra-pAsavaNaM pariTThavittae, tameva uvassayaM Agamma ThANaM ThAittae /
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA-7 | 71 | bhAvArtha :- mAsikI bhikSu pratimAdhArI sAdhu sacitta pRthvInI pAse rahyA hoya, to tyAM tene nidrA levI athavA UMghI javuM kalpatuM nathI. kevaLI bhagavAne tene karmabaMdhanuM kAraNa kahyuM che. tyAM nidrA letA, UMghI jatA potAnA hAtha AdithI sacitta pRthvIno sparza thaI jAya, to pRthvIkAyanA jIvonI hiMsA thAya che, tethI te sAvadhAnIpUrvaka tyAM sthira rahe athavA kAyotsarga kare che. jo tyAM tene maLa-mUtra nivAraNanI AvazyakatA hoya to tene rokI rAkhavA kalpatA nathI. paDilehaNa karelI bhUmimAM maLamUtranI utsarga kriyA karIne arthAt paraThIne punaH te sthAne AvI sAvadhAnIpUrvaka sthira rahe athavA kAyotsarga kare che. | 16 mAsiyaM NaM bhikkhupaDima paDivaNNassa aNagArassa No kappai sasarakkheNaM kAeNaM gAhAvaikulaM bhattAe vA pANAe vA Nikkhamittae vA pavisittae vA / aha puNa evaM jANejjA sasarakkhe seyattAe vA jallattAe vA mallattAe vA pakattAe vA viddhatthe, se kappai gAhAvaikulaM bhattAe vA pANAe vA Nikkhamittae vA pavisittae vA / bhAvArtha :- mAsikI bhikSupratimAdhArI sAdhune sacitta rajayukta zarIre gRhasthanA gharamAM AhArapANI levA mATe javuM-AvavuM kalpatuM nathI. jo pote jANe ke zarIra para lAgela sacitta raja pasInAthI, zarIranA melathI, hAthanA melathI hAtha AdinA sparzathI ke utpanna thayelA melathI vidhvasta thaI gaI che arthAt acitta thaI gaI che, to tene gRhasthanA gharamAM AhAra-pANI levA mATe javuM-AvavuM kahyuM che. | 17 mAsiyaM NaM bhikkhupaDima paDivaNNassa aNagArassa No kappai sIodagaviyaDeNa vA usiNodaga-viyaDeNa vA hatthANi vA pAyANi vA daMtANi vA acchINi vA muhaM vA uccholittae vA padhoittae vA / NaNNattha levAleveNa vA bhattamAseNa vA / bhAvArtha :- mAsikI bhikSu pratimAdhArI sAdhune acitta ThaMDA ke garama pANIthI hAtha, paga, dAMta, AMkha ke moTuM vagere avayavo ekavAra ke vAraMvAra dhovA kalpatA nathI, paraMtu zarIranA avayavo koI paNa prakAranA lepathI athavA AhArathI lipta thayA hoya, to tene dhoIne zuddha karI zake che. |18 mAsiyaM NaM bhikkhupaDimaM paDivaNNassa aNagArassa No kappai Asassa vA hatthissa vA goNassa vA mahisassa vA suNassa vA kolasuNagassa vA vagghassa vA duTThassa vA AvayamANassa payamavi paccosakkittae / aduTThassa AvayamANassa kappai jugamittaM paccosakittae / bhAvArtha :- mAsikI bhikSu pratimAdhArI aNagAranI sAme azva, hAthI, baLada, bheMsa, jaMgalI Dukkara, kUtarA, vAgha vagere duSTaprANIo AkramaNa kare, to tenAthI bhayabhIta thaIne eka DagaluM paNa pAchaLa haTavuM kalpatuM nathI. jo koI aduSTa(sIdhA-saraLa) pazu svabhAvika rUpe ja mArgamAM sAme AvI jAya(ane te pazu sAdhuthI bhayabhIta banI jAya to) to tene mArgamAM jagyA ApavA mATe be DagalA (yuga mAtra) athavA dhosara pramANa- sADAtraNa hAtha dUra javuM kalpa che. | 19 mAsiyaM NaM bhikkhupaDima paDivaNNassa aNagArassa No kappai chAyAo
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 73 ] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra sIyaM ti No uNhaM ettae uNhAo uNhaM ti No chAyaM ettae / jaM jattha jayA siyA taM tattha ahiyAsae / bhAvArtha :- mAsikI bhikSupratimAdhArI sAdhune - ahIM ThaMDI vadhAre che, tema vicArI chAyAmAMthI taDakAmAM tathA ahIM garamI vadhAre che, tema vicArI taDakAmAMthI chAyAmAM javuM kalpatuM nathI. jyAre jyAM je paristhiti hoya, tene tyAM rahIne sahana kare. 20 evaM khalu esA mAsiyA bhikkhupaDimA ahAsuttaM, ahAkappaM, ahAmaggaM, mahAtavuM, samma sirA, pAlittA, sahirA, tAritA, vidattA, ArAhittA, ANAe aNupAlittA bhavai / bhAvArtha :- A rIte A eka mAsanI bhikSupratimA sUtronusAra, kalpa-AcAra anusAra, mArga anusAra, yathAtathya(satyatA pUrvaka) samyaka rIte kAyAthI sparza karIne, pAlana karIne, zuddhatA pUrvaka AcaraNa karIne, pUrNa karIne, kIrtana karIne, ArAdhanA karIne, jinAjJA anusAra pAlana karAya che. vivecana : prastuta sUtromAM mAsikI pratimAdhArI bhikSunA samagra jIvana vyavahAranuM kathana che. mAsikI pratimAdhArInA je niyamonuM prastutamAM kathana che, te sarva niyamo zeSa agiyAra pratisAdhArI arthAt bAre bAra pratimAdhArI sAdhuoe A niyamonuM pAlana karavAnuM hoya che. prathama mAsikI pratimAnI ArAdhanA karanAra sAdhune eka dattI AhAra ane eka dattI pANInI levI kahyuM che. bhikSa pratimAnA viziSTa abhigraho(niyamo) :- pratimAdhArI sAdhu gocarI saMbaMdhI sAmAnya niyamonuM pAlana kare ja che. te uparAMta keTalAka viziSTa abhigraho dhAraNa kare che. pratimAdhArI sAdhunA AhAra grahaNanA vidhiniSedho (1) gaNAyajIM- ajJAta kuLamAMthI thoDo AhAra grahaNa kare. sAdhu padhAravAnA che, tevuM na jANatA hoya, te gharane ajJAtakuLa kahe che. uMcha - thoDuM levuM. tenA be prakAra che. (1) dravyathI- gRhastha upabhoga karI lIdhA pachI vadhelo AhAra dravya ucha kahevAya che. (2) bhAvathI- vizeSa satkAra, sanmAna vinA sAmAnya bhikSanI jema Ape, te bhAva uMcha che. (2) uddagamAdi doSathI rahita zuddha AhAra grahaNa kare. (3) bIjA mATe banAvelA AhArane grahaNa kare. (4)dAsa-dAsI, gAya-bheMsa, anya zramaNo, brAhmaNo, vAcako vagerene dAtA dvArA bhojana apAI gayA pachI AhAra grahaNa kare. (5) ekanI mAlikInA AhArane grahaNa kare, be traNa, cAra ane tenAthI vadhu vyaktinI mAlikInA AhArane grahaNa na kare. (6) garbhavatI strInA hAthe AhAra grahaNa na karavo, te jinakalpI sAdhuno kalpa che. sthavira kalpI-pratimadhArI sAdhu garbhane chamAsa thayA hoya tevI garbhavatI strI beThI hoya to UbhI thaIne, UbhI hoya to besIne Ape, te tenA hAthe AhAra grahaNa na kare, beThI hoya ane beThA-beThA, UbhI hoya ane UbhA-UbhA AhAra Ape to grahaNa karI zake che. (7) navajAta bALakavALI mAtAnA hAthe AhAra grahaNa na kare. (8) bALakane dUdhapAna karAvatI mAtAnA hAthe AhAra grahaNa na kare. (9) bhikSAdAtAno eka paga DelInI aMdara ane eka paga DelInI bahAra hoya, to ja AhAra grahaNa kare. (10) divasanA traNa vibhAgamAMthI koI paNa eka sAdhuno karI 2 grahaNa na kare jatI strI beka
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA-7 [ 73 ] ja vibhAgamAM AhAra grahaNa kare che. (11) gocarI bhramaNanA peTAdi cha prakAramAMthI koI paNa eka prakAre bhramaNa karI gocarI grahaNa kare che. pratimAdhArI sAdhuonA vihAra, zayA-saMsAraka, Adi keTalAka viziSTa niyamo A pramANe che- (1) pratimadhArI sAdhu koI paNa gAmamAM eka ke be divasathI vadhu rahe nahIM. (2) pratimAkALa daramyAna prAyaH mauna rahe che. bolavuM paDe to yAcanA karavA mATe yAcanI bhASA, mArga pUchavA pRcchanI bhASA, sthAna AdinI AjJA levA AjJApanI bhASA ane praznanA uttara ApavA anujJApanI bhASA bole che ane ekalavihAra kare che.(3) udhAnamAM, vRkSa nIce ane uparathI AcchAdita paNa cAre bAjuthI khullA, A traNa prakAranA sthAnamAM rahe che.(4) pRthvIzilA, lAkaDAnI pATa ane ghAsa pAtharIne taiyAra kareluM Asana, A traNa prakAranA saMstAraka grahaNa kare che. (5) je sthAnamAM rahyA hoya tyAM anya kriyA arthe anya koI Ave to paNa nirdhArita samaye ja vihAra kare che.(6) je sthAnamAM rahyA hoya tyAM Aga lAge to paNa anyatra jAya nahIM. (7) pagamAM kAMTo, kAca Adi vAge to kADhe nahIM, upacAra kare nahIM. (8) AMkhamAM kaNuM paDe to kADhe nahIM, upacAra kare nahIM. vRttikAra tenI spaSTatA karatAM jaNAve che ke AMkhamAM uDatAM koI trasa prANI ke nAnA jIvajaMtu paDe to sAdhu te jIvajaMtu jIvita hoya tyAM sudhI AMkhanI palaka na pADe, AMkha baMdha na kare. jo te jaMtu bahAra nIkaLI zakatuM na hoya to anukaMpAthI pratimAdhArI sAdhu tene bahAra kADhI zake che. pratimAdhArI daDha manobaLI, kaSTa sahiSNu, zarIranA mamatva ane zuzraSAnA tyAgI hoya che. te jIvarakSA mATe AMkhamAMthI jIvajetune kADhe, te apavAda mArga che. (9) sUryAsta pahelA yogya sthAne pahoMcI jAya, temane sUryAsta pachI eka DagaluM paNa cAlavuM kalpatuM nathI. sUryAsta samaye sthita thaI jAya tyAM AjubAju saceta bhUmi hoya to tyAM nidrA levI(UMdhI javuM) kalpatI nathI. (10) zarIranA avayava upara saceta raja UDIne paDe, to sthira UbhA rahI jAya, parasevAdithI te raja aceta thAya pachI ja gocarI Adi mATe jAya. (11) aceta pANIthI zarIrAvayava apavAda mArge paNa dhue nahIM. (12) sAmethI madonmatta hAthI, azva, vAgha, siMhAdi prANI Ave to bhayabhIta banI potAno mArga choDe nahIM. (13) ThaMDI, garamIne nivAravAno vicAra ke prayatna kare nahIM. pratimAnI ArAdhanA mATe zAstrakAre atta, ahaakhuM Adi pAMca padano prayoga karyo che. 'sUtra' zabda vidhisUtrano sUcaka che, 'kalpa'--maryAdA athavA vyavasthAno, 'mArga-paddhatinA anusaraNano, 'tattva-pratimAnA vAstavika svarUpano ane 'sAmya' zabda samabhAvano sUcaka che. A rIte anaM-sUtra nirdiSTa vidhi anusAra, sarakhe-kalpa-maryAdA anusAra. ael -mArga-jJAna, darzanAdi rUpa mokSamArga anusAra athavA kSAyopathamika bhAvarUpa mArga anusAra, atabaM-yathAtathya-pratimAnA vAstavika svarUpa anusAra. adAsae-samabhAvapUrvaka. temaja pratimAnI ArAdhanAnI pUrNatA mATe zAstrakAre 're' Adi kriyA padano prayoga karyo che. I r- kevaLa manoratha mAtra nahIM paraMtu ucita samaye vidhipUrvaka zarIra dvArA pravRtti karavI. pAne- vAraMvAra upayogapUrvaka, sAvadhAnatApUrvaka tenuM pAlana karavuM. so- zobhita. pAraNAnA divase guru AjJAnusAra AhAra grahaNa karIne vratane zobhita karavuM athavA zodhita-svIkRta vratamAM doSanuM sevana na karIne athavA doSasevana thaI jAya, to turaMta te doSanI AlocanAdi karIne vratane zodhita-zuddha karavuM.
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74 zrI dazAzrutaskaMdha sUtra tIrei- vratanI DAsabharyAAne pUrI 42vI. pUre - vratane paripUrNa 2. kiTTei- DIrtana-vratanA amu amu anuSThAnoM meM pUrNa ryA che, te prAre vratano mahimA pragaTa 42vo. aNupAlei - vrata pUrNa thayA pachI pe| tenI anumohanA-prazaMsA 42vI. A rIte pratimAdhArI bhikSu koIpaNa prakAranA AgAra vinA kaThoratama niyamonuM pAlana karatA zarIranA mamattvano tyAga karIne cAritra bhAvane daDhatama banAve che. bIjIthI sAtamI mAsikI pratimA H | 21 | do-mAsiyaM bhikkhupaDimaM paDivaNNassa aNagArassa jAva ANAe aNupAlittA bhavai / NavaraM do dattio bhoyaNassa paDiggAhittae do pANassa / ti-mAsiyaM tiNNidattIo / caU-mAsiyaM cattAri dattIo | paMca-mAsiya paMca dattio / cha- mAsiyaM cha dattIo / satta-mAsiyaM satta dattio / jattiyA mAsiyA tattiyA dattio / I bhAvArtha :- bIjI mAsikI bhikSupratimA grahaNa karanAra sAdhu yAvat A pratimAnuM (prathama mAsikI pratimAnI jema) jinAjJA anusAra pAlana kare che. vizeSatA e che ke tene pratidina be dattI AhAranI ane be dattI pANInI grahaNa karavI kalpe che. trIjI mAsikI pratimAmAM traNa dattI, cothI mAsikI pratimAmAM cAra dattI, pAMcamI mAsikI pratimAmAM pAMca dattI, chaThThI mAsikI pratimAmAM cha dattI ane sAtamI mAsikI pratimAmAM sAta dattI AhAra-pANI grahaNa karavA kalpe che. jeTalAmI mAsikI pratimA hoya, teTalI dattI levI kalpe che. (prathamathI sAtamI mAsikI pratimAdhArI bhikSuno samagra vyavahAra eka samAna hoya che.) prathama sAta rAtri hivasanI (ADabhI) bhikSu pratibhA : 22 paDhamaM sattaiMdiyaM bhikkhupaDimaM paDivaNNassa aNagArassa NiccaM vosaTTakAe jAva ahiyAsejjA / kappara se cautthenaM bhatteNaM apANaeNaM bahiyA gAmassa vA jAva rAyahANIe vA uttANagassa vA, pAsillagassa vA, Nesijjayassa vA ThANaM ThAittae / tattha se divva-mANussa-tirikkhajoNiyA uvasaggA samuppajjejjA, te NaM uvasaggA payalejja vA pavaDejja vA, No se kappai payalittae vA pavaDittae vA / tatthaM NaM uccAra-pAsavaNeNaM ubbAhijjA, No se kappai uccAra- pAsavaNaM ugihittae vA, Nigirihattara vA kappara se puvvapaDilehiyaMsi thaMDilaMsi uccAra-pAsavaNaM pariTThavittae, ahAvihimeva ThANaM ThAittae / evaM khalu esA paDha mA sattarAiMdiyA bhikkhupaDimA ahAsuyaM jAva ANAe aNupAlittA bhavai /
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA-7 75 ] bhAvArtha :- prathama sAta divasa-rAta(ahorAtrInI pratimAnA dhAraka bhikSu, zarIra pratye mamatvathI rahita kAvata pariSahAdine sahana kare che. te cauvihArA upavAsa karIne, grAma yAtrAjadhAnInI bahAra uttAnAsana-catA suIne, pArSAsanapaDakhAbhera sUIne, niSadyAsana-sukhAsanamAM besIne kAyotsargamAM sthira thAya che. kAyotsarga(dhyAna)thI patita kare tevA deva, manuSya, athavA tiryaMca sabaMdhI upasargo Ave, to paNa te aNagAra dhyAnathI vicalita ke patita thatAM nathI. maLamUtra nivAraNane rokatA nathI, paraMtu pUrve pratilekhana karelI bhUmipara malamUtrano tyAga karIne, pharI svasthAne AvI vidhivat kAyotsarga kare che. A rIte A pahelI sAta divasa-rAtanI bhikSu pratimAnuM sUtrAnusAra yAvat jinAjJAnusAra pAlana kare che. bIjI sAta divasa-rAtrinI (navamI) bhikSupratimA :| 23 evaM doccA sattarAIdiyA vi / NavaraM-daMDAiyassa vA, lagaDasAissa vA, ukkuDuyassa vA ThANaM tthaaitte| sesaM taM ceva jAva ANAe aNupAlittA bhvi| bhAvArtha :- A rIte bIjI sAta divasa-rAta(ahorAtra)nI bhikSu pratimAnuM paNa varNana jANavuM. vizeSatA e che ke A pratimAnA ArAdhanakALamAM daMDAsana, lakuTAsana athavA utkaTukAsanamAM sthita thAya che. zeSa sarva niyamonuM pUrvavatu pAlana kare che yAvatuM jinAjJA anusAra (A pratimAnuM) pAlana kare che. trIjI sAta divasa-rAtrinI (dasamI) bhikSupratimA :24 evaM taccA sattarAIdiyA vi / NavaraM-godohiyAe vA vIrAsaNIyassa vA aMbakhujjassa vA ThANaM ThAittae / sesaM taM ceva jAva aNupAlittA bhavai / bhAvArtha :- A rIte trIjI sAta divasa-rAtanI (dasamI) bhikSu pratimAnuM varNana che. vizeSatA e che ke A pratimAnA ArAdhanakALamAM goduhAsana, vIrAsana ke AmrakunzAsanamAM sthita thaIne kAyotsargAdi karavAmAM Ave che. zeSa varNana pUrvavat yAvatu A pratimAnuM jinAjJA anusAra pAlana kare che. vivecana - prastuta sUtromAM sAta ahorAtra pramANavALI AThamI, navamI, dasamI traNa pratimAonuM varNana che. vakaltha mAM paNaM- pANI rahita upavAsa. AThamI, navamI ane dasamI, A traNa pratimAmAM sAdhaka traNa saptAha paryata upavAsa arthAt ekAMtara upavAsa kare che ane pAraNAmAM divase AyaMbila kare che. dattInI maryAdA sivAya gocarI saMbaMdhI anya sarva niyamonuM pUrvanI pratimAonI jema ja pAlana kare che. sAdhaka A traNe pratimAomAM upavAsanA divase gAmanI bahAra jaIne sUtrokta koI paNa Asane sthira thaIne kAyotsarga kare che. A traNe pratimAomAM mAtra AsananuM aMtara che. AThamI pratimAmAM sAdhaka uttAnAsane, pArSAsane ke niSadyAsane kAyotsargamAM sthita thAya che.
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 ] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra (1) uttAnAsana- uttAnAsanamAM sAdhaka cattA suIne kAyotsarga kare che. uttAnazAyitA (2) pArSAsanamAM sAdhaka paDakhAbhera suIne kAyotsargamAM sthita thAya che. pArzva zAyitA (3) niSadhAsana- niSadhAsanamAM sAdhaka padmAsana ke palAMThI vALIne besIne kAyotsargamAM sthita thAya che. auSadhikAsana naiSadhikAsana
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-7 77 navamI pratimAmAM sAdhaka daMDAsana, lakuTAsana ane ukkuDAsane kAryotsarga kare che. (1) daMDAsana - daMDAsanamAM sAdhaka pagalAMbA karI, hAtha-paga aMtara rahita zarIrane sparze tema rAkhIne daMDanI jema suIne kAryotsargamAM sthita thAya che. daMDAsana (2) lakuTAsana :- vRkSanI lAkaDI vAMkI-cUkI rahe che tema A AsanamAM zarIrano keTaloka bhAga jamInathI ahvara rahe che ane keTaloka bhAga jamInane sparzIne rahe che. temAM eka paDakhe sUIne hatheLI upara mAthuM ane te hAthanI koNI jamIna upara TekavIne, eka pagano paMjo bhUmi upara rahe, eka paDakhuM bhUmine sparze che ane bIjA paganI eDI pahelAM paganA ghUMTaNa upara rAkhe che. la TAsana (3) utkRTukAsana- A AsanamAM sAdhaka paganA baMne taLiyA bhUmi upara sthita karI, pUMTha jamInathI atara rAkhIne, hAtha aMjalIbaddha karI, ubhaDaka besIne kAryotsargamAM sthita thAya che.
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 | zrI dazAzrutaskaMdha sUtra dasamI pratimAmAM sAdhaka gohAsane, vIrAsane ke AmrakubbAsane sthita thaIne kAyotsarga kare che. dasamI pratimAnA traNe AsanamAM prAyaH zarIra jamInathI addhara rahe che. (1) gokuhAsana- A AsanamAM sAdhaka ghUMTaNa jamInathI addhara rahe tema paganA paMjA upara besIne kAyotsargamAM sthita thAya che. pI . goduhAsana (2) vIrAsana - A AsanamAM sAdhaka khurazI upara beThelA manuSyanI nIcethI khurazI kADhI lIdhA pachI je sthiti hoya te rIte jamIna upara baMne paga rAkhIne zarIra jamInathI addhara rahe tema sthita thaIne kAyotsarga kare che. vIrAsana (3) A prakAsana(aMta kabbAsana)- A AsanamAM sAdhaka baMne paganA paMjA upara UbhA rahI, ghUMTaNathI pagane vAMkAvALI-sIdhA UbhA rahIne kAyotsargamAM sthita thAya che. jema kerI goLa ane nIcethI kAMIka vaLelI hoya che tema A AsanamAM paga thoDA vaLelA rahe che. eka divasa-rAtrinI (agiyAramI) bhikSupratimA - 25 evaM ahorAiMdiyAvi / NavaraM-chaTTeNaM bhatteNaM apANaeNaM bahiyA gAmassa vA jAva rAyahANissa vA IsiM pabbhAragaeNaM kAeNaM do vi pAe sAha?
