________________
દ્વિતીય સ્તબક/શ્લોક-૧૪૫થી ૧૮૫ ક્લેશરૂપ છે આથી જ હેય છે.
સમ્યક્ત પામ્યા પછી દ્રમક ગુરુને કહે છે મને પરમાત્ર સુંદર જણાય છે છતાં મેં ઘણા ફ્લેશથી ધન અને ભોગોનો સંચય કર્યો છે એથી મને ત્યાગ કરવાની ઇચ્છા થતી નથી. તેને ગુરુ કહે છે તારી તે બુદ્ધિ પણ યુક્ત નથી. કેમ યુક્ત નથી ? તેથી કહે છે – બાહ્ય પદાર્થોમાં સંશ્લેષ રૂપ કદન્ન ક્લેશનું અંગ છે.
તેને પ્રાપ્ત કરવા માટે ક્લેશ કરાવે છે અને સ્વયં ક્લેશ સ્વરૂપ છે આથી જ હેય છે. II૧પ૧પ શ્લોક :
वैषयिकसुखाभासे, चारित्रसुखं स्वभावजं त्यक्त्वा । बध्नाति रतिं न कृती, सुकृती यदुवाच वाचकराट् ।।१५२।। भोगसुखैः किमनित्यैर्भयबहुलैः काक्षितैः परायत्तैः । नित्यमभयमात्मस्थं, प्रशमसुखं तत्र यतितव्यम् ।।१५३।। શ્લોકાર્ચ -
સ્વભાવથી ઉત્પન્ન થયેલા ચાઝિસુખને છોડીને વૈષયિક સુખના આભાસમાં સુંદર કૃત્યવાળો બુદ્ધિમાન પુરુષ રતિને બાંધતો નથી. જે કારણથી વાચકરાશ્રીઉમાસ્વાતિજીએ કહ્યું છે. શું કહ્યું છે જે આગળની ગાથામાં બતાવે છે. અનિત્ય, ભયથી બહુલ, કાંક્ષિત, પરાધીન, એવાં ભોગસુખો વડે શું ? નિત્ય, ભય વગરનું, આત્મસ્થ પ્રશમસુખ છે. તેમાં પ્રયત્ન કરવો જોઈએ.
સમ્યગ્દષ્ટિ એવા શ્રાવકને ચારિત્રના સુખ પ્રત્યે દઢ રાગ કરાવા અર્થે ગુરુ કહે છે. ચારિત્રનું સુખ સ્વભાવથી થનારું છે. વૈષયિક સુખ સુખાભાસ છે; કેમ કે ઇચ્છાથી આકુલ થયેલો જીવ તે તે ભોગક્રિયા કરે છે ત્યારે ક્ષણિક સુખ થાય છે જે સુખ ઇચ્છા અને શ્રમથી આશ્લિષ્ટ હોવાથી પારમાર્થિક સ્વસ્થતારૂપ સુખ નથી. એવા સુખમાં બુદ્ધિમાન પુરુષ ક્યારે રતિ કરે નહીં ? એમાં સાક્ષી બતાવતા કહે છે – શ્રી ઉમાસ્વાતિજીએ કહેલું છે કે, સંસારનાં જે બાહ્ય સુખો છે તે અનિત્ય છે; કેમ કે પુણ્યનો ઉદય પૂર્ણ થાય તો તે નાશ પામે છે