________________
જગતશાહ
એક વણઝાર આખી ડૂકી ગઈ. હવે ફરી બીજી વણઝાર તે બાપડે બાંધે ત્યારે ખરો. એ બાપડો અહીં હાથ–પગ ભાંગીને બેઠો છે, અને એનાં બૈરાં-છોકરાં માળવામાં રાહ જોતાં હશે.
“જે આપણે આ વખતે એને સહાય કરીશું તે, જયભાઈ આ લાખો માળવામાં જઈને શું કહેશે તે જાણે છે ? એ કહેશે કે કચ્છમાં કંઈ બધા જ લૂંટારા નથી, બધા જ ધાડપાડુ નથી, બધા. જ દયાહીન નથી : અરિહંતની દયાને ઝરો હજીય કચ્છમાં વહે. છે; હજીય કચ્છમાં માણસ વસે છે.” માટે લાખાને એના મીણના પૈસા હિસાબે થાય એટલા આપી દે, વાલમા હજામને બોલાવીને એના હાથે પગે લેપ કરાવીને પાટો બંધાવો, ને એને એક સારું ઘેટું અપાવો. એટલે એના ઉપર બેસીને એ પિતાને મારગ જાય.”
“જી. મને થાય છે કે હું પૂછવા ન આવ્યા હતા તે સારું હતું !
કુળની રીત સાચવવાનું કામ ખાલી વહુવારુને દીકરીઓનું જ થોડું છે ? કુળની રીતને ખાતર એ બાપડીઓ કેટકેટલાં અણગમતાં કામ કરે છે ને કેટકેટલું સહન કરી લ્ય છે! તે પછી કુલની રીત મરદય પહોંચે તે ખરી જ ને?”
“મને હતું જ કે સદે કરવા જેવો તે નથી, પણ તમે કરવાના ખરાઃ હું તમને ઓળખું ને! એક એક આંસુનું ટીપું જે એક એક દ્રમ્પ બની જાય તો આપણી પેઢી દ્રમ્મથી ચિકાર ભરાઈ ગઈ હેત.”
“વા દે એ વાત હવે જયભાઈ! થઈ ગઈ એ થઈ ગઈ. તમે કહેતા હતા ને કે તમે એક બીજું કામ લઈને આવ્યા છે !'
“હા શેઠ ! માંડ્રગઢના પરમાર દેવપાલના વહેવારિક અમરાશાને. ગેર મારે ત્યાં મહેમાન થઈને આવ્યું છે. એ આપણું જગડૂ માટે અમરાશા શેઠની પુત્રીનું માથું લઈને આવ્યો છે.”
આપણું જગડૂ માટે ?”