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ | 6 -7 | 79 vagghAriya-pANissa ThANaM ThAittae / sesaM taM ceva jAva aNupAlittA bhavai / bhAvArtha :- A rIte eka ahorAtra(divasarAtri)nI pratimAnuM paNa varNana che. vizeSatA e che ke pANI rahita chaThTha(be upavAsa)karIne grAma, yAvatu rAjadhAnInI bahAra zarIrane thoDuM jhUkAvIne, bane pagane saMkocIne ane banne hAthane jAnuparyata lAMbA karIne(eka ahorAtra paryata) kAyotsarga kare che. zeSa varNana pUrvavat jANavuM yAvatu A pratimAnuM jinAjJA anusAra pAlana karAya che. eka rAtrinI bhikSupratimA - | 26 egarAiyaM bhikkhupaDimaM paDivaNNassa aNagArassa jAva ahiyAsejjA / kappai se aTTameNaM bhatteNaM apANaeNaM bahiyA gAmassa vA jAva rAyahANissa vA IsiM pabbhAragaeNaM kAraNaM, egapoggalaTThiIe diTThIe aNimisa-NayaNehiM ahApaNihiehiM gattehiM savvidiehiM guttehiM do vi pAe sAhaTu vagghAriya-pANissa ThANaM ThAittae / tattha se divvamANussatirikkhijoNiyA uvasaggA samupajjejjA, te NaM uvasaggA payalejja vA pavaDejja vA No se kappai payalittae vA pavaDittae vA / tattha se uccArapAsavaNeNaM uvvAhijjA, No se kappai uccArapAsavaNaM ugiNhittae vA NigiNhittae vA / kappai se puvvapaDilehiyasi thaMDilaMsi uccArapAsavaNaM parijhuvittae, ahAvihimeva ThANaM ThAittae / bhAvArtha :- eka rAtrinI bhikSapratimA dhAraNa karanAra sAdhu yAvata upasargone sahana kare. te nirjaLa aTTamabhakta(cauvihArA traNa upavAsa) karIne gAma vAva rAjadhAnInI bahAra zarIra thoDuM jhukAvI, eka pudgala-padArtha upara daSTi sthira rAkhIne animeSa dRSTie ane nizcala aMgothI sarva indriyone gopavI, baMne paga saMkocIne banne hAthane jAnuparyata lAMbA karIne kAyotsargamAM sthira rahe che. te samaya daramyAna kAyotsarga dhyAnathI vicalita ke patita kare, tevA deva, manuSya athavA tiryaMca saMbaMdhI upasarga Ave, to paNa te aNagAra vicalita ke patita thatAM nathI. jo maLa-mUtranI nivAraNanI AvazyaktA jaNAya to pUrve pratilekhana karelI bhUmi upara maLa -mUtrano tyAga karIne potAne sthAne AvIne vidhivat punaH kAyotsargamAM sthita thaI jAya che. 27 egarAiyaM bhikkhupaDimaM samma aNaNupAlemANassa aNagArassa ime tao ThANA ahiyAe, asubhAe, akkhamAe aNisseyasAe, aNaNugAmiyattAe bhavati, taM jahA- ummAyaM vA labhejjA, dIhakAliyaM vA rogAyaMka pAuNijjA, kevalipaNNattAo vA dhammAo bhasijjA / / __ egarAiyaM bhikkhupaDimaM sammaM aNupAlemANassa aNagArassa ime tao ThANA hiyAe, suhAe, khamAe, NisseyasAe, aNugAmiyattAe bhavati / taM jahA
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 80 ] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra ohiNANe vA se samuppajjejjA, maNapajjavaNANe vA se samuppajjejjA, kevalaNANe vA se asamuppaNNapuvve samuppajjejjA / ___evaM khalu esA egarAiyaM bhikkhupaDimaM ahAsuyaM, ahAkappaM, ahAmaggaM, mahAtavuM, sanma cely ifsattA, patittA, rohitA, tarittA, jigdittA, ArAhittA, ANAe aNupAlittA yA vi bhavai / eyAo khalu tAo therehiM bhagavatehiM bArasa bhikkhu paDimAo pnnnnttaao| tti bemi / / bhAvArtha :- eka rAtrinI bhikSupratimAnuM samyaka prakAre pAlana na karanAra sAdhune traNa sthAna ahitakArI, azubhakArI, akalyANakArI, azreyakArI ane bhaviSyamAM duHkhakArI thAya che, jema ke- (1) unmAdanI prApti (2) dIrghakAlIna roga ane AMtakanI prApti (3) kevaLI prarUpita dharmathI bhraSTa thavuM. eka rAtrinI bhikSupratimAnuM samyaka prakAre pAlana karanAra sAdhune mATe nimnokta traNa sthAna hitakArI, zubhakArI, kalyANakArI, zreyakArI ane bhaviSyamAM sukhakArI thAya che, jema ke- (1) avadhijJAnanI prApti (2) mana:paryavajJAnanI prApti (3) pUrve anutpanna kevaLajJAnanI prApti thAya che. A rIte eka rAtrinI bhikSupratimAnuM yathAsUtra-sUtronusAra, yathAkalpa-AcAra anusAra, yathAmArga-mArgAnusAra ane yathAtathya-satyatApUrvaka, samyaka prakAre kAyAthI sparza karIne, pAlana karIne, zuddhatApUrvaka AcaraNa karIne, pUrNa karIne, kIrtana karIne, ArAdhana karIne, jinAjJA anusAra pAlana karAya che. A rIte sthavira bhagavaMtoe bAra bhikSu pratimAo kahI che. vivecana : prastuta sUtromAM agiyAramI-bAramI pratimAnuM varNana che. agiyAramI pratimAmAM sAdhaka pANI rahita chaThTha tapa kare che ane aMtima rAtrinA gAmanI bahAra ahorAtra paryata kAyotsargamAM sthita thAya che, tethI te ahorAtrikI pratimA kahevAya che. bAramI pratimAmAM sAdhaka pANI rahita aThThama tapa kare che ane aMtima rAtrimAM gAma bahAra eka rAtri paryata kAyotsarga kare che ane temAM eka pudgala upara daSTi sthira rAkhe che. pa pATTiA rikSa - eka pula upara daSTi sthira karavI, tenuM tAtparya e che ke daSTine cAre bAju na pheravatA nAsikA upara, paganA nakha upara ke ummilita daSTipathanA koI eka padArtha upara daSTine sthira karavI. daSTi sthira thatAM mana svataH sthira thAya che. bAramI pratimAmAM apalaka daSTie sAdhaka eka rAtri paryata sthira thAya che. pratimA ArAdhanAnuM phaLa :- bhikSu pratimAnI ArAdhanAthI karmonI mahAnirjarA thAya che. bAramI pratimAnI samyaka ArAdhanA na thAya to unmAda, rogAMtaka ane dharma bhraSTatA A traNa duSkaLa prApta thavAnI zakyatA rahe che ane samyaka ArAdhanA thAya, to avadhijJAna, manaH paryavajJAna ane kevaLajJAna rUpI suphaLanI prApti thAya che. | sAtamI dazA saMpUrNa |
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAthanA [ 81] AThamI dazA | | prAkakathana chaROROCRORDROROR * prastuta dazAnuM nAma paryuSaNA kalpa che. cAturmAsanA be kalpamAM paryuSaNa parvatanA kalpane paryuSaNA kalpa kahevAmAM Ave che. dazAzrutaskaMdhanI dazAomAM eka-eka viSayanuM nirUpaNa che. te anusAra A dazAmAM paNa paryuSaNAkalpa saMbaMdhI eka ja viSayanuM pratipAdana hovuM joIe, paraMtu vartamAnamAM A dazAmAM bhagavAna mahAvIra svAmInA jIvananI mukhya cha ghaTanAnA nakSatranuM kathana karatuM eka ja sUtra upalabdha che. * niyuktikAre AdazAnI niryuktimAM paryuSaNakalpamAM pAlana karavA yogya saMyama samAcArInA keTalAka viSayonuM vivecana karyuM che ane niryuktinA prAraMbhamAM paryuSaNA zabdanI vyAkhyA karI che. A dazA upara niyuktinI 67 gAthA che. * eka mAnyatA evI che ke "kalpasUtra" A dazAnA ja aMgarUpa hatuM ane pAchaLathI teNe svataMtra rU5 dhAraNa karyuM. niktine jotA te vAta saMgata lAgatI nathI ane sarva itihAsakAro paNa te vAtamAM eka mata nathI. niktikAranA samaya pachI A dazAno keTaloka bhAga lupta thaI gayo hoya tema anumAna thAya che.
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ 82 zrI dazAzrutaskaMdha sUtra AThamI dazA : paryuSaNA kalpa Tazlaze 22/2/2/2 bhagavAna mahAvIra svAmInA jIvananI mukhya ghaTanAoH 1 teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNe bhagavaM mahAvIre paMcahatthuttare yAvi hotthA, taM jahA - hatthuttarAhiM cue caittA gabbhaM vakkaMte, hatthuttarAhiM gabbhAo gabrbha sAharie, hatthuttarAhiM jAe, hatthuttarAhiM muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaie, hatthuttarAhiM anaMte aNuttare NivvAghAe NirAvaraNe kasiNe paDipuNe kevalavaranANadaMsaNe samuppaNNe, sAiNA pariNivvue bhagavaM jAva bhujjo bhujjo uvadaMse / bhAvArtha :te kALe arthAt avasarpiNI kALamAM ane te samaye eTale cothA ArAnA aMtima samayamAM zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmInA pAMca kalyANaka hastottarA-uttarAphAlgunI nakSatramAM thayA. (1) bhagavAna uttarAphAlgunI nakSatramAM devalokathI cyavIne garbhamAM AvyA. (2) uttarAphAlgunI nakSatramAM bhagavAnanuM eka garbhathI bIjA garbhamAM saMharaNa thayuM. (3) uttarAphAlgunI nakSatramAM janma thayo. (4) uttarA phAlgunI nakSatramAM muMDita thaIne agAradharmamAMthI aNagAra dharmamAM prati thayA. (5) uttarAphAlgunI nakSatramAM bhagavAnane anaMta, anuttara, nirvyAghAta, nirAvaraNa, kRtsya, paripUrNa ane zreSTha evuM kevaLajJAna, kevaLa darzana utpanna thayuM. (6) svAtinakSatramAM bhagavAna mokSa-paramanirvANane prApta thayA yAvat bhagavAne vAraMvAra spaSTarUpe dharmano upadeza Apyo. vivecanaH prastuta sUtramAM bhagavAna mahAvIra svAmInA jIvananI mahatvapUrNa cha ghaTanA samayanA nakSatra yoganuM kathana che. (1) cyavana- A avasarpiNI kALanA cothA ArAnA 75 varSa ane 8aaaa mahinA zeSa hatA tyAre aSADha suda-nI madhyarAtrie hasta nakSatra jenI uttara(pachI) che, tevuM uttarAphAlgunI nakSatra caMdra sAthe yogamAM hatuM tyAre bhagavAna mahAvIra svAmIno jIva dasamA prANata devalokamAMthI cyavIne(devAyu pUrNa karIne) brAhmaNakuMDa nagaramAM RSabhadatta brAhmaNanI patnI devAnaMdAmAtAnI kukSImAM avatirata thayo. (2) garbha saMhaNa- bhagavAna mahAvIra svAmInI garbhAvasthAnI 83mI rAtre Aso vada-13(gujarAtI bhAdaravA vada-13)nI rAtrie uttarA phAlgunI nakSatranA yogamAM hariNaigameSI deve devAnaMdAmAtAnI kukSImAMthI mahAvIra svAmInA garbhanuM saMharaNa karyu ane kSatriyakuMDa nagaranA siddhArtha rAjAnA rANI trizalA mAtAnI kukSImAM(garbhane) sthApita karyo. (3) janma- trizalA mAtAe caitra suda-13nA madhyarAtrie uttarAphAlgunI nakSatramAM bhagavAna mahAvIra svAmIne janma Apyo.
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA-8 (4) dIkSA- vardhamAna kumAra(mahAvIra svAmI) 30 varSanI uMmare mAgasara vada-10(gujarAtI kArataka vada-11)nA divasanA cothA prahare uttarAphAlyunI nakSatramAM pravrajita thayA. (5) kevaLajJAna- saMyama svIkAra karyA pachI 1rA varSano sAdhanA kALa pUrNa thatAM RjuvAlikA nadInA taTe, zyAmaka gAthApatinA kSetramAM, zAlavRkSanI nIce, chaTha tapayukta, goduhAsane dhyAnastha prabhune vaizAkha suda-10nA divasanA cothA prahare uttarAphAlyunI nakSatranA yogamAM kevaLajJAna kevaLadarzana prApta thayuM. () nirvANa- kevaLI paryAyamAM 30 varSa pachI, saMpUrNa AyuSyanA sADA botera(karA) varSa vyatIta thayA tyAre apApApurI(pAvApurI)mAM hastipAla rAjAnI sabhAmAM, chaThatapayukta bhagavAna kArataka vada-amAsa(gujarAtI Aso vada-amAsa)nA madhyarAtrie svAti nakSatranA yogamAM nirvANa pAmyA. ahIM bhagavAnanA jIvananI mukhyatama ghaTanAno ullekha mAtra che. bhagavAnanA jIvananuM vistRta varNana AcArAMga sUtra--bIjA zrutaskaMdhanA paMdaramAM adhyayanamAM varNita che. niryuktinI gAthA jatAM jaNAya che ke A dazAnuM ja svarUpa niryuktikAranI sAme haze, te Aje upalabdha nathI. A dazAnI 7 niryukti gAthA upalabdha che. temAM prAraMbhanI gAthAomAM paryuSaNA (kalpa)nI vyAkhyA che ane tatpazcAt saMyama samAcAronuM varNana che. cAturmAsanA cAra mahinA sAdhu-sAdhvI eka sthAne rahe che, te cAturmAsakalpane paryuSaNAkalpa, varSAvAsakalpAdi kahe che. tathA cUrNikAra niryuktikAre tenI vibhinna vyAkhyAo karI che, yathA parivasaNA pajjusaNA pajjosamaNA ya vAsavAso ya / pana solara ti ya vA neko jAhera II niryukti gAthA-pa6 (1) - vattari nA viiitta vikSA eka ja sthAnamAM cAra mahinA rahevuM, te parivasaNA. (2) abbAsu risAsu na rahamatIti pambulabaT | sarva dizAomAM (cAre bAju) paribhramaNa na karavuM te posaNA. (2) para savva bhAve, 3 nivAre potAnA sarvathA bhAve eka sthAnamAM (AtmabhAvamAM) rahevuM te posamANA. (4) varasAsu sattAra mAtA - macchati vasAvAno varSAkALanA cAra mahinA mATe eka sthAnamAM vAsa karavo, rahevuM, te varSAvAsa. () nibApAne parase reva vAsa3 hitta vasaMtati paDhamasamosaramAM varasAdanA samaye nirvAghAta-vyAghAta na thAya tevA kSetramAM praveza karIne rahevuM, te prathama samavasaraNa. (6) 3Duto ekkekkaM mAsaM khettoggaho bhavati varisAsu cattAri mAsA ega khettoggaho bhavatitti jitttthoggho| RtubaddhakALa arthAt zeSakALamAM eka-eka mAsa paryata kSetranuM grahaNa (kSetra grahaNanI AjJA) hoya che ane varSAkALamAM cAra mAsa mATe kSetra grahaNa thAya che, te RtubaddhanI apekSAe yeSTha-vadhu grahaNa hovAthI jeTha graha kahevAya che. A sarva vyAkhyA eka arthane arthAt cAturmAsa kalpane ja sUcita kare che. niryukti kathita saMyama samAcArI - (1) sAdhu-sAdhvIe comAsAno eka mahino ane vIsa divasa vyatIta thayA pachI arthAt bhAdaravA suda pAMcamanA paryuSaNA(saMvatsarI) karavI joIe. je AsAda vAvaliyAne navI nirAte mAre te popati ! - niyukti gA. 71nI cUrNi. (2) sAdhu-sAdhvI je makAnamAM cAturmAsa nivAsa kare tyAMthI tene pratyeka dizAmAM be gAu arthAt ayojanathI AgaLa na javuM joIe.
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 84 ] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra ubhaovi addhajoyaNa saaddhakosaM ca taM havati khetaM / ho so jhoyA, noTULa vALA II - niryukti gAthA 78 sAdhu je sthAnamAM rahyA hoya, te kSetrathI be gAu dUra gaucarI Adi mATe jaI zake che. sAdhunA sthAnathI baMne dizAmAM be-be gAunI gaNanA karatAM cAra gAu arthAtu eka yojanAnI kSetra maryAdA thAya che, paraMtu kyAreka be gAu dUra gaucarI gayelA sAdhune uccArAdi bAdhAnA nivAraNa mATe javuM paDe, to te ardhA gAu vadhu AgaLa jaI zake che. baMne dizAnA ardhA-a gAunI gaNanA karatA eka gAu thAya che. A rIte sAdhunI kSetra maryAdA eka yojana ane eka gAu thAya che, tene sUtrakAre sosa noyane kahyuM che. (3) cAturmAsamAM sAdhu-sAdhvIe vinayano upayoga na karavo joIe. rogAdinA kAraNe viSayano upayoga karavo hoya, to AcAryAdinI AjJA laIne karI zake che. vigatiM vitagIbhIo vigaigayaM jo u bhuMjae bhikkhU / vinA vikAsa mA vitI vihiM vana che - niryukti-84 virata nAma Avatatva rAmana bhikSu-sAdhu saMyamathI vividha prakAre asaMyama tarapha laI janAra vigayayukta bhojana kare to vigata svabhAvavALo te AhAra sAdhune balAt asaMyamamAM laI jAya che. (4) cAturmAsamAM sAdhu-sAdhvIne zayyA sastAraka grahaNa karavA kahyuM che, jIvarakSA mATe te Avazyaka che. kAraNao uDugahite ujjhiUNa geNhati annnnNprisaaddii| vArasa tiri karelA ni pajeja | - niryukti-86 Rtukalpa-zeSa kALamAM kAraNa vizeSathI grahaNa karelA saMstAraka choDI dIdhA pachI cAturmAsamAM AvazyakatAnusAra saMstAraka grahaNa kare. guru Adine ApavAnA hoya to traNa ane zeSa sarva sAdhu eka-eka saMstAraka grahaNa karI zake che. (5) cAturmAsAmAM sAdhu-sAdhvIne traNa mAtraka(pAtra) grahaNa karavA kahyuM che, jema ke- (1) uccAra (vaDInItanuM) mAtraka (2) prazravaNa(laghunItanuM) mAtraka (3) kapha mAtraka. uccAra-pAsavaNa-khela mattae tinni tihi gehati / saMga-AisakkA mujhavaNa 3oti ! - niryukti-87 (6) sAdhu-sAdhvIe paryuSaNA-saMvatsarInI ArAdhanA samaye gAyanI ruMvATI jeTalA vALa rAkhavA kalpatA nathI arthAtu gAyanI ruMvATI jeTalA vALa hoya to paNa lonca karavo Avazyaka che. dhuvaloo u jinANaM niccaM therANa vAsavAsAsu / abhinAgasa va, nAsime II niyukti-87 jinakalpI, sthavirakalpI, gacchavAsI sarva sAdhuoe varSAvAsamAM (saMvatsarI pUrve) dhruva locamAthAnA vALa, mUMcha Adino loca karavo Avazyaka che. asamartha, glAna sAdhue paNa te rAtrinuM (saMvatsarInuM) atikramaNa na karavuM joIe. (7) sAdhu-sAdhvIne cAturmAsa pahelA bhAva thayelA zraddhAvAna sivAya koIne cAturmAsamAMdIkSAdevI kalpatI nathI. (8) cAturmAsamAM sAdhu-sAdhvIe samiti, guptinA pAlanamAM vizeSa sAvadhAnI rAkhavI joIe.
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-8 [ 85 ] (9) sAdhu-sAdhvIne paryuSaNA pachI pUrvanA kaleza(kaSAya)ne anupazAMta rAkhavo kalpato nathI arthAt kalezayukta bhAvone choDI devA joIe. iriesaNa bhAsANaM mana vayasA kAie ya duccirie / harakha vasAyA saMvari vigatava i niryukti-90 iryAsamiti, bhASAsamiti upalakSaNathI eSaNAdi sarva samiti, mana, vacana, kAyaguptimAM sAdhue upayogavAna rahevuM joIe. adhikaraNa-kaleza, kaSAyanuM saMvatsarIe upazamana karavuM joIe. (10) sAdhu-sAdhvIe AkhA varSanA badhA prAyazcitta tapa cAturmAsamAM karI levA joIe. ne AThamI dazA saMpUrNa
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 87 ] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra navamI dazA. prAkkathana RDCRORRORDROR * prastuta dazAmAM mahAmohanIya karmabaMdhanA trIsa sthAnonuM kathana che. mahAmohanIya karma-jIvane mUDha ke viveka zUnya banAve, te mohanIya karma che. utkRSTasthitivALA mohanIya karmane mahAmohanIya karma kahe che. * zrI prajJApanA sUtramAM mohanIya karmanA be bheda kahyA che darzanamohanIya ane cAritra mohanIya. tyAM A baMne prakAranA mohanIya karmanuM vistRta varNana che. temAM mukhyatve deva, guru, dharmanI AzAtanAthI darzana mohanIya ane krodhAdi kaSAyothI cAritra mohanIyanA karmabaMdhanuM nirUpaNa che. te ja bhAvo jyAre tIvratama thAya, kaSAyajanya hiMsA, asatya Adi krUratama pravRtti thAya, tyAre mahAmohanIya karmano baMdha thAya che. * mahAmohanIya karmanI sthiti 70 kroDAkoDI sAgaropamanI che. jIvanA anaMta saMsAra paribhramaNanuM kAraNa, mahAmohanIya karma che. * anaMta saMsAra paribhramaNathI mukta thavA mATe sAdhanA karatAM sAdhako mahAmohanIyakarma baMdhanA kAraNone jANIne, tenAthI sarvathA dUra rahIne, potAnI sAdhanAne saphaLa banAvI zake te daSTikoNathI sutrakAre sAdhunA lakSe prastuta viSayanuM nirUpaNa karyuM che. A viSayano bodha zrAvaka-zrAvikAone paNa atyaMta upayogI che. teoe paNa A mahAmohanIya karmabaMdha sthAnathI dUra rahevuM joIe.
