Karmagrantha Part 2 Karmastav Tika

Author(s): Devendrasuri, Abhayshekharsuri, Dhirajlal D Mehta
Publisher: Jain Dharm Prasaran Trust Surat

Page 42

૪૧
કમસ્તવ
(૪) અત્યાર સુધી પરિણામની ધારા તીવ્ર અને મંદ થતી હતી, એટલે કર્મોની સ્થિતિ ક્યારેક ઉત્કૃષ્ટ, ક્યારેક મધ્યમ, ક્યારેક જઘન્ય (ગુણસ્થાનકની ભૂમિકા પ્રમાણે), પુનઃ ક્યારેક ઉત્કૃષ્ટ આ જીવ બાંધતો હતો, પરંતુ આ અપૂર્વકરણમાં અપૂર્વ વિશુદ્ધિ હોવાથી એક સ્થિતિબંધ પૂર્ણ થયા પછી બીજો સ્થિતિબંધ, અને બીજો સ્થિતિબંધ પૂર્ણ થયા પછી ત્રીજો સ્થિતિબંધ નિયમા પલ્યોપમના સંખ્યાતમા ભાગે હીન-હીન જ બાંધે, પણ અધિક ન બાંધે, તે. અપૂર્વસ્થિતિબંધ.
આ પ્રમાણે આ અપૂર્વકરણમાં આ જીવ એક તો ગ્રન્થભેદ કરે છે વળી સ્થિતિઘાતાદિ આ ચાર અપૂર્વ કાર્યો કરે છે. જેનાથી ભવાભિનંદીપણું ઓછું થતું જાય છે અને આત્માભિનંદીપણું વધતું જાય છે. સમ્યકત્વ પામવા માટેની ભૂમિકા રૂપ પૂર્વ તૈયારી થતી જાય છે. રાગ-દ્વેષનું મંદ થઈ જવું, અપૂર્વ વીર્ષોલ્લાસનું વધવું, સ્થિતિ-રસનું ઘટવું, શુભપ્રકૃતિઓના રસનું વધવું, નવું નવું કર્મ ઓછું જ બાંધવું. આ બધું અપૂર્વકરણનું જ કાર્ય છે. આ પ્રમાણે અપૂર્વકરણ કરીને હવે અનિવૃત્તિકરણમાં પ્રવેશ કરે છે.
અનિવૃત્તિકરણ એટલે કે જ્યાં પરિણામની તરતમતા નથી તે અથવા જ્યાંથી સમ્યકત્વ પ્રાપ્ત કર્યા વિના પાછો ન ફરે, અવશ્ય સમ્યકત્વ પામે જ, તે પહેલાં નિવૃત્તિ (પાછા હઠવાનું) ન કરે તેવો આંત્માને જે અધ્યવસાય. તેનું નામ અનિવૃત્તિકરણ. આ કરણનો પણ કાળ અંતર્મુહૂર્ત જ હોય છે. પ્રતિસમયે વિશુદ્ધિ વધારે વધારે વધતી જાય છે. સ્થિતિઘાતાદિ ચાલુ જ છે. હજુ ગુણસ્થાનક પહેલું મિથ્યાષ્ટિ જ છે.. મિથ્યાત્વમોહનીયના બંધ-ઉદય-ઉદીરણા અને સત્તા બધું જ ચાલુ છે. એમ કરતાં અનિવૃત્તિકરણના સંખ્યાતાભાગ પસાર થાય અને જયારે એક સંખ્યાતમો ભાગ બાકી રહે ત્યારે આ મિથ્યાત્વના ઉદયને અટકાવવા માટે જ “અંતરકરણ” કરે છે. એટલે કે આત્મા પાર્સ મિથ્યાત્વમોહનીય કર્મની જે અંત:કોડાકોડી સાગરોપમ પ્રમાણ સ્થિતિ સત્તામાં પડેલી છે અને ક્રમશ: ઉદયમાં આવે છે. તે સ્થિતિમાં