________________
પીથલ સુમર
૪૭
નાના સઢ અને સુકાનના દેરથી ઈરાની જહાજ મકરાણું જહાજથી દૂર ખસી ગયું. દરિયામાં પડેલા ખારવાઓને ઉપર ખેંચી લીધા.
મકરાણી જહાજ ઈરાની જહાજના ભારે બેજદાર ધક્કાથી ખાંગુ વળી ગયું, સાવ પડખા ભેર પડયું ને એમાં પડેલાં ગાબડામાંથી વહાણમાં પાણી ભરાવા લાગ્યાં.
વહાણ આડું પડખાભેર થયું એટલે એના ઉપરના સઢને ભંગાર પણ સળવળતે ને તાણ કરતા ઘસડાતે ઘસડાતે, નીચે સપડાયેલા કંઈક ખારવાઓને દબાવતે, સંસ્થાનાં પાટિયાં સાથે ભીંસી નાખતે નીચે દરિયામાં ખસવા લાગ્યું. ને કાળી ચીસે સઢના પિત નીચેથી ઊઠી રહીખૂવાના લાકડા ને સથ્થા વચ્ચે ઘંટીમાં આટ દળાય એમ એ દળાઈ રહ્યા. જાણે કોઈ કરવતથી રસાતા હોય એમ વેગથી સરકતી આલાદ નીચે એ રહેસાવા માંડ્યા. સઢનું નીચેનું તાણ ને વહાણ સાવ પડખાભર એટલે કેઈને પગ ઠરે નહિ, ક્યાંય પગ ટેકવવાનું ઠેકાણું નહિ, ક્યાંય પકડવાને સહારે નહિ. ને પળપળના નીચેના તાણને લીધે ખારવાઓ તે જાણે સઢના કફનમાં વીંટળાતા હેય એમ બેવડ વળી, ચીસે પાડતા, દરિયામાં પથરા પડે એમ ફેંકાવા લાગ્યા. કેટલાક સઢના કફનમાં વીંટળાઈને ગૂંગળાઈને મૂઆ. કેટલાક આલાદની નીત નવી પડતી ફસલીઓથી પાણીમાં ઊંધે માથે લટકીને મૂઆ. કેઈ વળી હાથપગ ભાંગેલા તે એમ ને એમ દરિયામાં ચીસો પાડતા ગયા. ને જે થોડા શેષ રહ્યા એ, અંગે લાગેલા વહેતા જખમમાં દરિયાનાં નીતનવાં લૂણ ભરાતાં, કાળી ચીસ પાડી રહ્યા.
પીથલ સુમરે તે પલભર કઠપૂતળી જેવો બની રહ્યો. એના કાનમાં હજી ખારવાઓની ચીસો ગાજતી હતી. પળ પહેલાં એ ચીસો હરખની હતી, શિકારને ચૂંથી નાખવાની લિસાની હતી; બીજી પળે એ ચીસે મરણચીમાં પલટાઈ ગઈ! એ પલટે કેમ થયો, એ જ એને તે સમજાયું નહિ. ને એ સમજવાની કેશિશ કરે એ પહેલાં