________________
પ૭
દ્વિતીય સ્તબક/શ્લોક-પથી ૧૨૩ શ્લોકાર્ચ - હવે તેનદ્રમક કહે છે – ધર્મ નથી=ધર્મપુરુષાર્થ નથી. કેમ ધર્મપુરુષાર્થ નથી ? તેથી કહે છે – (જો ધર્મપુરુષાર્થ હોય તો) કામ-અર્થની જેમ દષ્ટિનો વિષય ધર્મ કેમ નથી ? ગુરુ કહે છે – હે ભદ્ર ! વિવેકી આને જુએ છે, મોહાંધ જીવો જોતા નથી જ. II૧૧૯ll શ્લોક :
त्रिविधो धर्मो हेतुस्वभावकार्यप्रभेदतो गदितः ।
सदनुष्ठानं हेतुस्तत्रेदं दृश्यते व्यक्तम् ।।१२०।। શ્લોકાર્ચ -
ધર્મનું સ્વરૂપ જ સ્પષ્ટ કરતાં ગુરુ કહે છે - હેતુ, સ્વભાવ અને કાર્ય પ્રભેદથી ત્રણ પ્રકારનો ધર્મ કહેવાયો છે. સઅનુષ્ઠાન હેતુ છે સમ્યમ્ રીતે સેવાયેલું ઉચિત અનુષ્ઠાન હેતુ છે ધર્મનો હેતુ છે ત્યાં–ત્રણ પ્રકારના ધર્મમાં, આ=હેતુરૂપ ધર્મ, વ્યક્ત જોવાય છે. ll૧૨૦] શ્લોક :
द्विविधः पुनः स्वभावो, निर्दिष्टः साश्रवस्तदितरश्च ।
आद्यः सत्पुण्यात्मा, विनिर्जरात्मा द्वितीयस्तु ।।१२१।। શ્લોકાર્ચ -
બે પ્રકારનો વળી સ્વભાવ સાશ્રવ અને તેનાથી ઈતર=અનાશ્રવ બતાવાયો છે. આધ સપુણ્ય સ્વરૂપ છે=સાઢવધર્મ સુંદર પુણ્ય સ્વરૂપ છે. વળી, બીજો નિર્જરા ધર્મરૂપ છે. II૧ર૧II. શ્લોક :
अस्मादृशाऽनुमेयो, द्विविधोऽप्ययमत्र योगिनां दृश्यः । कार्यं सुन्दरभावाः, प्रत्यात्मस्फुटतरास्ते च ।।१२२।।