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-9 [ 87 ] navamI dazA : mahAmohanIya baMdha sthAna 27/7/272/PP/PE mahAmohanIya karmabaMdhanA trIsa sthAna :| 1 teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM caMpA NAmaM NayarI hotthA, vaNNao / puNNabhadde NAma ceie, vaNNao / koNiya rAyA / dhAriNI devI / sAmI samosaDhe / parisA NiggayA / dhammo kahio / parisA paDigayA / ____ ajjo ! ti samaNe bhagavaM mahAvIre bahave NiggaMthA ya NiggaMthIo ya AmaMtettA evaM vayAsI- evaM khalu ajjo ! tIsaM mohaNijjaThANAI jAiM imAI itthI vA puriso vA abhikkhaNa-abhikkhaNaM AyaremANe vA, samAyaremANe vA mohaNijjattAe kammaM pakarei, taM jhaabhAvArtha :- kALamAM-avasarpiNI kALamAM, te samayamAM-cothA ArAnA aMta bhAgamAM caMpAnAmanI nagarI hatI. pUrNabhadranAmanuM udyAna hatuM. nagarI ane udyAnanuM varNana aupapAtika sUtra pramANe jANavuM. tyAM koNikarAjA rAjya karatA hatA. tenI dhAriNIdevI paTTarANI hatI. zramaNa bhagavAna mahAvIrasvAmI grAmAnugrAma vihAra karatAM tyAM padhAryA. pariSada caMpAnagarImAMthI nIkaLI. pUrNabhadra caityamAM dharmazravaNa mATe AvI. bhagavAne dharmanuM svarUpa samajAvyuM. dharmazravaNa karI pariSada cAlI gaI.(tyAra pachI) zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe sarva sAdhu-sAdhvIone AmaMtrita karI A pramANe kahyuM, he Aryo! je strI athavA puruSa A trIsa mohanIya sthAnonuM sAmAnya rUpe AcaraNa kare che ke vizeSarUpe vAraMvAra AcaraNa kare che, te mahAmohanIyakarmano baMdha kare che, yathAhiMsAjanya mahAmoha baMdhanA cha sthAno: je kei tase pANe, vArimajjhe vigAhiA / 2 udaeNa'kkamma mArei, mahAmoha pakuvvai // 1 // bhAvArtha :- je vyakti trasa prANIone pANImAM DubADIne, dhodhanA dhasamasatA pravAhamAM nAMkhIne mAre che. te mahAmohanIya karma bAMdhe che. A prathama mahAmoha badhasthAna che. pANiNA saMpihittANaM, soyamAvariya pANiNaM / aMto NadaMtaM mArei, mahAmohaM pakuvvai // 2 // bhAvArtha :- je vyakti trasa prANIonA moDhe, nAka vagere zvAsa levAnA dvArone baMdha karIne arthAtu zvAsa rUMdhIne, gaLuM dabAvIne ane zvAsa rUMdhAtA aMdaraja ArtanAda karatAM prANIone mAre che, te mahAmohanIya karma bAMdhe che. A bIjuM mahAmoha baMdha sthAna che. jAyateyaM samArabbha, bahuM orubhiyA jaNaM / aMto dhUmeNa mArei, mahAmohaM pakuvvai // 3 //
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 88 ] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra bhAvArtha :- je vyakti aneka prANIone eka gharamAM ke bhavanamAM bAMdhIne ke pUrIne agni prajvalita karI dhumADAthI guMgaLAvIne mAre che, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A trIju mahAmoha baMdhasthAna che. sIsammi jo pahaNai, uttamaMgammi ceyasA / vibhajja matthaya phAle, mahAmoha pakuvvai // 4 // bhAvArtha :- je vyakti kaluSita cittathI(mAravAnA vicArathI) prANInA mAthA para zastrathI prahAra karI, mAthAne phoDe che, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A cothe mahAmoha baMdha sthAna che. sIsA veDheNa je kei, AveDhei abhikkhaNaM / tivvAsubhasamAyAre, mahAmoha pakuvvai // 5 // bhAvArtha :- je vyakti tIvra azubha pariNAmothI koI prANInA mAthA para bhInuM cAmaDuM vIMTIne, aneka AMTA daI cAmaDuM vIMTIne mAre che, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A pAMcamuM mahAmoha baMdha sthAna che. puNo-puNo paNihIe, haNittA uvahase jaNaM / pakane anula vaDe, mahAmo pazva //ddA bhAvArtha :- je malina manathI koI vyaktine mArIne upahAsa kare che, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. koI vyakti gAMDA-bhoLA Adi manuSyone irAdApUrvaka bIlA Adi kaThora phaLathI, daMDa AdithI mArIne upahAsa kare che, te mahAmohanIya karma bAMdhe che. A chaThTha mahAmoha badhasthAna che. asatya-kapaTajanya mahAmoha baMdhanA cAra sthAno:T mUDhayArI bihiSNA, mAya mAyA cho ! asaccavAI NiNhAI, mahAmoha pakuvvai // 7 // bhAvArtha :- je vyakti chUpI rIte anAcAranuM sevana karIne, mAyA-kapaTa karIne tene chUpAve, asatya bole ane sUtronA yathArtha arthone chUpAve che, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A sAtamuM mahAmohabaMdha sthAna che. dhaMsei jo abhUeNaM, akammaM attakammuNA / aduvA tumakAsitti, mahAmoha pakuvvai // 8 // bhAvArtha :- je vyakti nirdoSa vyakti para khoTA AkSepo mUkI kalaMkita kare, potAnA duSkarmonuM tenA para AropaNa kare che athavA teM ja A kArya karyuM che, A rIte doSonuM AropaNa kare che, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A AThamuM mahAmoha baMdhasthAna che. __ jANamANo parisAe, saccAmosANi bhAsai / akkhINa-jhaMjhe purise, mahAmohaM pakuvvai // 9 // bhAvArtha :- je vyakti bharI sabhAmAM jANI joIne mizrabhASA bole, asatya bhASaNa dvArA kalahane utejita kare che. te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A navamuM mahAmoha badhasthAna che. aNAyagassa NayavaM, dAre tasseva dhaMsiyA / viulaM vikkhobhaittANaM, kiccA NaM paDibAhiraM // 10 //
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-9 [ 89 ] uvagasaMtapi jhaMpittA, paDilomAhiM vagguhiM / / bhoga-bhoge viyArei, mahAmohaM pakuvvai // 11 // bhAvArtha :- maMtrIonA vizvAse zAsana calAvanAra rAjAno kuTila maMtrI darabArIomAM phATaphUTa paDAvI, SaDayaMtra dvArA rAjAne rAjyabhraSTa karI rAjya paDAvI le, rANIonA zIlane khaMDita kare, teno virodha karanArA sAmaMtono tiraskAra karI, teonA sukhabhogano nAza kare, te mahAmohanIya karma bAMdhe che. A dasamuM mahAmohabaMdhana sthAna che. abrahmacarya saMbaMdhita asatyajanya mahAmoha baMdhanA be sthAno: akumArabhUe je keI kumAra-bhUe-tti haM vae / itthI-visaya sevI e, mahAmohaM pakuvvai // 12 // bhAvArtha :- je vyakti bALabrahmacArI na hovA chatAM svayaMne bALabrahmacArI kahevaDAve ane gupta rIte strInuM sevana kare, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A agiyAramuM mahAmoha baMdhana sthAna che. vaMzavAjI ne je, "jamavAra tti ' vaNa . gaddahevva gavAM majjhe, vissaraM Nayai NadaM // 13 // appaNo ahie bAle, mAyAmosaM bahuM bhase / itthI-visae-gehie, mahAmoha pakuvvai // 14 // bhAvArtha :- brahmacArI na hovA chatAM huM brahmacArI chuM, e rIte khoTuM bolanArA, gAyonI vacce gadheDAnI jema ayogya bakavATa kare che. potAnA AtmAnuM ahita karanArA je mUrkha-mAyAvI mahAmRSA bolIne strIomAM Asakta rahe che, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A bArame mahAmoha badhasthAna che. kRtajJatAjanya mahAmohanA baMdha sthAno - jaM Nissio uvvahai, jasasAhigameNa vA / tassa lubbhasi vittaMsi, mahAmohaM pakuvvai // 15 // bhAvArtha :- je vyakti jenA Azraye AjIvikA prApta karatA hoya, jenI sevAthI samRddhi prApta karI hoya, tenA ja dhananuM apaharaNa kare che, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A teramuM mahAmoha baMdhasthAna che. IsareNa aduvA gAmeNaM, aNIsare IsarIkae / tassa saMpaya-hINassa, sirI atulamAgayA // 16 // issA-doseNa AviTe, kalusAvila-ceyase / je aMtarAyaM ceei, mahAmohaM pakuvvai // 17 // bhAvArtha :- aizvaryazALI ke Rddhi saMpanna grAmavAsIonI madadathI je dIna, anAtha, saMpattivihina vyakti anupama saMpatti pAmI hoya, te vyakti irSAne vaza banIne, kaluSita cittathI te upakArInA lAbhamAM aMtarAyabhUta bane che, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A caudamuM mahAmoha baMdhisthAna che.
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ 90 | zrI dazAzrutaskaMdha sUtra vizvAsaghAtathI hiMsAjanya mahAmohanA be baMdhasthAno:k sappI jahA aMDauDaM bhattAraM jo vihiMsai / __ seNAvaI pasatthAraM, mahAmoha pakuvvai // 18 // bhAvArtha :- jema sarpiNI pote ja potAnA IDAne gaLI jAya che tema je potAnA svAmI (pAlaka), senApati (rakSaka) ane zAsanakartA(kalAcArya, dharmAcArya)ne mArI nAMkhe che, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A paMdaramuM mahAmoha baMdhisthAna che. je NAyagaM ca raTThassa, NeyAraM Nigamassa vA / seTuiM ca bahuravaM haMtA, mahAmohaM pakuvvai // 19 // bhAvArtha :- je rASTranAyakanI, gAmanA svAmInI tathA lokapriya vyaktinI vAta kare che, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A soLamuM mahAmoha baMdhasthAna che. bahujaNassa NeyAraM, dIvaM tANaM ca pANiNaM / eyArisaM NaraM hatA, mahAmoha pakuvvai // 20 // bhAvArtha :- je aneka mANasonA nAyaka, aneka prANIo mATe samudramAM dvIpa samAna arthAt Apatti- kALamAM rakSA karanArA, aMdhakAramAM athaDAtA prANIo mATe dIpakanI jema jJAna rUpI prakAzathI sanmArge lAvanAranI ghAta kare che, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A sattaramuM mahAmoha badhasthAna che. dharmabhraSTatA tathA dharma niMdAjanya mahAmoha baMdhanA sthAno: uvaTThiyaM paDivirayaM, saMjayaM sutavassiyaM / viukkamma dhammAo bhaMsei, mahAmoha pakuvvai // 21 // bhAvArtha :- je pApathI nivRtta thayelA dIkSArthI, saMyamI, sutapasvI sAdhune dharmathI bhraSTa kare che, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A aDhArame mahAmoha baMdhisthAna che. tahevANaMta-NANINaM, jiNANaM varadasiNaM / tesiM avaNNavaM bAle, mahAmoha pakuvvai // 22 // bhAvArtha :- je anaMta jJAnI(kevaLajJAnI), varadarzI(kevaLadarzanI) jinendradevanA avarNavAda bole, niMdA kare che, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A ogaNIsamuM mahAmoha baMdhasthAna che. NeyAuyassa maggassa, duDhe avayarai bahu / taM tippayaMto bhAvei, mahAmoha pakuvvai // 23 // bhAvArtha :- jeSTAtmAanekabhavyajIvonenyAyamArgasamyagdarzana, samyajJAnasamyakyAritrarUpamokSa mAga)thI bhraSTa kare che. nyAya mArganI SapUrvaka niMdA kare che, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A vIsamuM mahAmoha badhasthAna che. guru avajJAnanya mahAmohanA baMdhasthAna : Ayariya-uvajjhAehiM, suyaM viNayaM ca gAhie / te ceva khisai bAle, mahAmohaM pakuvvai // 24 //
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-9 bhAvArtha: je vyakti AcArya, upAdhyAya pAsethI zruta ane AcAra prApta karyA hoya, tenI ja AjJAnI avahelanA(niMdA) kare che, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A ekavIsamuM mahAmoha baMdhasthAna che. Ayariya-uvajjhAyANaM, sammaM Na paDitappai / appaDipUrve thandre, mahAmorpha pablak // 2 // bhAvArtha:je abhimAnI vyakti AcArya, upAdhyAyanI sArI rIte sevA karatA nathI, temano Adara-satkAra karatA nathI, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A bAvIsamuM mahAmoha baMdhasthAna che. mithyAbhASaNa, AtmazlAghAjanya mahAmoha baMdhanA ATha sthAno 9 : abahussue ya je keI, sUeNaM pavikatthai / sakhkhAya-vAyuM vayajJa, mahAmoI pavvar // 26 // atavassie je keI, taveNaM pavikatthai | savvaloyapare teNe, mahAmohaM pakuvvai // 27 // 91 bhAvArtha:bahuzruta na hovA chatAM je vyakti svayaMne bahuzruta, svAdhyAyI, ane zAstronA rahasyonA jANakAra kahe che, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A trevIsamuM baMdha sthAna che. bhAvArtha: tapasvI na hovA chatAM vyakti svayaMne tapasvI kahe che te A vizvamAM sauthI moTo cora che. AvI mithyA AtmazlAghA karanArA mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A covIsamuM mahAmoha baMdha sthAna che. sAhAraNaTThA je kei, gilANammi uvaTThie / pabhU Na kuNai kiccaM, majjhapi se Na kuvvai // 28 // saDhe NiyaDI-paNNANe, kalusAulaceyase / appaNo ya abohIe, mahAmohaM pakuvvai // 29 // bhAvArtha :- anyanI sevA mATe pote samartha hovA chatAM je vyakti teNe mArI sevA karI nathI athavA A mAro pratyupakAra(sevA) zuM karavAno ? tema samajI, vicArIne sAdhAraNArthI eTale potAnI nirjarA mATe, rogInA hita mATe, vaiyAvaccarUpa kartavyane karato nathI te zaTha, mAyAmAM nipuNa-mAyAvI, kaluSita pariNAmI, AtmAnuM ahita(abodhi) karanAra, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A pacIsamuM mahAmoha sthAna che. je kalahAhigaraNAiM, saMpauMje puNo- puNo / savva tisthAna-zreyAr, mahAmohaM pavvar ||rU0|| bhAvArtha:mahAmoha-- nIyakarma bAMdhe che. A chavvIsamuM mahAmoha baMdha sthAna che. je ya Ahammie joe, saMpauMje puNo puNo / sahAndeDa sahI-hevuM, mahAmohaM pavvar // 36 // bhAvArtha :- je vyakti potAnI prazaMsA mATe, sanmAna mATe, priyavyaktine khuza karavA, mitravarga je vyakti caturvidhasaMghamAM phATaphUTa paDAvavA kalahanA aneka prasaMgo upasthita kare che, te
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 92 ] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra mATe adhArmika yogano-pApakArI pravRttino vAraMvAra prayoga kare che, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A sattAvIsamuM mahAmoha baMdhasthAna che. je ya mANussae bhoe, aduvA pAraloie / te'tippayaMto Asayai, mahAmoha pakuvvai // 32 // bhAvArtha :- je vyakti mAnuSika (manuSya saMbaMdhI) ane pAralaukika arthAt daivI bhogonI atRptithI tenI vAraMvAra tIvra abhilASA kare che, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A aThyAvIsamuM mahAmoha baMdhasthAna che. iDDI juI jaso vaNNo, devANaM balavIriyaM / tesiM avaNNavaM bAle, mahAmohaM pakuvvai // 33 // bhAvArtha :- je vyakti, devonI Rddhi, dhuti(zarIra, AbhUSaNonI kAMti), yaza, varNa(sauMdarya) ane bala-vIrya (divya sAmarthya)nA avarNavAda bole che, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A ogaNatrIsamuM mahAmoha badhasthAna che. apassamANo passAmi, deve jakkhe ya gujjhage / aNNANI jiNapUyaTThI, mahAmohaM pakuvvai // 34 // bhAvArtha :- je ajJAnI vyakti, jina bhagavAnanI jema mAro paNa Adara-satkAra thAya, tevI icchAne vaza banIne deva, yakSa ane asurone na jovA chatAM huM te badhAne jouM chuM, tevuM mithyAbhASaNa kare, te mahAmohanIyakarma bAMdhe che. A trIsamuM baMdhasthAna che. upasaMhAra: ee mohaguNA vuttA, kammaMtA cittavaddhaNA / je u bhikkhU vivajjejjA, carejjattagavesae // 35 // bhAvArtha :- je mahAmohanA baMdhasthAno che, te mohathI utpanna thanArA, azubhakarmanuM phaLadenArA, cittanI malinatAne vadhAranArA doSo che, tethI sAdhu tenuM AcaraNa na kare, paraMtu AtmagaveSaNA-AtmadarzanamAM lIna rahe. jaM pi jANe ito puvvaM, kiccAkiccaM bahu jada / taM vaMtA tANi sevijjA, tehiM, AyAravaM siyA // 36 // bhAvArtha :- sAdhu pahelAM(dIkSA pUrve ajJAna vaza) karelA potAnA kRtyAkRtyone jANI teno saMpUrNapaNe parityAga kare ane te saMyamasthAnonuM-zreSTha AcAranuM sevana kare ke jenA dvArA te AcAravAna thAya che. AyAra-guttI suddhappA, dhamme ThiccA aNuttare / tato vame sae dose, visamAsIviso jahA // 37 // bhAvArtha :- jema AzIviSa-sarpa vamelA viSanuM punaH pAna karato nathI, tema paMcAcAranA pAlaka, zuddhAtmA, anuttara dharmamAM sthita sAdhaka uparokta(mahAmohano baMdha karanArA) doSono tyAga kare che, tenuM punaH sevana na kare. sucattadose suddhappA, dhammaTThI viditAyare / iheva labhate kitti, peccA ya sugativaraM // 38 //
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA-9 | 97 | bhAvArtha :- uparokta doSono samyaka prakAre tyAga karanArA zuddhAtmA, dharmArthI, mokSa svarUpanA jJAtA sAdhaka A lokamAM yaza-kItine prApta kare che ane paralokamAM sugatine prApta kare che. evaM abhisamAgamma, sarA daDhaparakkamA / savvamohaviNimukkA, jAimaraNamaticchiyA // 39 // bhAvArtha :- daDha parAkramI, zuravIra sAdhu A badhA sthAnone jANIne A mahAmohanIya karmabaMdhanA kAraNono tyAga kare che, te janma-maraNanuM atikramaNa kare che arthAt saMsArathI mukta thAya che. vivecanaH prastuta dazAmAM mahAmohanIya karmabaMdhanA 30 kAraNono ullekha che. sAmAnya rUpe sAdhu-sAdhvI, zrAvaka, zrAvikAo hiMsAdi 18 pApasthAnanA tyAgI hoya che. tema chatAM kaSAyanA udayamAM svarUpane bhUlI, kaleza, mamatva, abhimAna Adi doSone vaza thaIne mahAmohanIya karmano baMdha na kare, te lakSya A baMdha sthAnonuM kathana karyuM che. sAdhu-sAdhvInA saMbodhanathI kathana hovA chatAM upalakSaNathI zrAvakAdi mATe paNa A kathana che, tema samajavuM. - A mahAmohanA baMdhamAM eka yA bIjA prakAre A 18 pApa saMbaMdhI durguNa ke duvRttio kAraNabhUta bane che. te duvRttio A pramANe che. mahAmoha baMdhisthAna pApasthAna vRtti 1thI 6 hiMsakavRtti kapaTavRtti AkSepa mUkavAnIvRtti asatya, kalahavRtti 10, 13, 14 kRtajJatA ke vizvAsaghAtavRtti 11, 12, 23, 24, 30 asatya saha kapaTavRtti 15 thI 17 rakSakanI ghAtavRtti 18, 20 dharmabhraSTa karavAnI vRtti tIrthakarAdinI niMdAvRtti 21, rara AcAryAdi AzAtanA vRtti avaiyAvacca vRtti saMghAdimAM bheda karAvavAnI vRtti ajJAna yogathI duHkhI karavAnI vRtti kAmavRtti deva niMdAvRtti 19 25 | navamI dazA saMpUrNa
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ 94 zrI dazAzrutaskaMdha sUtra dazamI dazA prAkathana )ROROOOOOR * prastuta dazamI dazAmAM nava prakAranA nidAnanuM varNana che. keTalAka graMthomAM A dazAnuM nAma AtyaMtikALa sAyabALa paNa prApta thAya che. (1) AvRtti- saMsAra athavA karmabaMdha. saMsAra paribhramaNanuM mukhya kAraNa karmabaMdha che ane karmabaMdhanuM mukhya kAraNa mithyAtva ane moha che. je kriyAthI saMsAra paribhramaNanI vRddhi thAya, tevA saMsAra paribhramaNanA sthAnabhUta karmabaMdhane AyattivALa kahe che. mohanIya karmanI prabaLatAthI ja nidAna thAya che ane mohanIya karmanA prabaLa udayamAM karmano tIvra baMdha thAya che, A rIte nidAna saMsAra paraMparAnA kAraNabhUta hovAthI nidAna mATe AyaMtivALa zabdaprayoga thAya che. (2) nidAnano artha che chedana karavuM athavA kApavuM. jenAthI jJAna, darzana, cAritrarUpa mokSamArganuM chedana athavA vidAraNa thAya, mokSamArgano nAza thAya, te kriyAne nidAna kahe che. (3) tapa-saMyama Adi ArAdhanAnA phaLa mATe tIvratama saMkalpa karavo arthAt ArAdhanAnuM phaLa mAMgI levuM. te nidAna che. nidAnanA prakAra :- vyaktinI vividha icchAonA AdhAre nidAnanA aneka prakAra thAya che, jema ke mArA tapa-saMyamanA phaLa svarUpe huM amuka vyaktine mAranAra thAuM, mArA saMyamanA phaLa svarUpe huM pAMca patinI patnI thAuM vagere. vAsudeva ane prativAsudevanI padavI pUrvanA nidAnathI ja prApta thAya che. A rIte nidAnanA vividha prakAro thaI zake che. prastutamAM sUtrakAre nava prakAranA nidAna ane tenA phaLanuM vistRta varNana karyuM che. * zrI Avazyaka Adi sUtromAM nidAnanI gaNanA traNa prakAranA zalyamAM thaI che. zalya eTalo kAMTopagamAM vAgelo kAMTo vyaktinI gatimAM bAdhaka bane che. te rIte nidAnarUpI zalya vyaktinI sAdhanAmAM bAdhaka bane che. jyAM sudhI nidAnanI AlocanA ane pratikramaNa na thAya, sAdhakanA aMtaramAMthI nidAnarUpI zalya nIkaLI na jAya tyAM sudhI sAdhakano AdhyAtmika vikAsa thato nathI. nidAna dvArA icchApUrtinA viSayamAM sahaja prazna thAya ke saMkalpa karavA mAtrathI tathAprakAranI RddhinI prApti kema thaI zake ? tenA uttaramAM jaNAve che ke- jema koI vyakti pAse ratna athavA sonAcAMdIno bhaMDAra hoya, to tene khAvA, pIvA, paheravAnI sAmAnya vastuo sahaja prApta thaI zake che, tema zAzvata mokSasukha ApanAra tapa saMyamanI mahattama sAdhanAnA phaLa svarUpe manuSyasabaMdhI athavA devasabaMdhI tuccha bhogone meLavavA te koI mahattvanI vAta nathI. tene samajavA mATe eka daSTAMta che- * eka kheDUtanA khetaranI pAse koI dhanika musAphare, dALa, bATI, curamAnA lADavA Adi banAvyA. kheDUtanuM mana lADavA khAvAmAM lalacAyuM. kheDUte mAMgyuM to dhanike kahyuM ke A tArA khetaranA badalAmAM joItuM hoya, to huM ApuM, kheDUtanA aMtaramAM bhojananI tIvratama Asakti jAgRta thaI hatI, tethI teNe dhanikanI vAtano svIkAra karyo. dhanike khetaranI sarva upajanA badalAmAM kheDUtane bhojana karAvyuM. kheDUta bhojana karI ghaNo AnaMdita thayo.
