________________
૩૮
વૈરાગ્યકલ્પલતા ભાગ-૨
શ્લોકાર્ચ -
અને આને દ્રમને, મનઃપ્રમોદ થયો છે, જે કારણથી આ અનુકૂલ દિદક્ષાથી જિજ્ઞાસુ એવો આ દ્રમક જાણે રોગથી પીડિત પણ બંને નેત્રોને ઉઘાડ ઉઘાડ કરે છે.
પૂર્વમાં કહ્યું કે જેનું અંતઃકરણ આ ભવનને જોઈને પ્રમુદિત થાય છે એ ભગવાનને અત્યંત વલ્લભ છે છતાં આ જીવ અત્યંત ભગવાનને વલ્લભ છે એમ કેમ નક્કી થાય ? એથી કહે છે – આને મનઃપ્રમોદ થયો છે. જે કારણથી આ અનુકૂલ દિક્ષાથી. અર્થાત્ આ ભવન કેવું છે એ પ્રકારે અનુકૂલ જોવાની જિજ્ઞાસાવાળો એવો આ જીવ અંતરંગ ભાવરોગથી યુક્ત મિથ્યાત્વવાળાં બે નેત્રો હોવા છતાં ગુણને જોવાને અભિમુખ યત્ન કરે છે. IIછoll શ્લોક :
प्रवचनलवेऽप्यधिगते, विकसितवदनो भवत्यदृश्योऽपि ।
धूलीधूसरिताङ्ग, रोमाञ्चयति क्रियालेशात् ।।७१।। શ્લોકાર્ચ -
પ્રવચનનો અંશ પણ બોધ થયે છતે અદેશ્ય પણ નહીં જોવા યોગ્ય પણ, વિકસિત વદનવાળો થાય છે, ક્રિયાના લેશથી ધૂળ વડે ખરડાયેલા અંગને રોમાંચિત કરે છે.
સ્વકર્મવિવર દ્વારપાળથી પ્રવેશેલો જીવ હોવાથી જિજ્ઞાસાને કારણે ગુણના પક્ષપાતને પ્રાપ્ત કરે છે તેથી પ્રવચનનો લેશ બોધ થાય ત્યારે પૂર્વમાં જે ગાઢ કર્મવાળો હોવાથી નહીં જોવા યોગ્ય હતો તેવો પણ તે જીવ તત્ત્વની પ્રાપ્તિથી વિકસિત વદનવાળો થાય છે. વળી, તત્ત્વના લેશની પ્રાપ્તિના કારણે મોહનાશને અનુકૂળ તેવી ઉચિત ક્રિયાઓ કરે છે જેથી તેના આત્મા ઉપર પૂર્વમાં ગાઢ કર્મની રજ લાગેલી તે છતાં તેનો આત્મા રોમાંચિત થવાથી કંઈક રજ દૂર થાય છે. II૭૧II