________________
૧૦૨
વૈરાગ્યકલ્પલતા ભાગ-૨ પણ અકીર્તિ પ્રસરે છે. હઠવાળા એવા તારામાં હું કહેવા માટે સમર્થ નથી. વચન ફલને વિસ્તારતું નથી=મારું વચન ફલને વિસ્તારતું નથી.
તયા જીવને હિતોપદેશ આપતાં કહે છે – ગુરુની દયા આની પરિચારિકા છે છતાં આ જીવને અનેક પ્રકારની કદર્થનાઓ થાય છે માટે આના જ ગુરુ તેને સન્માર્ગ બતાવનારા નથી એવી મારી અપકીર્તિ ફેલાય છે. વળી, તે પોતાની રીતે કરવાને હઠવાળો છે તેથી તેને અપ્રમાદથી સઅનુષ્ઠાન સેવવાનો ઉપદેશ આપવા હું સમર્થ નથી. મારું વચન તને સ્પર્શતું નથી તેથી ફળ આવતું નથી. ર૧૦ના શ્લોક -
स प्राह महाभागे, त्यक्तुं नैवोत्सहे स्वयमपथ्यम् ।
वारय तेन तदिच्छां, कारय पथ्यादरं च दृढम् ।।२११।। શ્લોકાર્ધ :
તે કહે છે=દ્રમક કહે છે, હે મહાભાગ એવી તદ્દયા ! હું સ્વયં અપચ્ચનો ત્યાગ કરવા માટે ઉત્સાહિત થતો નથી, તે કારણથી તેની ઈચ્છાને-અપથ્યની ઇચ્છાને, તું વારણ કર અને પથ્યમાં દઢ આદર કરાવ.
જ્યારે ગુરુ તેને ઉપદેશ આપે છે ત્યારે તે પ્રયત્ન કરતો નથી તેથી ગુરુ તે પ્રકારે વિધિપૂર્વક સદ્અનુષ્ઠાન કરવાનો ઉપદેશ અને અપથ્યના પરિવારનો ઉપદેશ આપતા નથી, જ્યારે ગાથા-૨૧૦માં કહ્યું તે પ્રમાણે ગુરુ તેને કહે છે ત્યારે તે સમ્યજ્ઞાન, દર્શન, દેશવિરતિવાળો જીવ ગુરુની દયાને કહે છેeગુરુને કહે છે – હે મહાભાગ ! હું સ્વયં સંસારની અત્યંત પ્રવૃત્તિરૂપ અપથ્યનો ત્યાગ કરવા માટે ઉત્સાહિત થતો નથી, પરંતુ તમે વારણ કરશો તો તેની અનર્થકારિતાનો વારંવાર ઉપદેશ આપશો તો, તે અપથ્થસેવનની મારી ઇચ્છા શાંત થશે અને સઅનુષ્ઠાનરૂપ પથ્યને દૃઢ આદરપૂર્વક તમે કરાવશો તો=પ્રણિધાનાદિ આશયપૂર્વક સદ્અનુષ્ઠાન તમે કરાવશો તો, મારું હિત થશે. ૨૧૧ાા શ્લોક :
स्तोकस्तोकमपथ्यं, त्वद्व्यापाराद् भविष्यति त्यजतः । सर्वत्यागे शक्तिर्ममेति साऽप्येतदनुमेने ।।२१२।।