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAyana 95 jema khetaranA badalAmAM ekavAranuM managamatuM bhojana meLavavuM te koI mahattvanI vAta nathI tema tapa-saMyamanI mahattama sAdhanAthI eka ke be bhavanA bhoga meLavavA ne mahattvanA nathI. khetaranA badalAmAM bhojana lIdhA pachI bIjA divasathI AkhuM varasa kheDUta pazcAttApathI duHkhI thayo tema nidAna dvArA tapa-saMyamanA phaLathI eka bhavanuM sukha prApta thaI jAya to paNa mokSa ApanArI sAdhanA gumAvI naraka AdinA duHkhone prApta karIne jIva paNa duHkhI thAya che. khetaranI sarva upajane badale eka divasanuM miSTAnna prApta karavAmAM kheDUtanI bAlizatA spaSTa dekhAya che tema mokSamArganI amUlya sAdhanAnA phaLa svarUpe bhautika sukhanI icchA karavI, te sAdhakanI ajJAnatA ane mUDhatAne pragaTa kare che, tethI sAdhue koI paNa prakAranuM nidAna karavuM nahIM ane saMyama-tapanI niSkAma-sAdhanA karavI, te ja zreyaskara che.
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ es zrI dazAzrutaskaMdha sUtra dasamI dazA : nidAna DADDDDDDD bhagavAna mahAvIra svAmInuM rAjagRhamAM Agamana - 1 teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe NAmaM Nayare hotthA, vaNNao / guNasilae ceie, vaNNao / rAyagihe Nayare seNie rAyA hotthA-vaNNao jAva celaNAe saddhiM bhoge bhuMjamANe viharai / tae NaM se seNie rAyA aNNayA kayAi NhAe jAva kapparukkhae ceva sualaMkiyavibhUsie NariMde, sakoraMTa-malla-dAmeNaM chatteNaM dharijjamANeNaM jAva sasivva piyadaMsaNe NaravaI jeNeva bAhiriyA uvaTThANasAlA, jeNeva siMhAsaNe teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA siMhAsaNavaraMsi puratthAbhimuhe NisIyai, NisIittA koDuMbiyapurise saddAvei, saddAvittA evaM vayAsI gacchaha NaM tumhe devANuppiyA ! jAI imAiM rAyagihassa Nayarassa bahiyA taM jahA ArAmANi ya ujjANANi ya AesaNANi ya jAva dabbhakammaMtANi je tattha mahattaragA aNattA ciTThati te evaM vadaha evaM khalu devANuppiyA ! seNie rAyA bhibhisAre ANavei-jayA NaM samaNe bhagavaM mahAvIre Aigare titthayare jAva saMpAviukAme puvvANupuvviM caramANe gAmANugAmaM dUijjamANe suhaM suheNaM viharamANe saMjameNa tavasA appANaM bhAvemANe ihamAgacchejjA, tayA NaM tumhe bhagavao mahAvIrassa ahApaDirUvaM oggahaM aNujANaha, aNujANittA seNiyassa raNo bhibhisArassa eyamaTTha piyaM Nivedaha / te kAle eTale avasarpiNI kALamAM ane te samaye eTale cothA ArAnA aMta bhAgamAM te bhAvArtha :rAjagRha nAmanuM nagara hatuM. te nagaranI bahAra guNazIla nAmanuM udyAna hatuM. te rAjagRhanagaramAM zreNikanAmanA rAjA hatA. nagara, udyAna, rAjAnuM varNana aupapAtika sUtra pramANe jANavuM yAvat zreNika rAjA celaNA mahArANI sAthe paramasukhamaya jIvana vyatIta karatA hatA. eka divasa zreNikarAjAe snAna karyu yAvat kalpavRkSanI jema te narendra alaMkArothI vibhUSita thayA. koraMTa puSponI mALA tathA chatra dhAraNa karIne yAvat caMdrasamAna priyadarzI te narapati bAhya upasthAna- zALAmAM siMhAsana samIpe AvyA ane pUrvAbhimukha thaIne tenA para beThA. tyAra pachI kauTuMbika puruSone mukhya adhikArIone bolAvIne A pramANe kahyuM, he devAnupriyo ! tame jAo ! A rAjagRhanagaranI bahAra je lattAothI suzobhita ArAma gRho udhAno, zilpazALAo yAvat darbhanA kArakhAnAo che, tenA sattAdhArI mukhya adhikArIo pAse jaIne, teone A pramANe kaho- he devAnupriyo ! zreNikarAjA(biMbisAre) AjJA ApI che ke jyAre dharmanI
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ | zA-10 87 | AdinA karanArA, aMtima tIrthakara vAva siddhagatinA icchuka zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI kramazaH grAmAnugrAma vicaratAM, sukhapUrvaka vihAra karatAM, saMyama ane tapathI svayaMnI AtmasAdhanA karatAM, ahIM padhAre tyAre tame bhagavAna mahAvIra svAmIne sAdhanAne yogya sthAnamAM rahevAnI AjJA Apajo ane utaravAnI vyavasthA karyA pachI zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI ahIM padhAryA che, te priya samAcAra mane nivedita karajo. 2 tae NaM te koDubiyapurisA seNieNaM raNNA bhibhisAreNaM evaM vuttA samANA haTTha-tuTTha-cittamANaMdiyA pIimaNA paramasomaNassiyA harisavasavisappamANahiyayA karayalapariggahiyaM sirasAvattaM matthae aMjaliM kaTu-evaM sAmI ! taha tti ANAe viNaeNaM vayaNaM paDisuNaMti, paDisuNittA seNiyassa raNNo aMtiyAo paDiNikkhamaMti, paDiNikkhamittA rAyagihaM NayaraM majjhamajheNa NiggacchaMti, NiggacchittA jAI imAI rAyagihassa bahiyA ArAmANi ya jAva je tattha mahattarayA aNattA ciTuMti te evaM vayaMti jAva 'seNiyassa raNNo eyamaTuM piyaM NivedejjAha, "piyaM bhe bhavatu' doccaMpi taccaMpi evaM vayaMti, vaittA jAmeva disaM pAubbhUyA tAmeva disaM paDigayA / bhAvArtha - zreNika rAjA biMbisAranA vacano sAMbhaLIne te kauTuMbika puruSo(rAjyAdhikArIo)harSita thayA, saMtuSTita thayA, teonuM citta AnaMdita banI gayuM, mana prasannatA anubhavavA lAgyuM, harSanA atirekathI hadaya khIlI UThyuM ane teoe hAtha joDIne mastake Avartana karI, aMjalIne mastaka para lagAvI, vinayapUrvaka rAjAnA Adezano svIkAra karI nivedana karyuM, he svAmina! ApanA Adeza anusAra ja badhuM thaze. A rIte zreNika rAjAnI AjJAno svIkAra karIne rAjamahelamAMthI bahAra nIkaLIne, rAjagRha nagaranA madhyabhAgamAMthI pasAra thaIne nagaranI bahAra jaIne jyAM ArAma gRha yAvatu ghAsanA kArakhAnAo hatA tyAM pahoMcIne zreNika rAjAnA AjJAdhIna te pramukha adhikArIone zreNika rAjAno saMdeza Apyo yAvatu bhagavAna mahAvIra svAmI padhAryA che, te priya samAcAra zreNika rAjAne nivedita karavAno rAjAno saMdeza be traNavAra doharAvIne je dizAmAMthI AvyA hatA te dizAmAM pAchA pharyA. | 3 teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNe bhagavaM mahAvIre Aigare titthayare jAva gAmANuggAmaM dUijjamANe jAva appANaM bhAvemANe viharai / tae NaM rAyagihe Nayare siMghADaga-tiya-caukka-caccara-caummuha-mahApaha-pahesu jAva parisA NiggayA jAva pajjuvAsai / tae NaM te ceva mahattaragA jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchaMti, uvAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyahiNaM payAhiNaM kareMti karettA vaMdati Namasati, vaMdittA NamaMsittA NAma-goyaM pucchaMti, pucchittA NAma-goyaM padhAreMti, padhArittA egao milaMti, milittA egaMtamavakkamaMti egamavakkamittA evaM vayAsI
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ | 88 zrI dazAzrutaskaMdha sUtra jassa NaM devANuppiyA ! seNie rAyA saNaM kaMkhati, jassa NaM devANuppiyA ! seNie rAyA dasaNaM pIhei, jassa NaM devANupipyA ! seNie rAyA dasaNaM patthei, jassa Na devANuppiyA ! seNie rAyA dasaNaM abhilasai, jassa NaM devANuppiyA ! seNie rAyA NAmagottassavi savaNayAe haTThatuTTha jAva visappamANahiyae bhavai / se NaM samaNe bhagavaM mahAvIre Aigare titthayare jAvasavaNNU savvadarisI puvvANupuTvi caramANe gAmANugAma dUijjamANe suhasuheNaM viharamANe ihamAgae iha saMpatte, iha samosaDhe, iheva rAyagihe Nagare bahiyA guNasilae ceie ahApaDirUvaM oggahaM ogiNhittA saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharai / ___ taM gacchAmo NaM devANuppiyA ! seNiyassa raNNo eyamaTuM Nivedemo-'piyaM bhe bhavatu' tti kaTTha aNNamaNNassa vayaNaM paDisurNeti, paDisuNettA jeNeva rAyagihe Nayare teNeva uvAgacchaMti, uvAgacchittA rAgagiha-NagaraM majjhamajjheNaM jeNeva seNiyassa raNNo gihe jeNeva seNie rAyA teNeva uvAgacchaMti, uvAgacchittA seNiyaM rAyaM karayalaM pariggahiyaM sirasAvattaM matthae aMjaliM kaTu jaeNaM vijaeNaM vaddhAveti, vaddhAvittA evaM vayAsIjassa Na sAmI ! dasaNa kakhai jAva se Na samaNe bhagava mahAvIre guNasilae ceie jAva viharai / eyaNNaM devANuppiyANaM piyaM Nivedemo / piyaM bhe bhavatu / bhAvArtha :- kAle ane te samaye dharmanI Adi karanArA tIrthakara bhagavAna mahAvIra svAmI grAmAnugrAma vicaraNa karatAM thAva tapa-saMyamathI AtmAne bhAvika karatAM guNazIla udyAnamAM padhAryA te samaye rAjagRha nagaranA trikoNa-traNa rastA maLatA hoya, coka-cAra rastA maLatA hoya, cAra mukhavALA sthAnomAM, rAjamArgomAM, bhagavAna padhAryAnI carcA(kolAhala) thavA lAgI. pariSada darzana karavA gaI thAvat loko hAtha joDI vinayapUrvaka prabhunI paryApAsanA karavA lAgyA. te samaye zreNika rAjAnA pramukha adhikArIo zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmInI samIpe AvyA ane zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIne AdakSiNA-pradakSiNA pUrvaka traNavAra vaMdana namaskAra karIne bhagavAnanA nAma-gotra pUchIne smRtimAM dhAraNa karyA ane ekatrita thaIne ekAMta sthAnamAM gayA. tyAM teoe parasparamAM A pramANe vAtacIta karI. he devAnupriyo ! zreNika rAjA jemanA darzananI icchA rAkhe che, jemanA darzananI spRhA kare che, jemanA darzananI prArthanA kare che, jemanA darzananI abhilASA seve che, jemanuM nAma-gotra sAMbhaLatA ja khUba prasanna thAya che, te dharmanA Adikara, tIrthakara yAvat sarvajJa, sarvadarzI zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI anukramathI sukhapUrvaka grAmAnugrAma vicaratA ahIM padhAryA che, ahIM AvyA che, ahIM birAjamAna thayA che, ahIM rAjagRhanagaranI bahAra guNazIlaudyAnamAM yathAyogya avagraha-utaravAnI AjJA grahaNa karI, saMyama tapathI AtmAne bhAvita karatAM birAjamAna che. ' he devAnupriyo! ApaNe zreNikarAjA pAse jaIe ane temane nivedana karIe ke ApanA A priya samAcAra che. parasparanI carcA vicAraNAnA aMte ekamata thaIne teo rAjagRhanagaramAM AvyA, nagaranI
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ zA-10 99 madhyamAMthI pasAra thaIne zreNikarAjAnA rAjamahelamAM zreNikarAjAnI samIpe AvIne zreNikarAjAne hAtha joDIne Avartana karI, aMjalIne mastake lagAvIne jaya-vijayanA zabdothI vadhAvIne kahyuM- he svAmI ! Apa jemanA darzanane iccho cho yAvat te zramaNa bhagavAnamahAvIrasvAmI guNazIla udyAnamAM birAjita thayA che. he devAnupriya ! A priya samAcAra Apane nivedita karIe chIe. A saMvAda Apane priya thAo. zreNikanuM darzanArthe gamana : 4 | tae NaM se seNie rAyA tesiM purisANaM aMtie eyamaTTha soccA Nisamma jAva visappamANa hiyae sIhAsaNAo abbhuTThei, abbhuTThittA vaMdai NamaMsai, vaMdittA NamaMsittA te purise sakkArei sammANei, sakkArittA sammANittA viulaM jIviyArihaM pIidANaM dalayai, dalaittA paDivisajjei paDivisajjittA jagaraguttiyaM saddAvei, saddAvettA evaM vayAsI khippAmeva bho devANuppiyA ! rAyagihaM NagaraM sabbhitara bAhiriyaM AsiyasaMmajjiyovalittaM jAva kAravittA eyamANattiyaM paccappiNaMti / tae NaM se seNie rAyA balavAuyaM saddAvei, saddAvettA evaM vayAsI- khippAmeva bho devANuppiyA ! haya-gaya-raha-johakaliyaM cAuraMgiNi seNaM saNNAheha / jAva se vi paccappiNai / bhAvArtha :- te adhikArI puruSo pAsethI bhagavAnanA AgamananA samAcAra sAMbhaLIne ghaNI khuzI anubhavatA zreNikarAjAe siMhAsana UparathI UbhA thaIne, zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIne vaMdana-namaskAra karyA. tyAra pachI te adhikArI puruSonA satkAra ane sanmAna Adi karyA ane prItipUrvaka AjIvikA yogya ghaNuM prIti dAna(pAritoSika) ApIne tene vidAya karyA. tyAra pachI nagararakSakone bolAvIne A pramANe kahyuM- he devAnupriya ! rAjagRhanagarane aMdara ane bahArathI barAbara sApha karI, pANIthI siMcita karo ane kArya thaI gayAnI mane sUcanA Apo yAvat teoe kArya thaI gayAnI rAjAne jANa karI. tyAra pachI zreNika rAjAe senApatine bolAvI A pramANe kahyuM- he devAnupriya ! hAthI, ghoDA, ratha ane pAyadaLa, A cAra prakAranI senAne susajjita karo yAvat AjJA anusAra senA sajja karIne senApatie rAjAne te samAcAra ApyA. 5 tae NaM se seNie rAyA jANasAliyaM saddAvei, saddAvittA evaM vayAsIkhippAmeva bho devANuppiyA ! khippAmeva dhammiyaM jANapavaraM juttAmeva uvaTThavehi, uvaTThavittA mama eyamANatiyaM paccappiNAhi / tae NaM se jANasAlie seNiyaraNNA evaM vutte samANe haTTatuTTha jAva visappamANahiyae jeNeva jANasAlA teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA jANasAlaM aNuppavisai, aNuppavisittA jANagaM paccuvekkhara, paccuvekkhittA jANaM paccorUbhai, paccorUbhitA jANagaM saMpamajjai, saMpamajjittA jANagaM NINes, NINettA jANagaM saMvaTTei, saMvaTTettA dUsaM pavINei, pavINettA jANagaM samalaMkarei, samalaMkaritA jANagaM varamaMDiya karei, karittA jeNeva vAhaNasAlA
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI dazAzrutaskaMdha sUtra teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA vAhaNasAlaM aNuppavisai aNuppavisittA vAhaNAI paccuvekkhai, paccuvekkhitA vAhaNAI saMpamajjai, saMpamajjittA vAhaNAI apphAlei, apphAlettA, vAhaNAiM jINei, NINettA dUse pavINei, pavINettA vAhaNAiM samalaMkarei, samalaMkaritA vAhaNAraM varAbharaNamaMDiyAI karei, karettA vAhaNAI jANagaM joei, joettA vaTTamagga gAi, gAhettA paoya laTThi paoyadhare ya sammaM Arohai, ArohaittA jeNeva seNie rAyA teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA jAva evaM vayAsI- jutte te sAmI ! dhammie jANapavare AiTThe, bhaddaM tava ArUhAhi / 100 bhAvArtha :- tyAra pachI zreNikarAjAe yAnazALAnA adhikArIne bolAvIne A pramANe kahyuM- he devAnupriya! zreSTha dhArmikarathane taiyAra karI ahIM hAjara karo ane mArI AjJA pramANe kArya thaI jAya tyAre mane kArya thaI gayAnI sUcanA Apo. zreNika rAjAe A pramANe kahyuM, tyAre yAnazAlika- rathazALAnuM dhyAna rAkhanAra rathika harSita ane saMtuSTita hRdaye rathazALAnI samIpe Avyo ane rathazALAmAM praveza karyo. teNe rathane joyo, rathane nIce utAryo, sApha karyo, bahAra kADhayo, eka sthAne sthira rAkhyo ane tenA para DhAMkelA vastrane dUra karI rathane alaMkRta ane suzobhita karyo. tyAra pachI vAhanazALAnI samIpe AvIne vAhanazALAmAM praveza karyo, baLadone joyA, temanuM pramArjana karyu, tenA para vAraMvAra hAtha pheravyo ane tene bahAra laIne Avyo. tenA para DhAMkelA vastrane(jhUlane) dUra karI, tene alaMkRta karyA ane AbhUSaNo paherAvyA. te baLadone rathamAM joDI, rathane rAjamArga para lAvyo. cAbukadhArI sArathine rathamAM sAthe besADIne zreNikarAjA pAse AvI hAtha joDIne A pramANe kahyuM- he svAmina ! zreSTha dhArmika ratha taiyAra karavA mATe Ape Adeza Apyo hato te pramANe ratha taiyAra thaI gayo che. A ratha ApanA mATe kalyANakArI che, Apa rathamAM birAjamAna thAo. 6 tae NaM seNie rAyA bhibhisAre jANasAliyassa aMtie eyamaTTha soccA Nisamma haTThatuTThe jAva majjaNadharaM aNupavisai, aNupavisittA jAva kapparUkkhae ceva alaMkie vibhUsie pariMde jAva majjaNadharAo paDiNikkhamai, paDiNikkhamittA jeNeva cellaNAdevI teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA cellaNAdevi evaM vayAsI evaM khalu devANuppie ! samaNe bhagavaM mahAvIre Aigare titthayare jAva puvvANupuvviM caramANe jAva saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharai / taM mahapphalaM devANuppie ! tahArUvANaM arahaMtANaM bhagavaMtANaM NAmagoyassa vi savaNayAe, kimaMga puNa abhigamaNa vaMdaNa NamaMsaNa paDipucchaNa pajjuvAsaNayAe ? egassa vi Ariyassa dhammiyassa suvayaNassa savaNayAe, kimaMga puNa viulassa aTThassa gahaNayAe / taM gacchAmo devANuppie ! samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdAmo NamaMsAmo sakkAremo sammANemo kallANaM maMgalaM devayaM ceiyaM pjjuvaasaamo| evaM NaM ihabhave ya parabhave ya hiyAe, suhAe, khamAe, NisseyasAe, aNugAmiyattAe bhavissai / bhAvArtha : te samaye biMbisAra- zreNika rAjA rathazAlika pAsethI dhArmika ratha taiyAra thaI gayAnA
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA-10. 101 | samAcAra sAMbhaLI, harSita ane saMtuSTa thayA yAvatuM temaNe snAnagRhamAM praveza karyo, kalpavRkSanI samAna alaMkRta ane vibhUSita thaI te zreNikarAjA yAvatuM snAnagRhamAMthI nIkaLyA ane calaNAdevI pAse AvI celaNAdevIne A pramANe kahyuM- he devAnupriya ! dharmanA Adikara, tIrthakara zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI yAvat anukramathI vihAra karatA, saMyama ane tapathI AtmasAdhanA karatA guNazIla udhAnamAM birAjamAna thayA che. he devAnupriya! tathArUpanA arthAt saMyama ane tapanA mUrtarUpa evA arihaMta bhagavAnanA nAmagotra sAMbhaLavAthI paNa mahAnaphaLa prApta thAya che, to temanA darzana karavA, vaMdana namaskAra karavA, sukhazAtA pUchavI ane papAsanA(sevA) karavAnA phaLanI to vAta ja zuM karavI ? temanA eka paNa dhArmikavacana sAMbhaLavA ane vipula artha grahaNa karavAnA phaLanuM to zuM kahevuM? arthAt tIrthakaranA vacano mahAna phaLa dAyaka hoya che, tethI he devAnupriya ! ApaNe zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIne vaMdana, namaskAra karIe, teozrIno satkAra, sanmAna karIe, te kalyANarUpa che, maMgalarUpa che, devAdhideva che, jJAnasvarUpa che, teozrInI paryApAsanA(sevA) karIe. teozrInI paryApAsanA A bhava ane parabhavamAMhitakArI, sukhakArI, kSemakArI, niHzreyakArI, mokSa ApanArI che ane te bhavobhavamAM kalyANakArI thAya che. | 7 tae NaM sA cellaNAdevI seNiyassa raNNo aMtie eyamaDhe soccA Nisamma haTTatuTThA jAva seNiyassa raNNo eyamaTuM viNaeNaM paDisuNei, paDisuNittA jeNeva majjaNaghare teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA majjaNagharaM aNupavisai jAva mahattaragaviMda-parikkhittA jeNeva bAhiriyA uvaTThANasAlA, jeNeva seNierAyA teNeva uvAgacchai / tae NaM se seNiyarAyA cellaNAdevIe saddhiM dhammiyaM jANapavaraM durUDhe jAva jeNeva guNasIlae ceie teNeva uvAgacchai jAva pajjuvAsai / evaM cellaNA vi jAva pajjuvAsai / tae NaM samaNe bhagave mahAvIre seNiyassa raNNo bhiMbhisArassa, cellaNAdevIe, tIse ya mahaimahAliyAe parisAe, isiparisAe. jaiparisAe. maNiparisAe. maNussa-parisAe, devaparisAe, aNegasayAe jAva dhammo kahio / parisA pddigyaa| seNiyarAyA paDigao / bhAvArtha :- zreNikarAjA pAsethI bhagavAnanA darzanArthe javAnI vAta sAMbhaLI celaNAdevI harSita ane saMtuSTa thayA yAvata temaNe zreNikarAjAnA A vacanone vinayapUrvaka svIkAryA. tyAra pachI snAnagRhamAM praveza karIne, snAna Adi kAryo karIne yAvatu ghaNI dAsIo sAthe bahAranI upasthAna zALAmAM zreNikarAjA pAse AvyA. te samaye zreNikarAjA, celaNAdevI sAthe zreSTha dhArmikarathamAM beThA, guNazIla udyAnamAM AvyA yAvatu bhagavAnanI paryApAsanA karavA lAgyA. te ja rIte celaNA devI paNa paryApAsanA karavA lAgyA. te samaye zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe RSi, yati, muni, manuSya, devo ane seMkaDo vyaktionI mahApariSadamAM biMbisAra zreNikarAjA ane celaNAdevIne vAvatu dharmanuM svarUpa samajAvyuM. dharma kathA sAMbhaLIne pariSada pAchI pharI, zreNikarAjA paNa svasthAne pAchA pharyA. zreNika-celaNAnA darzanathI sAdhu-sAdhvIonuM nidAna:
