________________
જગતશાહ
“એ થીંગડું ક્યાં મારે કે તારે દેવું છે ? હું તે મારા બાનને ધણી લાખા ! એની પત રાખવી કે ન રાખવી એ તે ભગવાનના હાથમાં છે. હું મારું કામ કરું, ભગવાન ભગવાનનું કામ કરશે !'
લાખાનું મન માન્યું તે નહિ, પણ બીજી રીતે અનાજ મળે એમ ન હતું. અને પછી તે ભદ્રાવતીથી ને ગાધવથી પોઠે ભરી ભરીને અનાજ રવાના થવા માંડયું.
ગુજરાતના રાજા વીસલદેવને ખબર પડી ને એણે વસતીમાં વહેચવાને અનાજ મંગાવ્યું. દિલ્હીના સુરત્રાણને ખબર પડી ને એણે પણ હાથ લાંબો કર્યો. ને આંહીં તે શાહ હૈય, ફકીર હૈય, રાજા હાય, રંક હોય–કેઈનેય ને તે હતી જ નહિ.
અલકમલકથી વહાણ આવતાં જ ગયાં. પિઠો દૂર દૂર, નીચે છેક કૃષ્ણને કાંઠે પાણી પીવા માંડી, ઉપર છેક ગંગાનાં નીરમાં પગ પખાળી રહી. કોઈનેય ના નહિ! કોઈનાયે ઉપર ઉપકાર કરવાને દાવો નહિ! કેઈનેય દાન આપવાનું અભિમાન નહિ! * ધરતી માતાએ પેદા કરેલું ધાન ધરતીને સંતાનની ભૂખને હુતાશન શમાવવાને અખંડ પ્રવાહે ચાલ્યું. ચાલ્યું.....ઉત્તરમાં છેક ગંગા કાંઠા સુધી, દખ્ખણમાં છેક કૃષ્ણના કાંઠા સુધી.....” “
“લક્ષ્મી !' એક દિવસ જગડૂશાએ પિતાની પત્નીને કહ્યું : “તારું મન તે કચવાતું નથી ને ?'
એ મને પૂછે છે, નાથ?' - “આ બધું તારું છે ને તારા લેખે જાય છે. આપણું ઘરવાસને આ કૉલ છે.”
મને આ ગમે છે મારા નાથ ! મારા મનનેય ગમે છે. હજારે માણસના જીવ લેનારા શાહ તે આ જગતમાં કંઈક થઈ ગયા છે, અને થશે; પણ હજારોને જિવાડનાર તે મારે જગતશાહ એક જ !” ' “ લક્ષ્મી, એક વાત કહું તને ?'
