Book Title: Jain Katha Sahitya Ek Adhyayan
Author(s): Vrushtiyashashreeji, Nandighoshsuri
Publisher: Sankheshwar Parshwanath Jain Derasar Pedhi
View full book text
________________
આ ગ્રંથ જૈન કથા સાહિત્યમાં શિરોમણિ સમાન, અદ્વિતીય, અજોડ છે.
ચઉપન્ન મહાપુરુષ ચરિત્ર અને ત્રિષષ્ઠિ શલાકા પુરુષનો તુલનાત્મક અભ્યાસ કરતા નીચે પ્રમાણેની સામ્ય અને વૈષમ્ય જોવા મળે છે. ચઉપન્ન મહાપુરુષ ચરિત્ર
ત્રિષષ્ઠિ શલાકા પુરુષ આ ગ્રંથમાં ચઉપન્ન મહાપુરુષોના ચરિત્રો આ ગ્રંથમાં ૬૩ શલાકા પુરુષોના વર્ણવેલ છે.
વર્ણન આલેખાયા છે. આ ગ્રંથ વિ.સં.૯રપમાં રચાયો છે.
આ ગ્રંથ સંવત૧૨૨૦માં લખાયો. આ ગ્રંથ ૧૧૦૦૦શ્લોક પ્રમાણ છે.
આ ગ્રંથ ૩૬૦૦૦શ્લોક પ્રમાણ છે. આ ગ્રંથ પ્રાકૃતમાં ગદ્યપદ્ય રૂપે છે.
આ ગ્રંથ સંસ્કૃતમાં પદ્યરૂપે છે. આ ગ્રંથના રચયિતા શ્રી શીલાંકાચાર્ય છે. આ ગ્રંથના રચયિતા કલિકાલ
સવ હેમચંદ્રાચાર્ય છે. આ ગ્રંથ ગાથામાં વિભાજિત છે.
આ ગ્રંથમાં પર્વ અને સર્ગ દ્વારા
વિભાજન કર્યું છે. આ ગ્રંથમાં ર૪ તીર્થકર ચરિત્રો વર્ણવ્યા છે. આ ગ્રંથમાં પણ ર૪ તીર્થકરના તેમના પૂર્વભવોના પણ વર્ણનો છે.
ચરિત્રો તેમના પૂર્વભવોના વર્ણન
સાથે નિરૂપાયા છે. આ ગ્રંથમાં ૧૨ ચક્રવર્તીના વર્ણનો પણ આ ગ્રંથમાં પણ ૧ર ચક્રવર્તીના અદ્ભુત રીતે અલંકૃત થયા છે.
વર્ણન આલેખ્યા છે. આ ગ્રંથમાં ૯ બળદેવ, ૯ વાસુદેવના
આ ગ્રંથમાં ૯ બળદેવ, નવ વાસુદેવ વર્ણન છે અને પ્રતિવાસુદેવ અંતર્ગત
૯ પ્રતિવાસુદેવના વર્ણન અલગથી હોવાથી અલગ વર્ણવ્યા નથી.
રચ્યા છે. આ ગ્રંથમાં બાણભટ્ટની ગદ્ય છટાવાળી
આ ગ્રંથમાં કલિકાલસૂર્વજ્ઞ કાંદબરી કથાની રચયિતા ઉપર જણાય છે. હેમચંદ્રાચાર્યની બુધ્ધિની વિશાળતા,
વિસ્તૃત સ્મરણ શક્તિ પૃથક્કરણ શક્તિ ખાસ ધ્યાન ખેંચે તેવી છે. આ ગ્રંથ મહાકાવ્ય હોવાથી તેમાં મહાકાવ્યના લક્ષણોની દરેક બાબતો
સમાયેલી છે. અન યોગ પ્રવર્તક મુનિશ્રી કયાલાલજી “ધર્મકથાનુયોગ”માં કુલકરનું વર્ણન કરતા
223