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ | 102 / zrI dazAzrutaskaMdha sUtra | 8 tattha NaM egaiyANaM NiggaMthANaM NiggaMthINa ya seNiyaM rAyaM cellaNaM ca devi pAsittANaM imeyArUve ajjhathie, ciMtie, patthie, maNogae saMkappe samuppajjitthAaho NaM seNie rAyA mahaDDie jAva mahAsokkhe, je NaM NhAe jAva savvAlaMkAra-vibhUsie cellaNA devIe saddhiM urAlAI mANussagAI bhoga bhogAI bhuMjamANe viharai / Na me diTThA devA devalogaMsi, sakkhaM khalu ayaM deve / jai imassa sucariyassa tava-Niyama-baMbhaceravAsassa kallANe phalavittivisese atthi, taM vayamavi AgamessAI imAiM eyArUvAiM orAlAI mANussagAI bhoga bhogAiM bhuMjamANA viharAmo, se ttaM sAhU / aho NaM cellaNAdevI mahiDDiyA jAva mahAsokkhA jA NaM NhAyA jAva savvAlaMkAravibhUsiyA seNieNaM raNNA saddhiM urAlAI mANussagAI bhoga bhogAI bhuMjamANI viharai / Na me divAo devIo devalogasi, sakkhA khalu imA devii| jai imassa sucariyassa tava-Niyama-baMbhaceravAsassa kallANe phalavittivisese atthi, taM vayamavi AgamissAiM imAiM eyArUvAiM orAlAI mANussagAI bhoga bhogAiM bhuMjamANIo viharAmo, se taM sAhU / ajjo tti samaNe bhagavaM mahAvIre te bahave NiggaMthA NiggaMthIo ya AmaMtettA evaM vayAsI- seNiyaM rAyaM cellaNAdeviM pAsittA imeyArUve ajjhathie jAva samupajjitthA-aho NaM seNie rAyA mahiDDie jAva se taM sAhU; aho NaM cellaNA devI mahiDDiyA jAva se taM sAhU / se NUNaM ajjo ! atthe samaDhe ? haMtA, atthi| bhAvArtha :- tyAM (guNazIlacaityamAM) zreNikarAjA ane calaNAdevIne joIne keTalAka nigraMtho ane nigraMthIonA manamAM A prakAranA adhyavasAya, ciMtana, icchA ane manogata saMkalpa utpanna thayA ke aho! A zreNikarAjA mahAna RddhivALA yAvata ghaNA sukhI che. te snAna karIne yAvat sarva alaMkArothI vibhUSita thaIne celaNAdevI sAthe manuSyasabaMdhI udAra(uttama)kAmabhoga bhogavI rahyA che. ApaNe devalokanA devone joyA nathI. ApaNA mATe to A(zreNika rAjA)ja sAkSAt deva svarUpa che. jo samyakarUpe Acarita amArA cAritra, tapa, niyama, brahmacaryanA pAlananuM koI kalyANakArI viziSTa phaLa hoya to ame paNa bhaviSyamAM A prakAranA manuSyasabaMdhI bhogone prApta karIe, te ApaNA mATe uttama che. (keTalIka nirgathIonA manamAM saMkalpa utpanna thayo ke-) aho ! A celaNAdevI mahAna RddhivALA che yathAvata ghaNA ja sukhI che. te snAna karIne vAvatu badhA ja alaMkArothI vibhUSita thaIne zreNika rAjA sAthe manuSyasabaMdhI uttama bhogo bhogavI rahyA che. ApaNe devalokanI devIone joI nathI, ApaNA mATe to A(celaNAdevI) ja sAkSAt devI svarUpa che. samyaka rUpe Acarita amArA cAritra tapa, niyama ane brahmacaryapAlananuM koI viziSTa phaLa hoya to ApaNe paNa bhaviSyamAM A prakAranA manuSyasabaMdhI bhogone prApta karIe, te ja ApaNA mATe uttama che.
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ | zA-10 | 10 | zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe ghaNA sAdhu ane sAdhvIone saMbodhana karIne A pramANe kahyuM, he Aryo! zreNikarAjA ane calaNAdevIne joIne tamArA manamAM zuM A prakAranA pariNAmo yAvata vicAro utpanna thayA che? ke-aho! zreNikarAjA mahAnaRddhivALA che yAvatu ApaNe paNa bhaviSyamAM(bhavAMtaramAM) AvA uttama bhogone prApta karIe te ApaNA mATe uttama che. aho ! calaNAdevI mahaddhika che yAvata ApaNe paNa bhaviSyamAM manuSyANI saMbaMdhI uttama bhogone prApta karIe. he Aryo! (he AryAo zuM) A vRttAMta yathArtha che? hA bhagavAna ! A vRtAMta yathArtha che arthAtu amone A prakArano vicAra Avyo che. viveyana: prastuta sUtromAM varNita viSaya A dazAnI utthAnikA rUpa che. nava prakAranA nidAnanA varNana pUrve sUtrakAre bhagavAnanA samavasaraNamAM rAjA zreNika tathA rANI celaNAnuM Agamana tathA tenA rUpa sauMdaryane joIne keTalAka sAdhu-sAdhvIe karelA nidAnanuM pratipAdana karyuM che. (1) nithornupuruSa loga mATe nidhAna mane tenuM : 9 evaM khalu samaNAuso ! mae dhamme paNNatte-iNameva NiggaMthe pAvayaNe sacce aNuttare paDipuNNe kevale saMsuddhe NeAue sallakattaNe siddhimagge muttimagge NijjANamagge NivvANamagge avitahamavisaMdhI, savvadukkhappahINamagge / itthaM ThiyA jIvA sijhaMti bujhaMti muccaMti pariNivvAyaMti savvadukkhANamaMtaM kreNti| bhAvArtha - he AyuSyamAna zramaNo! meM zruta-cAritra rUpa dharmanuM nirUpaNa karyuM che. te nigraMtha pravacana satya cha, anuttarache, pratipUche, madvitIya cha, zuddha che, nyAya saMgata cha, bhAyAzasya, nihanazalya, mithyAdarzana zalya, A traNa zalyane kApanAra che, siddhino mArga che, muktino mArga che, nirvANano mArga che, A mArga ja yathArtha che, asaMdigdha che ane badhA duHkhothI mukta thavAno mArga che. A sarvajJa prarUpita dharmanA ArAdhaka jIvo siddha, buddha, mukta thaI nirvANane prApta thAya che ane badhA duHkhono aMta kare che. 10 jassa NaM dhammassa NiggaMthe sikkhAe uvaTThie viharamANe purA digiMchAe, purA pivAsAe purA sItAtavehiM, purA puDhehiM virUvarUvehiM parIsahovasaggehiM udiNNakAmajAe yAvi viharejjA se ya parakkamejjA, se ya parakkamamANe pAsejjA-je ime uggaputtA mahAmAuyA, bhogaputtA mahAmAuyA, tesiM NaM aNNayarassa aijAyamANassa vA NijjAyamANassa vA purao mahaM dAsI-dAsa-kiMkara-kammakara purisa-pAyattaparikkhittaM chattaM bhiMgAraM gahAya NiggacchaMti / tayANaMtaraM ca NaM purao mahAAsA AsavarA, ubhao tesiM NAgA NAgavarA piTThao rahA rahavarA, rahasaMgalli / se ya uddhariya-seya-chatte, abbhugaye bhiMgAre, paggahiya tAliyaMTe, pavIyaNNa-seya-cAmarabAlavIyaNIe / abhikkhaNaM-abhikkhaNaM aijAiya-NijjAiya sappabhA / sa puvvAvaraM ca NaM hAe jAva savvAlaMkAravibhUsie, mahai mahAliyAe
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI dazAzrutaskaMdha sUtra kUDAgArasAlAe, mahai mahAlayaMsi sayaNijjaMsi duhao uNNate majjhe NatagaMbhIre vaNNao savvarAtiNieNaM joiNA jhiyAyamANeNaM, itthigummaparivuDe mahayAhata-NaTTagIya-vAiya-taMtI-tala-tAla-tuDiya-ghaNa-muiMga-muddala-paDuppavAiya raveNaM orAlAI mANussagAIM kAmabhogAI bhuMjamANe viharai / 104 * tassa NaM egamavi ANavemANassa jAva cattAri paMca avuttA ceva abbhutttthetimaLa devALuppiyA ! vi remo ? vi vagemo ? ji Amo ? viMja AvidAmo? kiM bhe hiyaicchiyaM ? kiM te Asagassa sadai ? bhAvArtha:cAritra dharmano svIkAra karIne, saMyama jIvananuM pAlana karatAM bhUkha-tarasa, garamI-ThaMDI vagere parisaha-upasargothI pIDita koI sAdhune mohano udaya thaI jAya ane te udita moha sahita saMyamanuM pAlana karatAM, saMyamamAM parAkrama karatAM te sAdhu zuddha mAtR-pitR kuLavALA koI ugnavaMzIya, bhogavaMzIya rAjakumArane jue ke je rAjakumAra mahelamAMthI bahAra nIkaLe ke rAja mahelamAM praveza kare tyAre hAthamAM chatra, jhArI, Adi grahaNa karelA dAsa-dAsI, nokara-cAkara, kAma karanArA aneka anucarono vizALa samudAya tenI sAthe cAlato hoya che. te rAjakumAranI AgaLa uttama jAtivAna azvo,baMne bAjue zreSTha hAthIo, pAchaLa sArathi yukta zreSTha--uttama ratho tathA jhArIthI zItala sugaMdhI pANIno chaMTakAva karatA, hAthamAM zveta chatrane dhAraNa karelA ane zveta cAmara vIMjhatA aneka mANasothI gherAIne(te rAjakumAra) vAraMvAra AvAgamana kare che. te rAjakumAra yogya samaye snAna karI, alaMkArothI vibhUSita thaIne vizALa kUTAgArazALA(parvatanA zikhara upara sthita athavA zikharanA AkAravALA, rAjamahelamAM moTI, baMne bAjuthI unnata ane madhyamAMthI namelI zayyA upara besIne, AkhI rAta dIpakanA jhagamagATamAM strI samudAyathI vIMTaLAIne kuzaLa nartakonA nRtya jotAM, gAyakonA gIta sAMbhaLatAM ane gIta, vAjiMtra, taMtrI, tala-tAla, truTita, ghana, mRdaMga, mAdala vagere vAjiMtranA madhura dhvanimAM magna banI, uttama manuSya saMbaMdhI kAmabhogone bhogavatA rahe che. koI eka nokarane bolAve tyAM cAra-pAMca nokaro hAjara thaI jAya ane pUchavA lAge ke he devAnupriya! kaho, ame tamArA mATe zuM karIe ? zuM lAvIe ? zuM ApIe ? zuM rAkhIe(mUkIe) ? kharekhara ! Apa hRdayathI zuM iccho cho ? Apane kyA bhAvatA--svAdiSTa padArtho che arthAt kyA bhAvatA bhojana lAvIe ? 11 jaM pAsittA NiggaMthe NidANaM karei - jai imassa sucariya-tava- Niyama - baMbhaceravAsassa kallANe phalavittivisese atthi, taM ahamavi AgamissAe imAI eyArUvAiM orAlAI mANussagAI kAmabhogAI bhuMjamANe viharAmi - se taM sAhU | bhAvArtha:- rAjakumArono A prakArano vaibhava joIne sAdhu nidAna kare che ke jo sArI rIte Acarata cAritra, tapa, niyama ane brahmacarya pAlananuM koI kalyANakArI viziSTa phaLa hoya to, huM paNa bhaviSyamAM (bhavAMtaramAM) A prakAranA uttama manuSyasabaMdhI kAmabhogone bhogavato rahuM, te mArA mATe zreSTha thaze. 12 evaM khalu samaNAuso ! NiggaMthe NidANaM kiccA tassa ThANassa aNAloiyaappaDikkaMte kAlamAse kAlaM kiccA aNNayaresu devaloesu devattAe uvavattAro
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ zA-10 | 105 bhavai-mahaDDiesu mahajjuiesu mahabbalesu mahAyasesu mahAsukkhesu mahANubhAgesu dUragaIsu ciraTThiiesu / se NaM tattha deve bhavai mahaDDie jAva divvAI bhogAI bhuMjamANe viharai jAva se NaM tAo devalogAo AukkhaeNaM bhavakkhaeNaM, ThiikkhaeNaM, aNaMtaraM cayaM caittA se je ime bhavaMti uggaputtA mahAmAuyA bhogaputtA mahAmAuyA, tesiM NaM aNNayaraMsi kulaMsi puttattAe paccAyAti / se NaM tattha dArae bhavaisakamAlapANipAe, ahINapaDipaNNapaMcidiyasarIre, lakkhaNa-vaMjaNagaNovavee sasisomAgAre kaMte piyadasaNe surUve / tae NaM se dArae ummukkabAlabhAve viNNAyapariNayamitte jovvaNagamaNuppatte sayameva peiyaM dAyaM paDivajjati / tassa NaM aijAyamANassa vA NijjAyamANassa vA purao mahaM dAsI-dAsakiMkara-kammakara-purisa-pAyatta parikkhittaM chataM bhiMgAraM gahAya Nigacchati jAva tassa NaM egamavi ANavemANassa jAva cattAri paMca avuttA ceva abbhututi-bhaNa devANuppiyA ! kiM karemo jAva kiM te Asagassa sadati ?' tassa NaM tahappagArassa purisajAyassa tahArUve samaNe vA mAhaNe vA ubhao kAlaM kevalipaNNattaM dhammAikkhejjA ? haMtA ! AikkhejjA / se NaM paDisuNejjA? No iNaDhe samaDhe, / abhavie NaM se tassa dhammassa savaNayAe / se ya bhavai-mahicche jAva dAhiNagAmI jeraie kaNhapakkhie, AgamissAe dullahabohie yAvi bhvi| taM evaM khalu samaNAuso ! tassa NiyANassa imeyArUve pAvae phalavivAge jaM No saMcAei kevalipaNNattaM dhamma paDisuNittae / bhAvArtha - he AyuSyamAna zramaNo!te sAdhu nidAna karIne, te nidAnanI AlocanA ane pratikramaNa karyA vinA jIvananI aMtima kSaNomAMdeha choDI mahARddhivALA, mahAdyutivALA, mahAbaLavALA, mahAyazavALa , mahAsukhavALA, mahAprabhAvALA, dUra javAnI zaktivALA, lAMbI sthitivALA koI devalokamAM devarUpe utpanna thAya che. tyAM te mahaddhika deva thAya che ane yAvatuM te deva sabaMdhI bhogone bhogavatA vicare che thAvata deva saMbaMdhI AyuSyano, bhavano ane sthitino kSaya thavAthI te devalokathI cyavIne zuddha mAtR-pitR pakSavALA ugrakula, bhogakuLa vagere koI eka uttama kuLamAM putrarUpe utpanna thAya che. tyAM te bALaka sukomaLa hAthapaga- vALo tathA pAMca indriyothI pUrNa, zubha lakSaNa, vyaMjanaguNothI yukta, caMdramAnI samAna saumya, priya, darzanIya, svarUpavAna thAya che. te bALakanI bAlyAvasthA vyatIta thayA pachI kalAnipuNatA ane yuvAvasthAne prApta thatAM te svayaM pitAnI saMpattino adhikArI bane che. te gharanI bahAra jAya ke aMdara Ave tyAre AgaLa chatra, jArI vagere laIne aneka dAsadAsI, nokara-cAkara cAle che yAvatu ekane bolAve tyAM cAra-pAMca nokaro AvIne UbhA rahI jAya che ane pUche che ke he devAnupriya! kaho, ame ApanA mATe zuM karIe? Apane kyA padArtho svAdiSTa lAge che arthAt kyA bhAvatA bhojana laI AvIe? prazna- A prakAranI RddhithI yukta te puruSane zuM tathArUpanA arthAt saMyamAdinA yathArthapAlaka
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 106 ] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra zramaNa-mAhaNa ubhayakALa kevaLI prarUpita dharma kahe che? uttara- hA kahe che. prazna- zuM te dharma prarUpaNAne sAMbhaLe che? uttara- te saMbhava nathI, kAraNa ke te dharmazravaNane mATe yogya nathI. mahAicchAovALA te thAvata dakSiNa dizAvartI narakamAM kRSNapAkSika nArakIrUpe utpanna thAya che. bhaviSyamAM tene samyaktvanI prApti paNa durlabha thAya che arthAt te durlabhabodhi bane che. he AyuSyamAna zramaNo te nidAnazalyanA pApakArI pariNAma svarUpe kevalI prarUpita dharmanuM zravaNa paNa karI zakatA nathI. (ra) nigraMthIonuM strIbhoga saMbaMdhI nidAna ane tenuM phaLa :|13 evaM khalu samaNAuso ! mae dhamme paNNatte, iNameva NiggaMthe pAvayaNe sacce jAva savvadukkhANa ata kareti / jassa NaM dhammassa NiggaMthI sikkhAe uvaTThiyA viharamANI purA digiMchAe jAva udiNNa kAma jAyA yAvi viharejjA sA ya parakkamejjA, sA ya parakkamamANI pAsejjA se jA imA itthiyA bhavai-egA, egajAyA, egAbharaNapihANA, tella pelA iva susaMgopiyA, cela-pelA iva susaMparigahiyA, rayaNakaraMDagasamANA / tIse NaM aijAyamANIe vA NijjAyamANIe vA purao mahaM dAsI dAsa kiMkara kammakara purisA payattaparikkhittaM chataM bhiMgAraM gahAya NiggacchaMti jAva tassa NaM egamavi ANavemANassa jAva cattAri paMca avuttA ceva abbhuTuMti, bhaNa devANuppiyA ! kiM karemo jAva kiM te Asagassa sadati ? bhAvArtha - he AyuSyamAna zramaNo ! meM zrata ane cAritra dharmanuM pratipAdana karyuM che, te nigraMtha pravacana satya che yAvatu badhA duHkhono aMta kare che. te cAritra dharmano svIkAra karIne, saMyama jIvananuM pAlana karatAM bhUkha vagere pariSahothI pIDita thAvat udita kAma-moha sahita saMyamamAM parAkrama karatI koI sAdhvI, strI Adine joIne vicAre ke A strI potAnA patinI eka patnI che, eka mAtra prANapriyA che. te suvarNanA ke ratnonA eka sarakhA AbharaNa ane vastra pahere che. tenA pati mATe te telanI zIzI, vastronI peTI ane ratnonA karaMDiyAnI samAna saMrakSaNIya che ane saMgrahaNIya che. mahelamAM te aMdara jAya ane bahAra nIkaLe tyAre tenI pAchaLa chatra, jArI laIne aneka dAsa-dAsI, nokara-cAkara cAle che yAvata ekane bolAve tyAM tenI sAme cAra-pAMca nokaro hAjara thaI jAya che ane pUche che he devAnupriya! kaho, ame ApanA mATe zuM karIe? yAvatu ApanA mATe kyA bhAvatA bhojana laI AvIe ? 14 jaM pAsittA NiggaMthI NidANaM kareti- jai imassa sucariya-tava-NiyamabaMbhaceravAsassa kallANe phalavittivisese asthi, taM ahamavi AgamissAe imAI eyArUvAI orAlAI mANussagAI bhogabhogAI bhuMjamANI viharAmi-se taM sAhu /
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ zA-10 107 bhAvArtha :- temane joI sAdhvIjI nidAna kare che ke jo samyaka rIte Arita mArA tapa, saMyama, niyama ane brahmacarya pAlananuM kalyANakArI koI viziSTa phaLa hoya, to huM AvatA bhavamAM A prakAranA uttama manuSya saMbaMdhI kAmabhogone prApta karuM, te mArA mATe uttama che. 15 evaM khalu samAuso ! NiggaMthI NidANaM kiccA tassa ThANassa aNAloiya appaDikkaMtA kAlamAse kAlaM kiccA aNNayaresu devaloesu devattAe uvavattArA bhavai jAva divvAiM bhogAI bhujamANI viharai jAva sA NaM tAo devalogAo Aukkhae NaM bhavakkhaeNaM ThiikkhaeNaM anaMtaraM cayaM caittA je ime bhavaMti uggaputtA mahAmAyA bhogaputtA mahAmAuyA etesiM NaM aNNayaraMsi kulaMsi dAriyattAe pccaayaai| sA NaM tattha dAriyA bhavai sukumAlA jAva surUvA / tae NaM taM dAriyaM ammApiyaro ummukkabAlabhAvaM viNNAyapariNayamittaM, jovvaNagamaNuppattaM, paDirUveNaM sukkeNaM paDirUvassa bhattArassa bhAriyattAe dalayaMti / sA NaM tassa bhAriyA bhavai egA, egajAyA, iTThA, kaMtA, piyA, maNuNNA, maNAmA, dhejjA, vesAsiyA, sammayA, bahumayA, aNumayA, rayaNakaraMDagasamANA / tIse NaM aijAyamANIe vA NijjAmANIe vA purao mahaM dAsI-dAsakiMkara -kammakara purisa pAyattaparikkhittaM chattaM, bhiMgAraM gahAya NiggacchaMti jAva tassa NaM egamavi ANavemANassa jAva cattAri paMca avuttA ceva abbhuTTeti bhaNa devAppiyA ! kiM karemo jAva kiM te Asagassa sadai ? tIse NaM tahappagArAe itthiyAe tahArUve samaNe vA mAhaNe vA ubhayakAlaM kevalipaNNattaM dhammaM AikkhejjA ? haMtA ! AikkhejjA / sA NaM bhaMte ! paDaNejjA ? No iNaTTe samaTTe / abhivayA NaM sA tassa dhammassa savaNayAe / sA ya bhavai mahicchA jAva dAhiNagAmie Neraie kaNhapakkhie AgamissAe dullabhabohiyA yAvi bhavai / evaM khalu samaNAuso ! tassa NiyANassa imeyArUve pAvae phalavivAge jaM No saMcAeti kevalipaNNattaM dhammaM paDisuNittae / bhAvArtha :- hai AyuSyamAna zramaNo ! te sAdhvI nidAna karIne, te nidAnanI AlocanA ane pratikramaNa karyA vinA jIvananI aMtima kSaNomAM deha tyAga karI koI eka devalokamAM devarUpe utpanna thAya che ane tyAM divyabhoga bhogave che. deva saMbaMdhI AyuSya, bhava ane sthitino kSaya thAya tyAre te devalokathI cyavIne vizuddha mAtR-pitRpakSavALA ugravaMzI athavA bhogavaMzI Adi kuLamAMthI koI eka uttama kuLamAM bAlikArUpe utpanna thAya che. tyAM te bAlikA sukumAra ane surUpa hoya che. teno bAlyakALa vyatIta thayA pachI kaLAomAM nipuNatA ane yauvanavayane prApta thatAM, mAtA-pitA tene tenA jevA suMdara yogya patine, anurUpa daheja
