________________
૩૪
વૈરાગ્યકલ્પલતા ભાગ-૨
તેને રાજા કહેવાય તેમ સિદ્ધભગવંતો તેમના અવલંબનથી જેઓ યત્ન કરે છે તેઓનું પાલન કરે છે. આથી જ સિદ્ધભગવંત અને સિદ્ધભગવંતની પ્રાપ્તિના ઉપાયભૂત માર્ગનું જેઓ અવલંબન લે છે તેઓ દુર્ગતિના પાતથી રક્ષિત થાય છે અને સુગતિમાં જાય છે, ગુણથી સમૃદ્ધ થાય છે અને અંતે સિદ્ધભગવંત તુલ્ય જ પૂર્ણ ગુણવાળા થાય છે. તે રાજાનું જે સદન જૈનનગર છે જેની અંદર યોગ્ય જીવો તે રાજાની આજ્ઞાનું પાલન કરીને રહેલા છે અપ્રમાદભાવથી સિદ્ધ થવા યત્ન કરી રહ્યા છે, તેમના રાજમંદિરને આ ભિખારી પામ્યો અને પૂર્વે ક્યારેય પણ આ રાજમંદિરને પામ્યો નથી. અત્યારે જ તેને રાજમંદિર દેખાયું; કેમ કે વિવેકપર્વત પર અપ્રમત્તશિખર છે ત્યાં આ રાજમંદિર છે અને અનંતકાળથી જીવ વિવેકથી અત્યંત દૂર હતો તેથી તે રાજમંદિરને ક્યારેય જોતો નથી. વળી, જે જીવનાં મિથ્યાત્વમોહનીય કર્મ કંઈક મંદ થયાં છે એ રૂપ સ્વકર્મવિવર નામના દ્વારપાળ દ્વારા તે રાજમંદિરમાં તે જીવ પ્રવેશ કરાવાયો. જોકે તે રાજમંદિરનો દ્વારપાળ સ્વકર્મવિવર છે તેમ રાગાદિ પણ છે. અને તે રાગાદિ દ્વારપાળો જીવને જૈનશાસનમાં પરમાર્થથી પ્રવેશ ક૨વા દેતા નથી. આથી પ્રબળ રાગાદિવાળા જીવો સાધુવેષ ગ્રહણ કરે છે તોપણ જૈનશાસનમાં તેઓનો પ્રવેશ નથી; કેમ કે બાહ્ય સમૃદ્ધિને જ સમૃદ્ધિરૂપે જ જોવાની વિપર્યાસ બુદ્ધિ છે તેથી વિવેક વગરના તેઓ બાહ્ય આચારો પાળીને પણ કાષાયિક ભાવોની જ વૃદ્ધિ કરે છે. જ્યારે જીવમાં મિથ્યાત્વ મંદ થાય છે ત્યારે જૈનશાસનમાં તેઓનો કંઈક પ્રવેશ થાય છે તે વખતે તેઓને જૈનશાસન અંતરંગ ગુણસમૃદ્ધિવાળું દેખાય છે છતાં તે જેવી ગુણસમૃદ્ધિવાળું છે તેવી ગુણસમૃદ્ધિવાળું મંદમિથ્યાત્વ અવસ્થામાં દેખાતું નથી. તોપણ જૈનશાસનમાં વર્તતા જીવોમાં મોક્ષમાર્ગને અનુકૂળ શ્રેષ્ઠ ગુણોને જોઈને તેને વિસ્મય થાય છે. તેથી તેને વિશેષથી જાણવાની જિજ્ઞાસા થાય છે. માટે સ્વકર્મવિવરથી જેઓ જૈનશાસનને સ્થૂલથી પ્રાપ્ત કરે છે, તેઓ પ્રથમ ભૂમિકામાં ગુણ અદ્વેષને પ્રાપ્ત કરે છે જે યોગની પ્રથમ દૃષ્ટિ છે, ત્યારપછી જિજ્ઞાસા થાય છે.
આ રાજમંદિર કેવા ગુણોથી કલિત છે ? તેવી જિજ્ઞાસા થાય છે. જે ક્રમસર રાજમંદિરના પારમાર્થિક સ્વરૂપના બોધ માટે માર્ગની પ્રણાલિકાતુલ્ય છે.
માર્ગમાં પ્રવેશવા માટે નલિકાતુલ્ય છે. જેના દ્વારા તેઓ જૈનશાસનમાં
