________________
દ્વિતીય સ્તબક/શ્લોક-ઉપથી ૧૨૩
પપ તેથી તેનાથી મુક્ત થવાના ઉપાયભૂત દેવ, ગુરુ અને ધર્મની શક્તિના પ્રકર્ષથી ઉપાસના કરવી જોઈએ જેથી સદ્ગતિઓની પરંપરા દ્વારા હિતની પ્રાપ્તિ થાય. તે ઉદકનિમંત્રણ તુલ્ય છે. તત્ત્વ પ્રત્યે પ્રીતિ કરાવવાના ધર્માચાર્યના યત્ન સ્વરૂપ છે અને જે જીવોનું તે બોધમાં બાધક એવું તે પ્રકારનું પ્રબલ કર્મ નથી તેઓને તે સાંભળતાં જ તત્ત્વની પ્રીતિ થાય છે. પરંતુ જેના તત્ત્વના બોધને બાધક કર્મ કંઈક સોપક્રમ હોવા છતાં પ્રબલ છે તેઓ તે તત્ત્વપ્રીતિકર પાણીને પીવા તત્પર થતા નથી, જેથી તેઓ વિચારે છે કે દષ્ટ ભોગોના સુખનો ત્યાગ કરીને અદૃષ્ટ એવા પરલોકના ભોગો અર્થે મારે આત્માને ઠગવાથી શું ? એ પ્રકારે શંકા કરીને પોતાની તુચ્છબુદ્ધિના વશથી તત્ત્વપ્રીતિકર પાણીને પીવાની અનિચ્છા કરે છે. ll૧૧૩-૧૧૪ના બ્લોક :तत्प्रतिबोधाय गुरुः, कथाप्रसङ्गेन वर्णयत्यर्थम् । कामं च तत्र हृष्यति, सोऽभ्यस्तार्थानुसंधानात् ।।११५ ।। श्रवणाभिमुख्यकरणात् सफलोऽयं यत्न इति गुरुः प्रतियन् ।
कामार्थहेतुभूतं, धर्मं भावेन वर्णयति ।।११६।। શ્લોકાર્ચ -
તેના પ્રતિબોધ માટે ગુરુ કથાના પ્રસંગથી અર્થ અને કામનું વર્ણન કરે છે, ત્યાં=અર્થ અને કામના વર્ણનમાં, તે દ્રમક, અભ્યસ્ત અર્થના અનુસંધાનને કારણે હર્ષિત થાય છે. શ્રવણને અભિમુખ કરવાથી આ યત્ન સફલ છે અર્થ અને કામના વર્ણનનો યત્ન સફલ છે, એ પ્રમાણે પ્રતીત કરતાં ગુરુ કામ-અર્થના હેતુભૂત એવા ધર્મને ભાવથી વર્ણન કરે છે=અત્યંત સંવેગપૂર્વક કહે છે. ll૧૧૫-૧૧૬ll શ્લોક :
यस्तुल्यसाधनानां, फले विशेषोऽपहेतुको नाऽसौ । इति सुखदुःखनिदाने, धर्माधर्मो दुरपलापौ ।।११७।।