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI dazAzrutaskaMdha sUtra ApI patnIrUpe soMpe che arthAt paraNAve che. te tenA patinI iSTa, kAMta, priya, manojJa, ati manohara, dhairyanuMsthAna, vizvAsapAtra, saMmata, bahumata, anumata, (atizaya priya) ratnanA karaMDiyAnI samAna eka mAtra patnI hoya che. 108 mahelamAMthI bahAra nIkaLe ke aMdara praveze tyAre tenI AgaLa chatra, jArI, laIne aneka dAsa-dAsI, nokara-cAkara cAle che yAvat ekane bolAvatAM cAra-pAMca nokaro hAjara thaI jAya che ane pUche che ke he devAnupriya ? kaho, ame ApanA mATe zuM karIe ? yAvat ApanA mATe kyA bhAvatA bhojana laI AvIe. prazna- zuM te RddhisaMpanna-sAMsArika sukhamAM nimagna strIne tathArUpanA zramaNa-mAhaNa ubhaya kALe kevaLI prarUpita dharma kahe che ? uttara- hA, kahe che. prazna- zuM te dharma prarUpaNAne zraddhApUrvaka sAMbhaLe che ? uttara- te saMbhava nathI, kAraNa ke te strI dharma zravaNane mATe ayogya che. utkRSTa abhilASAvALI te strI dakSiNa dizAvartI narakamAM kRSNapAkSika nArakIrUpe utpanna thAya che tathA bhaviSyamAM tene samyaktvanI prApti paNa durlabha thAya che. he AyuSyamAna zramaNo ! nidAnazalyanA pApakArI pariNAma svarUpe kevalI prarUpita dharmanuM zravaNa paNa karI zakatI nathI. (3) nigraMthonuM strI thavAnuM mATe nidAna ane tenuM phaLa H 16 evaM khalu samaNAuso ! mae dhamme paNNatte, iNameva NiggaMthe pAvayaNe sacce jAva savvadukkhANaM aMta kareMti / jassa NaM dhammassa NiggaMthe sikkhAe uvaTThie viharamANe purAdigiMchAe jAva se ya parakkamamANe pAsejjA-se jA imA itthiyA bhavai-egA egajAyA jAva jaM pAsittA NiggaMthe NidANaM kareMti- dukkhaM khalu pumattaNae, je ime uggaputtA mahAmAyA bhogaputtA mahAmAuyA etesiM NaM aNNayaresu uccAvaesu mahAsamara - saMgAmesu uccAvayAiM satthAI uraMsi ceva paDisaMvedeti / taM dukkhaM khalu pumattaNae, itthittaNayaM sAhu / bhAvArtha :- he AyuSyamAna zramaNo ! meM zruta ane cAritra dharmanuM nirUpaNa karyu che. A nigraMtha pravacana satya che yAvat badhA duHkhono aMta kare che. te cAritra dharmano svIkAra karIne, saMyama jIvananuM pAlana karatAM bhUkha vagere pariSahothI pIDita koI sAdhu udita kAma-moha sahita yAvat saMyamamAM parAkrama karatA koI strI(rAjarANI) Adine joIne vicAre che puruSanuM jIvana duHkhamaya che, vizudgha mAtR-pitRpakSavALA ugravaMzI athavA bhogavaMzI puruSane nAnA-moTA yuddhamAM javuM paDe che ane nAnA-moTA zastronA prahAra chAtI upara jhIlavA paDe che ane te prahArathI utpanna thatI vedanAthI te vyathita thAya che, puruSanuM jIvana duHkhamaya che ane strInuM jIvana sukhamaya che. 17 jai imassa sucariyassa tava niyama-baMbhaceravAsassa kallANe phalavittivisese atthi, taM ahamavi AgamessAe imAiM eyArUvAiM orAlAI itthibhogAI bhuMjamANe viharami-se teM sAduM | evaM khalu samaNAuso ! NiggaMthe NiyANaM kiccA tassa ThANassa aNAloiya
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-10 [ 109 ] apaDikkaMte jAva AgamessAe dullahabohie yAvi bhavai / evaM khalu samaNAuso ! tassa NiyANassa imeyArUve pAvae phalavivAge jaM No saMcAei kevalipaNNattaM dhamma paDisuNittae / bhAvArtha :- samyaka prakAre Acarita mArA A tapa. niyama ane brahmacaryapAlanane koI viziSTa phaLa hoya, to huM paNa bhaviSyamAM A prakAranA strI sabaMdhI bhogone prApta karuM, te mArA mATe uttama che. he AyuSmAna sAdhuo ! te nigraMtha nidAna karIne tenI AlocanA pratikramaNa karyA vinA mRtyu pAme to yAvatu AgAmI bhavamAM tene samyatvanI prApti paNa durlabha thAya che. he AyuSmAna zramaNo ! A nidAnanuM A prakAranuM pApakArI pariNAma che ke te kevalI prarUpita dharmane sAMbhaLI zakato nathI. (4) nigraMthIonuM puruSa thavAnuM nidAna ane tenuM phaLa - 18 evaM khalu samaNAuso ! mae dhamme paNNatte, iNameva NiggaMthe pAvayaNe sacce jAva savvadukkhANaM aMtaM kareMti / ____ jassa NaM dhammassa NiggaMthI sikkhAe uvaTThiyA viharamANI jAva purA digiMchAe jAva sA ya parakkamamANI pAsejjA-se je ime uggaputtA mahAmAuyA, bhogaputtA mahAmAuyA jAva jaM pAsittA NiggaMthI NidANaM kareMti- dukkhaM khalu itthittaNae dussaMcArAiM gAmaMtarAiM jAva saNNivasaMtarAI / se jahANAmae aMbapesiyAi vA aMbADagapesiyAi vA mAtuliMgapesiyAi vA ucchukhaDiyAi vA saMbaliphAliyAi vA bahujaNassa AsAyaNijjA patthaNijjA pIhaNijjA abhilasaNijjA / evAmeva itthiyA vi bahujaNassa AsAyaNijjA jAva abhilasaNijjA ta dukkha khalu itthittaNae, pumattaNae NaM sAhu / bhAvArtha :- he AyuSyamAna zramaNo ! meM zruta ane cAritra dharmanuM pratipAdana karyuM che, A nigraMtha pravacana satya che yAvat sarva duHkhono aMta kare che. cAritra dharmano svIkAra karIne, saMyamI jIvananuM pAlana karatAM bhUkha vagere parISahothI pIDita, saMyamI jIvanamAM udita kAma-moha sahita parAkrama karatI sAdhvI puruSane joIne vicAre che ke- A puruSa vizuddha mAtR-pitRpakSavALo, ugravaMzI athavA bhogavaMzI yAvata tenI sevAmAM rahelA aneka sevako tene pUche che, he devAnupriya! Apane zuM joIe che? ApanA mATe ame zuM lAvIe? ityAdi. te puruSanA sukha vibhavane joIne te nigraMthI nidAna kare che ke strInuM jIvana atyaMta duHkhamaya ane kaSTamaya che. strIone eka gAmathI bIjA gAmamAM, eka saMnivezathI bIjA saMnivezamAM gamanAgamana karavuM atyaMta kaThina che. je rIte kerInI cIra, bijorAnA TukaDA, koThAnA TukaDA, zeraDInA TukaDA ane zAlmalInI zIMga, ghaNA manuSyo mATe AsvAdanIya, prArthanIya, icchanIya abhilaSaNIya che, te rIte strInuM zarIra paNa ghaNA manuSyo mATe AsvAdanIya, abhilaSaNIya che, tethI strInuM jIvana duHkhamaya che ane puruSanuM jIvana sukhamaya che.
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ | 110 / zrI dazAzrutaskaMdha sUtra 19 jai imassa sucariyassa tava-Niyama-baMbhaceravAsassa kallANe phalavittivisese atthi, taM ahamavi AgamessAe imAI eyArUvAI orAlAI purasibhogAI bhuMjamANI viharAmi-se taM sAhu / evaM khalu samaNAuso ! NiggaMthI NidANaM kiccA tassa ThANassa ANAloiya appaDikkatA jAva AgamessAe dullahabohiyA yAvi bhavai / evaM khalu samaNAuso! tassa NiyANassa imeyArUve pAvae phalavivAge jaM No saMcAei kevalipaNNattaM dhamma paDisuNittae / bhAvArtha :- samyaka rIte AcarelA mArA, tapa, niyama ane brahmacaryapAlananuM kalyANakArI koI viziSTa phaLa hoya to, huM paNa bhaviSyamAM A prakAranA uttama puruSa sabaMdhI kAmabhogone prApta karuM te mArA mATe uttama che. A rIte he AyuSyamAna zramaNo! te sAdhvI nidAna karIne tenI AlocanA, pratikramaNa karyA vinA thAvata mRtyu pAme to(te devabhava karI pazcAt manuSya janmamAM puruSa yogya bhogone prApta kare che, paraMtu dharmanuM zravaNa karI zakatI nathI, tene samyakatvanI prApti paNa durlabha thAya che. he AyuSyamAna zramaNo! te nidAnanuM A pApakArI pariNAma che ke te kevalI prarUpitadharmanuM zravaNa paNa karI zakatA nathI. (5) sva-para-vikSurvita hevI pariyArAnuniTAna mane tenu:20 evaM khalu samaNAuso ! mae dhamme paNNatte, iNameva NiggaMthe pAvayaNe sacce jAva savvadukkhANamaMtaM kareMti / jassa NaM dhammassa NiggaMtho vA NiggaMthI vA sikkhAe uvaTThie viharamANe jAva se ya parakkamamANe mANussehiM kAmabhogehiM Nivveya gacchejjA-mANussagA khalu kAmabhogA adhuvA aNiiyA asAsayA saDaNa-paDaNa-viddhasaNadhammA / uccArapAsavaNa-khela-jalla-siMghANaga-vaMta-pitta-sukka-soNiyasamubbhavA / durUvaussAsa-NissAsA duraMta-mutta-purIsapuNNA vaMtAsavA pittAsavA khelAsavA pacchApura ca NaM avassaM vippajahaNijjA / ___ saMti uDDe devA devaloyaMsi / te NaM tattha aNNesiM devANaM devIo abhijujiyaabhijuMjiya pariyAreti appaNo ceva appANaM viuvviya-viuvviya pariyAreti, appaNicciyAo devIo abhijuMjiya abhimuMjiya pariyAreti / bhAvArtha :- he AyuSyamAna zramaNo ! meM zruta-cAritra dharmanuM pratipAdana karyu che. A nirgastha pravacana satya che yAvat sarva duHkhono aMta kare che. - te cAritra dharmane svIkArIne, saMyamanuM pAlana karatA koI sAdhu ke sAdhvIne vAvatu saMyamamAM parAkrama karatAM manuSyanuM citta kAmabhogothI virakta thaI jAya ane te vicAre ke manuSyanA kAmabhoga adhruva che, anitya che, azAzvata che, saDana-paDana ane vidhvaMsanA svabhAvavALA che arthAt nazvara che. maLa, mUtra, zleSma, mela, kapha, vAta, pita, zukra ane lohImaya zarIrathI udbhavita che. durgadhayukta zvAsozvAsa tathA
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ zA-10 | 111 / maLa-mUtrathI paripUrNa che, vAta, pitta ane kaphanA dvAra che, pahelA ke pachI te avazya choDavA yogya che. Urdhva devalokamAM je devo che te tyAM anya devonI devIo sAthe kAmakrIDA kare che, svayaM potAnI vikurvita devIo sAthe kAmakrIDA kare che ane potAnI devIo sAthe paNa kAmakrIDA kare che. 21 jai imassa sucariyassa tava-Niyama-baMbhaceravAsassa kallANe phalavittivisese asthi taM ahamavi AgamessAe imAI eyArUvAiM divvAI bhogAI bhuMjamANe viharAmi-se taM sAhu / ____ evaM khalu samaNAuso ! NiggaMtho vA NiggaMthI vA NiyANaM kiccA jAva deve bhavai mahiDDie jAva divvAiM bhogAI bhuMjamANe viharai / se NaM tattha aNNesiM devANaM devIo abhimuMjiya-abhimuMjiya pariyArei, appaNo ceva appANaM viuvviyaviuvviya pariyArei, appaNijjayAo devIo abhijujiya abhijuMjiya priyaarei| se NaM tAo devalogAo AukkhaeNaM jAva pumattAe paccAyAti jAva tassa NaM egamavi ANavemANassa jAva cattAri paMca avuttA ceva abhuTuMti-bhaNa devANuppiyA! kiM karemo jAva kiM te Asagassa sayai ?" tassa NaM tahappagArassa purisajAyassa tahArUve samaNe vA mAhaNe vA ubhao kAlaM kevalipaNNattaM dhammamAikkhejjA? haMtA ! AikkhejjA / se NaM paDisuNijjA? haMtA ! paDisuNijjA / se NaM saddahejjA, pattiejjA, roejjA ? No iNaDhe smtthe| abhavie NaM se tassa dhammassa saddahaNayAe / se ya bhavati mahicche jAva dAhiNagAmie raie kaNhapakkhie AgamessAe dullabhabohie yAvi bhavati / evaM khalu samaNAuso / tassa NiyANassa imeyArUve pAvae phalavivAge-jaM No saMcAeti kevali-paNNattaM dhammaM saddahittae vA, pattiyattie vA, roittae vA / bhAvArtha - samyaka rIte Acarita mArA tapa, niyama, ane brahmacaryapAlananuM, viziSTa phaLa hoya to huM paNa bhaviSyamAM AvA divyabhogone prApta karuM, te mArA mATe uttama che. - he AyuSyamAna zramaNo! sAdhu athavA sAdhvI A rIte nidAna karIne yAvatuM devarUpe utpanna thAya che, te tyAM mahAddhivALA deva thAya che ane divyabhogone bhogave che. te deva tyAM anya devonI devIo sAthe kAmakrIDA kare che, svayaM potAnI ja vikarvita devIo sAthe kAmakrIDA kare che ane potAnI devIo sAthe paNa kAmakrIDA kare che. te deva devalokanuM AyuSya pUrNa thatAM puruSarUpamAM utpanna thAya che yAvatuM te puruSa ekane bolAve tyAM cAra, pAMca, puruSo hAjara thaI jAya che ane pUche che ke he devAnupriya! kaho, ApanA mATe ame zuM karIe ? vAva ApanA mATe kyA bhAvatA bhojana laI AvIe ? prazna- A prakAranI RddhithI yukta te puruSane zuM tathArUpanA zramaNa-mAhaNa ubhaya kALe divasamAM vAra) vaNI pra3pita dharmacha? 612-8 che.prazra-zuMte dhanate samacha ? 6ttara-8,
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ | 112 / zrI dazAzrutaskaMdha sUtra sAbhaNe cha.zra-zaMtanata vaNI pra3pita dharma 52 zraddhA, pratIti bhane ruthi utpanna thAyacha? 612te saMbhava nathI, kAraNa ke sarvajJa prarUpita dharma para zraddhA karavAne ayogya che. utkRSTa abhilASAvALo te dakSiNa dizAvartI narakamAM kRSNapAkSika nArakI rUpe utpanna thAya che tathA bhaviSyamAM tene samyakatvanI prApti paNa durlabha thAya che. he AyuSyamAna zramaNo ! nidAnazalyanuM A pApakArI pariNAma che ke tene kevalI prarUpita dharma para zraddhA, pratIti ane ruci thatI nathI. (7)sva-vivita hevI pariyArAnuM niEAna mane tenu: 22 evaM khalu samaNAuso ! mae dhamme paNNatte jAva se ya parakkamamANe mANussae su kAmabhogesu NivveyaM gacchejjA / mANussagA khalu kAmabhogA adhuvA jAva vippajahaNijjA / saMti uDDe devA devaloyaMsi te NaM tattha No aNNesiM devANaM devIo abhimuMjiyaabhijujiya pariyAreti, appaNo ceva appANaM viuvvittA pariyAreti, appaNijjiyAo devIo abhimuMjiya-abhimuMjiya pariyAreti / _jai imassa sucariyassa tava-Niyama-baMbhaceravAsassa kallANe phalavittivisese asthi, ahamavi AgamessAe imAI eyArUvAiM divvAiM bhogAI bhuMjamANe viharAmi-se taM sAhu / bhAvArtha :- he AyuSyamAna zramaNo! meM zruta-cAritra dharmanuM nirUpaNa karyuM che yAvatu saMyamamAM parAkrama karatA koI sAdhu ke sAdhvInuM citta manuSya sabaMdhI kAmabhogothI virakta thaI jAya ane te vicAre ke manuSyasabaMdhI kAmabhoga adhruva che yAvat choDavA yogya che. Urdhva devalokamAM je devo che, te tyAM anya devonI devIo sAthe kAmakrIDA karatAM nathI, paraMtu potAnI ja vikarvita devIo sAthe kAmakrIDA kare che tathA svayaMnI devIo sAthe kAmakrIDA kare che. samyaka rIte AcarelA mArA A tapa, niyama ane brahmacaryapAlananuM kalyANakArI viziSTa phaLa hoya to huM paNa AvatA bhavamAM A prakAranA divyabhogone prApta karuM, te mArA mATe uttama che. 23 evaM khalu samaNAuso ! NiggaMtho vA NiggaMthI vA NiyANaM kiccA jAva deve bhavai mahiDDie jAva divvAI bhogAI bhuMjamANe viharai / se NaM tattha No aNNesiM devANaM devIo abhimuMjiya-abhimuMjiya pariyArei, appaNo ceva appANaM viuvviyaviuvviya pariyArei, appaNijjiyAo devIo abhimuMjiya-abhimuMjiya priyaarei| se NaM tAo devalogAo AukkhaeNaM jAva pumattAe paccAyAi jAva tassa NaM egamavi ANavemANassa jAva cattAri paMca avuttA ceva abhuTuMti-bhaNa devANuppiyA ! kiM karemo jAva kiM te Asagassa sayai ? tassa NaM tahappagArassa purisajAyassa tahArUve samaNe vA mAhaNe vA ubhao
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-10 [ 113] kAlaM kevalipaNNattaM dhammamAikkhejjA? haMtA ! AikkhejjA / se NaM paDisuNejjA? haMtA ! paDisuNajjA / se NaM saddahejjA, pattiejjA, roejjA ? No iNaDhe samaDhe aNNattharUI yAvi bhavai / aNNarUimAyAe se bhavai- je ime AraNiyA AvasahiyA gAmaMtiyA kaNhUirahassiyA / No bahusaMjayA, No bahupaDivirayA savva pANa bhUya jIva sattesu appaNA saccAmosAiM evaM vipaDivadaMti____ ahaM Na haMtavvo, aNNe haMtavvA, ahaM Na ajjAveyavvo aNNe ajjAveyavvA, ahaM Na pariyAveyavvo aNNe pariyAveyavvA, ahaM NaM parighetavvo aNNe parighetavvA, ahaM Na uvaddaveyavvo aNNe uvaddaveyavvA, . evAmeva itthikAmehiM mucchiyA gaDhiyA giddhA ajjhovavaNNA jAva kAlamAse kAlaM kiccA aNNayerasu Asuriesu kivvisiesu ThANesu uvavattAro bhavati / te tato vimuccamANA bhujjo elamUyattAe paccAyati / evaM khalu samaNAuso ! tassa NiyANassa imeyArUve pAvae phalavivAgeNaM No saMcAeti kevalipaNNattaM dhammaM saddahittae vA pattiittae vA roittae vA / bhAvArtha :- he AyuSyamAna zramaNo ! sAdhu athavA sAdhvI A rIte nidAna karIne pAvata devarUpe utpana thAya che, te tyAM mahaddhika deva thAya che yAvata divyabhogone bhogave che. te deva tyAM anya devonI devIo sAthe kAmakrIDA karatA nathI, svayaM potAnI virtita devIo sAthe kAmakrIDA kare che ane potAnI devIonI sAthe kAmakrIDA kare che. te deva devalokanuM AyuSya pUrNa thatAM manuSya janmamAM puruSarUpe utpanna thAya che yAvatu te puruSa ekane bolAve tyAM cAra-pAMca nokaro bolAvyA vinA hAjara thAya che ane pUche che ke he devAnupriya! kaho, ame ApanA mATe zuM karIe? yAvatu Apane kyA padArtha iSTa che ? prazna- A prakAranI ddhithI yukta te puruSane zuM zramaNa-mAhaNa ubhaya kALe kevalI prarUpita dharma kahe che? uttara- hA kahe che. prazna- zuM te dharmane te sAMbhaLe? uttara- hA, te sAMbhaLe che. prazna- zuM tene te kevaLI prarUpita dharma upara zraddhA, pratIti ane ruci utpanna thAya che? uttara-te saMbhava nathI, te anyadarzanamAM ruci rAkhe che, anya darzanano svIkAra karI tenuM AcaraNa kare che, jema ke- te araNyavAsI tApasa, parNakuTiramAM rahenArA tApasa, gAmanI pAse bagIcAmAM rahenArA tApasa ane camatkArone gupta rAkhanArA tApasa bane che. te asaMyata che, prANI, bhUta, jIva ane sattvanI hiMsAthI avirakta che, te satyamRSA(mizrabhASA) bhASAno A pramANe prayoga kare che ke mane mAro nahi, bIjAne mAro; mane Adeza na Apo, bIjAne Adeza Apo; mane pIDA na Apo, bIjAne pIDA Apo; mane pakaDo nahi, bIjAne pakaDo; mane bhayabhIta na karo, bIjAne bhayabhIta karo; A rIte te strI sabaMdhI kAmabhogomAM mUcchita, grathita-baMdhAyelA, vRddha(lolupa) ane atyaMta Asakta rahe che, jIvananI aMtima kSaNomAM dehatyAga karI koI asuralokamAM kilviSI jAtinA devasthAnamAM utpanna thAya che. tyAMthI AyuSya pUrNa karIne te deha choDIne pharI gheTAM-bakarAMnI jema manuSyomAM mUMgA prANI rUpe utpanna thAya che.
