________________
૧૭
કથાપ્રવેશ કેરા, રાપર અને બાડા એટલાં નામે મળે છે.
એમાં ખેતીનું નામ નહિવત હતું, અંદરઅંદર ઝઘડવાનું કામ વિશેષ હતું. આ અધૂરું હોય એમ, ક્યારેક ક્યારેક સિંધના સમા પણ પિતાના આ કુટુંબીઓની જાગીરો ઉપર ચડી આવતા. એકબીજાનાં ઢાર વાળવાં, નાનીમોટી વાતોમાં ચડસાચડસી કરવી, એકબીજાને ભેળવીને મારવા-આવાં કામકાજ ત્યાં ઘણું સારા પ્રમાણમાં ચાલતાં !
વિક્રમની ચૌદમી સદીના અંત ભાગને–એટલે કે આપણા કથાકાળ પછીના કાળન–એક રસિક ઐતિહાસિક ઉલ્લેખ મળે છે? લાખિયાર વિયરોની જાગીર ઉપર ઓઢા જામ નામની જાગીરદાર આવ્યો, ને એણે પોતાની હદમાંથી તમામ જનેને હદપાર કર્યા. આ ઉપરથી ગુસ્સે થયેલા જેને એ બાડાના જાગીરદાર રાયધણજીને આશરો લઈને લાખિયાર વિયરોની જાગીરમાં લૂંટફાટ કરીને ઓઢા જામને ભારે હેરાન કર્યો હતે.
આસપાસના જુદા જુદા પ્રસંગેને સાંકળીને જે કાળને આપણે આપણું કથાકાળ તરીકે આંક્યો છે, તેના પછી લગભગ પચાસ વરસે આ પ્રસંગ બન્યો છે. સાથે સાથે આપણું કથાને આરંભકાળ ગણી શકાય એવા કાળમાં કંથકેટમાંથી જૈનેને હદપાર કર્યાને પણ ઉલેખ મળે છે.