________________
ડાહ્યો દીકરે દેશાવર ખેડે
૧૧૩ વલખાં ને વલેપાત છતાં પણ એ ઘરમાં રહેશે નહિ. ભલે ડાહ્યો દિકરો દેશાવર ખેડે ! જાઓ બેટા, અરિહંત ભગવાન તારી રક્ષા કરો ! શાસનદેવે તારું કલ્યાણ કરો ! લક્ષમી, એને આશીર્વાદ આપો ! વિદાય આપ!”
માતાપિતા પાસેથી વિદાય લઈને જગડૂ હવેલીની બહાર નીકળે.
ત્યાંથી એ પરભુ ગેરને ત્યાં ગયો. ગારને ત્યાંથી ખબર મળ્યા કે ચોખંડો ઘરમાં બળતણ નથી તે લાકડાં વીણવાને વગડામાં ગયો છે.
ચોખંડાને ઘરેથી જગડ઼ કાળી તુરક પિંજારાને ત્યાં ગયે. પિંજારો ત્યાં ન હતો. પિંજારાની પત્ની ખીમલીને ધમકાવતી હતી : “રાયા ! તારો બાપ મજૂરી કરી કરીને તૂટી જાય ને તારે ધિંગાણે જવું છે ?”
ખીમલી હસતે હતોઃ “મા, જરા મારી પણ વાત તે સાંભળે ! અરે, એ સાંભળીને તે તું ભવાઈ ભૂલી જા ભવાઈ! શું મજા આવી ! શું મજા આવી ! મારું તે હસવું જ માય નહિ. ને મેટેથી હસું તો વળી કઈક આવી ચડે. નેજા પાસે ચાવડે સૂતા હતા. એનાં નસકોરાં એવાં બેલતાં હતાં કે જાણે રાતે કૂતરાં સામસામાં ઘૂરકતાં હાય ! એક તો કઠણ જમીન, તેમાં વળી રણની ખારી ધરતી ને અમે પગે ઉઘાડા એટલે અમારો તે જરા સરખાય અવાજ ન થાય.'
માળા ચેર જેવા છે, ચેર જેવા !' માએ ટહૂકે કર્યો. થોડીવાર જાણે એ ધમકાવવું જ ભૂલી ગઈ
“બાકી અમે અવાજ કર્યો હોત ને તેયે એ ચાવડો સાંભળવાને ન હતા. એક તે એનાં નસકોરાને અવાજ જાણે બિલાડાં બાઝતાં હોય એ; ને બીજું થાક્યો પાકો ખૂબ પીને પડેલો. મેં તે હળવે પગે એના માથા આગળ જઈને એનું નાક જ દબાવ્યું. નાક દબાયું એટલે એનું મોટું ઊઘડી ગયું ને મોટું ઊઘડયું કે તરત વસાએ