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ | 114 / zrI dazAzrutaskaMdha sUtra he AyuSyamAna zramaNo! A nidAnanA A pApakArI pariNAma svarUpe tene kevalI prarUpita dharma para zraddhA, pratIti ane ruci utpanna thatI nathI. (7) sva:vI pariyArAnuM nidAna mane tenuM :24 evaM khalu samaNAuso ! mae dhamme paNNatte jAvase ya parakkamamANe mANussaesu kAmabhogesu NivvedaM gacchejjA- mANussaggA khalu kAmabhogA adhuvA jAva vippajahiyavvA / saMti uDDhe devA devaloyaMsi / te NaM tattha No aNNesiM devANaM devIo abhijujiya-abhijujiya pariyArei, No appaNo ceva appANaM veuvviya-veuvviya pariyArei, appaNijjiyAo devIo abhijujiya-abhimuMjiya pariyArei / jai imassa sucariyassa tava-Niyama-baMbhaceravAsassa kallANe phalavittivisese atthi, ahamavi AgamessAe imAiM eyArUvAiM divvAiM bhogAiM bhuMjamANe viharAmi-se taM sAhu / bhAvArtha :- he AyuSmAna zramaNo! meM zruta-cAritra dharmanuM pratipAdana karyuM che yAvata saMyamamAM parAkrama karatA sAdhu ke sAdhvInuM citta manuSyasabaMdhI kAmabhogothI virakta thaI jAya ane te vicAre ke manuSyasabaMdhI kAmabhogo adbhava che yAvat choDavA yogya che. Urdhva devalokamAM je devo che, te tyAM anya devonI devIonI sAthe kAmakrIDA karatA nathI, svayaMnI vikarvita devIo sAthe kAmakrIDA karatA nathI, paraMtu potAnI devIonI sAthe kAmakrIDA kare che. samyaka rIte AcarelA mArA A tapa, niyama ane brahmacarya pAlananuM kalyANakArI viziSTa phaLa hoya, to huM paNa AgAmI bhavamAM A prakAranA divyabhogane prApta karuM, te mArA mATe uttama che. |25 evaM khalu samaNAuso ! NiggaMtho vA NiggaMthI vA NiyANaM kiccA jAva deve bhavai mahiDDie jAva divvAI bhogAI bhuMjamANe viharai / se NaM tattha No aNNesi devANa devIo abhijujiya-abhijujiya pariyArei. No appaNo ceva appANaM viuvviya-viuvviya pariyArei, appaNijjiyAo devIo abhijujiya-abhimuMjiya pariyArei / / se NaM tAo devalogAo AukkhaeNaM jAva pumattAe paccAyAi jAva tassa NaM egamavi ANavemANassa jAva cattAripaMca avuttA ceva abhuTuMti-bhaNa devANuppiyA! kiM karemo jAva kiM te Asagassa sayai ? tassa NaM tahappagArassa purisajAyassa tahArUve samaNe vA mAhaNe vA ubhao kAlaM kevalipaNNattaM dhammamAikkhejjA? haMtA ! AikkhejjA / se NaM paDisujjA? haMtA ! paDisuNejjA / se NaM saddahejjA, pattiejjA, roejjA? haMtA ! saddahejjA,
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-10 [ 115 ] pattiejjA, roejjA ? se NaM sIlavvaya-guNavaya-veramaNa-paccakkhANa-posahovavAsAI paDivajjejjA ? No iNaDhe samaDhe, se NaM dasaNasAvae bhavati / abhigayajIvAjIve jAva aTThimijjApemANurAgaratte- ayamamAuso ! NiggaMthe pAvayaNe aTe, esa paramaTe, sese aNaTe / se NaM eyArUveNaM vihAreNaM viharamANe bahUiM vAsAiM samaNovAsagapariyAyaM pAuNai, pAuNittA kAlamAse kAlaM kiccA aNNayaresu devalogesu devattAe uvavattAro bhavai / evaM khalu samaNAuso ! tassa NiyANassa imeyArUve pAvae phalavivAge-jaM No saMcAeti sIlavvaya-guNavaya-veramaNa-paccakkhANa-posahovavAsAiM paDivajjittae / bhAvArtha :- he AyuSyamAna zramaNo ! sAdhu athavA sAdhvI A rIte nidAna karIne vAvata devarUpe utpanna thAya che, te tyAM mahaddhika deva thAya che yAvata divyabhogone bhogave che. te deva tyAM anya devonI devIo sAthe kAmakrIDA karatA nathI, svayaM potAnI vikarvita devIo sAthe paNa kAmakrIDA karatA nathI, paraMtu potAnI devIo sAthe kAmakrIDA kare che. te deva devalokanuM AyuSya pUrNa thatAM manuSya janmamAM puruSarUpe utpanna thAya che yAvata te puruSa ekane bolAve tyAM cAra-pAMca nokaro hAjara thaI jAya che ane pUche che ke he devAnupriya! kaho, ame ApanuM zuM priya karIe? yAvata Apane kyA padArtha iSTa che? prazra-A prakAranI Rddhiyukta te puruSane zuM tathArUpanA zramaNa-mAhaNa ubhaya kALe kevalI prarUpita dharma kahe che? uttara- hA, kahe che. prazna- zuM te kevaLI prarUpita dharmane te sAMbhaLe che? uttara- hA, te sAMbhaLe che prazna- zuM tene kevalI prarUpita dharma para zraddhA pratIti ane ruci utpanna thAya che? uttara- hA, tene kevalI prarUpita dharma para zraddhA pratIti ane ruci utpanna thAya che. prazna- zuM te zIlavrata, guNavrata, viramaNavrata, pratyAkhyAna, pauSadhoupavAsa kare che? uttara- te saMbhava nathI. te kevaLa darzanazrAvaka thAya che. te jIva-ajIvanA yathArtha svarUpanA jJAtA thAya che. tenA hADa-hADanI majjAmAM dharma pratye anurAga hoya che, jema ke- he AyuSyamAna ! A nigraMtha pravacana ja jIvanamAM sArthaka che, paramasArthaka che, zeSa sarva nirarthaka che. A rIte te aneka varSo sudhI darzana zrAvakadharmanI ArAdhanA kare che ane ArAdhanA karIne yathAsamaye AyuSya pUrNa karIne koI eka devalokamAM devarUpe utpanna thAya che. A rIte he AyuSyamAna zramaNo ! nidAnanuM A pAparUpa pariNAma che ke te zIlavrata, guNavrata, viramaNa vrata, pratyAkhyAna ane pauSadhopavAsa karI zakatA nathI. (8) zrAvaka thavAnuM nidAna ane tenuM phaLa - | 26 evaM khalu samaNAuso ! mae dhamme paNNatte jAva se ya parakkamamANe divvamANussaehiM kAma-bhogehiM NivvedaM gacchejjA, mANussagA kAmabhogA adhuvA jAva vippajahaNijjA / divvA vi khalu kAmabhogA adhuvA, aNiiyA, asAsayA, calAcalaNadhammA, puNarAgamaNijjA pacchA puvvaM ca NaM avassaM vippajahaNijjA /
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ | 11 | zrI dazAzrutaskaMdha sUtra jai imassa sucariyassa tava-Niyama-baMbhaceravAsassa kallANe phalavittivisese asthi, ahamavi AgamessAe je ime bhavaMti uggaputtA mahAmAuyA, bhogaputtA mahAmAuyA, etesiM NaM aNNayaraMsi kulaMsi pumattAe paccAyAmi, tattha NaM samaNovAsae bhavissAmi-abhigayajIvAjIve jAva phAsuesaNijjeNaM asaNa-pANa-khAima-sAimeNaM paDilAbhamANe viharissAmi se taM sAhu / bhAvArtha - he AyuSyamAna zramaNo ! meM zruta-cAritra gharmanuM pratipAdana karyuM che yAvata saMyamamAM parAkrama karatAM sAdhu-sAdhvInuM citta deva ane manuSya sabaMdhI kAmabhogothI virakta thaI jAya ane te vicAre ke manuSyasabaMdhI kAmabhoga adhruva che yAvatu choDavA yogya che. devasabaMdhI kAmabhoga paNa adhuva che, anitya che, azAzvata che, asthira svabhAvavALA che, janma maraNa vadhAranAra che, vahelA ke moDA avazya choDavA yogya che. samyaka rIte AcarelA mArA A tapa, niyama ane brahmacaryapAlananuM kalyANakArI viziSTa phaLa hoya to huM paNa bhaviSyamAM vizuddha mAtR-pitR pakSavALA ugrakuLa, bhogakuLa vagere kuLamAMthI koI eka uttama kuLamAM puruSarUpe utpanna thAuM ane zrAvaka banuM, jIvAjIvanA svarUpane jANuM yAvatuM sAdhu-sAdhvIone prAsaka ane eSaNIya azana, pAna, khAdima, svAdima A cAre prakArano AhAra vahorAvatAM vicaraNa karuM. te mArA mATe uttama che. 27 evaM khalu samaNAuso ! NiggaMtho vANiggaMthI vA NidANaM kiccA jAva deve bhavai mahiDDie jAva divvAI bhogAI bhuMjamANe viharai jAva se NaM tAo devalogAo AukkhaeNaM jAva pumattAe paccAyAti jAva tassa NaM egamavi ANavemANassa jAva cattAri-paMca avuttA ceva abhuTThati, bhaNa devANuppiyA ! kiM karemo jAva kiM te Asagassa sayai ? tassa NaM tahappagArassa purisajAyassa tahArUve samaNe vA mAhaNe vA ubhao kAlaM kevalipaNNattaM dhammamAikkhejjA ? haMtA ! AikkhejjA / se NaM bhaMte paDisuNejjA ? haMtA ! paDisuNejjA / se NaM saddahejjA, pattiejjA, roejjA? haMtA ! saddahejjA, pattiejjA, roejjA / se NaM bhaMte sIlavvaya jAva posahovavAsAI paDivajjejjA? haMtA ! pddivjjejjaa| se NaM muMDe bhavittA AgArAo aNagAriya pavvaejjA ? No iNaDhe smddhe| se NaM samaNovAsae bhavai abhigayajIvAjIve jAva paDilAbhemANe vihri| se NaM eyArUveNaM vihAreNaM viharamANe bahUNi vAsANi samaNovAsagapariyAgaM pAuNai, pAuNittA AbAhaMsi uppaNNaMsi aNuppaNNaMsi vA bhattAI paccakkhAi, paccakkhAittA bahUI bhattAI aNasaNAe chedei, chedittA AloiyapaDikkaMte samAhipatte kAlamAse kAlaM kiccA aNNayaresu devaloesu devattAe uvavattAro bhavati / evaM khalu samaNAuso ! tassa NiyANassa imeyArUve pAvaphalavivAge-jaM
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-10 | 117] No saMcAeti savvAo savvattAe muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaittae / bhAvArtha :- he AyuSyamAna zramaNo! sAdhu athavA sAdhvI A rIte nidAna karIne yAvat devarUpe utpanna thAya che, te tyAM mahaddhika deva thAya che, divyabhogone bhogave che. te deva devalokanuM AyuSya pUrNa thAya tyAre yAvatuM manuSya janmamAM puruSarUpe utpanna thAya che yAvat te koI ekane bolAve tyAM cAra-pAMca nokara bolAvyA vinA hAjara thAya che ane pUche che ke he devAnupriya! kaho, ame ApanA mATe zuM priya karIe? Apane kyA padArtha iSTa che? prazna- A prakAranI RddhithI yukta te puruSane zuM tathArUpanA zramaNa-mAhaNa ubhaya kALe kevalI prarUpita dharma kahe che? uttara- hA, kahe che. prazna- zuM te kevaLI prarUpita dharmane sAMbhaLe che? uttara- hA, sAMbhaLe che. prazna- zuM tene dharma upara zraddhA, pratIti ane ruci thAya che? uttara- hA, tene zraddhA pratIti ane ruci thAya che. prazna- zuM te zIlavrata yAvatu pauSadhopavAsano svIkAra kare che? uttara- hA, te svIkAra kare che. prazna- zuM te muMDita thaIne, gRhatyAgIne aNagAratva arthAt dIkSA aMgIkAra kare che? uttara- te saMbhava nathI. te zrAvaka thAya che, jIvAjIvanA jANakAra thAya che yAvat pratilAbhita karatA vicare che. A prakAre aneka varSo sudhI zrAvakaparyAyanuM pAlana kare che. aneka varSo sudhI zrAvaka paryAyanuM pAlana karyA pachI roga utpanna thAya athavA na thAya te bhakta- AhAranA pratyAkhyAna kare che. bhakta pratyAkhyAna karIne arthAtu anazana(saMthAro) karIne aneka divasonA bhojananuM chedana karIne AlocanA ane pratikramaNa karIne, samAdhipUrvaka mRtyunA samaye mRtyu pAmIne koI eka devalokamAM deva rUpe utpanna thAya che. he AyuSyamAna zramaNo! te nidAnazalyanuM A pAparUpa pariNAma che ke te gRhavAsane choDI ane sarvathA muMDita thaIne AgAra-gRhastha dharmano tyAga karIne aNagAra-sAdhu dharmano svIkAra karI zakatA nathI. (9) sAdhu thavAnuM nidAna tathA tenuM phaLa: 28 evaM khalu samaNAuso ! mae dhamme paNNatte jAva se ya parakkamamANe divvamANussaehiM kAma-bhogesu NivveyaM gacchejjA mANussagA khalu kAmabhogA adhuvA jAva vippajahaNijjA / divvA vi khalu kAmabhogA adhuvA jAva puNarAgamaNijjA, pacchApuvvaM ca NaM avassaM vippaja ___ jai imassa sucariyassa-tava-Niyama-baMbhaceravAsassa kallANe phalavittivisese asthi, ahamavi AgamessAe jAI imAI aMtakulANi vA, paMtakulANi vA, tucchakulANi vA, darihakulANi vA, kiviNakulANi vA, bhikkhAgakulANi vA eesi NaM aNNataraMsi kulasi pumattAe paccAyAmi esa me AyA pariyAe suNIhaDe bhavissati, se taM sAhu / bhAvArtha :- he AyuSyamAna zramaNo ! meM zruta-cAritra dharmanuM pratipAdana karyuM che yAvata saMyamamAM parAkrama karatA sAdhu-sAdhvInuM citta deva ane manuSya sabaMdhI kAmabhogothI virakta thaI jAya ane te vicAre
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ / 118 / zrI dazAzrutaskaMdha sUtra ke manuSya sabaMdhI kAmabhoga adhuva che yAvata choDavA yogya che. deva saMbaMdhI kAmabhoga paNa adhuva che yAvat bhavaparaMparA vadhAranAra che tathA vahelA ke moDA avazya choDavA yogya che. samyaka prakAre AcarelA mArA A tapa, niyama ane brahmacarya pAlananuM kalyANakArI viziSTa phaLa hoya to huM paNa bhaviSyamAM aMtakuLa, prAntakuLa, tucchakuLa, daridrakuLa, kRpaNakuLa ke bhikSukuLamAMthI koI paNa eka kuLamAM puruSa rUpe utpanna thAuM ke jethI huM dIkSA levA mATe sahelAIthI ghara choDI zakuM, te mArA mATe uttama cha. | 29 evaM khalu samaNAuso ! NiggaMthA vA NiggaMthI vA NiyANaM kiccA jAva deve bhavai, mahiDDie jAva divvAiM bhogAI bhuMjamANe viharai jAva se NaM tAo devalogAo AukkhaeNaM jAva pumattAe paccAyAi / ___ tassa NaM tahappagArassa purisajAyassa tahArUve samaNe vA mAhaNe vA ubhao kAlaM kevalipaNNattaM dhammamAikkhejjA ? haMtA ! AikkhejjA / se NaM paDisuNejjA? haMtA ! paDisuNejjA / se NaM saddahejjA, pattiejjA, roejjA ? haMtA ! saddahejjA, pattiejjA, roejjA / se NaM sIlavvaya-guNavvaya-veramaNapaccakkhANa-posahovavAsAiM paDivajjejjA? haMtA ! paDivajjejjA / se NaM muMDe bhavittA AgArAo aNagAriyaM pavvaijjA ? haMtA, pavvaijjA / se NaM teNeva bhavaggahaNeNaM sijjhejjA jAva savvadukkhANaM aMta karejjA? No iNadve samaDhe / se NaM bhavai- se je aNagArA bhagavaMto iriyAsamiyA jAva baMbhayArI / / se NaM eyArUveNaM vihAreNaM viharamANe bahUI vAsAiM sAmaNNapariyAgaM paaunni| bahUI vAsAI sAmaNNapariyAgaM pAuNittA AbAhasi uppaNNaMsi vA aNuppaNNasi vA bhattaM paccakkhAei, bhattaM paccakkhAittA, bahUI bhattAI aNasaNAI chedei, bahUI bhattAi aNasaNAI chedettA Aloiya-paDikkaMte samAhipatte kAlamAse kAlaM kiccA aNNayaresu devaloesu devattAe uvavattAro bhavai / evaM khalu samaNAuso ! tassa NidANassa imeyArUve pAvaphalavivAge-jaM No saMcAei teNeva bhavaggahaNeNaM sijjhittae jAva savvadukkhANaM ata karettae / bhAvArtha :- he AyuSyamAna zramaNo! nigraMtha athavA nircathI A rIte nidAna karIne vAvata devarUpe utpanna thAya che, te tyAM mahaddhika deva thAya che yAvata divya bhoga bhogave che. te deva devalokanuM AyuSya pUrNa thAya tyAre thAva te daridrAdi kuLamAM puruSarUpe utpanna thAya che. praza- zuM A prakAranA te paruSane tathApanA zramaNa sAdha ubhaya kALe kevalI prarUpita dharma kahe che? uttara-1, cha. zra-zuMte vaNI 53pita dhana samaNe cha ? 612-4, somaNe che.prazra-zu tene dharma upara zraddhA, pratIti ane ruci thAya che? uttara- hA, tene zraddhA, pratIti ane ruci thAya che. prazna- zuM te muMDita thaIne gRhatyAgIne sAdhupaNAno svIkAra kare che? uttara- hA, te sAdhupaNAno svIkAra
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ | dazA-10 | 119 ] kare che. prazna-zuM te A bhavamAM siddha thaI zake che? sarvaduHkhono aMta karI zake che? uttara-te saMbhava nathI. te sAdhu bhagavaMta IryAsamitinuM pAlana karanAra yAvata brahmacaryanuM pAlana karanAra hoya che. A rIte aneka varSo sudhI saMyamaparyAyanuM pAlana kare che. aneka varSo sudhI saMyamaparyAyanuM pAlana karyA pachI roga utpanna thAya athavA na thAya to paNa bhakta(AhAranA) paccakhANa kare che. AhAranA paccakhANa karIne anazana dvArA AhAranuM chedana kare che. anazana dvArA AhAranuM chedana karIne AlocanA ane pratikramaNa karIne samAdhi bhAve mRtyunA samaye mRtyu pAmIne koI eka devalokamAM devarUpe utpana thAya che. he AyuSyamAna zramaNo! te nidAnazalyanuM A pAparUpa pariNAma che ke te A bhavamAM siddha thatAM nathI thAvat sarva duHkhono aMta karI zaktA nathI. vivecana : prastuta sUtromAM nava prakAranA nidAna ane tenA phaLanuM vistRta varNana che. nidAna-tapa-saMyamanA phaLa svarUpe bhautika sukhanI athavA anya koIpaNa IcchA karavI. sAdhanAnA kSetramAM sAdhakoe icchAno nirodha karavo, te ja sAdhanA che. sAdhaka koIpaNa prakAranA phaLanI apekSA vinA niSkAma bhAve sAdhanA kare che, zubhAzubha kriyAnuM phaLa sahaja rIte prApta thAya ja che. jema pANI pIvAthI sahaja rIte tRSA zAMta thAya che. pANI pIdhA pachI tRSA zAMta thavA rU5 phaLanI icchA karavI paDatI nathI tema ja sAdhanAnA phaLanI icchA karyA vinA ja sahaja rIte te phaLa prApta thAya che. phaLanI icchAthI tenuM phaLa sImita thaI jAya che. sUtrakAre nava prakAranA nidAnamAM te viSayane spaSTa karyo che. prAraMbhanA cAra nidAnomAM saMyama sAdhanA karatA sAdhu athavA sAdhvInA cittamAM kyAreka bhoganI icchA utpanna thaI jAya che ane te manuSya sabaMdhI bhogonI prApti mATe nidAna kare che. saMyama tapanA prabhAvathI saMkalpa anusAra phaLa prApta paNa thaI jAya che paraMtu tenuM pariNAma e Ave che ke te jIvana paryaMta dharma zravaNa mATe paNa ayogya banI jAya che ane kALa karI narakamAM jAya che. (1) prathama nidAnamAM sAdhuo puruSa bhoga mATe nidAna kare che. (2) bIjA nidAnamAM sAdhvIo strI bhoga mATe nidAna kare che. (3) trIjA nidAnamAM sAdhuo strI thavA mATe nidAna kare che ane (4) cothA nidAnamAM sAdhvIo puruSa thavA mATe nidAna kare che. eka thI cAra nidAnavALA dharma zravaNa karI zakatA nathI. (5) pAMcamA nidAnavALA devalokamAM svayaMnI devIonI sAthe, svayanI vikRrvita devIonI sAthe ane bIjAnI devIonI sAthe divyabhoga bhogave che, paraMtu tyArapachInA manuSyabhavamAM dharmazravaNa karI zake paNa dharma upara zraddhA, ruci thatAM nathI tathA AyuSya pUrNa karIne narakamAM jAya che. (6) chaThThA nidAnavALA devalokamAM svayaMnI devIo sAthe tathA svayaMnI vikarvita devIonI sAthe divyabhoga bhogave che. tyArapachI te manuSya bhavamAM tApasa-saMnyAsI thAya che ane AyuSya pUrNa karIne asurakumAranikAyamAM kilpiSI devarUpe utpanna thayA pachI te tiryaMcayonimAM bhramaNa kare che. ekathI cha nidAnavALA vyaktine bhogAsakti tIvra hovAthI te jIva narakAdi duHkhone bhogavIne bhava paraMparAmAM paNa samyagudarzanane prApta karI zakatA nathI.
