________________
૧૫. ... ... ... પીથલ સુમર
એ અવાજ ! દરિયાલાલ ઉપર આમ તે બિરાદરીને સાદ; ગામગામના સમચાર મળવાને સાદ, એકબીજાને ખૂટતાં સીધાં ને પાણીની આપલેને સાદ; અગાધ સાગર વચ્ચેની એકલતામાં જાણે આંધળાને લાકડી ને ભૂખ્યાને ભેજન મળ્યાને એ સાદ!
પણ મકરાણી કાંઠી ઉપરને એ સાદ કોઈ બિરાદરીને ન હો, કોઈ સખાતને ન હતે. મકરાણી કાંઠી ઉપરને એ સાદ તે જાણે મગરમચ્છની ડણકના પડઘા જેવો હતો.
નાખુદાએ સુકાનીને ઉતાવળે સાદ દીધો. ને સાદને પડ પાછા ફરતો હોય એમ સઢની થપાટ સંભળાઈ સુકાનીએ કારીગરી, હિકમત અને આળપંપાળને બાજુએ મૂકી હતી. ને સુકાન સીધું મલબારી લાલ ઉપર વાળીને મૂક્યું હતું.
જહાજ જાણે હમણાં ઊંધું પડ્યું કે ઊંધું પડશે. ખારવાખલાસીઓના પગો જાણે ઊપડીને માથે આવ્યા. સઢ ફૂવાથંભને ભારે જોરથી થપાટ મારી ને આડું પડેલું વહાણ મોરોવંઢાર થરથરી ગયું. ધીરે ધીરે વહાણ પાછું સભર થયું ને એને મોરો મલબારી લાલ તરફ સીધે અગ્નિ ખૂણામાં મંડાય.
આ તો દરિયાના ખેલ ને દરિયાના પાણીના મામલા. નવી વાત જાગે તે જૂની વાત, પાણી ઉપર લખેલા અક્ષરેની જેમ, સાવ ભૂંસાઈ જાય. બની ગયેલા વસમા પ્રસંગને જાણે શું નાખુદ કે શું