________________
દ્વિતીય સ્તબક/શ્લોક-૨૦૧-૨૦૨–૨૦૩
શ્લોકાર્થ :
અને તેના હેતુનું અજ્ઞાન, ધર્મમાં અનાદરકૃત વિપર્યાસ, ત્રિતયમાં શિથિલ આદરતા, ધનવૃદ્ધિમાં બાલની જેમ ચેષ્ટા છે.
૯૭
પોતાને જે ધનાદિની વૃદ્ધિ થઈ તેનો હેતુ રત્નત્રયીનું સેવન છે તેનું તે જીવને અજ્ઞાન છે અને તેના કારણે ધર્મમાં અનાદરકૃત વિપર્યાસ થાય છે તેથી ધનાદિનો અર્થી એવો જીવ તેના કારણીભૂત રત્નત્રયીમાં શિથિલ આદરવાળો થાય છે અને ધનવૃદ્ધિમાં બાળની જેમ ચેષ્ટા કરે છે. II૨૦૧II
શ્લોક ઃ
मन्दादपि संवेगाद्, याप्यत्वं यच्च भावरोगाणाम् । सा प्रबलहेत्वयोगे, तनुताऽनाविष्कृतावस्था । । २०२ ।। શ્લોકાર્થ :
અને મંદ પણ સંવેગથી ભાવરોગોનું જે શાંતપણું છે, પ્રબલ હેતુના અયોગમાં=તીવ્ર સંવેગ રૂપ પ્રબલ હેતુના અયોગમાં, તે તનુતા=કષાયોની અલ્પતા, અનાવિસ્તૃત અવસ્થા છે.
શ્લોક ઃ
तेषामेव विकारोऽभिव्यक्तिः प्रबलहेतुसंपर्कात् । धर्मोऽनादरविहितस्तत्र त्राणं न कस्यापि ॥। २०३।।
શ્લોકાર્થ ઃ
પ્રબલ હેતુના સંપર્કથી=ધનાદિ પ્રચુર મળે છે એ રૂપ પ્રબલ હેતુના સંપર્કથી, તેની જ અભિવ્યક્તિ=અનાવિસ્તૃત અવસ્થાવાળી કષાયોની અલ્પતાની જ અભિવ્યક્તિ વિકાર છે=ધનાદિ પ્રાપ્ત થાય છે ત્યારે ધનાદિમાં સંશ્લેષરૂપ વિકાર છે. ત્યાં=અનાવિસ્તૃત અવસ્થાના અભિવ્યક્તિરૂપ વિકારમાં, અનાદરથી કરાયેલો ધર્મ કોઈને પણ ત્રાણ થતો નથી.
ગુરુ પાસેથી તત્ત્વોનું શ્રવણ કરીને તે શ્રાવક મંદ સંવેગથી જે પરમાત્ર ગ્રહણ કરે છે તે પરમાન્નરૂપ ક્રિયા કાયાથી કરે છે પરંતુ તે ક્રિયા દ્વારા નિષ્પાદ્ય