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ | 120 / zrI dazAzrutaskaMdha sUtra (7) sAtamunidAna karanAra devalokamAM phakta svayaMnI devIonI sAthe divyabhoga bhogave che, paraMtu vikarvita devIo sAthe bhoga bhogavatA nathI, teone tyArapachInA manuSya bhavamAM samyagudaSTi prApta thAya che paraMtu nidAnanA kAraNe teo vratadhAraNa karI zaktA nathI. A prakAranuM nidAna karanAra vyaktimAM bhogAsatinI maMdatA hoya che. te svayaM potAnI devIo sAthe ja bhoga bhogave che, vikarvita devIo sAthe bhoga bhogavatA na hovAthI tenI bhogavRtti kaMIka aMze sImita hoya che, tethI te jIva bhavaparaMparAmAM dharmazravaNa ane samyagadarzana pAmI zake che paraMtu vrata dhAraNa karI zakatA nathI. (8) AThamA nidAnamAM sAdhu-sAdhvI zrAvaka banavAnuM nidAna kare che. A nidAnavALA devaloka pachInA manuSya bhavamAM bAravratadhArI zrAvaka bane che, paraMtu nidAnanA kAraNe saMyamagrahaNa karI zakatA nathI. (9) navamA nidAnamAM sAdhu-sAdhvI saMyamI banavAnuM nidAna kare che. A nidAnavALA devabhava pachI icchita ( tuccha) kuLamAM manuSya janma dhAraNa karIne saMyamano svIkAra kare che, paraMtu nidAnanA prabhAve te bhavamAM mukti prApta karI zaktA nathI. AThamA ane navamA nidAnamAM zreSTha avasthAnI IcchA hovA chatAM nidAnathI tenuM sAdhanAnuM asImita anaMta phaLa sImita thaI jAya che, tethI tenI icchA pUrNa thAya, paraMtu tenAthI AgaLa vadhI zakatA nathI. niEInarahitanI mukti:30 evaM khalu samaNAuso ! mae dhamme paNNatte-iNameva NiggaMthe pAvayaNe sacce jAva savvadukkhANaMmaMtaM kareMti / / jassaM NaM dhammassa sikkhAe NiggaMtho NiggaMthI vA uvaTThie viharamANe jAva se ya parakkamejjA se ya parakkamamANe savvakAmaviratte, savvarAgaviratte, savvasaMgAIe, savvahA savvasiNehAtikkaMte savvacArittaparivuDe / ___tassa NaM bhagavaMtassa aNuttareNaM NANeNaM, aNuttareNaM dasaNeNaM jAva aNuttareNaM pariNivvANamaggeNaM appANaM bhAvemANassa aNaMte, aNuttare, NivvAghAe,NirAvaraNe, kasiNe, paDipuNNe, kevalavaraNANasaNe samuppajjejjA / tae NaM se bhagavaM arahA bhavai, jiNe kevalI savvaNNU savvadarisI, sadevamaNuyAsurassa logassa pariyAyaM jANai, taM jahA- AgaI, gaI, ThiI, cavaNaM, uvavAyaM, bhuttaM, pIyaM, kaDaM, paDiseviyaM, AvIkamma, rahokamma, laviyaM, kahiyaM, maNomANasiyaM / savvaloe savvajIvANaM savvabhAvAiM jANamANe pAsamANe viharai / __ te NaM se bhagavaM kevalI eyArUveNaM vihAreNaM viharamANe bahUI vAsAI kevalipariyAgaM pAuNai, pAuNittA appaNo AusesaM Abhoei, AbhoettA bhattaM paccakkhAei, paccakkhAittA bahaI bhattAI aNasaNAe chedei, chedettA tao pacchA caramehiM UsAsa-NIsAsehiM sijjhai jAva savvadukkhANamaMtaM karei / evaM khalu samaNAuso ! tassa aNidANassa imeyArUve kallANe phalavivAge
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazA-10 | 121] jaM teNeva bhavaggahaNeNaM sijjhai jAva savvadukkhANaM aMtaM karei / tae NaM te bahave NiggaMthA ya NiggaMthIo ya samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie eyamaTuM soccA Nisamma samaNaM bhagavaM mahAvIraM vadati NamasaMti, vaMdittA NamaMsittA tassa ThANassa AloyaMti paDikkamaMti jAva ahArihaM pAyacchittaM tavokamma paDivajjati / bhAvArtha - he AyuSyamAna zramaNo! meM dharmanuM pratipAdana karyuM che. A nircanja pravacana satya che thAvat sarva duHkhono aMta kare che. A dharmanI ArAdhanA mATe upasthita thaIne vicaraNa karatA te sAdhu-sAdhvI tapa saMyamamAM parAkrama karatAM sarva prakAranA kAmathI, sarva prakAranA rAgathI virakta thAya che, sarva saMgathI rahita thAya che. sarvathA sarva sneha baMdhanathI mukta thaIne saMpUrNataH cAritranI ArAdhanA kare che. utkRSTa jJAna, darzana yAvatu anuttara mokSamArganI arthAt ratnatrayanI ArAdhanAthI AtmAne bhAvita karatAM te aNagAra bhagavaMtane anaMta, anuttara, nirvAghAta, nirAvaraNa, saMpUrNa, pratipUrNa kevaLajJAna ane kevaLadarzana pragaTa thAya che. tyAre te arihaMta bhagavAna jina, kevaLI, sarvajJa, sarvadarzI bane che. te deva, manuSya, asura, Adi lokanA paryAyone jANe che, jema ke jIvonI Agati, gati, sthiti, cyavana, utpatti tathA tenA dvArA khAvA-pIvAnA upayogamAM levAtA padArtho ane tenA dvArA thatI pragaTa ane gupta sarva kriyAone tathA vArtAlApane, guptavArtA ane mAnasika ciMtanane pratyakSarUpe jANe che, jue che. te saMpUrNalokamAM sthita sarvajIvonA, sarva bhAvone jANatAM, jotAM vicaraNa kare che. te A rIte vicaraNa karatAM te kevaLI bhagavAna aneka varSo kevalaparyAyamAM vicaraNa kare che. potAnA AyuSyanA aMtima samayane jANI, te bhakta pratyAkhyAna kare che. bhaktapratyAkhyAna karI aneka bhaktanuM- bhojananuM anazanathI chedana kare che, tyAra pachI teo aMtima zvAsozvAsa dvArA siddha thAya che yAvat sarva duHkhono aMta kare che. he AyuSyamAna zramaNo ! A nidAna rahita sAdhanAmaya jIvananuM kalyANakArI pariNAma che ke te sAdhaka te ja bhavamAM siddha thAya che yAvat sarva duHkhono aMta kare che. tyAre aneka nircantha-nigraMthIoe zramaNa bhagavAna mahAvIra pAsethI A nidAnonuM varNana sAMbhaLI, zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdana namaskAra karyA ane pahelA karelA nidAna-zalyonI AlocanA pratikramaNa karI yAvatuM prAyazcittarUpa tapano svIkAra karyo. vivecana - prastuta sutramAM nava nidAna ane tenA pariNAmanA kathana pachI sUtrakAre nidAna rahita sAdhanAnA aMtima phaLanuM kathana karyuM che. je sAdhaka phaLanI apekSA rAkhyA vinA AtmasAdhanA kare che, tenA doSo sahaja rIte dUra thAya che ane AtmaguNo pragaTa thAya che. kramazaH sAdhanA karatA te sAdhaka ghAti karmono kSaya karI vItarAga, kevaLI, sarvajJa bane che ane tyArapachI aghAti karmono nAza karI siddha thAya che.
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 ] zrI dazAzrutaskaMdha sUtra nidAna karanAra mokSa mArgano nAza kare che tethI nidAna rahita sAdhanA karanAra ja siddha thaI zake che. upasaMhAra:31 teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNe bhagavaM mahAvIre rAyagihe Nayare guNasilae ceie, bahUNaM samaNANaM bahUNaM samaNINaM bahUNaM sAvagANaM bahUNaM sAviyANaM bahUNaM devANaM bahUNaM devINaM sadevamaNuyAsurAe parisAe majjhagae evaM Aikkhai, evaM bhAsai evaM paNNavei evaM parUvei AyatiThANe NAma ajjho ! ajjhayaNe, saaTuM saheuyaM sakAraNaM suttaM ca atthaM ca tadubhayaM ca bhujjo-bhujjo uvadaMseti / tti viAi . bhAvArtha :- kAle, te samaye zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe rAjagRhI nagarInA guNazIla udhAnamAM ghaNA zramaNo, zramaNIo, zrAvako, zrAvikAo, devo, devIo, A devo, manuSyo ane asuronI pariSaDmAM A pramANe kahyuM, A pramANe bhASaNa karyuM, A pramANe samajAvyuM. A pramANe prarUpaNA karI, he Aryo! "AyatisthAna" nAmanuM adhyayana artha sahita, hetu sahita, kAraNa sahita, sUtrarUpe, artharUpe ane sUtrArtha tadubhayarUpe bhagavAne vAraMvAra kahyuM che. || dazamI dazA saMpUrNa (ae 5 zrI dazAzrutaskaMdha saMpUrNa che gune storing
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 382 ] traNa cheda sUtro 'vivecita pAribhASika zabdonI akArAdi anukramaNikA viSaya pRSNaka, 373 agaDasuyaM-akRtazruta agilAe aNijjUDhAo anavasthApya prAyazcitta apArihArika sAdhu abbhAvagAsiyasi abhiNicAriyaM cArae abhinna AcAravAna abhinna 153 ga ] 18 pRSNaka || viSaya 316 uvaTThANAyarie 255 e | eka pAkSika 158 osanna 182 aM aMtarAvali 238 kalpasthita sAdhunA daza kalpa kappAgaM ra94 kuzIla 270 kRtsna-akRtsna gaNadhara gaNAvacchedaka 158 gaNi 158 ca | caukkasi 158 caccaraMsi 128 | caryA nivRtta 376 | caryA praviSTa 244 | ja | jinakalpInI samAcArI NijjUhittae pIhaDaM-aNIhaDaM tAla palaMba 212 tiyaMsi 153 therApaM therabhUmipattANaM doSa nitanA vinaya dhammAyarie pakka 128 parihAraThANaM parihAra tapa 196 paryAya sthavira 373 palicchiNNe 29 palimaMthu 264 - - avibhattAo avogaDAo avvocchiNNAo avihibhiNNe - vihibhiNNe avaMjaNa jAyassa ahAchaMda ahAlahusagaM azabala AcAravAna asaMkliSTa AcAravAna A| AkuMcanapaTTaka AgamaNagirhasi AcArya AcAra kuzaLa AcAra vinaya Ama AvaNagirhasi udisAvittae udesaNAyarie upagraha kuzaLa upAdhyAya - 9 264 P. 128 132 8 6
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ vivecita pAribhASika zabdonI akArAdi anukramaNikA viSaya | pavvavaNAyarie pravacana kuzaLa pravarta prajJapti kuzaLa pArAMcita prAyazcitta pArihArika sAdhu pAsattha pulAgabhate pUyAbhate pha |phalitopahRta ba bahuzruta-bahu AgamajJa bhamitra ma |mionaI ya |yathAlaMda kALa yavamadhya caMdra pratimA 2 rayaNImukka maThaDhe ratthAmuhaMsi kkhamUlasi va | vajamadhya caMdra pratimA vaya sthavira vavahAre vAyaNAyarie viruddharajja vikaraNaM adhikaraNaM | vikAla viyaDa gihaMsi pRSNaka 373 269 264 29 181 238 244 117 160 357 249 128 296 149 363 202 132 153 34 374 30 373 140 174 153 143 //// za viSaya vikSepaNA vinaya verajja vasImUlaMsi zayyAtara piMDa zudropatana zruta sthavira zruta vinaya sa |sthavira saparikkhevaMti avAhiriyaMsi | saparikkhevaMsi sabAhiriyaMsi sAgArie sasa- asaMsaha sAgArie uvassae siMghADagagihaMsi sIodagaviyaDakuMbhe surA se saMtarA chee vA parihAre vA sehabhUmi mere saMgraha kuzaLa saMbhoga saMyama kuzaLa saMsatta saMsRSTopa hariyAhaDiyAe 383 pRSTAMka 32 140 153 350 357 374 32 264 130 130 154 156 136 132 150 149 267 375 297 29 193 29 244 357 143
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ * . gura prANa Agama batrIsInA zruta sahayogI dAtAo . - prathama Agama vimocaka : mAtuzrI caMpAbena zAMtIlAla parazottamadAsa saMghavI tathA mAtuzrI mRdulAbena navanItarAya zAMtIlAla saMghavI nA smaraNa sAthe sau. kuMdanabena jayaMtIlAla zAMtIlAla saMghavI zrI navanItarAya zAMtIlAla saMghavI zrI rAjya jayaMtIlAla, zrI zaileza navanItarAya, zrI kirena navanItarAya saMghavI zrutAdhAra zrImatI dattA girIza zAha (pU. subodhikAbAI ma. nA bhAI-bhAbhI) saputra zrI muMjAla - vijyA, zrI bhAvina - tejala, saputrI nivizA manISa mahetA * pU. AratIbAI ma. nA baheno - zrImatI sarojabena jazavaMtarAya domaDiyA zrImatI harSAbena vasaMtarAya lAThIyA karate - zrI alakeza, zrI priyeza, zrI hemala mAtuzrI jayAbena zAMtIlAla kAmadAra, mAtuzrI ramAbena choTAlAla daphatarI haste zrImatI premilAbena kirITabhAI daphatarI DaoN. bharatabhAI cImanalAla mahenA putra-cI. mAya, saputrI zrImatI virala AziSa mahetA mAtRzrI vijyAlakSmIbahena mANekacaMda zeTha suputra zrI dilasukhabhAI zeTha, zrI caMdrakAMtabhAI zeTha (zeTha bilDarsa) zrIratigra cerITebala TrasTa, haste TI. Ara. dozI zrI ratiga cerITebala TrasTa, hane TI. Ara. dozI zrI rati cerITebala TrasTa, iste TI. Ara. dozI zrI rati cerITebala TrasTa, iste TI. Ara. dozI mAtuzrI hIrAgaurI harilAla dozI, zrImatI pUrNimAbena narendra dozI haste - narendra - mInA dozI, ku. meghanA, ku. dezanA mAtuzrI kusumabena zAMtilAla zAha haste - suputra zrI Ipsita - Do. nItA zAha, zrI bhASita - darzitA zAha mAtRzrI savitAbena Do. nAnAlAla zAha (hemANI) suputra zrI satISa - razmi zAha, suputrI zrImatI Do. bhAratI - Do. razmikAMta zAha sAdhvI subodhikA (bhadrA) jaina TrasTa, mAtuzrI lalitAbena popaTalAla zAha (hemANI) bahena-zrImatI latA zarada zAha, zrImatI haryA bhUpendra modI muMbaI U.S.A. AvelA U.S.A. muMbaI U.S.A. rAjakoTa rAjakoTa rAjakoTa rAjakoTa rAjakoTa rAjakoTa rAjakoTa A
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjakoTa muMbaI muMbaI * muMbaI rAjakoTa muMbaI muMbaI muMbaI muMbaI cembara mAtuzrI kAzmIrAbena kAMtibhAI zeTha haste - zrImatI hetala saMjaya zeTha, ku. upAsanA, ku. kIMjala * mAtuzrI jazavaMtIbena zAMtIlAla turakhIyA, zrImatI bhAvanA dilIpa turakhIyA haste - dilIpa esa. turakhIyA, suputra- zrI pArasa - riddhi turakhIyA * mAtuzrI kiraNabena pravINacaMdradozI haste suputra zrI nIrava - tejala dozI, ku. priyAMzI, ku. jhIla mAtuzrI maMjulAbena chabIladAsa cUDagara haste - suputra zrI ketana - AratI cUDagara, ku. dhruvI zrI lakSmIcaMdabhAI jasANI parivAra zrI praviNabhAI gaMbhIradAsa pArekha ku. vidhi girIza jozI, kumAra kuzAna girIza jozI haste - zrImatI nIlAbena girIzabhAI jozI zrI parezabhAI sumatIbhAI zAha * zrI kizorabhAI zAha * zrI ramezabhAI gaTulAla kAmadAra mAtuzrI lIlAvatIbena nImacaMda nathubhAI dozI, sva. kizorakumAra nImacaMda dozI, sva. mRdulA kuMdanakumAra mahetA. haste - harSada ane kumakuma dozI mAtuzrI tArAbena modI mAtuzrI madhukAMtAbena naMdalAla bhImANI haste- zrI rAjezabhAI bhImANI * mAtuzrI kIkIbena desAI, haste - zrI zailezabhAI mInAbena desAI zrI aMjalabhAI DhAMkI gurubhakta zrI hemendrabhAI pUMjANI * mAtuzrI caMpakabena zazIkAMtabhAI mahetA, haste - suputrI zrI kirITa-arUNA, zrI ajaya-nItA, zrI kamaleza - divyA, suputrI - nirUpamA - niraMjana dozI mAtuzrI narmadAbena rUganAtha dozI, haste - zrI kAMtIbhAI rUganAtha dozI * zrI hemalatAbena naTavaralAla maNIyAra mAtuzrI amRtabena bhagavAnajI avalANI parivAra haste - zrI ramaNIkabhAI bhagavAnajI avalANI * zrI kezavajIbhAI zAha parivAra kalakattA kalakattA kalakattA muMbaI muMbaI rAjakoTa muMbaI kalakattA vaDodarA kalakattA kalakattA
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ U.S.A. U.S.A. AkolA AkolA kolhApura muMbaI muMbaI kalakattA kuta anumodaka zrImatI Do. bhAratIbena - Do. razmikAMta kAMtIlAla zAha zrImatI latAbena - zrI zaradabhAI kAMtIlAla zAha zrImatI harSA bhUpendra modI, zrImatI jImitA hirena modI, zrImatI Do. zruti maheza varmA, zrImatI bhavitA jayaMta IMgaLe zrI saurASTra dazAzrImALI prANa mahilA maMDaLa, haste - adhyakSA sau. harSAbena modI mAtuzrI nirmaLAbena lAlacaMda bharavADA * zrI parezabhAI ramezacaMdra sutarIyA * mAtuzrI suzIlAbena kAMtIlAla paMcamIyA * zrI mInAbena harIzabhAI desAI yuta sadasya zrI pAritoSa Ara. zAha * zrImatI rAjula rajanIkAMta zAha * jaina jAgRti senTara * zrI mukunda Ara. zeTha * zrI ketanabhAI zAha zrImatI guNavaMtIbena praphullacaMdradomaDIyA zrI sudhIrabhAI pI. zAha zrI rAjeza kalyANabhAIgAlA zrImatI mRdulAbena navanItarAya saMghavI haste - sau. hInA zaileza saMghavI, sau. sonala hirena saMghavI muMbaI muMbaI vAzI (muMbaI) muMbaI muMbaI muMbaI muMbaI muMbaI kalakattA
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ama gotra zAstra ja cAla ga aa aa aa gA zAstra Aga zAstra Agama karyA vagara ja yoga mAmada ApI zAstra Ayo rAja kA mane mA zA chAza na thaI thI ya mA zAstra A ja ka aa aa aa mana zAstra Agata zA E aa aa ga aa ga aa aa gA zAstra
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ Trepa 2ncl2 22112 211 2112 ile 201212 2 112 212 212 12lea ..KAME TRIM 72 Picle 27E dhe ne 22 10 12712 h 2 211212 212 dcl 2277212 2 h 22
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ PARASDHAM Vallabh Baug Lane, Tilak Road, Ghatkopar (E), Mumbai - 400 077. Tel: 32043232 www.parasdham.org www.jainaagam.org